İktisat Bölümü CEZA USUL HUKUKU BAHAR DÖNEMĐ ARA SINAVI CEVAP ANAHTARI

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İktisat Bölümü CEZA USUL HUKUKU BAHAR DÖNEMĐ ARA SINAVI CEVAP ANAHTARI"

Tülay Müjde
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 İktisat Bölümü CEZA USUL HUKUKU BAHAR DÖNEMĐ ARA SINAVI CEVAP ANAHTARI Anlatım soruları: 1- Ceza muhakemesi hukukunu tanımlayınız ve temel ilkelerini yazınız. (en az 10 temel ilke, birer cümle ile açıklayarak) Ceza muhakemesi hukuku, ceza kanunlarında yazılı bir suçun işlenip işlenmediğini, işlenmişse kim tarafından ve nasıl işlediğini (maddi gerçeği) ortaya çıkarmak ve suç failine gerekli cezayı tayin etmek üzere, iddia-savunma-yargılama işlevlerini düzenleyen kurallar bütünüdür. Ceza muhakemesinin temel ilkeleri: a) Davasız yargılama olmaz: Bir konuda ceza yargılaması yapılabilmesi için muhakkak kamu davası açılması gerekir. b) Kovuşturmanın kamusallığı: Kovuşturmanın yapılması kamusal bir görevdir ve zorunludur. c) Maddi gerçeğin araştırılması: Ceza yargılamasında esas olan geçmişteki olayın nasıl meydana geldiğinin belirlenmesidir. d) Vasıtasızlık ilkesi: Yargılamada bulunan hakimin delillere ulaşması ve değerlendirmesi için bir aracıya ihtiyacı yoktur. e) Alenilik ilkesi: Bazı özel durumlar dışında, ceza yargılaması kamuya açık yapılır. f) Ne bis in idem: Bir suçtan dolayı kişi ancak bir defa yargılanır. g) Sözlülük ilkesi: Kovuşturmada işlemler sözlü yapılır ve tutanağa geçirilir. h) Delillerin serbest değerlendirilmesi: Ceza muhakemesinde her şey delil olabilir ve hakim kendiliğinden delil araştırmasına gidebilir. i) Masumiyet karinesi: Suçluluğu mahkemece hükmedilene kadar herkes masum kabul edilir. j) Şüpheden sanık yararlanır: Mahkumiyet kararının verilebilmesi için suçun kesinkes ispatlanmış olması gerekir. Şüphe durumunda bunlar sanık lehine yorumlanır. 1/5

2 2- Sanık haklarını birer cümle ile yazınız. (en az 10 tane) a) Haklarını öğrenme hakkı: Sanık ceza muhakemesi sürecinde ne tür haklara sahip olduğundan haberdar edilmek zorundadır. b) İsnadı öğrenme hakkı: Sanık hakkındaki suçlamayı bilmek zorundadır. c) Susma hakkı: Sanık kimliği ve adres bilgileri dışındaki sorulara cevap vermek zorunda değildir. d) Müdafiden yararlanma hakkı: Sanık kendisine müdafii tayin edebileceği gibi, kendisine müdafii tayin edilmesini de talep edebilir. e) Tanıklara soru sorma hakkı: Sanık, duruşma esnasında tanıklara doğrudan veya müdafii aracılığıyla soru sorabilir. f) Yakalandığını yakınlarına haber verme hakkı: Sanık yakalandıktan sonra belirlediği yakınlarına durumunu bildirebilir. g) Savunma hakkı: Sanık savunmasını yapmak amacıyla yeterli süre ve imkana sahip olmalıdır. h) Adil yargılanma hakkı: Yargılanma esnasında hükim bağımsızlığı ve tarafsızlığı tam olarak sağlanmalıdır. i) Yakalanmaya ve tutuklanmaya karşı itiraz hakkı: Sanık, kendisine karşı uygulanan koruma tedbirlerine karşı başka bir mahkemeye itirazda bulunabilir. j) Makul sürede yargılanma hakkı: Adaletin gerçek anlamda tecelli edebilmesi için yargılamasının makul (en kısa) bir sürede tamamlanması gerekir. 3- Ceza muhakemesinin temel ilkelerini bağlamında 15 Mart 2012 tarihindeki derste gösterilen 12 Öfkeli Adam filmini değerlendiriniz. (en az 3 ilke üzerinde örnek vererek durunuz.) 12 Öfkeli Adam filmi, öz babasını öldürdüğü ileri sürülen bir genç çocuğun yargılanması ardından, son olarak kararı verecek jüri üyelerinin tartışmasını konu etmektedir. Filmin başından itibaren jüri üyeleri masumiyet karinesini ihlal etmekte; suçluluğu henüz kesinleşmediği halde, baştan sınığı suçlu kabul ederek, tartışmaya bu şekilde yaklaşmaktadır. Jüri üyelerinden bir tanesi ise, ileri sürülen delillerin çoğunun şüpheli 2/5

3 olduğunu dolayısıyla delillerin yeniden tartışılması gerektiğini öne sürerek, diğer üyelere karşı çıkmıştır. Suçlu bulanlar ile suçsuz bulanlar arasındaki tartışmalar, maddi gerçeğin tam anlamıyla ortaya konmasını sağlamıştır. Sonuç olarak 12 Öfkeli Adam filmi, ceza muhakemesi ilkelerinden, maddi gerçeğin araştırılması, şüpheden sanık yararlanır ve masumiyet karinesi ilkelerinin çok iyi anlatıldığı, Amerikan ceza adalet sistemine eleştiri getiren önemli bir filmdir. Kısa cevaplı sorular: yılında Amerika Birleşik Devletlerinin Arizona eyaletinde görülen bir davada sanığın haklarını öğrenme hakkının kullandırılmaması sebebiyle, Yüksek Mahkeme anayasanın ek 5. ve 6. maddelerinin ihlal edildiği gerekçesiyle sanığın mahkumiyetini kararını bozmuştur. Bu tarihten sonra hakları öğrenme hakkı davaya konu kişinin adıyla bilinir. 2- Deniz ve hava taşıtlarında işlenen suçlarda davaya bakmakla yetkili mahkeme hangisidir? 3- Duruşmada hazır bulunan tarafın yüzüne karşı yapılan sözlü bildirime ne ad verilir? sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanuna göre kamu görevlisinin işlediği görev suçunun yargılanabilmesi için gerekli olan muhakeme koşulu nedir? 5- Kanunun hâkimin bakmasını açıkça yasakladığı bir dava olmaksızın, taraflardan birinin hâkimin tarafsızlığını engelleyebilecek sebepler ileri sürerek hâkimin davaya bakmasına itiraz etmesine ne ad verilir? 6- Aydın Asliye Ceza Mahkemesi tarafından yürütülen bir davayla ilgili olarak Çorum da ikamet eden davanın tanığı Gülhan ın ifadesine başvurulması için Çorum Asliye Ceza Mahkemesine talimat yazılmıştır. Gülhan ın ifadesine Aydın yerine Çorum Asliye Ceza Mahkemesi tarafından başvurulmasına ne ad verilir? 7- Ceza muhakemesinde açıklanması devletin dış politikası, milli savunma ve mili güvenliğine zarar verebilecek türden bilgilere ne ad verilir? 8- Cumhuriyet savcısına kamu davası açma görevini CMK nin hangi maddesi vermektedir? MİRANDA KURALI TAŞITIN İLK UĞRADIĞI YER MAHKEMESİ TEFHİM İZİN REDDİ HAKİM İSTİNABE DEVLET SIRRI CMK, m /5

4 9- Çorum Cumhuriyet Başsavcılığı Kulaksız Sokakta kaçakçılık suçu işlendiği yönünde yapılan bir ihbarı değerlendirerek konuyla ilgili soruşturma başlatmış. Ancak soruşturma ilerlerken, bunun rakip firma tarafından asılsız olarak yapıldığı anlaşılmıştır. Bahsi geçen kaçakçılık suçuyla ilgili olarak Cumhuriyet savcılığı tarafından hangi işlemin yapılması gerekir? 10- Hakimlerin bağımsızlıklarını sağlamak amacıyla onlara tanınan ayrıcalıklara ne ad verilir? KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA DAİR KARAR (TAKİPSİZLİK) HAKİM GÜVENCESİ (TEMİNATI) Doğru/Yanlış cevaplı sorular: 1- Ceza kanunlarından farklı olarak ceza muhakemesi normları sanık için DOĞRU lehte veya aleyhte olan durum gözetilmeksizin derhal yürürlüğe girer ve kesin karar verilmiş olanlar hariç derdest davalarda da uygulanır. 2- Hakim Necmettin Çorum I. Asliye Ceza Mahkemesinde görevini YANLIŞ: Necmettin bu davaya sürdürmektedir. Bir akşam evine dönerken, kuytu bir sokakta bakmayacağı için tanıklık çocukluk arkadaşı ve kan kardeşi Zekeriya yı bir adamı yapabiilr. Zaten tanıklık bıçaklarken görür. Çorum II. Asliye Ceza Mahkemesinde görülen hakimlikten önce gelir. Ayrıca yaralama davasında hakim Necmettin in tanık olarak dinlenmesi burada Necmettin in tanıklıktan kanunen imkansızdır. çekinme durumu söz konusu değildir. 3- Zabıt katibi Sadullah çalıştığı esnada dışarıdan hukuk fakültesini bitirmiş YANLIŞ: Hakimin davaya ve Cumhuriyet savcı olarak, zabıt katibi olarak başladığı il bakamayacağı durumlar, başsavcılığında Cumhuriyet savcısı olarak göreve başlamıştır. Hakimin Cumhuriyet savcıları için davaya bakamayacağı kurallara savcılar da tabi olduğu için, Sadullah düzenlenmediğinden, zabıt katibi olduğu dönemden süregelen dosyalara bakamaz. Sadullah ın bu davalara bakmasında kanunen engel yoktur. 4- Müdafii savunma faaliyetinde sanığın yardımcısı olan avukattır. Dava DOĞRU vekilleri müdafilik yapamazlar, müdafiin mutlaka avukat olması gerekir. 5- Ceza muhakemesinde kural olarak daha önce yalan tanıklık suçundan YANLIŞ: Böyle bir kanuni hüküm giymiş olanlar sonraki bir davada tanıklık yapamazlar. düzenleme yoktur. Herkes tanık olabilir. 4/5

5 6- Çorum-Ankara karayolunun yanında bulunan bir ceset ile ilgi olarak YANLIŞ: Burada Sungurlu Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlatmıştır. Kamu davası görevsizlik değil, Sungurlu Ağır Ceza Mahkemesine açıldıktan sonra, öldürme fiilinin yetkisizlik söz konusudur. Çorum merkezde gerçekleştiği anlaşılmıştır. Sungurlu Ağır Ceza Mahkemesi görevsizlik kararı vererek, dosyayı Çorum Ağır Ceza Mahkemesine göndermesi gerekir. 7- Kural olarak soruşturma evresinde yazılılık, kovuşturma evresinde ise DOĞRU sözlülük esastır. 8- Hakim her davada bilirkişinin görüşünü almak zorundadır ve YANLIŞ: Hakim gerektiğinde bilirkişi raporu bağlayıcıdır. bilirkişiye başvurur ve hakim her zaman bilirkişi raporu ile bağlı değildir. 9- Kural olarak soruşturma aşaması gizli olduğu için, soruşturmanın DOĞRU gizliliğinin ihlal edilmesi suç olarak düzenlenmiştir. 10- Sulh ceza mahkemelerinde savcı bulunmaz. Ayrıca savcıya DOĞRU ulaşılamadığı durumda sulh ceza hakimi savcılık görevini yerine getirebilir. 5/5

Benzer belgeler

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...V

VI İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...V BİRİNCİ BÖLÜM CEZA MUHAKEMESİNE GİRİŞ, CEZA MUHAKEMESİNİN TARİHÇESİ VE KAYNAKLARI 1- CEZA MUHAKEMESİNE GİRİŞ...1 I- Tanım, Terim... 1 II- Ceza Muhakemesinin Amacı... 3 III- Hukuk