Bahar. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 1.

Transkript

1 Su Yapıları II Dolgu Barajlar Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 1 Dolgu barajlar, su basıncını dolgu gövdesinin ağırlığı ile temele aktaran barajlardır. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 2

2 Dolgu barajlar, sızma suyu kayıpları belirli sınırlar içinde kalacak şekilde sıkıştırılmalı ve mümkün olan bütün yükleme durumlarında yeterli emniyeti sağlamalıdır. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 3 Kullanıldığı yerler ve tercih sebepleri Baraj yerlerinde sağlam ve taşıma gücü büyük temellerin gittikçe azalması ve daha zayıf temeller üzerinde baraj yapımının zorunlu hale gelmesi, Dolgu malzemesinin her yerde temin edilebilmesi, geçirimsizlik sağlayan çekirdek malzemenin bulunmaması durumunda değişik çözümlerin olması, Büyük ve güçlü iş makineleri ile dolgu malzemesinin çıkarılması, taşınması ve sıkıştırılmasının kolay ve pratik olarak yapılabilmesi, Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 4

3 Kullanıldığı yerler ve tercih sebepleri Toprak ve kaya dolgu malzemesinin kolay işlenebilmesi ve ucuz temin edilebilmesi, Deformasyon, sarsıntı ve oturmalardan daha az etkilenmesi, dolayısı ile yüklemeye karşı daha emniyetli olması. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 5 Tipleri Gövde inşaatında kullanılan malzemeye göre; Toprak Dolgu Kaya Dolgu Gövdenin yapısına göre; Homojen dolgu Diyaframlı dolgu Zonlu dolgu Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 6

4 Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 7 Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 8

5 Homojen Dolgu B. Riprap Diyaframlı Dolgu B. Dolgu Dolgu Baraj (Zonlu) Enkesiti Geçiş zonu Kil çekirdek Sağlam kaya Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 9 Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 10

6 Sınıflandırma Geçirimsiz perdenin yerine göre; Yüzey kaplamalı dolgu Eğik çekirdekli dolgu Merkezi çekirdekli dolgu Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 11 (merkezi toprak çekirdekli) (eğimli toprak çekirdekli) (memba çekirdekli zonlu) Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 12

7 Sınıflandırma İnşaat yöntemine göre; İstifli kuru taş duvar, İstifli kaya dolgu Dökme kaya dolgu Sıkıştırılmış dolgu Hidrolik dolgu Yarı hidrolik dolgu Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 13 Her türlü şartta üzerinden su aşmamalı Jeolojik yapı ve zeminin fiziksel özellikleri iyi bilinmeli Temel doneler; ağırlık, permeabilite, konsolidasyon, ve kesme mukavemeti sonuçları belirlenmeli Dolgu barajların çözümünde standart çözümler önermek mümkün değildir Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 14

8 Mevcut temel şartlarına ve en gayrimüsait yükleme durumuna göre bir dolgu gövdesi seçilir Tahkikler yapılarak seçilen kesitin uygunluğu araştırılır. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 15 Dolgu barajın hesabında; Baraj gövdesinde sızma Şev stabilitesi Temel stabilitesi Gövde ve temelde oturmalar araştırılır. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 16

9 Sızma Analizi Freatik hattın belirlenmesi Sızma miktarının hesabı Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 17 Kret Genişliği Sızma Analizi Stabilite tahkikleri Minimum 4.00 m H 45 m b H 5 H < 45 m b H 1. 3 Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 18

10 Şev Açıları Malzemenin fiziksel özelliği Baraj yüksekliği Sızma Analizi Şev Stabilitesi Genelde: Memba için : 1/2.5 1/3 Mansap için: 1/2 1/2.5 Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 19 Temel ve Dolgudaki Oturmalar Temel ve dolgudaki beklenen oturmalar baraj yüksekliğine ilave edilmelidir. S ( H 13) 5 ve 10 yıl sonraki oturmalar: log S H 1.35 log S H Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 20

11 Gövde Deformasyonları Ölçümü Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 21 Temel Stabilitesi Dolgu barajın altındaki sıkışabilen zemin tabakasının sağlam kayaya kadar olan derinliği, baraj taban genişliğinin 1/10 undan t H daha küçükse, maksimum kesme gerilmesi; max t H d b Zemin tabakasının kayaya kadar olan kalınlığı baraj taban genişliğinden büyükse; Temel zemini tarafından alınabilecek d H max t b maksimum kesme gerilmesi ( =içsel sürtünme açısı, =maksimum temel basıncı, c=kohezyon); h c tan Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 22