Suç işlemiş bipolar bozukluklu olgularda klinik ve suç özellikleri: BRSHH den bir örnek. Dr. Tuba Hale CAMCIOĞLU

Transkript

1 Suç işlemiş bipolar bozukluklu olgularda klinik ve suç özellikleri: BRSHH den bir örnek Dr. Tuba Hale CAMCIOĞLU

2 Kurum ve kuruluşla ilişki bildirimi Bulunmamaktadır.

3 Şiddet ve Suç Saldırganlık Şiddet Bireyin ve türün yaşamsal varlığını korumak ve sürdürmek amacı taşıyan ve savunma içgüdüsünden kaynaklanan bir dürtü Dar anlamıyla sadece fiziksel olarak zarar verici davranış olarak tanımlanmakla birlikte geniş tanımıyla, insana fiziksel ve ruhsal olarak zarar verici eylem.

4 Şiddet ve Suç Psikiyatrik hastaların suç işleme oranlarının, toplumdaki suç işleme oranına eşit ya da daha yüksek olduğu saptanmış (Torrey 1994) Çalışmalar genellikle suç işlemiş kişilerle Hemen tümü şizofreni olgularıyla Genel popülasyona göre şizofrenik hastaların, şiddet içeren suçlar nedeniyle 5 kat daha fazla tutuklandıkları bulunmuş (Modestin ve ark. 1997)

5 Şiddet ve Suç Suçlu erkek popülasyonunda affektif bozukluk yaygınlığı farklı örneklem gruplarında %1 7 den %31 e kadar değişmekte değişmekte (Modestin ve ark. 1997) Suç işlemiş affektif bozukluğu olan olguların hastalık öyküsü bulunmayan suçlulardan 1,65 kat daha fazla suç kaydı bulunmuş (Modestin ve ark. 1997)

6 Şiddet ve Suç Psikiyatrik hastalarda şiddet oranının yüksek bulunduğu çalışmalarda, bu yüksekliğin psikotik belirtilerle doğrudan ilişkili olduğu belirtilmiş (Swanson ve ark. 1996, Krakowski ve ark. 1999) Suç işlemiş Bipolar I bozukluğu olan olguların, suç sırasında %74,2 sinin manik ya da karma epizodda, bunların %63,3 ünün de psikotik olduğu saptanmış (Quanbeck ve ark. 2004)

7 Şiddet ve Suç Bipolar bozuklukta yaşamboyu suç işleme sayısını etkileyen en önemli etmenin, geçirilmiş manik epizod sayısı ve hastaneye yatış sıklığı olduğu belirtilmiş (Solomon ve Draine 1999) Suç işlemiş affektif bozukluğu olan olgular içinde en sık bipolar bozuklukta madde kullanım bozukluğu saptanmış olup, suç işlememiş olgulardan anlamlı derecede farklılık saptanmış (Modestin 1997)

8 Şiddet ve Suç Bipolar bozuklukta yaşamboyu madde kullanım bozukluğu yaygınlığının %60 olduğu belirtilmiş (Swanson ve ark. 1990) Suç işlemiş bipolar bozukluğu olan olgularda %76 komorbid madde kullanım bozukluğu saptanmış (Quanbeck ve ark. 2005)

9 Şiddet ve Suç Antisosyal ve borderline kişilik özelliklerinin şiddet davranışı için yatkınlık oluşturduğu (Fountoulakis ve ark.2008) Psikiyatrik hastalarda, komorbid madde kullanım bozukluğu ve kişilik bozukluğu tanılarının yineleyici suç işleme için bir risk faktörü olduğu belirtilmiş (Grann ve ark. 2008)

10 BRSHH den bir örnek Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi nde suç işlemiş ve işlememiş Bipolar I Bozukluğu olan olgular ile yapılan bir çalışmada saptanan klinik ve suç özelliklerini özetlenmesi amaçlanmıştır.

11 BRSHH dan bir örnek DSM IV tanı ölçütlerine göre Bipolar I bozukluk tanısı olan suç işlemiş 48 erkek olgu ile adli suç kaydı bulunmayan 53 erkek olgu hastalığa ilişkin bilgileri, sosyodemografik özellikleri, Komorbid alkol/madde kullanım bozukluğu kişilik bozukluğu yönünden karşılaştırıldı. Suç işlemiş olgularda suç özellikleri incelendi.

12 Klinik Özellikler Hastalığın başlangıç yaşı: ortalama 23 Her iki grupta da hastalığın süresi: ortalama 15 yıl Bu bulgularla hastalık başlangıç yaşı ve hastalık süresinin suç işleme ile bağlantısı saptanamamıştır.

13 Klinik Özellikler İlk epizoda ilişkin özellikler incelendiğinde; hastalığın her iki grupta en sık bir manik epizod ile başladığı, suç işlemiş olgularda %10,4 oranında bir karma epizod ile başlangıcın olduğu, suç işlememişlerde karma epizod ile başlangıcın olmadığı belirlenmiştir.

14 Klinik Özellikler Suç işlemiş olguların yıllık epizod sıklığının daha fazla (1,79 1,30) olduğu, Suç işlemiş olguların epizodlarının daha uzun sürdüğü (2,5 1,5 ay) saptanmıştır. Epizodların daha sık olması ve daha uzun sürmesi nedeniyle suç işlemiş olguların yaşamlarının daha büyük bir kısmını hasta olarak geçirdikleri söylenebilir.

15 Klinik Özellikler Suç işlemiş olguların %10,4 ünün hızlı döngülü olduğu, suç işlememiş olgularda hızlı döngülülüğe rastlanmadığı görülmüştür. Hızlı döngülü bipolar bozukluğu olan suç işlemiş olguların tümünde alkol/madde kullanım bozukluğu saptanmıştır.

16 Klinik Özellikler Olgular, epizodlar sırasında psikotik özellik gösterip göstermediklerine göre değerlendirilmiş olup, suç işlemiş olguların %93,7 sinde, suç işlememiş olguların ise %73,6 sının psikotik özelliklerinin bulunduğu ve aralarında istatistiki olarak anlamlı fark olduğu saptanmıştır.

17 Klinik Özellikler Suç işlemiş olguların işledikleri son suç sırasında, %95,8 inin bir hastalık dönemi içinde olduğu ve tümünün manik epizodda olduğu, %93,7 sinin psikotik olduğu, %50 sinin birden fazla sanrısının bulunduğu, %68,8 inin işitsel varsanılarının olduğu ve en sık hakaret küfür küfür eden sesler şeklinde olduğu saptanmıştır.

18 Klinik Özellikler Hastalığın seyri sırasında karma epizod görülme oranı suç işlemiş olgularda %45,8, suç işlememişlerde ise %13,2 olarak saptanmış ve aralarında istatistiki olarak anlamlı fark olduğu bulunmuştur.

19 Klinik Özellikler Olgularda %18,8 oranında kendine zarar verici davranışın olduğu belirlenmiş olup, suç işlemiş olgularda bu oranın istatistiki olarak anlamlı derecede daha yüksek olduğu (%3,75 %1,9)%1,9) saptanmıştır. Tüm olgularda kendine zarar verici davranış biçiminin en sık (%12,9) yüzeyel deri kesileri şeklinde olduğu görülmüştür.

20 Klinik Özellikler Suç işlemiş olguların hastalığa karşı daha zayıf içgörüye sahip oldukları saptanmıştır. Bu durum, özellikle tedaviye uyumu etkileyen önemli bir etmen olarak değerlendirilebilir.

21 Klinik Özellikler Olguların tedaviye ilişkin özellikleri incelendiğinde, suç işlemiş olguların daha ileri yaşlarda tedaviye başvurdukları (26,5 24,5), daha sık (ortalama 5 kez) ve daha uzun süre (ortalama 16 ay) hastanede yatarak tedavi oldukları, %75 inin tedaviye uyumsuz olduğu saptanmıştır.

22 Klinik Özellikler Alkol/madde kullanım bozukluğu komorbiditesi tüm olguların %27,7 sinde saptanırken, suç işlemiş olgularda bu oran anlamlı derecede daha yüksek (%45,8 11,3) olarak tespit edilmiştir. Suç işlemiş olguların daha uzun süre (5,65 yıl 1,57 yıl) alkol/madde kullandıkları saptanmıştır.

23 Klinik Özellikler Kişilik bozukluğu komorbiditesi değerlendirildiğinde, en sık Paranoid kişilik bozukluğunun görüldüğü, ancak gruplar arasında anlamlı farklılık saptanmadığı, Suç işlemiş olgularda Antisosyal kişilik bozukluğu (%27,5 %5,7)%5,7) ve Borderline kişilik bozukluğunun (%18,8 %7,5) daha fazla görüldüğü tespit edilmiştir.

24 Suç Özellikleri Olguların ortalama suç sayısının 2 olduğu, tek suç ve yineleyici suç oranlarının eşit olduğu saptanmıştır. Büyük bir kısmının (%68,8) kişiye yönelik suç işlediği, %23 ünün ev halkını hedef aldığı, Birinci derecede akrabalar içinde en çok annenin hedef alındığı,

25 Suç Özellikleri En çok cinayet ve yaralama suçlarının işlendiği Suç şiddeti derecelendirmesine göre; %27 si ciddi şiddet suçu işlerken, %23 ü orta derecede ciddi şiddet ve aynı oranda orta derecede şiddet suçu işlemiştir.

26 Suç Özellikleri Suç sırasında olguların %41,7 sinin alkol/madde kullandığı, en sık alkol kullanımının olduğu saptanmıştır.

27 Sonuç Epizod sıklıklarının ve sürelerinin daha yüksek olduğu, daha yüksek oranda hızlı döngülü oldukları ve daha fazla karma epizod ve psikotik özellikli epizod yaşadıkları, İçgörülerinin daha az olduğu, Daha sık ve daha fazla süre hastaneye yattıkları, daha fazla tedaviye uyumsuz oldukları,

28 Sonuç Daha fazla alkol madde kullanımı olduğu, Kişilik bozukluğu komorbiditesinin daha belirgin olduğu, II. Eksende en fazla Antisosyal ve Borderline kişilik bozukluğunun eşlik ettiği,

29 Sonuç Yarısının daha önce de suç işlediği, daha çok kişiye yönelik suç işledikleri ve daha yüksek oranda orta/ciddi derecede suç işledikleri saptanmıştır.

30 Kaynaklar Torrey EF: Violent behaviour by individuals with serious mental illness; Hospital Community Psychiatry, 45:7 1994, S: Modestin J, Hug A, Ammann R: Criminal behavior in males with affective disorders; Journal of Affective Disorders,, , S: Swanson JW, Borum R, Swartz MS, Monahan J: Psychotic symptoms and disorders and the risk of violent behaviour in the community; Criminal Behaviour and Mental Health, 6:4 1996, S: Krakowski M, Czobar P, Chou JC: Course of violence in patients with schizophrenia: Relationship to clinical symptoms; Schizophrenia Bulletin, 25:3 1999, S: Quanbeck CD, Stone DC, Scott CL, McDermott BE, Altshuler LL, Frye MA: Clinical and legal correlates of inmates with bipolar disorder at time of criminal arrest; Journal of Clinical Psychiatry, , S: Quanbeck CD, Stone DC, McDermott BE, Boone K, Scott CL, Frye MA: Relationship between criminal arrest and community treatment history among patients with bipolar disorder; Psychiatric Services, , S: Solomon P, Draine J: Explaining lifetime criminal arrests among clients of a psychiatric probation and parole service; Journal of American Academy of Psychiatry and the Law, , S: Swanson JW, Holzer E, Ganju VK, Jono RT: Violence and psychiatric disorder in the community: evidence from the Epidemiologic Catchment Area Surveys; Hospital and Community Psychiatry, , S: Fountoulakis KN, Leucht S, Kaprinis G: Kişilik bozuklukları ve şiddet; Current Opinion in Psychiatry, Türkçe baskı 4:2, 2008, S: Grann M, Danesh J, Fazel S: The association between psychiatric diagnosis and violent re offending in adult offenders in the community; BioMed Central Psychiatry, 8: