Pulmoner Hipertansiyon Ayırıcı Tanısında Solunum Fonksiyon Testleri Spirometri

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Pulmoner Hipertansiyon Ayırıcı Tanısında Solunum Fonksiyon Testleri Spirometri"

Mehmet Koray Akbaş
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Pulmoner Hipertansiyon Ayırıcı Tanısında Solunum Fonksiyon Testleri Spirometri Doç. Dr. Funda Coşkun Uludağ Üniversitesi Göğüs Hastalıkları 1. Ulusal ADHAD Kongresi Mayıs 2016 Kıbrıs

2 Amaç Solunum fonksiyon testi nedir ve nasıl ölçülür Nasıl değerlendirilir PHT da spirometrinin yeri Skleroderma hastalarının takibinde değerlendirme PHT hastalarının ayırıcı tanısında SFT kullanımı

3 Solunum Fonksiyon Testi Nedir? Fizyolojik non invaziv test, akciğer fonksiyonlarını ölçmemizi sağlıyor Statik ve dinamik volüm Bronşlardaki hava akımı Difüzyon kapasitesi Hiperreaktivite İnflamasyon Direnç

4 Niçin SFT Yapıyoruz? Hastalık tanısı ve prognozu belirlemek Hastalık yönetimi (hastanın kendini yönetmesi) Tedavi etkinliğinin ölçülmesi Pre-operatif değerlendirme

5 SFT Demek? Spirometri Reversibilite testi Vücut Pletismografisi Difüzyon testi Bronkoprovokasyon testi Exhale nitrik oksit Impulse osilometri KPET Arteryel kan gazı

6 SFT Puzzle ın Parçası

7 Olguya Bakış Yaş Boy Kilo İlaçlar Testin suboptimal olma nedenleri? Göğüs ya da karın ağrısı Oral ya da facial ağrı Stres inkontinansı Demans veya konfüzyon Sigara içim durumu

8 Hız ve Volüm Ölçümü

9 Akım Volüm Halkası Maksimal ekspiratuar akım (PEF) Ekspiratuar akım hızı, L/sn TAK FVC RV İnspiratuar akım hızı, L/sn Volüm (L)

10 Spirometri Öncesi 24 saat önce sigara içmemeli 4 saat önce alkol almamalı Kısa etkili bronkodilatör ilaçları 2 saat Uzun etkili bronkodilatör ilaçları 12 saat önceden kesmiş olmalı En az 2 saat aç kalmalı Testten önce 30 dakika egzersizden kaçınmalı

11 ATS 1994 ATS/ERS 2005 EKİPMAN PERFORMANS KRİTERLERİ EKİPMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ KALİTE KONTROLU TEST MANEVRALARI ÖLÇÜM İŞLEMLERİ KABUL EDİLEBİLİRLİK TEKRARLANABİLİRLİK KLİNİK DEĞERLENDİRME REFERANS DEĞERLERİ/YORUMLAMA KALİTE DEĞERLENDİRMESİ TEKNİSYENE GERİ BİLDİRİM

12 FVC MANEVRASI YAPTIR HAYIR HAYIR HAYIR En yüksek FVC ve FEV1 i sapta Kabul edilebilir EVET Kabul edilebilir manevra 3 EVET Tekrarlanabilir EVET ATS 1994 ATS/ERS 2005 En iyi test eğrisinden (En yüksek FVC+FEV1) ile diğer parametreleri belirle KAYDET VE YORUMLA

13 Kabul edilebilirlik Spirogramda artefakt bulunmamalıdır: öksürmemeli erken bitirilmemeli efor değişkenliği olmamalı ağızlıktan kaçak olmamalı veya kapatılmamalı Test başlangıcı iyi olmalı: ekstrapolasyon volümü FVC nin % 5 i veya 0.15 lt den az, tepe akıma ulaşma süresi 120 msn den kısa olmalı

14 Kabul edilebilirlik Yeterli ekshalasyon yapılmalı: ekshalasyon süresi 6 sn olmalı, Volum-Zaman eğrisinde plato çizilmeli, Ekshalasyon sonunda 1 sn volum değişikliği olmamalı yaşlı veya obstrüksiyonu olanlarda 15 sn ye uzatılabilir

15 Öksürük Glottis kapanması Kaçak Değişken efor Erken sonlandırma

16 Tekrarlanabilirlik 3 kabul edilebilir spirogramda: En yüksek iki FVC arasındaki fark < 0.15 lt En yüksek iki FEV 1 arasındaki fark <0.15 lt Bu kriterler yoksa: Yeni testlerde uygunluk saptanana Toplam 8 test yapılana Testleri sürdüremeyene kadar En iyi üç test kayda alınır.

17 Tekrarlanabilirlik

18 Tekrarlanabilirlik

19 Ölçülen, beklenen ve beklenenin yüzdesi 60 Yaşında Erkek, 1.50 boy, FEV Beklenen FEV1 %beklenen FEV1 Morris Crapo Knudson Quanjer Dockery Glindmeyer Brandli Kerstjens et al, Thorax 1997

20 Tiffeneau oranı: FEV 1 / FVC oranı: FEV 1 % Solunumsal bozukluğun tipini (obstrüktif veya restriktif) belirlemede önemlidir. Genç, sağlıklı kişilerde bu oran % 75 in üzerindedir. Akciğerin elastik yapısındaki değişikliklere bağlı olarak yaşlılarda bu oran % e kadar düşebilir. Obstrüksiyon Restriksiyon FVC normal veya artar azalır FEV 1 azalır azalır FEV 1 /FVC (%) azalır normal veya artar

21 Yaşlanma

22 Global Lung Initiative 2012 Quanjer,P.,&Stanojevic,S.(2012).Multi-ethnic reference values for spirometry for the yr age range: the global lung function 2012 equations. The European Respiratory Journal, 40(6),

23 Evet FEV1/FVC 70 Hayır FVC %80 FVC %80 Evet Hayır TLC %80 Hayır Evet Hayır Evet TLC %80 Evet Hayır NORMAL RESTRİKSİYON OBSTRÜKSİYON MİKST DLCO %80 DLCO %80 DLCO %80 Evet Hayır Evet Hayır Evet Hayır NORMAL Pulmoner vasküler hst Göğüs duvarı Nöromüsküler İntersiyel akciğer hst. Astım kronik bronşit Amfizem

24 Pulmoner Hipertansiyon

25 Grup 1 PAH küçük pulmoner arterleri öncelikle etkileyen bir panvaskülopatidir. PAH arteriyel anormallikler birliktedir. İntimal hipeplazi, medial hipertrofi, adventisyal proliferasyon, trombosis, değişik derecelerde inflamasyon ve fleksiform arteriopati bu değişikliklerdir.

26 Solunum Fonksiyon Testleri Normal Rekstiktif patern

34 Altta yatan hastalığı tanımlamak ya da dışlamak için Kronik pulmoner emboli hastaların %20 sinde rekstriktif paternde solunum yetmezliği Normal sınırlarda DLCo DLCo < %55 PAH gelişimi ile ilişkili

37 Skleroderma+PHT Skleroderma ile PHT intertisyel alan tutulumu olmasa bile sık Sklerderma hastalarında pulmoner hipertansiyonu ön görebileceğimiz SFT parametresi mevcut mu?

38 PHAROS Çalışması PAH hastalarının %82 sinde FVC%/DLCo% >1,6 Iyi bir prediksiyon göstergesi

41 PHAROS Çalışması FVC%/DLCo% > 1.6 DLCo < %55 Pulmoner hipertansiyon için risk faktörü

44 Ayırıcı Tanı SFT diğer akciğer hastalıklarının ayırıcı tanısında kullanılır Astım, KOAH, İAH tanısında ve takibinde

45 Son Söz PHT a spesifik basit spirometri ile saptanabilen bir bozukluk yoktur Hafif rekstriksiyon saptanabilir Skleroderma için FVC%/DLCO% > 1.6 PHT gelişimi için risk faktörü olarak kullanılabilir Egzersiz sırasında IC azalabilir

Benzer belgeler

Temel Solunum Fonksiyon Testi Uygulamaları. Dr. Şermin BÖREKÇİ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

Temel Solunum Fonksiyon Testi Uygulamaları Dr. Şermin BÖREKÇİ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Solunum fonksiyonlarını değerlendirmek için kullanılan testler nelerdir? Solunum