HUBUBAT, BAKLİYAT, YAĞLI TOHUMLAR ve MAMULLERİ SEKTÖR RAPORU2016

Transkript

1 HUBUBAT, BAKLİYAT, YAĞLI TOHUMLAR ve MAMULLERİ SEKTÖR RAPORU2016

2 İÇİNDEKİLER I- DÜNYA DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ TİCARETİ 04 HUBUBAT, BAKLİYAT, YAĞLI TOHUMLAR ve MAMÜLLERİ SEKTÖR RAPORU / 2016 II- DÜNYA BİTKİSEL YAĞ TİCARETİ 08 III- DÜNYA ŞEKER VE ŞEKERLİ MAMULLER TİCARETİ 10 IV- DÜNYA PASTACILIK ÜRÜNLERİ TİCARETİ 14 V- HUBUBAT, BAKLİYAT, YAĞLI TOHUMLAR VE MAMULLERİ SEKTÖRÜ 2013 YILI İHRACAT DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ BİTKİSEL YAĞ SEKTÖRÜ ŞEKER VE ŞEKER MAMULLERİ SEKTÖRÜ PASTACILIK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ MAKARNA V. BAZI MAL GRUPLARI İÇİN SON ON YILLIK İHRACAT ve BİRİM FİYAT DEĞİŞİMLERİ 24 VI. ENERJİ FİYATLARI, İHRACAT ve DOLAR KURU DEĞİŞİM ORANLARI (%) 30 HUBUBAT, BAKLİYAT, YAĞLI TOHUMLAR VE MAMULLERİ SEKTÖRÜ TÜRKİYE GENELİ YILLARI OCAK-ARALIK DÖNEMİ İHRACATITABLOSU 36 1

3 I- DÜNYA DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ TİCARETİ 2014 yılında dünya değirmencilik sektörü ihracatı bir önceki yıla göre %2,2 oranında artış göstererek 19,7 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir yılı itibariyle, dünya değirmencilik ihracatında ilk beş ülke Almanya, Fransa, Tayland, Belçika ve Türkiye dir. Türkiye, 175 ülke arasında %5,7 lik pay ile dünyanın en çok değirmencilik ürünleri ihracatı yapan 5. ülkesi olarak yerini almıştır. Grafik 1.Dünya Değirmencilik Ürünleri Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2014) Grafik 2. Dünya Değirmencilik Ürünleri Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2014) Aynı yıl dünyanın toplam değirmencilik ürünleri ithalatı bir önceki yıla göre %0,2 artarak 19,68 milyar $ olmuştur. Değirmencilik ürünlerinde en önemli ithalatçı ülkeler ABD, Çin, Hollanda, Brezilya ve Almanya dır. Türkiye ise, değirmencilik ürünleri ithalatı yapan 219 ülke arasından en fazla ithalat yapan 47. ülke olup, aldığı pay %0,5 tir. Dünya değirmencilik sektörü içindeki en önemli ürün olan buğday unu ihracatı, 2014 yılında bir önceki yıla göre %4,8 oranında azalarak 5,1 milyar $ seviyesinde gerilemiştir yılı itibariyle, buğday unu ihracatında ilk beş ülke Türkiye, Kazakistan, Almanya, Fransa ve Belçika dır. Türkiye, 148 ülke arasında %18 pay ile dünyanın en çok buğday unu ihracatı yapan ülkesidir. 2 3

4 Grafik 3.Dünya Buğday Unu Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2014) I- DÜNYA DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ TİCARETİ Aynı yıl dünya buğday unu ithalatı bir önceki yıla göre %2,9 azalarak 5,18 milyar $ olmuştur. Buğday ununda en önemli ithalatçı ülkeler, Afganistan, Irak, Hollanda, Özbekistan ve Angola dır. Grafik 4. Dünya Buğday Unu Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2014) 4 5

5 Grafik 5. Dünya Bitkisel Yağ Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2014) II- DÜNYA BİTKİSEL YAĞ TİCARETİ Dünya bitkisel yağ ithalatı 2014 yılında %4,9 azalarak 61,5 milyar $ a gerilemiştir. Dünyanın en büyük bitkisel yağ ithalatçısı Hindistan, 8,8 milyar $ lık ithalatı ile 2014 yılında dünya bitkisel yağ ithalatının %14,3 ünü gerçekleştirmiştir. Hindistan dan sonra dünyada en fazla bitkisel yağ ithalatı yapan ülkeler Çin, Hollanda, ABD ve Almanya dır. Grafik 6. Dünya Bitkisel Yağ Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2014) Dünya bitkisel yağ ihracatı 2014 yılında bir önceki yıla göre %3,1 azalarak 59,5 milyar $ olmuştur. Endonezya ve Malezya, bitkisel yağ sektöründe dünyanın en büyük iki ihracatçısı (sırasıyla 1. ve 2. sırada) konumundadır yılında 18,2 milyar $ lık ihracat yapan Endonezya, dünya bitkisel yağ ihracatının %30,7 sini gerçekleştirmiştir. Malezya ise 12,6 milyar $ ihracat ile %21,2 paya sahiptir. Dünya bitkisel yağ ihracatında Endonezya ve Malezya yı sırasıyla Arjantin, Hollanda ve Kanada takip etmektedir. Türkiye ise 2014 yılında 167 ihracatçı ülke arasında 34. sırada yer almıştır. 6 7

6 III- DÜNYA ŞEKER VE ŞEKERLİ MAMULLER TİCARETİ 2014 yılında, dünya şeker ve şekerli mamuller sektörü ihracatı %9,1 oranında azalarak 46,6 milyar $ olarak gerçekleşmiştir. Şeker ve şekerli mamuller sektörü ihracatında önde gelen ülkeler Brezilya, Tayland, Fransa, Almanya ve ABD dir. Türkiye 181 ülke arasında dünyanın en çok şeker ve şekerli mamuller ihracatı yapan 16. ülkesidir. Grafik 7. Dünya Şeker ve Şekerli Mamuller Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2014) Grafik 8. Dünya Şeker ve Şekerli Mamuller Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2014) 2014 yılında dünya şeker ve şekerli mamuller ithalatı %5,6 azalarak 48,9 milyar $ olmuştur. Anılan yıl itibariyle sektörün ithalatına bakıldığında en önemli ithalatçıların ABD, Almanya, İngiltere, Çin ve Endonezya nın olduğu görülmektedir. Türkiye ise sektör ithalatında dünya sıralamasında 220 ülke arasından 73. ülke konumundadır. Dünya şeker ve şekerli mamuller sektörü içindeki en önemli ürün olan kakaosuz şekerli mamuller ihracatı, 2014 yılında bir önceki yıla göre %6,3 oranında artış göstererek 11,8 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir yılı itibariyle kakaosuz şekerli mamuller ihracatında ilk beş ülke Almanya, Çin, Belçika, Hollanda ve Meksika dır. Türkiye, 168 ülke arasında %4,5 pay ile 8. sırada yer almaktadır. 8 9

7 Grafik 9. Dünya Kakaosuz Şekerli Mamuller Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2014) III- ŞEKER VE ŞEKERLİ MAMULLER TİCARETİ Aynı yıl dünya kakaosuz şekerli mamuller ithalatı bir önceki yıla göre %5,2 oranında artarak 11 milyar $ olmuştur. Kakaosuz şekerli mamullerde en önemli ithalatçı ülkeler ABD, Almanya, İngiltere, Fransa ve Kanada dır. Grafik 10. Dünya Kakaosuz Şekerli Mamuller Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2014) 10 11

8 IV- DÜNYA PASTACILIK ÜRÜNLERİ TİCARETİ 2014 yılında, dünya pastacılık ürünleri sektörü ihracatı %5,4 artarak 68,2 milyar $ olarak gerçekleşmiştir. Pastacılık ürünleri sektörü ihracatında önde gelen ülkeler Almanya, İtalya, Hollanda, Fransa ve ABD dir. Türkiye 192 ülke arasında %2,4 pay ile dünyanın en çok pastacılık ürünleri ihracatı yapan 12. ülkesidir. Grafik 11. Dünya Pastacılık Ürünleri Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2014) Grafik 12. Dünya Pastacılık Ürünleri Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2014) 2014 yılında dünya pastacılık ürünleri ithalatı %5,1 artarak 65,8 milyar $ olmuştur. Anılan yıl itibariyle sektörün ithalatına bakıldığında en önemli ithalatçının aynı zamanda sektördeki önemli ihracatçılardan biri olan ABD olduğu görülmektedir. ABD yi sırasıyla İngiltere, Almanya, Fransa ve Kanada takip etmektedir. Türkiye ise sektör ithalatında dünya sıralamasında 221 ülke arasından 56. ülke konumundadır. Dünya pastacılık ürünleri sektörü içindeki önemli ürünlerden biri olan tatlı bisküvi ihracatı, 2014 yılında bir önceki yıla göre yaklaşık %4 artış göstererek 30,3 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir yılı itibariyle, tatlı bisküvi ihracatında ilk beş ülke Almanya, Belçika, ABD, Fransa ve İtalya dır. Türkiye, 183 ülke arasında %3 pay ile 10. sırada yer almaktadır

9 IV- DÜNYA PASTACILIK ÜRÜNLERİ TİCARETİ Grafik 13. Dünya Tatlı Bisküvi Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2014) Grafik 15. Dünya Makarna Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2014) Aynı yıl dünya tatlı bisküvi ithalatı bir önceki yıla göre %3,6 artarak 30 milyar $ olmuştur. Tatlı bisküvi ithalatında en önemli ülkeler ABD, İngiltere, Fransa, Almanya ve Kanada dır yılında dünya makarna ithalatı bir önceki yıla göre %5,7 artarak yaklaşık 8,7 milyar $ olmuştur. Makarna ithalatında en önemli ülkeler ABD, Almanya, Fransa, İngiltere ve Kanada dır. Grafik 14. Dünya Tatlı Bisküvi Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2014) Grafik 16. Dünya Makarna Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2014) Dünya pastacılık ürünleri sektörü içindeki önemli ürünlerden bir diğeri olan makarna ihracatı, 2014 yılında bir önceki yıla göre %2,4 artış göstererek 9,3 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir yılı itibariyle makarna ihracatında ilk beş ülke İtalya, Çin, Türkiye, Tayland ve ABD dir. Türkiye, 163 ülke arasında %5,4 pay ile 3. sırada yer almaktadır

10 V- HUBUBAT, BAKLİYAT, YAĞLI TOHUMLAR VE MAMULLERİ SEKTÖRÜ 2015 YILI İHRACAT DEĞERLENDİRMESİ 2015 yılında genel ihracatımız içinde tarım ürünleri ihracatı %14,5 pay alırken, tarım ürünleri ihracatı içinde Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri ihracatımızın payı %30 düzeyindedir. Bitkisel ürünler grubu içinde yer alan Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektörü nün Türkiye nin toplam bitkisel ürün ihracatından aldığı pay 2015 yılında %41 olmuştur. TÜİK verilerine göre, Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektörü nün 2015 yılı Türkiye geneli ihracatı bir önceki yıla oranla %8,9 oranında azalarak 6,1 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiş, Irak, Suriye, Sudan, Suudi Arabistan, ABD, Almanya, İsrail, Lübnan, Libya ve Mısır en çok ihracat yapılan ülkeler olmuştur. Orta Anadolu Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği nin 2015 yılı ihracat kaydı ise %4,9 azalarak 667,8 milyon $ seviyesinde gerçekleşmiştir. Birliğimizin Türkiye geneli sektör ihracatından aldığı pay %10,9 dur. DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ İhracatımız 2015 yılında %4,1 oranında artarak 1,1 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir. Değirmencilik ürünleri sektörünün en önemli kalemi olan buğday unu ihracatı söz konusu dönemde miktar bazında %26,8 oranında ve değer bazında ise %5,2 oranında artış göstermiş ve sırasıyla 2,8 milyon ton ve 979,3 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. En fazla buğday unu ihracatı yapılan ülkeler Irak, Sudan, Suriye, Angola, Filipinler, Yemen, İsrail, Benin, Madagaskar ve Lübnan olmuştur. Grafik 18. Türkiye Geneli Buğday Unu İhracatı (Bin $) Grafik 17. Türkiye Geneli Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatında İlk 10 Ülke Kaynak: TÜİK verileri Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları 2014 yılında dünya buğday unu ihracatı 5,1 milyar $ seviyesinde gerçekleşirken, dünya buğday unu ihracatından %18 pay alan ülkemiz 932 milyon $ lık ihracatı ile birinci sırada yer almıştır

11 ŞEKER VE ŞEKER MAMULLERİ SEKTÖRÜ İhracatımız 2015 yılında %16,8 azalarak 557,3 milyon $ seviyesinde gerçekleşmiştir. Kakaosuz şekerli mamuller ihracatı miktar bazında %13 oranında azalarak 162,7 bin ton olurken, değer bazında %17,8 düşerek 441,2 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. En çok kakaosuz şekerli mamul ihracatı yapılan ülkeler Irak, ABD, İngiltere, Almanya, İsrail, Suudi Arabistan, Mısır, Rusya Federasyonu, Güney Afrika Cumhuriyeti ve B.A.E. dir. BİTKİSEL YAĞ SEKTÖRÜ Grafik 20. Türkiye Geneli Kakaosuz Şekerli Mamuller İhracatı (Bin $) İhracatımız 2015 yılında bir önceki yıla göre %13,3 oranında düşüş göstererek 918,4 milyon $ a gerilemiştir. Rafine ayçiçek yağı ihracatımız söz konusu dönemde miktar bazında %9,2 ve değer bazında da %15,9 azalarak sırasıyla 620,8 bin ton ve 683,5 milyon $ seviyesinde gerçekleşmiştir. Irak, Suriye, Lübnan, Cibuti, İsrail, Yemen, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Etiyopya, Tayland ve Afganistan en çok ihracat yapılan ülkeler olmuştur. Grafik 19. Türkiye Geneli Rafine Ayçiçek Yağı İhracatı (Bin $) Kaynak: TÜİK verileri 2014 yılında dünya kakaosuz şekerli mamuller ihracatı 11,8 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir. Türkiye 2014 yılında 536,6 milyon $ kakaosuz şekerli mamuller ihracatı ile dünya ihracatından %4,5 pay almıştır. Kaynak: TÜİK verileri 18 19

12 PASTACILIK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ ihracatımız 2015 yılında %9,1 düşüş göstererek 1,5 milyar $ olmuştur. En önemli kalem olan tatlı bisküvi ve gofret ihracatı söz konusu dönemde %4,1 düşüş göstermiş ve 568,5 milyon $ değerinde gerçekleşmiştir. En çok ihracat yapılan ülkeler Irak, Suudi Arabistan, Yemen, Suriye, Lübnan, Libya, Filistin, Azerbaycan, Cezayir ve Almanya dır. MAKARNA söz konusu dönemde makarna ihracatı miktar bazında %8,6 oranında, değer bazında ise %17,5 oranında düşüş göstermiş ve sırasıyla 672,2 bin ton ve 418,3 milyon $ seviyesinde gerçekleşmiştir. En çok ihracat yapılan ülkeler Benin, Angola, Japonya, Irak, Somali, Togo, Suriye, Cibuti, Kamerun ve Nijer olmuştur. Grafik 22. Türkiye Geneli Makarna İhracatı (Bin $) Grafik 21. Türkiye Geneli Tatlı Bisküvi ve Gofret İhracatı (Bin $) Kaynak: TÜİK verileri Kaynak: TÜİK verileri Dünya makarna ihracatı 2014 yılında 9,3 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir. Ülkemiz makarna ihracatı ise 2014 yılında 507,1 milyon $ seviyesinde gerçekleşirken, dünya makarna ihracatından %5,4 pay alarak 3. sırada yer almıştır

13 V- BAZI MAL GRUPLARI İÇİN SON ON YILLIK İHRACAT ve BİRİM FİYAT DEĞİŞİMLERİ Grafik 23. İhracat: Buğday Unu İhracat ve Birim Değişimi Grafik 24. İhracat: Makarna İhracat ve Birim Değişimi 22 23

14 III- BAZI MAL GRUPLARI İÇİN SON ON YILLIK İHRACAT ve BİRİM FİYAT DEĞİŞİMLERİ Grafik 25. İhracat: Ayçiçeği Yağı İhracat ve Birim Değişimi Grafik 26. İhracat: Şeker İhracat ve Birim Değişimi 24 25

15 III- BAZI MAL GRUPLARI İÇİN SON ON YILLIK İHRACAT ve BİRİM FİYAT DEĞİŞİMLERİ Grafik 27. İhracat: Şekerli Mamuller İhracat ve Birim Değişimi Grafik 28. İhracat: Tatlı Bisküvi İhracat ve Birim Değişimi 26 27

16 Grafik 29. Enerji Fiyatları, Buğday Unu İhracatı, Buğday Unu Fiyatı ve Dolar Kuru Değişim Oranları (%) VI- ENERJİ FİYATLARI, İHRACAT ve DOLAR KURU DEĞİŞİM ORANLARI (%) 28 29

17 VI- ENERJİ FİYATLARI VE İHRACAT DEĞİŞİM ORANLARO (%) Grafik 30. Enerji Fiyatları, Makarna İhracatı, Makarna Fiyatı ve Dolar Kuru Değişim Oranları (%) Grafik 31. Enerji Fiyatları, Şeker İhracatı, Şeker Fiyatı ve Dolar Kuru Değişim Oranları (%) 30 31

18 VI- ENERJİ FİYATLARI VE İHRACAT DEĞİŞİM ORANLARO (%) Grafik 32. Enerji Fiyatları, Tatlı Bisküvi İhracatı, Tatlı Bisküvi Fiyatı ve Dolar Kuru Değişim Oranları (%) 32 33

19 HUBUBAT, BAKLİYAT, YAĞLI TOHUMLAR VE MAMULLERİ SEKTÖRÜ TÜRKİYE GENELİ YILLARI OCAK-ARALIK DÖNEMİ İHRACATI % Değişim Miktar (kg) Değer ($) Miktar (kg) Değer ($) Miktar Değer KURU BAKLAGİLLER SEKTÖRÜ ,5 31,4 1- NOHUT ,5 18,5 2- FASULYE ,1-65,0 3- MERCİMEKLER ,5 35,6 4. DİĞERLERİ ,6 85,1 HUBUBAT SEKTÖRÜ ,8-13,4 5. BUĞDAY VE MAHLUT ARPA MISIR ,4-18,6 8. PİRİNÇ ,3 18,3 9. DİĞERLERİ ,1-11,0 DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ ,1 4,1 10. BUĞDAY UNU ,8 5,2 11. İRMİK (BUĞDAYDAN) ,0 33,8 12. MALT NİŞASTALAR, İNÜLİN ,2 22,1 14. DİĞERLERİ ,7-15,6 YAĞLI TOHUM VE MEYVELER SEKTÖRÜ ,1-23,2 15. SOYA FASULYESİ ,6 251,3 16. AYÇİÇEĞİ TOHUMU ,2-31, DİĞERLERİ ,7-20,5 BİTKİSEL YAĞ SEKTÖRÜ ,6-13,3 18. SOYA YAĞI ,5 122,1 19. PALM YAĞI ,1 74,9 20. AYÇİÇEK YAĞI (HAM) ,4-81,9 21. AYÇİÇEK YAĞI (RAFİNE) ,2-15,9 22. MARGARİN ,8-14,9 23. MISIR YAĞI ,2 35,6 24. DİĞERLERİ ,7-8,5 ŞEKER VE ŞEKER MAMÜLLERİ SEKTÖRÜ ,4-16,8 25. ŞEKER ,8-45,0 26. KAKAOSUZ ŞEKER MAMÜLLERİ ,0-17,8 27. DİĞERLERİ ,6-9,9 KAKAO VE KAKAO MÜSTAHZARLARI SEKTÖRÜ ,1-12,9 PASTACILIK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ ,9-9,1 28. MAKARNA ,6-17,5 29. TATLI BİSKÜVİ VE GOFRETLER ,0-4,1 30. BULGUR ,4-17,4 31. DİĞERLERİ ,3-3,7 DİĞERLERİ ,9-15,9 32. KAHVE VE BAHARAT ,2-4,6 33. YENİLEN ÇEŞİTLİ GIDA MÜSTAHZARLARI ,4-13,7 34 GIDA SANAYİNİN KALINTI VE DÖKÜNTÜLERİ, AYVANLAR İÇİN ,4-30,7 HAZIRLANMIŞ KABA YEMLER TOPLAM ,1-8,

20 Ceyhun Atuf Kansu Cad. No: 120 Balgat / Çankaya ANKARA +90 (312) / +90 (533) info@oaib.org.tr