ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Transkript

1 ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

2 İÇİNDEKİLER Üst Yönetici Sunuşu.. 2 GİRİŞ GENEL BİLGİLER Tarihçe.. 5 Organizasyon 6 2. STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİ Birinci Dönem Stratejik Planının Değerlendirmesi.. 9 Yöntem Stratejik Planlama Takvimi. 12 Stratejik Planlama Ekibi.. 13 Katılımcılık DURUM ANALİZİ 15 Yasal Yükümlülükler ve Mevzuat Analizi. 16 Faaliyet Alanları, Ürün ve Hizmetler. 18 Kuruluş İçi Analiz.. 18 Paydaş Analizi 25 Güçlü-Zayıf Yönler, Fırsatlar-Tehditler Analizi MİSYON, VİZYON, İLKELER 31 Misyon 32 Vizyon. 32 İlkeler STRATEJİK AMAÇLAR, HEDEFLER, STRATEJİLER VE PERFORMANS GÖSTERGELERİ.. 34 Stratejik Alan 1: Eğitim.. 35 Stratejik Alan 2: Bilimsel Araştırma.. 44 Stratejik Alan 3: Üniversite - Sanayi İşbirliği ve Topluma Katkı.. 48 Stratejik Alan 4: Kurumsal Kapasite MALİYETLENDİRME İZLEME DEĞERLENDİRME 57 1

3 ÜST YÖNETİCİ SUNUNUŞU Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 26 Şubat 2010 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 2010/103 karar sayısı uyarınca kurulmuştur. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, öncelikli olarak, eğitim bilimleri ve öğretmen yetiştirme alanında lisansüstü çalışma, araştırma ve projeler yürütmeyi amaçlamaktadır. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, ayrıca, başta Eskişehir ve yakın bölgesi olmak üzere, Türk Eğitim Sistemi'nin sorun ve politikalarını analiz eden, eğitim bilimleri ve öğretmen yetiştirme ile ilgili raporlar hazırlayan ve aynı zamanda konferans, seminer ve paneller düzenleyerek evrensel düzeyde bilime katkı sağlamayı hedeflemektedir. Evrensel bilime katkının yanında, Türkiye ve dünyanın ihtiyaç duyduğu üstün nitelikli bilim insanı ve lider uygulamacılar yetiştirmek enstitünün temel hedefleri arasında yer almaktadır. Enstitümüz, kurulduğu 2010 yılından itibaren saygı nitelik itibariyle ciddi bir gelişme kaydetmiş, misyon ve vizyon ifadesinde yer alan Türkiye ve Dünyanın ihtiyaç duyduğu nitelikli uygulamacılar ve akademisyenler yetiştirme amacına uygun olarak ders, program ve bilimsel etkinlikleriyle çalışmalarına devam etmektedir. Diğer yandan Enstitümüz başka yükseköğretim kurumlarıyla işbirliği artırıcı çalışmalar yürütmeyi hedeflemekte ve bu bağlamda 2011 yılında diğer üniversitelerle ortak lisansüstü protokoller imzalamıştır. Enstitümüz 2010 yılında kurulmasına rağmen 2012 yılı sonu itibarıyla 378 yüksek lisans, 78 doktora olmak üzere toplam 456 öğrencisiyle eğitim ve öğretimine devam etmektedir. Türkiye nin eğitim bilimleri öğretmen yetiştirme alanındaki ihtiyaçlarını da göz önünde bulunduran enstitümüz lisansüstü programlarda saygın bir yere uluşmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda eğitim öğretim çalışmalarında başarılı bir noktaya gelmemizde katkısı olan enstitümüz çalışanlarına ve akademisyen meslektaşlarıma teşekkür ederim. Prof. Dr. Ahmet AYPAY Enstitü Müdürü 2

4 GİRİŞ Kamu kuruluşlarında planlı hizmet sunumu, politika geliştirme, belirlenen politikaları somut iş programlarına ve bütçelere dayandırma ile uygulamayı etkili bir şekilde izleme ve değerlendirmelerini sağlamaya yönelik olarak stratejik planlama temel bir araç olarak benimsenmiştir. Kamu kuruluşlarında stratejik planlamanın amacı kaynakları stratejik önceliklere göre dağıtmak, bu kaynakların etkin kullanılıp kullanılmadığını izlemek ve bunun üzerine kurulu bir hesap verme sorumluluğunu geliştirmektir sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununda yer alan stratejik planlamaya ilişkin hükümler gereğince Eskişehir Osmangazi Üniversitesinin yıllarını kapsayan Stratejik Planı hazırlanmış olup üniversitemizin web sayfası ( duyurular kısmında yayınlanmıştır. Bundan sonraki aşamada hazırlanmış olan bu planı baz alarak Enstitümüzün 5 yıllık stratejik planlarını hazırlanmıştır. Birim stratejik planının hazırlanması çalışmaları Enstitümüz Akademik ve İdari Birim Stratejik Planlama Ekipleri tarafından yürütülmüştür. Birim stratejik planlama ekipleri gerektiğinde revize edilebilecek veya yeniden oluşturulabilecektir. 3

5 ESOGÜ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ STRATEJİK PLANI 1. Genel Bilgiler 4

6 TARİHÇE Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 26 Şubat 2010 tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2010/103 karar sayısı uyarınca kurulmuştur. Eğitim Bilimleri Enstitüsü nün kurulmasıyla birlikte Sosyal Bilimler Enstitüsü nde yürütülen; Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Tezli ve Tezsiz Yüksek Lisans ve Doktora Programı, Eğitim Programları ve Öğretim Tezli ve Tezsiz Yüksek Lisans Programı, Sınıf Öğretmenliği Tezli Yüksek Lisans Programı, Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Tarih Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programı, Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programı ile Fen Bilimleri Enstitüsü nde yürütülen; İlköğretim Matematik Öğretmenliği Tezli Yüksek Lisans Programı, İlköğretim Fen Bilgisi Öğretmenliği Tezli Yüksek Lisans Programı, Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Fizik Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programı, Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Kimya Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programı, Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Biyoloji Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programı, Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Matematik Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programı Enstitümüze devredilmiştir. Ayrıca, 2012 yılında; Eğitim Programları ve Öğretim Doktora Programı, Yükseköğretimin Yönetimi Tezli ve Tezsiz Yüksek Lisans Programı, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Tezli ve Tezsiz Yüksek Lisans Programı, Eğitimde Araştırma Yöntemleri ve İstatistik Bütünleşik Doktora Programı, 5

7 Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Uzaktan Eğitim Tezsiz Yüksek Lisans Programı Yükseköğretim Kurulu Tarafından onaylanarak eğitim öğretime başlamıştır. Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Doktora Programı, Sosyal Bilgiler Eğitimi Tezli ve Tezsiz Yüksek Lisans ve Doktora Programları ise onaylanmak üzere dosyaları Yükseköğretim Kurulu na sunulmuştur. ORGANİZASYON Tablo 1. Enstitü Yönetim Kurulu Enstitü Müdürü Enstitü Müdür Yardımcısı Enstitü Müdür Yardımcısı Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi İlköğretim Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Aypay Prof. Dr. Özden Tezel Doç. Dr. Ali Eryılmaz Doç. Dr. Zühal Çubukçu Doç. Dr. Kürşat Yenilmez Yrd. Doç. Dr. İlknur Yüksel Tablo 2. Enstitü Kurulu Enstitü Müdürü Enstitü Müdür Yardımcısı Enstitü Müdür Yardımcısı Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Başkanı İlköğretim Anabilim Dalı Başkanı Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı Yabancı Diller Eğitimi Bölümü Anabilim Dalı Başkanı Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı Özel Eğitim Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Aypay Prof. Dr. Özden Tezel Doç. Dr. Ali Eryılmaz Prof. Dr. Ahmet Aypay Prof. Dr. Özden Tezel Yrd. Doç. Dr. Hilmi Demiral Prof. Dr. Özden Tezel Yrd. Doç. Dr. İlknur Yüksel Yrd. Doç. Dr. Esra Eren Yrd. Doç. Dr. Macit Ayhan Melekoğlu 6

8 Şekil 1: Organizasyon Şeması 7

9 ESOGÜ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ STRATEJİK PLANI 2. Stratejik Planlama Süreci 8

10 BİRİNCİ DÖNEM STRATEJİK PLANININ DEĞERLENDİRMESİ Eskişehir Osmangazi Üniversitesi nin ilk stratejik planlama çalışmaları, Ocak 2006 da başlatılmış ve Mart 2007 yılında yılları için hazırlanarak tamamlanmıştır. Eğitim Bilimleri Enstitüsü 2010 yılında kurulduğu için bu stratejik planlama sürecinde yer almamıştır. sıralanmıştır: Üniversitemiz Stratejik Planında belirlenen stratejik alanlar aşağıda Eğitim Öğretim Bilimsel Çalışmalar ve Yayın Toplumsal Katkı İnsan Kaynakları ve Yönetim Tanıtım Altyapı Söz konusu stratejik alanlarla ilgili amaç-hedef setleri oluşturulmuş ve 85 adet performans göstergesiyle ölçülmesi planlanmıştır Stratejik Planı, kurumun ilk planı olması ve kamu kurumlarında uygulamaya yeni geçilmiş olması ile birlikte değerlendirildiğinde dikkate alınması gereken hususlar aşağıdaki şekilde ortaya çıkmıştır. Planda belirlenen hedef ve göstergelerin tamamı performans programında ölçülebilir ve maliyetlendirilebilir hale dönüştürülememiştir. Bu nedenle performans programının hazırlanmasında da sıkıntılar ortaya çıkmıştır. Buna bağlı olarak yıllık faaliyet raporlarında da performans göstergelerinin değerlendirilmesi kısmı gerçekleştirilememiştir. Planda belirlenen hedefler için ulaşılması zor ve yüksek değerler yazılmıştır. Planda belirlenen hedeflerin gerçekleştirilmesine yönelik birimlerin yapacağı çalışma ve katkılar belirlenmemiş, birimlere ve kişilere bununla ilgili bir yükümlülük bildirilmemiştir. Plandaki hedeflerin gerçekleştirilmesine yönelik çalışma ve görevlendirmeler yapılmamıştır. 9

11 Vizyon ve misyon ifadeleri tüm çalışanlarca kolayca öğrenilerek benimsenmesi için akılda kalıcı, yalın ifadeler kullanılmak suretiyle oluşturulmamıştır. Üniversitenin tamamı için dış paydaş analizi yapılmamıştır stratejik planı hazırlandıktan sonra gündemden kalkmış, karar süreçlerinde hayata geçmeyerek rapor olarak kalmıştır. Geçmiş stratejik plan döneminden elde edilen deneyimlerden yeni stratejik planın hazırlanmasında etkin olarak yararlanılmıştır. Yeni stratejik planın paydaş görüşleri üzerine inşa edilmesine, bölgesel ve konjonktürel öncelikleri dikkate almasına, kurum tarafından benimsenecek, akılda kalıcı vizyon ve misyon ifadeleri içermesine, ölçülebilir performans göstergeleri belirlenmesine, üniversitenin tüm paydaşları tarafından benimsenip uygulanabilir nitelikte olmasına özen gösterilmiştir. YÖNTEM Üniversitemiz Stratejik Planını hazırlamak üzere, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Adnan KONUK başkanlığında akademik birim temsilcileri ve Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı çalışanları ile 12 kişilik Stratejik Planlama Ekibi oluşturulmuştur. Üst yönetim stratejik planlama sürecine rehberlik etmek üzere planlama ve bütçeleme alanında çalışmaları bulunan Doç. Dr. H. Hakan Yılmaz dan danışmanlık hizmeti alınmasına karar verilmiştir Nisan 2012 tarihlerinde danışmanlar tarafından Üniversitemizin 12 kişilik stratejik planlama ekibine eğitim verilmiş, stratejik planlamanın dünyada ve Türkiye deki uygulamaları ve yasal gelişim süreci hakkında bilgilendirme yapılmıştır. Daha sonra Akademik ve İdari Birimlerde Stratejik Planlama Ekipleri (AİSPE) kurularak, 10 Nisan 2012 tarihinde de bu ekiplerden 75 kişiye Stratejik Planlama eğitimi verilmiştir. Enstitümüz stratejik planlama ekibi de bu eğitimlere katılmıştır. Stratejik plan ile ilgili farkındalığın yaratılması, çeşitli bilgi, belge ve görüşlerin paylaşılabilmesi için stratejik plan web sayfası da hizmete sunulmuştur. Stratejik planlamanın önemli bir aşaması olan Durum Analizi çalışmaları kapsamında Nisan, Mayıs aylarında Enstitümüzün de içinde yer aldığı birimlerle AİSPE lerden 197 kişinin katılımıyla 10 ayrı çalıştay yapılmıştır. Bu çalıştaylarda üniversitenin ve birimlerin 10

12 sorunları, öncelikleri ve karşılaşacağı fırsatlar belirlenmeye çalışılmıştır. Daha sonra bu çalışmalar analiz edilip, birleştirilerek Sorunlar, Öncelikler ve Fırsatlar başlığıyla raporlanmıştır. Bu raporlar daha sonra birimlerle de paylaşılmıştır. Stratejik Planlama Ekibi danışmanların yönetiminde vizyonla ilgili ön çalışma yapmıştır. Mevzuat Analizi kapsamında Stratejik Planlama Ekibi 11 ayrı birimde farklı düzeylerde 24 kişilik yönetici ve çalışanla görüşmeler yapmış ve mevzuat açısından hizmetlerin sunumunda karşılaşılan sorunlu alanları tespit etmeye çalışmıştır. Paydaş Analizi kapsamında da stratejik alanlar belirlenerek konu ile ilgili dış paydaşlarla üniversitemizden beklentilerini tespit etmeye yönelik bir toplantı yapılmıştır. Yapılan bu çalışmalar ışığında temel stratejik alanlar ile amaç ve hedefler belirlenmiştir. Rektör ve rektör yardımcıları tarafından misyon, vizyon oluşturulması ve değerlerin belirlenmesi çalışmaları yapılmıştır. Amaç ve hedeflerin belirlenmesi aşamasında Sağlık, Bilimsel Araştırma, Üniversite - Sanayi İşbirliği alanlarında üç ayrı çalıştay düzenlenerek, ESOGÜ de alanında uzman akademisyenlerden de destek alınmıştır. Stratejik planlama çalışmaları devam ederken, 2013 yılı performans programı ve bütçe çalışmaları için çeşitli birimlerden 28 kişi ile hazırlık çalışması toplantıları düzenlenmiş, katılımcılar konu ile ilgili olarak pilot çalışma düzeyinde bilgilendirilmiştir. Stratejik Planlama Ekibinin yaptığı düzenli toplantılarla amaç, hedef, strateji ve performans göstergeleri belirlenmiş ve ESOGÜ Stratejik Planında yer alan diğer metinler oluşturulmuştur. Performans göstergelerinin 2012 yılındaki mevcut değerleri tespit edilmiş ve 2017 hedefleri sayısal olarak belirlenmiştir. Hedef ve performans göstergelerinin maliyetlendirmesi yapılarak Amaç-Hedef Bazlı Maliyet Tabloları oluşturulmuştur. İzleme ve değerlendirmenin nasıl yapılacağına ilişkin kararların alınması konusunda bir toplantı yapılarak stratejik planın uygulanmaya başladığı yıldan itibaren takibinin nasıl yapılacağı konusunda çalışmalar başlatılmıştır. Üniversitemizin tüm bu çalışmalarına gerekli hallerde Enstitümüz de katılarak stratejik planlamaya dahil olmuştur. 11

13 STRATEJİK PLANLAMA TAKVİMİ Üniversitemizin belirlediği aşağıdaki stratejik planlama takviminde Enstitümüzü ilgilendiren çalışmalara stratejik planlama ekibimiz de katılmıştır. Modül 1. Stratejik Plan Hazırlık Süreci Yöntem / Çıktı Tahmini Süre Faaliyet 1.1. Mevcut stratejik Planın Gözden Geçirilmesi ve Hazırlık Programının Oluşturulması Faaliyet Mevcut SP ve Diğer Dokümanların Gözden Geçirilmesi Analiz ve Mülakat Mart Faaliyet Mevcut Plan ve programlara ilişkin değerlendirme raporunun hazırlanması Faaliyet 1.2. Stratejik Plan Çalışma Takviminin ve Ekibinin Oluşturulması Faaliyet Stratejik Plan Ekibinin Oluşturulması ve Çalışma Takviminin Hazırlanması Değerlendirme Raporu Üst Yönetim, SP Ekibi Faaliyet SP Ekibine Eğitim Verilmesi Eğitim Mart Faaliyet Akademik ve İdari birimlerde stratejik plan ekiplerinin (AİSPE) oluşturulması Ekipler Faaliyet AİSPE'lere eğitim verilmesi Eğitim Nisan Faaliyet İnternet web sayfasının hazırlanması Web Sayfası Nisan Mart Mart Mart Modül 2. Stratejik Plan Durum Analizi Yöntem / Çıktı Tahmini Süre Faaliyet 2.1. Akademik ve İdari Birim Bazında Durum Analizi Faaliyet Durum Analizi formlarının ve birimlere yönelik rehberin hazırlanması Faaliyet Formların uygulanması ve sonuçların konsolide edilmesi Faaliyet 2.2. Üniversite Bazında Durum Analizi Analiz ve Mülakat Değerlendirme Raporu Faaliyet Paydaş Analizi Analiz Mayıs Faaliyet Mevzuat Analizi Analiz Mayıs Faaliyet GZFT Analizi ve stratejik konuların belirlenmesi Çalıştay Mayıs Faaliyet Durum Analizi sonuçlarının birleştirilmesi Rapor Mayıs Mart Mart Modül 3. Stratejik Planın Oluşturulması Yöntem / Çıktı Tahmini Süre Faaliyet 3.1. Misyon, Vizyon ve İlkelerin Oluşturulması Faaliyet Misyon, Vizyon ve İlkelerin belirlenmesi ve gözden geçirilmesi Analiz ve rapor Haziran Faaliyet 3.2. Amaç ve Hedeflerin Oluşturulması Faaliyet Amaç ve Hedeflerin belirlenmesi Amaç ve Hedefler Haziran Faaliyet Hedeflere yönelik stratejilerin oluşturulması Stratejiler Haziran Faaliyet Performans göstergelerinin oluşturulması Göstergeler Ağustos Faaliyet Ana faaliyetlerin belirlenmesi Faaliyetler Ağustos Faaliyet Amaç ve hedef bazında maliyetlerin ve kurumsal kaynak yapısının hesaplanması Maliyet ve Kaynak Yapısı Tabloları Faaliyet Plan metinlerinin hazırlanması Plan Metinleri Ekim - Kasım Faaliyet Plan metninin nihai hale gelmesi ve Kalkınma Bakanlığına gönderilmesi Taslak Plan Eylül Aralık 12

14 STRATEJİK PLANLAMA EKİBİ Stratejik planlama ekibi oluşturulurken katılımcı bir yaklaşımda bulunulmaya özen gösterilmiştir. Bu bağlamda, öncelikle Eğitim Bilimleri Enstitüsü yönetimi ve akademik birimler hakkında bilgi sahibi olan bölüm başkanları çalışma grubuna dahil edilmiştir. Ayrıca stratejik planlama yönetmeliğinde belirtildiği üzere çalışmaların düzenli ve sağlıklı yürütülebilmesi için Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı nın koordinasyonunda sürdürülen stratejik planlama çalıştaylarına stratejik planlama ekibinin katılımları sağlanmıştır. Tablo 3. Stratejik Planlama Ekibi Adı Soyadı Görevi Birimi Prof. Dr. Ahmet Aypay Enstitü Müdürü Eğitim Bilimleri Enstitüsü / Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Doç. Dr. Ali Eryılmaz Enstitü Müdür Yardımcısı Eğitim Bilimleri Enstitüsü Sezayi Kızılay Enstitü Sekreteri Eğitim Bilimleri Enstitüsü Huriye Çelik Veri Haz. ve Kontrol İşletmeni Eğitim Bilimleri Enstitüsü Prof. Dr. Özden Tezel Bölüm Başkanı İlköğretim Anabilim Dalı Yrd. Doç. Dr. Hilmi Demiral Bölüm Başkanı Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı Yrd. Doç. Dr. İlknur Yüksel Bölüm Başkanı Yabancı Diller Eğitimi Bölümü Anabilim Dalı Yrd. Doç. Dr. Esra Eren Yrd. Doç. Dr. Macit Ayhan Melekoğlu Bölüm Başkanı Bölüm Başkanı Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı Özel Eğitim Anabilim Dalı KATILIMCILIK Stratejik Plan çalışmalarının benimsenmesi ve sahiplenilmesi amacıyla her düzeyde katılımcılığa önem verilmiştir. Ayrıca çok katılımlı bir planın daha yüksek temsil düzeyi taşıyacağı düşüncesiyle belli aşamalarda iç ve dış paydaşlarla birlikte çalışmaya özen gösterilmiştir. Rektörlüğümüz tarafından Enstitümüzdeki Öğrenci Temsilciliklerine yazılı 13

15 soru formu gönderilmiş, alınan görüşler ve her yıl yapılan öğrenci memnuniyet anketi sonuçları stratejik plan çalışmalarında kullanılmıştır. Üniversitemizin stratejik planının oluşturulmasında yararlanılan katılımlı çalışmalar Tablo 4'te gösterilmiştir. Tablo 4. Stratejik planlama çalışmalarında katılımcılık AŞAMALAR YAPILAN ÇALIŞMA YÖNTEM TARİH KATILIMCILAR KİŞİ SAYISI 1.Hazırlık Süreci 2.Durum Analizi 3.Stratejik Planın Oluşturulması 4. İzleme ve Değerlendirme Sistemi ve Performans Programı Altyapısı Stratejik Plan Çalışma Takviminin ve Ekibinin Oluşturulması Stratejik Plan Çalışmalarının Duyurulması Toplantı Üst Yönetim ve SP Ekibi 16 Resmi Yazı Tüm Personel SP Ekibine Eğitim Verilmesi Eğitim SP Ekibi 12 Akademik ve idari Birimlerdeki Stratejik Plan Ekiplerine (AİSPE) Eğitim Verilmesi Senato Üyelerine Bilgilendirme Yapılması Stratejik Plan Web Sayfasının Hazırlanması Sorunlar, Öncelikler ve Fırsatların Belirlenmesi Eğitim AİSPE'ler 75 Toplantı Senato Üyeleri 30 Web Sayfası Nisan 2012 Enformatik Bölümü 10 ayrı Çalıştay Nisan - Mayıs 2012 Mevzuat Analizi Görüşme Haziran 2012 Stratejik Plan Çalışmaları İle İlgili Bilgilendirme Öğrenci Görüşleri AİSPE'ler ve Birim Temsilcilerinden Oluşan Gruplandırılmış Birimler 11 ayrı Birimde Yönetici ve Birim Temsilcileri 197 Resmi Yazı Tüm Personel Yazılı Soru Formu Mayıs 2012 Paydaş Analizi Çalıştay Misyon, Vizyon ve İlkelerin Belirlenmesi Amaç, Hedef, Strateji ve Performans Göstergelerinin Belirlenmesi 2013 Yılı Performans Programı Hazırlık Toplantıları Esogü Öğrenci Temsilciliğinden görüş alınması Kurum ya da İşletme Temsilcileri Çalıştay Kasım 2012 Üst Yönetim ve SP Ekibi 15 Çalıştaylar Temmuz - Ekim 2012 Toplantı SP Ekibi ve Alanında Uzman Personel Birim Yönetici ve Temsilcileri

16 ESOGÜ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ STRATEJİK PLANI 3. Durum Analizi 15

17 YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER VE MEVZUAT ANALİZİ Yükseköğretim kurumları ve üst kuruluşlarının yetki, görev ve sorumlulukları Türkiye Cumhuriyeti Anayasası nın 130 ve 131. maddeleri ile düzenlenmiştir. Yükseköğretimle ilgili amaç ve ilkeleri belirlemek ve bütün Yükseköğretim kurumlarının ve üst kuruluşlarının teşkilatlanma, işleyiş, görev, yetki ve sorumlulukları ile eğitim - öğretim, araştırma, yayım, öğretim elemanları, öğrenciler ve diğer personel ile ilgili esasları bir bütünlük içinde düzenlemek amacı ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu 1981 yılında yürürlüğe girmiştir. 18 Ağustos 1993 te 496 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Osmangazi Üniversitesi kurulmuş, daha sonra adı Eskişehir Osmangazi Üniversitesi olarak değişmiştir yılında yapılan yasal düzenlemeyle ortaöğretim alan eğitimi tezsiz yüksek lisans programlarının kapatılması ve 2012 yılında yapılan yasal düzenlemeye bağlı olarak da Fen Edebiyat Fakültesi mezunlarının öğretmen olma hakkının kaldırılması, bu programlardaki öğrenci talebinde önemli düşüş yaşanmasına neden olmuştur. KPSS ile atanan idari personelin kısa süre içinde nakil talebinde bulunması, atama yükselme kurallarının çok açık olmaması, kuruma duyulan güveni, çalışanların performansını ve verimliliğini olumsuz etkilemektedir. İhale kanunu nedeni ile yapılan itirazlar sonucu yatırımların durması, yüklenici firmaların değişmesi işlerin yarım kalması ya da uzamasına neden olmaktadır. Bunun gibi mevcut mevzuattaki kısıtlamalar ve bürokrasi yanında mevzuatta sıkça yapılan değişiklikler nedeni ile üniversitelerde altyapı ve insan kaynağı planlaması oldukça güçleşmektedir. Ülkemizde genç nüfus oranının yüksek olması, yükseköğretim alma talebini hızla artırmaktadır. Gerek vakıf üniversitelerinin açılması teşvik edilerek, gerekse devlet üniversitelerinin kontenjanları artırılarak eğitim-öğretim talepleri karşılanmaya çalışılmaktadır. Üniversitelerin öğrenci sayısının artması ile oluşan talep ve ihtiyaçları karşılama potansiyelleri, bölgesel istihdam analizleri değerlendirilmeden birçok programın kontenjanı hızla artırılmaktadır. Kontenjanların artırılması, fiziksel altyapı ve nitelikli öğretim elemanı ihtiyacını da beraberinde getirmektedir yılında yapılan yasal düzenleme nedeni ile birinci öğretimden alınan harçların kaldırılması, üniversite öz gelirleri açısından bir belirsizlik yaratmaktadır. Bu durum gelir getirici mekanizmaların oluşturulması ile harcamalara ilişkin doğru önceliklendirmeye 16

18 yönelik tedbirlerin alınmasını daha da önemli hale getirmiştir. Çeşitli alanlarda yapılacak işbirlikleri ile sunulan hizmetler ve gerçekleştirilen projelerin kapasitesi artırılmalıdır. Devletin belirlediği kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük, yönetmelik gibi resmi, yazılı hukuk kuralları ile görev, yetki ve sorumluluklar belirlenmektedir. Bunların yanında yazılı olarak ifade edilmese de toplumun devlet yönetiminden beklentileri de etik değerlerle karşılanmaktadır. Kamu yönetiminde karar alırken ve kamu hizmetlerini yürütürken tarafsızlık, dürüstlük, adalet, saydamlık ve hesap verebilirlik gibi ahlaki değerler ve ilkeler bütününe, kısaca etik değerlere uyulması gerekir. Etik değerler yazılı ve resmi olmamakla birlikte kurumun iç ve dış paydaşlarının, toplumun beklentilerini karşılar, iyiye ve doğruya ulaşmayı sağlar. Bütün denetim mekanizmaları yanlışlık ve yolsuzluklar ortaya çıktıktan sonra onu tespit etmeye yöneliktir, oysa etik kuralların uygulanması yolsuzluğu ortaya çıkmadan önlemeye yönelik bir araçtır. Mevzuatın yetersiz kaldığı durumlarda etik değerlere uyulması önemlidir. Yükseköğretim Kurulu tarafından Eylül-2012 de ve Kasım-2012 de yeni bir Yükseköğretim Yasa Taslağı tartışmaya açılmış olup, tüm tarafların da görüşleri alınarak çok yakın bir gelecekte Türkiye Büyük Millet Meclisi ne sevk edilerek yasalaşması beklenmektedir. Yeni yasada yükseköğretim kurumlarının özellikle bölgesel dinamikleri ve ihtiyaçları da gözeterek farklı alanlara odaklanabilmelerini ve araştırma ile toplumsal hizmeti öne çıkarabilmelerini mümkün kılan bir yapı tasarlanmaktadır. Yasa taslağında, yüz yüze eğitimle birlikte uzaktan eğitim model ve örgütlenmelerine de imkân tanıyan bir öğretim ortamı planlanmaktadır. Ayrıca üniversitelerin şeffaflığı öne çıkarmaları, kendi kurullarına, öğrencilerine, öğretim elemanlarına, çalışanlarına, bulunduğu bölgeye, ilgili üst-kurula ve ulusal ve uluslararası kalite kuruluşlarına hesap verebilecek yapılanmaya gitmeleri, performansı öne çıkaran bir yönetim modeli geliştirmeleri ve rekabetçiliği teşvik etmeleri tasarlanmaktadır. Üniversitelerde kalite ve akreditasyon sisteminin geliştirilmesi bir zorunluluk olarak görülmektedir. Yeni yasanın öne çıkan ilkelerinden biri de yükseköğretim kurumlarımızın mali esneklik içerisinde hareket edebilmeleri ve finansal kaynaklarını çeşitlendirebilmeleridir. Bu nedenle, yıllarını kapsayan Üniversitemiz Stratejik Plan döneminde, yükseköğretim yasasında meydana gelebilecek muhtemel değişikliklerin de dikkate alınması gerekmektedir. 17

19 FAALİYET ALANLARI, ÜRÜN VE HİZMETLER Tablo 5. Eğitim Bilimleri Enstitüsü Faaliyet Alanları Ürün ve Hizmetler Eğitim Öğretim Faaliyetleri Araştırma Geliştirme Faaliyetleri Uygulama ve Destek Faaliyetleri Yönetim ve Destek Faaliyetleri Lisansüstü programlar Projeler Danışmanlık hizmetleri Öğrenci İşleri Hizmetleri Ulusal ve Uluslar arası öğrenci değişim programları Bilimsel Yayınlar Yaşam boyu eğitim hizmetleri Mali Hizmetler Öğrencilere sunulan rehberlik/danışmanlık hizmetleri Lisansüstü Tezler Bilimsel Toplantılar Topluma yönelik bilgilendirme ve bilinçlendirme hizmetleri Sağlık Kültür ve Spor Hizmetleri Personel Hizmetleri Teknik Hizmetler KURULUŞ İÇİ ANALİZ Kuruluş içi analiz kapsamında Eğitim Bilimleri Enstitüsü nün insan kaynakları, öğrenci sayıları, bilimsel araştırma ve yayın, fiziki alt yapı ile teknolojik ve mali kaynakların geçmiş yıllara ait bilgileri incelenmiş, geçmiş yıllardaki faaliyet raporlarından ve diğer kaynaklardan yararlanarak tablo ve grafikler oluşturulmuştur. İnsan Kaynakları İnsan kaynakları alanında enstitümüzün yılları arasındaki idari ve akademik personel sayıları, idari personelin eğitim durumu ve öğretim elemanı başına düşen öğrenci sayıları incelenmiştir. Yıllara göre değişim tabloları aşağıda verilmiştir dönemi akademik personel sayıları kadrolu öğretim üyesi bulunmadığından sadece kadrolu araştırma görevlileri üzerinden değerlendirilerek (Tablo 6) ele alındığında 2008 yılına göre 2012 yılında öğretim elemanı (araştırma görevlisi) sayısının %46 arttığı görülmektedir dönemi toplam idari personel sayısı (Tablo 7) ise 18

20 enstitünün kurulduğu 2010 yılına göre 2012 yılında %28 artmıştır. İdari personelin eğitim düzeyi (Tablo 8) incelendiğinde, enstitünün kurulduğu 2010 yılında önlisans ile lisans mezunları eşit iken 2011 yılında lisans mezunları lehine bir artış olmuştur yılında ise önlisans mezununda azalma olurken ilköğretim mezunu artış olduğu görülmektedir. Tablo Dönemi akademik personel sayıları Unvan Yılları Arasındaki Değişim Profesör Doçent Yrd. Doçent Öğretim Görevlisi Okutman Araştırma Görevlisi % Tıpta Uzmanlık Uzman Toplam % Tablo Dönemi idari personel sayıları Unvan Yılları Arasındaki Değişim Genel İdari Hizmetler Sınıfı % Teknik Hizmetler Sınıfı Sağlık Hizmetleri Sınıfı Eğitim Öğretim Hizmetler S Avukatlık Hizmetleri Sınıfı Yardımcı Hizmetler Sınıfı TOPLAM % Tablo 8: İdari personelin yıllara göre eğitim düzeyleri (%) Yıllar İlköğretim Lise Önlisans Lisans Y.L. ve Dr ,5 62, , ,0 62,

21 Enstitümüzde kadrolu öğretim üyesi bulunmayıp, eğitim fakültesinin ilgili anabilim dallarında bulunan öğretim üyeleri dikkate alınarak hesaplanmıştır. Bu kapsamda öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı (Tablo 9) 2011 yılında 7,0 iken 2012 yılında 13,8 olmuştur yılına göre 2012 yılında enstitümüzde öğrenci sayısı (Tablo 10) %117 artmış olmasına karşın, öğretim üyesi sayısında %1 oranında artmış olması nedeniyle, öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı %6,8 oranında artmıştır. Yeni bölümler açılması ve öğrenci kontenjanlarındaki hızlı artışa rağmen, öğretim üyelerinin sayısında aynı oranda artış olmaması, öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısında son iki yılda dramatik bir artışa neden olmuştur. Tablo yılları arasında öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayıları /30= 7,0 456/33 = 13, yılları arasında enstitümüzün derslik, laboratuvar vb. eğitim, spor, kültür ve sağlık alanları için yatırımlar rektörlük bütçeden karşılanmaktadır. İlgili yıllarda öğrenci sayılarındaki %117 oranındaki artışa karşılık enstitüde öğrenci başına düşen ödeneklerde azalma meydana gelmiştir. Bu durum da göstermektedir ki, gelecek beş yıllık stratejik plan döneminde üzerinde önemle durulması gereken hususlardan birisi de, finans kaynaklarını çeşitlendirme, sermaye ve cari ödenekleri arttırma yolunda çalışmalar yapılmasını gerektirmektedir. Öğrenci Sayıları Tablo Yılları arasındaki öğrenci sayıları Yılları Arasındaki Değişim % 20

22 Üniversitemizde Bilimsel Araştırma Projeleri komisyonunca desteklenen proje ödenekleri rektörlük ilgili birimlerce takibi yapılmaktadır. Bu kapsamda özellikle proje sayılarındaki artışı sağlamak adına, üniversitemiz senatosunun tarih ve 32/01 sayılı karar ile Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Yönergesinde yapılan değişiklik sonrası lisansüstü projelerinin, üniversite dışı kaynaklardan destek alan projelerin, hızlı destek projelerinin ve stratejik alt yapı projelerinin desteklenmesinde etkili olmuştur. Ancak yılları arasına enstitümüze bilimsel araştırma projelerine ödenek ayrılmamıştır. Enstitümüz araştırma görevlilerinin uluslararası endekslerce (SCI, SCI-Expanded, SSCI ve AHCI) taranan dergilerdeki makale sayısı (Tablo 11) 2011 yılında 6 olarak gerçekleşmiştir. Enstitümüz 2010 yılında faaliyete geçtiğinden makale sayıları sadece 2011 yılında gerçekleşmiş olup yıllar arasında kıyaslama yapılamamıştır. Dolayısıyla makale sayılarımız 2011 yılında toplam makale sayısı ve öğretim üyesi başına düşen makale sayısını göstermektedir. Tablo 11. Uluslararası endekslerce (SCI, SCI-Expanded, SSCI ve AHCI) taranan dergilerdeki makale sayısı ve öğretim üyesi başına düşen makale oranı Yıl Eğitim Bilimleri Enstitüsü Makale Sayıları Eğitim Bilimleri Enstitüsü Öğretim Elemanı Sayısı Eğitim Bilimleri Enstitüsü Makale Sayısı / Eğitim Bilimleri Enstitüsü Öğretim Elemanı Sayısı Enstitümüz tarafından gerçekleştirilen bilimsel etkinlik sayısı (Tablo 12) 2011 yılında 12 olarak gerçekleşmiştir. Enstitümüz 2010 yılında faaliyete geçtiğinden bilimsel etkinlikler sadece 2011 yılını kapsadığı için yıllar arasında kıyaslama yapılamamıştır. Dolayısıyla bilimsel etkinliklerimiz 2011 yılında gerçekleşen bilimsel etkinlik sayısı göstermektedir. 21