European Union / Instrument For Pre- Accession Assistance (IPA) Energy Sector Technical Assistance Project

Transkript

1 European Union / Instrument For Pre- Accession Assistance (IPA) Energy Sector Technical Assistance Project Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Sanayi Odaları / KOBİ ler için EĞİTİM I-1 Projenin Özet Tanıtımı Denizli Sanayi Odası / ESKI - 1 -

2 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Projenin Çerçevesi Avrupa Birliği / Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) Projenin Başlığı Enerji Sektörü Teknik Yardım Projesi, Enerji Verimliliği için Danışmanlık Hizmetleri Projenin Başlangıç Tarihi - Süresi 8 Ekim ay Finansman Avrupa Birliği Türkiye için 2012 IPA Programı Proje Yöneticisi Dünya Bankası Faydalanıcı T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı S1.1

3 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Hibe AB Bakanlığı AB Delegasyonu Proje Yönlendirme Komitesi Proje Danışmanları KOBi Firmalar Ücretsiz; Kapasite Geliştirme, Enerji Etüdü, Banka Raporu ve Portföy Geliştirme EV yatırım finansmanı İşbirliği Yapılan EVD ler S1.1 Finans Kurumları

4 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti pazarının geliştirilmesi ve büyümesi Bina ve endüstride enerji verimliliği pazarının geliştirilmesi ve büyümesini sağlamak, ticari kredilerin desteklenmesi Bina ve endüstride enerji verimliliği projeleri için ticari kredilerin desteklenmesi, ESCO Endüstrisi geliştirilmesi Türkiye de enerji verimliliği projelerinin finansmanı ve uygulanmasında bir ESCO Endüstrisi geliştirilmesi, politik ve kurumsal çerçevenin geliştirilmesi AB mevzuatına uyumlu bir politik ve kurumsal çerçevenin geliştirilmesi S1.1

5 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Ana faydalanıcılar Diğer faydalanıcılar Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (ETKB) Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü (YEGM) Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler - KOBİ (son kullanıcı) Enerji Verimliliği Danışmanlık şirketleri - EVD Finans Kurumları / Bankalar Diğer proje paydaşları S1.1

6 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Bakanlıklar, Devlet organları ETKB YEGM KOSGEB Kalkınma A. Sivil Toplum Ö. Sektörel STK lar Sanayi Odaları EVD ler EVD ler EYODER Tedarikçiler / Bayiler Yatay ve dikey teknolojiler Bankalar Enerji Performans Sözleşmesi Bayi / Tedarikçi Kredileri Leasing Gerçekleşti rilen Enerji Verimliliği proje sayısı Enerji birim maliyeti S1.1

7 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Farkındalığı arttırma Gerçekleştirilmiş Enerji Verimliliği projeleri ESCO İş Modeli KOBI, Bankalar ve EVD ler için eğitim ve seminerler Enerji Etütleri Tedarikçi / Tedarik Zinciri Enerji Performans Sözleşme (EPC) Örnekleri S1.1

8 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Global Çevre Fonu (GEF) hibe / Dünya Bankası Bankalar: HB, VB, ZB EBRD TurSEFF / Bankalar: DB, IB, VB, YKB; TuREEFF; MidSEFF Endüstride Enerji Verimliliğini Arttırma Projesi (UNDP-GEF); Binalarda Enerji Verimliliğinin Teşvik Edilmesi Projesi (UNDP/GEF) Agence française de développement (AFD), SUNREF Doğal Kaynakların Sürdürülebilir Kullanımı ve Enerji Finansmanı S1.1

9 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti EVD ler Limitli teknik kapasite Sınırlı finansal erişimi olan oldukça küçük firmalar EVD lerin Banka ve KOBI ler tarafından yeterince tanınmaması Herhangi bir ESCO kontrat modeli ile ölçme ve doğrulama planının olmaması ESCO marketinin henüz çok yeni olması KOBİ ler Enerji Verimliliği konusunda farkındalığın yetersiz olması - Enerji Verimliliğinin öncelikli ilgi alanı olmaması ESCO kavramının yeterince anlaşılmaması ESCO hizmetlerinin yeterince bilinmemesi Bankalar Enerji Verimliliği konusunda farkındalık ve algı eksikliği Özellikle EVD ler vasıtasıyla yapılan enerji verimliliği projelerinin finansmanı konusunda tecrübe eksikliği Enerji Verimliliği yatırımları ile ilgili finansal ürün eksikliği Küçük enerji verimliliği yatırımları için yüksek bankacılık işlem maliyetleri S1.1

10 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Projenin, enerji verimliliğine yönelik kritik engellere karşı çözümü yönünde genel yaklaşımı: Üç ana paydaşı (EVD, KOBI ve Banka) bir araya getirmek ve birbirleri arasındaki algıyı geliştirmek, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nın yakın ortaklığı ile ana engelleri çözümlemek ve sürdürülebilir bir enerji verimliliği borçlanma pazarı geliştirmek Geliştirilmiş eğitim ve farkındalık yaratma aktiviteleri vasıtasıyla tüm ana paydaşların kapasitelerinin arttırılması KOBI lere yapılacak Teknik Destek (enerji etütleri) ve bankalardan finansal teşvik sağlanması ile özgün Enerji Verimliliği yatırımları oluşturulması S1.1

11 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Proje kapsamında enerji verimliliği stratejisinin etkili bir şekilde uygulanabilmesi için mevzuat desteği sağlanacaktır. Enerji verimliliği ile ilgili bir pazar araştırması yapılarak Türkiye deki enerji verimliliği pazarının mevcut durumunu değerlendiren bir rapor hazırlanacaktır. Sanayi Odaları da dâhil olmak üzere, proje paydaşları ile birlikte bir çok seminer ve çalıştay gerçekleştirilecektir. Ayrıca enerji verimliliği danışmanlık firmaları - EVD ler ve bankalar için de iki farklı eğitim programı geliştirilecek ve uygulanacaktır. Çeşitli ESCO model sözleşmeleri geliştirilecek ve ilgili raporlar hazırlanacaktır. Proje kapsamında farkındalık artırmak amacıyla KOBİ lerde enerji etütleri yapılacaktır. Enerji etütlerine referans olması amacıyla bir enerji verimli ekipman ve malzeme listesi oluşturulacaktır. Bankalar ve EVD ler dâhil olmak üzere çeşitli paydaşlar için kılavuz dokümanları hazırlanacaktır S1.1

12 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Talep eden firmalarda ücretsiz enerji etütleri gerçekleştirilmesi, Enerji verimliliği etütleri gerçekleştirilen firmaların Dünya Bankası, Halkbank, Vakıfbank ve Ziraatbank, vb. bankalar aracılığı ile uygun koşullara sahip kredi imkânları marifetiyle yatırım finansmanına kolay erişimlerinin sağlanması, Sanayide ve ticari binalarda enerji verimliliği uygulamalarının yaygınlaşmasına katkı sağlanması; Örnek teknolojik gelişmeler ışığında enerji verimliliğine yönelik ekipman ve uygulamaların tanıtılması, Tesislerinde gerçekleştirecekleri enerji etütleri sonucunda tespit edilen enerji verimliliği sağlayacak projelerin nasıl başarılı yatırımlara dönüştürülebileceği hakkında bilgi sahibi olunması S1.1

13 EU / IPA Enerji Sektörü Teknik Yardım Projesi Enerji Verimliliği için Danışmanlık Hizmetleri Bu proje ESKI Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Teşekkürler Mustafa Salman MWH Global

14 EU-IPA12/CS02 Yenilenebilir Enerji Sektörünün Geliştirilmesi için Danışmanlık Hizmetleri Projesi Denizli Sanayi Odası 24 Kasım 2016

15 Hibe AB Bakanlığı AB Delegasyonu Proje Yürütme Komitesi 15

16 Potansiyel yararlanıcılar (KOBİ ölçeğindeki endüstriler, ticari bina sahipleri) Potansiyel projeler (PV çatı/zemin sistemleri uygulamaları, biyokütle tesisleri, rüzgar santralleri, mikro hidroelektrik ile yenilenebilir enerji kaynaklarına dayanan ısıtma ve soğutma sistemleri) Mini Değerlendirme Raporu Normal Değerlendirme Raporu Kompleks Değerlendirme Raporu Yatırım Bedeli < 50,000 USD Yatırım Bedeli 50, ,000 USD Yatırım bedeli 300,000 USD Teknik ve finansal detaylar Elektrik üretiminden kaynaklı kazanç O&B maliyetleri Nakit akışı, proje geri dönüş süresi Karbon salım tasarrufu Farklı risk senaryoları Duyarlılık analizleri 16

17 17

18 Bu hizmete nasıl başvurabilirim? Proje başvurusu için gerekli dokümanlar nelerdir? Projeler için hibe veya finansman sağlıyor musunuz? Herhangi bir ücret ödeyecek miyim? Proje uygunluğu nasıl belirlenecektir? Proje kapsamında saha gezileri olacak mı? 18

19 Teşekkürler E-posta: E-posta: E-posta: 19

20 Avrupa Birliği (AB) / Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA), Enerji Sektörü Teknik Yardım Projesi Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Sanayi Odaları / KOBİ ler için EĞİTİM I-2: AB de ve Türkiye de Enerji Verimliliği Politikaları I-3: Enerji Verimliliği İyileştirmelerinden Nasıl Faydalanırız? Denizli Sanayi Odası / ESKI

21 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti AB DE VE TÜRKİYE DE ENERJİ VERİMLİLİĞİ POLİTİKALARI S1.1

22 Amaç Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti AMAÇ Topluluğun rekabet edebilirliğine katkı, Enerji arz güvenliğini temini, Sürdürülebilir kalkınma temelinde çevrenin korunmasına katkı HEDEFLERİ (1990 yılı baz) %20 Enerji Verimliliği artışı Enerji arzında Yenilenebilir Enerjinin %20 ye ulaşması, Seragazı emisyonunun %20 düşmesi. AMAÇ Enerjinin ekonomik büyümeyi gerçekleştirecek ve sosyal gelişmeyi destekleyecek şekilde, zamanında, yeterli, güvenilir, rekabet edilebilir fiyatlardan, çevresel etki de göz önüne alınarak temin edilmesidir HEDEFLERİ (2011 yılı baz) %20 Enerji Yoğunluluğu azaltımı Elektrik üretiminde %30 YE payı S1.1

23 Öncelikler Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti ÖNCELİKLER Enerji arzı güvenliği Tam entegre ortak Avrupa enerji pazarı Talep azaltmak için verimliliğinin artırılması ÖNCELİKLER Enerjinin, maliyet, zaman ve miktar yönünden tüketiciler için erişilebilir olması, Dışa bağımlılığın azaltılması, Yenilenebilir kaynakların kullanılması Enerji verimliliğinin artırılması S1.1

24 ENVER Kanunu Önceki Başlıca Sanayi Odaklı Aktiviteler Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti 1981 EİE ile planlı farkındalık arttırma çalışmaları Endüstri, bina ve ulaşım sektöründe anket ve enerji etütleri UNIDO, Dünya Bankası, JICA and AB ile uluslararası işbirliği 1992 Ulusal Enerji Tasarruf Merkezi (UETM) kuruluşu 1995 Sanayi Kuruluşlarının Enerji Tüketiminde Verimliliğinin Artırılması Hakkında Yönetmelik Sanayide enerji yönetimini ve enerji yöneticisi eğitimlerini geliştirmek 2001 JICA desteğiyle kurulan Enerji Tasarrufu Uygulama Tesisi 2004 Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2007 EV Kanunu S1.1

25 Gelecek Enerji Verimliliği Politikaları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti ESKOlar Teşvik ve desteklerin kapsamının genişletilmesi Kamu farkındalığının artırılması Altyapının güçlendirilmesi Mevcut binaların rehabilitasyonu (Isı yalıtımının iyileştirilmesi) Küçük çaplı yenilenebilir enerji yatırımlarının teşvik edilmesi Finansman destekleri (Uluslararası Finansal kuruluşlar) S1.1

26 Yenilenebilir Enerji (TÜRKİYE ULUSAL YENİLENEBİLİR ENERJİ EYLEM PLANI 2014) Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti S1.1

27 Türkiye Güncel Elektrik Üretim Kurulu Güç Kaynakları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti S1.1

28 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti ENERJİ VERİMLİLİĞİ İYİLEŞTİRMELERİNDEN NASIL FAYDALANIRIZ? S1.1

29 Tanım Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Enerji tasarrufu enerjinin akıllıca kullanılışı anlamına gelir, israf etmemek ve gereksiz enerji tüketimini önlemektir. Örnek: Işıkları kapatmak. Enerji verimliliği, tüketilen enerji miktarının, üretimdeki miktar ve kaliteyi düşürmeden, en aza indirilmesidir. Örnek: Floresan lambaları LED lambalar ile değiştirmek (LEDler aynı miktarda ışığı üretmek için daha az enerji harcar) S1.1

30 Enerji Etüdü Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Üst Yönetimin Kararı İzleme & takip Enerji Muhasebesi Enerji Verimliliği Yatırım ve Uygulama Ön Enerji Etüdü Detaylı Enerji Etüdü S1.1

31 CS04 Enerji Etüdleri Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti 384 kontenjan (+100) KOBİ ve tüketim kriteri 514 Enerji Etüdü Başvurusu Gaziantep: Endüstriyel, 74 Ticari bina 185 Enerji Etüdü Gaziantep: S1.1

32 Gıda Sektörü, Konya Bölgesi Teknik Rapor Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti S1.1

33 Un Fabrikası, Ankara ve civarı Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Yaklaşık yıllık 308 TEP enerji sarfiyatı Proje 1 Proje 2 Proje 3 Proje 4 Proje 5 Proje 6 Proje 7 Toplam Projenin Tanımı Kompresör Atık Isısından Faydalanılması Basınçlı Hava Tankının Değiştirilmesi Kömürlü Kazanın Doğalgazlı Duvar Tipi Yoğuşmalı Kazan İle Değiştirilmesi Fanlarda Verimlilik Ölçümü Öğütme Bölümü Verimsiz Motorların Verimli Motor İle Değişimi Diğer Bölümlerin Verimsiz Motorlarının Verimli Motor İle Değişimi Aydınlatmada LED Dönüşümü - Projenin Üretim Hattına Uygunluğu Kapasiteye Etkisi Üretim Sürecine Etkisi Satışa Etkisi Maliyetlere Etkisi Çevresel ve Sosyal Etkisi Planlanan Yatırımın Maliyeti (TL) Net Yatırım Maliyeti* (TL) IRR ( % ) Geri Ödeme Süresi ( Yıl ) Planlanan Yatırımın İkinci El Değeri (TL) Uygun Uygun Uygun Uygun Uygun Uygun Uygun Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Bilinmiyor Bilinmiyor Bilinmiyor Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Bilinmiyor Bilinmiyor Bilinmiyor Beklenmemekte Pozitif Pozitif Pozitif Pozitif Pozitif Pozitif Pozitif 40,000 5,000 15,000 7,500 95,473 84,836 4,640 40,000 4,500 11,000 7,000 80,473 63,836 4, % % 22.38% % 58.23% 73.22% 23.99% ,000 2,000 6,000 1,000 30,000 52,500 1, Pozitif 252, , % ,500 Proje Yatırım Maliyeti Yıllık Enerji Tasarrufu CO 2 Tasarruf Oranı tco 2eq Emisyon Azalımı Miktar Birim TEP/yıl TL/yıl % % ton/yıl Proje 1 40, ,349 kwh 14 32, Proje 2 4,500 23,650 kwh 2 4, Proje 3 11,000 55,033 kwh 5 2, Proje 4 7, ,030 kwh 10 22, Proje 5 80, ,999 kwh 18 41, Proje 6 63, ,938 kwh 19 42, Proje 7 4,640 4,541 kwh Toplam 211, ,538 kwh , S1.1

34 Gıda/Tarım Tesisi, Adana ve civarı Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Projenin Tanımı Projenin Üretim Hattına Uygunluğu Kapasiteye Etkisi Satışa Üretim Sürecine Etkisi Etkisi Maliyetlere Etkisi Çevresel Etkisi Mevcut Ekipmanın İkinci El Değeri (TL) Net Yatırım Maliyeti (TL)* IRR ( % ) Net Bugünkü Değer (TL) Geri Ödeme Süresi ( Yıl ) Planlanan Yatırımın İkinci El Değeri (TL) Proje 1 Proje 2 Proje 3 İzolasyon kayıplarına yönelik vana ceketi uygulaması 15,607 Buhar kazanına ekonomizer uygulaması Mevcut armatürlerin LED armatürler ile değişimi Uygun Uygun Uygun Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Pozitif Pozitif Pozitif 3,150 20,000 81, % 20% 14.27% Proje 4 5 nolu chillerin değişimi Uygun Beklenmemekte Beklenmemekte Beklenmemekte Pozitif ,000 14, % 19,428 51,063 2, , ,000 Toplam , , % 88, ,000 Proje Yatırım Maliyeti Yıllık Enerji Tasarrufu CO 2 Tasarruf Oranı tco 2eq Emisyon Azalımı Miktar Birim TEP/yıl TL/yıl % % ton/yıl Proje 1 3,150 22,883 kwh , Proje 2 20,000 48,100 kwh , Proje 3 81,605 38,145 kwh , Proje 4 14,000 4,730 kwh , Toplam 118, ,858 kwh , S1.1

35 Tanım Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Bir birim katma değer yaratmak için harcanan enerji Ülkeler ve sektörler arası karşılaştırmalarda yararlı Enerji Yoğunluğu = 2009 OECD ortalaması 2009 Türkiye Enerji Tüketimi (TEP veya Joule) GSYİH ve Katma Değer 0.18 TEP/1000 dolar 0.27 TEP/1000 dolar S1.1

36 2012 TEDAŞ Verileri Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti S1.1

37 Sanayi Sektörü Enerji Tüketiminin Dağılımı (2007) Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Enerji maliyetleri %20 %50 Enerji tüketiminde 1000 C üzeri proses sıcaklığına sahip Demir-Çelik, Çimento, Seramik ve Cam gibi toprak hammaddeli sektörler ön planda S1.1

38 Seçili Alt Sektörlerin EV Potansiyeli (2010) Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti S1.1

39 Sektörel Bazda Tasarruf Potansiyeli Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Tasarruf potansiyeli yüksek enerji yoğun sektörler S1.1

40 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti SEKTÖREL BAZDA ENERJİ VERİMLİLİKLERİ TİCARİ BİNALAR S1.1

41 Genel Bakış Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Türkiye de binalardaki enerji tüketiminin %75 i yaklaşık ısıtma amaçlı İzolasyon ve çift cam yetersizliği Verimsiz yakıt tüketimi Otomatik kontrol sistemlerinin kullanılmaması İhtiyaç dışı kullanımın olması Perakende zincirlerinin elektrik tüketiminin %30 u, iş yerlerinin ise %40 ı aydınlatma LED veya floresan yerine kullanılan akkor flamanlı ampuller Otomatik kontrol sistemlerinin kullanılmaması Geçmiş yıllarda hızla artan klima talebi (özellikle turizm sektörü) puant ayını Aralık tan Temmuz-Ağustos a çekmiştir ve elektrik ihtiyacını arttırmıştır Verimsiz sistemler Kaynak: Dünya Bankası «Türkiye'de Enerji Tasarrufu Potansiyelini Kullanmak» Raporu Ocak S1.1

42 Potansiyel Enerji Verimliliği Yatırım Alanları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Verimli Soğutma Sistemleri Daha yüksek COP/EER değerlerine sahip çillerler Sulu soğutma sistemleri ve hatların izolasyonu Havalandırma Verimli fan motorları Bina otomasyon sistemleri Isı geri kazanımı ve invertörler Isıtma ve İzolasyon Verimli kazanlar Verimli yakıt, izolasyon Isı geri kazanımı Aydınlatma Verimli lamba tercihi Aydınlatma otomasyonu/varlık sensörleri S1.1

43 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti SEKTÖREL BAZDA ENERJİ VERİMLİLİKLERİ ENDÜSTRİYEL TESİSLER S1.1

44 Endüstriyel Enerji Verimliliği Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Proses uygulamaları Daha verimli proses makineleri ve motor değişimleri Daha iyi izolasyon Yardımcı tesisler Kojenerasyon ünitesi veya diğer atık ısı geri kazanım sistemleri Verimli yardımcı ekipman seçimi Otomasyon Enerji verimliliği çözümleri sektöre bağlı değişiklik gösterir S1.1

45 Sektöre Genel Bakış Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Ülkemizde tamamen entegre bir sektör İplik Dokuma Boyama Apreleme Hazır Giyim Önceki sektörlere kıyasla daha düşük sıcaklıkta işlemler ancak yoğun buhar kullanımı Kojenerasyon Buhar kanallarının izolasyonu Kazan ve brülörlerin iyi ayarlanması Motor ve kompresörlerde verimlilik tercihi Enerji harcamaları toplam maliyetlerde kısmen daha düşük payda İplik Dokuma da %50 elektrik %50 ısı Son işlemlerde ısı %75 leri bulmaktadır S1.1

46 Enerji Tüketimi Kırılımı Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Tipik Dokuma fabrikasında elektrik tüketimi dağılımı Tipik Boyahane de görülen yakıt tüketimi dağılımı S1.1

47 Potansiyel Enerji Verimliliği Yatırım Alanları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Proses Ekipmanları Daha az enerji ile daha fazla/hızlı üretim yapan makineler Örn: Örme makineleri, RAM, finishing Isıtma Sistemleri Verimli kazanlar ve verimli yakıt Isı geri kazanımı İzolasyon kayıpların engellenmesi Kojenerasyon sistemleri Basınçlı Hava ve Kompresörler Daha verimli kompresörler, kaçakların engellenmesi İnvertör S1.1

48 Sektöre Genel Bakış Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Hammaddeden sonra ikinci büyük gider kalemi enerjidir Özellikle ekstrüzyon ve enjeksiyon metotlarını eski makinelerle kullanan firmalarda elektrik tasarrufu fırsatları S1.1

49 Enerji Tüketimi Kırılımı Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti S1.1

50 Potansiyel Enerji Verimliliği Yatırım Alanları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Proses Ekipmanları Daha az enerji ile daha fazla/hızlı üretim yapan makineler Kojenerasyon sistemi kurulumu Ekstrüder motorlarının verimli olması ve rezistansların izolasyonu İzolasyon kayıpların engellenmesi Diğer Gün ışığı kontrol sistemleri ve varlık sensörleri kullanımı Yüksek verimli LED aydınlatma kullanımı S1.1

51 Sektöre Genel Bakış Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Toplam sanayi enerji tüketiminin %9 u Özellikle şeker endüstrisi enerji yoğun Sektördeki oyuncuların çoğu KOBİ Düşük enerji yoğunluğu ancak buhar, kompresör ve soğutma sistemlerinin yaygınlığı: Kojenerasyon Buhar kanallarının izolasyonu Kazan ve brülörlerin iyi ayarlanması Motor ve kompresörlerde verimlilik tercihi Verimli soğutma sistemi Verimli fırın kullanımı S1.1

52 Potansiyel Enerji Verimliliği Yatırım Alanları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Üretim Makineleri Daha az enerji ile daha fazla üretim yapan makineler Verimli motorlar ve otomasyon sistemleri Havalandırma Verimli fan motorları İnvertörler Isı geri kazanımı Fırınlar ve Pişirme Kazanları Verimli kazanlar Kayıpların engellenmesi izolasyon Isı geri kazanımı Linyit yerine doğalgaz kaynağına geçiş S1.1

53 Sektöre Genel Bakış Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Alt sektörleri arasında Tüketici malları (kozmetik, deterjan, sabun, ) Temel kimyasallar (suni elyaf, gübre, end. gazlar, ) Özel kimyasallar (boya, mürekkep, tarım ilaçları) İlaç Sektördeki EV iyileştirilmesi için, Temel aşamaların kısaltılması ve basitleştirilmesi, Kimyasal proses tasarımlarının iyileştirilmesi, Daha iyi tekniklerin seçilmesi S1.1

54 Enerji Tüketimi Kırılımı Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti S1.1

55 Potansiyel Enerji Verimliliği Yatırım Alanları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Proses Ekipmanları Bilgisayar destekli sistemler ile proses optimizasyonu Pnömatik sistemlerin servo motorlu sistemler ile değiştirilmesi Temiz odalarda yük kaybı düşük filtre kullanımı Isıtma Sistemleri Verimli kazanlar ve verimli yakıt Isı geri kazanımı (sıcak bacalar için) İzolasyon kayıpların engellenmesi Kamyon yükleme doklarında kapıların yalıtımı Basınçlı Hava ve Kompresörler Sistemdeki kaçakları azaltmak Motorlarda değişken hız sürücüsü (invertör) kullanımı S1.1

56 Sektöre Genel Bakış Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Bu sektörde enerji maliyeti, yüksek ham madde ve işçilik maliyetleri nedeni ile yüzde 10 un altında kalsa da yüksek olmakta ve EV projeleri bu sektörde önemli kazanımlar sağlamaktadır, S1.1

57 Potansiyel Enerji Verimliliği Yatırım Alanları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Proses Ekipmanları Daha az enerji ile daha fazla/hızlı üretim yapan makineler Otomasyon Örn: Enjeksiyon makineleri, extruder, pressler CNC tezgahları Fırınlar Kayıpların engellenmesi - İzolasyon Yakma verimi ve ısı geri kazanımı Soğutma Sistemi Daha yüksek COP li veya absorpsiyonlu çillerler Sulu soğutma sistemleri Basınçlı Hava Sistemleri Verimli kompresör Invertör Kaçakların giderilmesi S1.1

58 Sektöre Genel Bakış Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Tarımın toplam enerji tüketimi içindeki payı yaklaşık %6 ya ulaştı Modern ekipmanlar ve pestisid kullanımı nedeni ile fosil yakıt tüketiminin artışı Özellikle sulama/pompa kullanımı için yüksek elektrik ihtiyacı Kaynak: Türkiye Tarım Sektörü Raporu S1.1

59 Potansiyel Enerji Verimliliği Yatırım Alanları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Sulama Daha verimli pompaların kullanımı Havalandırma, Soğutma, Isıtma Fanlarda IE3 veya üstü enerji verimlilik sınıfı motor ve değişken hız sürücüsü kullanımı Evaporatif soğutucu kullanımı Sera ve tavuk çiftliği ısıtımı için yüksek verimli biyokütle kazanları Soğuk hava depolarında yüksek verimli soğutucular ve iyi izolasyon Aydınlatma LED veya floresan gibi yüksek verimli ışık kaynağı kullanımı Otomasyon S1.1

60 Sektöre Genel Bakış Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Son yıllarda insan gücünden makinelere geçişle elektrik maliyetleri artsa da toplam enerji maliyetleri diğer sektörlere oranla daha aşağıda kalmıştır. Odun kurutmada yüksek yakıt sarfiyatı mevcut S1.1

61 Enerji Tüketimi Kırılımı Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti S1.1

62 Potansiyel Enerji Verimliliği Yatırım Alanları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Proses Talaş toplama sisteminin verimliliğinin iyileştirilmesi, Tesisteki enerji kullanımını takip etmek amacı ile Tesis İzleme ve Kontrol Sistemi kurulumu; Isıtma Pompa, blover ve basınçlı hava sistemlerinde IE3 veya üstü enerji verimlilik sınıfı motor ve değişken hız sürücüsü kullanımı, Kazanların yüksek verimlilik için ayarlanması, Eş zamanlı termal enerji ve elektrik talebi baz alınarak kojenerasyon kurulumu Baca gazının önısıtma için kullanımı ve ekonomizer kurulumu S1.1

63 Sektöre Genel Bakış Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Taş ve toprağa dayalı (cam, çimento, seramik) sanayiden sonra en enerji yoğun sektör, Alt sektörleri itibari ile önemli farklılık gösterir demir çelik sektörü demir dışı metallere kıyasla daha enerji yoğundur. Enerji giderleri sektörde toplam maliyetler içinde %20 lere ulaşmakta, entegre tesislerde ise %30 lara varmaktadır S1.1

64 Potansiyel Enerji Verimliliği Yatırım Alanları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Üretim Makineleri Baca gazının hammadde ve yanma havasının ön ısıtmasında kullanımı Baca gazının soğutulması ve hacminin azaltılması Tavlama ve ergitme fırınlarında ısı yalıtım iyileştirmesi Otomasyon iyileştirilmesi: ölçüm cihazları, proses kontrol Havalandırma, Isıtma ve Soğutma Fanların ve hava akım hatlarının uygun tasarımı IE3 veya üstü enerji verimlilik sınıfı motor ve değişken hız sürücüsü tercihi Isı geri kazanımı Elektrik Uzun mesafeli enerji hattı tedariği ve döşenmesinden kaçınılması YE çözümleri S1.1

65 Sektöre Genel Bakış Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Türkiye, çimento üretiminde dünyada 4.; tüketimde ise 7. sıradadır, En enerji yoğun sektörlerden biri, İç ve uluslararası piyasadaki rekabet sektörü enerji verimliliğine yönlendirmekte Kaynak: international cement review, çimentobirlik S1.1

66 Enerji Tüketimi Kırılımı Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Elektrik giderleri toplam maliyetler içinde %21 lik Yakıt giderleri ise %38 lik bir paya sahiptir. Kaynak: KEMA, THBB S1.1

67 Potansiyel Enerji Verimliliği Yatırım Alanları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Proses Pinch analizi ile ısı geri kazanım sisteminin optimizasyonu Islak proses yerine kuru proses seçimi Farin karıştırma sistemleri ve kuru proseste valsli değirmen kullanımı Çevre kirliliğini azaltma adına yakıt değişimi ve alternatif yakıt kullanımı Maksimum ısı geri kazanımı için modern klinker soğutucusu kullanımı Isıtma, Soğutma ve Basınçlı Hava Buhar türbini veya ORC sistemleri kurulumu ile atık ısıdan elektrik üretimi Fanlarda IE3 veya üstü enerji verimlilik sınıfı motor ve değişken hız sürücüsü kullanımı Basınçlı hava sisteminde kaçakların giderilmesi ve giriş hava sıcaklığının azaltımı; Boru, vana ve flanşlarda izolasyon sağlanması S1.1

68 Sektöre Genel Bakış Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Ülke ekonomisinin %0.3 ü ~ $ 2.3 milyar üretim değeri, %50 düzcam, %32 cam ambalaj, %16 cam ev eşyası, %2 cam elyaf Sermaye ve enerji yoğun, Yüksek kapasite ile çalışma zorunluğu S1.1

69 Enerji Tüketimi Kırılımı Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Enerji giderleri toplam maliyetler içinde %10 luk bir paya sahiptir S1.1

70 Potansiyel Enerji Verimliliği Yatırım Alanları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Proses ve Fırınlar Rejeneratif ve reküperatif sistemlerin kullanımı Hammadde olarak geri dönüştürülmüş cam kullanımı Daha az enerji ile daha fazla/hızlı üretim yapan makineler Kojenerasyon sistemleri kullanımı Fırınlarda sızdırmazlıkların sağlanması Isıtma, Soğutma ve Basınçlı Hava Enerji İzleme ve Kontrol Sistemi kurulumu IE3 veya üstü enerji verimlilik sınıfı motor ve değişken hız sürücüleri kullanımı İzolasyon optimizasyonu Kesim/Montaj firmaları (Cam üretimi harici) Proses makinesi değişimi S1.1

71 Sektöre Genel Bakış Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Enerji yoğun sektör, Pişirme ve kurutma işlemlerinden dolayı %20 - %50 aralığında enerji maliyetlerinin yanı sıra %15 %20 aralığında enerji tasarrufu potansiyeli S1.1

72 Enerji Tüketimi Kırılımı Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti S1.1

73 Potansiyel Enerji Verimliliği Yatırım Alanları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Proses Daha az enerji ile daha fazla/hızlı üretim yapan makineler Sprey kurutucularda ve dikey fırın bacalarının egzoz fan sistemlerinde hava kaçaklarının önlenmesi Ateşleme için kullanılan ağır yakıtların düşük emisyonlu yakıtlarla değiştirilmesi Isı eşanjörlerinin ve/veya reküperatörlerin kurulumu ile artık ısıdan kurutuma amacı ile yararlanılması Tünel fırınların makara tabanlı fırınlara dönüştürülmesi Isıtma, Soğutma ve Basınçlı Hava Kojenerasyon sistemi kurulumu Hava soğutma besleme kanallarının izolasyonu Fanlarda IE3 veya üstü enerji verimlilik sınıfı motor ve değişken hız sürücüsü kullanımı Aydınlatma Enerji tasarruflu aydınlatma kullanılması, yüksek verimli floresan veya LED lambaların tercih edilmesi S1.1

74 Sektöre Genel Bakış Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Kağıt hamuru üretimi en enerji yoğun alt sektör, Kilit alt sektörlerden biri mukavva sektörü Küçük ölçekli şirketler Uygulamalar enerji verimli değil büyük fırsat Geri dönüşümlü kağıt ve elyaf kullanımı ülkede yaygın ve enerji verimli Ancak kağıt hamurundan üretim ve kurutma sırasında yüksek enerji verimliliği fırsatları var S1.1

75 Enerji Tüketimi Kırılımı Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Enerji giderleri toplam maliyetler içinde %20 lik bir paya sahiptir S1.1

76 Potansiyel Enerji Verimliliği Yatırım Alanları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Proses Ekipmanları Termal ve elektrik enerjisi ihtiyaçları için kojenerasyon sistemleri Pinch analizi ile ısı geri kazanımının optimizasyonu Uygun atıksu kaynaklarının yeniden kullanılması ile temiz su kullanımının minimize edilmesi Atık elyafın tekrar kullanımı Isı pompası Yardımcı Ekipmanlar IE3 veya üstü enerji verimlilik sınıfı motor Basınçlı hava sistemlerindeki kaçakların giderilmesi Isı geri kazanımı ve ekonomizer sistemlerinin kurulması Atık ağaç kabuklarından enerji elde etme S1.1

77 Enerji Tüketimi Kırılımı Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti S1.1

78 Potansiyel Enerji Verimliliği Yatırım Alanları Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Proses Ekipmanları Verimli hammadde taşıma sistemleri IE3 veya üstü enerji verimlilik sınıfı motor Kırma ve öğütme sırasında VSD donanımlı verimli elektrik motorlarının kullanımı Fırınlar Kurutma ve pişirme fırınlarında ısı yalıtımının iyileştirilmesi Yakma verimi iyileştirme ve ısı geri kazanımı S1.1

79 EU / IPA Enerji Sektörü Teknik Yardım Projesi Enerji Verimliliği için Danışmanlık Hizmetleri Bu proje ESKI Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Teşekkürler Emre Oğuzöncül, MWH Global

80 Enerji Sektörü Teknik Yardım Projesi Enerji Verimliliği için Danışmanlık Hizmetleri Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Sanayi Odaları / KOBİ ler için EĞİTİM I-5 EV Yatırımları Nasıl Finanse Edilir? Denizli Sanayi Odası / ESKI

81 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Evet, yatırım yapmalıyım ama ya finansmanı? Aynı üretim için nasıl daha az enerji tüketebilirim? Tasarruf etmeliyim! Enerji tüketiminde yasal yaptırımlar artıyor, nasıl tedbir almalıyım? Elektrik faturam çok yüksek! S1.1

82 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Birçok durumda, enerji tüketicisi EV ye yatırım yapacaktır çünkü bu, mevzuat tarafından dayatılmaktadır veya finansal olarak yatırımı cazip ve uygun fiyatlı bulmaktadır. Tüm durumlarda (her ikisi, mevzuata uymak veya gönüllülük olarak yatırım yapmak için) yeterli likidite mecburidir. Bu nedenle.. EV nin başarılı girişi için gerekli uygun finansal ortam yaratılmalıdır S1.1

83 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Enerji Fiyatları Fiyatlar yükseldikçe, tasarruflar daha büyük olur ve EV daha cazip hale gelir. Teşvikler hibeler, ödenekler Yatırım maliyetini azaltmak / proje geri dönüşünü artırmak Finansal maliyet faiz oranları seviyesi Düşük tutulmalıdır, aksi takdirde proje geri ödemesi düşer Mevzuatlar & Düzenlemeler Elverişli ortam yaratılmalı, ayrıca da EV kabul ettirilmelidir. Farkındalık Bu tümüne uygulanır: son kullanıcılar, tedarikçiler, hizmet sağlayıcılar, finansal enstitüler vb. Çevre bilinci Kurumsal sosyal sorumluluk ; gerçek çevresel kaygılar S1.1

84 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Enerji verimliliği yatırımları saldırgan değil, savunmacı yatırımlardır : Üretim kapasitesi, satış, direkt (görünen) yararları artırmazlar. Enerji tüketimi ve maliyetlerini azaltırlar. Kredilendirme maruziyetini artırırlar. (krediler/ öz sermaye, kredi / satış hacmi) Geçmişte EV hem bankalar hem yatırımcılar için birincil önceliğe sahip değildir. Bankalar bir iş planı nı anlayabilir, ancak bir enerji etüt raporu nu anlayamazlar; EV yatırımlarını karmaşık ve standartlaştırılması zor olarak düşünürler. Üretim kapasitesi fazlası olan gelişkin marketlerde, EV ve ilgili maliyet azaltımı, pazar payını kaybetmemek için gerekli olan fiyat kesintisi için teklif sunar. EV pazarlama avantajına sahip olur S1.1

85 Hükümet Maliyetleri, ithalatları, bağımlılığı azaltmak Uluslararası komitelerle uyum Uluslararası finansal kuruluşlar Ekonomik olmayan hedeflerin başarılması ör: CO 2 azaltımı Düşük maliyetle borç alabildiklerinden oldukça düşük faizli krediler sunabilir Donörler Hibe, teknik asistanlık sağlamak, vb. Tedarikçiler & Hizmet Sağlayıcılar İşlerini büyütme / çeşitlendirme Bankalar Yeni kredilendirme pazarları keşfetmek Son kullanıcılar (ev, hizmetler, endüstri) Enerji maliyetlerini epeyce kesmek

86 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Finansal Pazar Yatırımcı Kredi veren Banka Kredilendirmeye değer kontrol / onay Risk hafifletme enstrümanları Borçlanıcılar Bankalar ödünç aldıkları parayı kredilendirirler. Kendi öz sermayeleri sadece küçük bir kısımdır. Faiz: sabit geri dönüş, borçalanıcının başarısına bakılmaksızın Faiz: Bankalar arası oran (bankanın ödünç aldığı paranın maliyeti )+ banka yayılması (bankanın maliyeti artı kar) + risk primi Risk: borçlanıcının yükümlülüğünü yerine getirmemesi; krediyi geri ödememesi Risk hafifletme enstrümanları: teminat, taahhüt, garantiler, diğer S1.1

87 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Hükümet, Donörler Kredi veren banka Risk hafifletme enstrümanları Borçlanıcı Hükümet/ donör proje tamamlanmasından hemen sonra veya proje boyunca gerekli fonların bir kısmını (geri ödemesiz) sağlar. Yatırımı daha cazip ve uygun fiyatlı kılar. Bankalar daha yüksek maliyetler ödetebilir, ancak paket cazip olarak kalır. Hibelerin sağlanması, erken aşamada pazar açmak için en etkili stratejilerin arasındadır ve tüm pazar oyuncularını(materyaller/ teknoloji üreticileri, tedarikçiler, hizmet sağlayıcılar, bankalar) mobilize eden kritik kütleler yaratmaktadır S1.1

88 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Diğer ödenekler KDV veya gelir vergilerinde, sübvanse edilmiş banka faiz oranları (düşük faizli krediler), kapalı amortisman yazma, vb. farklı koşullar altında sunulan (ör. Zaman dilimi, yatırımın bir kısmına kadar). vergi hafifletilmesini içerebilir. Hibelerden daha az caziptirler. Faydalanıcılar fayda için beklemek zorundadır. Hibeler, ödenekler ve diğer devlet yardımları, pazar dışı esaslı düzenlemeler : Vergi mükelleflerinin parasını kullanmak, Sonsuza kadar süremez; sürdürülebilir bir pazar, hibe ve diğer ödeneklere bağlı kalamaz, Yatırımcılar hibe/ödeneklere alışırlar; devlet desteği olmadan yatırım yapma riski almazlar de facto (fiili) pazar bozuklukları yaratırlar S1.1

89 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Japonya: Hibeler endüstrideki EV yatırımlarının 1/3 üne eşittir. Hollanda: EV yatırımlarında %55 e kadar vergi indirimleri Birleşik Krallık, Singapur: hızlandırılmış değer kaybetme ilk yıldan itibaren EV yatırımlarının hesabını kapatmak Romanya: EV ürünleri için ithalat vergisi muafiyeti ; EV yatırımlarından elde edilen kazançlar için vergi muafiyeti Yunanistan: aile gelirine bağlı olarak evsel EV yatırımlarında % hibe Fransa: Dayatılmış sayaç teşvikleri; endüstri için gaz emisyonları ile ilgili vergi Birleşik Krallık: Dayatılmış sayaç teşvikleri; endüstride kömür kullanımında vergi S1.1

90 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Mevcut bankaya güvenmek - müşteri ilişkileri Bankalara engelleri kaldırmak: Bilinç oluşturmak ve bankalara uzman görüşü sunmak Banka yetkililerini eğitmek EV uzmanlarını kiralamak Süreçleri basitleştirmek ve uygulama maliyetlerini, harcanan çabalarını azaltmak Stardardize edilmiş başvuru formlarını basitleştirmek İyi tanımlanmış ve dökümante edilmiş onay prosedürleri Maliyet ve risk değerlendirmeleri için EV ile ilgili projeleri yürüten özelleştirilmiş banka birimleri Kabul edilebilir materyaller, fiyat tahminleri, teknik çözümler veritabanları S1.1

91 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Pazar koşullarını geliştirmek (Bankalara harici olarak) Teknik beceri ve güvenilirlik Uzmanları eğitmek Önceki projelerden deneyim kazanmak Tanıtım girişimleri yoluyla farkındalığı teşvik ederek talebi artırmak Tek bir ifadeyle, hedef: S1.1

92 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti IFI Alternatif seçenekler Hükümet Donörler Fonlama Kredi veren Banka Risk hafifletme enstrümanları Borçlanıcı Hükümetten veya diğer kuruluşlardan bir sermaye havuzu, yerel bankalara düşük faizli kredi sunar cazip koşullarla uygun EV projeleri finanse eder Son kullanıcıların dikkatini çekmek için teşvik Bankalar tatminkar yayılımlar elde edebilir S1.1

93 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Fon (veya IFI) uygunluk kriterlerini belirler Genelde Teknik Asistanlık bileşeni dahildir (Devlet fonları veya donörler tarafından finanse edilen). Fon ve Bankalar uygunluğu ve finansal kısmı kontrol ederler. Kredi riski bankalar tarafından karşılanır. Toplam kredi, Fon kredi limitlerinden daha yüksek olabilir (banka kendi sermayesiyle katılabilir) Borçlanıcılar garanti sağlamalıdır; kredilendirilebilir borçlanıcılar için etkili bir araçtır. (Opsiyonel: Krediler fona geri dönebilir ve diğer projelere aktarılabilir.) S1.1

94 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Proje Danışmanı Proje geliştirme için teknik yardım Kredi anlaşmaları EBRD Katılımcı Bankalar (PBs) Borçlanıcı AB (hibe) Bileşenleri Kredi limiti Proje doğrulama Teknik yardım paketinin başarıyla tamamlanması üzerine hibe Doğrulama Danışmanı EBRD tarafından yönetilmektedir. EBRD katılımcı bankalara kredi marjı sağlamaktadır. Projelerin uygunluğu farklılık gösterir (Uygun sektörler, CO 2 azaltma sınırları, vb.) AB nin katkısı (geri ödemesiz) projenin başarıyla tamamlanması üzerine, genel olarak Teknik yardımın maliyetini, katılımcı bankaların yönetimsel giderlerinin bir kısmını ve borçlanıcılara verilen hibe bileşenini kapsar. Kredi riski katılımcı bankalara aittir S1.1

95 TurSEFF MidSEFF TuREEFF KOBİ LER 5 mio EUR ya kadar sanayi ve ticari binalarda EV ve yenilenebilir enerji yatırımları Başlangıç: 2010 Orta ölçekli projeler(5-40 mio EUR) EV ve yenilenebilir enerji yatırımları Başlangıç: 2011 KOBİ ler ve hanehalkı Konutlarda enerji verimliliği finansmanı Başlangıç: 2015 I.Faz 264 mio USD kullandırım, II Faz fon büyüklüğü 264 mio EUR Bankalar: Denizbank, İşbankası, Vakıfbank, Yapı Kredi 1.1 mio EUR toplam fon, 733 mio EUR kullandırım Bankalar: Akbank, Denizbank, Finansbank Garanti, İşbankası, Vakıfbank,Yapı Kredi 270 mio USD fon büyüklüğü Bankalar: İşbankası, Şekerbank *Bu kredi programları, EBRD tarafından yönetilmekte, Avrupa Birliği, Temiz teknoloji Fonu ve İklim Yatırım Fonu tarafından desteklenmektedir

96 Dünya Bankası, GEF Dünya Bankası, CTF KfW KOBİ LER Enerji verimliliği projeleri Başlangıç: 2014 YE ve EV yatırım projeleri finansmanı Başlangıç: 2009 Uluslararası İklim Koruma Program Fonun da desteği ile kapsamında endüstri sektöründeki firmalar ve yenilenebilir enerjiler Başlangıç: milyon USD fon büyüklüğü Bankalar:Halkbank, Vakıfbank ve Ziraat Bankası 1.1 Milyar USD Bankalar:TKB ve TSKB 122 milyon EUR tamamlandı, 190 milyon EUR fonun kullandırımı devam etmekte Bankalar:TSKB

97 IFC FMO(The Duch Dev.Bank)& KDB(The Korea Dev.bank) Japonya Uluslararası İşbirliği Bankası ndan (JBIC) KOBİ LER Enerji verimliliği projeleri, sürdürülebilir enerrji yatırımları, yeşil mortgage KOBİ LER Enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji yatırımları Sera gazı emisyonlarının azaltılmasına YE ve EE yatırımlarının finansmanı 220 milyon USD fon büyüklüğü Çok sayıda finansal kurum aracılığı ile 115 milyon USD fon büyüklüğü Bankalar:Şekerbank 100 Milyon USD- TKB(2013 den bu yana) 150 milyon USD- TSKB(2015 ten bu yana)

98 AFD KOBİ LER Enerji verimliliği projeleri 2011 den bu yana 100 milyon EUR fon büyüklüğü Bankalar: Halkbank

99 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Son kullanıcı, ekipmanı ödünç almak ve sahip olmak yerine, daha önceden belirlenen bir süre için onları kiralarlar. Ekipmanın mülkiyeti en sonunda devredilebilir. Kiralama ödemesi ekipmanın amortisman maliyetini, faiz maliyetini ve bu kiracının kar miktarını içermektedir. Mülkiyet kiracıya kalır ve son kullanıcı tarafından bilanço girişleri gerekmemektedir. Mobil ekipman için uygun Genel süre 3-5 yıldır Maliyet daha yüksektir, ancak belirli vergi avantajları ile dengelenmektedir Son kullanıcılar, vergi avantajı elde etmek için yeterli kar seviyelerine gereksinim duyarlar Gereksiz zamanından önce sonlandırmanın önlenebilmesi için bir güven seviyesine ihtiyaç duyulmaktadır S1.1

100 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti ESCO Performans garantisi Tedarikçi Kredi veren Banka Risk hafifletme enstrümanları Borçlanıcı Bir fon veya diğer bir birim (ESCO, Tedarikçi, Yüklenici), Performans Riskinin tümü veya bir kısmını üstlenir ve son kullanıcının, fiziksel sonuçlar açısından beklenen faydaları elde edeceğini garanti eder. (enerji tasarrufları) Borçlanıcının temerrüt riski ile kredi riski muhatap olurken, performans garantisi ekipman ve tasarım hatalarından olan riskleri azaltır S1.1

101 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Performans Garantili Fon ESCO Tedarikçi Performans garantisi Kredi veren Banka Risk hafifletme enstrümanları Borçlanıcı Bir fon, Performans Riskinin tümü veya bir kısmını ESCO, Tedarikçi veya Müteahhit adına üstlenir ve son kullanıcının, fiziksel sonuçlar açısından beklenen faydaları elde edeceğini garanti eder. Garanti, ESCO, faydalanıcı veya banka tarafından sağlanabilir S1.1

102 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Aşağıdakilere uygundur: Yeni teknolojiler, test edilmemiş ve yaygın olarak bilinmeyen Geçmişte sicili olmayan bir firmadan yeni hizmetler Yeni uygulamalar, üretim proseslerinin karmaşık değişiklikleri Beklenen faydalar Borç veren tarafından gerçek veya algılanan riskleri azaltır. Krediye erişimi geliştirir. ESCO nun verdiği sözü yerine getirebileceğini dikkatle kontrol etmesi koşuluyla kefil için gerçek maliyeti karşılar S1.1

103 Yatırımlar işletmeler veya bina sahipleri tarafından yapılmakta İhtiyaç halinde Etüt yaptırılmakta EVD performans garantisi nadiren KOBİ lerde ve konutlarda farkındalık eksikliği ve düşük talep

104 Finans kurumlarınca genellikle yurtdışından sağlanan özel fonlar ile finansman Finans kurumlarında EV yatırımlarına özel ayrı bir iş birimi, iş akışı, fiyatlama, vade yapısı, teminatlama yok; proje finansmanı yaklaşımı yerine firmanın kredibilitesine göre değerlendirme Finans kurumlarında EV ile ilgili farkındalık ve bu tip projelerin değerlendirilmesinde deneyim eksikliği Kamunun finans sektörünü teşvik edici mekanizmalarının eksikliği

105 Proje Adı : Verimlilik Artırıcı Projeler(VAP) Uygulayıcı: YEGM Yararlanıcılar o Yıllık toplam enerji tüketimleri 1000 TEP ve üzeri olan ticaret ve sanayi odası, ticaret odası veya sanayi odasına bağlı olarak faaliyet gösteren ve her türlü mal üretimi yapan işletmeler Desteklenecek Projeler o Enerji verimli ekipman ve sistem kullanımı, onarım, yalıtım, modifikasyon, rehabilitasyon ve proses düzenleme gibi yollarla; gereksiz enerji kullanımının, atık enerjinin, enerji kayıp ve kaçaklarının önlenmesi veya en aza indirilmesi ile birlikte atık enerjinin geri kazanılması gibi konulardaki çözümler Destekler o KDV hariç toplam bedeli en fazla 1 milyon Türk Lirası ve geri ödeme süresi 5 yıldan az olan projelere, proje bedelinin en fazla 30% u hibe olacak şekilde verilmektedir.

106 Proje Adı: Gönüllü Anlaşmalar Uygulayıcı: YEGM Yararlanıcılar o Yıllık toplam enerji tüketimleri 1000 TEP ve üzeri olan ticaret ve sanayi odası, ticaret odası veya sanayi odasına bağlı olarak faaliyet gösteren ve her türlü mal üretimi yapan işletmeler Desteklenecek Projeler o Gönüllü Anlaşmalar yoluyla işletmelerin geçmiş 5 yıllık enerji yoğunluklarının ortalaması olan referans enerji yoğunluğuna göre, önceden taahhüt ederek üç yıllık izleme dönemi sonunda ortalama en az 10% oranında enerji yoğunluğunu azaltan işletmelere hibe şeklinde devlet desteği verilmektedir. Destekler o Gönüllü anlaşma yapan ve taahhüdünü yerine getiren bir işletmenin anlaşmanın yapıldığı yıla ait enerji giderinin 20% sini TL yi geçmemek kaydıyla destek mahiyetinde nakdi olarak karşılanır.

107 Proje Adı: 5.Bölge Teşvikleri Uygulayıcı: ETKB/Ekonomi Bakanlığı Yararlanıcılar o ETKB nin vereceği proje onayına istinaden, yıllık asgari 500 TEP (ton eşdeğeri petrol) enerji tüketimi olan tüm ülke genelindeki mevcut imalat sanayi tesisleri Desteklenecek Projeler o Birim ürün başına en az 20% oranında enerji tasarrufu sağlayan ve yatırım dönüş süresi azami 5 yıl olan enerji verimliliğine yönelik yatırımlar Destekler o Gümrük Vergisi Muafiyeti, KDV İstisnası, Vergi İndirimi, Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği, Yatırım Yeri Tahsisi, Faiz Desteği

108 Proje Adı: Enerji Verimliliği Hibe Destekleri Uygulayıcı: KOSGEB* Yararlanıcılar o Yıllık asgari 50 TEP (ton eşdeğeri petrol) enerji tüketimi olan KOBİ niteliğindeki işletmeler Desteklenecek Projeler ve Destekler o o Enerji etütleri için TL ye kadar EV ekipmanların yatırımı için TL ye kadar(detay etüt ile işçilik ve uygulamaya geçiş maliyetleri dahil) finansal destek * Fransız Kalkınma Ajansı (AFD), Fransız Küresel Çevre Fonu( FFEM) desteği ile

109 Proje Adı: Verimsiz Elektrik Motorlarının Verimli Motorlar ile Değiştirilmesi Uygulayıcı: KOSGEB* Yararlanıcılar o KOBİ ler Desteklenecek Projeler ve Destekler o KOBİ lerin üst limiti TL olarak bankalardan kullanacakları kredilerde faizin tamamını KOSGEB karşılayacaktır. Programa dahil bankalar o Akbank, Anadolu Bank, Denizbank, Şekerbank, Ziraat Bankası, Garanti Bankası, Halkbank, Vakıfbank ve Yapı ve Kredi Bankası dır * Proje şu anda sadece Kayseri OSB de uygulanmakta olup Sanayi Bakanlığı ve GEF işbirliği ile bu programın ülke genelinde 15 OSB ye yaygınlaştırılmasını hedeflemektedir.

110 Proje Adı: Faizsiz Kredi Desteği Uygulayıcı: Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı(TTGV) Yararlanıcılar o KOBİ ler Desteklenecek Projeler ve Destekler o o Enerji verimliliği, yenilenebilir enerji ve çevre teknolojileri (temiz üretim) Proje tutarı USD USD olmalı, en fazla %50 si, kredi vadesi 1 yıl ödemesiz maximum 4 yıl

111 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finanse edilmektedir. Uygulama Tarihi: Nisan 2016 İpekyolu Kalkınma ajansı (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) ve Dicle Kalkınma Ajansı (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) GAP Bölgesinde Enerji Verimliliği Pilot Uygulamaları Mali Destek Programı ; İpekyolu Kalkınma Ajansı tarafından min TL maks TL Dicle Kalkınma Ajansı tarafından min TL maks TL Karacadağ Kalkınma Ajansı hibe destekleri sağlanabilecektir(çağrıda belirlenecektir). Programa; Yukarıda belirtilen üç kalkınma ajansının hizmet verdiği illerde faaliyet gösteren, KOBİ tanımına uyan sanayi işletmeleri ve yukarıda belirtilen şartların yanında işletmelerde Enerji Verimliliği Ön Etüt çalışmasının yapılarak, hazırlanacak proje ekinde ÖN ETÜT raporunun ilgili Kalkınma Ajansına sunulması gerekmektedir. Ön etüt raporu bulunmayan projelerin başvurusu alınmayacaktır.

112 112 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Bir ESCO için EV pazarında başarıyla yer almak için öncelikle yapması gerekenler: Yönetimsel rekabet & Teknik uzmanlık Geçmiş performans ve deneyim Ayrıca: Oldukça büyük finansal pozisyona ihtiyaç duyulur.. Böyle bir finansal pozisyon oluşturmak için: Kendi sermayesini taahhüt etmek Uzun dönem uygun ortaklar bulmak (iştirakler, sağlayıcılar vb.) Fırsat ortakları bulmak (risk sermayedarları, üçüncü taraflar) Bankalardan makul kredi marjları elde etmek Tüm üsttekilere ek olarak EV Programlarındaki fırsatlardan yararlanmak S1.1

113 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti EV bir ihtiyaç haline dönüşecektir. Pazarın üretim kapasitesinden verimliliğe ve maliyet azaltımına dönüşümü Yönetmeliklerin uygulanması EV Hizmet ve Finansman için yeni bir pazardır. EVD lerin, hizmet ve teknoloji sağlayıcıları, kefil ve finansçılar olarak önemli rolleri bulunmaktadır S1.1

114 EU / IPA Enerji Sektörü Teknik Yardım Projesi Enerji Verimliliği için Danışmanlık Hizmetleri Teşekkürler ESKI Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti

115 European Union / Instrument For Pre- Accession Assistance (IPA) Energy Sector Technical Assistance Project Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Sanayi Odaları / KOBİ ler için EĞİTİM I-6 ESCO konsepti proje tasarımı, finansmanı, uygulanması ve işletilmesinde yenilikçi bir yöntem Denizli Sanayi Odası / ESKI

116 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Enerji verimliliği farkındalık çalışmaları 1980 lerde başladı 1991,1994,1999 ve 2001 krizleri firmaları etkiledi İlk ESCO kurulumu 2004 yılında gerçekleşti Enerji Verimliliği Kanunu 2007 de yürürlüğe girdi BEP Yönetmeliği 2009 da yürürlüğe girdi Temel amaç ESCO firmalarının oluşumu ve gelişimi idi Enerji Verimliliği Strateji Belgesi %10-20 Toplam enerji tüketimi azaltılması Türkiye de EVD firmaları ESCO olarak görülüyor! S1.1

117 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Türkiye deki Mevcut Yapı YEGM S1.1

118 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti EVD Firmaların Mevcut Sorumlulukları Enerji Etüt Hizmetleri Enerji Danışmanlık Hizmetleri Enerji Verimliliği Projelendirme Hizmetleri Enerji Yönetim Sistemi Danışmanlığı Enerji Yöneticisi Eğitimleri S1.1

119 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti ESCO Firmalarının İlave Sorumlulukları Enerji Verimlilik / Tasarruf / Geri Kazanım Projelerinin Tasarım ve Uygulaması Enerji Üretim ve Tedariği Proje Finansmanı Performans Garantisi Risk Yönetimi S1.1

120 S1.1 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti

121 S1.1 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti

122 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Kanun ve Yönetmeliklerde EVD lerin çalışma alanı ikiye ayrılmıştır Sanayi: Demir/Çelik, Kimya/Petrokimya, Taş/Toprak Maden, Kağıt, Tekstil, Gıda, Ulaşım; Bina: Konut, Ticari. EVD firmaları Sanayi ve/veya Bina yetkilendirmesi yaptırabilirler S1.1

123 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Yetkilendirme için Ön Koşullar Sanayi Tecrübesi Uzman > 10 yıl Sertifikalı > 5 yıl Bina Tecrübesi Uzman > 5 yıl Sertifikalı > 3 yıl Sektör Uzmanlık (*) Uzman Personel (Adet) Sertifikalı Personel (Adet) Toplam Personel (Adet) Sanayi Alt Sektör 1 Mühendis (1) Mühendis (3) Mühendis (4) Alt Sektör 2 Mühendis (2) Mühendis (5) Mühendis (7) Alt Sektör 3 Mühendis (3) Mühendis (7) Mühendis (10) Alt Sektör 4 Mühendis (4) Mühendis (9) Mühendis (13) Alt Sektör 5 Mühendis (5) Mühendis (11) Mühendis (16) Alt Sektör 6 Mühendis (6) Mühendis (13) Mühendis (19) Bina Alt Sektör 1 Mühendis (1) Mühendis (2) Mühendis (3) Alt Sektör 2 Mühendis (2) Mühendis (4) Mühendis (6) S1.1

124 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti - YEGM tarafından yetkili 35 firma bulunmaktadır - Toplam 110 Sertifikalı mühendis çalışmaktadır - Firmaların çoğu BİNA sektöründe yetkili - SANAYİ sektöründe yetkili firmalar genellikle Demir&Çelik ve Taş,Toprak & Maden alanında uzmandır S1.1

125 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti EVD Firmalarının Coğrafi Dağılımı Ankara İstanbul Bursa Kocaeli Kayseri Antalya İzmir S1.1

126 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti - EVD ve ESCO Firmalarının Ana Görevleri - Enerji Danışmanlığı ve Yönetimi - Enerji Verimliliğini Artırıcı Ürün ve Sistem Pazarlaması - Enerji Etüt Hizmetleri - Modernizasyon - Otomasyon - Karbon Yönetimi - Yerinde Üretim Sistem Çözümleri - Anahtar Teslim Sistem Çözümleri S1.1

127 «KAZAN KAZAN» Modeli Yatırımcılar için; Finansal kaynak temini ortadan kalkar, Proje risk faktörleri ortadan kalkar, Konfor şartları ve enerji performansı iyileşirken maliyetler düşer, Performans Garantisi. Verimlilik artırıcı, maliyet azaltıcı ve herkesin kazandığı proje uygulama yöntemidir.

128 Ön Çalışma Tasarım Proje Yönetimi & Uygulama Bakım&İşletme Walkthrough Detaylı Analiz Uygulama Garantili Tasarruf Niyet Mektubu Sözleşme Ölçüm ve Onaylama

129 Walkthrough (Ön İnceleme) Proje fırsatları için saha ziyareti Proje potansiyelini belirleme Ön bilgi toplama Niyet Mektubu

130 Detaylı Analiz ve Projelendirme Yatırım odaklı etüt gerçekleştirilmesi Toplanan verilerin analizi Uygulama projesinin oluşturulması Tasarruf/Kazanç miktarının belirlenmesi Proje bedelinin belirlenmesi Performans Anlaşması

131 Uygulama Finansman seçimi/tedariği Ekipman/Sistem tedariği Proje yönetimi Projenin sahada anahtar teslim uygulaması Geçici Kabul

132 Ölçme ve Doğrulama Bağımsız / Online ölçüm ve izleme IPMVP (Uluslararası Performans Ölçümü ve Doğrulama Protokolü) Uygulama sonrası sağlanan tasarruf/kazancın teyidi Faturalama

133 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Genel anlamda, enerji etüdü (detaylı ön inceleme) tesis yönetimi tarafından tesisteki BÜTÜN enerji tasarruf imkanlarını belirlemeyi amaçlamaktadır. ESCO tarafından gerçekleştirilen bir etüt çalışmasında ESCO enerji tasarrufu fırsatları EPC sözleşmesindekilerle değişiklik gösterebilir S1.1

134 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Özel mülk (bina / tesis) ileriyi görebilmeyi öngörmelidir Önemli enerji tasarruf potansiyeli Enerji tasarrufu projelerinin tahmini geri ödeme sürelerinin uygun olması Yasal engellerinin olmaması Mülk sahibi EPC ile sözleşme imzalama hakkına sahiptir (yani uzun vadeli sözleşme) Enerji tüketimi (ve enerji tasarrufu) ölçme ve doğrulama ile mümkün olur S1.1

135 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Ön inceleme sonucunda Öneri yapılarak bina / tesis için EPC projesi için uygunluğu belirlenir ve Ön değerlendirme sonucu potansiyel enerji tasarrufu Veri toplama ve değerlendirme Tesis hakkında temel bilgi ve operasyon bilgileri Enerji tüketim verisi en az son 3 yılın aylık değerlerini kapsayacak(tercihen, kanıt belgesi, örneğin fatura bilgisi), enerji ödemeleri ve ilgili payments for energy and ilgili maliyet, ısı fiyat yapısı) Enerji dağıtım sözleşmesi, enerji yönetimi, vb S1.1

136 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Yerinde Ziyaret Enerji atık veya verimsizliklerin belirlenmesi ve enerji tasarrufu önlemlerinin verilen teklif ile uyumu Uygulama maliyetleri ve tasarrufla ilgili hızlı tahminler (basit geri ödeme süresi) Sonuç: Enerji tasarrufu potansiyeli değerlendirilir Kamu Kesimi : Basit geri ödeme süresi < 8 yıl Özel Müşteriler: Basit geri ödeme süresi < 4 yıl EPC hakkında bir ön karar S1.1

137 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Mühendislik disiplini sayesinde enerji kullanımını etkileyen başka faktörleri azaltmayı amaçlayarak enerji maliyet tasarrufu sağlar. Tasarruflar: kaçak enerji kullanımı olarak tanımlanabilir Bağımsız Ölçme ve Doğrulama (M&V) Fazla tahmini tasarruf iddiaları etkisini ve hesap hatalarını ortadan kaldırır Standart IPMVP veya benzer methodoloji kullanılanılabilir IPMVP (Uluslararası Performans Ölçümü ve Doğrulama Protokolü ) uluslararası yaygın bir yöntemdir IPMVP: bu çerçevede enerji tasarrufu standart yatırım derecesi değerlendirilir IPMVP ya bağlı değerlendirme kalifiye CMVP tarafından yürütülür S1.1

138 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti IPMVP - Uluslararası Performans Ölçümü ve Doğrulama Protokolü Standart terimlerin tanımlanması ve enerji verimliliği önerilen en iyi uygulamalar standart terimleri ve enerji ve su verimliliği yatırımları artırmak için en iyi uygulamaları göstermektedir yönetimi ve yenilenebilir enerji projeleri talep Bütün belgeler EVO tarafından hazırlanır (Verimlilik Değerlendirme Örgütü, Ulusal ölçme ve doğrulama standartı US ve birçok ülkede kabul edilmiş olup, 10 farklı dile tercüme edilmiştir Üç farklı ciltte yayınlanmış olup, IPMVP Cilt 1 Kavramlar ve Enerji ve Su Tasarrufu Belirlenmesi için secenekleri ile ilgilş cilt olup EPC projelerinin oluşturulmasıdır S1.1

139 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Enerji veya tasarruf taleplerinin belirlenmesi ölçülen enerji kullanımı veya tasarruf edilen sistemin önce ve sonra uygulamaları arasındaki farkla karşılaştırılır. Enerji Tasarrufu = Mevcut Enerji Kullanımı Tadilat Enerji Kullanımı ± Düzenleme " Düzenleme " terimi ile aynı koşullarda iki zaman diliminde enerji kullanımı ile meydana gelir. Ölçme ve doğrulama planının hazırlanması is uygun tasarrufun belirlenmesi ve doğrulama için esas merkezdir S1.1

140 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti İzleme raporu ESCO tarafından hazırlanır ve en az yılda bir kere yararlanıcıya teslim edilir İzleme raporu temel esaslara uyar ve tasarruf maliyet hesapları sözleşmede belirlenir IPMVP esas kuralları belirler ve ESCO lar için yavaş yavaş bir standart halini alır Raporların içeriği ekipman türleri ve uygulanacak enerji verimliliği ölçümlerinin endüstiryel tesisler ve /veya bina karışıklığı olarak farklılık gösterir (ısıtma, aydınlatma) Isıtma genelde iklim koşullarına göre yeniden hesaplanır (derece-gün dönüşümü kullanılır) Yararlanıcı yıllık M & V raporunu doğrulamak için genellikle danışman firma ile anlaşır S1.1

141 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti ESCO sözleşme ile uyumlu enerji tasarrufu teknolojisi ürünleri monte eder Enerji tasarrufu teknolojisinin mülkiyeti yararlanıcıya aktarılır : A) Başarılı deneme süresinin tamamlanmasından sonra (genelde sözleşme periodunun ikinci yılında) B) Sözleşme süresinin sonunda (sözleşmenin feshinin tamamlanmasından önceki son ay) Enerji Tedarik Sözleşmeleri (ESC) sadece alternatif B de kullanılır Enerji Performans Sözleşmeleri (EPC) her iki alternatifte kullanılabilir fakat alternatif A nın daha yaygın kullanım alanı bulunmaktadır Alternatif A Avantajı: ESCO bankaya alacağı devreder ve muhasabe tutma yükünü kaldırır S1.1

142 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti İşletme ve Bakım (O&M) düzenlemesi değişebilir ESP projeleri herzaman işletme ve bakım dahildir EPC projeleri, fakat işletme ve bakım süreçleri dahil etmek zorunluğu olmadan En başlarda İşletme ve Bakım (O&M) anlaşması çogu zaman EPC sözleşmenin bir parçasıydı(güvenli çözüm) Şimdilerde ESCO lar EPC ve O&M kombinasyonlarına çabalamıyorlar Genelde işletme ve bakım (O&M) yararlanıcı tarafından sağlanıyor, fakat bazı durumlarda işletme ve bakım bağımsız üçüncü partiler tarafından sağlanır S1.1

143 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti 1. EPC firması ekonomik açıdan verimli tasarruf saglar 2. EPC firması performans risklerini üstlenir 3. Tasarruflar EPC firması tarafından garanti edilir ve M&V tarafından belirlenir 4. EPC firması uzun vadeli enerji yönetimi kullanımını destekler 5. EPC firması ve müşteri arasında adil ve şeffaf uzun vadeli bir ilişki oluşur 6. EPC proje sürecinde yapılan bütün işlemler yasalara uygun bir bütünlük içersinde yürütülür 7. EPC firması müşterilerini EPC projenin finansmanı destekler 8. EPC firması EPC projelerinin uygunlaması için kalifiye eleman temin eder 9. EPC firması proje uygulamalarının tüm aşamasında yüksek kalite ve özenle üzerinde durur S1.1

144 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti EPC firması tasarruf sözleşmesinde kararlaştırılan enerji seviyesini elde edeceğini garanti eder Eğer EPC firması proje sözleşmesinde belirtilen performans elde etmede başarısız olursa, EPC firması sözleşmede belirttiği tasarruf eksikliklerini telafi etmekle yükümlüdür Sözleşmede kararlaştıran tasarruf ve elde edilen tasarruf miktarı adil ve şeffaf bir şekilde M&V tarafından uygun methodolojiler (örneğin IPMVP) kullanılarak tespit edilir S1.1

145

146 GARANTİLİ TASARRUF Kontrat Tipi Tasarruf Sağlandığında Tasarruf Sağlanamadığında Garantili Müşteri tasarruf edilen miktarın tamamını alır ve ESCO ya ödeme yapar ESCO müşteriye ödeme yapar Tasarruf Miktarı Aşıldığında Müşteri bütün ekstra tasarrufu alır

147 PAYLAŞIMLI TASARRUF Kontrat Tipi Tasarruf Sağlandığında Tasarruf Sağlanamadığında Paylaşımlı Müşteri ve ESCO tasarruf edilen miktarı paylaşırlar ESCO müşteriye ödeme yapar Tasarruf Miktarı Aşıldığında Ekstra tasarruf müşteri ve ESCO arasında paylaşılır

148 YATIRIMSIZ

149 YAP İŞLET (DEVRET) / PPA Bağımsız enerji üretim tesisleri Üretilen elektrik/ısı enerjisinin faturalanması İşletme, bakım ve performans sorumluluğu ESCO da

150 Risk YOK! Performans Garantisi VAR! Yatırım Bedeli YOK! İlk Günden Kazanç VAR!

151 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Hiç yoktan iyidir! - Kanun ve Yönetmelikler mevcut - 30 un üzerinde aktif firma mevcut - Bazı kaynak ve destek programları mevcut - Zorunlu enerji etütleri mevcut - EKB zorunluluğu mevcut - Strateji belgeleri ve EV hedefleri mevcut S1.1

152 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Sermaye yetersizliği ESCO/EVD lerin Türkiye de karşılaştıkları birincil zorluk, yerel şirketlerin sermaye yetersizliklerinden dolayı pazar yapıcıları olarak hareket edememeleridir. Pazarda uluslararası yatırım için bu eylem ilgi çekmelidir. Yabancı sermaye olmadan pazar geliştirilemez. Sadece uluslararası kurumların destekleri (krediler, fonlar, tasarruflar vb.) yeterli değildir S1.1

153 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Finansman ve Risk Yönetimi Türkiye deki şirketler risk yönetim araçlarını etkili şekilde kullanmamamaktadır. Finansal standartlar ve mali işlerle ile başa çıkmada problemleri vardır. Ek olarak, genel olarak şirketlerin mali bütçelerinde bankaların güvenini azaltan bazı problemleri bulunmaktadır. ESCO finansçıları, güçlü bilanço tablolarına ve ESCO lar 7-10 yıllık projeleri olan müşterilerin yükümlülüklerini taşıyabilecek güce sahip olmalıdırlar. Böylece, ESCO lar risk yönetimi görevlerini yerine getirmiş olurlar S1.1

154 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Uygulaması zor olan geniş kapsamlı yasal çerçeve (EV Kanunu) Türkiye deki EV kanun ve kuralları biraz geç yürürlüğe girmiştir. Yani denetim mekanizmaları henüz bir düzene koyulamamıştır. Ek olarak, firma yükümlülüklerini yerine getirmediği takdirde, uygulanması gereken cezalar hala belirsizdir. Hükümet, yükümlülüklerini yerine getiren veya getirmeyen şirketlerdeki denetim mekanizmasını güçlendirmelidir. Bu adımdan sonra, ceza ve ödül mekanizmaları aktive edilmelidir S1.1

155 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti EPC iyi örnek eksikliği EPC modeli, potansiyel EV yatırımcı şirketler tarafından bilinmemektedir. Ek olarak, ESCO ların EPC modeli uygulaması ile ilgili iyi bir örnekleri bulunmamaktadır. ESCO lar bankalarla işbirliği içinde olmalı ve beraber veya ayrı ayrı olarak şirketlere sunum yapmalıdır. Ek olarak enerji ve mali tasarrufları elde etmek için ESCO lar kalifiye personele sahip olmalı ve doğru hesaplamalar yapmalıdır S1.1