I. Uluslararası Hayât-ı Harrânî Etkinlikleri I. Uluslararası İslâm Tarihi ve Medeniyetinde Harran Sempozyumu Nisan 2017 Harran/Şanlıurfa/Türkiye

Transkript

1 I. Uluslararası Hayât-ı Harrânî Etkinlikleri I. Uluslararası İslâm Tarihi ve Medeniyetinde Harran Sempozyumu Nisan 2017 A. Düzenleyenler Harran İlçe Kaymakamlığı Harran İlçe Belediyesi Türk Tarih Kurumu Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslâm Tarihçileri Derneği B. Sempozyum Onur Kurulu Temel Ayca (Harran İlçe Kaymakamı) Mehmet Özyavuz (Harran İlçe Belediye Başkanı) C. Sempozyum Tertip Heyeti Prof. Dr. Kasım Şulul (Harran Üniversitesi-Tertip Heyeti Bşk.) Prof. Dr. Mehmet Şeker (Uşak Üniversitesi - İslâm Tarihçileri Derneği Bşk.) Prof. Dr. Ali Bakkal (Akdeniz Üniversitesi) Prof. Dr. Murat Akgündüz (Harran Üniversitesi) Doç. Dr. Mehmet Emin Üner (Harran Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Ömer Sabuncu (Harran Üniversitesi) D. Sempozyumun Amacı ve Konusu Bilindiği gibi Tevhid inancını esas alan İslâm Medeniyeti, birçok medeniyetin varlığını sürdürdüğü bir bölgede doğmuş ve yayılmıştır. Nitekim kadim Mısır, Grek ve Sasani medeniyetlerinin yaşadığı coğrafya, İslâm Medeniyeti nin de yayıldığı alandır. İslâm Medeniyeti nin bu medeniyetlerden etkilendiği bilinmektedir. Müslümanlar bu eski uygarlıkların tarihte iz bırakmış şahsiyetlerini tanıyarak eserlerini Arapçaya çevirmişler ve bunları yenileyerek İslâm Medeniyeti ne mal etmişlerdir. Müslümanlar aynı zamanda bu eserlere kendi damgalarını vurmuşlardır. Miladi VII. yy. dan XIV. yy. a kadar hem Avrupa nın hem Önasya nın en medeni ve ileri ülkelerinin İslâm Medeniyeti coğrafyasındaki memleketler olduğu görülmektedir. Bu dönemde Irak tan Endülüs e, Türkistan dan Anadolu ya kadar gelişen ilim ve edebiyat, sanat ve ticaret sayesinde zengin şehirlerin ortaya çıktığı bilinmektedir. Bu şehirler, yoğun bir bilimsel ve kültürel hayatın merkezi olmuşlardır ve dünyanın her yerinde yetişen âlimleri ve sanatkârları kendilerine çekmişlerdir. İslâm tarihçilerine ve coğrafyacılarına göre Nuh Tufanı ndan sonra yeryüzünde kurulan ve en eski yerleşim merkezlerinden biri olan Harran, İslâm Medeniyeti tarihinde de ayrıca önemli bir şehir olma özelliğini korumuştur. Harran, 18/639 yılında ünlü kumandan, sahâbe İyâz b. Ganm (v. 20/641) tarafından er-ruhâ/urfa ile aynı şartlarla sulhla fethedildikten sonra, Hz. Ömer (r.a.) döneminde el-cezîre bölgesi içinde yer almış ve bölgenin merkezi- Kuzey Suriye de tarihi bir şehir olan- Kınnesrîn olmuştur. Bu dönemde Harran, Kınnesrîn den sonra bölgenin ikinci büyük şehri haline gelmiştir. Ashaptan İyâz b. Ganm, Halid b. Velid, Habîb b. Mesleme (r.a.), el-velîd b. Ukbe (r.a.), Furât b. Hayyân (r.a.), Said b. Âmir

2 (r.a.) ve Umeyr b. Sa d el-ensârî (r.a.) Harran ın da içinde yer aldığı el-cezîre bölgesini idare etmişlerdir. Emevî döneminde (41-132/ ), halife Velîd b. Abdilmelik, kardeşi Mesleme b. Abdilmelik i, (63-121/ [?]) 90/709 yılında, Harran ı da kapsayan el-cezîre bölgesine idareci tayin etti. Mesleme, eyâlet merkezini Kınnesirin den Harran a taşıdı, burasını askerî bir üs olarak kullandı. O daha çok Harrân da ikamet etti ve orada bir saray inşa etti yıllarında hüküm süren Yezîd b. Abdilmelik (105/724), 104/722 yılında II. Mervân ı (v. 132/750) el-cezîre ye vali tayin etti. Hişâm b. Abdilmelik (72-125/ ), II. Mervân ın el-cezîre ye valiliğini devam ettirdi, II. Mervân, askerî bakımdan stratejik bir konumda olan bu bölgede kaldığı 23 yıllık sürenin son beş yılında Harran ı Emevî devletinin başkenti yaptı. Bu durum II. Mervân ın, 27 Zilhicce 132/5 Ağustos 750 tarihinde ölümüyle son buldu. Haçlı işgaline maruz kalmayan Harran, İlhanlılar ile Mısır, Suriye ve Hicaz da hüküm süren Memlükler ( ) arasında mücadele sahası oldu. Moğolların zulmünden kaçan halk etraftaki şehirlere dağıldılar. Harran, Moğollarla Memlükler arasında birkaç defa el değiştirdi. Moğollar şehri ellerinde tutamayacaklarını anlayınca şehrin zenginliklerini, ustalarını Mardin ve Musul a götürdüler. Halkın kalan kısmı Halep ve Dımaşk a kaçtı. Moğollar şehri ve Ulu Cami yi tahrip etti, dış kale surlarının kapılarını taşla ördürdü ve şehri terkedilmiş bir hale getirdiler. Harran ile ilgili olarak düzenlenmesi düşünülen I. Uluslararası İslâm Tarihi ve Medeniyetinde Harran Sempozyumu nun birincisi I. Uluslararası Hayât-ı Harrânî Etkinlikleri çerçevesinde Nisan 2017 tarihinde Harran İlçe Kaymakamlığı ile Harran İlçe Belediyesi nin ev sahipliğinde yapılacaktır. Sempozyumun amacı Harran ın 1400 yıllık İslâm tarihi ve medeniyetindeki yerini tespit ederek Harran ın Moğol istilası öncesi ihtişamlı günlerine dönmesine bir nebze de olsa katkı sunmaktır. Ayrıca sempozyum, Harran konulu çalışmaları teşvik etmeyi ve desteklemeyi amaçlamaktadır. Sempozyuma katılmak isteyenler aşağıdaki konularla ilgili bildiri özetlerini belirtilen adrese gönderebilirler. Konu ile ilgili olmak üzere başka yeni konular da teklif edilebilir. E. Düşünülen Konu Başlıkları 1. Harran ve yöresinde Müslümanların ilk fetih hareketleri. 2. Harran a gelen, çeşitli vesilelerle Harran da bulunan ve Harran da vefat eden sahabeler. 3. İslâm tarihi kaynaklarına göre Harran ın siyasi tarihi. 4. İslâm tarihinde Harran ı yöneten idareciler. 5. Harran ın İslâm Medeniyeti ndeki yeri. 6. Hayât-ı Harrânî in hayâtı, ilim tahsili, eserleri, sözleri, ahlakı, kişiliği, tasavvufî yönü, devlet adamlarıyla (eş-şehid Mahmud Nureddin Zengi ve Selahaddini Eyyubi gibi) münasebetleri. 7. Harran da İslamî ilimlerin gelişmesi (Kur an ilimleri, tefsir, kıraat, hadis, fıkıh, kelam, tasavvuf, mezhepler tarihi, tabakat, siyer-meğazi vs.). 8. İslâm medeniyet tarihinde Harran da yetişen âlimler, bilginler, mutasavvıflar, filozoflar, düşünürler ve eserleri (Felsefe, tıp, doğa bilimleri, matematik, tarih, edebiyat, dini ilimler, Kur an ilimleri, tefsir, kıraat, hadis, fıkıh, kelam, mezhepler tarihi, tabakat, siyer-meğazi, tasavvuf vs. alanları). 9. İslâm coğrafya kaynaklarında Harran (Coğrafi konum ile ilgili tasvirler, şehirlerin fiziki tasvirleri, ürünler vs.).

3 10. Müslüman seyyahlara göre Harran. 11. Batılı kaynaklara (seyyahlar, sanat tarihçileri, arkeologlar, bilim tarihçileri) göre Harran. 12. Harran ve yöresinde mimari ve sanat eserleri (dini mimari: camiler, medreseler, tekkeler, zaviyeler, Harran evi, saraylar ve konaklar, su kaynakları ve suyun şehre ulaşım sistemleri, hamamlar, çeşmeler, sebiller). 13. Harran Ulu Camii (Firdevs Ulu Camii): Mimari, ulu cami de eğitim öğretim faaliyetleri, ulu cami nin imamları (fetihten Moğol istilasına kadar). 14. Harran Kalesi (İç kale). 15. Harran surları ve kapıları. 16. Osmanlı arşiv belgelerine (Şeriye sicil defterleri, salnâmeler, tahrir defterleri, temettü defterleri ve benzerleri) göre Harran. 17. İslâm tarihi ve medeniyetinde Harran ile ilgili teklif edilecek başka konular. F. Sempozyum İlim Danışma Heyeti Prof. Dr. Mohammed Babiker Alawad (Aljazirah Üniversitesi Sudan) Prof. Dr. Monzer Hayek (Homs Üniversitesi Suriye) Prof. Dr. Şakir Gözütok (Yüzüncü Yıl Üniversitesi) Prof. Dr. Muhammed Beşir Aşan (Fırat Üniversitesi) Prof. Dr. Abdurrahman Acar (Dicle Üniversitesi) Prof. Dr. Adnan Demircan (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Ahmed Ayesh Albder al Husini (Ümmü l-kura Üniversitesi/Suudi Arabistan) Prof. Dr. Ahmet Yaşar Ocak (Hacettepe Üniversitesi) Prof. Dr. Hayrani Altıntaş (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. Hikmet Akdemir (Harran Üniversitesi) Prof. Dr. Himmet Konur (Dokuz Eylül Üniversitesi) Prof. Dr. Hüseyin Algül (Uludağ Üniversitesi) Prof. Dr. İbrahim Maraş (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. İhsan Fazlıoğlu (Medeniyet Üniversitesi) Prof. Dr. Kazım Paydaş (Harran Üniversitesi) Prof. Dr. Mahfuz Söylemez (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Mehmet Çelik (Anka Teknoloji Üniversitesi) Prof. Dr. Mehmet Ersan (Ege Üniversitesi) Prof. Dr. Mehmet Önal (Harran Üniversitesi) Prof. Dr. Mustafa Fayda (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Mustafa Kara (Uludağ Üniversitesi) Prof. Dr. Müfid Selim Saruhan (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. Nahide Bozkurt (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. Ramazan Altınay (Uşak Üniversitesi) Prof. Dr. Ramazan Biçer (Sakarya Üniversitesi) Prof. Dr. Refik Turan (Türk Tarih Kurumu Başkanı) Prof. Dr. Rıza Savaş (Dokuz Eylül Üniversitesi) Prof. Dr. Seyfettin Erşahin (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. Süleyman Uludağ (Uludağ Üniversitesi) Prof. Dr. Şefaattin Severcan (Erciyes Üniversitesi) Doç. Dr. Abulvahap Yıldız (Harran Üniversitesi) Doç. Dr. Hüseyin Akpınar (Harran Üniversitesi) Doç. Dr. Mehmet Akbaş (Artuklu Üniversitesi)

4 Dr. Mohamed Ahmed Abdurrahman (Alfayum Üniversitesi Mısır) Dr. Hasan Turki Oumair (Diyala Üniversitesi Irak) Dr. Adnan Rashit Mamo (Halep Üniversitesi Suriye) Dr. Muhammed Adil (Türk Arap Araştırma ve Strateji Enstitüsü Başkanı) Dr. Adnan Bumetea (Bahreyn Üniversitesi Bahreyin) Dr. Mohammad Alharithi (Kral Suud Üniversitesi - Suudi Arabistan) Yrd. Doç. Dr. Ahmet Arslan (Harran Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Askeri Küçükkaya (Harran Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Gül Güler (Harran Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. İlhan Palalı (Harran Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Mustafa Güler (Harran Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Tahsin Koçyiğit (Dokuz Eylül Üniversitesi) G. Katılım Şartları Ve Bilgilendirme 1. Tebliğler bilimsel ve özgün olmalıdır. 2. Tebliğ özetleri konuyu ana hatları ile ele almalıdır. 3. Özetler en fazla 300 kelime olarak yazılmalıdır. 4. Tebliğ metinleri sayfaya kadar olabilir. 5. Tebliğler dakikalık sürelerde sunulacaktır. 6. Tebliğle sempozyuma katılacakların yol ve konaklama giderleri Harran İlçe Kaymakamlığı ve Harran İlçe Belediyesi tarafından karşılanacaktır. H. Sempozyumun Takvimi 1. İlk duyuru: 1 Haziran Bildiri özetlerinin son gönderilme tarihi: 19 Eylül Kabul edilen bildirilerin duyurulması tarihi: 30 Eylül Bildiri metinlerinin son gönderilme tarihi: 16 Ocak Bildiri metinlerinin kabulünün ilan tarihi: 30 Ocak Sempozyum programının ilan tarihi: 20 Mart Sempozyum tarihi: Nisan 2017 İ. Sempozyum Bilim Sekreteryası: Harran İlçe Kaymakamlığı ve Harran İlçe Belediyesi Adına Adı Soyadı Telefon Yrd. Doç. Dr. Ömer omersabuncuharran@gmail.com Sabuncu J. Sempozyum Koordinasyon Sekreteryası: Harran İlçe Kaymakamlığı ve Harran İlçe Belediyesi Adına Adı Soyadı Telefon Abdullah Taner abdullah taner@hotmail.com Taha Özyavuz taha6337@hotmail.com İletişim Adresi Adnan Menderes Caddesi Hükümet Konağı Posta kodu: 63510

5 TEBLİĞ ÖZET BAŞVURU FORMU I. Uluslararası İslâm Tarihi ve Medeniyetinde Harran Sempozyumu Nisan 2016 Tebliğ özetini başvuru formunu doldurup Unvan, Adı, Soyad Çalıştığı Kurum Görev Adres Telefon (iş) Telefon (cep) Elektronik posta Tebliğin Başlığı Tebliğin Özeti (gerekirse ikinci bir sayfa kullanılabilir) e-posta adresine göndererek başvurunuzu yapabilirsiniz.