ARAZİ ÖLÇMELERİ Z P. O α X P. α = yatay açı. ω = düşey açı. µ =eğim açısı. ω + µ = 100 g

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ARAZİ ÖLÇMELERİ Z P. O α X P. α = yatay açı. ω = düşey açı. µ =eğim açısı. ω + µ = 100 g"

Transkript

1 Trigonometrik Fonksiyonlar ARAZİ ÖLÇMELERİ Z Z P P ω µ P O α α = yatay açı P P ω = düşey açı µ =eğim açısı ω + µ = 100 g Şekil 9 üç Boyutlu koordinat sisteminde açı tiplerinin tasviri. Trigonometrik kavramlara geçmeden önce temel bazı bilgilerin bilinmesi gereklidir. ön: Başlangıç doğrultusuna göre açı sapmasıdır. Açı: açı ikiye ayrılır. atay ve Düşey açı. Birbirini kesen iki yüzey ya da aynı noktadan çıkan iki yarım doğrunun oluşturduğu geometrik biçime açı denir (Şekil 10). Z d1 : düşey düzlem d2 : düşey düzlem y1 : yatay düzlem β : düzlemler arasında kalan açı d1 d2 β Şekil 10 Açı kavramının tasviri. y1 31

2 atay açı: Z. atay açı, yeryüzündeki iki noktanın yatay düzleminde ki iz düşümleri ile oluşan iki düşey düzlem arasında kalan kısım bize yatay açıyı verir. β 1 ve β 2 yatay açı β = β 1 - β 2 β 1 β β 2 Şekil 11 atay düzlem üzerindeki iki noktanın oluşturduğu izdüşümü düzlemleri arasındaki yatay açı tasviri. Dikkat edilmesi gereken yatay açı, yatay düzlemi üzerinde oluşan açıdır. Unutulmaması gereken, yatay düzlemde yatay açı, ekseninden eksenine doğru artar (Şekil 11 β1 ve β2 açıları). Z atay Düzlem Şekil 12 Üç boyutlu koordinat sisteminde - yatay düzlemi tasviri. 32

3 Düşey Doğrultu: Çekül doğrultusuna paralel olan doğrultudur. Aynı zamanda yerçekimi doğrultusudur. Bir noktadan, bir adet düşey doğrultu geçer. Şekil 9 da Z ekseni düşey doğrultu yani çekül doğrultusudur. atay Doğrultu: Düşey doğrultuya dik olan doğrultudur. Bir noktadan sonsuz adet yatay doğrultu geçer. Şekil 9 da ve ekseni birbirine dik birer yatay doğrultudur. ve eksenlerinin oluşturduğu düzleme yatay düzlem denir (Şekil 10). Haritaların oluşturulması için yapılan ölçümlerde kullanılan ölçüm aletlerinde, yatay düzlemini oluşturmak için gerekli düzeçler bulunur. Düşey Açı: Şekil 13 de ω açısı ile gösterilen açı düşey açıdır. eryüzündeki bir noktanın (P noktası), başlangıç noktası (O noktası) ile oluşturduğu doğrultunun, düşey doğrultu (Z ekseni) ile arasında kalan kısmına denir. 33

4 Z ZP P ω O α P P P Şekil 13 Üç boyutlu koordinat eksenlerinde düşey açının tasviri. Düşey açı değeri, Z (düşey eksen) ekseninden başlar, düşey açı değeri ölçülecek olan detay noktası (Şekil 13 P noktası) ile 3 boyutlu sistemin başlangıç noktası (Şekil 13 O başlangıç noktası) arasında oluşan doğrultuya kadardır. Eğer nokta Z ekseni üzerinde ise düşey açı değeri 0 g, eğer nokta yatay düzlemi üzerinde ise 100 g dır. 34

5 Eğim Açısı: Eğim açısı, bir noktanın (Şekil 14 P noktası) başlangıç noktasıyla (Şekil 14 O başlangıç noktası) arasında oluşan doğrunun yatay düzlem ile yaptığı açıdır. Eğim açısı ile düşey açı toplamı 100g dır. Z Z P P ω µ P O α α = yatay açı P P ω = düşey açı µ =eğim açısı ω + µ = 100 g Şekil 14 Üç boyutlu koordinat sisteminde eğim açısının tasviri. 35

6 Düşey Düzlem ω Düşey açı, 100g dan büyükse, eğim açısı negatif değer alır. atay Düzlem 2 Şekil 14 de eğim açısı ve düşey açının, ölçüm anındaki tasviri vardır. Bu tasvire göre, ölçüm aletinde gerekli düzeçler (küresel ve silindirik düzeçler) düzeçlendikten sonra ölçüm aletinde yatay düzlem ( düzlemi) ve yatay düzleme dik düşen ve O başlangıç noktasında yatay düzlemle kesişen düşey düzlem (Z ekseni) oluşur. Ölçüm işlemi yapılırken ölçüm aletinden çıkacak olan hedef doğrultusu ile düşey eksen arasında kalan düşey açı (Şekil 14 e göre ω açısı) ve hedef doğrultusu ile yatay düzlem arasında kalan açı olan eğim açısı (Şekil 14 e göre µ açısı) oluşur. Eğim açısı ve düşey açı koordinatları belirlenecek olan noktaların yükseklik değerlerinin hesaplanmasında kullanılır. 36

7 Şekil 15 Eğim ve düşey açının ölçüm esnasında ki görünümü. Eğim: Doğrunun, yatay düzlemden olan ayrılma derecesidir. Eğim, bir doğrunun izdüşümü ile yaptığı açının tanjant değeridir. Şekil 16 de eğimin tasviri yapılmıştır. Eğim = PP OP = tan (μ) 37

8 Z Z P P ω µ O α P P P ω = düşey açı µ =eğim açısı ω + µ = 100 g Şekil 16 μ eğim açısı 38

9 Eğimin Gösterimine Örnekler % 40 Eğim 2 % 40 eğimin bir diğer anlamı 100 m. Gidildiğinde, yatay düzlemden 40 m. yükselecek. atay düzlemden yükseleceğini eğim değerinin + (pozitif), olmasından kaynaklanmaktadır. µ 40 m m. Verilen eğime göre, 1 nolu noktadan 2 nolu noktaya gidilirken %40 eğime göre hareket edileceği düşünüldüğünde 100 m. gidildiğinde 1 nolu noktadaki yatay düzlemden itibaren 40 m. yükseklik artacak. Doğru orantı kurulursa 10 m. gidildiğinde +4 m. yatay düzlemden yükselecek. Eğer 1 nolu noktadan 2 nolu noktaya doğru 5 m. gidildiğinde 5. metrede 1 nolu noktadaki yatay düzlemin yüksekliğinden 2 m. daha yüksekte olması lazım. - % 20 Eğim - % 20 eğimin bir diğer anlamı 100 m. gidildiğinde, yatay düzlemden 20 m. alçalacağı. atay düzlemden alçalacağını eğim değerinin - (negatif), olmasından kaynaklanmaktadır. 3 µ 100 m. 20 m. 4 Verilen eğime göre, 3 nolu noktadan 4 nolu noktaya gidilirken - %20 eğime göre hareket edileceği düşünüldüğünde 100 m. gidildiğinde 3 nolu noktadaki yatay düzlemden itibaren 20 m. yükseklik azalacak. Doğru orantı kurulursa 10 m. gidildiğinde -2 m. yatay düzlemden alçalacak. Eğer 3 nolu noktadan 4 nolu noktaya doğru yatayda 5 m. gidildiğinde 5. metrede 3 nolu noktadaki yatay düzlemin yüksekliğinden 1 m. daha alçakta olması lazım. 39

10 Eğim değeri açı değeri olarak da verilebilir. O takdirde arazide uygulamasını yapabilmek için başlangıç değeri ile gidilecek mesafeye göre tanjant fonksiyonu kullanılarak olması gereken yükseklik değeri belirlenebilir. 12 Eğim değeri = 8 g 6 µ = 8 g Şekil 17 Açı değeri ile eğimin verilmesi Şekil 17 de eğim değeri açı ile verilmiştir. Örneği ele alırsak 6 numaralı noktadan 12 numaralı noktaya doğru 10 m. gidildiğinde: pozitiftir. tan(8 g ) =? 10? = 10 tan(8g ) = 1.26 m. ukarı çıkılmaktadır. Çünkü eğim açısı 12? 6 µ = 8 g 10 m. Verilen örnekler güncel haritacılık uygulamalarında kullanılmaktadır. Özellikle karayolları uygulamalarında yapılacak yol için verilen eğime göre, yol olması düşünülen alanın ne kadar malzeme dökülmesi (ne kadar yükseltilmesi) gerektiği veya yolda ne kadar kazı yapılması gerektiğinin (mevcut alanın yüksekliğinin düşürülmesi) belirlenmesinde kullanılmaktadır. Aynı mantıkta bir arazi veya arsa parçasının belirli bir tesviye yüzeyine getirilmesi (Ör- 40

11 neğin bir stadyum olarak belirlenmiş olan alanın her noktasının aynı yüksekliğe getirilmesi) gibi bir çok uygulamada kullanılan bir metottur. Açı kavramı ve açı tipleri incelenmiş bundan sonraki konularda ise açıyı kullanan fonksiyonlar, fonksiyonların koordinat sistemindeki durumları anlatılacaktır. Konuların anlatımında ezberden kaçınmak için görsel şekiller ile anlatıma gidilecektir. Konuları daha iyi anlayabilmek için, konu tekrarlarında şekillerin okuyucu tarafından çizilerek çalışılması yararlı olacaktır. Şekil 18 da geometride tanımlanan 2 boyutlu koordinat sisteminin tasviri yapılmaktadır. Önceki konularda bahsedildiği gibi, yatay düzleminde yatay açı ekseninden başlayıp, eksenine doğru artmaktadır. Açı artış yönüne göre birim daire içindeki açı bölgeleri belirlenmiştir. Şekil 18 da bu bölgeler: 0 g 100 g I. Bölge, 100 g 200 g II. Bölge, 200 g 300 g III. Bölge, 300 g 400 g IV. Bölge olarak tasvir edilmiştir. Şekil 18 Geometride kullanılan - Koordinat Sistemi tasviri 41

12 Şekil 19 da yatay ve düşey açı ölçümlerinde kullanılan TEODOLİT tasviri bulunmaktadır. Bu tasvirde teodolit yatayda ve düşeyde düzeçlendiği kabul edilmektedir. Şekil 19 a göre düzeçlenen teodolitde: S ekseni: Düşey ekseni. Z ekseni ile çakışır. K ekseni: atay Eksen. yatay düzleminin geçtiği eksendir. Z ekseni: Doğrultu ekseni. Dürbün ile hedeflenen noktaya olan doğrultudur. S ve K ekseni arasında diklik şartı vardır. S K Teodolit, S ekseni etrafında döndüğünde yatay açı değeri değişir. Teodolitin dürbünü, K ekseni etrafında döndüğünde, düşey açı değeri değişir. Harita yapımı için yapılacak olan yatay ve düşey açı ölçümlerinde, ölçüm aletleri S ekseni etrafında saat yönünde döndüğünde yatay açı değeri artar. Doğrultu ekseni olan Z ekseni ile S ekseni çakışık durumda olduğunda düşey açı değeri 0 g (sıfır) olur ve dürbün K ekseni etrafında döndükçe düşey açı değeri artar. S ile Z ekseni dik olduklarında düşey açı değeri 100 g olur. Şekil 19 Teodolit (açı ölçüm cihazı) tasviri. 42

13 Eğer teodolitin yatay ve düşey eksende düzeçlendiği kabul edilirse, K ekseninin ile yatay düzlemi kesişir, veya başka bir değişle yatay düzlemi sonsuz bir kağıt gibi K ekseninden geçer. Eğer yatay açı değeri, S ekseni (3 boyutlu koordinat sisteminde Z ekseni) etrafında saat yönünde dönünce artıyorsa, geometride kullanılan koordinat sistemi kullanılamaz. Çünkü geometrideki koordinat sisteminde açı artış yönü saatin tersi yönündedir. Bu sorunu çözmek için ile eksenlerinin yer değiştirilmesi yeterli olacaktır. Tek bilinmesi gereken açı artış yönü eksininden eksenine doğru olduğudur. Şekil 20 Harita yapımında kullanılan - koordinat sisteminin tasviri. Harita yapımında kullanılan - koordinat sistemi, geometride kulla- 400 g 0 g nılan koordinat sisteminden farklıdır. Apsis ile ordinat eksenleri birbirleri ile IV b α I a c yer değiştirmiş şekildedir. Bunun nedeni kullandığımız ölçüm aletlerin yatay açı ölçüm daireleri saat yönünde dön- 300 g III II 100 g dürüldüğünde açı değerleri artmaktadır. Açı değerleri de ekseninden eksenine doğru artan şekilde yön ile belirtildiğine göre, mesleğimize uygun şe- 200 g kilde eksenler Şekil 20 de görüldüğü gibi olmalıdır ve açıların bölgeleri de ekseninden eksenine doğru artışa Trigonometrik ifadeleri yukarıdaki şekli temel alarak incelersek: sin(α) = a c cos(α) = b c tan(α) = b c tan(α) = b c cosec(α) = c a sec(α) = c b tan(α) = 1 cot (α) sin2 (α) + cos 2 (α) = 1 43

14 Alttaki tabloda trigonometrik fonksiyonların grad açı biriminde çeşitli bölgelerdeki işaretleri gösterilmiştir. Trig. Fonksiyon 0 g 100 g (I. Bölge) 100 g g (II. Bölge) 200 g g (III. Bölge) 300 g g (IV. Bölge) sin cos tan cot Trigonometrik bir fonksiyonun alacağı değerin pozitif veya negatif değer alacağı değerleri ezberlenmemelidir. apılması gereken trigonometrik fonksiyonların birim daire üzerindeki işlevlerini incelemek yeterli olacaktır. Şekil 21 incelendiğinde eksenini kosinüs, eksenini Sinüs trigonometrik fonksiyonu ile temsil etmektedir. Fonksiyonların 4 bölgede de gösterimi takip eden şekillerde gösterilecektir. 44

15 Cosinüs ekseni Sin(α) α Cos(α) Sinüs Ekseni Şekil 21 Eksenlerin Gösterilmesi 45

16 Şekil 22 ele alındığında 14 numaralı noktadan ve eksenlerine dikler inildiğinde ve eksenlerinin pozitif ekseni veya negatif ekseni dik kesip kesmediği belirlenirse, o takdirde trigonometrik fonksiyonun sonucunun negatif veya pozitif olacağı bulunabilir. Şekil 22 ye göre 14 numaralı noktadan inilen dikler ekseninin ve ekseninin pozitif kısmını kestiği görülmektedir. O takdirde kosinüs ve sinüs fonksiyonlarının geriye döndürdüğü değer pozitif olacaktır. 0 g α 100 g Sin(α) = 14 1 br = 14 Cos(α) = 14 1 br = α 1 br 14 Şekil 22 Birinci Bölgede trigonometrik fonksiyon durumu. 46

17 Şekil 23 de ikinci bölgeye denk gelen 16 numaralı noktadan ve eksenlerine dikler inildiğinden ekseni negatif kısmından kesilmektedir, bu yüzden kosinüs trigonometrik fonksiyonunun geriye döndürdüğü değer negatif olacaktır. ekseni ise pozitif kısmında kesilmektedir, sinüs fonksiyonunun geriye döndürdüğü değer pozitif olacaktır. 100 g α 200 Sin(α) = 16 1 br = 16 Cos(α) = 16 1 br = α br Şekil 23 İkinci Bölgede trigonometrik fonksiyon durumu. 47

18 Şekil 24 de üçüncü bölgeye denk gelen 19 numaralı noktadan ve eksenlerine dikler inildiğinden ekseni negatif kısmından kesilmektedir, bu yüzden kosinüs trigonometrik fonksiyonunun geriye döndürdüğü değer negatif olacaktır. ekseni ise negatif yönde kesilmektedir, sinüs fonksiyonunun geriye döndürdüğü değer negatif olacaktır. 200 g α 300 g Sin(α) = 19 1 br = 19 Cos(α) = 19 1 br = br 19 α Şekil 24 Üçüncü Bölgede trigonometrik fonksiyon durumu. 48

19 Şekil 25 de dördüncü bölgeye denk gelen 20 numaralı noktadan ve eksenlerine dikler inildiğinden ekseni pozitif kısmından kesilmektedir, bu yüzden kosinüs trigonometrik fonksiyonunun geriye döndürdüğü değer pozitif olacaktır. ekseni ise negatif yönde kesilmektedir, sinüs fonksiyonunun geriye döndürdüğü değer negatif olacaktır. 300 g α 0 g Sin(α) = 20 1 br = 20 Cos(α) = 20 1 br = br 20 α Şekil 25 Dördüncü Bölgede trigonometrik fonksiyon durumu. Dördüncü bölgede dikkat edilirse, trigonometrik fonksiyonların alabileceği değer aralığı 300 g α 0 g en büyük değer 400 g değildir. Birim dairede bir tur atıldığında 399 g değerindeki açıdan sonra tekrar başlangıç açısı olan 0 g değerindeki açıya ulaşılır. 49

20 Konunun devamında bazı trigonometrik fonksiyonların açı eşitlikleri vardır. π radyan birimindeki açı değerinin karşılığı olarak eşitliklerde kullanılmıştır. O r L: ay boyu β L r: yarıçap değeri r β = L r β radyan cinsinden değeri verecektir. Eğer yay boyu (L) değeri yarıçap değerine (r) eşit olursa açının radyan olarak değeri 1 R (1 radyan) olur. Birim daireyi ele aldığımızda Şekil 26 da ki gibi gözükmektedir. Gösterilen eşitliklerde, π yerine açı olarak 180 veya 200 g ve α değeri olarakda 0 α 180 veya 0 g α 200 g aralığındaki değerleri kullanarak denemeler yapabilir ve eşitlikleri sınayabilirsiniz. D 360 = R 2π = G 400 (2π) 0 r = 1 br. r 3π/2 r π/2 π Şekil 26 Radyan açı biriminin birim dairede gösterimi 50

21 sin ( π + α) = cos(α) 2 cos ( π + α) = sin (α) 2 sin(π α) = sin(α) cos(π α) = cos(α) tan ( π + α) = cot(α) 2 tan (π α) = tan(α) cot (π α) = cot(α) cot ( π + α) = tan(α) 2 sin(π + α) = sin(α) sin(3π/2 α) = cos(α) cos(π + α) = cos(α) cos(3π/2 α) = sin(α) tan (π + α) = tan(α) tan (3π/2 α) = cot(α) cot (π + α) = cot(α) cot (3π/2 α) = tan(α) 51

22 tan(α + β) = tanα tanβ 1 tanα tanβ sin(α + β) = sinα cosβ +cosα sinβ cot(α + β) = cotα cotβ 1 cotα + cotβ cos (α + β) = cosα cosβ sinα sinβ sin(α β) = sinα cosβ cosα sinβ tan(α β) = tan(α + β) = tanα tanβ 1 + tanα tanβ tanα tanβ 1 tanα tanβ cos (α β) = cosα cosβ +sinα sinβ sin(2α) = 2sin(α)cos(α) cot(α + β) = cotα cotβ 1 cotα + cotβ cos(2α) = cos (α) 2 sin (α) 2 tan(α β) = tanα tanβ 1 + tanα tanβ 52

23 Haritalar nasıl Elde Edilir Şekil 27 Dünya yaklaşık modeli Geoid (Jeoid) Haritalar, yeryuvarı üzerinde ki doğal veya yapay yapılara ait detayların, uluslararası veya ulusal koordinat sistemlerine göre koordinatları elde edilip, düzlem harita üzerine aktarımı (tersimat) ile oluşur. ukarıdaki tanımda dikkat edilmesi gereken nokta yeryuvarı üzerindeki objelerin düzlem harita üzerinde aktarılmasıdır. eryuvarı düzlem değildir, fakat aktarım yapılacak olan düzlem bir yüzeydir. Nasıl ki yuvarlak bir yüzeye sahip karpuz veya benzeri cisimlerin yüzey kısımları düzleştirilmek istendiğinde, yüzeyde kırılma benzeri bozulmalar gerçekleşecektir, düzleme deformasyona uğramadan düz hale gelmeyecektir. Aynı mantığı yeryuvarı içinde düşünebiliriz. Düzgün bir geometrik şekli olmayan yer kürenin, düzlem yüzey olan harita üzerine tersimatında gerçekleşecek bazı bozulmalar (deformasyonlar) olacaktır. Deformasyonları aza indirgemek için harita projeksiyonları kullanılır. Harita Projeksiyonu, yeryüzü üzerinde ki objelerin geometrik ve matematiksel işlemler sonucu belirli deformasyon değerlerini azaltıp veya yok ederek haritaya aktarılmasında kullanılan yöntemlerdir. Harita projeksiyonları oluşan deformasyonlar, orijinal yüzey üzerindeki noktaların birbirleri arasında bulunan ilişkileri değiştirir. Dolayısıyla uzunluklarda, alanlarda ve açılarda değişmeler olur (ıldırım vd. 2011). apılması gereken yapacağımız haritanın kullanım amacını belirlemek. Kullanım amacından kastedilen, üretilecek haritada açı, uzunluk ve alan bilgilerinden hangisi daha önem arz edecekse ona o bilgide ki deformasyonu aza indirgeyecek projeksiyon seçilmelidir. Örneğin yol projeleri gibi uzunluğun önem kazandığı projelerde, yeryuvarı üzerindeki uzunluk değerlerini aynı hassasiyet ile düzlem haritaya aktarılmasını sağlamayacak projeksiyon seçilmelidir. Oluşacak deformasyonların bazılarının engellenmesinde veya en azına indirgenmesinde kullanılacak olan matematiksel ve geometrik işlemlerin bütününe projeksiyon (tasvir) olarak isimlendirilmektedir. Farklı tipteki bozulmaların minimuma indirgenip, düzleme aktarılması için birçok türde projeksiyon kullanılmaktadır. Projeksiyonların sınıflandırılması, özellikleri, hesaplama yöntemleri hakkındaki konular daha sonraki derslerde daha geniş kapsamda anlatılacaktır. Haritaya aktarılmasında esas mantık, coğrafik detayları (bina, yol, elektrik direkleri, yamaç, akarsu, parsel vb.) belirli bir koordinat sistemine göre koordinatlarını elde edip, hari- 53

ARAZİ ÖLÇMELERİ Z P. O α X P. α = yatay açı. ω = düşey açı. µ =eğim açısı. ω + µ = 100 g

ARAZİ ÖLÇMELERİ Z P. O α X P. α = yatay açı. ω = düşey açı. µ =eğim açısı. ω + µ = 100 g Trigonometrik Fonksiyonlar Z Z P P ω µ P O α α = yatay açı P P ω = düşey açı µ =eğim açısı ω + µ = 100 g Şekil 9 üç Boyutlu koordinat sisteminde açı tiplerinin tasviri. Trigonometrik kavramlara geçmeden

Detaylı

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Koordinat sistemleri. Kartezyen koordinat sistemi

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Koordinat sistemleri. Kartezyen koordinat sistemi Koordinat sistemleri Coğrafik objelerin haritaya aktarılması, objelerin detaylarına ait koordinatların düzleme aktarılması ile oluşur. Koordinat sistemleri kendi içlerinde kartezyen koordinat sistemi,

Detaylı

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Koordinat sistemleri. Kartezyen koordinat sistemi

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Koordinat sistemleri. Kartezyen koordinat sistemi Koordinat sistemleri Coğrafik objelerin haritaya aktarılması, objelerin detaylarına ait koordinatların düzleme aktarılması ile oluşur. Koordinat sistemleri kendi içlerinde kartezyen koordinat sistemi,

Detaylı

Harita Projeksiyonları

Harita Projeksiyonları Harita Projeksiyonları Bölüm Prof.Dr. İ. Öztuğ BİLDİRİCİ Amaç ve Kapsam Harita projeksiyonlarının amacı, yeryüzü için tanımlanmış bir referans yüzeyi üzerinde belli bir koordinat sistemine göre tanımlı

Detaylı

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Doğrultuya dik inme veya dik çıkma (Yan Nokta Hesabı) Dik İnmek. A Dik Çıkmak

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Doğrultuya dik inme veya dik çıkma (Yan Nokta Hesabı) Dik İnmek. A Dik Çıkmak Doğrultuya dik inme veya dik çıkma (Yan Nokta Hesabı) P1 P2 Dik İnmek P3 P4 Dik Çıkmak Şekil 76 Şekil 76 da dik inme ve çıkmaya birer örnek gösterilmiştir. Dik çıkmadan anlaşılması gereken belirlenen bir

Detaylı

Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü TOPOGRAFYA (HRT3351) Yrd. Doç. Dr. Ercenk ATA

Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü TOPOGRAFYA (HRT3351) Yrd. Doç. Dr. Ercenk ATA Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü 4. HAFTA KOORDİNAT SİSTEMLERİ VE HARİTA PROJEKSİYONLARI Coğrafi Koordinat Sistemi Yeryüzü üzerindeki bir noktanın konumunun enlem

Detaylı

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Temel Ödev I: Koordinatları belirli iki nokta arasında ki yatay mesafenin

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Temel Ödev I: Koordinatları belirli iki nokta arasında ki yatay mesafenin Temel ödevler Temel ödevler, konum değerlerinin bulunması ve aplikasyon işlemlerine dair matematiksel ve geometrik hesaplamaları içeren yöntemlerdir. öntemlerin isimleri genelde temel ödev olarak isimlendirilir.

Detaylı

YÜKSEKLİK ÖLÇÜMÜ. Ölçme Bilgisi Ders Notları

YÜKSEKLİK ÖLÇÜMÜ. Ölçme Bilgisi Ders Notları YÜKSEKLİK ÖLÇÜMÜ Yeryüzündeki herhangi bir noktanın sakin deniz yüzeyi üzerinde (geoitten itibaren) çekül doğrultusundaki en kısa mesafesine yükseklik denir. Yükseklik ölçümü; belirli noktalar arasındaki

Detaylı

Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri

Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri Resim düzlemi O : İzdüşüm (projeksiyon ) merkezi P : Arazi noktası H : Asal nokta N : Nadir noktası c : Asal uzaklık H OH : Asal eksen (Alım ekseni) P OP :

Detaylı

Aralıklar, Eşitsizlikler, Mutlak Değer

Aralıklar, Eşitsizlikler, Mutlak Değer ARALIKLAR Gerçel sayıların, aralık olarak adlandırılan bazı kümeleri kalkülüste sık sık kullanılır ve geometrik olarak doğru parçalarına karşılık gelir. Örneğin, a < b ise, a dan b ye açık aralık, a ile

Detaylı

ARAZİ ÖLÇMELERİ. İki Boyutlu Koordinat sistemleri Arası Dönüşüm

ARAZİ ÖLÇMELERİ. İki Boyutlu Koordinat sistemleri Arası Dönüşüm İki Boyutlu Koordinat sistemleri Arası Dönüşüm Amaç, bir koordinat sistemine göre elde edilmiş olan koordinatların, diğer bir koordinat sistemindeki koordinat değerlerini elde etmektir. İki haritanın koordinat

Detaylı

Tanımlar, Geometrik ve Matemetiksel Temeller. Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. JDF329 Fotogrametri I Ders Notu

Tanımlar, Geometrik ve Matemetiksel Temeller. Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. JDF329 Fotogrametri I Ders Notu FOTOGRAMETRİ I Tanımlar, Geometrik ve Matemetiksel Temeller Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ JDF329 Fotogrametri I Ders Notu 2015-2016 Öğretim Yılı Güz Dönemi İzdüşüm merkezi(o):

Detaylı

DİK KOORDİNAT SİSTEMİ VE

DİK KOORDİNAT SİSTEMİ VE Ölçme Bilgisi DERS 6 DİK KOORDİNAT SİSTEMİ VE TEMEL ÖDEVLER Kaynak: İ.ASRİ (Gümüşhane Ü) M. Zeki COŞKUN ( İTÜ ) TEODOLİT Teodolitler, yatay ve düşey açıları yeteri incelikte ölçmeye yarayan optik aletlerdir.

Detaylı

TRIGONOMETRI AÇI, YÖNLÜ AÇI, YÖNLÜ YAY

TRIGONOMETRI AÇI, YÖNLÜ AÇI, YÖNLÜ YAY TRIGONOMETRI AÇI, YÖNLÜ AÇI, YÖNLÜ YAY A. AÇI Başlangıç noktaları aynı olan iki ışının birleşim kümesine açı denir. Bu ışınlara açının kenarları, başlangıç noktasına ise açının köşesi denir. B. YÖNLÜ AÇI

Detaylı

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Coğrafik Objenin Alan Bilgisinin Bulunması

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Coğrafik Objenin Alan Bilgisinin Bulunması Coğrafik Objenin Alan Bilgisinin Bulunması Bina, kadastro / İmar parseli, göl gibi kapalı alan obje tipinde ki coğrafik objelere ait en önemli bilgi alandır. Coğrafik objelerin alan bilgileri farklı yollarla

Detaylı

Açı Ölçümü. Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN

Açı Ölçümü. Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Açı Ölçümü Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Açı Nedir? İki doğru arasındaki, doğrultu farkına açı adı verilir. Açılar, teodolit veya takeometre ile yapılır. Teodolit sadece açı ölçmede kullanılır iken, takeometreler

Detaylı

Harita Projeksiyonları

Harita Projeksiyonları Özellikler Harita Projeksiyonları Bölüm 3: Silindirik Projeksiyonlar İzdüşüm yüzeyi, küreyi saran ya da kesen bir silindir seçilir. Silindirik projeksiyonlar genellikle normal konumda ekvator bölgesinde

Detaylı

Alan Hesapları. Şekil 14. Üç kenarı belli üçgen alanı

Alan Hesapları. Şekil 14. Üç kenarı belli üçgen alanı lan Hesapları lan hesabının doğruluğu alım şekline ve istenile hassasiyet derecesine göre değişir. lan hesapları üç kısma ayrılmıştır. Ölçü değerlerine göre alan hesabı Ölçü ve plan değerlerine göre alan

Detaylı

HARİTA PROJEKSİYONLARI

HARİTA PROJEKSİYONLARI 1 HARİTA PROJEKSİYONLARI Haritacılık mesleğinin faaliyetlerinden birisi, yeryüzünün bütününün ya da bir parçasının haritasını yapmaktır. Harita denilen şey ise, basit anlamıyla, kapsadığı alandaki çeşitli

Detaylı

Ölçme Bilgisi Jeofizik Mühendisliği Bölümü

Ölçme Bilgisi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Ölçme Bilgisi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Yrd. Doç. Dr. H. Ebru ÇOLAK ecolak@ktu.edu.tr Karadeniz Teknik Üniversitesi, GISLab Trabzon www.gislab.ktu.edu.tr/kadro/ecolak DÜŞEY MESAFELERİN YÜKSEKLİKLERİN

Detaylı

TOPOĞRAFYA Yüksekliklerin Ölçülmesi Nivelman Yöntemleri

TOPOĞRAFYA Yüksekliklerin Ölçülmesi Nivelman Yöntemleri TOPOĞRAFYA Yüksekliklerin Ölçülmesi Nivelman Yöntemleri Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF 264/270 TOPOĞRAFYA DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz/marangoz.htm

Detaylı

Öğr. Grv. Halil İbrahim SOLAK

Öğr. Grv. Halil İbrahim SOLAK 27.09.2018 Bu ders sizin düşünmenizi ister. Bu ders sizin hesaplamanızı ister. Bu ders sizin problemi tespit etmenizi ister. Bu ders sizin problemi çözmenizi ister. Bu ders sizin alternatif çözüm üretmenizi

Detaylı

TOPOĞRAFYA Yüksekliklerin Ölçülmesi Nivelman Yöntemleri

TOPOĞRAFYA Yüksekliklerin Ölçülmesi Nivelman Yöntemleri TOPOĞRAFYA Yüksekliklerin Ölçülmesi Nivelman Yöntemleri Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF 264/270 TOPOĞRAFYA DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz/marangoz.htm

Detaylı

Jeodezi

Jeodezi 1 Jeodezi 5 2 Jeodezik Eğri Elipsoid Üstünde Düşey Kesitler Elipsoid yüzünde P 1 noktasındaki normalle P 2 noktasından geçen düşey düzlem, P 2 deki yüzey normalini içermez ve aynı şekilde P 2 de yüzey

Detaylı

ÖLÇME BİLGİSİ DÜŞEY MESAFELERİN (YÜKSEKLİKLERİN) ÖLÇÜLMESİ NİVELMAN ALETLERİ. Doç. Dr. Alper Serdar ANLI. 8. Hafta

ÖLÇME BİLGİSİ DÜŞEY MESAFELERİN (YÜKSEKLİKLERİN) ÖLÇÜLMESİ NİVELMAN ALETLERİ. Doç. Dr. Alper Serdar ANLI. 8. Hafta ÖLÇME BİLGİSİ DÜŞEY MESAFELERİN (YÜKSEKLİKLERİN) ÖLÇÜLMESİ NİVELMAN ALETLERİ Doç. Dr. Alper Serdar ANLI 8. Hafta DÜŞEY MESAFELERİN (YÜKSEKLİKLERİN) ÖLÇÜLMESİ Noktaların yükseklikleri düşey ölçmelerle belirlenir.

Detaylı

Küre Küre Üzerinde Hesap. Ders Sorumlusu Prof. Dr. Mualla YALÇINKAYA 2018

Küre Küre Üzerinde Hesap. Ders Sorumlusu Prof. Dr. Mualla YALÇINKAYA 2018 Küre Küre Üzerinde Hesap Ders Sorumlusu Prof. Dr. Mualla YALÇINKAYA 2018 Küre ve Küre ile İlgili Tanımlar Küre: «Merkez» adı verilen bir noktaya eşit uzaklıktaki noktaların bir araya getirilmesiyle, ya

Detaylı

Harita Projeksiyonları ve Koordinat Sistemleri. Doç. Dr. Senem KOZAMAN

Harita Projeksiyonları ve Koordinat Sistemleri. Doç. Dr. Senem KOZAMAN Harita Projeksiyonları ve Koordinat Sistemleri Doç. Dr. Senem KOZAMAN Yeryüzü şekilleri ve ayrıntılarının düz bir yüzey üzerinde, belli bir ölçek ve semboller kullanarak, bir referans sisteme göre ifade

Detaylı

POLİNOMLAR I MATEMATİK LYS / 2012 A1. 1. Aşağıdakilerden kaç tanesi polinomdur? 6. ( ) ( ) 3 ( ) 2. 2. ( ) n 7 8. ( ) 3 2 3. ( ) 2 4.

POLİNOMLAR I MATEMATİK LYS / 2012 A1. 1. Aşağıdakilerden kaç tanesi polinomdur? 6. ( ) ( ) 3 ( ) 2. 2. ( ) n 7 8. ( ) 3 2 3. ( ) 2 4. POLİNOMLAR I MATEMATİK. Aşağıdakilerden kaç tanesi polinomdur? I. ( ) P = + II. ( ) P = + III. ( ) + + P = + 6. ( ) ( ) ( ) P = a b a + b sabit polinom olduğuna göre ( ) ( ) ( ) P a +P b +P 0 toplamı kaçtır?

Detaylı

İNS1101 MÜHENDİSLİK ÇİZİMİ. Bingöl Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü 2018

İNS1101 MÜHENDİSLİK ÇİZİMİ. Bingöl Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü 2018 İNS1101 MÜHENDİSLİK ÇİZİMİ Bingöl Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü 2018 TEKNİK RESİM Teknik resim, teknik elemanların üretim yapabilmeleri için anlatmak istedikleri teknik özelliklerin biçim ve

Detaylı

MATEMATİK TESTİ LYS YE DOĞRU. 1. Bu testte Matematik ile ilgili 50 soru vardır.

MATEMATİK TESTİ LYS YE DOĞRU. 1. Bu testte Matematik ile ilgili 50 soru vardır. MTMTİK TSTİ LYS-. u testte Matematik ile ilgili 0 soru vardır.. evaplarınızı, cevap kâğıdının Matematik Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.. u testteki süreniz 7 dakikadır.. a, b, c birer reel sayı

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Ön Söz...2. Noktanın Analitik İncelenmesi...3. Doğrunun Analitiği Analitik Düzlemde Simetri...25

İÇİNDEKİLER. Ön Söz...2. Noktanın Analitik İncelenmesi...3. Doğrunun Analitiği Analitik Düzlemde Simetri...25 İÇİNDEKİLER Ön Söz...2 Noktanın Analitik İncelenmesi...3 Doğrunun Analitiği...11 Analitik Düzlemde Simetri...25 Analitik Sistemde Eşitsizlikler...34 Çemberin Analitik İncelenmesi...40 Elips...58 Hiperbol...70

Detaylı

2.2 Bazıözel fonksiyonlar

2.2 Bazıözel fonksiyonlar . Bazıözel fonksionlar Kuvvet fonksionu, polinomlar ve rasonel fonksionlar, mutlak değer ve tam değer fonksionları, pratik grafik çizimleri. 1-) Lineer fonksionlar: m ve n sabit saılar olmak üzere f()

Detaylı

Harita Projeksiyonları

Harita Projeksiyonları Harita Projeksiyonları Bölüm : Azimutal Projeksiyonlar Prof.Dr. İ. Öztuğ BİLDİRİCİ Azimutal Projeksiyonlar Projeksiyon yüzeyi düzlemdir. Normal, transversal ve eğik konumlu olarak uygulanan azimutal projeksiyonlar,

Detaylı

Yatay Eksen: Dürbünün etrafında döndüğü eksendir. Asal Eksen: Çekül doğrultusundaki eksen Düzeç Ekseni: Düzecin üzerinde bulunduğueksen Yöneltme

Yatay Eksen: Dürbünün etrafında döndüğü eksendir. Asal Eksen: Çekül doğrultusundaki eksen Düzeç Ekseni: Düzecin üzerinde bulunduğueksen Yöneltme Teodolit Yatay Eksen: Dürbünün etrafında döndüğü eksendir. Asal Eksen: Çekül doğrultusundaki eksen Düzeç Ekseni: Düzecin üzerinde bulunduğueksen Yöneltme Ekseni: Kıllar şebekesinin kesim noktası ile objektifin

Detaylı

DERS: MATEMATİK I MAT101(04)

DERS: MATEMATİK I MAT101(04) DERS: MATEMATİK I MAT0(0) ÜNİTE: FONKSİYONLAR KONU:. TRİGONOMETRİK FONKSİYONLAR Öncelikle açı ölçü birimlerine göz atalım: Bilindiği gibi bir tam açının ölçüsü 0 derecedir. Diğer bir açı ölçü birimi de

Detaylı

02.04.2012. Düşey mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi. Düşey Mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi. Düşey Mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi

02.04.2012. Düşey mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi. Düşey Mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi. Düşey Mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi Düşey mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi Noktalar arasındaki düşey mesafelerin ölçülmesine yükseklik ölçmesi ya da nivelman denir. Yükseklik: Ölçülmek istenen nokta ile sıfır yüzeyi olarak kabul edilen

Detaylı

JDF 242 JEODEZİK ÖLÇMELER 2. HAFTA DERS SUNUSU. Yrd. Doç. Dr. Hüseyin KEMALDERE

JDF 242 JEODEZİK ÖLÇMELER 2. HAFTA DERS SUNUSU. Yrd. Doç. Dr. Hüseyin KEMALDERE JDF 242 JEODEZİK ÖLÇMELER 2. HAFTA DERS SUNUSU Yrd. Doç. Dr. Hüseyin KEMALDERE 3 boyutlu uzayda Jeoit Z Y X Dünyaya en uygun elipsoid modeli ve yer merkezli dik koordinat sistemi Ülkemizde 2005

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI FOTOGRAMETRİ I GEOMETRİK ve MATEMATİK TEMELLER Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz/

Detaylı

Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü TOPOGRAFYA (HRT3351) Yrd. Doç. Dr. Ercenk ATA

Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü TOPOGRAFYA (HRT3351) Yrd. Doç. Dr. Ercenk ATA Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü Ders Adı Kodu Yerel Kredi ECTS Ders (saat/hafta) Uygulama (saat/hafta) Laboratuvar (saat/hafta) Topografya HRT3351 3 4 3 0 0 DERSİN

Detaylı

Dik koordinat sisteminde yatay eksen x ekseni (apsis ekseni), düşey eksen ise y ekseni (ordinat ekseni) dir.

Dik koordinat sisteminde yatay eksen x ekseni (apsis ekseni), düşey eksen ise y ekseni (ordinat ekseni) dir. ANALĐTĐK GEOMETRĐ 1. Analitik Düzlem Bir düzlemde dik kesişen iki sayı doğrusunun oluşturduğu sisteme analitik düzlem denir. Analitik düzlem, dik koordinat sistemi veya dik koordinat düzlemi olarak da

Detaylı

TOPOĞRAFYA. Ölçme Bilgisinin Konusu

TOPOĞRAFYA. Ölçme Bilgisinin Konusu TOPOĞRAFYA Topoğrafya, bir arazi yüzeyinin tabii veya suni ayrıntılarının meydana getirdiği şekil. Bu şeklin kâğıt üzerinde harita ve tablo şeklinde gösterilmesiyle ilgili ölçme, hesap ve çizim işlerinin

Detaylı

Gerilme Dönüşümü. Bölüm Hedefleri

Gerilme Dönüşümü. Bölüm Hedefleri Gerilme Dönüşümü Bölüm Hedefleri Bu bölümde, belirli bir koordinat sisteminde tanımlı gerilme bileşenlerinin, farklı eğimlere sahip koordinat sistemlerine nasıl dönüştürüleceği üzerinde durulacaktır. Gerekli

Detaylı

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Mühendislik Mekaniği Statik Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 2 Kuvvet Vektörleri Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Statik, R.C.Hibbeler, S.C.Fan, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö.Soyuçok. 2 Kuvvet Vektörleri Bu bölümde,

Detaylı

UZAYDA VEKTÖRLER ve DOĞRU DÜZLEM

UZAYDA VEKTÖRLER ve DOĞRU DÜZLEM UD VEKTÖRLER ve DĞRU DÜLEM. ir küpün ayrıtlarını taşıyan doğrular kaç farklı doğrultu oluşturur? ) ) ) D) 7 E) 8. ir düzgün altıgenin en uzun köşegeni ile aynı doğrultuda kaç farklı kenar vardır?. şağıdaki

Detaylı

ALTERNATİF AKIMIN DENKLEMİ

ALTERNATİF AKIMIN DENKLEMİ 1 ALTERNATİF AKIMIN DENKLEMİ Ani ve Maksimum Değerler Alternatif akımın elde edilişi incelendiğinde iletkenin 90 ve 270 lik dönme hareketinin sonunda maksimum emk nın indüklendiği görülür. Alternatif akımın

Detaylı

ITAP Fizik Olimpiyat Okulu 2011 Seçme Sınavı

ITAP Fizik Olimpiyat Okulu 2011 Seçme Sınavı ITAP Fizik Olimpiyat Okulu 11 Seçme Sınavı 1. Dikey yönde atılan bir taş hareketin son saniyesinde tüm yolun yarısını geçmektedir. Buna göre taşın uçuş süresinin en fazla olması için taşın zeminden ne

Detaylı

ÖLÇME BİLGİSİ TANIM KAPSAM ÖLÇME ÇEŞİTLERİ BASİT ÖLÇME ALETLERİ

ÖLÇME BİLGİSİ TANIM KAPSAM ÖLÇME ÇEŞİTLERİ BASİT ÖLÇME ALETLERİ ÖLÇME BİLGİSİ TANIM KAPSAM ÖLÇME ÇEŞİTLERİ BASİT ÖLÇME ALETLERİ Doç. Dr. Alper Serdar ANLI 1.Hafta Ölçme Bilgisi Dersi 2013 Bahar Dönemi Ders Programı HAFTA KONU 1.Hafta 2.Hafta 3.Hafta 4.Hafta 5.Hafta

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI FOTOGRAMETRİ I GEOMETRİK ve MATEMATİK TEMELLER Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz/

Detaylı

TOPOĞRAFYA Temel Ödevler / Poligonasyon

TOPOĞRAFYA Temel Ödevler / Poligonasyon TOPOĞRAFYA Temel Ödevler / Poligonasyon Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF 264/270 TOPOĞRAFYA DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz/marangoz.htm

Detaylı

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Coğrafik Objelerin Temsili. Nokta:

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Coğrafik Objelerin Temsili. Nokta: Coğrafik Objelerin Temsili eryuvarı üzerindeki coğrafik objelerin haritaya aktarılması aşamasında, ilk olarak coğrafik objelere ait detaylarının koordinatları ölçüm aletleri kullanılarak elde edilir. Sonrasında

Detaylı

ALTERNATİF AKIMIN VEKTÖRLERLE GÖSTERİLMESİ

ALTERNATİF AKIMIN VEKTÖRLERLE GÖSTERİLMESİ 1 ALTERNATİF AKIMIN VEKTÖRLERLE GÖSTERİLMESİ Fazör: Zamanla değişen gerilim ve akımın gösterildiği vektörlerdir. Vektör büyüklüğü maksimum değere eşit alınmayıp en çok kullanılan etkin değere eşit alınır.

Detaylı

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Konik Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Konik Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN Konik Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR İçerik Giriş Konik dişli çark mekanizması Konik dişli çark mukavemet hesabı Konik dişli ark mekanizmalarında oluşan kuvvetler

Detaylı

KÜTLE VE AĞIRLIK MERKEZİ

KÜTLE VE AĞIRLIK MERKEZİ VEKTÖRLER KUVVET KAVRAMI MOMENT KÜTLE VE AĞIRLIK MERKEZİ BASİT MAKİNELER -1- VEKTÖRLER -2- Fizik te büyüklükleri ifade ederken sadece sayı ile ifade etmek yetmeye bilir örneğin aşağıdaki büyüklükleri ifade

Detaylı

( ) ( ) ÖABT Analitik Geometri KONU TESTİ Noktanın Analitik İncelemesi. Cevap D. Cevap C. noktası y ekseni üzerinde ise, a + 4 = 0 A 0, 5 = 1+

( ) ( ) ÖABT Analitik Geometri KONU TESTİ Noktanın Analitik İncelemesi. Cevap D. Cevap C. noktası y ekseni üzerinde ise, a + 4 = 0 A 0, 5 = 1+ ÖABT Analitik Geometri KONU TESTİ Noktanın Analitik İncelemesi. a+ = b 4. a = b 0+ a b a b = b a+ b = 0. A ( a + 4, a) noktası y ekseni üzerinde ise, ( + ) a + 4 = 0 A 0, 5 a = 4 B b, b 0 noktası x ekseni

Detaylı

7.2 Fonksiyon ve Fonksiyon Tanımları (I) Fonksiyon ve Fonksiyon Tanımları (II)

7.2 Fonksiyon ve Fonksiyon Tanımları (I) Fonksiyon ve Fonksiyon Tanımları (II) 7.2 Fonksiyon ve Fonksiyon Tanımları (I) Tanım kümesindeki her elemanın değer kümesinde bir ve yalnız bir görüntüsü varsa, tanım kümesinden değer kümesine olan bağıntıya fonksiyon denir. Fonksiyonu f ile

Detaylı

DÜZLEMDE GERİLME DÖNÜŞÜMLERİ

DÜZLEMDE GERİLME DÖNÜŞÜMLERİ 3 DÜZLEMDE GERİLME DÖNÜŞÜMLERİ Gerilme Kavramı Dış kuvvetlerin etkisi altında dengedeki elastik bir cismi matematiksel bir yüzeyle rasgele bir noktadan hayali bir yüzeyle ikiye ayıracak olursak, F 3 F

Detaylı

TOPOĞRAFYA Takeometri

TOPOĞRAFYA Takeometri TOPOĞRAFYA Takeometri Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF 264/270 TOPOĞRAFYA DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz/marangoz.htm

Detaylı

Trigonometrik Fonksiyonlar

Trigonometrik Fonksiyonlar Trigonometrik Fonksiyonlar Yazar Prof.Dr. Vakıf CAFEROV ÜNİTE 6 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; açı kavramını hatırlayacak, açıların derece ölçümünü radyan ölçümüne ve tersine çevirebilecek, trigonometrik

Detaylı

Elektromanyetik Dalga Teorisi

Elektromanyetik Dalga Teorisi Elektromanyetik Dalga Teorisi Ders-2 Dalga Denkleminin Çözümü Düzlem Elektromanyetik Dalgalar Enine Elektromanyetik Dalgalar Kayıplı Ortamda Düzlem Dalgalar Düzlem Dalgaların Polarizasyonu Dalga Denkleminin

Detaylı

KALINLIK VE DERİNLİK HESAPLAMALARI

KALINLIK VE DERİNLİK HESAPLAMALARI KALINLIK VE DERİNLİK HESAPLAMALARI Herhangi bir düzlem üzerinde doğrultuya dik olmayan düşey bir düzlem üzerinde ölçülen açıdır Görünür eğim açısı her zaman gerçek eğim açısından küçüktür Görünür eğim

Detaylı

KATI CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ

KATI CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ KATI CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ Bu bölümde, düzlemsel kinematik, veya bir rijit cismin düzlemsel hareketinin geometrisi incelenecektir. Bu inceleme, dişli, kam ve makinelerin yaptığı birçok işlemde

Detaylı

DERS BİLGİ FORMU 2. MİMARLIK VE ŞEHİR PLANLAMA HARİTA VE KADASTRO 1. DÖNEM Türkçe DÖNEMİ DERSİN DİLİ. Seçmeli. Ders DERS KATEGORİSİ ÖN ŞARTLAR

DERS BİLGİ FORMU 2. MİMARLIK VE ŞEHİR PLANLAMA HARİTA VE KADASTRO 1. DÖNEM Türkçe DÖNEMİ DERSİN DİLİ. Seçmeli. Ders DERS KATEGORİSİ ÖN ŞARTLAR DERSİN ADI BÖLÜM PROGRAM DÖNEMİ DERSİN DİLİ DERS KATEGORİSİ ÖN ŞARTLAR SÜRE VE DAĞILIMI KREDİ DERSİN AMACI ÖĞRENME ÇIKTILARI VE DERSİN İÇERİĞİ VE DAĞILIMI (MODÜLLER VE HAFTALARA GÖRE DAĞILIMI) DERS BİLGİ

Detaylı

ARAZİ ÖLÇMELERİ. a=10 m. ve b=20m. olarak verildiğini düşünelim a ile b nin oranı = 20 = 1 2

ARAZİ ÖLÇMELERİ. a=10 m. ve b=20m. olarak verildiğini düşünelim a ile b nin oranı = 20 = 1 2 ÖLÇEK Ölçek, yerküredeki coğrafik objelerin haritaya aktarılmasında ki küçültme oranı katsayısıdır. Oran katsayısı Matematikte bahsi geçen bir konu olup açıklama getirirsek: oran aynı tür iki niceliğin

Detaylı

- 2-1 0 1 2 + 4a a 0 a 4a

- 2-1 0 1 2 + 4a a 0 a 4a İKİNCİ DERECEDEN FNKSİYNLARIN GRAFİKLERİ a,b,c,z R ve a 0 olmak üzere, F : R R f() = a + b + c şeklinde tanımlanan fonksionlara ikinci dereceden bir değişkenli fonksionlar denir. Bu tür fonksionların grafikleri

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Atatürk Üniversitesi Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: ın

Detaylı

Yükseklik Ölçme (Nivelman) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN

Yükseklik Ölçme (Nivelman) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Yükseklik Ölçme (Nivelman) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Yükseklik Ölçümü Arazide, yerleri belli olan noktaların deviz seviyesine göre yüksekliklerinin belirlenmesi işlemidir. Noktalar arasındaki yükseklik

Detaylı

Cebir Notları. Trigonometri TEST I. 37π 'ün esas ölçüsü kaçtır? Gökhan DEMĐR,

Cebir Notları. Trigonometri TEST I. 37π 'ün esas ölçüsü kaçtır? Gökhan DEMĐR, , 00 M ebir Notları Gökhan EMĐR, gdemir@yahoo.com.tr Trigonometri. TEST I π 'ün esas ölçüsü kaçtır? ) p ) p ) p ) π p. tanθ = ) ) olduğuna göre, sinθ değeri kaçtır? ) ). 0 'nin esas ölçüsü kaçtır?. θ

Detaylı

Elipsoid Üçgenlerinin Hesaplanması Yedek Hesap Yüzeyi olarak Küre

Elipsoid Üçgenlerinin Hesaplanması Yedek Hesap Yüzeyi olarak Küre Jeodezi 7 1 Elipsoid Üçgenlerinin Hesaplanması Yedek Hesap Yüzeyi olarak Küre Elipsoid yüzeyinin küçük parçalarında oluşan küçük üçgenlerin (kenarları 50-60 km den küçük) hesaplanmasında klasik jeodezide

Detaylı

YATAY KURBLAR. Yatay Kurplarda Kaza Oranı

YATAY KURBLAR. Yatay Kurplarda Kaza Oranı YATAY KURBLAR Yol eksenlerinde doğrultuyu değiştirmek amacıyla teğetler arasına yerleştirilen eğri parçalarına kurb denir. Yatay kurbların uygun olarak projelendirilmesi, karayolunun emniyeti ve konforuna

Detaylı

6. JEODEZİK DİK KOORDİNAT SİSTEMİ VE TEMEL ÖDEVLER

6. JEODEZİK DİK KOORDİNAT SİSTEMİ VE TEMEL ÖDEVLER 6. JEODEZİK DİK KOORDİNT SİSTEMİ VE TEMEL ÖDEVLER 6.1. JEODEZİK DİK KOORDİNT SİSTEMİ + Kuzey IV. öle I. öle - + Doğu III. öle II. öle - Şekil 6.1 Jeodezik dik koordinat sistemi Şekilden de örüldüğü ibi

Detaylı

Bölüm-4. İki Boyutta Hareket

Bölüm-4. İki Boyutta Hareket Bölüm-4 İki Boyutta Hareket Bölüm 4: İki Boyutta Hareket Konu İçeriği 4-1 Yer değiştirme, Hız ve İvme Vektörleri 4-2 Sabit İvmeli İki Boyutlu Hareket 4-3 Eğik Atış Hareketi 4-4 Bağıl Hız ve Bağıl İvme

Detaylı

4. FAYLAR ve KIVRIMLAR

4. FAYLAR ve KIVRIMLAR 1 4. FAYLAR ve KIVRIMLAR Yeryuvarında etkili olan tektonik kuvvetler kayaçların şekillerini, hacimlerini ve yerlerini değiştirirler. Bu deformasyon etkileriyle kayaçlar kırılırlar, kıvrılırlar. Kırıklı

Detaylı

A) 1 B) 10 C) 100 D) 1000 E) Sonsuz. öğrencinin sinemaya tam bir kez birlikte gidecek şekilde ayarlanabilmesi aşağıdaki n

A) 1 B) 10 C) 100 D) 1000 E) Sonsuz. öğrencinin sinemaya tam bir kez birlikte gidecek şekilde ayarlanabilmesi aşağıdaki n İLMO 008. Aşama Sınavı Soru Kitapçığı - A. 009 009 009 + +... + n toplamı hiçbir n doğal sayısı için aşağıdakilerden hangisiyle bölünemez? A) B) n C) n+ D) n+ E). ( x!)( y!) = z! eşitliğini sağlayan (x,

Detaylı

Projeksiyon Kavramı. Meridyenler ve paraleller eşitliklere göre düzleme aktarılır. 1) m : harita üzerinde paralelleri çizen yarıçap

Projeksiyon Kavramı. Meridyenler ve paraleller eşitliklere göre düzleme aktarılır. 1) m : harita üzerinde paralelleri çizen yarıçap Projeksiyon Kavramı Meridyenler ve paraleller eşitliklere göre düzleme aktarılır. 1) m : harita üzerinde paralelleri çizen yarıçap ) α: harita üzerinde meridyenler arasındaki açıyı ifade eder. m = α =

Detaylı

Bölüm: Matlab e Giriş.

Bölüm: Matlab e Giriş. 1.Bölüm: Matlab e Giriş. Aşağıdaki problemleri MATLAB komut penceresinde komut yazarak çözünüz. Aşağıdaki formüllerde (.) ondalıklı sayı için, ( ) çarpma işlemi için kullanılmıştır. 1.. 8.5 3 3 1500 7

Detaylı

PDF created with FinePrint pdffactory trial version Düşey mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi

PDF created with FinePrint pdffactory trial version  Düşey mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi Düşey mesafelerin (Yüksekliklerin) Noktalar arasındaki düşey mesafelerin ölçülmesine yükseklik ölçmesi ya da nivelman denir. Yükseklik: Ölçülmek istenen nokta ile sıfır yüzeyi olarak kabul edilen deniz

Detaylı

Elipsoid Yüzünde Jeodezik Dik Koordinatlar (Soldner Koordinatları) ve Temel Ödev Hesapları

Elipsoid Yüzünde Jeodezik Dik Koordinatlar (Soldner Koordinatları) ve Temel Ödev Hesapları JEODEZİ8 1 Elipsoid Yüzünde Jeodezik Dik Koordinatlar (Soldner Koordinatları) ve Temel Ödev Hesapları Jeodezik dik koordinatları tanımlamak için önce bir meridyen x ekseni olarak alınır. Bunun üzerinde

Detaylı

KESİTLERİN ÇIKARILMASI

KESİTLERİN ÇIKARILMASI KESİTLERİN ÇIKARILMASI Karayolu, demiryolu, kanal, yüksek gerilim hattı gibi inşaat işlerinde projelerin hazırlanması, toprak hacminin bulunması amacı ile boyuna ve enine kesitlere ihtiyaç vardır. Boyuna

Detaylı

Soru 1: Şekil-1 de görülen düzlem gerilme hali için: b) elemanın saat yönünde 30 0 döndürülmesi ile elde edilen yeni durum için elemana tesir

Soru 1: Şekil-1 de görülen düzlem gerilme hali için: b) elemanın saat yönünde 30 0 döndürülmesi ile elde edilen yeni durum için elemana tesir Soru 1: Şekil-1 de görülen düzlem gerilme hali için: a) elemanın saat yönünde 30 0 döndürülmesi ile elde edilen yeni durum için elemana tesir eden gerilme bileşenlerini, gerilme dönüşüm denklemlerini kullanarak

Detaylı

ÖLÇME BİLGİSİ. PDF created with FinePrint pdffactory trial version http://www.fineprint.com. Tanım

ÖLÇME BİLGİSİ. PDF created with FinePrint pdffactory trial version http://www.fineprint.com. Tanım ÖLÇME BİLGİSİ Dersin Amacı Öğretim Üyeleri Ders Programı Sınav Sistemi Ders Devam YRD. DOÇ. DR. HAKAN BÜYÜKCANGAZ ÖĞR.GÖR.DR. ERKAN YASLIOĞLU Ders Programı 1. Ölçme Bilgisi tanım, kapsamı, tarihçesi. 2.

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Helisel Dişli Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Erzurum Teknik Üniversitesi

Detaylı

STATİĞİN TEMEL PRENSİPLERİ

STATİĞİN TEMEL PRENSİPLERİ 1.1. Temel Kavramlar ve Tanımlar Mühendislik mekaniği: Kuvvet etkisi altındaki cisimlerin denge veya hareket koşullarını inceleyen bilim dalı Genel olarak mühendislik mekaniği Sert (rijit) katı cisimlerin

Detaylı

ÇATI MAKASINA GELEN YÜKLER

ÇATI MAKASINA GELEN YÜKLER ÇATI MAKASINA GELEN YÜKLER Bir yapıyı dış etkilere karşı koruyan taşıyıcı sisteme çatı denir. Belirli aralıklarla yerleştirilen çatı makaslarının, yatay taşıyıcı eleman olan aşıklarla birleştirilmesi ile

Detaylı

ULAŞIM YOLLARINA AİT TANIMLAR

ULAŞIM YOLLARINA AİT TANIMLAR ULAŞIM YOLLARINA AİT TANIMLAR Geçki: Karayolu, demiryolu gibi ulaştıma yapılarının, yuvarlanma yüzeylerinin ortasından geçtiği varsayılan eksen çizgisinin harita ya da arazideki izdüşümüdür. Topografik

Detaylı

25. f: R { 4} R 28. ( ) 3 2 ( ) 26. a ve b reel sayılar olmak üzere, 27. ( ) eğrisinin dönüm noktasının ordinatı 10 olduğuna göre, m kaçtır?

25. f: R { 4} R 28. ( ) 3 2 ( ) 26. a ve b reel sayılar olmak üzere, 27. ( ) eğrisinin dönüm noktasının ordinatı 10 olduğuna göre, m kaçtır? . f: R { 4} R, > ise ( ) 4 f =, ise 6 8. ( ) f = 6 + m + 4 eğrisinin dönüm noktasının ordinatı olduğuna göre, m kaçtır? ) 7 ) 8 ) 9 ) E) fonksiyonu aşağıdaki değerlerinin hangisinde süreksizdir? ) ) )

Detaylı

RİJİT CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ

RİJİT CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ RİJİT CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ MUTLAK GENEL DÜZLEMSEL HAREKET: Genel düzlemsel hareket yapan bir karı cisim öteleme ve dönme hareketini eşzamanlı yapar. Eğer cisim ince bir levha olarak gösterilirse,

Detaylı

Bölüm 3: Vektörler. Kavrama Soruları. Konu İçeriği. Sunuş. 3-1 Koordinat Sistemleri

Bölüm 3: Vektörler. Kavrama Soruları. Konu İçeriği. Sunuş. 3-1 Koordinat Sistemleri ölüm 3: Vektörler Kavrama Soruları 1- Neden vektörlere ihtiyaç duyarız? - Vektör ve skaler arasındaki fark nedir? 3- Neden vektörel bölme işlemi yapılamaz? 4- π sayısı vektörel mi yoksa skaler bir nicelik

Detaylı

TRİGONMETRİK FONKSİYONLAR: DİK ÜÇGEN YAKLAŞIMI

TRİGONMETRİK FONKSİYONLAR: DİK ÜÇGEN YAKLAŞIMI TRİGONMETRİK FONKSİYONLAR: DİK ÜÇGEN YAKLAŞIMI Diyelim ki yeryüzünden güneşe olan mesafeyi bulmak istiyoruz. Şerit metre kullanmak açıkçası pratik değildir. Bu nedenle bu sorunun üstesinden gelmek için

Detaylı

BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON

BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 1 BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 2 BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 6 3 TRİGONOMETRİK NİVELMAN 7 H B - H A = Δh AB = S AB * cotz AB + a t H B = H A + S AB * cotz AB + a - t TRİGONOMETRİK

Detaylı

MADDESEL NOKTALARIN DİNAMİĞİ

MADDESEL NOKTALARIN DİNAMİĞİ MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ DİNAMİK MADDESEL NOKTALARIN DİNAMİĞİ DİNAMİK MADDESEL NOKTALARIN DİNAMİĞİ İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ - Konum, Hız ve İvme - Newton Kanunları 2. MADDESEL NOKTALARIN KİNEMATİĞİ - Doğrusal

Detaylı

Topografya (Ölçme Bilgisi) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN

Topografya (Ölçme Bilgisi) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Topografya (Ölçme Bilgisi) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Topografya (Surveying) Nedir? Topografya geleneksel olarak, Dünya yüzeyinin üzerindeki, üstündeki veya altındaki noktalarının rölatif konumlarını belirleyen

Detaylı

İnşaat Mühendisliğine Giriş İNŞ-101. Yrd.Doç.Dr. Özgür Lütfi Ertuğrul

İnşaat Mühendisliğine Giriş İNŞ-101. Yrd.Doç.Dr. Özgür Lütfi Ertuğrul İnşaat Mühendisliğine Giriş İNŞ-101 Yrd.Doç.Dr. Özgür Lütfi Ertuğrul Ölçme Bilgisine Giriş Haritaların ve Ölçme Bilgisinin Kullanım Alanları Ölçmeler sonucunda üretilen haritalar ve planlar pek çok mühendislik

Detaylı

Parametrik doğru denklemleri 1

Parametrik doğru denklemleri 1 Parametrik doğru denklemleri 1 A noktasından geçen, doğrultman (doğrultu) vektörü w olan d doğrusunun, k parametresine göre parametrik denklemi: AP k w P A k w P A k w P A k W (P değişken nokta) A w P

Detaylı

YÜKSEKLİKLERİN ÖLÇÜLMESİ - NİVELMAN GENEL

YÜKSEKLİKLERİN ÖLÇÜLMESİ - NİVELMAN GENEL YÜKSEKLİKLERİN ÖLÇÜLMESİ - NİVELMAN GENEL Yeryüzü noktalarının, karaların altında da devam ettiği varsayılan durgun durumdaki denizlerin ortalama yüzeyinden (karşılaştırma yüzeyi) olan düşey uzaklığına

Detaylı

CBS. Projeksiyon. CBS Projeksiyon. Prof.Dr. Emin Zeki BAŞKENT. Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi 2010, EZB

CBS. Projeksiyon. CBS Projeksiyon. Prof.Dr. Emin Zeki BAŞKENT. Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi 2010, EZB Prof.Dr. Emin Zeki BAŞKENT Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Elipsoid şeklindeki dünyanın bir düzlem üzerine indirilmesi ve koordinatlarının matematiksel dönüşümleridir. Harita üç şekilde projeksiyonu

Detaylı

Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfır ise, cisim ya durur, ya da bir doğru boyunca sabit hızla hareketine devam eder.

Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfır ise, cisim ya durur, ya da bir doğru boyunca sabit hızla hareketine devam eder. DİNAMİK Hareket veya hareketteki değişmelerin sebeplerini araştırarak kuvvetle hareket arasındaki ilişkiyi inceleyen mekaniğin bölümüne dinamik denir. Dinamiğin üç temel prensibi vardır. 1. Eylemsizlik

Detaylı

BÖLÜM 3: MATEMATİKSEL KARTOGRAFYA - TANIMLAR

BÖLÜM 3: MATEMATİKSEL KARTOGRAFYA - TANIMLAR BÖLÜM 3: MATEMATİKEL KARTOGRAFYA - TANIMLAR Türkay Gökgöz (www.yildiz.edu.tr/~gokgoz) 3 İÇİNDEKİLER 3. Bir Haritanın Matematiksel Çatısı... 3-3 3.. Ölçek. 3-3 3... Kesir ölçek 3-3 3... Grafik ölçek.. 3-4

Detaylı

Uygulamada Gauss-Kruger Projeksiyonu

Uygulamada Gauss-Kruger Projeksiyonu JEODEZİ12 1 Uygulamada Gauss-Kruger Projeksiyonu Gauss-Kruger Projeksiyonunda uzunluk deformasyonu, noktanın X ekseni olarak alınan ve uzunluğu unluğu koruyan koordinat başlangıç meridyenine uzaklığının

Detaylı

Genel Olarak Bir Yüzeyin Diğer Bir Yüzeye Projeksiyonu

Genel Olarak Bir Yüzeyin Diğer Bir Yüzeye Projeksiyonu JEODEZİ9 1 Genel Olarak Bir Yüzeyin Diğer Bir Yüzeye Projeksiyonu u ve v Gauss parametrelerine bağlı olarak r r ( u, v) yer vektörü ile verilmiş bir Ω yüzeyinin, u*, v* Gauss parametreleri ile verilmiş

Detaylı