TEKNOLOJİK GELİŞMELERİN ÇOCUK KALP SAĞLIĞINA OLUMSUZ ETKİLERİ

Transkript

1 TEKNOLOJİK GELİŞMELERİN ÇOCUK KALP SAĞLIĞINA OLUMSUZ ETKİLERİ KARTAL KOŞUYOLU YÜKSEK İHTİSAS EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ÇOCUK KARDİYOLOJİ KLİNİĞİ Doç. Dr. Ayşe YILDIRIM

2

3 Teknolojik gelişmelerin olumsuz etkileri Son 20 yılda obez ve kilolu çocuk sayısında ciddi miktarda artma dikkati çekmektedir Bu artışın en önemi nedeni teknolojideki gelişmeler, medya sektörü ve sedentar yaşam şeklidir. Çocuklar zamanlarının büyük kısmını tv. seyrederek ya da çeşitli bilgisayar oyunları ile geçiriyorlar Fiziksel aktiviteye ayırdıkları zaman azalıyor Teknolojik cihazlar malasef çocukları kapalı ortamlarda eğlenceli zaman geçirmesinine neden olurken, aktif oyunlar ve hareketten uzaklaştırıyor

4 Riskler Koroner arter hastalıkları kalbi besleyen damarların hastalığı olup ABD de yılda insanın ölüm nedenidir Koroner arter hastalıkları için en önemli risk faktörü erken ortaya çıkan ateroskleroz dediğimiz damar hastalığıdır Patolojik veriler aterosklerozun çocukluk çağında başladığını ergin dönemde ise arttığını göstermiştir. Bu nedenle kalp damar sağlığı çocukluktan itibaren korunmalıdır.

5 Riskler Çalışmalar okul öncesi çocukların %10 unda, okul çağı çocuklarının ise %15 inde kilo fazlalığı olduğunu göstermiştir Çocukların fiziksel aktivitelerindeki azalma ile birlikte yüksek kalorili yiyecek ve içecekler tüketmeleri bir çok hastalığın gelişmesine neden olabilir.

6 Teknolojik Gelişimin Sağlığa Olumsuz Etkileri Teknolojideki gelişmeler ne yazık ki: Fiziksel aktivitenin azalmasına neden olurken ve oyuncuları da az fiziksel aktiviteli yaşam şekline alıştırıyor Kalp- damar sağlığını olumsuz yönde etkiler, yağ dokusu ve kan lipitlerini, kan şekerini ve kan basıncını arttırır Egzersiz arttıkça bel çevresi (yağ dokusunun iyi göstergesi), yağ dokusu azalır, şeker hastalığı riski azalır. Kan basıncı düşer Kas-iskelet sistemi üzerindeki etkileri: oyun oynarken kötü postür ve sürekli aynı yere bakma nedeni ile sırt ve bel ağrıların görülebilir. Sürekli aynı duruşta kalmak ve tekrarlayıcı parmak, el kol hareketleri kas iskelet sistemini etkileyerek ağrılara neden olabilir Görme: Sürekli küçük ekrana yakından bakmak görme sorunlarına neden olabilir Psikoksosyal sağlığı olumsuz yönde etkiler

7 Çocuklarda fiziksel aktivite neden önemlidir? Kilo kontrolu sağlar Kan basıncını azaltır İyi kolesterol dediğimiz HDL yapımını arttırır Şeker hastalığı riskinin ve bazı kanserlerin oluşumunu riskini azaltır Psikolojjk açıdan çocukları rahatlatır ve kendine güvenlerini arttırır Artan fiziksel aktivite artan yaşam beklentisi ve azalan kalp damar hastalıkları ile ilişkilidir

8 Fiziksel aktiviteninin çocuğa katkıları nelerdir? Ben nasıl davranmalıyım? Fiziksel aktivite hareketsiz geçirilen zamanın (tv izleme, bilgisayar oyunları oynama, telefon ile konuşma) azalmasını sağlar Fiziksel aktivite ile çocuk ve erginler eğlenceli zaman geçirir Aileler çocukları için fiziksel aktivite yapan modeller olmalıdır. Ayrıca, aileler çocukların fiziksel aktivitelerini arttırabilecekleri seçenekler sunmalıdır

9 Çocuğum ne kadar fiziksel aktivite yapmalıdır 2 yaş üzeri her çocuk günde en az 60 dakika orta derecede fiziksel aktivite yapmalıdır. Bu, çocuğun fiziksel ve psikososyal gelişlimi için gereklidir. Eğer çocuk 60 dakikayı tamamen aktif olarak geçiremiyorsa 2 kez 30 dakikalık ya da 4 kez 15 dakikalık fiziksel aktivite yapabilir Yaşa uygun yapılan güçlü egzersizler, çocuğun fiziksel ve duygusal gelişimine katkı sağlar

10 Elektromanyetik alan ve mikrodalga radyasyonu riski Her geçen gün yeni bir teknoloji harikası cihaz piyasaya sunuluyor. Teknoloji hayatımızı kolaylaştırmakta ve birçok imkan sağlamakta. Ancak unutulmamalıdır ki, teknolojik aletlerin hepsi ya elektromanyetik alan oluşturmakta ya da mikrodalga radyasyon yaymaktadır. Özellikle kalp pili taşıyan çocuk hastalar için çok önemlidir. Tablet ve telefon gibi güçlü çekim gücüne sahip mıknatıs bulunduran aletlerden uzak durmalılar. Bu aletler hayat kurtarıcı olan kalp pillerinin devre dışı kalmasına ve ve ayarlarının bozulmasına neden olabilir.

11 Elektromanyetik radyasyon kaynakları nelerdir? *Sabit telekomünikasyon cihazlarının (baz istasyonları ve cep telefonu) antenleri * Radyo, televizyon ve telsiz verici istasyonlarının antenleri * Elektrik iletim hatları ve trafo merkezleri * TV, bilgisayar ekranları * Radar sistemleri * Uydu iletişim sistemleri * Elektrikli ev aletleri (mikrodalga fırın, traş makinesi, saç kurutma makinesi vb.)

12 Gelecekteki Riskler Kilolu ve obez çocuklar obez ergin ve yetişkinliğe doğru ilerlemektedir Kilolu çocuklar yaşlılıklarına bir çok sağlık sorunlarını da beraberlerinde taşırlar: Geç yaşta ortaya çıkan şeker hastalığı Kalp damar hastalıkları Uyku bozuklukları Yüksek kan basıncı ve kolesterol seviyeleri Eklem hastalıkları Tüm bu sorunlar ilerde sağlık bakım sisteminde patlamalara neden olabilir

13 Biz ne yapmalıyız? Çocukların hareketsiz olarak bilgisayar başında geçirdikleri zamanı azaltma isteği yerine onları orta ya da ağır yoğunlukta fiziksel aktiviteler yönlendirmek Evdeki TV, bilgisayar, tablet, PSP gibi bigisayar oyun eğlence cihazlarının sayısı azaltmak Çocuk ya da ergini mutlaka fiziksel aktivite yapacağı bir alana yönlendirmek(basket; futbol; yüzme vb.) Yeme alışkanlıkları ana öğün olarak sandiviç, fast-food, aburcubur yerine ev yemekleri tercih edilmeli, yüksek kalorili içeceklerden uzaklaştırmak ve su içme alışkanlığı kazandırmak TV izleyiciliğni azaltmak abur -cubur dediğimiz kötü beslenme alışkanlıklarını önlemek açısından faydalı olabilir. Çünkü çocuklar genellikle TV izlerken bir şeyler yerler.

14 Çocukların yatak odası önemli Çocuklarımızın odasında bilgisayar, cep telefonu ve televizyon bulunmamalı Melatonin uyku hormonu aynı zamanda çocuklar için büyüme hormonudur. Genellikle gece saat 1-3 arasında ve ışıksız bir ortamda yoğun olarak salgılanır. Çocukları bu saatte derin uykuya geçmiş olması gerekir, bu nedenle çocukların özellikle erken uyumaları önemlidir

15 Anne-Baba olarak ne yapmalıyız? Çocuklarımızın büyümeye çalışan minicik bedenlerine zarar vermekte; biz anne ve babalar bu konuda önlem almalıyız. Çocuklarımızın saat dan önce yatakta olmalarını sağlamak Odalarında ışık yakmadan uyutmak Işıksız uyuyamayan çocuklar için, uyuduktan hemen sonra ortamdaki ışıkları kapatmak Çocukların odalarında teknolojik aletlerin bulunmasına izin vermemek Özellikle tablet bilgisayarla, cep telefonuyla uyumalarına engel olmak

16 Sonuç Çocuklarda fiziksel aktivite önemlidir! Kilo alımından ve obeziteden Tip II şeker hastalığıdan Yüksek tansiyondan Yüksek kan kolesterol düzeyinden Kalbi besleyen damar hastalığından KORUR

17 Özendirici reklamlardan kaçınılmalı

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31 ÇOCUKLARIMIZIN SAĞLIĞINA DAHA ÇOK ÖNEM VERMELİYİZ

32 KARTAL KOŞUYOLU YiEAH ÇOCUK KARDiYOLOJiSi KLiNiĞi TEŞEKKÜRLER