İstanbul, Sirküler No :2016/152 Konu :6736 Sayılı Kanun Kapsamında İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi

Transkript

1 Rödl & Partner Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti. Teşvikiye Cad. 17 D Ikbal Ticaret Merkezi Teşvikiye-Istanbul Telefon: + 90 (212) Telefax: + 90 (212) istanbul@roedl.pro izmir@roedl.pro Internet: İstanbul, Sirküler No :2016/152 Konu :6736 Sayılı Kanun Kapsamında İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi tarihli Resmi Gazete de yayımlanan "Bazı Alacaklarının Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun"un İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi" başlıklı 6. maddesi ile ilgili açıklamalara aşağıda yer verilmiştir. I. İŞLETMEDE MEVCUT OLDUĞU HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTİA, MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLARIN KAYDA ALINMASI Söz konusu Kanun maddesi uyarınca Gelir ve Kurumlar mükellefleri işletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşları tarafından belirlenecek rayiç bedel ile tarihine kadar bir envanter listesi ile bağlı bulundukları vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kayıt edebileceklerdir. Bildirime tabi olan varlıklar amortismana tabi ise kayda yeni alınan varlıklar için amortisman ayrılmayacaktır. Makine, teçhizat ve demirbaşlar ayrıca envantere kaydedilecek ve ayrılan karşılık birikmiş amortisman olarak kabul edilecektir. Rayiç bedel üzerinden beyan edilerek kayıtlara intikal ettirilecek; Teslimleri genel orana (%18) tabi makine, teçhizat ve demirbaşlar ile emtianın rayiç bedeli üzerinden %10 oranı, Teslimleri indirimli orana (%1, %8) tabi makine, teçhizat ve demirbaşlar ile emtianın rayiç bedeli üzerinden ise tabi oldukları oranın yarısı (%0,5 veya %4) Temsilen Almanya: Ansbach, Bamberg, Bayreuth, Bielefeld, Chemnitz, Dresden, Eschborn, Fürth, Hamburg, Hannover, Hof, Jena, Köln, Kulmbach, Leipzig, Ludwigshafen, Mettlach, Münih, Münster, Nürnberg, Plauen, Regensburg, Selb, Stuttgart Tic Sicil No.: Vergi No.: Vergi Dairesi: Beyoğlu Uluslararası: Amerika Birleşik Devletleri, Avusturya, Azerbaycan, Beyaz Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, Brezilya, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Çin Halk Cumhuriyeti, Endonezya, Etiyopya, Estonya, Finlandiya, Fransa, Güney Afrika, Gürcistan, Hindistan, Hırvatistan, Hong Kong, Ingiltere, Ispanya, Isveç, Isviçre, Italya, Kazakistan, Kenya, Kıbrıs, Küba, Letonya, Litvanya, Macaristan, Malezya, Meksika, Moldova, Myanmar, Polonya, Romanya, Rusya Federasyonu, Sırbistan, Singapur, Slovakya, Slovenya, Tayland, Türkiye, Ukrayna, Vietnam

2 esas alınmak suretiyle KDV hesaplanacak ve yayımlanacak Tebliğ hükümleri uyarınca sorumlu sıfatıyla beyan edilecektir. Beyanname, en geç tarihine kadar verilecek ve tahakkuk edecek vergi de aynı süre içinde ödenecektir. Makine, teçhizat ve demirbaşlar üzerinden ödenen bu vergi, hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyecek ve bu verginin iadesi de söz konusu olmayacaktır. Emtia üzerinden ödenen vergi genel esaslara göre indirilebilecektir. Beyana konu emtianın, KDV Kanunu nun uygulamasında iade hakkı tanınan işlemlerde kullanılması durumunda, beyan edilerek ödenen ve indirim hesaplarına alınan söz konusu verginin yüklenilen verginin hesabında dikkate alınması ve dolayısıyla iade konusu yapılması mümkün bulunmaktadır. Bildirilen kıymetlerin satılması hâlinde satış bedeli, bunların deftere kaydedilen değerinden düşük olamayacaktır. ÖTV'nin konusuna giren malları bu madde kapsamında beyan eden ve alış belgelerini ibraz edemeyen mükelleflerin bu malların beyan tarihindeki miktarı ve emsal bedeli üzerinden geçerli olan ÖTV'yi beyanname verme süresi içinde ayrı bir beyanname ile beyan ederek aynı süre içinde ödemeleri halinde, bu mallar bakımından 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu nun 4 üncü maddesinin (3) numaralı fıkrası hükmü uygulanmayacaktır. Bu şekilde beyan edilerek ödenen ÖTV için vergi cezası kesilmeyecektir. Örnek X A.Ş stoklarında bulunan ancak kayıtlarında yer almayan (z) malına ilişkin envanter listesini hazırlamış ve tarihi itibariyle beyan etmiştir.genel oranda katma değer vergisine tabi olan bu malın, kendisi tarafından belirlenen rayiç bedeli TL dir. Mal Bedeli: TL Sorumlu Sıfatı İle Beyan Edilecek KDV: TL ( x %10) 153 Ticari Mallar ,00 TL 191 İndirilecek KDV 8.000,00 TL 525 Kayda Alınan Emtia Özel Karşılık Hesabı ,00 TL 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 8.000,00 TL - 2 -

3 Örnek (B) A.Ş kayıtlarında yer almayan makine ve cihazlarını kayda almak istemektedir.genel oranda katma değer vergisine tabi olan bu kıymetlerin mükellefçe belirlenen rayiç bedeli TL olup envantere alınmasına ilişkin muhasebe kayıtları aşağıdaki gibi olacaktır. Mal Bedeli: TL Sorumlu Sıfatı İle Beyan Edilecek KDV: TL ( x %10) 253 Tesis Mak. ve Cih ,00 TL 689 KKEG 6.000,00 TL 526 Demirbaş Mak. Teçh. Özel Karşılık Hesabı ,00 TL 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 6.000,00 TL Mükellef, söz konusu makine ve cihazlarını tarihine kadar satarsa, bu satıştan önce; satmadığı takdirde ise tarihinde aşağıdaki muhasebe kaydını yapacaktır. 526 Demirbaş Mak. Teçh. Özel Karşılık Hesabı ,00 TL 257 Birikmiş Amortismanlar ,00 TL Mükellefin, örneğimizdeki makine ve cihazlarını (C) A.Ş ye TL ye satması hâlinde bu satışa ilişkin yukarıdaki kayıtla birlikte yapılacak muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır. 120 (C) A.Ş ,00 TL 257 Birikmiş Amortismanlar ,00 TL 253 Tesis Makine Cihaz ,00 TL 391 Hesaplanan KDV ,00 TL 679 Diğer Olağandışı Gelir Kar ,00 TL II. KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE BULUNMAYAN MALLAR Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına ilişkin 6736 Sayılı Kanunun 6. Maddesinin 2. fıkrası hükmü ile gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine (adi, kollektif ve adi komandit şirketler dahil olmak üzere ) kayıtlarında yer aldığı halde işletmelerinde mevcut olmayan - 3 -

4 emtialarını, tarihine kadar, aynı neviden emtialara ilişkin cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafi kar oranı, bu oranın cari yıl kayıtlarına göre tespit edilemediği hallerde ise, bağlı olunan meslek odalarınca belirlenen oranlar dikkate alınmak suretiyle fatura düzenlemeleri ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirmeleri böylece kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmelerine imkan tanınmıştır. Faturada emtianın tabi olduğu oranda KDV hesaplanacak ve ilgili dönem beyannamesine dahil edilecek, satış hasılatı yıllık gelir veya kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasında da dikkate alınacaktır. Eczaneler, stoklarında kaydi olarak yer aldığı hâlde fiilen bulunmayan ilaçları, tarihine kadar maliyet bedeli üzerinden fatura düzenlemek suretiyle kayıtlarından çıkarabilecekler. Bu suretle kayıtlardan çıkarılan ilaçların maliyet bedeli üzerinden %4 oranında hesaplanan katma değer vergisi ayrı bir beyanname ile beyan edilerek beyanname verme süresi içinde ödenecektir. Ödenen bu vergi, hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyecek, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınamayacaktır. Örnek: (Y) Ltd. Şti. kayıtlarında yer aldığı hâlde stoklarında mevcut olmayan emtialarını faturalandırarak kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmek istemektedir. Şirketin, ticaretini yaptığı genel oranda KDV ye tabi olan (A) malının kayıtlarda bulunan ancak stoklarda yer almayan miktarı 20 ton olup kendi kayıtlarına göre bu malın birim maliyeti 15 TL/Kg ve gayrisafi karlılık oranı ise %10 dur. (Y) Ltd. Şti bu mala ilişkin düzenleyeceği faturada TL satış bedeli ve TL KDV gösterecektir. Düzenlenen bu faturanın muhasebe kayıtlarına intikali aşağıdaki şekilde olacaktır. 689 Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler ,00 TL 600 Yurtiçi Satışlar ,00 TL 391 Hesaplanan KDV ,00 TL Bu kayıtta yer alan 689 numaralı hesap yerine gerçek duruma uygun olması hâlinde diğer hesaplardan; kasa, bankalar, alınan çekler, alıcılar veya alacak senetleri hesaplarından biri kullanılabilecektir. Örneğin, kayıtsız yapılan satış karşılığında alacak senedi alınmış olması hâlinde kayıt aşağıdaki şekilde olacaktır

5 121 Alacak Senetleri ,00 TL 600 Yurtiçi Satışlar ,00 TL 391 Hesaplanan KDV ,00 TL III. KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE BULUNMAYAN KASA MEVCUDU ve ORTAKLARDAN NET ALACAKLARIN ve BUNLARLA İLGİLİ DİĞER HESAPLARDA YER ALAN İŞLEMLERİN BEYANI 6736 Sayılı Kanunun 6. Maddesinin üçüncü fıkrası ile bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, tarihi itibari ile düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmede bulunmayan Kasa mevcutlarını, İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan ) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını, Bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini, tarihine kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebileceklerdir tarihi itibari ile düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmede bulunmayan kasa mevcutları, ortaklardan net alacak tutarları ve bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemleri için düzeltme yapmak isteyen mükellefler, beyan değeri üzerinden % 3 oranında vergi hesaplayacak ve hesaplanan vergi beyanname verme süresi içinde ödenecektir. Söz konusu beyan üzerine defter kayıtları düzeltilecek olup, ödenen vergiler gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilemeyecek ve beyan edilen tutarlar ile bu tutarlar üzerinden ödenen % 3 oranındaki vergi tutarı kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınmayacaktır. Bu kapsamda beyanda bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin bu beyanları nedeniyle 2016 yılı geçici vergi beyannamelerinde düzeltme gerektiği takdirde, düzeltme işlemleri tarihine kadar yapılacak ve düzeltme işlemleri nedeniyle herhangi bir ceza veya faiz uygulanmayacaktır

6 Örnek: X A.Ş nin tarihi itibariyle kasa mevcudu TL olup, fiilen kasada bulunan tutar TL dir.beyan tarihi olan tarihi itibariyle kasa mevcudu TL dir. Beyan Tutarı: Hesaplanan Vergi: TL TL = TL TL x %3 = TL Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan kasa mevcudunun, kasa hesabından düşülmesi gerekmektedir. 689 Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler ,00 TL 100 Kasa ,00 TL 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 1.650,00 TL Örnek: (C) A.Ş. nin, tarihli bilançosunda ortaklardan alacak ve ortaklara borç tutarları, bilanço hesapları itibarıyla aşağıdaki gibi olup, beyan tarihi olan tarihi itibarıyla bu tutarların değişmediği varsayılmıştır. Ayrıca, mükellef kurumun ortaklardan alacaklar hesabında izlenmesi gerekirken 126. Diğer Çeşitli Alacaklar hesabında izlediği TL bulunmaktadır Diğer Çeşitli Alacaklar hesabı TL 131. Ortaklardan Alacaklar hesabı TL 231. Ortaklardan Alacaklar hesabı TL 331. Ortaklara Borçlar hesabı... ( ) TL 431. Ortaklara Borçlar hesabı...( ) TL Bu çerçevede; Beyan tutarı : Hesaplanan vergi: olacaktır. [ ( )-( ) =] TL ( x %3=) TL Anılan mükellef, söz konusu tutarı beyan etmesi hâlinde beyan edilen bu tutar üzerinden hesaplanan vergiyi beyanname verme süresinde ödeyecektir

7 Beyanla ilgili muhasebe kayıtları aşağıdaki şekilde olacaktır. Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan ortaklardan alacakların düşülmesi: 689 Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler ,00 TL 126 Diğer Çeşitli Alacaklar ,00 TL 131 Ortaklardan Alacaklar ,00 TL 231 Ortaklardan Alacaklar ,00 TL 689 Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler 4.800,00 TL 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 4.800,00 TL Bilgi edinmenizi rica ederiz. Saygılarımızla - 7 -