İçindekiler BİRİNCİ BÖÜİM YENİ TÜRK TİCARET KANUNUNA GÖRE TİCARET ŞİRKETLERİ VE ÖLÇEKLERİ 1.1. YENİ TÜRK TİCARET KANUNUNA GÖRE TİCARET ŞİRKETLERİ 23

Transkript

1 İçindekiler İkinci Baskıya Önsöz 1 Önsöz 9 Kısaltmalar 21 BİRİNCİ BÖÜİM TİCARET ŞİRKETLERİ VE ÖLÇEKLERİ 1.1. TİCARET ŞİRKETLERİ Ticaret Şirketleri Ticaret Şirketlerinin Türleri Şahıs Şirketleri Kollektif Şirket Komandit Şirket Sermaye Şirketleri Anonim Şirket Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket Limited Şirket İŞLETMELERİN VE SERMAYE ŞİRKETLERİNİN ÖLÇEKLERİNE GÖRE AYRIMI Ölçeklerine Göre İşletmeler ve Sermaye Şirketleri Ölçeklerine Göre işletmeler Küçük ve Orta Büyüklükte işletmenin Tanımı KOBİ'lerin Sınıflandırılması: KOBİ Vasfının Kaybedilmesi Avrupa Birliği'nde KOBİ Tanımı Ölçeklerine Göre Sermaye Şirketleri Küçük ve Orta Büyüklükteki Sermaye Şirketleri Büyük Sermaye Şirketleri Tür Değiştirme ve Birleşme Halinde Şirket Ölçeğinin Belirlenmesi Sermaye Şirketlerinin Büyüklük Yönünden Konumlarının Değişmesi Sermaye Şirketlerinin Ölçeklerinin YTTK'nın Diğer Maddelerine Etkisi 44 İkİNCi BÖIÜM ANONİM VE LİMİTED ŞİRKETİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE KURULUŞ BELGELERİ 2.1. ANONİM ŞİRKETİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE KURULUŞU Anonim Şirketin Tanımı ve Konusu Asgarî Sermaye Tutarı Asgarî Kurucu Sayısı Kuruluş İçin İzin Alınması 51

2 12 Yeni Türk Ticaret Kanununa Göre Şirket Denetimi Kurucu İşlem ile Tüzel Kişilik Kazanma Arasındaki Fark Kuruluş İçin Gerekli Belgeler Şirket Esas Sözleşmesi Kurucular Beyanı Değerleme Raporları Kuruluş (İşlem Denetçisi) Raporu Anonim Şirketin Tüzel Kişilik Kazanması Tescilden Önceki İşlem ve Taahhütlerin Şirket Tarafından Üstlenilmesi Kuruluş Giderlerinin Şirket Tarafından Karşılanması Kanuna Aykırı Kuruluş ve Sonuçları LİMİTED ŞİRKETİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE KURULUŞU Limited Şirketin Tanımı ve Konusu Kuruluş İçin Gerekli En Az (Asgarî) Sermaye Tutarı En Az (Asgarî) Kurucu Sayısı Kuruluş İçin İzin Alınması Kurucu İşlem İle Tüzel Kişilik Kazanma Arasındaki Fark Kuruluş İçin Gerekli Belgeler Başvuru Dilekçesi Şirket Sözleşmesi Kurucular Beyanı 7Q Kuruluş (İşlem Denetçisi) Raporu Değerleme Raporları Limited Şirketin Tüzel Kişilik Kazanması Tescilden Önceki İşlem ve Taahhütlerin Şirket Tarafından Üstlenilmesi Kuruluş Giderlerinin Şirket Tarafından Karşılanması Kanuna Aykırı Kuruluş ve Sonuçları 74 ÜÇÜNCÜ BÖIÜM TİCARİ DEFTER VE BELGELER İLE MUHASEBE STANDARTLARI 3.1. YENİ TÜRK TİCARET KANUNUNDA ÖNGÖRÜLEN DEFTER VE BELGE DÜZENİ YTTK'ya Göre Defter ve Belge Düzeni Defter Tutma Yükümlülüğü İşletmeyle İlgili Belgelerin Saklanması Defterlerin Açılış ve Kapanış Tasdikleri Defterler Tutma Kuralları Envanter Çıkarılması Görüntü ve Veri Taşıyıcılara Aktarılmış Belgelerin ibraz Edilmesi Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın Denetim Yetkisi ESKİ TÜRK TİCARET KANUNUNA GÖRE DEFTER VE BELGE DÜZENİ ETTK'ya Göre Defter Tutma Zorunluluğu 88

3 İçindekiler ETTK'ya Göre Ticari Defterler ile Belgeleri Saklama Zorunluluğu ETTK'ya Göre Defter ve Belgelerin Zayi Olması ETTK'ya Göre Ticari Defterlere İlişkin Hukuki Sorumluluk ETTK'ya Göre Ticari Defterlere İlişkin Cezaî Sorumluluk ETTK'ya Göre Kanuna Aykırı Surette Defter Tutma Halleri ETTK'ya Göre Kanuna Aykırı Surette Defter Tutmayı İhbar Yükümlülüğü TÜRKİYE MUHASEBE STANDARTLARINA UYMA VE ŞİRKETLER TOPLULUĞUNDA RAPOR DÜZENLEME ZORUNLULUĞU Türkiye Muhasebe Standartlarına Uyulması Bağlı ve Hâkim Şirketlerde Rapor Düzenlenmesi Türkiye Muhasebe Standartlarını, Türkiye Finansal Raporlama Standartlarını ve Yorumlarını Uygulamak Zorunda Olan Şirketler ve İşletmeler Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Türkiye Finansal Raporlama Standartlarını Uygulamak Zorunda Olan Şirketler Değişik Ölçütteki İşletmeler ve Sektörler İçin Farklı Standartlar Konulması 102 DÖRCIÜNCÜ BÖLÜM YENİ VE ESKİ TÜRK TİCARET KANUNUNDA ÖNGÖRÜLEN ŞİRKET DENETİMİNE GENEL BİR BAKIŞ 4.1. ESKİ TÜRK TİCARET KANUNUNA GÖRE ŞİRKET DENETİMİ Anonim Şirketlerde Denetim Anonim Şirketlerde Dış Denetim Kuruluş ve Esas Sözleşme Değişiklikleri Bakanlık iznine (Denetimine) Tabi Olan Anonim Şirketler Anonim Şirketlerde iç Denetim Denetçilerin Sayısı Denetçilerin Seçimi Denetçi Olabilecekler Denetçi Olması Yasaklananlar Denetçinin Azli Denetçiliğin Düşmesine Sebep Olan Haller Denetçiliğin Açılması ve Yeni Denetçinin Mahkeme Tarafından Atanması Denetçilerin Tescil ve ilanı Denetçinin Görev ve Yetkileri Denetçinin Sır Saklama Yükümlülüğü Denetçinin Sorumluluğu I Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlerde Denetim Limited Şirketlerde Denetim ŞİRKET DENETİMİ YENİ TÜRK TİCARET KANUNU İLE GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞINA TANINAN YETKİLER Tebliğ Çıkarma Yetkisi 1 2 0

4 Yeni Türk Ticaret Kanununa Göre Şirket Denetimi Denetleme Yetkisi Diğer Bakanlık, Kurum, Kurul ve Kuruluşlara Uygun Görüş Verme Yetkisi Ticaret Şirketleri Hakkında Fesih Davası Açma Yetkisi Bazı Anonim Şirketlerin Kuruluşuna ve Esas Sözleşme Değişikliklerine İzin Verme Yetkisi Anonim Şirketlerin Genel Kurullarında Temsilci Bulundurma Yetkisi Yönetmelik Çıkarma Yetkisi 127 BESINCI Bolü M DENETÇİ, İŞLEM DENETÇİSİ, ÖZEL DENETÇİ 5.1. DENETÇİ 1 * Denetçi (Bağımsız Denetçi) Denetimin Konusu ve Kapsamı Denetçinin Seçimi/ Atanması Denetçinin Genel Kurul Tarafından Seçilmesi Denetçinin Yönetim Kurulu Tarafından Seçilmesi Denetçinin Mahkeme Tarafından Atanması Denetçinin Azli Denetçi Olabilecekler Denetçi Olması ve Denetim Yapması Yasaklananlar Denetçilere ve Bunların Denetleme Elemanlarına Getirilen Sınırlamalar Denetçinin Sözleşmeyi Feshetmesi (Görevden Çekilmesi) Denetçiye Yardım Yükümlülüğü Denetim Raporu Şirketin Finansal Tablolarına ilişkin Denetim Raporu Yönetim Kurulunun Yıllık Faaliyetlerine İlişkin Denetim Raporu Riskin Erken Teşhisi ve Yönetimi Sistemine ve Komitesine İlişkin Denetim Raporu Denetim Sonucunun Görüş Yazısı İle Belirtilmesi Olumlu Görüş Yazısı Sınırlı Olumlu Görüş Yazısı Olumsuz Görüş Yazısı Görüş Vermekten Kaçınma Şirket İle Denetçi Arasındaki Görüş Ayrılıklarının Giderilmesi Denetim Raporlarının ve Görüş Yazısının İlân Edilmesi Denetçilerin İbrası Türkiye Muhasebe Standartlarının Kapsamı Finansal Tablolar İle Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu Finansal Tabloları ve Faaliyet Raporunu Hazırlama Yükümü Finansal Tabloların Hazırlanmasında Dikkat Edilmesi Gerekli Hususlar Yıllık Faaliyet Raporunun Hazırlanmasında Dikkat Edilmesi Gerekli Hususlar Finansal Tablolar ile Yıllık Faaliyet Raporunun Denetçiye Verilmesi Zorunluluğu 149

5 içindekiler Finansal Tablolar ile Yıllık Faaliyet Raporunun Pay sahiplerinin Bilgisine ve İncelemesine Sunulması Sermayssi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlerde Finansal Tablo ile Yıllık Faaliyet Raporu Hazırlanması Limited Şirketlerde Finansal Tablo ile Yıllık Faaliyet Raporu Hazırlanması İŞLEM DENETÇİSİ İşlem Denetçisinin Tanımı İşlem Denetçisinin Seçimi/Atanması İşlem Denetçisi Olabilecekler İşlem Denetçisi Olması Yasaklananlar İşlem Denetçisine Getirilen Sınırlamalar İşlem Denetçisine Bilgi Verme ve Yardım Yükümlülüğü İşlem Denetçisi Raporlarının İlân Edilmesi İşlem Denetçisinin İbrası İşlem Denetçisi Tarafından Yapılacak Denetimin Konusu ve Kapsamı Birleşme Sözleşmesinin ve Birleşme Raporunun Denetlenmesi Tasfiye Hâlindeki Bir Şirketin Birleşmeye Katılmasının Denetlenmesi Sermayenin Kaybı veya Borca Batıktık Hâlinde Birleşmeye Katılmanın Denetlenmesi Bölünme Sözleşmesinin ve Bölünme Plânının Denetlenmesi Tür Değiştirme Plânının ve Tür Değiştirme Raporunun Denetlenmesi Komandit Şirketlerin Finansal Tablolarının Denetlenmesi Anonim ve Limited Şirketlerin Kuruluş işlemlerinin Denetlenmesi Sermaye Artırımının Denetlenmesi iç Kaynaklardan Yapılan Sermaye Artırımının Denetlenmesi Şarta Bağlı Sermaye Artırımının Denetlenmesi Esas Sermayenin Azaltılmasının Denetlenmesi Limited Şirketlerde Ek Ödeme Yükümlülüğünün iadesinin Denetlenmesi Limited Şirketlerde Ayrılma Akçesinin Denetlenmesi İşlem Denetçisine Tanınan Diğer Yetkiler ÖZEL DENETÇİ Özel Denetçi Özel Denetçinin Atanması Genel Kurulun Kabulü Halinde Özel Denetçinin Atanması Genel Kurulun Reddi Halinde Özel Denetçinin Atanması Özel Denetimin Konusu ve Kapsamı Özel Denetçinin Azli Özel Denetçi Olabilecekler Özel Denetçi Olamayacaklar Özel Denetçiye Getirilen Sınırlamalar Özel Denetçiye Bilgi ve Belge Verme Yükümlülüğü Özel Denetim Raporu Özel Denetim Raporlarının İlân Edilmesi Özel Denetim Giderlerinin Karşılanması 180

6 16 Yeni Türk Ticaret Kanununa Göre Şirket Denetimi Eski Türk Ticaret Kanununa Göre Özel Denetçi ETTK Kapsamında Özel Denetçi Özel Denetçinin Seçilmesi / Atanması Özel Denetim İstenebilecek Hususlar Halka Açık Şirketlerde Özel Denetçi Tayini Özel Denetçi Olamayacaklar 186 AITıNCı BÖlÜM DENETÇİNİN, İŞLEM DENETÇİSİNİN, ÖZEL DENETÇİNİN HUKUKÎ VE CEZAÎ SORUMLULUKLARI 6.1. DENETÇİNİN, İŞLEM DENETÇİSİNİN VE ÖZEL DENETÇİNİN HUKUKİ SORUMLULUKLARI Genel Hukuki Sorumluluk İflas Halinde Şirket Zararının Tazmini Müteselsil Sorumluluk Genel Sorumlulukta Zamanaşımı Özel Hukuki Sorumluluk Halleri Denetçi, işlem Denetçisi ve Özel Denetçinin Sır Saklamadan Doğan Sorumluluğu Belgelerin ve Beyanların Kanuna Aykırı Olması Sermaye Hakkında Yanlış Beyanlar ve Ödeme Yetersizliğinin Bilinmesi DENETÇİNİN, İŞLEM DENETÇİSİNİN VE ÖZEL DENETÇİNİN CEZAÎ SORUMLULUKLARI Gerçeğe Aykırı İşlem Denetçisi Raporu Düzenleme Şirket Sırlarını İfşa Etme Belgelerin ve Beyanların Kanuna Aykırı Olması Sermaye Hakkında Yanlış Beyanda Bulunma Limited Şirket Denetçilerine İlişkin Cezai Sorumluluk Halleri Belgelerin ve Beyanların Kanuna Aykırı Olması Sermaye Hakkında Yanlış Beyanda Bulunulması ve Ödeme Yetersizliğinin Bilinmesi Cezaların Uygulanması Soruşturma ve Kovuşturma Usûlü 198 YedİNci BölÜM DENETÇİLERİN DENETİMİ VE GÖZETİMİ 7.1. KAMU GÖZETİMİ, MUHASEBE VE DENETİM STANDARTLARI KURULUNUN GÖREV VE YETKİLERİ DENETÇİLERİN KGMDSK TARAFINDAN YETKİLENDİRİLMESİ DENETÇİNİN FAALİYET İZNİNİN ASKIYA ALINMASI VE İPTALİ DENETÇİNİN SORUMLULUK SİGORTASI YAPTIRMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 207

7 içindekiler DENETÇİNİN KG M DSK TARAFINDAN DENETLENMESİ VE İNCELENMESİ DENETÇİLERİN İNCELEME SONUÇLARINA UYMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ DENETÇİLERİN İNCELEME ELEMANLARINA BİLGİ VE BELGE VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 210 SEIMZİNCİ Bolü M İNTERNET SİTESİ AÇMA ZORUNLULUĞU 8.1. İNTERNET SİTESİ AÇMA ZORUNLULUĞU İNTERNET SİTESİNDE BULUNDURULMASI GEREKLİ BİLGİ VE BELGELER BİLGİ VE BELGELERİN İNTERNET SİTESİNDE KALMA SÜRESİ İNTERNET SİTESİ AÇMA VE GEREKLİ BİLGİ VE BELGELERİ YAYIMLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNE AYKIRILIK HALİNDE ÖNGÖRÜLEN CEZALAR 217 DokuzuNcu BÖLÜM TİCARET ŞİRKETLERİNİN BİRLEŞMESİ 9.1. BİRLEŞMEYE İLİŞKİN ORTAK KAVRAMLAR BİRLEŞME TÜRLERİ İZİN VERİLEN VE YASAKLANAN ŞİRKET BİRLEŞMELERİ TASFİYE HÂLİNDEKİ BİR ŞİRKETİN BİRLEŞMEYE KATILMASI SERMAYENİN KAYBI VEYA BORCA BATI KLİK HÂLİNDE BİRLEŞMEYE KATILMA BİRLEŞMEDE ORTAKLIK PAYLARININ VE HAKLARININ KORUNMASI Şirket Payının Korunması Denkleştirme Akçesi Oydan Yoksun Paysahiplerinin Korunması İmtiyazlı Pay Sahiplerinin Korunması intifa Senedi Sahiplerinin Korunması Ayrılma Akçesi DEVRALMA YOLUYLA BİRLEŞMEDE SERMAYE ARTIRIMINA GİDİLMESİ BİRLEŞME SÖZLEŞMESİ BİRLEŞME RAPORU BİRLEŞMEDE ARA BİLANÇO ÇIKARILACAK HALLER ORTAKLARIN BİRLEŞME HAKKINDA BİLGİ EDİNME VE İNCELEME HAKKI 230

8 18 Yeni Türk Ticaret Kanununa Göre Şirket Denetimi ŞİRKETLERİN MALVARLIKLARINDAN DEĞİŞİKLİKLERİN BİRLEŞMEYE ETKİSİ KOLAYLAŞTIRILMIŞ BİRLEŞME USULÜ BİRLEŞMEDE ORTAKLARIN KİŞİSEL SORUMLULUKLARI BİRLEŞME KARARINA İLİŞKİN YETERSAYILAR BİRLEŞMENİN TESCİLİ VE HUKUKÎ SONUÇLARI BİRLEŞME KARARLARININ İPTALİ 235 ONUNCU Bolü M TİCARET ŞİRKETLERİNİN BÖLÜNMESİ BÖLÜNMEYE İLİŞKİN ORTAK KAVRAMLAR YTTK'DA ÖNGÖRÜLEN BÖLÜNME TÜRLERİ BÖLÜNEBİLECEK ŞİRKETLER BÖLÜNMEDE ORTAKLIK PAYLARININ VE HAKLARININ KORUNMASI Ortak Olma Durumunun Devamlılığı Denkleştirme Akçesi Oydan Yoksun Paysahiplerinin Korunması İmtiyazlı Pay Sahiplerinin Korunması İntifa Senedi Sahiplerinin Korunması BÖLÜNME SÖZLEŞMESİ VE BÖLÜNME PLANI BÖLÜNME RAPORU BÖLÜNMEDE ARA BİLANÇO ÇIKARILACAK HALLER ORTAKLARIN BÖLÜNME HAKKINDA BİLGİ EDİNME VE İNCELEME HAKKI BÖLÜNMEYE KATILAN ŞİRKETLERİN MALVARLIKLARINDAN DEĞİŞİKLİKLERİN BÖLÜNMEYE ETKİSİ BÖLÜNMEDE ORTAKLARIN KİŞİSEL SORUMLULUKLARI BÖLÜNME KARARINA İLİŞKİN YETERSAYILAR BÖLÜNMENİN TESCİLİ VE HUKUKÎ SONUÇLARI BÖLÜNME KARARLARININ İPTALİ 249 ONIMRİNCİ Bolü M TİCARET ŞİRKETLERİNİN TÜR DEĞİŞTİRMESİ TÜR DEĞİŞTİRMEYE İLİŞKİN ORTAK KAVRAMLAR 252

9 içindekiler GEÇERLİ TÜR DEĞİŞTİRMELER TÜR DEĞİŞTİRME PLANI TÜR DEĞİŞTİRME RAPORU TÜR DEĞİŞTİRMEDE ŞİRKET PAYININ VE ORTAKLIK HAKLARININ KORUNMASI TÜR DEĞİŞTİRMEDE ARA BİLANÇO ÇIKARILACAK HALLER TÜR DEĞİŞTİRMEDE ORTAKLARIN KİŞİSEL SORUMLULUKLARI TÜR DEĞİŞTİRME KARARINA İLİŞKİN YETERSAYILAR TÜR DEĞİŞTİRMENİN TESCİLİ VE GEÇERLİLİK KAZANMASI TÜR DEĞİŞTİRME KARARLARININ İPTALİ 259 ONİkİNCİ BÖlÜM YENİ TÜRK TİCARET KANUNUNUN DENETÇİLERE İLİŞKİN HÜKÜMLERİNİN YÜRÜRLÜK TARİHLERİ 261 EKLER EK -1: KAMU GÖZETİMİ, MUHASEBE VE DENETİM STANDARTLARI KURUMUNUN TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME 267 EK - 2: OLUMLU GÖRÜŞ YAZISI ÖRNEĞİ (1) 283 EK - 3: OLUMLU GÖRÜŞ YAZISI ÖRNEĞİ (2) 284 EK - 4: SINIRLI OLUMLU GÖRÜŞ YAZISI ÖRNEĞİ 285 EK - 5: OLUMSUZ GÖRÜŞ YAZISI ÖRNEĞİ 286 EK - 6: GÖRÜŞ VERMEKTEN KAÇINMA YAZISI ÖRNEĞİ 287 Kaynakça 289 Kavramlar Dizini 291