SEMBOLLER VE KISALTMALAR 1.) ISITMA SOĞUTMA TESİSATI q : Mahalin Münferit Kısımlarının Isı Kaybı (W ) k : Toplam Isı Geçiş Katsayısı (k Değeri) (W/m

Transkript

1 SEMBOLLER VE KISALTMALAR 1.) ISITMA SOĞUTMA TESİSATI q : Mahalin Münferit Kısımlarının Isı Kaybı (W ) k : Toplam Isı Geçiş Katsayısı (k Değeri) (W/m 2.K ) t : İç ve Dış Farkı ( C) Z D :Birleştirilmiş İşletme Zammı Z Y :Yön Zammı Z A :Dış Yüzey İlavesi Z W :Yüksek Kat İlavesi A top :Isı kaybı Hesaplanan Mahalin Toplam Yüzey Alanı (m 2 ) a :Yarık Geçirgenlik Katsayısı (m 3 /h) l :Kanat Yarık Uzunluğu (m) H :Bina Tanım Katsayısı R :Mahal Tanım Katsayısı Q k :Kazan Isıl Yükü (Watt) (kcal/h) B b :Brülörün yakıt miktarı (Doğalgaz için) (m 3 /h) Q b :Brülörün Isıl Gücü (kw) F B :Baca Alanı (cm 2 ) V S :Sistemdeki Su Hacmi (lt) V G :Isıtma Genleşme Deposu (lt) V e :Sistemde Genleşen Su Miktarı (lt) V v :Sistem Soğukken Tanktaki Su Miktarı (lt) P o :Kapalı Genleşme Tankı Ön Basıncı (bar) P e :Sistem İşletme Üst Basıncı (bar) N :Genleşme katsayısı P aç :Emniyet Ventili Açma Basıncı (bar) P dif :Emniyet Ventili Açma-Kapama Dif. Basıncı (bar) P s :Statik (bar) V gd,k :Kapalı Genleşme Deposu Hacmi (lt) e :Suyun Özgül Hacim Artışı P sta :Sistemdeki Statik Su Seviyesine Karşılık Gelen (Mutlak) (bar) P max :Maksimum İşletme Basıncı (Mutlak) (bar) P gö :Kapalı Genleşme Deposu Ön Basıncı (bar) P b :Su Buharlaşma Efektif Basıncı (bar) d g :Gidiş Güvenlik Borusu Çapı (mm) d d :Dönüş Güvenlik Borusu Çapı (mm) B :Depolanacak Yakıt Miktarı (kg) Z g :Kazanın Günlük Çalışma Süresi (h/gün) Z p :Yakıtın Depolanacak Gün Sayısı (gün) V T :Yakıt Tankı Hacmi (m 3 ) H U :Yakıtın Alt Isıl Değeri (kj/kg) n K :Kazan Isıl Verimi V p :Sirkülasyon pompa debisi (m 3 /s) C p :Suyun Özgül Isısı (j/kg.k) ρ :Suyun Yoğunluğu (kg/m 3 ) T g :Suyun Kazandan Gidiş Sıcaklığı ( C) T d :Suyun Kazana Dönüş Sıcaklığı ( C) H m :Pompanın Basma Yüksekliği (mss) ξ :Özel Direnç Katsayısı P m :Motor Gücü (W) n :Pompa Devir Sayısı (dev/dak) 2

2 Z :Özel Direnç Kaybı KT :Kuru Termometre ( C) YT :Yaş Termometre ( C) RH :Nem (%) H loss :Boru (Kanal) Kaybı (mss) H e :Havanın Santralden Çıkış Entalpisi (kcal/kg) DIO :Duyulur Isı Oranı W :Özgül Nem (g nem /kg kuruhava ) t i :Havanın Santrale Giriş Sıcaklığı ( C) t e :Havanın Santralden Çıkış Sıcaklığı ( C) H i :Havanın Santrale Giriş Entalpisi (kcal/kg) Q ısıtıcı :Isıtıcı Batarya Isıl Yükü (kcal/h) Q soğutucu :Soğutucu Batarya Isıl Yükü (kcal/h) 2.) SIHHİ TESİSAT VE YANGIN SÖNDÜRME TESİSATI Q max : Saatlik max. Su Tüketimi (lt/h) Q p : Hidrofor (Pompa) debisi (m 3 /h) V n : Genleşme Tankı Hacmi (m 3 ) H ü :Hidrofor Üst Basıncı (mss) H a :Hidrofor Alt Basıncı (mss) S:Hidroforun Şalt Sayısı (1/h) H sta :Statik Yükseklik (mss) H ab :Akma Basıncı (mss) H loss :Tesisat Kaybı (mss) H h :Yangın Hortumu Kaybı (mss) Q yp :Yangın Pompa Debisi (m 3 /h) P m :Motor Gücü (W) Q:Sıcak Su Isıl Miktarı (kcal/h) m p :Primer Su Debisi (lt/h) m s :Sekonder Su Debisi (lt/h) c:suyun Özgül Isısı (kcal/kg. C) tp :Primer Devre Giriş-Çıkış Suyu Farkı ( C) ts :Sekonder Devre Giriş-Çıkış Suyu Farkı ( C) V sprink :Sprinklerden Kaynaklanan Su ihtiyacı (m 3 ) V yd :Yangın Dolabından Kaynaklanan Su ihtiyacı (m 3 ) V Hidrant :Hidrantan Kaynaklanan Su ihtiyacı (m 3 ) h:en Alttaki ve Üstteki Sprink Arasındaki Yükseklik (m) Q min :Sprinklerin Minumum Su Akışı (lt/dk) d:dizayn Debisi (lt/dk.m 2 ) A s :Sprinkler Uygulama Alanı (m 2 ) P m :Birim Uzunluktaki Düşümü (bar/m) 3

3 1.RAPORUN KONUSU Raporun konusunu İZMİR'de yapılması düşünülen depo binasının mekanik tesisatını (ısıtma-soğutma, havalandırma tesisatı,,sıhhi tesisat,yangın söndürme tesisatı,yağmur suyu tesisatı,vb.)oluşturmaktadır. 2.GENEL BİLGİ VE TANITIM a-yapılması planlanan bina İZMİR'de yapılacaktır, ve kullanım amacı depo,olarak kullanılacaktır. b-bina ; Numune odası,analiz odası,hela-duş -giriş kontrol,bekleme odası vb.kısımlarından meydana gelmektedir. Bina elektrikli ısıtıcı ile ısıtılmaktadır.hela kısmında aspirasyon yapılmıştır. c-bina betonarme -çelik kontrüksiyon olarak inşa edilmiş durumdadır. d-yapının pis suları kapalı devre; pvc boru veya büz-rögar sistemi ile toplanıp en uygun rögardan kanalizasyona bağlanacaktır. 3.PROJELERDE UYULACAK STANDARTLAR Klima,ısıtma,havalandırma,yangın söndürme,sıhhi tesisat sistemlerinin tasarımı,imalat ve montajı MMO kalorifer tesisatı proje hazırlama esasları, MMO sıhhi tesisat proje hazırlama esasları,ilgili TSE,EN,DIN norm,yönetmelikler ve standartları çerçevesinde yapılacaktır. a.sıhhi Tesisat Hazırlama Esasları TS 1258 / Ekim 1983 (Temiz su tesisatı hesap kuralları) MMO YAYIN NO:22/26-2 (Sıhhi Tesisat Proje Hazırlama Esasları) Isısan Çalışmaları No:272 b.kalorifer Tesisatı Hazırlama Esasları TS 2164 (Kalorifer Tesisatı Projelendirme İç Hava Değerleri) MMO YAYIN NO:24/352 (Kalorifer Tesisati Proje Hazırlama Esasları) Isısan Çalışmaları No:265 c.yangın Söndürme Tesisatı Hazırlama Esasları 19 Aralık 27 Tarihli Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik Bakanlar Kurulunun gün ve 27/12937 sayılı kararı ile resmi gazetenin gün ve sayılı sayısında yayınlanan Binaların yangından Korunması Hakkında Yönetmelik ve Bakanlar Kurulunun gün ve 29/15316 sayılı kararı ile resmi gazetenin gün ve sayılı sayısında yayınlanan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümleri. Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümleri... MMO YAYIN NO:22/3 (Yangın Söndürme Sistemleri) Isısan Çalışmaları No:272 TS EN Nisan 27 Sabit yangın söndürme sistemleri otomatik sprinkler sistemleri tasarım, montaj ve bakım d.klima-havalandırma Tesisatı Hazırlama Esasları Ashrae Yayınları MMO Klima tesisatı ve Havalandırma Tesisatı ISISAN Yayınları Klima Tesisatı 4.YAPIDA UYGULANAN TESİSAT SİSTEMLERİ Isıtma Tesisatı Sıhhi Tesisat(Kullanma Soğuksu-Sıcaksu Tesisatı,Pissu Tesisatı) Havalandırma Tesisatı Yangın Söndürme Tesisatı Soğuk Oda Tesisatı 4

4 5.SİSTEM DİZAYN KRİTERLERİ 5.1.Dış Hava ve İç ortam tasarım sıcaklıkları: Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Otuz Yıllık Ortalama İklim şartlarına göreizmir aşağıdaki gibi kabül edilmiştir. Tesisin Bulunduğu il İZMİR Tesisin Bulunduğu ilçe Kış dizayn şartları Kuru Termometre Sıcaklığı C Yaş Termometre Sıcaklığı 1 C Yaz dizayn şartları Kuru Termometre Sıcaklığı 37 C Yaş Termometre Sıcaklığı 22 C Günlük Farkı 12.8 C Bölge durumu Rüzgarlı İklim Bölgesi 1.Bölge Denizden Yüksekliği 3 mt 5.2.Isıtılan mahal sıcaklıkları Isıtılan mahal sıcaklıkları aşağıdaki gibi kabul edilmiştir. KIŞ T kuru MAHAL ADI C Bekleme 2 Duş Lavabo Hela 24 Analiz Odası 2 Numune Odası Isıtılmayan mahal sıcaklıkları ili dış hava şartları Komşu Hacimlerle Çevrili Isıtılmayan Hacimlerin ları H(W/m2.K) Dış Hava ları ( C) U< Çatı arası hacim 2.3<U< U> Isıtılmayan Hacim,ısıtılan hacimler ile sınırlanıyor ise sıcaklığı,denk.(6.1.1)'e göre hesaplanmalıdır. Isıtılmayan hacim,bodrum odalarını da kapsamak üzere dış hava ile sınırlı,kapılı ve kapısız yan hacimlerle bağlanıyor ise Isıtılmayan hacim,dış havayla sınırlı ve aynı zamanda kapılar ile,örneğin garaj,hol,merdiven boşluğu vb. Bir hacme açılıyorsa Döşeme altındaki toprak m derinliğe kadar dış duvara bitişik toprak Kaloriferle ısıtılan hacimlerle çevrili ısıtılmayan hacim sıcaklığı Soba ile ısıtılan hacimlerle çevrili ısıtılmayan hacim sıcaklığı 15(1) 1 Kazan dairesi 15 ila 2 Tatil vb. Nedenle uzunca bir zaman kesinti olmayacaksa (1) 5

5 6.ISITMA TESİSATI AÇIKLAMALARI Yapıda 2. işletme rejimi uygulanacaktır. Isıtıcı eleman olarak elektrikli ısıtıcılar kullanılmıştır. Bütün cepheler açık ve serbest kabul edilmiştir. Isıtıcı eleman verimleri DIN-473 e göre seçilmiştir. Isı kaybı hesapları DIN-471 göre yapılmıştır. (Enfiltrasyon Metodu) T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 5 Aralık 28 tarihli 2775 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ve "Binalarda Enerji Performans Yönetmeliği 1 Nisan 21 tarihli sayılı Resmi Gazetede yayınlanan "Binalarda Enerji Performans Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" esaslarına uygun ısı yalıtımı yapılmıştır. 6.1.Yön Artımı Yön G GB B KB K KD D GD Artırım Miktarı ZH İşletme Tipleri İşletme Durumu İşletme Biçimi D (W/m2.K) değeri Sürekli işletme:konut,hastane vb.binalarda olduğu gibi ısı üreticisinin,yalnız geceleri ve en çok 8 saat hafifletilerek çalıştırılması I saat kesintili işletme:okul,büro,işyeri vb.binalarda olduğu gibi,ısı üreticisinin günde 1 saat durdurulması II saat kesintili işletme:cami,spor salonu vb.binalarda olduğu gibi,ısı üreticisinin günde 14 saat durdurulması III Kat Yükseklik Artırımı Bina Toplam Kat Adedi Z W (%) 3,2,1 3,2,1 3,2,1 3,2,1 3,2,1 3,2,1 3,2,1 3,2,1 3,2,1 3,2,1 4,3,2,1 5,4,3,2, ,4 5,4 5,4 6,5,4 6,5,4 6,5,4 6,5,4 6,5,4 7,6,5 8,7, ,6 8,7 9,8,7 9,8,7 9,8,7 9,8,7 1,9,8 11,1, ,1 12,11,1 13,12,11 14,13, "a" Sızdırganlık Değerleri Ağaç ve Plastik Çerçeveli Pencere Metal Çerçeveli Pencere m uzunluk başına, a sızdırganlık değeri (m3/h) Tek Pencere 3. Muntabık Pencere 2.5 Sızdırmazlığı Garantilenmiş Tek ve Çift Cam 2. Tek Pencere 1.5 Muntabık Pencere 1.5 Sızdırmazlığı Garantilenmiş Tek ve Çift Cam 1.2 6

6 7

7 7.SIHHİ TESİSAT Bütün tesisin kullanma soğuk su ihtiyacı, mevcut şebekesinden sağlanacaktır. Basıncın yetersizliği ve su kesilmelerine karşın depo-hidrofor sistemi uygulanmıştır.sistem beslemesi depo-hidrofor sisteminden sağlanacaktır. Temiz su boru çapları yükleme birimine göre verilmiştir. Temiz Su Sarfiyat Yerlerinin Yükleme Birimleri: Temiz Su Boru Çapları Verdi Değerleri: Çap (İnç) Verdi (lt/s) Yükleme Birimi 1/2" /4" " /4" /2" " /2" " " CİHAZ KULLANMA YERLERİ Akma Basıncı Debi (lt/s) Yük Birimi Musluk veya boşaltma vanası DN 15 mm Lavabo Küvetli banyo DN 15 mm Pisuar Hela rezervuarı Taharet Musluğu.3 Eviye (1 gözlü) 1 Eviye (2 gözlü) 1.5 lı hela yıkayıcısı DN 15 mm Şofben ( 16 l/dak'yatak kadar ) Termosifon Çamaşır, Bulaşık Makinası Tablo : Pis Su Tesisatı Sarfiyat Birimleri ve Boru Çapı: Alaturka veya alafranga WC (rezarvuarlı) 8 Küvet,Duş 7 lı yıkayıcı 1 Evye sifon çapı 4 mm 4 Yer süzgeci sifon çapı 32 mm 2 Pisuar 1 Lavabo 2 Bide 1 Çamaşır-Bulaşık Makinası 4 8

8 YATAY BORU SARFİYAT BİRİMİ DÜŞEY BORU SARFİYAT BİRİMİ BORU ÇAPI -4 - Ø Ø Ø Ø Ø Ø 2 Not:Lavabolar 7, her tuvalet çıkışı 1, lavaboların inişleri 5'dir. Tablo :Konut Dışı Yapılarda Su İhtiyacı (TS 1258) Su İhtiyacı Yapı Tipi lt/gün*kişi Fabrikalar 45 Hastaneler(Çamaşırhane ile birlikte) Her Yatak İçin 135 Görev Başındakiler İçin 45 Hemşireler (Lojman ihtiyacı ile birlikte) 135 Duş Oteller 9 Küvetli Oteller 15 Bürolar 45 Lokantalar 7 Okullar Gündüzlü 45 Yatılı 135 Bahçe Sulama (birkezde) Binek Otosu (Temizlik) 1.5 lt/m2 1 lt/günlük Tablo:Depolama İhtiyaçları (TS 1258) Yapı Tipi Depolama Hacmi lt/gün*kişi Konutlar 9 Otel 9 Kafeteryası Olmayan Büro 35 Kafeteryalı Büro 45 Lokantalar 7 Gündüzlü Okul 27 Yatılı Okul 9 Hemşire Lojmanı ve Hastane Personeli 5 4 daire 5-1 daireli apartmanlar 11-2 daireli apartmanlar 21-5 daireli apartmanlar 51-1 daireli apartmanlar k (kullanım eş zaman faktörü)

9 h-tablo:saatlik En Fazla Su Gereksemesini Bulmak Üzere Kullanılacak Katsayılar (TS 1258) Binanın Cinsi Katsayılar Konutlar 1-1 daireli apartmanlar daireli apartmanlar.3-.4 daha fazla daireli apartmanlar.25 Köşk ve Sayfiye Evleri.6 Oteller 2 Yataklı Yataklı 'den fazla yataklı.2-.3 Hastaneler 5-5 Yataklı Yataklı Yataklı Okullar.3 Kışlalar.3-.4 İş Hanları.3 a- Su Deposu Seçimi Kişi başına günlük su ihtiyacı : 125 lt/gün.kişi Binada Bulunan toplam insan sayısı 2 kişi Günlük Ortalama Su Tüketimi (Q)=Kişi başına günlük su ihtiyacı*toplam İnsan Sayısı Qmax=( 125 lt/gün.kişi*2) lt/gün Qmax= 25 lt/gün Qmax= 275 lt (%1 emniyetle) Kullanım Suyu Reservi=3 lt Yangın Suyu Reservi= 12 lt Toplam Su Deposu=Yangın Suyu Rezervi+Kullanım Suyu Toplam Su Deposu=15 lt Seçilen Depo=15 tonluk modüler su deposu (BBF.15.69) b. Saatteki En Fazla Su Gereksinimi ve Hidrafor Genleşme Tankı ve Hidrofor Kaybı Hesabı V t = Toplam hacim V e = Etkin hacim V Ö =Ölü hacim Vf= Yararlı hacim P Ü = İşletme üst basıncı İa= İşletme alt basıncı lı tankın toplam hacmi (Vt), etkin hacmi ( Ve) bağlı olarak şu formüllerle bulunmalıdır. V e =,8* Vt Vt= 1,25*Ve Vt= Tankın toplam hacmi (It) Ve= Tankın etkin hacmi (It) lı tankın toplam hacmi hesaplandıktan sonra en yakın olduğu standard tank hacmi seçilmelidir. lı tankın etkin hacmi işletme üst basıncına (Pü), işletme alt basıncına ve yararlı hacime (Vf) bağlı olarak aşağıdaki gibi bulunmalıdır. Ve* Pa = (Ve Vf )* Po Ve*Pa = Ve * (Pü Vf ) * Pü Vf * Pü = Ve * Po Ve. Pa Vf * Pü = Ve ( Pü- Pa ) Ve =(Vf * Po) / (Pü- Pa ) Vf = Yararlı Hacim ( It ) 1

10 Pü= İşletme üst basıncı mutlak basınç Pa = İşletme alt basıncı İşletme üst basıncı, basınçlı su tankının beslediği tesisatta en elverişsiz kullanma yerinde gerekli akma basıncını sağlayacak kadar olmalı ve aşağıdaki formüle göre hesaplanmalıdır. Pa = (Hsta + hab + hloss+hsayac)* 1,1 Pa = lı tank işletme basıncı (mss) Hsta = En elverişsiz durumdaki yerinin, tanka suyun alt basınç yükseltisine göre yüksekliği, (m) hab = En elverişsiz kullanma yerindeki akma başına ( mss ) hloss =En elverişsiz kullanma yerine ait boru hattındaki toplam kayıtlar ( mss) hsayac =Sayac kaybı (mss) 1,1 = Emniyet katsayısı İşletme üst basıncı, normal tesisatta işletme alt basıncından 1-1,5 (ata) zorunlu hallerde 2-3 (ata) daha fazla seçilmelidir. Yararlı hacim (Vf), basınçlı tankta bulunacak en alt ve üst su düzeyleri arasındaki hacim olup, aşağıdaki verilen formülle hesaplanmalıdır. Vf = (Qp - Qmax) Z Vf = lı tank yararlı hacmi Qp = Pompa verdisi I / min qmax = Dakikadaki max. su gereksemesi I/ min Z = Pompanın devrede kalma zamanı min Saatlik en çok su gereksemesinin 6' a bölünmesi ile elde edilir. Pompanın devrede kalma zamanı, devreye girme sayısı ile belirtilmelidir. Devreye girme sayısı (salt sayısı) normal olarak 6-1 arasında seçilmeli ve 15'i geçmemelidir. Devreye girme sayısına bağlı olarak, devrede kalma zamanı aşağıdaki gibi hesaplanmalıdır. Katologlarda şalt sayısının motor gücüne bağlı olarak 3 civarına kadar çıktığı belirtilmiştir. Z = ( 6/ İ) = Qmax/ Qp Z =Pompanın devrede kalma zamanı min İ= Pompanın devreye girme sayısı Qmax = Dakikadaki su gereksemesi (max) I/ min Qp= Pompa verdisi I/min Pompa verdisinin belirtilmesi pompanın seçilmesi Yukarıda verilen birbirine bağlı hesap esaslarından ötürü, pompa verdisinin belirli sınırlar içerisinde olması gerekir. Pompa verdisi, Qmax/ Qp oranı,4...,7 olacak şekilde seçilmelir. Toplam Yük Birimi (Projeden)= 8. YB Genel Toplam= 8. YB Toplam Su Verdisi=.25* (Toplam YB) Toplam Su Verdisi=.71 lt/sn Qmax=Toplam Su Verdisi*6 dak*kullanma faktörü (lt/dak) Kullanma Faktörü:.3 alındı. Qmax=12.78 lt/dak= 13 lt/dak seçildi Qmax/Qp=.55 alındı. Qp=Qmax/.55 lt/dak Qp=23.6 lt/dak Qp=1.4 m3/h Qp=2. m3/h (emniyetle) İ=3 olsun Z=1.1 dak Yararlı hacim (Vf) Vf = (Qp - Qmax)* Z Vf=12 lt Pa = lı tank işletme basıncı (mss) Pa = (Hsta + hab + hloss+hsayac)* 1,1 11

11 Hsta=2 m hab =1 mss hsayac =5 mss Pa=26 mss Pü=Pa+15 Pü=41 mss Etkili Hacim Ve =(Vf * Pü) / (Pü- Pa ) Ve=32.8 lt Tankın Toplam Hacmi Vt= 1,25*Ve Vt=41 lt Hidrafor ve Genleşme Tankı (Hesaplanan) Qp=2. m3/h Pü=41 mss Pa=26 mss Güç=15 Watt Adet=2 (1 asıl,1 yedek) Tip=Tam otomatik paket tip Genleşme Tankı Vn=1 lt Adet : 1 Tip : Mebranlı, kapalı tip Not:Sistemde tek hidrofor kullanıldığı için seçilen hidrofor yangın söndürme tesisatına göre seçilmiştir. Seçilen hidrofor yangın sistemini de besleyecek şekilde seçilmiştir. Seçilen Hidrafor ve Genleşme Tankı (Yangın sistemi-kullanım suyu sistemi) Qp=1-3 m3/h (BBF:17.633) Pp=3-6 mss (anma basıncı 52 mss) Güç=5 Watt Adet=2 (1 asıl,1 yedek) Tip=Tam otomatik paket tip Genleşme Tankı Vn=4 lt (BBF: /A) Adet : 1 Tip : Mebranlı, kapalı tip Hidrofor Kaybı Hesap Tablosu No Yük Birimi Boru Çapı Birim Direnç mss/m Boru Boyu (m) Toplam Direnç (mss) Ø Ø Ø Ø Ø Ø Ø " Toplam

12 j-kullanma Sıcaksu Tesisatı Aşagıdaki çizelgede çeşitli kullanım yerleri için farklı kaynaklarda rastlanılan en düşük ve en yüksek 6 C sıcaklıkta saatlik ani sıcaksu ihtiyaç değerleri (lt/h) olarak verilmiştir. Özel Lavabo Genel Lavabo Banyo Bulaşık Makinası Eviye Çamaşır Teknesi Çamaşır Makinası Duş Bağımsız Ev Apartman Hastane Otel İş Yeri Okul Endüstri Tesis Kullanma Eş Zaman Faktörü Depolama Faktörü Yapının Sıcak Su İhtiyacının Tesbiti Cihaz Adet lt/h Toplam lt/h Lavabo(Genel) Duş Eviye Toplam lt/h (ani ihtiyaç) Ortalama Ani İhtiyaç Faktörü =Kullanma Faktörü x Ani İhtiyaç Faktörü (lt/h) Kullanma Eş Zaman Faktörü =.3 Depolama Faktörü = 2 Ortalama Ani İhtiyaç Faktörü =.3*224 lt/h Ortalama Ani İhtiyaç Faktörü = 67.2 lt/h Depo Hacmi = Ortalama Ani İhtiyaç Faktörü x Depolama Faktörü (lt/h) Depo Hacmi = 67.2 lt/*2 lt/h Depo Hacmi = lt/h Seçilen Elektrikli Su Isıtıcı Kapasite:13 lt (BBF ) Elektrik Gücü:2.5 Kw Adet:1 13

13 8.YANGIN SÖNDÜRME TESİSATI Kazan daireleri için yangın yönetmeliğinin Dördüncü Kısım-İkinci Bölüm-Madde 54 geçerlidir. Kazan daireleri MADDE 54- (1) Kazan dairelerinin ilgili Türk Standartlarına uygun olması şarttır. (2) Kazan dairesi, binanın diğer kısımlarından, yangına en az 12 dakika dayanıklı bölmelerle ayrılmış olarak merkezi bir yerde ve bütün hâlinde bulunur. Bina dilatasyonu, kazan dairesinden geçemez. (3) Kazan dairelerinde duman bacalarına ilave olarak temiz ve kirli hava bacaları yaptırılması şarttır. (4) Kazan dairesi kapısının, kaçış merdivenine veya genel kullanım merdivenlerine doğrudan açılmaması ve mutlaka bir ortak hol veya koridora açılması gerekir. (5) Isıl kapasiteleri 5 kw-35 kw arasında olan kazan dairelerinde en az bir kapı,döşeme alanı 1 m2 nin üzerindeki veya ısıl kapasitesi 35 kw ın üzerindeki kazan dairelerinde en az 2 çıkış kapısı olur.çıkış kapılarının olabildiği kadar biribirinin ters yönünde yerleştirilmesi, yangına en az 9 dakika dayanıklı, duman sızdırmaz ve kendiliğinden kapanabilecek özellikte olması gerekir. (6) Kazan dairesi tabanına sıvı yakıt dökülmemesi için gerekli tedbir alınır ve dökülen yakıtın kolayca boşaltılacağı bir kanal sistemi yapılır. (7) Sıvı yakıtlı kazan dairesinde en az.25 m3 hacminde uygun yerde betondan pis su çukuru yapılır. Zemin suları uygun noktalardan bodrum süzgeçleri ile toplanarak pis su çukuruna akıtılır ve bu pis su çukuru kanalizasyona bağlanır.kot düşük ise, pis su çukuru pompa konularak kanalizasyona bağlanır.sıvı yakıt akıntıları yakıt ayırıcıdan geçirildikten sonra pis su çukuruna akıtılır ve kontrollü bir şekilde kazan dairesinden uzaklaştırılır. (8) Kazan dairesinde en az 1 adet 6 kg lık çok maksatlı kuru kimyevi tozlu yangın söndürme cihazı ve büyük kazan dairelerinde en az 1 adet yangın dolabı bulundurulur. Mutfaklarda ise yangın yönetmeliğinin Dördüncü Bölüm-Madde-57 geçerlidir. Mutfaklar ve çay ocakları MADDE 57- (1) Konutlar hariç olmak üzere, alışveriş merkezleri, yüksek binalar içinde bulunan mutfaklar ve yemek fabrikaları ile bir anda 1'den fazla kişiye hizmet veren mutfakların davlumbazlarına otomatik söndürme sistemi yapılması ve ocaklarda kullanılan gazın özelliklerine göre gaz algılama, gaz kesme ve uyarı tesisatının kurulması şarttır. (2) Mutfakların bodrumda olması ve gaz kullanılması hâlinde, havalandırma sistemleri yapılır. İkinci bir çıkış tesis edilmeksizin gaz kullanılması yasaktır. (3) Mutfak ve çay ocakları binanın diğer kısımlarından en az 12 dakika süreyle yangına dayanıklı bölmeler ile ayrılmış biçimde konumlandırılır. Bölme olarak ahşap ve diğer kolay yanıcı maddeler kullanılamaz. (4) LPG kullanılan mutfaklarda, LPG tüpleri bodrum katta bulundurulamaz. LPG kullanılan mutfakların bodrum katta olması hâlinde; gaz algılayıcının ortamdaki gaz kaçağını algılayıp uyarması ile devreye giren ve gaz akışını kesen, otomatik emniyet vanası veya ani kapama vanası gibi bir emniyet vanasının ve havalandırmanın bulunması gerekir. (5) Mutfaklarda doğalgaz kullanılması hâlinde, 112 nci maddede belirtilen esaslara uyulması şarttır. Yangın pompası ve Su Deposu hesabı Su depoları ve kaynaklar MADDE 92- (1) Sistemde en az bir güvenilir su kaynağı bulunması şarttır. (2) Sulu söndürme sistemleri için kullanılacak su depolarının yangın rezervi olarak ayrılmış bölümlerinin başka amaçla kullanılmaması ve sadece söndürme sistemlerine hizmet verecek şekilde düzenlenmesi gerekir. (3) Sulu söndürme sistemleri tasarımında 19 uncu maddedeki bina tehlike sınıfları dikkate alınır. Su deposu hacmi, düşük tehlike için 3 dakika, orta tehlike için 6 dakika ve yüksek tehlike için 9 dakika esas alınarak bulunur. (4) Yağmurlama sistemi, yangın dolabı ve hidrant sistemi bulunan sulu söndürme sistemleri su deposu hacmi, ön hesap için Ek-8/A tablosunda yer alan veriler esas alınarak veya beşinci fıkrada belirtilen usule göre hesaplanabilir. Tablo kullanılırken yükseklik olarak yağmurlama başlığının kullanıldığı en üst kod esas alınır. Su deposu hacmi hidrolik hesap yapılarak hesaplanır ise hidrolik hesap metoduyla bulunan su deposu hacmi esas alınır. (5) Su deposu hacmi ön hesaplaması, Ek-8/B ye göre hesaplanan yağmurlama sistemi su debisine, Ek-8/C de belirtilen yangın dolabı su debisi ve hidrant sistemi var ise hidrant debiside ilave edilerek, tehlike sınıfına göre üçüncü fıkrada belirtilen sürenin çarpılması ile hesaplanabilir. 14

14 (6) Yapıda sulu söndürme sistemi olarak sadece yangın dolapları sistemi mevcut ise su kapasitesi, TS EN ve TS EN ye uygun sistemlerde 94 üncü maddede verilen tasarım debi değerlerinin tehlike sınıfları için bu maddenin üçüncü fıkrasında verilen süreler ile çarpımı ile hesaplanır. Kullanım alanı yüksek tehlike sınıfı değilse ve yapıda sadece yangın dolapları sistemi mevcutsa yangın dolapları binanın kullanım suyu sistemine bağlanabilir ve ayrı bir sistem istenmez. (7) Yapıda sadece çevre hidrant sistemi bulunması hâlinde, su ihtiyacı, en az 19 l/dak debiyi 9 dakika süre ile karşılayacak kapasitede olmak üzere, bina tehlike sınıfına göre yapılacak hidrolik hesaplar ile belirlenir. Yangın pompaları MADDE 93- (1) Yangın pompaları; sulu söndürme sistemlerine basınçlı su sağlayan,anma debi ve anma basınç değeri ile ifade edilen pompalardır. Pompaların, kapalı vana (sıfır debi) basma yüksekliği anma basma yüksekliği değerinin en fazla % 14 ı kadar olması ve %15 debideki basma yüksekliği anma basma yüksekliğinin % 65 inden daha küçük olmaması gerekir. Bu tür pompalar, istenen basınç değerini karşılamak şartıyla, anma debi değerlerinin %13 u kapasitedeki sistem talepleri için kullanılabilir. (2) Sistemde bir pompa kullanılması hâlinde, aynı kapasitede yedek pompa olması gerekir.birden fazla pompa olması hâlinde,toplam kapasitenin en az % 5 si yedeklenmek şartıyla,yeterli sayıda yedek pompa kullanılır. (3) Pompanın çevrilmesi, elektrik motoru yanı sıra içten yanmalı motorlar veya türbinler ile olabilir. (4) Yedek dizel motor tahrikli pompa kullanılmadığı takdirde, yangın pompalarının enerji beslemesi güvenilir kaynaktan ve binanın genel elektrik sisteminden bağımsız olarak sağlanır. (5) Yangın pompalarının, otomatik hava boşaltma valfi ve sirkülasyon rahatlama valfi gibi yardımcı elemanlarının bulunması gerekir. (6) Her pompanın ayrı bir kumanda panosu ve panonun da kilitli olması gerekir. Elektrik kumanda panosunun, faz hatasının,faz sırası hatasının ve kumanda fazı hatasının bilgi ışıkları ile donatılması gerekir. Pano ana giriş devre kesicisine pano kilidi açılmadan erişilememesi gerekir. (7) Her pompanın ayrı bir kumanda basınç anahtarının olması gerekir. anahtarlarının; kumanda panosunun içine yerleştirilmiş, su basıncını boru bağlantısıyla hisseden,su darbelerine karşı korumalı, alt ve üst ayrı ayrı ve bağımsız olarak ayarlanabilir ve ayarlandıktan sonra kilitlenebilir olması şarttır. (8) Pompa kontrolü basınç kumandalı; tam veya yarı otomatik olabilir. (9) Pompa odası veya pompa istasyonunda elektrik motor tahrikli pompalar için +4 C ve dizel motor tahrikli pompalar için +1 C üzerinde sıcaklığın sürekli sağlanabilmesi için uygun gereçler sağlanır. (1) Pompa istasyonunda, servis, muayene ve ayar gerektiren cihazların çalışma alanı etrafında acil aydınlatma sağlanması şarttır. (11) Zemin yeterli bir drenaj için eğimli hazırlanarak suyun pompadan, sürücüden ve kontrol panosu gibi kritik cihazlardan uzaklaştırılması sağlanır. Ek-8/C Yangın Dolapları ve Hidrant Sistemi İçin İlâve Edilecek Su İhtiyaçları Bina Tehlike Sınıfı İlave edilecek Yangın Dolabı Debisi (litre/dak) Hidrant Debisi (litre/dak) Düşük Tehlike Orta Tehlike Orta Tehlike Yüksek Tehlike Depo Binası orta tehlike-1 sınıfına girmektedir. Yangın söndürme sistemi olarak TSE EN uygun olarak 2 adet yangın dolabı konulmuştur. Yangın dolabı başına 1 litre/dakika su ihtiyacı ve 6 dakikalık depolama ihtiyacı ve 1 adet yangın dolabının aynı anda çalışacağını düşünürsek, Ppompa=Pakma+Psürtünme+Pstatik Pakma=Hizmet verilen zon veya sistemin üst noktasında gerek duyulan basınç değeri TS EN 671-1'de 4 kpa=4 bar TS EN 671-2'de 4 kpa=4 bar Psta=Pompadan en yüksekteki hortum vanasına kadar olan yükseklik h(m) Psta=.98xh(bar) Psürtünme=6.5 [(Qp 1,85 )/C 1,85 Diç 4,87 ] *1 5 *Leş (bar) Psürtünme= Pompa ile en yüksekteki hortum vanası arasındaki sürtünme kaybı (bar) 15 Süre (dak)

15 Qp=Boru parçası içinden geçen debi (L/dak) C= Boru parçası birimsiz katsayısı (Tablodan) Diç=Boru parçası iç çapı (mm) C KATSAYISI TABLOSU Boru Türü Sürtünme Kaybı Katsayısı C Döküm Boru 1 Duktil Boru 11 Siyah Çelik Boru (Kuru 1 ve Ön Tepkili Sistem) Siyah Çelik Boru (Islak ve Baskın Sistem) Paslanmaz Çelik Boru 14 Çelik Boru Özellikleri Tablosu 11/4" /2" " /2" " " " " " " " Tesisat Elamanları Eşdeğer Uzunlukları Ekleme Parçaları Ve Vanalar 9 Vidalı Dirsek (Standart) Kaynaklı Dirsek (r/d:1.5) Vidalı Dirsek Te Sürgülü Vana-Düz Yollu Alarm veya Geri Dönüşsüz Vana(Döner Tipli) Alarm veya Geri Dönüşsüz Vana(Mantar Tipli) Kelebek Vana Globe Vana Diğer C Değerli Borular İçin Gerekli Olduğunda Uzunluklar Aşağıdaki Faktörlerle Çarpılarak Dönüştürülebilir C Değeri Faktör Galvanize Boru 12 Beton Boru 13 Pe Boru 14 CPVC Boru 14 Bakır Boru 14 t Anma Çapı Dış Çap Kalınlığı İç Çap inch mm mm mm mm 1" C Değeri 12 Olan Düz Çelik Boru Eşdeğer Uzunluğu (m) Anma Çapı (mm)

16 Pakma= 4 bar TS EN (Yönetmelik) Pstatik=.98*h (m) h= 5. mt Pstatik=.49 bar Leş1-2=Düz Boru+Vana+Fitings(Dirsek+Tee vb.) Düz boru= 35 m 5'lik dirsek= 1 adet= 1.5 m 5'lik Vana=1*.38=.38 m 5'lik Te=1*2.9= 2.9 m Leş1-2= 7.7 m Psürtünme1-2=6.5 [(1 1,85 )/12 1, ,87 ] *1 5 *7.7 (bar) Qp1=1 lt/dak Psürtünme1-2=.13 bar Leş2-3=Düz Boru+Vana+Fitings(Dirsek+Tee vb.) Düz boru= 8 m 5'lik dirsek= 2 adet= 3.99 m 5'lik Te=1*3.857= m 5'lik Vana=1*.38=.38 m Leş2-3= m Psürtünme2-3=6.5 [(2 1,85 )/12 1, ,87 ] *1 5 * (bar) Qp2=2 lt/dak Psürtünme2-3=.55 bar Psürtünme=Psürtünme1-2+Psürtünme2-3 Psürtünme=.563 bar Ppompa=5.53 bar < 9 bar UYGUN (Yönetmelik) Ppompa=51.56 mss (anma basıncı) Qyp=2 lt/dak=12 m3/h Vdepo=12 m3 Yangın Pompaları:Pompalar, kapalı vana (sıfır debi) basma yüksekliği anma basma yüksekliği değerinin en fazla %14'ı kadar olmalı ve %15 debideki basma yüksekliği, anma basma yüksekliğinin %65'inden daha küçük olmamalıdır. Bu tür pompalar, istenen basınç değerini karşılamak koşuluyla, anma debi değerlerinin %13'u kapasitedeki sistem talepleri için kullanılabilir.(madde 93) V n =.33*Q p *(Ppompaüst+1)/((Ppompaüst-Ppompaalt)*S) (m 3 ) Ppompaüst=Ppompa*1.4 Ppompaüst=7.742 bar Ppompaalt=Ppompa*.65 Ppompaalt= bar V n : Genleşme tankı hacmi (m 3 ) Q yp : Pompa debisi (m 3 /h) Ppompaüst : Pompa üst basıncı ( mss) Ppompa :Pompa basıncı ( mss) S : Şalt sayısı (1/saat) (2 ile 3 arası bir değer alınabillir.) S=25 1/h V n =.33*Qy p *(Ppompaüst+1)/((Ppompaüst-Ppompa)*S) (m 3 ) Vn=.33x1x( )/(( )x25) (m3) Vn= m3 Vn= lt 17

17 Seçilen Pompa Qyp=1-3 m3/h (BBF:17.633) Ppompa=3-6 mss (anma basıncı 52 mss ) Güç:2*5 kw Tip : 2 pompalı (1 asıl-1 yedek) Genleşme Tankı Vn=4 lt (BBF: /A) Adet : 1 Tip : Mebranlı, kapalı tip 18

18 9.HAVALANDIRMA TESİSATI Hela-Duş Aspiratör debisi:6 m3/h alınmıştır. Pencere Tipi aspiratör (BBF:253.42) Kapasitesi=6 m3/h Güç=1 Watt Ø3 mm BK-2 nolu Analiz Odası Mahali = 4244 Watt Isı Kazancı Seçilen Split Klima = 12 BTU/H 1 adet 19

19 EK A ISI YALITIM HESAPLARI 25

20 Binanın Özgül Isı Kaybı Hesaplama Çizelgesi Yapı Elemanı Kalınlığı Isıl Iletkenlik Hesap Değeri Isıl İletkenlik Direnci Isı Geçirgenlik Katsayısı Isı Kaybedilen Yuzey Isı Kaybı Binadaki Yapı Elemanları d(m) (W/mK) R (m²k/w) U (m²k/w) A (m²) AxU (W/K) DUVAR:Dış Havaya Açık Dd1 1/ Yüzeysel Isıl İletim Katsayısı (İç) i 4.1 Kireç harcı,kireç-çimento harcı Yatay delikli tuğlalarla yapılan 4.1 Kireç harcı,kireç-çimento harcı Mineral ve bitkisel lifli ısı yalıtım 4.2 Çimento harcı 1/ Yüzeysel ısıl iletim katsayısı (dış) d,13,28 1,28,19,36,528,2 1,2,5,35 1,429,1 1,6,6,4 TOPLAM 2,181, ,21 433, DUVAR:Dış Havaya Açık Dd2 1/ Yüzeysel Isıl İletim Katsayısı (İç) i 4.1 Kireç harcı,kireç-çimento harcı Donatılı 4.1 Kireç harcı,kireç-çimento harcı Mineral ve bitkisel lifli ısı yalıtım 4.2 Çimento harcı 1/ Yüzeysel ısıl iletim katsayısı (dış) d,13,28 1,28,3 2,5,12,2 1,2,5,35 1,429,1 1,6,6,4 TOPLAM 1,773, ,84 356,97 DUVAR:Dış Havaya Açık Dd3 1/ Yüzeysel Isıl İletim Katsayısı (İç) i 4.1 Kireç harcı,kireç-çimento harcı Donatılı 4.1 Kireç harcı,kireç-çimento harcı Ekstrüde polistren köpüğü -TS 4.2 Çimento harcı 1/ Yüzeysel ısıl iletim katsayısı (dış) d,13,28 1,28,3 2,5,12,2 1,2,5,3 1,667,1 1,6,6,4 TOPLAM 2,11, ,52 244,92 TAVAN:Çatılı Kullanılan Tavan1.1 1/ Yüzeysel Isıl İletim Katsayısı (İç) i Alüminyum Mineral ve bitkisel lifli ısı yalıtım Alüminyum 1/ Yüzeysel ısıl iletim katsayısı (dış) d,13,5 24,,8,35 2,286,5 24,,4 TOPLAM 2,456,47 45, 1832,42 TABAN:Toprak Temaslı Tdö1 1/ Yüzeysel Isıl İletim Katsayısı (İç) i 1.6 Mermer 4.6 Çimento harçlı şap Donatısız Polietilen folyo Ekstrüde Polistiren Köpüğü -TS 4.6 Çimento harçlı şap 3.1 Kum,çakıl,kırma taş (mıcır) Donatılı Donatısız Polimer bitümlü su yalıtım örtüleri 1/ Yüzeysel ısıl iletim katsayısı (dış) d,17,15 3,5,4,3 1,4,21,2 1,65,121,3,19,16,5,3 1,667,5 1,4,36 1,35,7 1,929,6 2,5,24,1 1,65,61,6,19,32, TOPLAM,5 x A x U 4,296,233 45, 523,76 27