IÇINDEKILER. MEDENÎ USÛL ve İCRA-İFLÂS HUKUKUNA İLİŞKİN MAKALELER MAKALE -1

Transkript

1 IÇINDEKILER Sayfa ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER KISALTMALAR CETVELİ VII IX XXI MEDENÎ USÛL ve İCRA-İFLÂS HUKUKUNA İLİŞKİN MAKALELER MAKALE -1 HUKUK UYUŞMAZLIKLARI BAĞLAMINDA ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI VE ÖZELLİKLE ARABULUCULUK (Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2006/64, s ) A- GENEL OLARAK ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI KAVRAMI 3 B- ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜMLERİNİN HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜ İLE İLİŞKİSİ 5 C- ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİNİN HUKUKÎ TEMELLERİ 8 D- ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARININ OLUMLU VE OLUMSUZ YÖNLERİ 10 I- Olumlu Yönleri 10 II- Olumsuz Yönleri 11

2 X İçindekiler E- ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM TÜRLERİ 12 I- Müzakere 13 II- Tarafsız Ön Değerlendirme 13 III- Vakıaların Saptanması Yöntemi 14 IV- Kısa Duruşma Yöntemi 17 V- Arabuluculuk ve Uzlaşma 18 F- İHTİYARÎ TAHKİMİN, BİR ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLU OLUP OLMADIĞININ TARTIŞILMASI 24 G- HUKUK UYUŞMAZLIKLARI BAĞLAMINDA MÜNFERİT KANUNLARIMIZDA YER ALAN VE ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI İLE İLİŞKİLENDİRİLEBİLECEK OLAN DÜZENLEMELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 25 I- Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 213 üncü Maddesinin Birinci Fıkrasındaki Düzenleme 25 II Sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunu'nun 7 nci Maddesinin Birinci Fıkrasındaki Düzenleme 26 III- Avukatlık Kanunu'nun 35/A Maddesindeki Düzenleme 27 IV Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu'nun 22 nci Maddesinin Beşinci ve. Altıncı Fıkralarındaki Düzenleme 27 V Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 7 nci Maddesinin Birinci Fıkrasındaki Düzenleme 29 VI Sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu'nun 22 ve 23 ile 34 üncü Maddesinin Birinci Fıkrasında Yer Alan Düzenlemeler 29

3 İçindekiler XI MAKALE - 2 TÜRK MEDENÎ USUL HUKUKU BAĞLAMINDA HUKUKA AYKIRI YOLLARDAN ELDE EDİLEN DELİLLERİN DURUMUNUN İRDELENMESİ (Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2006/65, s ) 33 MAKALE - 3 HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU TASARISININ BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ İLE İLGİLİ HÜKÜMLERİNE BİR BAKIŞ (Hukukî Perspektifler Dergisi, 2006/8, s.87-96) 43 MAKALE - 4 ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI: ARABULUCULUK KURUMUNA HUKUKÎ VE SOSYOLOJİK BİR BAKIŞ (Prof. Dr. Fikret Eren'e Armağan, Ankara 2006, s ) A- GENEL OLARAK ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI KAVRAMI 67 B- ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜMLERİNİN HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜ İLE İLİŞKİSİ 69 C- ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİNİN HUKUKÎ TEMELLERİ 72 D- ARABULUCULUK VE UZLAŞMA KAVRAMLARININ TANIMLARI ARALARDAKİ TEMEL FARKLILIKLAR VE BAZI YABANCI HUKUK SİSTEMLERİNDEKİ DURUM 75 I- Tanımlar ve Aralarındaki Temel Farklılıklar 75 II- Bazı Yabancı Hukuk Sistemlerindeki Durum Avusturya Hukukundaki Durum 78

4 XII İçindekiler 2- Alman Hukukundaki Durum 81 III- Arabuluculuk Kurumunun Sosyoloji ve Sosyal- Psikoloji Açılarından Değerlendirilmesi 87 MAKALE - 5 KISMÎ DAVA KURUMU ÜZERİNE BAZI DÜŞÜNCELER (Prof. Dr. Bilge Öztan'a Armağan, Ankara 2008, s ) A- GENEL OLARAK 95 B- KISMÎ DAVANIN TÜRLERİ 99 C- DAVA DİLEKÇESİNDE FAZLAYA İLİŞKİN HAKLARI SAKLI TUTMAMA KAYDINA AÇIKÇA YER VERİLMEMESİNE YÜKLENECEK OLAN ANLAM VE İÇERİK 100 I- Bakiye Alacaktan, Davacının Zımnen Feragat Etmiş Sayılıp Sayılamayacağı 100 II- Bakiye Alacak Hakkında Kesin Hükmün Oluşup Oluşamayacağı 106 D- MANEVÎ TAZMİNAT DAVALARININ, KISMÎ DAVA ŞEKLİNDE AÇILIP AÇILAMAYACAĞI 111 MAKALE - 6 HUKUK YARGISININ TEMEL SORUNLARI VE BU BAĞLAMDA ALINMASI GEREKEN TEMEL ÖNLEMLER (Adalet Bakanlığı Yargı Reformu Stratejisi Belgesi Gölgesinde Yargı Reformu Sempozyumu, Ankara, Haziran 2008, Ankara 2008, s ) A- GENEL OLARAK 115 B- ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER 116 I- Mahkemeler Teşkilâtı İle İlgili Olarak Alınması Gereken Önlemler 116

5 İçindekiler XIII II- Yargı Görevlileri ile İlgili Olarak Alınması Gereken Önlemler III- Dava Sayısının Azaltılması ile İlgili Olarak Alınması Gereken Önlemler 130 IV- Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu Bağlamında Yapılması Gerekenler 137 MAKALE-7 HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU TASARISI'NIN 1. ilâ 122. MADDELERİNDE YER ALAN DÜZENLEMELER VE BUNLARIN GENEL ÇERÇEVEDE DEĞERLENDİRİLMESİ (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2008/3, s ) A- GÖREVE İLİŞKİN DÜZENLEMELER 143 B- YETKİYE İLİŞKİN DÜZENLEMELER 147 C- YARGILAMAYA HAKİM OLAN İLKELERE İLİŞKİN DÜZENLEMELER İ5 1 D- HÂKİMLERİN YASAKLILIĞI VE REDDİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER I 5 5 E- HÂKİMLERİN HUKUKİ SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN DÜZENLEMELER 156 F- TARAFLARIN EHLİYETLERİNE VE DAVA ARKADAŞLIĞINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER 157 G- DAVANIN İHBARINA VE DAVAYA MÜDAHALEYE İLİŞKİN DÜZENLEMELER 159 H- DAVAYA VEKÂLETE İLİŞKİN DÜZENLEMELER 163 I- TEMİNATA İLİŞKİN DÜZENLEMELER 165 İ- DAVA ÇEŞİTLERİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER 170 J- DAVA ŞARTLARI İLE İLGİLİ DÜZENLEMELER 176 K- İLK İTİRAZLARLA İLGİLİ DÜZENLEMELER 180

6 XIV İçindekiler MAKALE - 8 HUKUK UYUŞMAZLIKLARINDA ARABULUCULUK KANUNU TASARISI'NIN GETİRDİKLERİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ (Prof. Dr. AH Naim İnan'a Armağan, Ankara 2009, s ) A- GENEL OLARAK 183 B- ARABULUCULUK KURUMUNUN UYGULAMA ALANI 185 C- ARABULUCULUK KURUMUNUN İŞLEYİŞİNE EGEMEN OLAN İLKELER 186 I- İhtiyarilik (İradilik) İlkesi 186 II- Tarafların Eşitliği İlkesi 187 III- Gizlilik İlkesi 187 D- ARABULUCULARIN SAYISI, ARABULUCU SIFATIYLA FAALİYET GÖSTEREBİLMEK İÇİN VARLIĞI ARANAN KOŞULLAR, ARABULUCUYA BAŞVURU VE ARABULUCUNUN GÖREVLENDİRİLMESİ İLE HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 190 I- Arabulucuların Sayısı 190 II- Arabulucu Sıfatıyla Faaliyet Gösterebilmek İçin Varlığı Aranan Koşullar Gerçek Kişi Olmak Türk Vatandaşı Olmak Otuz Yaşını Tamamlamak ve Tam Ehliyetli Olmak Taksirli Suçlar Dışında Herhangi Bir Sabıkası Bulunmamak Arabuluculuk Eğitimini Tamamlamış ve Adalet Bakanlığı'nca Yapılacak Yazılı ve Uygulamalı Sınavı Başarmış Olmak 193

7 İçindekiler XV E- ARABULUCUYA BAŞVURU VE ARABULUCUNUN GÖREVLENDİRİLMESİ 195 F- ARABULUCUNUN HAKLARI 196 I- Arabulucu Unvanını Kullanma Hakkı 196 II- Ücret ve Masraf İsteme Hakkı 196 III- Avans İsteme Hakkı 197 IV- Taraflarla Görüşme ve İletişim Kurma Hakkı 197 G- ARABULUCUNUN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 197 I- Görevini Özenle ve Tarafsız Bir Biçimde Yerine Getirme Yükümlülüğü 197 II- Taraflara Eşit İşlemde Bulunma Yükümlülüğü 199 III- Görevini Şahsen Yerine Getirme Yükümlülüğü 199 IV- Tarafları Aydınlatma ve Bilgilendirme Yükümlülüğü 200 V- Sır Saklama Yükümlülüğü 200 VI- Belgeleri Saklama Yükümlülüğü 201 VII- Aidat Ödeme Yükümlülüğü 201 H- ARABULUCULUK SÜRECİNİN BAŞLAMASI VE BU SÜRECİN BAŞLAMASININ SÜRELERE ETKİSİ 202 I- ARABULUCUK SÜRECİNİN YÜRÜTÜLMESİ 203 İ- ARABULUCULUK SÜRECİNİN SONA ERMESİ 204 J- ARABULUCULUĞUN ORGANİZASYONU (TEŞKİLÂTLANMASI) 206

8 XVI İçindekiler MAKALE - 9 ADALET MÜFETTİŞLERİNİN HUKUK MAHKEMELERİ HÂKİMLERİ ÜZERİNDEKİ DENETİM YETKİSİNİN KAPSAMI VE SINIRLARI (Haluk Konuralp Anısına Armağan, C. I, Ankara 2009, s ) A- GENEL OLARAK 213 B- ADALET MÜFETTİŞLİĞİ KURUMU'NUN HUKUKİ YAPILANMASI 214 C- ADALET MÜFETTİŞLERİNİN HUKUK HÂKİMLERİ ÜZERİNDE GERÇEKLEŞTİRECEĞİ DENETİMİN KAPSAMI VE SINIRLARININ BELİRLENMESİ 217 MAKALE -10 YAZILI YARGILAMA USULÜ BAĞLAMINDA ISLAHA BAŞVURU SURETİ İLE ZAMANAŞIMI DEF'İNİN İLERİ SÜRÜLÜP SÜRÜLEMEYECEĞİ SORUNU ÜZERİNE BAZI DÜŞÜNCELER (Haluk Konuralp Anısına Armağan, C. I, Ankara 2009, s ) MAKALE -11 ARABULUCULUK VE UZLAŞTIRMA KAVRAMLARI, ARALARINDA TEMEL FARKLILIKLAR VE ARABULUCULUK KURUMUNA DUYULAN TEPKİLER YA DA OLUŞTURULAN DİRENÇLERİN SOSYOLOJİK AÇIDAN İRDELENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ (Prof. Dr. Fırat Öztan'a Armağan, Ankara 2010, s ) A- ARABULUCULUK VE UZLAŞTIRMA KAVRAMLARININ TANIMI VE ARALARINDAKİ TEMEL FARKLILIKLAR 243

9 İçindekiler XVII B- ARABULUCULUK KURUMUNA DUYULAN TEPKİLERİN YAHUT OLUŞTURULAN DİRENÇLERİN SOSYOLOJİK BOYUTU DA GÖZETİLEREK İRDELENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ 247 MAKALE -12 İFLÂS DIŞI ADİ KONKORDATOYA İLİŞKİN GÜNCEL SORUNLAR VE BAZI DEĞERLENDİRMELER (Medenî Usûl ve İcra-İflâs Hukukçuları Toplantısı VIII, Türk-Alman ve İsviçre Hukukunda İflâs, Konkordato ve Noterlik Alanında Gelişmeler, Abant Ekim 2009, Ankara 2010, s ) A- GENEL OLARAK 259 B- ADİ KONKORDATO KURUMUNUN UYGULAMADA İŞLEMEZ HALE GELMESİNİN SEBEPLERİ 260 C- KÜLLÎ İCRA SİSTEMİ İÇERİSİNDE YER ALAN MEKANİZMALAR VE ADİ KONKORDATONUN BU MEKANİZMALAR KARŞISINDAKİ KONUMU 263 D- İFLÂS DIŞI ADİ KONKORDATO PROSEDÜRÜNÜN EFEKTİF (ETKİN) BİR İYİLEŞTİRME ARACI HALİNE GETİRİLEBİLMESİ İÇİN YAPILMASI GEREKENLER 265 I- Konkordato Mühleti Talebi ve Nazara Alınabilmesi Şartlarıyla İlgili Olarak Yapılması Gerekenler 265 II- Konkordato Mühleti ve Sonuçlarıyla İlgili Olarak Yapıİması Gerekenler 271 III- Konkordatoda Alacaklıların Etkinliklerinin Artırılmasıyla İlgili Olarak Yapılması Gerekenler 278 IV- Konkordatonun Tasdiki Süreciyle İlgili Olarak Yapılması Gerekenler 279

10 XVIII İçindekiler MAKALE -13 HUKUK YARGISI BAĞLAMINDA BİLİRKİŞİLİKLE İLGİLİ TEMEL PROBLEMLER VE ÇÖZÜM ARAYIŞLARI (Prof. Dr. Bilge Umar'a Armağan, İzmir 2010, s ) A- GENEL OLARAK 283 B- BİLİRKİŞİLİK KURUMUYLA İLGİLİ TEMEL PROBLEMLER VE ÇÖZÜM ARAYIŞLARI 285 I- Genel Olarak 285 II- III- Hukuki Sorunlarda Bilirkişilik Kurumuna Başvuruluyor Olması 285 Bilirkişinin Sahip Olması Gereken Temel Nitelikler ve Seçimi Hususunda Gereken Özenin Gösterilmemesi 287 IV- Bilirkişinin Görevlendirilmesi Evresinde Gereken Özenin Gösterilmemesi 290 V- Bilirkişilerin Kurul Teşkil Edecek Şekilde Görevlendirilmeleri Durumunda, Kurul Şeklinde Çalışmaya Özen Göstermemeleri 293 VI- Bilirkişinin Görevlendirme Yazısında Belirtilen Süre İçerisinde Raporunu ve Eklerini Mahkemeye Verme ve Görevlendiren Makamında Bunu Denetleme Konusunda Gereken Özeni Göstermemeleri 294 VII- Hâkimin Bilirkişinin Oy ve Görüşüyle Bağlı Olmadığı Kuralına, Yargıtay ve Doktrin Tarafından Farklı Bir Anlam ve İçeriğin Yüklenmesi 295 VIII- Bilirkişinin Hukuki Statüsünün, Yetkilerinin, Yükümlülüklerinin ve Sorumluluğunun Mevzuat Çerçevesinde ya Hiç ya da Yeterince Tanımlanmamış veya Belirtilmemiş Olması 297

11 İçindekiler XIX NOTERLİK HUKUKUNA İLİŞKİN MAKALELER MAKALE -14 NOTERLERİN TESPİT İŞLERİ (Legal Medenî Usûl ve İcra-İflâs Hukuku Dergisi, 2006/3, s ) A- GENEL OLARAK 303 B- NOTERLERİN TESPİT İŞLEMLERİNİN KAPSAMI 310 MAKALE -15 İŞLEVSEL AÇIDAN NOTERLİK KURUMUNA YENİ BİR VİZYON KAZANDIRILMASINA YÖNELİK BAZI DÜŞÜNCELER (Medenî Usûl ve İcra-İflâs Hukukçuları Toplantısı VIII, Türk-Alman ve İsviçre Hukukunda İflâs, Konkordato ve Noterlik Alanında Gelişmeler, Abant Ekim 2009, Ankara 2010, s ) A- GENEL OLARAK 319 B- NOTERLERİN ÜSTLENMİŞ OLDUKLARI YENİ İŞLEVLER 320 MAKALE -16 TÜRK HUKUKU BAĞLAMINDA ÇEKİŞMESİZ YARGI VE NOTERLİK (Prof. Dr. Fırat Öztan'a Armağan, Ankara 2010, s ) A- GENEL OLARAK 345 B- YARGI İŞLEVİ VE ÇEKİŞMESİZ YARGI KAVRAMLARI 345 I- Yargı İşlevi Kavramı 345

12 XVIII İçindekiler MAKALE -13 HUKUK YARGISI BAĞLAMINDA BİLİRKİŞİLİKLE İLGİLİ TEMEL PROBLEMLER VE ÇÖZÜM ARAYIŞLARI (Prof. Dr. Bilge Umar'a Armağan, İzmir 2010, s ) A- GENEL OLARAK 283 B- BİLİRKİŞİLİK KURUMUYLA İLGİLİ TEMEL PROBLEMLER VE ÇÖZÜM ARAYIŞLARI 285 I- Genel Olarak 285 II- Hukuki Sorunlarda Bilirkişilik Kurumuna Başvuruluyor Olması 285 III- Bilirkişinin Sahip Olması Gereken Temel Nitelikler ve Seçimi Hususunda Gereken Özenin Gösterilmemesi 287 IV- Bilirkişinin Görevlendirilmesi Evresinde Gereken Özenin Gösterilmemesi 290 V- Bilirkişilerin Kurul Teşkil Edecek Şekilde Görevlendirilmeleri Durumunda, Kurul Şeklinde Çalışmaya Özen Göstermemeleri 293 VI- Bilirkişinin Görevlendirme Yazısında Belirtilen Süre İçerisinde Raporunu ve Eklerini Mahkemeye Verme ve Görevlendiren Makamında Bunu Denetleme Konusunda Gereken Özeni Göstermemeleri 294 VII- Hâkimin Bilirkişinin Oy ve Görüşüyle Bağlı Olmadığı Kuralına, Yargıtay ve Doktrin Tarafından Farklı Bir Anlam ve İçeriğin Yüklenmesi 295 VHI-Bilirkişinin Hukuki Statüsünün, Yetkilerinin, Yükümlülüklerinin ve Sorumluluğunun Mevzuat Çerçevesinde ya Hiç ya da Yeterince Tanımlanmamış veya Belirtilmemiş Olması 297

13 İçindekiler XIX NOTERLİK HUKUKUNA İLİŞKİN MAKALELER MAKALE -14 NOTERLERİN TESPİT İŞLERİ (Legal Medenî Usûl ve İcra-İflâs Hukuku Dergisi, 2006/3, s ) A- GENEL OLARAK 303 B- NOTERLERİN TESPİT İŞLEMLERİNİN KAPSAMI 310 MAKALE -15 İŞLEVSEL AÇIDAN NOTERLİK KURUMUNA YENİ BİR VİZYON KAZANDIRILMASINA YÖNELİK BAZI DÜŞÜNCELER (Medenî Usûl ve İcra-İflâs Hukukçuları Toplantısı VIII, Türk-Alman ve İsviçre Hukukunda İflâs, Konkordato ve Noterlik Alanında Gelişmeler, Abant Ekim 2009, Ankara 2010, s ) A- GENEL OLARAK 319 B- NOTERLERİN ÜSTLENMİŞ OLDUKLARI YENİ İŞLEVLER 320 MAKALE -16 TÜRK HUKUKU BAĞLAMINDA ÇEKİŞMESİZ YARGI VE NOTERLİK (Prof. Dr. Fırat Öztan'a Armağan, Ankara 2010, s ) A- GENEL OLARAK 345 B- YARGI İŞLEVİ VE ÇEKİŞMESİZ YARGI KAVRAMLARI 345 I- Yargı İşlevi Kavramı 345

14 XX İçindekiler II- Çekişmesiz Yargı Kavramı 347 C- ÇEKİŞMESİZ YARGI İŞLERİNİN MAHKEMELER DIŞINDA KALAN BAŞKACA KURUM VE KURULUŞLARA VE BU BAĞLAMDA NOTERLERE BIRAKILIP BIRAKILAMAYACAĞI HUSUSUNUN ANAYASA'YA UYGUNLUK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 350 D- ÇEKİŞMESİZ YARGI İŞLERİNDEN HANGİLERİNİN NOTERLERE BIRAKILABİLECEĞİ 357 ÖZGEÇMİŞ 359 YAYIN LİSTESİ 361