Ekonomi Bülteni. 8 Ağustos 2016, Sayı: 31. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Transkript

1 Ekonomi Bülteni, Sayı: 31 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya 1

2 DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt Dışı Gelişmeler ABD de Temmuz ayı tarım dışı istihdam değişimi 180 bin olan beklentilerin üzerinde 255 bin artış gösterdi. Haziran ayında 287 bin olan artış 292 bin, Mayıs ayında 38 bin olan artış ise 24 bin olarak revize edildi. %4.8 e düşmesi beklenen işsizlik rakamı bir önceki aya göre değişmeyerek %4.9 oldu. Saatlik kazançlar verisi ise aylık bazda %0.2 olan beklentilerin üzerinde % 0.3 artış gösterdi. Saatlik kazançlardaki yıllık artış da %2.6 olan beklentiler doğrultusunda gerçekleşti. Bir önceki ay %62.7 olan işgücüne katılım oranı %62.8 seviyesine yükseldi. Tarım dışı istihdam verisi son iki ayda beklentilerin oldukça üstünde ve güçlü şekilde artıyor. Haziran ve Temmuz ayında yaşanan artışların bütün sektörlere yayıldığı gözlemleniyor. Saatlik kazançlar ise aylık bazda Ocak ayından bu yana ilk defa beklentilerin üzerinde artmış durumda. Geçtiğimiz hafta açıklanan ve %2.5 olan piyasa beklentisinin oldukça altında kalan %1.2 lik ikinci çeyrek büyümesi sonrası Fed faiz artırımı beklentileri 2017 Mayıs ayına kadar ötelenmişti. Temmuz ayı toplantısında orta vadede ekonomi üzerindeki risklerin azaldığı açıklaması ile beraber istihdam piyasasındaki olumlu gelişmeler ise faiz artırım beklentilerini artırmış durumda. 29 Temmuz haftası %18 olan Eylül toplantısı faiz artırım olasılığı %22 ye yükseldi. Vadeli işlemler piyasasında 29 Temmuz itibarıyla Mayıs 2017 de bir faiz artırımına işaret eden fiyatlamalar ise istihdam verisi sonrası Ocak 2017 ye çekilmiş durumda. İngiltere Merkez Bankası (BOE) beklentilere paralel olarak politika faizini oy birliği ile Mart 2009 dan beri ilk defa indirerek %0.5 ten %0.25 e çekti. BOE faiz indirimine ilave olarak Brexit (AB den ayrılma) kararı sonrası yavaşlayan ekonomiyi desteklemek için ek tedbirler aldı. Devlet tahvili alım hedefini 60 milyar sterlin artırarak 435 milyar sterline yükseltirken, özel sektör tahvillerinden de 10 milyar sterlin alım yapacağını açıkladı. Buna ek olarak bankanın faiz indiriminin hane halkı ve firmalara yansıması için yeni bir vadeli fonlama mekanizması oluşturuldu. Bu mekanizmayla bankaların politika faizinden fonlanarak politika faizine yakın oranlardan kredi vermesini sağlamak hedefleniyor. Haziran ayında İngiltere PMI endeksleri eşik seviye 50 nin altına gerileyerek ekonomik aktivitenin yavaşladığının sinyalini vermişti. BOE de ekonomik büyüme tahminleri 2016 yılı için %2 de tutarken, 2017 yılı için %2.3 ten %0.8 e çekti. Enflasyon tarafında ise sterlindeki değer kaybının etkisiyle tahminler yukarı revize edildi. Enflasyon tahminleri 3. Çeyrek 2017 için %1.5 ten % 1.9 a, 3. Çeyrek 2018 için ise %2.1 den %2.4 e yükseltildi. Brexit belirsizliğinin ekonomik aktivitede üzerindeki olumsuz etkisini dikkate alarak, BOE önümüzdeki aylarda da politika faizinde ek indirimlerine gidebilir. BOE üyelerinin çoğunluğunun ek faiz indirimlerini ve nihai faiz oranının %0 ın bir miktar üzerinde olmasını beklediklerini belirtmesi de buna işaret ediyor. Genişleyici adımların devam edeceği beklentisi de sterlindeki değer kaybının devamını getirebilir. Temmuz PMI verisi Çin de hizmet sektöründe ekonomik aktivite büyümesinin hız kestiğine işaret ediyor. Bir önceki ay 52.7 olan hizmet sektörü PMI verisi Temmuz ayında 51.7 seviyesine geriledi. 4 ay sonra ilk defa hizmet sektörü istihdamında azalma yaşandı. İmalat PMI endeksi ise bir önceki ayki 48.6 seviyesinden 50.6 seviyesine yükseldi. İmalat PMI verisi Şubat 2015 ten bu yana ilk defa kritik eşik 50 nin üzerine çıktı. İmalat endeksindeki artışla bileşik endeks de 51.9 seviyesine yükseldi. 2

3 DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt İçi Gelişmeler Enflasyon, Temmuz 2016 TÜFE bir önceki aya göre %1.16 artış kaydetti. Şubat Mayıs arasındaki dönemde düşüş gösteren gıda ve alkolsüz içecek fiyatları Haziran ayından sonra Temmuz da da artış gösterdi. Gıda fiyatları aylık bazda %3.15 arttı. Yıllık gıda enflasyonu Haziran ayındaki %6.63 seviyesinden %9.69 seviyesine yükseldi. Giyim grubu aylık bazda %4.14 düşerek, Temmuz ayında fiyatları gerileyen tek kalem oldu. Giyim grubunda fiyatlar yıllık bazda % 8.26 arttı yılı Temmuz ayında aylık %1.21 artan Lokanta ve Oteller kaleminde bu Temmuz ayında %1.22 artış yaşandı. Bu kalemde yıllık fiyat artışı %10 olarak gerçekleşti. Fiyatları yıllık % artan Alkollü İçecekler ve Tütün kalemi, Temmuz ayında da yıllık bazda en yüksek artış gösteren kalem oldu. H tanımlı özel kapsamlı TÜFE (Gıda, Enerji, Alkollü içecekler, Tütün ürünleri, ve Altın hariç TÜFE) aylık %0.22 arttı. I tanımlı çekirdek enflasyon göstergesi (Gıda, Enerji, Alkollü ve Alkolsüz içecekler, Tütün ürünleri, ve Altın hariç TÜFE) aylık %0.13 arttı. Çekirdek enflasyon göstergelerinde yıllık bazda düşüş Temmuz ayında durdu. Yıllık H tanımlı çekirdek enflasyon göstergesi değişmeyerek %8.56 da kalırken, I tanımlı çekirdek enflasyon %8.67 den %8.70 e yükseldi. Temmuz ayında gıda fiyatları, alkollü içecek ve tütün fiyatlarında yaşanan artış, manşet verinin beklentinin oldukça üstünde artmasına neden oldu. Enflasyon sepetindeki 12 ana kalemden 11 i artış göstermesi ve çekirdek göstergelerdeki iyileşmenin durmuş olması fiyatlama davranışlarında yönün tekrar yukarıya döndüğüne işaret ediyor. Merkez Bankası (MB) Temmuz ayı enflasyon raporunda gıda fiyatlarındaki artışın sinyallerini vermişti. MB raporda hizmet enflasyonunda bir gerileme yaşanabileceğini belirtmişti. Raporda, turizmdeki yavaşlama sebebiyle özellikle lokanta ve oteller kaleminde fiyat artışında bir yavaşlama öngörülüyordu. Fakat Temmuz ayı itibarıyla hizmet kalemlerinde bir yavaşlama göze çarpmıyor. Önümüzdeki dönemde ise Rusya nın Türkiye den ithalatta uyguladığı yasakları azaltması ile gıda fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı devam edebilir. MB ağırlıklı fonlama faiz oranını %8 seviyesinde tutarak sıkı para politika duruşunu korumaya devam edebilir. PMI Verisi, 2016 Temmuz ayı PMI verisi 48.0 olan piyasa beklentisinin altında 47.6 olarak gerçekleşti. Aralık 2015 ayından beri düşüş gösteren PMI verisi Temmuz ayında ilk defa bir önceki aya göre artış gösterdi. Veri Mart ayından bu yana kritik eşik olan 50 seviyesinin altında seyrederek ekonomik aktivitede daralmaya işaret ediyor. Üretim ve yeni siparişlerde düşüş Temmuz ayında da devam etti. Yılbaşından bu yana devam eden aşağı yönlü hareket bu ay ilk kez hız kesti. Yeni ihracat siparişlerinde yaşanan gerileme de önceki aya göre azaldı. Genel olarak piyasa koşullarının zayıf olduğunu belirten PMI anketine katılan imalatçı firmalar Temmuz ayında da istihdamı azaltmayı sürdürdü. Yılın ilk çeyreğinde ortalama 50.1 olarak gerçekleşen imalat PMI verisi, ikinci çeyrekte ortalama 48.6 altına seviyesine gerilemişti. PMI verisindeki gerileme ikinci çeyrek büyüme oranının ilk çeyrekteki seviyenin hafif altında gerçekleşebileceğine işaret ediyor. 3

4 H. Senedi Piyasaları Para Piyasaları Haftalık ve Aylık Getiri DenizBank Ekonomi Bülteni Finansal Göstergeler TL geçtiğimiz hafta değer kaybetti. USD LİBOR faizleri bu hafta yükseldi. Yen ve Euro LİBOR faizleri negatif bölgede. Dünya borsalarında negatif seyir hakimdi. GOÜ piyasaları hafif arttı. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:45 itibarı ile güncellenmiştir. 4

5 Emtia Piyasaları Döviz Piyasaları Tahvil Piyasaları DenizBank Ekonomi Bülteni Finansal Göstergeler Gösterge tahvil getirisi %9.29 seviyesinde. GOÜ ortalaması Dolar a karşı değer kazandı. Türk Lirası negatif ayrıştı. VIX endeksi bu hafta artış gösterdi. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:45 itibarı ile güncellenmiştir. 5

6 DenizBank Ekonomi Bülteni Veri Akışı Not: Tüm veriler ve beklentiler Bloomberg den alınmıştır. 6