Yol aydınlatmasının ekonomik ve sosyal faydaları şu şekilde sıralanabilir;

Transkript

1 Yol Aydınlatması Yol aydınlatmasının ekonomik ve sosyal faydaları şu şekilde sıralanabilir; Gece kazaları azalır, araçların güvenli bir şekilde seyahat etmeleri sağlanır, Geceleri güvenlikle ilgili görevli kişi sayısı azalır, Polis korumasına yardımcı olur, Ekonomik kayıplar azalır, Yayaların tehlikeleri, araçları, diğer yayaları görmeleri kolaylaşır ve böylece kişilerde güvenlik hissi uyandırılır. Sürücünün verimi artar, Trafik akışı kolaylaşır, Geceleri çevrenin görünümü iyileştirilir, Ekonomik ve ticari faaliyetlerin gece sürdürülmesine olanak tanınır, Suç oranı azalır, Yaşayan kişilerin hayatı daha zevkli bir hale gelir. 1

2 Yol Aydınlatması tesisatlarında hesaplanacak parametreler Aydınlatma yapılan yol yüzeyinde hesaplanacak parametreler aydınlık düzeyi ve parıltı ile ilgili olarak ikiye ayrılmaktadır; Aydınlık düzeyi ile ilgili parametreler; - Ortalama aydınlık düzeyi, (E ort lx) - Minimum aydınlık düzeyi, (E min lx) - Maksimum aydınlık düzeyi, (E max lx) - Ortalama aydınlık düzeyi düzgünlüğü,(u oa ) - Boyuna aydınlık düzeyi düzgünlüğü, (U la ) - Çevreleme oranı (SR) 2

3 Yol Aydınlatması tesisatlarında hesaplanacak parametreler Parıltı düzeyi ile ilgili parametreler; - Ortalama parıltı düzeyi, (L ort - cd/m 2 ) - Ortalama parıltı düzeyi düzgünlüğü, (U o ) - Boyuna parıltı düzeyi düzgünlüğü, (U l ) - Bağıl eşik artışı, (TI) Bu hesaplamalar her bir gözlemci konumu için ayrı ayrı yapılır. Hesap alanı ve dikkate alınacak armatürler Hesaplanacak noktadan itibaren gözlemciye doğru montaj yüksekliğinin 5 katı uzaklıkta bulunan armatürler (5h) ile hesap alanı doğrultusunda 12h uzaklıkta bulunan armatürler ve hesaplanacak noktanın enine olarak her iki tarafında 5h kadar uzaklıkta bulunan armatürlerin katkıları dikkate alınır. Hesap alanı iki armatür arasındaki kısımdır. Gözlem doğrultusu Hesap alanı 5h 5h 5h 12h 3

4 Hesap noktaları D/2 D 6m * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 6m w ş /2 * * * * * * * * * * d * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * d/2 w ş N: boyuna doğrultudaki hesap noktaları sayısı eğer direkler arası mesafe; s 3m ise N = 1 eğer direkler arası mesafe; s > 3m ise D 3m olacak şekilde N belirlenir. Her bir şeritte enine doğrultudaki hesap çizgisi sayısı : 3 d: Enine doğrultuda hesap noktaları arasındaki mesafe: w ş / 3 Gözlemci konumu: Hesap alanındaki ilk armatürden 6m geride ve her şeridin ortasında bulunmaktadır. Hesap alanındaki toplam hesap noktası sayısı (HNS) : N x şerit sayısı x 3 Yol Aydınlatması tesisatlarında hesaplanacak parametreler Ortalama aydınlık düzeyi, (Eort lx) Hesap noktalarındaki aydınlık düzeyi değerlerinin toplamının hesap noktası sayısına bölümü ile elde edilir. Aydınlık düzeyi düzgünlüğü (U oa ) Aydınlatmanın kalitesini belirleyen büyüklüktür. Hesap alanındaki tüm noktalar dikkate alındığında minimum yatay aydınlık düzeyi değerinin, ortalama yatay aydınlık düzeyi değerine oranı olarak tanımlanır. U oa E E Boyuna aydınlık düzeyi düzgünlüğü, (U la ) Hesap alanındaki tüm noktalar dikkate alındığında minimum yatay aydınlık düzeyi değerinin, maksimum yatay aydınlık düzeyi değerine oranı olarak tanımlanır. min ort E U la E min max 4

5 Yol Aydınlatması tesisatlarında hesaplanacak parametreler Çevreleme oranı (SR) Çevre aydınlatması çevreleme oranı ile belirlenir. Yolun kaldırım tarafında bulunan 5m lik kısmının ortalama aydınlık düzeyinin, yolun iç tarafındaki 5m lik kısmının ortalama aydınlık düzeyine oranı olarak tanımlanır. SR E E ort1 ort 2 E E ort 4 ort3 Yol Aydınlatması tesisatlarında hesaplanacak parametreler Ortalama parıltı düzeyi, (Lort- cd/m 2 ) Tüm hesap noktalarında, gözlemci konumuna göre hesaplanmış parıltıların toplamının, hesaplanan nokta sayısına bölümü ile elde edilir. Her gözlemci konumu için ayrı ayrı hesaplanır. Ortalama parıltı düzgünlüğü (U o ) Minimum yol parıltısının, ortalama yol parıltısına oranıdır. Her gözlemci konumu için ayrı ayrı hesaplanır. U o L L min Boyuna parıltı düzeyi düzgünlüğü, (U l ) Gözlemcinin bulunduğu her şeridin orta çizgisi boyunca hesaplanan minimum yol parıltısının, maksimum yol parıltısına oranıdır. Her bir yol şeridi için, ayrı ayrı hesaplanması gereklidir. o L U min l L max 5

6 Yol Aydınlatması tesisatlarında hesaplanacak parametreler Yol Aydınlatması tesisatlarında hesaplanacak parametreler Kamaşma Sağlam bir gözün dış etkilerle geçici olarak etrafındaki cisimleri göremez hale gelmesine kamaşma denir. Konforu engelleyen kamaşmaya psikolojik kamaşma, görme olayını bozan kamaşmaya ise fizyolojik kamaşma denir. Görüş alanı içindeki bütün ışık kaynakları kamaşmaya neden olur. Işık direkt olarak veya yol yüzeyinden, çevredeki binalardan, trafik işaretlerinden ya da cisimlerden yansıyarak sürücünün gözüne gelir. Psikolojik kamaşma, kamaşma sınırlama katsayısı ile tanımlanır. Ancak yeni uluslararası önerilerde psikolojik kamaşma hesabı dikkate alınmamaktadır. Belli bir formüle dayanarak hesaplanan fizyolojik kamaşma için gerekli sınır değerler sağlandığında, psikolojik kamaşma için gerekli koşulların da sağlandığı kabul edilmektedir. 6

7 Yol Aydınlatması tesisatlarında hesaplanacak parametreler Fizyolojik kamaşma Gözün görme yeteneğini azaltır. Kamaşma kaynağından, sürücünün gözüne gelen ışınlar retinada bir örtü parıltısına sebep olurlar. Bu da görmedeki keskinliğin azalmasına neden olur. Fizyolojik kamaşmaya, eşdeğer örtü parıltısı neden olur ve eşdeğer örtü parıltısı da, m EGi Lö K 2 θ i 1 denklemiyle hesaplanır. Hesap alanından itibaren 5m lik Yol mesafesi içerisindeki armatürlerin etkisi göz önüne alınır. i Burada, E Gi : i. kamaşma kaynağının sürücünün gözünde meydana getirdiği düşey aydınlık düzeyi (1.5 6 ), i : i. kamaşma kaynağından göze gelen ışın ile bakış doğrultusu arasındaki açı, m : Sürücünün görüş alanındaki armatür sayısı K : Sürücünün yaşına bağlı katsayı, derece cinsinden olduğunda K= 1, radyan cinsinden olduğunda K= Bu örtü parıltısına dayanarak uluslararası önerilerde kamaşma bağıl eşik artışı (TI) denilen bir parametre ile sınırlandırılmaktadır. Yol Aydınlatması tesisatlarında hesaplanacak parametreler 7

8 Yol Aydınlatması tesisatlarında hesaplanacak parametreler Yol Aydınlatması tesisatlarında hesaplanacak parametreler Bağıl Eşik Artışı (TI) Örtü parıltısı ve ortalama yol parıltısının fonksiyonudur. Kamaşma yok iken üzerinde 8 büyüklüğünde bir cisim olan bir fonda söz konusu bu cismin fark edilebilmesi için gerekli minimum parıltı farkı değeri L e iken, kamaşma var iken cismin görülebilmesi için parıltı farkının L e den L G ye yükseltilmesi gerekir. Bu artış değeri bağıl eşik artışı olarak tanımlanır. Yol güvenliği ile ilgili bir büyüklüktür. Bağıl eşik artışı, ΔLG ΔLe TI ΔLe İle tanımlanır ve hesaplaması kolay olduğu için aşağıdaki Lö TI 65.8 Lort formülü ile hesaplanabilir. Burada, L ö = Örtü parıltısı L ort = Ortalama parıltı dır. Bu formül.5cd/m 2 L ort 5cd/m 2 değerleri arasında geçerlidir. 8

9 Yatay aydınlık düzeyi Yol yüzeyindeki bir P noktasının yatay aydınlık düzeyi aşağıdaki formül ile hesaplanır. h I(C; ) C * P E P a L BF I( C, ) 3 cos 2 1 h i 1 I(C, ) a h C BF L : Armatürden P noktasına ulaşan ışık şiddeti değeri (cd), : P noktasına gelen ışının düşeyle yaptığı açı, : P noktasına katkıda bulunan armatür sayısı, : Armatür fotometrik merkezinin yerden yüksekliği (m) : Düzlem açısı : Bakım-işletme faktörü : Lambanın ışık akısı (lm) ışık dağılım eğrisi (polar fotometrik eğri) C düzlemleri Armatürden geçen düşey ekseni dönme ekseni olarak alan C düzlemlerindeki ışık dağılım eğrileri bu düzlemler içinde düşeyle açıları yapan ışık şiddeti vektörleriyle verilir. 9

10 Armatüre ait ışık şiddeti değerleri tablosu Armatüre ait ışık şiddeti değerleri tablosu I(C, ) cd/1 lm Armatüre ait ışık şiddeti değerleri tablosu tane C düzleminde ( ) x 2664 değer 37 tane açısında ( ) Aydınlatma hesaplarının doğru yapılabilmesi için armatüre ait ışık dağılım eğrisinin yukarıda verilen açılarda 2664 değer için verilmesi zorunludur. Aksi halde hesap sonuçları ile ölçüm sonuçları arasındaki farklar büyük olacaktır ve yapılan tasarımlar gerçek aydınlatma düzeneğinden farklı olacaktır. Aydınlatma hesaplarında kullanılacak ışık şiddeti değerleri tablosu -36 derece arasında oluşturulmalıdır. derecelik C düzlemi aynı zamanda 36 derecelik düzlem olduğundan derecedeki ışık şiddeti değerleri 36 derecelik ışık şiddeti değerleri yerine kopyalanarak armatüre ait tablo oluşturulur. 1

11 Armatürlerin IP koruma sınıfları Birinci rakam Katı cisimlere karşı koruma İkinci rakam Koruma yok Koruma yok 1 5mm den büyük katı cisimlare karşı koruma 2 12mm den büyük katı cisimlare karşı koruma 3 2.5mm den büyük katı cisimlare karşı koruma 4 1 mm den büyük katı cisimlare karşı koruma Sıvı maddelere karşı koruma 1 Dik düşen su damlalarına karşı koruma 2 15 lik açıya kadar eğik damlayan suya karşı koruma 3 6 lik açıya kadar eğik damlayan suya karşı koruma 4 Her yönden gelen su damlalarına karşı koruma 5 Toza karşı koruma 5 Su püskürtmesine karşı korumalı 6 Toza karşı tam koruma 6 Şiddetli deniz dalgalarına karşı koruma - 7 Suya batırılmalara karşı koruma - 8 Basınç altında uzun süre suda kalmaya karşı koruma Bakım - işletme faktörü IP No. Kirlenme Kategorisi Bakım aralığı (yıl) Yüksek IP2X Orta Düşük Yüksek IP5X Orta Düşük Yüksek IP6X Orta Düşük Tesisatlarda kullanılan armatürün IP koruma sınıfına, tesisatın bulunduğu bölgenin kirlenme kategorisine ve yapılacak bakım sıklığına bağlı olarak Bakımişletme faktörü belirlenir. Belirlenen bu değer hesaplarda kullanılır ve bakım işlerinin düzenli yapılması ile istenen aydınlatma kriterlerinin sürekliliği sağlanır. 11

12 Parıltı düzeyi Yol yüzeyindeki bir P noktasının parıltı düzeyi aşağıdaki formüller ile hesaplanır. r (,tan ) = q(,tan ). cos 3 L P r 4 ( EP, tan ) 1 3 cos I(C i, i ) : i. kaynaktan P noktasına gelen ışık şiddeti değeri (cd), i : i. kaynaktan P noktasına gelen ışın ile yüzeyin normali arasındaki açı, h : Armatür fotometrik merkezinin yerden yüksekliği (m) r( i,tan i ): İndirgenmiş parıltı faktörü (cd/m 2 /lx) g : Gözlem açısı. Yol yüzeyinden yansıyıp göze gelen ışık ile yatay düzlem arasındaki düşey açı : Işığın geliş doğrultusunun düşey düzlemi ile gözlem doğrultusu arasındaki açı C : Düzlem açısı R Tablosu Yol yüzeylerinin yansıtma özellikleri, ya q(, ) parıltı faktörü veya r (,tg ) indirgenmiş parıltı faktörü ile verilirler. Gerçekte parıltı faktörü veya indirgenmiş parıltı faktörü gözönüne alınan noktanın gözlemciye ve ışık kaynağına olan doğrultularına bağlıdır. Yol aydınlatmasında kullanılan yol sınıfları, ortalama parıltı faktörleri ve S1, S2 aynasal faktörleri aşağıdaki tabloda görülmektedir. Yol yüzeylerinin kullanılan malzemeye göre sınıflandırılması Yol Sınıfı q o S1 S2 R R R R N N N N CI CII Yol Sınıfı R1 N1 R2 N2 R3 N3 R4 N4 Malzemenin yapısı Beton yol yüzeyleri, yapay parlaklığı %15 olan asfalt yol yüzeyleri, %8 i çok parlak taş parçacıklarından oluşan yol yüzeyleri. Kaba yapılı ve normal ince çakıllı yol yüzeyleri, Yapay parlaklığı %1-15 olan asfalt yüzeyler, Çakıl bakımından zengin (>%6) ve çakıl boyutunun 1mm den fazla olduğu pürüzlü ve kaba asfalt yüzeyler. Koyu renkli 1mm ve daha küçük boyutta çakıl içeren kaba yapılı asfalt yüzeyler, kaba fakat parlak yol yüzeyleri Mastik asfalt, parlak ve oldukça düzgün yapılı yol yüzeyleri. 12

13 R Tablosu Yol sınıfına ait R tablosuna bir örnek aşağıda görülmektedir. R değerleri ve tan değerlerine bağlı olarak verilmektedir. R3 tipi yol sınıfına ait r değerleri x 1 +4 tg / R qo= S1= S2= Armatürlerin sınıflandırılması Kamaşma derecesine göre armatürlerin sınıflandırılması Armatürün ışık dağılım eğrisinin yaygın ve yoğun şiddetli olması yol parıltısını artırırken, kamaşma tehlikesine neden olmaktadır. Kamaşmanın kontrol altına alınması ve aynı zamanda etkin bir aydınlatma yaratılabilmesi armatürlerin ışık dağılım eğrilerine kumanda edilmesi ile mümkün olabilmektedir. Armatürler CIE (Uluslar arası Aydınlatma Komisyonu) e göre kamaşma derecesi bakımından, armatürden geçen ve yol eksenine paralel olan düşey düzlemdeki (C= ) ışık dağılım eğrilerinin şekline göre Tablodaki gibi ekranlı, yarı ekranlı ve ekransız olmak üzere üç sınıfa ayrılmaktadır. Tablodaki ışık şiddeti değerleri 1 lm e göre verilmektedir. Armatür Tipi I 8 I 9 I max ın doğrultusu ( açısı) Ekranlı 3 cd 1 cd -65 Yarı Ekranlı 1 cd 5 cd -75 Ekransız *1cd * Işık şiddeti en fazla 1cd olabilir. I 8.: C= ve C=2 lik düzlemlerde düşeye göre =8 lik açı altındaki en büyük ışık şiddeti değeri (cd/1 lm), I 9.: C= ve C=2 lik düzlemlerde düşeye göre =9 lik açı altındaki en büyük ışık şiddeti değeri (cd/1 lm) maks...: Maksimum ışık şiddetinin (I maks ) oluştuğu açı değeridir. Genelde yol aydınlatması tesisatlarında ışık kirliliğini azaltmak, armatür verimini artırmak ve kamaşmayı sınırlandırmak için yarı ekranlı armatürler kullanılmaktadır. 13

14 Armatürlerin sınıflandırılması Yol aydınlatma düzenekleri Soldan tek taraflı düzenek Sağdan tek taraflı düzenek Karşılıklı düzenek Kaydırılmış düzenek Refüjden çift konsollu düzenek Refüjden çift konsollu karşılıklı düzenek Refüjden çift konsollu kaydırılmış düzenek Enine askı düzeni Refüjde boyuna askı düzeni 14

15 CIE 115 e göre yol aydınlatma sınıfları CIE 115 e göre yol aydınlatma sınıfları Yolun Tanımı Bölünmüş yollar, ekspres yollar, otoyollar (otoyola giriş ve çıkışlar, bağlantı yolları, kavşaklar, ücret toplama alanları) Trafik yoğunluğu ve yolun karmaşıklık düzeyi (Not 1); Yüksek Orta. Düşük.. Devlet yolu ve il yolları (tek yönlü veya iki yönlü; kavşaklar ve bağlantı noktaları ile şehir geçişleri ve çevre yolları dahil) Trafik kontrolu (Not 2) ve yol kullanıcılarının (Not3) tiplerine göre ayrımı (Not 4); Zayıf İyi. Şehir içi ana güzergahlar (bulvarlar ve caddeler), ring yolları, dağıtıcı yollar Trafik kontrolu (Not 2) ve yol kullanıcılarının (Not 3) tiplerine göre ayrımı (Not 4); Zayıf İyi. Şehir içi yollar (yerleşim alanlarına giriş çıkışın yapıldığı ana yollar ve bağlantı yolları) Trafik kontrolu (Not 2) ve yol kullanıcılarının (Not 3) tiplerine göre ayrımı (Not 4); Zayıf İyi. Aydınlatma Sınıfı M1 M2 M3 M1 M2 M2 M3 M4 M5 Aydınlatma sınıfları için uygulanacak kalite büyüklükleri Aydınlatma sınıfları için uygulanacak kalite büyüklükleri Aydınlatma sınıfı L o (cd/m²) U o U l TI (%) M M M M M

16 Türkiye için yol aydınlatma sınıfları Yol tanımı Şehir bağlantı ve çevre yolları (tek veya iki yönlü, kavşaklar ve bağlantı noktaları ile şehir geçişleri dahil) - Hız 9 km/h ; - Hız < 9 km/h ; Şehiriçi ana güzergahlar (bulvarlar ve caddeler ; ring yolları ; dağıtıcı yollar) - 5 km/h Hız < 9 km/h ; 3 km den kısa aralıklarla kavşak, yonca ayrımı var ; - 5 km/h Hız < 9 km/h ; 3 km den kısa aralıklarla kavşak, yonca ayrımı yok; - Hız < 5 km/h; Şehiriçi yollar (yerleşim alanlarına giriş çıkışın yapıldığı ana yollar ve bağlantı yolları) - Hız 5 km/h ; 3 km den kısa aralıklarla kavşak, yonca ayrımı var ; - Hız 5 km/h ; 3 km den kısa aralıklarla kavşak, yonca ayrımı yok ; - Hız < 5 km/h ; 3 km den kısa aralıklarla kavşak, yonca ayrımı var ; - Hız < 5 km/h ; 3 km den kısa aralıklarla kavşak, yonca ayrımı yok ; Yerleşim (ikametgah) bölgelerindeki yollar - 3 Hız < 5 km/h ; suç oranı yüksek; - 3 Hız < 5 km/h ; suç oranı normal; - Hız < 3 km/h ; suç oranı yüksek; - Hız < 3 km/h; suç oranı normal; Ayd. sınıfı M1 M2 M1 M2 M3 M3 M4 M4 M5 M4 M5 M5 M6 Aydınlatma sınıfları için uygulanacak kalite büyüklükleri Aydınlatma sınıfı L ort (cd/m 2 ) U o U l TI (%) SR M M M M M M Burada; L ort : Yolun ortalama parıltısı (cd/m 2 ) U o : Ortalama düzgünlük (U o =L min /L ort ) U l : Boyuna düzgünlük (U l =L min /L maks ) TI : Bağıl eşik artışı (TI={ L K - L e }/ L e ). SR : Çevreleme oranı 16

17 Yol aydınlatması Tasarım aşamasında tesisatın yatırım ve işletme maliyetini etkileyen parametreler aşağıdaki gibi sıralanabilir ; Mevcut yol için gerekli aydınlatma kriterlerinin belirlenmesi, Yol yüzeyinin yansıma özelliklerinin belirlenmesi, Uygun lamba seçimi, Uygun armatür seçimi, Tasarım hesaplarının yapılması. Tasarım hesaplarının yapılması AR AR C-C18 C9-C27 C-C18 C9-C AR AR C-C18 3 C9-C AR3 6 3 C-C C9-C C-C18 3 C9-C27 17

18 Tasarım hesaplarının yapılması 3.5m 2m 3.5m 2m w=23m w=23m Örnek yol her biri 3,5 metre genişliğinde üç gidiş ve üç geliş altı şerit ve ortada iki metre genişliğindeki bir refüjden ibaret olup, toplam 23 metre genişliğindedir. Tasarım hesaplarının yapılması Trafiğin yoğun olduğu saatlerde 5 km/h in altında hızlarla gidildiği kabul edilmiş, bu durumda da aydınlatma sınıfı M3 dir. Aydınlatma sınıfı L ort (cd/m 2 ) U o U l TI (%) SR M

19 Tasarım hesaplarının yapılması Tasarım hesapları; Karşılıklı ve refüjden çift konsollu düzenek, M3 aydınlatma sınıfları, Beş farklı armatür, Tasarım hesaplarında IP65 koruma sınıflı armatürlerin orta kirli bir ortamda iki yıllık sürelerde periyodik bakımlarının yapılabildiği kabulü ile bakım-işletme faktörü.89 olarak alınmıştır. Yol kaplaması R3 sınıfı olarak kabul edilmiştir. M3 aydınlatma sınıflı yol tasarımında ise 15 W şeffaf tüp yüksek basınçlı sodyum buharlı lambalar yerleştirilmiştir. Tasarım hesaplarının yapılması Tablo. M3 aydınlatma sınıflı yolun karşılıklı düzenek ile aydınlatılması hali AR1 AR2 AR3 AR4 AR5 s (m) h (m) k (m) ,5 1,5 1 k ( ) a ( ) 1 1 L ort (cd/m 2 ) , 1,2 1. U o.5.55,57,57.57 U l.59.66,7,63.77 TI (%) , SR.64.56,58,55.51 M (YTL/1yıl) T (kwh/yıl)

20 Tasarım hesaplarının yapılması AR1 AR2 AR3 AR4 AR C-C18 3 C9-C27 3 C-C18 3 C9-C27 3 C-C18 3 C9-C27 3 C-C18 3 C9-C27 3 C-C18 3 C9-C27 T (kwh/yıl) AR1 AR2 AR3 AR4 Tasarım hesaplarının yapılması Tablo. M3 aydınlatma sınıflı yolun refüjden çift konsollu düzenek ile aydınlatılması hali AR1 AR2 AR3 AR4 AR5 s (m) h (m) k (m) ,5 1,5 1.5 k ( ) a ( ) L ort (cd/m 2 ) ,1 1,2 1.1 U o.4.49,48,42.41 U l.61.7,8,73.72 TI (%) , 9, SR.46.53,58,5.56 M (YTL/1yıl) T (kwh/yıl)

21 Tasarım hesaplarının yapılması AR1 AR2 AR3 AR4 AR C-C18 3 C9-C27 3 C-C18 3 C9-C27 3 C-C18 3 C9-C27 3 C-C18 3 C9-C27 3 C-C18 3 C9-C27 T (kwh/yıl) AR2 AR3 AR4 Tasarım hesaplarının yapılması Toplam 1 tasarım hesabında 7 uygun sonuç elde edilmiştir. Uygun olmayan çözümler AR1 ve AR5 kodlu armatürleri ile gerçekleşmiştir AR1 AR2 AR3 AR4 AR M3 karşılıklı 3 C-C18 3 C9-C27 3 C-C18 3 C9-C27 3 C-C18 3 C9-C27 3 C-C18 3 C9-C27 3 C-C18 3 C9-C27 M3 refüjden çift konsollu 21

22 SORU: Aşağıda şekli verilen genişliği 6m olan iki şeritli (2x3m) R2 tipi bir yolun aydınlatılması sol taraflı aydınlatma düzeneği ile yapılmıştır. 1 lm e göre ışık şiddeti değerleri Tablo 1 de verilen armatürlerin içinde 15W lık şeffaf tüplü yüksek basınçlı sodyum buharlı lamba bulunmaktadır. Direk montaj yüksekliği 1m, direkler arası açıklık 3m, eğim (tilt) açısı, konsol boyu m dir. 15W lık yüksek basınçlı sodyum buharlı lambanın ışık akısı 175 lm, tesisatın bakım işletme faktörü.8 olduğuna göre, 1, 2 ve 3 numaralı armatürlerin şekilde verilen P noktasında oluşturdukları yatay aydınlık düzeyi değerlerini ve 2 numaralı armatürden 6m geride bulunan G gözlemci noktasına göre oluşturmuş oldukları parıltı değerlerini hesaplayınız P (4.5 ; 2.5) 3m 1,5m C/

23 tg / R q o= S1= S2=