OLGUN-13 EKMEKLİK BUĞDAY ÇEŞİT ADAYININ TESCİLİ HAKKINDA RAPOR

Transkript

1 OLGUN-13 EKMEKLİK BUĞDAY ÇEŞİT ADAYININ TESCİLİ HAKKINDA RAPOR Güneydoğu Anadolu Bölgesi suluda ekmeklik buğday tarımsal değerleri ölçme denemelerinde Olgun-13 çeşit adayı 2 yıl süreyle yer almıştır. Bu denemelerin sonunda verim, kalite ve hastalık değerleri dikkate alınarak bir değerlendirme yapılmış ve karar aşamasına gelinmiştir. Tarımsal değerleri ölçme denemeleri Adıyaman, Şanlıurfa (Koruklu), Şanlıurfa (Gündaş), Şanlıurfa (Tatlıca), Diyarbakır, Mardin (Kızıltepe) ve Mardin (Küçükköy) de kurulmuştur. Bu denemelerde Ceyhan 99, Cemre, Sagittario ve Pehlivan standart çeşitleri kullanılmıştır. TDÖ denemeleri ile birlikte Farklılık, Yeknesaklık ve Durulmuşluk (FYD) testleri 2 yıl süre ile Manisa da (Beydere) yapılmıştır. Olgun-13 çeşit adayının bu süre içinde UPOV prensiplerine uygun olarak her bir karakter için en uygun dönemde gözlemleri yapılmış ve çeşit özellik belgesi düzenlenmiştir. Olgun-13; tescil başvurusunu Olgunlar Turizm Otomotiv Pazarlama ve Tic. Ltd. Şti. nin yaptığı çeşit adayı aynı kuruluş tarafından 2012 yılında Adıyaman ve Şanlıurfa da ıslah edilmiştir. Çeşit adayı; yazlık, orta boylu ve başaklanma zamanı erken olup tarımsal değerleri ölçme denemelerinde kg/da ortalama verim ile ilk sırada yer almıştır. Çeşit adayının verimi, kg/da olan standart çeşitler ortalamasının %13.1 üzerindedir. Tekrarlamalı veriler üzerinden yapılan stabilite parametreleri incelendiğinde; Olgun-13 çeşit adayı 1.19 b değeri ve negatif a değerine (-44.1) sahiptir. Kalite değerleri incelendiğinde; beyaz taneli olan çeşit adayının bin tane ağırlığı g, hektolitre ağırlığı kg/hl, protein oranı % , zeleny sedimentasyon ml, su absorbsiyonu % , alveograf enerji değeri , un verimi % arasında değişmektedir. Karar Tescil Komitesinindir. Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü

2 Çizelge 1. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Ekim Yılı luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemeleri Verim Sonuçları (kg/da) Şanlıurfa (Koruklu) Adıyaman Diyarbakır Şanlıurfa (Tatlıca) Mardin (Kızıltepe) Ortalama 1-Ceyhan 99 (st) bc abc abc b 3 2-Cemre (st) c abc bcd b 9 3-Dariel (st) ab cd bcd b 4 4-Sagittario (st) ab cd e b 8 5-Pehlivan (st) bc a de b 7 6-GAPUTAEM-13-E c abc abc b 2 7-Bitacora ab bcd cde b 6 8-Olgun bc d a b 5 9-Olgun a ab ab a 1 F CV LSD ** * Ö.D Ö.D ** Lokasyon Ort B D B C A ** V.S.

3 Çizelge 2. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Ekim Yılı luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemeleri Verim Sonuçları (kg/da) Adıyaman Diyarbakır Şanlıurfa (Gündaş) Şanlıurfa (Koruklu) Mardin (Küçükköy) Ortalama 1-Ceyhan 99 (st) cd ab ab ab 2 2-Cemre (st) bc a cd ab 3 3-Sagittario (st) de bc bc b 8 4-Pehlivan (st) e c a b 7 5-TR abc ab d ab 4 6-TR ab ab cd b 6 7-Olgun cde ab bc ab 5 8-Olgun a ab ab a 1 F CV LSD Ö.D Ö.D Lokasyon Ort D A C B B ** * ** * V.S.

4 Çizelge 3. Güneydoğu Anadolu Bölgesi 2013 ve 2014 Yılları luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemeleri Verim Sonuçları (kg/da) Şanlıurfa Şanlıurfa Şanlıurfa Mardin Mardin Adıyaman Diyarbakır (Koruklu) (Tatlıca) (Gündaş) (Kızıltepe) (Küçükköy) Genel Ortalama 1-Ceyhan 99 (st) b 2 2-Cemre (st) bc 4 3-Sagittario (st) c 6 4-Pehlivan (st) bc 5 5-Olgun bc 3 6-Olgun a 1 F :** %CV:11.2 LSD :25.5 V.S.

5 Ceyhan 99 (st) Cemre (st) Sagittario (st) Pehlivan (st) Olgun-2 Olgun-13 Std. Ortalama Verim (kg/da) 516,6 503,4 490,6 494,3 509,3 501,2 567,0 Grafik 1. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday Verim Grafiği LSD 0.05 :

6 Çizelge 4. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday Tarımsal Değerleri Ölçme Denemelerine Ait Bazı Stabilite Parametreleri Verim (kg/da) b +,- sh a V.K. R 2 1-Ceyhan 99 (st) Cemre (st) Sagittario (st) Pehlivan (st) Olgun Olgun Genel Ortalama Std. Ortalama 501.2

7 Regresyon Katsayısı (b) Grafik 2. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday Stabilite Grafiği 1,5 1,4 1,3 1,2 Olgun-13 1,1 1,0 0,9 0,8 0,7 Ceyhan 99 (st) Cemre (st) Sagittario (st) Pehlivan (st) Olgun-2 Olgun-13 0,6 0, Verim (kg/da)

8 Verim (kg/da) Grafik 3. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday Beklenen Verim Grafiği Ceyhan 99 (st) Cemre (st) Sagittario (st) Pehlivan (st) Olgun-2 Olgun Çevre İndeksi

9 Çizelge 5. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Diyarbakır-2013) Bin (g) Değeri (W) Yumuşama Derecesi (BU) 1-Ceyhan 99 (st) B Cemre (st) B Dariel (st) B Sagittario (st) K Pehlivan (st) K GAPUTAEM-13-E-11 B Bitacora K Olgun-2 B Olgun-13 B Çizelge 6. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Şanlıurfa-Koruklu-2013) Bin (g) Değeri (W) Yumuşama Derecesi (BU) 1-Ceyhan 99 (st) B Cemre (st) B Dariel (st) B Sagittario (st) K Pehlivan (st) K GAPUTAEM-13-E-11 B Bitacora K Olgun-2 B Olgun-13 B

10 Çizelge 7. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Adıyaman-2013) Bin (g) Değeri (W) 1-Ceyhan 99 (st) B Cemre (st) B Dariel (st) B Sagittario (st) K Pehlivan (st) K GAPUTAEM-13-E-11 B Bitacora K Olgun-2 B Olgun-13 B Çizelge 8. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Şanlıurfa-Tatlıca-2013) Bin (g) Değeri (W) 1-Ceyhan 99 (st) B Cemre (st) B Dariel (st) B Sagittario (st) K Pehlivan (st) K GAPUTAEM-13-E-11 B Bitacora K Olgun-2 B Olgun-13 B

11 Çizelge 9. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Mardin-Kızıltepe-2013) Bin (g) Sed. Değeri (W) Yumuşama Derecesi (BU) 1-Ceyhan 99 (st) B Cemre (st) B Dariel (st) B Sagittario (st) K Pehlivan (st) K GAPUTAEM-13-E-11 B Bitacora K Olgun-2 B Olgun-13 B Çizelge 10. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Gündaş-2014) Bin (g) Sed. Değeri (W) 1-Ceyhan 99 (st) B Cemre (st) B Sagittario (st) K Pehlivan (st) K TR 5990 K TR 5992 K Olgun-2 B Olgun-13 B

12 Çizelge 11. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Koruklu-2014) Bin (g) Sed. Değeri (W) 1-Ceyhan 99 (st) B Cemre (st) B Sagittario (st) K Pehlivan (st) K TR 5990 K TR 5992 K Olgun-2 B Olgun-13 B Çizelge 12. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Adıyaman-2014) Bin (g) Sed. Değeri (W) 1-Ceyhan 99 (st) B Cemre (st) B Sagittario (st) K Pehlivan (st) K TR 5990 K TR 5992 K Olgun-2 B Olgun-13 B

13 Çizelge 13. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Küçükköy-2014) Bin (g) Sed. Değeri (W) Yumuşama Derecesi (BU) 1-Ceyhan 99 (st) B Cemre (st) B Sagittario (st) K Pehlivan (st) K TR 5990 K TR 5992 K Olgun-2 B Olgun-13 B Çizelge 14. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Diyarbakır-2014) Bin (g) Sed. Değeri (W) 1-Ceyhan 99 (st) B Cemre (st) B Sagittario (st) K Pehlivan (st) K TR 5990 K TR 5992 K Olgun-2 B Olgun-13 B

14 Çizelge 15. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri Ortalamaları ve Standart Sapmaları 1-Ceyhan 99 (st) 2-Cemre (st) 3-Sagittario (st) 4-Pehlivan (st) 5-Olgun-2 6-Olgun-13 B B K K B B Bin (g) Değeri (W)

15 Çizelge 16. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemeleri Gözlem Sonuçları (2013) Bitki Boyu (cm) Başaklanma Tarihi (gün/ay) Verim (kg/da) Diyarbakır Kızıltepe Adıyaman Çizelge 17. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemeleri Gözlem Sonuçları (2014) Koruklu Diyarbakır 1-Ceyhan 99 (st) /04 12/04 27/ Cemre (st) /04 09/04 18/ Dariel (st) /04 10/04 25/ Sagittario (st) /04 10/04 25/ Pehlivan (st) /04 15/04 30/ GAPUTAEM-13-E /04 04/04 17/ Bitacora /04 08/04 20/ Olgun /04 08/04 23/ Olgun /04 13/04 27/ Kızıltepe Adıyaman Bitki Boyu (cm) Başaklanma gün sayısı Soğuk zararı (1-9) Koruklu Diyarbakır Kızıltepe Adıyaman Koruklu Diyarbakır Mardin Adıyaman Koruklu Gündaş 1-Ceyhan 99 (st) Cemre (st) Sagittario (st) Pehlivan (st) TR TR Olgun Olgun Diyarbakır Mardin Adıyaman Koruklu Gündaş Gündaş Koruklu

16 Çizelge 18. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemeleri Hastalık Test Sonuçları (2013) Sarı Pas Kahverengi Pas Kara Pas Sürme Sürmeli Başak Toplam Başak Sürme Başak Oranı Sera Tarla* Fide* Fide* Sayısı Sayısı 1-Ceyhan 99 (st) Cemre (st) 7 T MR Dariel (st) S ; Sagittario (st) MS-S ; Pehlivan (st) 1 T-10 MS-MR GAPUTAEM-13-E-11 8 T MR X Bitacora S ; Olgun-2 4/7 (1B) Olgun-13 7 T R Not:1- İlaçlı genotipler * = maksimum skor Çizelge 19. Güneydoğu Anadolu Bölgesi luda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemeleri Hastalık Testleri (2014) Sarı Pas Kahverengi Pas Kara Pas Sürme Sera Tarla Sera Sera İkizce 1-Ceyhan 99 (st) İlaçlı 0 İlaçlı İlaçlı İlaçlı 2-Cemre (st) Sagittario (st) İlaçlı 60 MS-S İlaçlı İlaçlı İlaçlı 4-Pehlivan (st) 1 50 MS TR S TR MS Olgun-2 1/ Olgun Sera: Sarı pas hastalığı 0-9 skalası ile değerlendirilmiş olup 0-6 dayanıklı, 7-9 hassas olarak yorumlanmalıdır. Sera: Kahverengi ve kara pas hastalıkları 0-4 skalası ile değerlendirilmiş olup 0-2 dayanıklı, 3-4 hassas olarak yorumlanmalıdır. Tarla: Sarı pas hastalığı, Modiye Cobb skalasına göre değerlendirme yapılmıştır. Tarla: Sürme hastalığı, enfekteli ve sağlam başaklar sayılmış ve oranlanarak % olarak verilmiştir.