VI. Cilt'in içindekiler Sayfa Kadastro mahkemeleri 5657 A) Genel bilgi 5657 B) Kadastro mahkemesinin teşkilâtı 5660 C) Kadastro mahkemesinin

Transkript

1 VI. Cilt'in içindekiler Sayfa Kadastro mahkemeleri 5657 A) Genel bilgi 5657 B) Kadastro mahkemesinin teşkilâtı 5660 C) Kadastro mahkemesinin görevleri 5660 D) Kadastro mahkemesinin yetkisi 5671 E) Kadastro mahkemesinin davalara bakması (elkoyması) (dava açılması) 5673 I - Hukuk mahkemelerindeki dava dosyalarının kadastro mahkemesine devredilmesi 5673 II Kadastro mahkemesinde doğrudan doğruya dava açılması 5679 III - Kadastro tespitine itiraz üzerine kadastro komisyonunun kendisini yetkisiz gördüğü konuları (itirazları) kadastro mahkemesine devretmesi ) Kadastro tespitine itiraz ve incelenmesi ) Kadastro komisyonunun kendisini yetkisiz gördüğü konuları (itirazları) kadastro mahkemesine devretmesi 5707 IV - Kadastro mahkemesinde aslî müdahale davası açılması 5708 F) Kadastro mahkemesinde uygulanan yargılama usulü ) Dava açılması ) Dava dosyası ) Duruşma ) Dava konusu taşınmazın başkasına devredilmesi ) Deliller ) Kendiliğinden (re'sen) araştırma ilkesi ) Dava konusu taşınmazın ihtilâf dışında kalan kısmının ayrılması ) Peşin harç yatırılması ) Davaya vekâlet 5724

2 VI VI. Cilt'in İçindekiler 10) Vekâlet ücreti ) Adlî tatile tâbi değildir ) Karar ve tebliği ) Kanun yollan ) Kesin hüküm ) Basit yargılama usulü uygulanır Toprak mahkemeleri İcra tetkik mercii a. Tüketici mahkemeleri 5740 A) Genel bilgi 5740 B) Görevli mahkeme 5740 I - Ayrı tüketici mahkemesi bulunan yerler 5741 II - Ayrı tüketici mahkemesi bulunmayan yerler 5741 C) Tüketici davaları 5750 D) Tüketici mahkemelerinin yetkisi 5755 E) Yargılama usulü b. Fikrî ve sınaî haklar hukuk mahkemeleri 5760 ONBEŞİNCİ BÖLÜM 83. Yabancı mahkeme kararlarının tenfizi ve tanınması 5767 A) Yabancı mahkeme kararlarının tenfizi 5767 I- Genel bilgi 5767 II- Tenfız şartları ) Kesinleşme ) Karşılıklılık esası ) Türk mahkemelerinin münhasır yetkisi ) Türk kamu düzeni ) Savunma hakkı ) Türklerin kişi halleri 5791 I I I- Tenfız usulü ) Görevli ve yetkili mahkeme ) Tenfiz talebi ) Tenfiz talebinin incelenmesi ve karara bağlanması 5805 B) Yabancı mahkeme kararlarının tanınması 5811

3 VI. Cilt'in İçindekiler VII I- Genel bilgi 5811 II - Tanımanın şartlan 5813 III- Tanıma usulü ) Kesin hüküm itirazı için tanıma ) Kesin delil için tanıma ) İdarî bir işlemin yapılması için tanıma ) Yabancı çekişmesiz yargı kararlarının tanınması C) Yabancı mahkeme kararının takdiri delil teşkil etmesi 5825 D) Yabancı hakem kararlarının tenfizi ve tanınması 5827 E) Yabancı noter senetlerinin icrası 5827 ONALTINCI BÖLÜM HÂKİMLERİN HUKUKÎ SORUMLULUĞU 84. Genel bilgi ve sorumluluk halleri 5829 A) Genel bilgi 5829 B) Sorumluluk halleri Tazminat davası 5841 A) Görevli mahkeme 5842 B) Hâkimlere karşı tazminat davasının açılması 5845 C) Tazminat davasında uygulanacak yargılama usulü 5854 D) Yüksek Mahkemelerin başkan ve üyelerine karşı tazminat davası 5858 I - Yargıtay başkan ve üyelerine karşı tazminat davası 5858 II - Danıştay başkan ve üyelerine karşı tazminat davası E) Devletin sorumluluğu 5869 ONYEDİNCİ BÖLÜM TAHKİM 86. Tahkimin mahiyeti ve çeşitleri 5875 A) Genel bilgi 5875 B) Mecburî (zorunlu) tahkim 5876 I - Kamu kuruluşları arasındaki uyuşmazlıkların mecburî tahkim yolu ile çözülmesi ) Genel bilgi ) Mecburî hakemler 5881 a) Bakanlar Kurulu üyesinin (bir bakan'm) hakem olması 5881

4 VIII VI. Cilt'in İçindekiler b) Hukuk hâkiminin mecburî hakem olması 5881 aa) Mecburî tahkim halleri 5881 bb) Görevli mecburî hakem (hukuk hâkimi) 5902 cc) Yetkili mecburî hakem (hukuk hâkimi) ) Mecburî hakemde dava açılması ) Tahkikat ) Mecburî hakem kararları kesindir ) Mecburî hakem kararma itiraz ) Mecburî hakem kararının icrası 5908 II - Tütün ve Tütün Tekeli Kanunu'na göre mecburî tahkim 5910 III - Toplu iş uyuşmazlıklarında mecburî tahkim (Yüksek Hakem Kurulu) 5914 IV- Borsa Yönetim Kurulu 5915 V- Gümrük Hakem Kurulu 5915 VI- Çeltik komisyonu 5916 VII- Baro yönetim kurulu 5916 VIII - Baro Hakem Kurulu 5916 IX- Noter odası 5917 X- Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu 5917 C) İhtiyarî tahkim 5918 I- Genel bilgi 5918 II - Özel kanunlarda düzenlenen ihtiyarî tahkim halleri ) Toplu iş uyuşmazlıklarında özel hakem yolu ) Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanunundaki ihtiyarî tahkim ) Odalar Birliği Kanunundaki ihtiyarî tahkim ) Kooperatifler Kanunundaki ihtiyarî tahkim ) Tüketici sorunları hakem heyeti 5924 D) Hakem - bilirkişiler 5928 E) Hakem - dispeççi kararları Tahkim Sözleşmesi 5937 A) Kavram 5937 B) Tahkim sözleşmesinin çeşitleri ) Müstakil tahkim sözleşmesi ) Tahkim şartı 5941 C) Tahkim sözleşmesinin şartları 5944

5 VI. Cilt'in İçindekiler IX 1) Yazılı şekil şartı ) Tahkim sözleşmesinin konusu ) Uyuşmazlığın belirli olması ) Tahkim iradesi 5954 D) Tahkim sözleşmesinin etkisi (hükmü) 5968 I- Tahkim itirazı 5968 II- Tahkim itirazı yapılmaması 5969 III- Tahkim itirazı yapılması ) Esasa cevap süresi içinde tahkim itirazının yapılması ) Esasa cevap süresi geçtikten sonra tahkim itirazı yapılması 5973 a) Davacının savunmayı genişletmeye muvafakat etmesi 5973 b) Davacının savunmayı genişletmeye itiraz etmesi ) Dava dilekçesinin reddi kararı ) Davalının hem yetki itirazında hem de tahkim itirazında bulunması 5978 IV - Tahkim sözleşmesine rağmen ilamsız icra takibi yapılması 5980 V- Tahkim sözleşmesi yalnız tarafları bağlar 5982 VI - Bir davanın hakemlerde görülüp görülemeyeceği hususunda çıkan uyuşmazlığın mahkemece karara bağlanması ) Davanın mahkemede açılmış olması halinde ) Davanın hakemlerde açılmış olması halinde 5986 a) Davalının tespit davası açması 5987 b) Davalı tespit davası açmazsa 5988 c) Davalının itirazının hakemler tarafından incelenmiş olması 5989 d) Davalının doğrudan doğruya tespit davası açması ) Hakem seçiminden önce davalının tespit davası açması ) Davacının tespit davası açması ) Davalının hiç bir itirazda bulunmaması 5995

6 X VI. Cilt'in İçindekiler 88. Hakem Sözleşmesi ve Hakemler 5997 A) Hakem sözleşmesi 5997 B) Hakemler 5998 I- Genel bilgi 5998 II- Hakemlerin seçimi ) Hakemlerin tahkim sözleşmesinde ismen gösterilmiş olması ) Hakemlerin taraflarca seçileceğinin kararlaştırılmış olması ) Hakemlerin seçiminin bir üçüncü kişiye bırakılmış olması ) Tahkim sözleşmesinde hakemlerin seçimi hakkında bir açıklık bulunmaması ) Hakemlerin sayısı ) Hakemlerin görevden ayrılması 6022 III- Hakemlerin reddi 6023 IV- Hakem ücreti Tahkim Usulü 6041 A) Dava açılması 6041 I - Dava dilekçesi 6041 II - Davanın açılma zamanı 6042 III - Davacıya hakemde dava açması için süre verilmesi 6043 IV- Dava açılmasının sonuçları 6044 V- Davaya (esasa) cevap 6045 B) Hakemlerde uygulanacak yargılama usulü 6046 C) Tahkim süresi 6056 I Tahkim süresinin ne kadar olduğu 6056 II - Tahkim süresinin başlangıcı 6057 III - Tahkim süresinin uzatılması ) Tarafların tahkim süresini uzatması ) Hâkimin tahkim süresini uzatması ) Hâkimden tahkim süresinin uzatılmasının istenemeyeceğinin kararlaştırılmış olması 6066 IV- Tahkim süresinin durması 6069 V - Tahkim süresi geçtikten sonra karar verilmesi 6072'- D) Hakem kararı 6073

7 VI. Cilt'in İçindekiler XI Sayfa 1) Hakemlerin maddî hukuk kurallarına göre karar vermesi ) Hakemlerin adalet ve nasafet esaslarına göre karar vermesi ) Hakem kararının içeriği ) Oyçokluğu (ekseriyet) ile karar verilmesi ) İhtiyatî tedbirin kalkması ) Hakemler verdikleri kararı değiştiremez ) Hakem kararının mahkeme kalemine tevdi edilmesi ve tebliği ) Hakem kararının zamanaşımına uğraması ) Hakem kararının temyizi ) Hakem kararının tasdiki ) Hakem kararının icrası ) Hakem kararının kesin hüküm teşkil etmesi Hakem kararlarına karşı kanun yolları 6093 A) Temyiz 6093 I- Genel bilgi 6093 II- Temyiz (bozma) sebepleri ) Tahkim süresi bittikten sonra karar verilmiş olması ) Talep edilmemiş bir şey hakkında karar verilmiş olması ) Hakemlerin yetkileri dahilinde olmayan bir mesele hakkında karar vermiş olmaları ) Hakemlerin iki tarafın iddialarından her biri hakkında karar vermemiş olmaları ) HUMK m. 533'teki temyiz sebepleri tahdididir ) Yargıtay'ca kabul edilen başka temyiz sebepleri 6104 III Temyiz yoluna başvurulması 6106 IV - Temyiz incelemesi 6109 V- Yargıtay kararı ) Bozma karan ) Düzelterek onama kararı ) Onama kararı 6121 B) Karar düzeltme yolu kapalıdır 6121 C) Yargılamanın iadesi 6122 D) Hakem kararının tavzihi 6124

8 XII VI. Cilt'in İçindekiler 91. Hakem kararının icrası Yabancı hakem kararları 6132 A) Genel bilgi 6132 B) Yabancı hakem kararı kavramı 6138 I- Önemi ) Hakem kararının icrası ) Tahkim itirazı ) Derdestlik itirazı ) Kesin hüküm itirazı ) Türk mahkemesine başvurulması gereken haller II - Yabancı hakem kararı kavramını belirleyen ilkeler (kıstaslar) ) Tarafların yabancı olması ) Hakemlerin yabancı olması ) Yabancı bir devletin maddî hukukunun uygulanmış olması ) Uluslararası yetki (ilkesi) ) Toprak ilkesi (hakem kararının verildiği yer) 6150 a) Mukayeseli hukukta toprak ilkesi 6150 b) Türk Hukukunda toprak ilkesi ) Usul hukuku ilkesi 6156 a) Genel bilgi 6156 b) Türk Hukukunda usul hukuku ilkesi 6157 c) Hakem kararının tâbi olduğu usul hukuku 6161 aa) Hakem kararının hangi devletin usul kanununa tâbi olacağının taraflarca açıkça belirtilmiş olması 6162 bb) Hakem kararının hangi devletin usul kanununa tâbi olacağının taraflarca açıkça belirtilmemiş olması Tahkim yeri usul kanunu Hakemlerin bulunduğu yer usul kanunu Maddî hukuk ilkesi Hakemlerin belirlediği usul kanunu 6182 d) Usul hukuku ilkesinin kapsamı ) New York Sözleşmesi 6184 C) Yabancı hakem kararlarının tenfizi 6184

9 VI. Cilt'in İçindekiler XIII I- Genel bilgi 6184 II - Yabancı hakem kararlarının tenfizine karar verilebilmesi için gerekli şartlar ) Kesinleşme şartı ) Karşılıklılık şartı ) Tahkim sözleşmesi ) Tahkim sözleşmesinin geçerli olması ) Kamu düzeni ) Tahkim yolunun mümkün olması ) Tarafların temsili ) Savunma hakkı ) Hakemlerin seçimi ve uyguladıkları usul ) Tahkim sözleşmesinin sınırının aşılmaması 6209 III- Tenfız usulü ) Görevli mahkeme ) Yetkili mahkeme ) Tenfız talebi ) İncelenmesi ) Temyiz ) Hakem kararının icrası 6212 D) Yabanci hakem kararlarının tanınması 6213 I- Genel bilgi 6213 II - Tanımanın şartları 6215 III- Tanıma usulü ) İkinci davanın Türk mahkemesinde açılması halinde ) İkinci davanın Türk hakem kurulunda açılması halinde ) Esas hakkındaki davadan önce ayrı bir tanıma davası açılabilir mi? 6218 E) Yabancı hakem kararının takdirî delil teşkil etmesi 6219 F) Kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklarda tahkim yoluna başvurulması 6220 I- Genel bilgi 6220 II - Kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz sözleşmelerinde, bu sözleşmelerden doğan uyuşmazlıkların tahkim yolu ile çözülmesinin öngörülmesi ) Millî tahkim 6223

10 XTV VI. Cilt'in İçindekiler 2) Yabancı tahkim ) Milletlerarası tahkim 6225 ONSEKİZİNCİ BÖLÜM 93. Şüyuun giderilmesi ve paylaştırma davaları 6228 A) Kavram 6228 I - Şüyuun giderilmesi ve paylaştırma ayrı kavramlardır ) Şüyuun giderilmesi (izaleî şüyu) davası 6228 a) İştirak halinde mülkiyette 6229 b) Müşterek mülkiyette ) Paylaştırma (taksim) davası 6232 II - Şüyuun giderilmesi ve paylaştırma taleplerinin aynı davada ileri sürülmesi (ortaklığın giderilmesi davası) ) Genel bilgi ) Talep sonucu (neticeî talep) ) Davayı değiştirme ve genişletme yasağı ) Talepten başka bir şeye karar verilememesi ) Kat mülkiyeti kurulması istenmesi 6238 III Şüyuun (ortaklığın) giderilmesi istenemeyecek olan haller ) Kat mülkiyetinde ) Hukukî tasarruf (işlem) nedeniyle ) Müşterek malın devamlı bir maksada tahsis edilmiş olması ) Münasip olmayan bir zaman 6251 B) Yargılama usulü ) Görevli mahkeme ) Yetkili mahkeme ) Taraflar 6265 a) Davacı 6265 b) Davalılar ) Basit yargılama usulü uygulanır ) Davadan feragat ) Hissenin (müddeabihin) temliki ) Hüküm 6277 a) Aynen taksim (paylaştırma) 6277

11 VI. Cilt'in İçindekiler XV Sayfa b) Kat mülkiyeti kurulması 6283 c) Şüyuun satış suretiyle giderilmesi kararı 6288 d) Karar ve ilâm harcı 6292 e) Vekâlet ücreti ) Temyiz ) Kesin hüküm ) İlâmın zamanaşımına uğraması 6297 ONDOKUZUNCU BÖLÜM 94. Anayasa'ya aykırılık itirazı 6301 A) Genel bilgi 6301 B) Mahkemenin uygulanacak kanun hükmünü Anayasa'ya aykırı görmesi 6305 I- Mahkeme terimi ) Hukuk mahkemeleri ) Yargıtay : 6306 II Bakılmakta olan dava 6306 III - Uygulanacak kanun 6308 IV- Mahkemenin Anayasa Mahkemesi'ne başvurması 6309 C) Taraflardan birinin Anayasa'ya aykırılık iddiasında bulunması 6310 I - Taraflardan birinin ileri sürmesi 6310 II - Anayasa'ya aykırılık iddiasını ileri sürme zamanı 6311 III - Anayasa'ya aykırılık iddiasının ciddî olması ) Mahkemenin Anayasa'ya aykırılık iddiasının ciddî olduğu kanısına varması ) Mahkemenin Anayasa'ya aykırılık iddiasını ciddî görmemesi (reddetmesi) 6315 D) Anayasa Mahkemesi'nin incelemesi 6316 E) Anayasa Mahkemesi kararı 6317 I- Genel bilgi 6317 II- İptal kararı ) Verilmesi ) İptal edilen kanun hükmünün yürürlükten kalkması ) İptal kararının niteliği ) İptal kararı geriye yürümez 6328

12 XVI VI. Cilt'in İçindekiler Sayfa 5) İptal kararının Anayasa Mahkemesi'ne başvuran mahkemede görülmekte olan davaya etkisi 6339 a) İptal kararının beş ay içinde verilmiş olması halinde 6340 b) Beş ay geçtikten sonra verilen iptal kararının davaya etkisi ) İptal kararının diğer davalara etkisi ) İptal kararının yürürlüğe girmesinin ertelenmesi a) Genel bilgi 6348 b) Erteleme kararının Anayasa Mahkemesi'ne başvuran mahkemede görülmekte olan davaya etkisi 6349 c) Erteleme kararının diğer davalara etkisi 6350 III- Ret kararı ) Ret kararının görülmekte olan davaya etkisi ) On yıl geçmedikçe tekrar başvuruda bulunulamaması 6353 Genel bibliyografya 6355 Arama cetvelleri ) Kanun isimlerine (maddelere) göre arama cetveli 6367 a) Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (HUMK) 6367 b) Diğer mevzuat (kanunlar) ) Kavramlara göre arama cetveli 6499