ENFEKSİYON KONTROL KOMİTELERİNİN GÖREVLERİ VE SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA ENFEKSİYON KONTROLÜ ve ÖNLENMESİ

Transkript

1 TC SAĞLIK BAKANLIĞI Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı ENFEKSİYON KONTROL KOMİTELERİNİN GÖREVLERİ VE SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA ENFEKSİYON KONTROLÜ ve ÖNLENMESİ Dr. Mustafa ERTEK Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkan V. Mayıs 2011 VAN

2 Hastane Enfeksiyonu (HE) Sağlık hizmeti ile ilişkili enfeksiyonlardır HE, hasta güvenliği ve sağlık çalışanları için önemli bir tehditdir.

3 HE; Önemli morbidite ve mortalite nedenidir Hastanede kalış süresini uzatır Tedavi maliyetini artırır Önemli akredite göstergelerinden biridir. SAĞLIK HİZMETİ İLİŞKİLİ ENFEKSİYONLAR

4 Avrupa Birliği Avrupa Birliği nde her yıl dan fazla hasta sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyona (SHE) yakalanmakta ve doğrudan bu enfeksiyonların sonucu olarak yaklaşık ölüm meydana gelmektedir. Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi Yıllık Avrupa da Bulaşıcı Hastalıkların Epidemiyolojik Raporu, 2008

5 HE ile mücadele Hastane Enfeksiyonları ile mücadelede Başarı için multidisipliner yaklaşım önemlidir. Bu yaklaşımı sağlama ve koordinasyon görevi enfeksiyon kontrol komitelerinindir

6 Enfeksiyon Kontrol Komitesinin Oluşturulması a) Yöneticinin görevlendireceği bir başhekim yardımcısı veya dekan yardımcısı, b) Enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji kliniği veya anabilim dalı temsilcisi, c) Dahili tıp bilim dallarından tercihen iç hastalıkları kliniğinden bir temsilci. d) Cerrahi tıp bilim dallarından tercihen genel cerrahi kliniğinden bir temsilci. e) Mikrobiyoloji ve klinik mikrobiyoloji laboratuvarı temsilcisi, f) Başhemşire veya hemşirelik hizmetleri müdürü, g) Enfeksiyon kontrol hekimi, h) Enfeksiyon kontrol hemşiresi, ı) Eczane sorumlusu, i) Hastane müdürü,

7 Enfeksiyon kontrol komitesinin görev, yetki ve sorumlulukları a) Bilimsel esaslar çerçevesinde, yataklı tedavi kurumunun özelliklerine ve şartlarına uygun bir enfeksiyon kontrol programı belirleyerek uygulamak, Yönetime ve ilgili bölümlere bu konuda öneriler sunmak, b) Güncel ulusal ve uluslararası kılavuzları dikkate alarak yataklı tedavi kurumunda uygulanması gereken enfeksiyon kontrol standartlarını yazılı hale getirmek, bunları gerektikçe güncellemek, c) Yataklı tedavi kurumunda çalışan personele, bu standartları uygulayabilmeleri için devamlı hizmet içi eğitim verilmesini sağlamak ve uygulamaları denetlemek,

8 Enfeksiyon kontrol komitesinin görev, yetki ve sorumlulukları d) Yataklı tedavi kurumunun ihtiyaçlarına ve şartlarına uygun bir sürveyans programı geliştirmek ve çalışmalarının sürekliliğini sağlamak, e) Hastane enfeksiyonu yönünden, öncelik taşıyan bölümleri saptayarak ve bulgulara göre harekete geçerek, hastane enfeksiyon kontrol programı için hedefler koymak, her yılın sonunda hedeflere ne ölçüde ulaşıldığını değerlendirmek ve yıllık çalışma raporunda bu değerlendirmelere yer vermek, f) Antibiyotik, dezenfeksiyon, antisepsi, sterilizasyon araç ve gereçlerin, enfeksiyon kontrolü ile ilgili diğer demirbaş ve sarf malzeme alımlarında, ilgili komisyonlara görüş bildirmek; görev alanı ile ilgili hususlarda, yataklı tedavi kurumunun inşaat ve tadilat kararları ile ilgili olarak gerektiğinde Yönetime görüş bildirmek,

9 Enfeksiyon kontrol komitesinin görev, yetki ve sorumlulukları g) Hastalar veya yataklı tedavi kurumu personeli için tehdit oluşturan bir enfeksiyon riskinin belirlenmesi durumunda, gerekli incelemeleri yapmak, izolasyon tedbirlerini belirlemek, izlemek ve böyle bir riskin varlığının saptanması durumunda, ilgili bölüme hasta alımının kısıtlanması veya gerektiğinde durdurulması hususunda karar almak, h) Sürveyans verilerini ve eczaneden alınan antibiyotik tüketim verilerini dikkate alarak, antibiyotik kullanım politikalarını belirlemek, uygulanmasını izlemek ve yönlendirmek, ı) Sterilizasyon, antisepsi ve dezenfeksiyon işlemlerinin ilkelerini ve dezenfektanların seçimi ile ilgili standartları belirlemek, standartlara uygun kullanımını denetlemek,

10 Enfeksiyon kontrol komitesinin faaliyet alanları a) Sürveyans ve kayıt, b) Antibiyotik kullanımının kontrolü, c) Dezenfeksiyon, antisepsi, sterilizasyon, d) Sağlık çalışanlarının meslek enfeksiyonları, e) Hastane temizliği, çamaşırhane, mutfak, atık yönetimi gibi destek hizmetlerinin hastane enfeksiyonları yönünden kontrolü.

11 Döner Sermaye Gelirlerinden Ek ÖdemeYapılmasına Dair Yönetmelik Çerçevesinde Yapılması Gerekenler Devlet hastanelerinde enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanları, aşağıdaki işlemlerin belgelenmesi ve başhekimce onaylanması kaydıyla hastane hizmet puan ortalamasından değerlendirilir.

12 1) Hastane enfeksiyonlarının önlenmesi ve enfeksiyon saptanması hâlinde kontrol altına alınmasını sağlayacak bir organizasyon ve çalışma programı oluşturmak, 2) Yatarak tedavi edilen hastalarda tespit edilen pozitif kültürleri takip ederek sonuçlandırmak ve raporlamak, 3) Meslek içi eğitim programını planlayarak, bütün birimlerdeki tıbbi ve idarî personele, hastane enfeksiyonları ve ameliyat sonrası enfeksiyonlar ile mücadele konusunda her ay en az bir kez meslek içi eğitim vermek,

13 4) Hastanede, hastane enfeksiyonlarıyla ilgili sürveyans çalışmaları yapmak, 5) Hastane enfeksiyonu geliştiğinde kaynağını aramaya ve sorunu çözmeye yönelik mikrobiyolojik incelemeler yapmak veya yaptırmak, 6) Birimlerde uygulanmakta olan dezenfeksiyon ve antisepsi işlemleriyle ilgili kliniklere yardımcı olmak,

14 7) Kurum içinde enfekte hastalar, personel, ziyaretçi, yiyecek, içecek, haşere, vektör ve hava aracılığı ile asepsi ve antisepsi yetersizliği, araç gereç ve başka nedenlerle meydana gelebilecek enfeksiyon ve yayılmalara karşı gerekli tüm tedbirleri almak, 8) Bulaşıcı hastalıkların tespitini yapmak ve mevzuata uygun şekilde ilgili makamlara bildirmek.

15 Enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji branşının hastane hizmet puan ortalamasından değerlendirildiği durumlarda, döner sermaye komisyonunca, devlet hastanelerinde enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanlarının hizmet alanı - kadro-unvan katsayısı %10 oranında azaltılabilir veya artırılabilir, Eğitim ve araştırma hastanelerinde ise enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji klinik şefi, şef yardımcısı, başasistan ve uzmanlara hastane hizmet puan ortalamasının %20'sine kadar ek puan verilebilir.

16 Çalışan Güvenliği Açısından HE Sağlık çalışanlarının enfeksiyonlardan korunmasının üç temel hedefi vardır. 1.Çalışanın sağlığının korunması 2.İş gücü kaybının önlenmesi 3.Hastaların korunması

17 Bağışıklama HBV aşısı Influenza aşısı Kızamık, kızamıkcık, kabakulak aşısı Suçiçeği aşısı HAV aşısı

18 Gastrointestinal sistem enfeksiyonları Hasta ile doğrudan temas engellenmelidir Hastanın mukozaları ile temas eden gereçler ve gıdalara temastan kaçınılmalıdır.

19 HAV Enfeksiyonu için Özellikle yenidoğan üniteleri açısından önemlidir Standart önlemlerin alınması yeterlidir Özel durumlarda immunglobulin uygulanabilir

20 HBV Enfeksiyonu Sağlık personeline bulaşta en önemli yol parenteral yol ve mukozal temastır Yoğun bakım,acil ve laboratuar çalışanları daha fazla risk altındadır İğne batması durumunda bulaş riski %30 civarındadır Maruziyet durumunda personelin bağışıklık durumuna göre hareket edilir.

21 HCV Enfeksiyonu Bulaş parenteral İğne ile yaralanmalarda bulaş riski %3-4 Maruziyet sonrası izlem 6 ay Temas öncesi standart önlemler yeterlidir

22 HIV Enfeksiyonu Bulaş parenteral, mukozal temas İğne batması sonucu bulaş riski yaklaşık %03 civarıdadır Maruziyet sonrası proflaktik tedavi ve 6 ay süreyle izlem yapılmalıdır

23 KKKA Bulaş parenteral, mukozal temas aracılığı ile olmaktadır Korunma için standart önlemler yanında mukozal bulaşı önlemek için maske ve gözlük kullanılmalıdır.

24 TEŞEKKÜRLER