KUZEYDOĞU ASYA DA GÜVENLİK. Yrd. Doç. Dr. Emine Akçadağ Alagöz

Transkript

1 KUZEYDOĞU ASYA DA GÜVENLİK { Yrd. Doç. Dr. Emine Akçadağ Alagöz

2

3

4 Soğuk Savaş sonrası değişimler: Çin in ekonomik ve askeri yükselişi Güney Kore nin ekonomik ve askeri anlamda güçlenmesi Kuzey Kore nin nükleer faaliyetleri Japonya nın askeri normalizasyon adımları Tayvan ın caydırıcılık çabaları ABD nin bölgede artan askeri varlığı

5 Bölgesel güvenlik kompleksi Ortak tehdit algısı Karşılıklı bağımlılık İşbirliği

6 Çin in Yükselişi Ekonomik güç Ekonomik güç ile paralel askeri güç Barış içinde bir arada yaşama ilkesine dayanan barışçıl bir dış politika iddiası Deniz gücüne özel önem: Doğu ve Çin Denizi ndeki ada ve sınır anlaşmazlıkları, Tayvan sorunu, ABD nin bölgede konuşlu 7. filosu, Çin ekonomisi için denizyoluyla gerçekleştirilen ticaret ve enerji nakliyatı

7 Doğu Çin Denizi nde Japonya ile Senkaku/Diaoyu adası, Güney Kore ile Sokotra kayalıkları sorunu, Güney Çin Denizi nde Filipinler, Malezya ve Vietnam ile yaşanan kıta sahanlığı sınırlandırma anlaşmazlıkları ve Tayvan meselesi

8 Çin in İnci Dizisi (String of pearls) Stratejisi

9 Çin in Doğu Çin Denizi üzerindeki Hava Savunma ve Tanımlama Bölgesi

10 Güney Çin Denizi nde Anlaşmazlıklar

11

12 Çin in Yeni İpek Yolu projesi: Bir Kuşak Bir Yol

13 ABD nin Asya ya Dönüşü Bölge ülkeleriyle güvenlik/savunma anlaşmaları

14 Asya ya dönüş (pivot to Asia) stratejisi: Çin ile iyi ilişkiler geliştirirken (bölge güvenliği ve ekonomik açıdan kaçınılmaz) bölgedeki lider konumun korunması ve Çin in yükselişine karşı bölge ülkelerinin desteğinin sağlanması

15 «Müşterek Operasyonel Erişim» adlı savunma doktrini ve «Hava-Deniz savaşı» askeri strateji

16 ABD öncülüğündeki Trans-Pasifik Ortaklığı (Trans-Pacific Partnership/TPP) ve Çin öncülüğündeki Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık (Regional Comprehensive Economic Partnership/RCEP)

17 Çin-ABD rekabetinde Tayvan 1954 ABD-Tayvan Savunma Antlaşması 2001 sonrası «Tek Çin» prensibi ABD nin silah satışının devamı Tayvan için temel tehdit Çin e bağlanma Üç alanda askeri güç geliştirme: deniz, hava ve füze savunma Karşılıklı ekonomik bağımlılık

18 Askeri Normalizasyon Yolundaki Japonya Pasifist anayasa ABD güvenlik şemsiyesi Kore Savaşı sonrası Öz Savunma Kuvvetleri nin kurulması 1990 lı yıllarda BM önderliğindeki askeri operasyonlara katılım 11 Eylül sonrası Anti-Terörizm Özel Önlemler Yasası ile uluslararası koalisyonlara katılım

19 Abe Etkisi: 2013 te savunma bütçesinin artırılması 2013 Ulusal Güvenlik Konseyi 2013 te 1997 yılından beri yenilenmeyen ABD- Japonya Savunma İşbirliği İlkeleri belgesinin yenilenmesi 2014 silah ihracatı kısıtlamalarının hafifletilmesi Nihai amaç anayasal değişim mi?

20 Japonya için temel tehditler: Kuzey Kore nin nükleer faaliyetlerini, Çin'in savunma politikası ve askeri kuvvetleri gelişme çalışmalarının şeffaf olmamasını, Tayvan ve Güney Çin Denizi sorunlarını, Rusya nın ordusunu modernize ederek bölgedeki etkinliğini artırması Güney Kore ile yaşanan Dokdo/Takeşima adaları, Çin ile yaşanan Senkaku/Diaoyu adaları, Rusya ile yaşanan Kuril adaları sorunu, Doğu Çin Denizi ndeki egemenlik meselesi, tek Çin prensibini savunmakla birlikte Tayvan a verilen dolaylı destek

21 Kuzey Kore Tehdidi Kore Savaşı sonrası yarımadada kalıcı bölünme 1980 lerden beri devam eden nükleer program nükleer denemeler füze denemeleri

22 Güney Kore nin Güvenlik Algısı Temel tehdit Kuzey Kore: 2010 da Güney Kore'ye ait Cheonan savaş gemisinin batırması / 2010 da Kuzey Sınır Hattı nda bulunan Yeonpyeong adasını bombalaması Kuzey Sınır Hattı sorunu

23 Kuzey tehdidine karşı füze savunma sistemi: Amerikan THAAD (Yüksek İrtifa Terminal Alan Savunması)?

24 Japonya ile yaşanan Dokdo/Takeşima adaları anlaşmazlığı, Çin ile yaşanan Sokotra kayalıkları anlaşmazlığı, Doğu Çin Denizi nde artan Çin nüfuzu ve Japonya nın askeri normalizasyon çalışmaları diğer tehditler Silahlı kuvvetlerin modernizasyonu, yeni askeri üsler (Jeju ve Ulleung adaları), açık deniz donanması çabası

25 I believe that the existing power structures in Europe and Northeast Asia are not sustainable through (John Mearsheimer)