RECENT PERIOD TURKISH STUDIES

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "RECENT PERIOD TURKISH STUDIES"

Canan Doğançay
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 YAKIN DÖNEM TÜRKİYE ARAŞTIRMALARI RECENT PERIOD TURKISH STUDIES ISSN CİLT/VOLUME:12 YIL/YEAR: 2013 / 2 SAYI/ISSUE: 24 Yılda İki Kez Yayımlanan Ulusal Hakemli Dergi National Peer Reviewed Journal Published Two Times Yearly

2 Yakın dönem Türkiye araştırmaları = Recent period Turkish studies.-- İstanbul : İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, c.: resim, tablo; 24 cm. Yılda iki sayı ISSN Elektronik ortamda da yayınlanmaktadır: 1. TARİH TÜRKİYE SÜRELİ YAYINLAR. 2. ATATÜRK İLKELERİ VE DEVRİMLERİ. 3. ATATÜRKÇÜLÜK. 4. TÜRKİYE CUMHURİYETİ TARİHİ. Baskı: İlbey Matbaa Sertifika No: İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı tarafından bastırılmıştır.

3 YAKIN DÖNEM TÜRKİYE ARAŞTIRMALARI RECENT PERIOD TURKISH STUDIES CİLT/VOLUME: 12 YIL/YEAR: 2013 / 2 SAYI/ISSUE: 24 Sahibi / Owner: İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü adına Prof. Dr. Cezmi ERASLAN Yayın Kurulu / Editorial Board: Prof. Dr. Cezmi ERASLAN (Başkan, Editör) Prof. Dr. Mustafa AYDIN Doç. Dr. Serkan TUNA Doç. Dr. Aynur SOYDAN ERDEMİR Doç. Dr. Savaş AÇIKKAYA Doç. Dr. Önder KOCATÜRK (İngilizce Dil Editörü) Yrd. Doç. Dr. Cevahir KAYAM Yrd. Doç. Dr. Nilüfer ERDEM Yrd. Doç. Dr. Akın ÇELİK Yrd. Doç. Dr. Hayrünisa ALP Yrd. Doç. Dr. Ö. Kürşad KARACAGİL Birim Yayın Komitesi / Publishing Unit Committee: Prof. Dr. Cezmi ERASLAN (Başkan) Doç. Dr. Serkan TUNA Yrd. Doç. Dr. Cevahir KAYAM Posta Adresi / Post Address: İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Bozdoğan Kemeri Cad. No: 7 Vezneciler/İSTANBUL Telefon / Telephone: Dahili / Internal: 10598/10056 Faks / Fax: e-posta / ata.enst@istanbul.edu.tr yakindonemturkiye@hotmail.com

4 BU SAYININ HAKEMLERİ /REFEREES FOR THIS ISSUE Prof. Dr. Osman AKANDERE Necmettin Erbakan Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Prof. Dr. Süleyman BEYOĞLU Marmara Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Prof. Dr. Işıl ÇAKAN HACIİBRAHİMOĞLU İstanbul Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Prof. Dr. Cezmi ERASLAN İstanbul Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Prof. Dr. Temuçin Faik ERTAN Ankara Üniversitesi, Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Prof. Dr. Ali Fuat ÖRENÇ İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Prof. Dr. Hikmet ÖZDEMİR Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cemalettin TAŞKIRAN Gazi Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Doç. Dr. Fatih M. SANCAKTAR İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Doç. Dr. Ali SATAN Marmara Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Doç. Dr. Serkan TUNA İstanbul Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Yrd. Doç. Dr. İbrahim KELAĞA AHMET Trakya Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Şamil ÜNSAL İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi Dr. Zekeriya TÜRKMEN ATASE, Harbiye Askeri Müzesi

5 İÇİNDEKİLER/CONTENTS Editörden Mektup Editor s Message Prof. Dr. Cezmi ERASLAN... vii-ix Makaleler/Articles İstanbul da Ekmek Karnesi Uygulaması, Karne ve Ekmek Suistimalleri ( ) Bread Ration Practice in Istanbul, Ration and Bread Abuses ( ) Bülent BAKAR Propagandadan Hakikate Bir Tarihçinin Dramı: Arnold Joseph Toynbee The Drama of A Historian from Propaganda to Truth: Arnold Joseph Toynbee Rıdvan BAL Finans Girdabında Boğulan İmparatorluk Mülkü: Kıbrıs Imperial Property Drowned in the Financial Vortex: Cyprus Kuntay GÜCÜM Kuşakların Temel Özellikleri ve Hava Harp Okulu Uygulamaları Key Features of Generations and Practices of the Air Force Academy Osman YALÇIN, Ahmet Burak SÖKMEN, Hatice KULAK Çeviriler/Translations Yunan Milletvekili Makkas ın Mustafa Kemal İle 6 Mayıs 1931 de Gerçekleştirdiği Görüşmeye Dair Raporu Report of Greek Deputy Makkas about his Interview with Mustafa Kemal on May 6, 1931 Nilüfer ERDEM Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları Dergisinin Amacı ve Yayın İlkeleri

7 vii EDİTÖRDEN MEKTUP Değerli Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları dostları, İlmi yayın ve toplantılar açısından son derece verimli bir yıl olan 2015 yılını geride bırakan Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitümüz, dergimizin 24. yeni sayısıyla huzurlarınızdadır. Bu sayımızda dört makale ve bir çeviri yazı bulunmaktadır. Değerli meslektaşımız Doç. Dr. Bülent Bakar, İstanbul da Ekmek Karnesi Uygulaması, Karne ve Ekmek Suistimalleri ( ) başlıklı yazısında bizi İkinci Dünya Savaşının zor günlerine götürüyor. Türkiye nin girmemesine karşın şiddetle etkilendiği, ekonomik, sağlık ve sosyal konularda halkın büyük sıkıntılar çektiği İkinci Dünya Savaşı yılları toplum hafızasında bıraktığı kötü izler ile anılmaktadır. Türk toplumunun en temel besin kaynaklarından biri olan ekmek, karne ve gram ile dağıtılmak zorunda kalındı. Bir milyona yakın askerin silahaltına alınmasından kaynaklanan üretim azlığı toplumu 7 den 70 e etkilemiştir. Doç. Dr. Bülent Bakar, dönemin basını ve arşiv kaynaklarını kullanarak bizi o günlerin sıkıntılarıyla yeniden yüzleştirmektedir. Günümüzün kıymetini hatırlatmaya yarayacak önemli bir çalışmayı dikkatinize sunuyoruz. İkinci yazımız da Türkiye yi geçmişte ve bu gün de etkileyen bir hususu mercek altına almaktadır. Birinci Dünya Savaşının zor günlerinde işgalci Rus ordusuna yardımcı olan Ermeni gönüllülerinin zararlarını en aza indirmek adına Ermeni vatandaşlarını ülkenin başka bir bölgesine yeniden yerleştiren Türkiye, yüz yıldır yapmadığı bir suçla itham edilmektedir. Dönemin süper gücü İngiltere nin dünya kamuoyunu istediği gibi yönlendirmek için kullandığı propaganda

8 viii makinesinin en etkili dişlilerinden biri olan A. J. Toynbee, Propagandadan Hakikate Bir Tarihçinin Dramı: Arnold Joseph Toynbee isimli ikinci makalemizin konusunu teşkil ediyor. Çoğunluğunu Ermenilerin teşkil ettiği tanıklarının(!) şahitlikleriyle Türk milletini mahkûm etmeye çalışan Mavi Kitap ı yayınlayan Toynbee, Birinci Dünya Savaşından sonraki dönemlerde Türklere bakışında önemli değişiklikler yaşamış bir tarihçidir. Rıdvan Bal tarafından kaleme alınmış yazının ilginize mazhar olacağına inanıyoruz. Bu sayımızın üçüncü makalesi Finans Girdabında Boğulan İmparatorluk Mülkü: Kıbrıs başlığını taşıyor. Tarihte ve günümüzde Türkiye nin Doğu Akdeniz güvenliği için vazgeçilmez öneme haiz bu parçası uluslararası hâkimiyet mücadelesinin gözde konularından birisini teşkil etmiştir. İngiltere nin sömürge imparatorluğunun tacı Hindistan ı daima kontrol altında tutmak için elinde olması gereken en önemli atlama taşı Kıbrıs tır. Osmanlı Devleti ndeki padişah değişimi esnasında yaşanan çekişmeleri kullanarak yönetimini 1878 de devraldığı Kıbrıs tan İngiltere hiçbir zaman elini çekmemiştir. Bu makalede Osmanlı Devleti nin mülkiyeti elinde olan bir adanın gelirlerinden istifade etme çabalarını göreceksiniz. Borçlarının faizlerini ödeyemeyeceğini ilan etmek zorunda kalan bir devletin, ekonomisinin kontrolü alacaklılarına geçmiş bir yönetimin bunu ne kadar başarabileceğinin takdiri sizindir. Kuşakların Temel Özellikleri ve Hava Harp Okulu Uygulamaları üç değerli imza ile incelenmiştir. Gelecek hedefi olan ülkelerin yeni yetişen nesilleri ve eğitimlerini en önemli gündem maddesi yaptıklarını biliyoruz. Dünyanın her an gelişen ve değişen şartları, imkânları ve dengeleri yeni nesillerin bu hızlı değişime göre yetiştirilmelerini elzem kılmaktadır. Türkiye de her kademede çağın gereklerine uygun ve gelecek hedeflerine odaklı bir eğitim sistemini

9 hayata geçirmenin çabası içinde olmuştur. Günümüzde yaş aralığında değerlendirilen kuşak kavramının Hava Harp Okulu açısından ne anlam ifade ettiğini Osman Yalçın, Ahmet Burak Sökmen ve Hatice Kulak tarafından hazırlanmış olan bu yazıda göreceksiniz. 24. sayımızın son yazısı, aynı zamanda dergimizin sorumlusu Yrd. Doç. Dr. Nilüfer Erdem e aittir. Yunan Milletvekili Makkas ın Mustafa Kemal ile 6 Mayıs1931 de Gerçekleştirdiği Görüşmeye Dair Raporu gerek içeriği gerekse kaleme alındığı zaman itibarıyla son derece ilgi çekicidir. Birinci Dünya Savaşının amansız rakiplerinin, savaş sonrası samimi dostlar olmasında büyük pay sahibi olan Gazi Mustafa Kemal ile yapılan görüşmenin muhataplarınca nasıl algılandığı elbette önemlidir. Bilhassa uzun süren mübadele meselesinin hallinden sonra gerçekleştirilmiş olması Türk Yunan ilişkilerinin bundan sonra gireceği işbirliği ortamı için son derece olumludur. Faaliyetleri ve konuşmaları ile Türkiye nin dostluğuna önem veren bir isim olduğunu gördüğümüz Makkas ın Venizelos Arşivi ndeki bu raporu özelde Türk-Yunan, genelde Balkan tarihi meraklıları için değerli bir armağan olmuştur. Yeni sayıda yine Türkiye tarihinin ilginç konularıyla karşınızda olmak üzere, saygılarımla. ix Prof. Dr. Cezmi ERASLAN Editör

Benzer belgeler

RECENT PERIOD TURKISH STUDIES

YAKIN DÖNEM TÜRKİYE ARAŞTIRMALARI RECENT PERIOD TURKISH STUDIES ISSN 1304-9720 CİLT/VOLUME:12 YIL/YEAR: 2013 / 1 SAYI/ISSUE: 23 Yılda İki Kez Yayımlanan Ulusal Hakemli Dergi National Peer Reviewed Journal