Grafik-1: Avrupa Birliğinde Haftalık Dana Karkas Ortalama Fiyatları / 100 KG. Grafik-2: Avrupa Birliğinde Haftalık Ortalama Canlı Dana Fiyatları / KG

Transkript

1 1. KIRMIZI ET SEKTÖRÜNDEKĠ GELĠġMELER a. Kırmızı Et Sektörü Pazar Analizi AVRUPA BĠRLĠĞĠ: Grafik-1: Avrupa Birliğinde Haftalık Dana Karkas Ortalama Fiyatları / 100 KG Kaynak: Avrupa Birliği Komisyonu, 12 Aylık Dönem Ocak Aralık 2015) (AB-28) Grafik-2: Avrupa Birliğinde Haftalık Ortalama Canlı Dana Fiyatları / KG Kaynak: Avrupa Birliği Komisyonu, (12 Aylık Dönem Ocak Aralık 2015) (AB-28) 1

2 Grafik-3: Avrupa Birliğinde Haftalık Koyun Karkas Ortalama Fiyatları / 100 KG Kaynak: Avrupa Birliği Komisyonu, (12 Aylık Dönem Ocak Kasım 2015) (AB-28) Grafik-: 4 Avrupa Birliğinde Kuzu Karkas Aylık Ortalama Fiyatları / 100 KG Kaynak: Avrupa Birliği Komisyonu Tablo-1: Dünya Yıllık Ortalama Toptan Et Fiyatları - $/TON ABD SIĞIR ETĠ ĠHRAÇ AVUSTRALYA Ġnek Eti Kemiksiz ABD'ye ihraç CIF YENĠ ZELANDA KOYUN ETĠ (dondurulmuģ karkas toptan satıģı Londra'ya) ABD KANATLI ETĠ Ġhraç Broiler BREZĠLYA Piliç Eti Ġhraç

3 Tablo-2: 2015 Yılı Dünya Toptan Et Fiyatları - Aylık Ortalama $/TON OCAK ġubat MART NĠSAN MAYIS HAZĠRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKĠM KASIM ARALIK ABD SIĞIR ETĠ ĠHRAÇ AVUSTRALYA Ġnek Eti Kemiksiz ABD'ye ihraç CIF YENĠ ZELANDA KOYUN ETĠ (dondurulmuģ karkas toptan satıģı Londra'ya) ABD KANATLI ETĠ Ġhraç Broiler BREZĠLYA Piliç Eti Ġhraç Kaynak: FAO, Aylık veriler FAO Gıda Fiyat Endeksi (FFPI) 1996 yılında küresel tarım ürünleri piyasalarında yaşanan gelişmeleri izlemeye yardımcı olacak bir araç olarak kullanılmaya başlanmıştır. FAO Et Fiyatları Endeksi; 4 çeşit et türünün dünya ortalama ihracat paylarına göre ağırlıklandırılmasıyla elde edilmektedir. Son iki ayın fiyatları tahmini olup revize edilebilir niteliktedir. (Tablo: ) Tablo- 3: FAO Uluslararası Et Fiyat Endeksi ( =100) Et Kanatlı Domuz BüyükbaĢ KüçükbaĢ Tablo- 4: FAO Uluslararası Et Fiyat Endeksi Aylara Göre ( =100) 2015 Et Kanatlı Domuz Büyükbaş Küçükbaş Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

4 Tablo- 5: Yıllık Sığır Eti Fiyatları ($/TON) ABD BREZİLYA AVUSTRALYA Tablo- 6: 2015 Yılı Aylık Sığır Eti Fiyatları ($/TON) 2015 ABD BREZİLYA AVUSTRALYA Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Tablo- 7: İngiltere Haftalık Perakende Et Fiyatları 26 Aralık 2015 EN EN ORTALAMA DÜġÜK YÜKSEK Dana Kıyma-özel 31,70 TL 23,32 TL 47,07 TL Dana Kıyma-standart 24,71 TL 14,41 TL 42,27 TL Dana KuĢbaĢı 37,16 TL 19,21 TL 47,07 TL Dana Bonfile 91,00 TL 67,64 TL 125,76 TL Kuzu Kıyma 38,60 TL 24,02 TL 52,31 TL Kuzu KuĢbaĢı 50,96 TL 24,02 TL 58,51 TL Kaynak: Meat Trades Journal/ meatprices.co.uk / TCMB Döviz Kuru 1 Sterlin= 4,3666 TL. (25 Aralık 2015) 4

5 TÜRKĠYE: Hayvan Varlığı: TÜİK verilerine göre 2014 yılında toplam hayvan sayısı %5,0 kesilen hayvan sayısı ise %7,7 artış göstermiştir. (Tablo: 8-9) Tablo-8: Ülkemizde Yılları Arasında Hayvan Varlığı ve Hayvan Sayısı Hayvan Türleri Sayı (BaĢ) Sayı (BaĢ) Sayı (BaĢ) Sayı (BaĢ) Sayı (BaĢ) Hayvan Sayısı Hayvan Sayısı Hayvan Sayısı Hayvan Sayısı Hayvan Sayısı % Değişim Hayvan Sayıları TOPLAM ,0 7,7 BüyükbaĢ ,0 8,2 Sığır ,0 8,2 Kültür ,1 Kültür melezi Yerli ,8 Manda ,6-9,4 KüçükbaĢ ,7 7,4 Koyun ,3 4,8 Merinos ,9 Yerli ,6 Keçi ,2 17,1 Kıl keçisi ,3 Tiftik keçisi 6,9 Diğer ,5-1,8 % Değişim Hayvan hayvan sayısı Tablo-9: Ülkemizde Yılları Arasında Hayvan ve Et Üretim Miktarı Sığır Koyun Keçi Manda Et üretim miktarı hayvan sayısı Et üretim miktarı hayvan sayısı Et üretim miktarı hayvan sayısı Et üretim miktarı TOPLAM hayvan sayısı Et üretim miktarı (baģ) (ton) (baģ) (ton) (baģ) (ton) (baģ) (ton) (baģ) (ton)

6 Hayvansal Üretim Ġstatistikleri, Haziran 2015 TÜİK verilerine göre Büyükbaş hayvan sayısı 2015 in Haziran ayında 14,7 milyon baş olmuştur. Büyükbaş hayvan sayısı Haziran ayı sonu itibariyle 14 milyon 731 bin baş, toplam küçükbaş hayvan sayısı ise 44 milyon 673 bin başa ulaşmıştır. Koyun sayısı ise 33 milyon 837 bin baş, keçi sayısı da 10 milyon 836 bin baş olarak gerçekleşmiştir (Tablo: 10) Aralık 2015 tarihinde TÜİK tarafından yayınlanan Hayvansal Üretim İstatistiklerine göre, toplam hayvan sayısı 56,3 milyon baş, büyükbaş hayvan sayısı 14,1 milyon baş olmuştur. Büyükbaş hayvan sayısı bir önceki yıla göre %1,5 azalırken küçükbaş hayvan sayısı ise %1,1 arttı. Yılsonu itibariyle sığır sayısı 13 milyon 994 bin baş, koyun sayısı 31 milyon 508 bin baş, keçi sayısı ise 10 milyon 416 bin baş olarak gerçekleşti. Tablo-10: Hayvansal Üretim İstatistikleri Karşılaştırması Haz Haz Değişim Değişim Haziran Hayvan türleri Sayı (BaĢ) Sayı (BaĢ) % % Toplam ,4-5,6 a) BüyükbaĢ ,5-4,1 Sığır ,6-4,1 Kültür ,3-1,4 Kültür melezi ,4-6,7 Yerli ,5-4,8 Manda ,8-1,6 b) KüçükbaĢ ,1-6,2 Koyun ,2-6,9 Merinos ,7-2,2 Yerli ,9-7,2 Keçi ,7-3,9 Kıl keçisi ,4-4,1 Tiftik keçisi ,8 7,7 c) Diğer ,9-2,3 Kırmızı Et Üretimi: Kırmızı Et Üretim İstatistikleri, IV. Çeyrek: Ekim - Aralık, 2015 verileri açıklanmıştır. Toplam kırmızı et üretimi IV.çeyrek döneminde 297 bin ton olarak tahmin edilmiştir. Toplam kırmızı et üretimi Kurban Bayramı nın gerçekleştiği önceki döneme göre %21,9, bir önceki yılın aynı dönemine göre %26,2 oranında azalmıştır. Sığır eti üretimi 259 bin ton olarak tahmin edilmiştir. Sığır eti üretimi Kurban Bayramı nın gerçekleştiği bir önceki döneme göre %24,4, bir önceki yılın aynı dönemine göre %26,7 oranında azalmıştır. 6

7 Koyun eti üretimi 30 bin ton olarak tahmin edilmiştir. Koyun eti üretimi Kurban Bayramı nın gerçekleştiği bir önceki döneme göre %8,3 artarken, bir önceki yılın aynı dönemine göre %18,5 oranında azalmıştır yılları arasında Büyükbaş Kırmızı Et Üretimi % 63 artarken, küçükbaş et üretimi ise % 16 azalmış, toplam kırmızı et üretimi ise % 47 artmıştır yılları arasında Büyükbaş Kırmızı Et Üretimi % 15 artmış, küçükbaş et üretimi % 7 artmış, toplam kırmızı et üretimi ise % 14 artış göstermiştir. (Tablo-11). Tablo-11 Kırmızı Et Üretim Miktarı Ġstatistikleri Miktar ( Ton ) I.Dönem II.Dönem III.Dönem IV.Dönem Toplam TOPLAM Sığır Manda Koyun Keçi Kaynak: TUİK, Kırmızı Et Üretim İstatistikleri 7

8 Grafik-5: Yılları Arası BüyükbaĢ ve KüçükbaĢ Hayvan Sayısı Grafik-6: Yılları Arası Kırmızı Et Üretimi Tablo Yılları Arası Kırmızı Et Üretimi ve DeğiĢim Oranları DeğiĢim DeğiĢim SIĞIR MANDA BÜYÜKBAġ KOYUN KEÇĠ KÜÇÜKBAġ TOPLAM

9 Grafik Yılları Arası Dönemlere Göre Kırmızı Et Üretimi Tablo-13: Hayvan Türlerine Göre Karkas Et Ortalama Verimi ( ) Yıllar SIĞIR KOYUN KEÇĠ MANDA Değişim Tablo-14 Türkiye de Yıllar itibarı ile Kişi Başı Kırmızı Et Üretim Miktarı (Kg) 9

10 Perakende Dana Eti Fiyatları: TUİK TÜFE verilerine göre 2014 yılı fiyat artışı % 18,67 olmuştur yılı Aralık ayında 37,98 TL/Kg. olan fiyatlar yılbaşından bu yana % 20,83 oranında artmış, Aralık 2014 Aralık 2015 dönemi artış oranı ise % 23,41 olmuştur (Grafik-8). Grafik-8: Perakende Dana Eti Fiyatları, 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksleri- Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar (TL/Kg) Perakende Koyun Eti Fiyatları: TUİK TÜFE verilerine göre perakende koyun eti fiyatı, 2015 yılı Aralık ayında 30,82 TL/Kg dır. Fiyatlar Ocak Aralık 2015 dönemi içerisinde % 14,26 oranında, Aralık 2014 Aralık 2015 döneminde ise % 15,06 oranında artmıştır. (Grafik-9). Grafik-9: TUİK Perakende Koyun Eti Fiyatları (TL/Kg) Kaynak: TÜİK 10

11 Perakende sucuk fiyatları, 2015 yılı, Ocak Aralık döneminde % 4,73 oranında, Aralık 2014 Aralık 2015 döneminde ise % 8,34 oranında artmıştır. Aralık ayında bir önceki aya göre fiyatlarda % 0,72 oranında bir azalma görülmüştür.(grafik-10). Grafik- 10 Perakende Sucuk Fiyatları (TL/Kg) Kaynak: TÜİK Perakende sosis fiyatları, 2015 yılı Ocak Aralık döneminde % 0,24 oranında artmış, Aralık 2014 Aralık 2015 döneminde ise % 8,93 oranında azalmıştır (Grafik-11). Grafik-11 Perakende Sosis Fiyatları (TL/Kg) Kaynak: TÜİK 11

12 Perakende salam fiyatları, 2015 yılı, Ocak Aralık döneminde % 3,17 oranında, Aralık 2014 Aralık 2015 döneminde ise % 12,17 oranında artmıştır (Grafik-12). Grafik-12 TÜİK Perakende Salam Fiyatları (TL/Kg) TÜİK verilerine göre perakende sakatat fiyatları Aralık ayında bir önceki aya göre % 3,63 oranında artarak 24,58 TL/Kg olmuş, Aralık 2014 Aralık 2015 döneminde % 24,98 oranında artmıştır (Grafik-13). Grafik-13 TÜİK Perakende Sakatat Fiyatları (TL/Kg) 12

13 TÜİK verilerine göre perakende tavuk eti fiyatları Ocak 2015 Aralık 2015 döneminde % 0,01 oranında azalmıģ, Aralık 2014 Aralık 2015 döneminde ise % 3,67 oranında artış göstermiştir. (Grafik-14). Grafik-14 TÜİK Perakende Tavuk Eti Fiyatları (TL/Kg) KARKAS FĠYATLARININ DEĞERLENDĠRMESĠ: Dana Karkas Ortalama Fiyatları: Ankara Ticaret Borsası verilerine göre 2015 yılı ortalama fiyatı 22,73 TL/Kg dır yılı Aralık ayında ise 22,85 TL/Kg. olmuştur. Aralık ayında bir önceki aya göre % 3,10 oranında azalmış, bir önceki yılın aynı ayına göre % 14,77 oranında artış görülmüştür.(grafik ). Grafik-15 Dana Karkas Ortalama Fiyatları (TL/Kg) Kaynak: Ankara Ticaret Borsası Verileri, 13

14 Grafik-16 Yıllar Ġtibarı ile Dana Karkas Ortalama Fiyatları (ATB) Kuzu Karkas Ortalama Fiyatları: Ankara Ticaret Borsası verilerine göre 2015 yılı ortalaması 22,15 TL/Kg dır. Aralık ayı itibarı ile fiyat 23,15 TL/Kg olmuştur. Aralık ayında bir önceki aya göre % 1,90 oranında artış, bir önceki yılın aynı ayına göre % 21,78 oranında artış görülmüştür (Grafik: 17-18). Grafik-17 Kuzu Karkas Ortalama Fiyatları Kaynak: Ankara Ticaret Borsası Verileri Grafik-18 Yıllar İtibarı ile Kuzu Karkas Ortalama Fiyatları (ATB) Kaynak: Ankara Ticaret Borsası Verileri 14

15 Tablo- 15: Sanal Marketlerdeki Perakende Fiyatları Tarih CİNSİ MİGROS CARREFOURSA REAL ET VE SÜT KURUMU Kıyma 38,99 TL 34,90 TL 34,50 TL 25,75 TL KuĢbaĢı 41,99 TL 39,90 TL ** 29,40 TL Biftek 46,89 TL 49,90 TL ** 31,50 TL Pirzola ** 46,90 TL ** 38,50 TL Kuzu Pirzola 56,99 TL ** ** 45,00 TL Kaynak: Ulusal Marketlerin perakende fiyatları, * Et ve Süt Kurumu Tarak Pirzola fiyatıdır. Tablo-16: Aralık 2015-BorsalardaTescil Edilen Dana Karkas Ağırlıklı Ort. Fiyatları Borsa Adı Miktar En az En çok (Kg.) Fiyat Fiyat Ortalama Fiyat Ankara ,50 TL 24,00 TL 22,21 TL Ġstanbul ,30 TL 21,76 TL 21,54 TL Kars 50 24,00 TL 24,00 TL 24,00 TL Kayseri ,80 TL 23,00 TL 21,35 TL Ġzmir ,70 TL 24,00 TL 22,37 TL Konya ,20 TL 21,97 TL 21,73 TL Gaziantep ,78 25,5 22,376 Diyarbakır ,00 TL 24,50 TL 22,88 TL Tokat ,00 TL 23,40 TL 23,24 TL Samsun ,00 TL 26,00 TL 25,30 TL ORTALAMA 20,83 TL 23,81 TL 22,70 TL Kaynak: Ticaret Borsaları Verileri b. Yem Sektörü Pazar Analizi 2015 yılı Ocak Aralık ayları arasında besi yem, yemlik arpa, buğday, kepek, mısır ve DDGS fiyatında düşüş görülmüş, yulaf ve süt yemi fiyatı aynı kalmış, ATK fiyatı ise artmıştır. (Tablo 17-18) Tablo-17: Yıllar Ġtibarı ile Türkiye yem ve yem hammadde fiyatları (TL/TON) Yemlik Arpa *Yemlik Buğday *Yulaf Mısır Kepek ATK Besi yemi Süt yemi DDGS Kaynak: Türkiye Yem Sanayicileri Birliği KDV Dahil Nakliye Hariç Peşin Fiyatlarıdır.* TOBB 15

16 Tablo- 18: 2015 Yılı İtibarı İle Yem ve Yem Hammaddeleri Aylık Fiyatları (TL/TON) Yemlik *Yemlik *Yulaf Mısır Kepek ATK Besi yemi Süt yemi DDGS Arpa Buğday Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Ortalama Kaynak: Türkiye Yem Sanayicileri Birliği KDV Dahil Nakliye Hariç Peşin Fiyatlarıdır.* TOBB Grafik 19: 2015 Yılı Ġtibarı ile Yem ve Yem Hammaddeleri Fiyatları (TL/Ton) 16

17 c. Süt Sektörü Pazar Analizi Süt üretimi: TÜİK verilerine göre 2014 yılı itibarı ile toplanan inek sütü 8,6 milyon tondur yılı itibarı ile bu rakam 8,9 milyon ton olarak gerçekleşmiştir (Tablo: 19). Tablo-19: Toplanan (Sanayiye Gönderilen) Ġnek Sütü (Ton) Ocak ġubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam Kaynak: TÜİK,Süt ve Süt Ürünleri Üretimi Süt Fiyatları: TÜİK in TÜFE verilerine göre perakende ortalama süt fiyatları 2015 yılı Aralık ayında fiyat 2,85 TL/Kg. olmuştur Yılı ortalaması 2,83 TL/Kg dır (Grafik-20). Grafik-20: Perakende Süt Fiyatları (TL/Kg.) Kaynak: TÜİK, 2003=100 Temel Yıllı TÜFE Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar (TL/KG) Tablo-20: Yılı Çiğ Süt Fiyatları Dönemler Fiyat (TL/Litre) Temmuz 31 Aralık 1, Ocak - 31 Mart 1,15 1 Nisan 30 Haziran 1,15 1 Temmuz - 30 Eylül 1,15 1 Ekim - 31 Aralık 1, Ocak 30 Haziran 1,15 Kaynak: Ulusal Süt Konseyi 17