ÖZEL İSTANBUL ÇEVRE İLKÖĞRETİM OKULU REHBERLİK BÜLTENİ

Transkript

1 ÖZEL İSTANBUL ÇEVRE İLKÖĞRETİM OKULU REHBERLİK BÜLTENİ EKİM 2007

2 EVİMİZDEKİ İNTERNET Bilgisayarların yaygınlaşması, bilgisayar oyunlarının çoğalması çocukları bilgisayar başına çekmeye çoktan başladı. Son zamanlarda ise İnternetin günlük yaşama girmesi, sanal ortamda iletişim olanaklarının artması hepimizi ve çoğunlukla da çocukları bilgisayar başına adeta bağladı. Milyonlarca lira ödenerek alınan bilgisayarların yalnızca chat (sohbet), oyun, surf (Internette gezinti) amacıyla kullanılması ise anne babaları endişelendirmeye başladı. İşte size her şey yolunda giderken internetin zarar verdiği bir gencin ve ailesinin öyküsü: Genç 15 yaşında, 7 yaşından beri odasında bilgisayar varmış bilgisayarla oyun oynamayı seviyormuş ancak geçen yıl neredeyse internete yapışmış. Aile önceleri bu durumu ergenlik dönemine bağlamış. Odasına kapanıp, evin içinde varlığını hissettirmiyormuş. 7-8 saati rahatlıkla internetin başında geçiriyormuş. Bilgisayarın başına oturduğunda ancak susuzluğu dayanılmaz duruma geldiğinde ara verip yeniden koşarak bilgisayarın başına dönüyormuş. Aile kendilerine göre önlemi evdeki interneti kapattırmakta bulmuş, böylece bu durumdan kurtulacaklarını sanmış. Ancak 1 ay sonra okuldan oğlunuzun 15 gün devamsızlığı var diye haber gelmiş. Aile okuldaki devamsızlığı öğrenince şok olmuş. Gayet başarılı bir öğrenci olan oğulları zayıflarla gelen karneye üzülmemiş bile. Internet bağımlısı gencimiz, hiç dışarı çıkmamaya, arkadaşları ile görüşmemeye başlamış. Tek faaliyet internet, gitmek istediği tek yer internet bağlantısı kurabileceği yerler olmuş. Aile daha önce hiç böyle bir bağımlılık türü duymadıkları

3 Ancak durum daha da ilerleyince psikiyatriste gitmeye karar vermişler ve uzun bir tedavi dönemi ayrıca bozulan okul derslerini tamamlamaya yönelik özel ders öğretmenleri ile geçen zor zamanlar yaşanmış aile için. Ve aile gelecek için endişe duyarak çabalarının boşa gitmemesi, yaşananların tekrarlanmaması için çocuklarını sıkı bir şekilde takip ediyor. Aile şimdi nasıl? Bilmiyoruz ancak bağımlılıklardan kolay kurtulmanın mümkün olmadığı bir gerçek. Peki genç bu duruma nasıl geldi? Anne baba bu durumu nasıl fark edemedi? Tehlike nerede başlıyor? Neler bize tehlike sinyali olarak gelmeli? "Çocuğum eve gelir gelmez bilgisayar başına oturuyor, yemek yemeyi bile unutuyor ya da yemeğini bilgisayar başında yemek yemek istiyor. Kiminle konuşuyor, ne oynuyor... gibi sorular uzayıp gidiyor." Çok iyi bilinmelidir ki, bilgisayar kullanmak ya da Internetten faydalanmak tek başına kişinin yaşamına asla olumsuz etkide bulunmuyor. Olumsuz etki ancak kişinin bilgisayarı veya Interneti ya da chat gibi iletişim araçlarını yanlış kullanması sonucu ortaya çıkabiliyor. Eğer bilgisayar başında geçirilen zaman kişinin yaşamında bazı güçlükler yaşamasına, örneğin derslerinde başarısız olmasına, sosyal yaşamdan uzaklaşmasına neden oluyorsa, bu durumda tehlike sinyalleri çalmaya başlıyor.

4 Çocuklar chat yapmayı neden tercih ediyor? Kuşkusuz her çocuğun, gencin, bireyin "chat" yapma, bilgisayar oyunu oynama ve Internette gezinme nedeni birbirinden farklıdır. Anne babalar bu durumu değerlendirirken çocuğun farklılığını ve biricikliğini göz önünde bulundurmalıdırlar. Ancak bu teknoloji harikası araçlar ve hizmetleri çekici kılabilecek ortak konulardan da bahsedilebilir. İletişim kurmada kolaylık sağlıyor: Günlük yaşamda kolay iletişim kuramayan çocuk ya da gençlere iletişim ve bir çok kişiyle tanışma olanağı sunuyor. Sanal ortamda bireyler kendilerini daha kolay ifade edebiliyorlar. Günlük yaşamda kendilerini ifade etmekte güçlük çekenler bile sanal ortamda kendileri ya da tanınmak istedikleri gibi olabiliyorlar. Sosyal ortam sunuyor: Interaktif araçlar (iletişim araçları) aracılığıyla sunulan iletişim olanağı bireylere bir gruba ait olduklarını hissettiriyor. Bu durum günlük yaşamda iletişim kurmada ve sosyal ortamlara katılmada güçlük yaşayan bireylere kolaylıklar sağlıyor. Bireyler bu gruplar içinde onaylandıklarını, kabul edildiklerini hissediyorlar.

5 Ucuz ve uzun süre ve birçok kişi ile aynı anda iletişim imkanı sunuyor. Internet özellikle arkadaşları ile sürekli iletişim içinde olmaya bayılan ergenler için telefondan daha ucuz ve uzun iletişim olanağı sunuyor. Böylece çocuk ya da gençler aynı anda birçok arkadaşı ile birlikte iletişim kurma olanağını daha ucuza bulabiliyor. Gerçeklerden kaçabilmeye yarıyor: Bilgisayar oyunları ya da Internet üzerinden sunulan içerik çok renkli, hızlı, görsel ve işitsel efektler tarafından zenginleştirilmiş olduğu için çocuğun ya da gencin, bilgisayar başında keyifli uzun zaman geçirmesine yardımcı oluyor. Bu da günlük sıkıntılar ya da sorunlardan uzaklaşmak isteyen çocuk ve gençleri bilgisayar başına çekiyor. Son zamanlarda psikoloji alanında yapılan araştırmalar, Internette çok fazla zaman geçiren bireylerin, Internetten uzaklaştıklarında ya da uzaklaştırıldıklarında bağımlı insanlarda görülen çekilme etkilerine benzer belirtilerin görüldüğünü göstermekle birlikte henüz "Internet Bağımlılığı " diye bir hastalıktan tam olarak bahsedilemeyeceğini söylüyor. Amerika'da yapılan çalışmalara göre bugün 47 milyon insan Internet kullanıyor; ama bunların yalnızca %5-10 kadarının Internet bağımlısı olduğu gözleniyor.

6 Aşırı Internet Kullanımı hakkında genel olarak iki görüş öne çıkıyor: Teknoloji Bağımlılığı: Bilgisayar, bilgisayar oyunları, telefon gibi teknolojik gelişmelerin sunduğu hizmetler, zengin görsel ve işitsel içerik sunuyor, her şeye hızla ulaşılabiliyor. Bu gibi hizmetler yoluyla zengin bir öğrenme ortamı sunuluyor öte yandan sunulan içeriğin hızlı, ani, beklenmedik formatlarda, düzensiz bir akış içinde olması çocuğun ya da bireyin dikkatini uzun süre bilgisayarda tutmasına yarıyor. Bağımlılığa Yatkın Kişilik Yapısı: Psikolojik sorunların görünen yüzü olarak da değerlendirilebilecek Internet ve chat bağımlılığı aslında bize bağımlı kişilik hakkında ipuçları sunabiliyor. O nedenle chat başından ayrılmayan çocuğun kişilik özelliklerinin değerlendirilmesi önemli. Internette çok fazla vakit geçiren bireylerin daha çok hassas, yalnız, çabuk sıkılan, içe-dönük, kendine güveni az olan, bağımlılık geçmişi ya da yatkınlığı olan bireyler olduğu üzerinde duruluyor. Neler Yapılabilir: 1. Sanal yerine doğal ortam: Çocuklarınızı arkadaşları ile doğal yollardan görüşmeleri için yönlendirebilir, onlara yeni olanaklar yaratabilirsiniz.yaz kampları, hafta sonu doğa yürüyüşleri, evde ve bahçede yapılabilecek etkinlikler, hobiler, spor karşılaşmalarının izlenmesi gibi aktif ve doğal etkinliklere katılmasına yardımcı olabilirsiniz. 2. Spora yönlendirme: Spor çocuklar ve gençlerin fiziksel, zihinsel, ruhsal ve sosyal gelişimleri için son derece gerekli bir aktivitedir. Çocuğunuza uygun bir spor çalışması seçebilir ve haftanın 2-3 gününü spor yaparak geçirmesini sağlayabilirsiniz.

7 3. Arkadaşlık ilişkileri desteklenmeli: Çocuğunuzun arkadaşlık ilişkilerini desteklemeniz, O'nu, varolan arkadaşlık ilişkilerini sürdürmek ve yeni arkadaşlık ilişkileri kurması için yüreklendirecek, böylece çocuğunuz bilgisayarda çok uzun ve gereksiz zaman geçirmek yerine arkadaşları ile olmayı seçecektir. 4. Sosyal Beceri Eğitimi: Çocuklar ve gençler kendi akran grupları içinde iletişim kurmaya özendirilebilir. Eğer çocuk ya da genç iletişim kurmada, iletişimi başlatmada ve sürdürmede güçlük çekiyorsa, sosyal beceri eğitimlerinden faydalanılabilir. Bu konuda çocuğunuza, okulunda bulunan psikolojik danışman yardımcı olabilir ya da "Sosyal Beceri Eğitim Grupları" yapan özel psikolojik danışmanlık merkezlerinden yardım alınabilir. 5. Profesyonel Yardım: Bunları yaptığınız halde çocuğunuzun giderek bilgisayar oyunlarına, bilgisayarda sohbet etmeye bağımlı bir hale geldiğini gözlüyorsanız ve bu durum çocuğunuzun okul başarısını, sosyal yaşamını olumsuz etkiliyorsa, bir psikologtan yardım alabilirsiniz. 6. Internet Kullanım Sözleşmesi: Aile Çocuk Internet Kullanım Sözleşmesi, bilgisayar ve Internetin çocuklarınız tarafından etkili bir biçimde kullanılmasına yardımcı olabilir. 7. Aileler İçin Internet Kullanım Önerileri: Bilgisayar ve Internette geçirilen zamanın sınırlandırılması, bilgisayar herkesin bulunduğu odaya konması gibi basit önlemler çocuğunuza etkili bilgisayar kullanma alışkanlığı kazandırmaya yardımcı olabilir. KAYNAKÇA Eğitim.com, Uzman Psikolog Şule Çelik. Ö. Çevre Okulları Bilgi İşlem Merkezi Sorumlusu Hasan Onat

8 ÖZEL İSTANBUL ÇEVRE İLKÖĞRETİM OKULU TÜCCARBAŞI SOKAK NO: 4 ERENKÖY / İSTANBUL TEL: