MALĐ MEVZUAT SĐRKÜLERĐ NO : 2012 / 52

Transkript

1 Đstanbul, 12 Haziran 2012 MALĐ MEVZUAT SĐRKÜLERĐ NO : 2012 / 52 KONU : 2012 Yılında Uygulanacak Yurt Đçi ve Yurt Dışı Gündelik Tutarları Đle Bunlara Tekabül Eden Hk. Gelir Vergisi Kanunu nun 24 / 3. maddesinde, Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından Đdare Meclisi Başkanı ve üyelerine, denetçilerine, tasfiye memurlarına ve hizmet erbabına verilen gerçek yol giderlernin tamamı ile yemek ve yatma giderlerine karşılık verilen gündeliklerin Gelir Vergisi nden istisna olduğu bu gündeliklerin aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündeliklerden fazla ise veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşarsa aradaki farkın ücret olarak vergiye tabi tutulacağı hükmü yer almaktadır sayılı Harcırah Kanunu na göre 2012 yılında verilecek yurt içi gündelikler 29 Aralık 2011 tarihli ve (mükerrer) sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 6260 sayılı 2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu eki (H) Cetveli ile belirlenmiştir. Öte yandan yurt dışı seyahatler için geçerli harcırah tutarları ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ne yapılacak yolculuklarda uygulanacak harcırahlar ise en son 25 Mart 2012 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan 2012/2760 sayılı B.K.K. ile belirlenmiştir. Konuyla ilgili açıklamalar 2012/14 ve 2012/31 Sayılı Sirkülerimiz de yer almaktadır. Bahse konu gündelik tutarlarında bir değişiklik olmamakla birlikte, gündeliklere tekabül eden aylık seviyelerinin hesabında baz alınan Devlet memurlarının maaş hesabına esas aylık ve taban aylık katsayıları 1 Haziran 2012 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan 2012/1 Nolu Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararı Đle 2012 ve 2013 yılları için aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir / 2012 Dönemi / 2012 Dönemi / 2013 Dönemi / 2013 Dönemi Aylık Aylık 0, , , ,9579 0, , , ,01624 Öte yandan, enflasyon farkı ödenmesi için öngörülen hallerin gerçekleşmesi durumunda ( /2012), ( /2013) ve ( /2013) dönemleri için belirlenmiş olan katsayılar, Maliye Bakanlığınca yukarıdaki tabloda yer alan artırım oranları ile gerçekleşecek enflasyon farkını yansıtacak şekilde yeniden belirlenerek duyurulacaktır. Buna göre; Türkiye Đstatistik Kurumu tarafından açıklanan 2003=100 Temel Yılı Tüketici Fiyatları Endeksinin; a( 2012 yılı Haziran ayı endeksinin 2011 yılı Aralık ayı endeksine göre altı aylık değişim oranının 4 üncü maddenin birinci fıkrasında 2012 yılının birinci altı aylık dönemi için öngörülen artış oranını, ~ 1 ~

2 b) 2012 yılı Aralık ayı endeksinin 2012 yılı Haziran ayı endeksine göre altı aylık değişim oranının 4 üncü maddenin ikinci fıkrasında 2012 yılının ikinci altı aylık dönemi için öngörülen artış oranını, c) 2013 yılı Haziran ayı endeksinin 2012 yılı Aralık ayı endeksine göre altı aylık değişim oranının 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasında 2013 yılının birinci altı aylık dönemi için öngörülen artış oranını, ç) 2013 yılı Aralık ayı endeksinin 2013 yılı Haziran ayı endeksine göre altı aylık değişim oranının 4 üncü medenin dördüncü fıkrasında 2013 yılının ikinci altı aylık dönemi için öngörülen artış oranını, aşması halinde, bahse konu dönemlere ilişkin katsayılar, söz konusu altı aylık dönemlere ilişkin enflasyon rakamının ilan edildiği ayın 1 inden geçerli olmak üzere aşan kısım kadar artırılacaktır. (Bakınız, 2012/50 Sayılı Sirkülerimiz.) Yapılan bu düzenlemelere istinaden 2012 yılında yurtiçi ve yurtdışı seyahatlerde uygulanacak harcırahlar ve bunların tekabül ettiği aylık seviyelerine ilişkin açıklamalar aşağıdaki bölümlerde yapılmıştır. (2013 yılı için de katsayılar belirlenmiş olmakla birlikte, 2013 yılı için geçerli gündelik tutarlarına ilişkin olarak henüz bir belirleme yapılmadığından, aşağıdaki bölümlerde sadece 2012 yılına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.) 1- YURT ĐÇĐ GÜNDELĐKLER Yılında Uygulanacak Gündelikler 2012 yılında Devlet Memurlarına verilecek yurt içi gündelikler 2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu eki (H) cetveli ile aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. Ödenecek Yurtiçi Gündelik Tutarı (TL) -Başbakanlık Müsteşarı 43,50 - göstergesi ve daha yüksek kadrolarda bulunanlar - göstergesi (dahil) (hariç) olan kadrolarda bulunanlar - göstergesi (dahil) (hariç) olan kadrolarda bulunanlar 36,50 33,50 31,00 -Aylık / Kadro derecesi 1-4 olanlar 28,00 -Aylık / Kadro derecesi 5-15 olanlar 27, Yılında Geçerli Vergiden Müstesna Gündeliklere Esas Aylık Seviyeleri Önceki bölümde açıklanan katsayılara göre 2012 yılında özel sektörde vergiden müstesna olarak verilebilecek götürü gündelik tutarları ile bunlara tekabül eden aylık seviyeleri aşağıda gösterilmiştir. ~ 2 ~

3 ( ) ( ) Vergiden Müstesna Gündelik Tutarı (TL) 1.574,98 TL ve daha fazlası 1.638,00 TL ve daha fazla 43, ,59 TL ile 1.574,97 TL arası 1.625,11 TL ile 1.637,99 TL arası 36, ,16 TL ile 1.562,58 TL arası 1.467,61 TL ile 1.625,10 TL arası 33, ,42 TL ile 1.411,15 TL arası 1.267,16 TL ile 1.467,60 TL arası 31,00 984,03 TL ile 1.218,41 TL arası 1.023,40 TL ile 1.267,15 TL arası 28,00 984,02 TL ve daha az 1.023,39 ve daha az 27,00 Not : Bu tabloların hazırlanmasında, Devlet memurlarına kıdemlerine göre değişen miktarlarda verilen kıdem aylıkları dikkate alınmamıştır. Söz konusu kıdem aylığı çalışan personelin hizmet yılı sayısı x 20 x genel katsayı (aylık katsayı) şeklinde hesaplanmakta olup; personelin özel sektör firmasındaki kıdemine göre bu şekilde bulunacak meblağların da yukarıdaki tabloda yer alan brüt aylıklara ilave edilmesi suretiyle o personelin brüt aylık seviyesi ve buna göre de vergisiz harcırah tutarı tespit edilecektir. (Örneğin 5 yıllık kıdemi olan bir çalışan için brüt aylık seviyesine birinci dönemde 5 x 20 x 0, = 6,88 TL ikinci dönemde ise 5 x 20 x 0, = 7,16 TL. ilave edilecektir.) Kıdem aylığı, fiili hizmet süresi daha fazla olsa bile, en fazla 25 yıl için hesaplanacaktır. 2- YURT DIŞI GÜNDELĐKLER Yurtdışı gündelikler en son 2012/2760 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenmiş olup, karar eki liste sirkülerimize eklenmiştir. (: 1) Bazı yazarlar özel sektördeki yurt dışı gündeliklerin B.K.K. eki listenin VII, VIII, ve IX unun sütunlarına tekabül eden üç kademe itibariyle uygulanacağı görüşündedir. Buna karşılık diğer bir görüş ise özel sektördeki yurt dışı gündeliklerin en yüksek devlet memuru olan Başbakanlık müsteşarının durumu esas alınarak B.K.K. eki listenin II, III, VII, VIII, IX un sütunlarına tekabül eden beş kademe itibariyle uygulanabileceği yönündedir. Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği nce yayımlanan sirküler Rapor dizininde de bu görüş esas alınmıştır. Bu görüşe göre bahse konu sütunlarda yer alan harcırah tutarlarının tekabül ettiği brüt aylık seviyeleri 01 Temmuz 2011 tarihinden itibaren geçerli olan katsayılara göre aşağıya çıkarılmıştır. ( ) ( ) Harcıraha Esas Alınacak Sütun 1.574,98 TL ve daha fazlası 1.638,00 TL ve daha fazlası II 1.562,59 TL ile 1.574,97 TL arası 1.625,11 TL ile 1.637,99 TL arası III 1.376,74 TL ile 1.562,58 TL arası 1.431,82 TL ile 1.625,10 TL arası IV 984,03 TL ile 1.376,73 TL arası 1.023,40 TL ile 1.431,81 TL arası V 984,02 TL ve daha az 1.023,39 TL ve daha az VI ~ 3 ~

4 Birden fazla ülkeyi kapsayacak yurt dışı geçici görev yolculuk ve ikametlerinde, her ülkedeki kalış süresi için o ülkeye ilişkin gündelik miktarı ödemelere esas alınacaktır. Yurt dışına her çıkışta seyahat süresinin ilk 10 günü için ödenecek gündelikler % 50 fazlası ile hesaplanacaktır. Öte yandan, yine ilk 10 günlük süre ile sınırlı olmak üzere yurt dışında yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri fatura ile belgelendirenlere, faturada gösterilen yatak bedelinin bu şekilde hesaplanan gündeliklerin % 40 ını aşması halinde aşan kısmın % 70 i ayrıca ödenecektir. Ancak bu şekilde ödenecek ilave miktarlar, hesaplanan gündeliklerin i) I -III No.lu sütunlarda gösterilenler için % 100 ünden, ii) IV - VI % 80 inden, iii) Diğer sütunlarda gösterilenler için % 70 inden, fazla olmayacaktır. Yurt dışı gündeliklerin TL cinsinden miktarları T.C. Merkez Bankası nca ilan edilen cari (efektif veya döviz) satış kuru ile hesaplanacaktır. Tahakkuk ve mahsup işlemlerinde, döviz satış bordrosunda gösterilen tarihteki kur esas alınacaktır. NOT : Bu tabloların hazırlanmasında, Devlet memurlarına kıdemlerine göre değişen miktarlarda verilen kıdem aylıkları dikkate alınmamıştır. Söz konusu kıdem aylığı çalışan personelin hizmet yılı sayısı x 20 x genel katsayı (aylık katsayısı) şeklinde hesaplanmakta olup, personelin özel sektör firmasındaki kıdemine göre bu şekilde bulunacak meblağların da yukarıdaki tabloda yer alan brüt aylıklara ilave edilmesi suretiyle o personelin brüt aylık seviyesi ve buna göre de vergisiz harcırah tutarı tespit edilecektir. (Örneğin 5 yıllık kıdemi olan bir çalışan için brüt aylık seviyesine birinci dönemde 5 x 20 x 0, = 6,88 TL ikinci dönemde ise 5 x 20 x 0, = 7,16 TL ilave edilecektir.) Kıdem aylığı, fiili hizmet süresi daha fazla olsa bile, en fazla 25 yıl için hesaplanacaktır. 3- K.K.T.C. ĐÇĐN HARCIRAH TUTARLARI : K.K.T.C. ne yapılan seyahatlerde Devlet Memurlarına verilecek harcırah tutarları en son 2012/2760 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenmiştir. (R.G. tarih 25 Mart 2012) 2012 yılında kararname eki cetvele göre vergiden müstesna olarak verilebilecek gündelikler ile gündelik tutarlarının uygulanacağı brüt aylık seviyeleri aşağıya çıkarılmıştır. ( ) ( ) Vergiden Müstesna Gündelik Tutarı (TL) 1.574,98 TL ve daha fazlası 1.638,00 TL ve daha fazlası 114, ,59 TL ile 1.574,97 TL arası 1.625,11 TL ile 1.637,99 TL arası 99, ,91 TL ile 1.562,58 TL arası 1.052,40 TL ile 1.625,10 TL arası 85,50 984,03 TL ile 1.011,90 TL arası 1.023,40 TL ile 1.052,39 TL arası 71,00 984,02 TL ve daha az 1.023,39 TL ve daha az 57,00 NOT : Bu tabloların hazırlanmasında, Devlet memurlarına kıdemlerine göre değişen miktarlarda verilen kıdem aylıkları dikkate alınmamıştır. Söz konusu kıdem aylığı çalışan personelin hizmet yılı sayısı x 20 x genel katsayı (aylık katsayısı) şeklinde hesaplanmakta olup, personelin özel sektör firmasındaki kıdemine göre bu şekilde bulunacak meblağların da yukarıdaki tabloda yer alan brüt aylıklara ilave edilmesi suretiyle o personelin brüt aylık seviyesi ve buna göre de vergisiz harcırah tutarı tespit edilecektir. (Örneğin ~ 4 ~

5 5 yıllık kıdemi olan bir çalışan için brüt aylık seviyesine birinci dönemde 5 x 20 x 0, = 6,88 TL ikinci dönemde ise 5 x 20 x 0, = 7,16 TL ilave edilecektir.) Kıdem aylığı, fiili hizmet süresi daha fazla olsa bile, en fazla 25 yıl için hesaplanacaktır. 4- HARCIRAH UYGULAMASI ĐLE ĐLGĐLĐ BAZI HUSUSLAR a) Yeme ve Yatma Giderlerinin Kısmen Fiili Tutarları Đle Kısmen Götürü Ödenmesi : Yeme ve yatma giderleri karşılığı bütünüyle fiili tutarları ile ödendiğinde ayrıca kısmi bir götürü ödeme yapılmaz. Bu giderlerin fiili tutarları ile kısmen tevsik edilebildiği hallerde ise aşağıdaki şekilde işlem yapılır. Harcırah Kanununa göre Devlet memuruna ödenen gündeliğin üçte ikisi yemek, üçte biri yatma karşılığıdır. Devlet memurlarına ödenen en yüksek gündeliğin 43,50 TL olması örneğinde, bunun 29,00 TL kısmını yemek 14,50 TL kısmını ise yatma karşılığını teşkil eder. Özel kesimde otel giderlerinin fiili tutarı ile tevsik edildiği, yemek için belge ibraz edilmediği durumda, fiili tutarı ile tevsik edilen otel (yatma) gideri tutarı ne olursa olsun bütünüyle vergiden müstesna olacaktır. Yemek giderleri için fiili tevsik yapılamıyorsa, ancak 29,00 TL götürü ödeme kabul edilecek bunu aşan kısım vergiye tabi tutulacaktır. Yemek giderlerinin fiili tutarları ile tevsik edilip yatma giderinin belgelendirilemediği durumlarda, gene bütünü 43,50 TL olan gündelik örneğinde tutarı ne olursa olsun (işin ve seyahatin icaplarına göre makul olması şartı, her hal ve takdirde aranmak durumundadır.) belgelerle tevsik edilecek fiili yemek bedeline ilaveten yatma gideri karşılığı olarak ayrıca 14,50 TL ödeme yapılabilir 14,50 TL nı aşan kısım vergilenir. b) Aynı Günde Sonuçlanan Seyahatlerde Durum Harcırah Kanununun 39 uncu madde hükmüne göre, süresi bir gün veya daha az olan seyahatlerde Devlet memurlarına şu esas içinde gündelik verilmektedir. Gidilen yer veya yolda öğle veya akşam yemeği zamanlarından birini geçirenlere üçte bir, ikisini geçirenlere üçte iki geceyi de geçirenlere tam gündelik verilir. Öğle yemeği zamanı saat 13, akşam yemeği zamanın saat 19 olduğu aynı madde de belirtilmiştir. Buna göre özel kesimde de, örneğin saat 11 de başlayıp saat 18 de sonuçlanan seyahat için sadece öğlen yemeği karşılığı üçte bir gündelik (43,50 TL gündelik örneğinde 14,50 TL) vergisiz gündelik olarak ödenebilir. c) Birden Fazla Gün Devam Eden Yolculuklarda Tam Günden Az Günlerin Durumu Yukarıda belirtilen esas, sadece günü birlik yolculuklarda geçerlidir. Birden fazla gün devam eden yolculuklarda, öğle veya akşam yemeği veya yatmadan sadece birinin gidilen yerde veya yolda geçirildiği günler de tam gün olarak nazara alınır. (Harcırah Kanunu md. 43) Örneğin gidilen yerde üç gece kalınıp dördüncü gün dönüldüğünde, dördüncü gün için de tam gündelik alınır. Veya üç gün devam edecek bir yolculuğa saat 20 de başlandığında birinci gün için de tam gündeliğe hak kazanılır. d) Gidilen Yerde Yapılan Yeme ve Yatma Giderleri Dışındaki Giderler : Seyahat yapan hizmet erbabının gittiği yerde yeme ve yatma giderleri dışında işle ilgili olarak yaptığı diğer giderler, genel esaslara göre işverence masraf yazılır. Bunların gündelik tutarına dahil edilmesi söz konusu değildir. Gidilen yerdeki şehir içi dolmuş taksi ücretleri telefon giderleri başlıca örnekleri teşkil eder. Seyahat yapılan yerde de yapılması, asli çalışma yerinde yapılması halinde tabi olacağı değerlemeden farklı bir işleme tabi tutulmasını gerektirmez. ~ 5 ~

6 /2012 Dönemi Đçin Vergiden Müstesna Gündeliklere Tekabül Eden Dilimleri YURT ĐÇĐ GÜNDELĐK MAAŞ DĐLĐMLERĐ Aylık (IV) (VI= , ,93 921, , , ,54 921, , , ,11 921, , , ,37 921, , , ,98 921,05 984,03 YURT DIŞI GÜNDELĐK MAAŞ DĐLĐMLERĐ Aylık (IV) (VI= , ,93 921, , , ,54 921, , , ,69 921, , , ,98 921,05 984,03 KKTC ĐÇĐN GÜNDELĐK MAAŞ DĐLĐMLERĐ Aylık (V) (VI= , ,93 921, , , ,54 921, , , ,86 921, , , ,98 921,05 984,03 ~ 6 ~

7 /2012 Dönemi Đçin Vergiden Müstesna Gündeliklere Tekabül Eden Dilimleri YURT ĐÇĐ GÜNDELĐK MAAŞ DĐLĐMLERĐ Aylık (IV) (VI= , ,10 957, , , ,21 957, , , ,71 957, , , ,26 957, , , ,50 957, ,40 YURT DIŞI GÜNDELĐK MAAŞ DĐLĐMLERĐ Aylık (IV) (VI= , ,10 957, , , ,21 957, , , ,92 957, , , ,50 957, ,40 KKTC ĐÇĐN GÜNDELĐK MAAŞ DĐLĐMLERĐ Aylık (V) (VI= , ,10 957, , , ,21 957, , , ,50 957, , , ,50 957, ,40 SĐRKÜLER EKĐ: YURTDIŞI HARCIRAH LĐSTESĐ Saygılarımızla Değer Bağımsız Denetim Ve Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş., Büyükdere Cad. Nevtron Đş Hanı No.119/6, Gayrettepe Đstanbul Türkiye Tel: , 02, 04 Faks: A Member of ECOVIS International tax advisors accountants auditors lawyers in Austria, Belgium, Bulgaria, China, Croatia, Cyprus, Czech Republic, Denmark, Estonia, France, Germany, Great Britain, Greece, Hong Kong, Hungary, India, Ireland, Italy, Japan, Republic of Korea, Latvia, Lithuania, Luxembourg, Malta, Netherlands, Norway, Poland, Portugal, Qatar, Romania, Russia, Slovak Republic, Slovenia, Spain, Sweden, Switzerland, Turkey, Ukraine and USA (associated partners). ECOVIS International is a Swiss association. Each Member Firm is an independent legal entity in its own country and is only liable for its own acts or omissions, not those of any other entity. Değer Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş. is a Turkish Member Firm of ECOVIS International ~ 7 ~

8 YURTDIŞI GÜNDELĐKLERĐNĐN HESAPLANMASINDA ESAS ALINACAK CETVEL GÖREV UNVANI / KADRO DERECESĐ T.B.M.M. Başbaka n Genelkurmay Anayasa Mahkemesi Bakanlar, Milletvekilleri, Kuvvet Komutanları, Jandarma Genel Komutanı, Sahil Güvenlik Komutanı, Orgeneral ve Oramiraller, Yargıtay, Danıştay, Sayıştay ve Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanları, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Danıştay Başsavcısı, Cumhurbaşkanlığ ı ve T.B.M.M. Genel Sekreterleri, Başbakanlık Müsteşarı Yükseköğretim Kurulu Bakanlık Müsteşarları, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri, Avrupa Birliği Genel Sekreteri, Düzenleyici ve Denetleyici Kurul ve Kurum Başkanları, Başbakanlığa bağlı Müsteşarlar, Korgeneral ve Koramiraller, Diyanet Đşleri Başbakan Başmüşaviri, merkezde sürekli görevle bulunanlar dışındaki büyükelçiler, Askeri Temsil Heyeti Devlet Personel Hükümeti Temsilen Kararname ile Görevlendirile n Heyet Başkanları göstergesi 5300 ve daha yüksek olan kadrolarda bulunanlar Aylık/ka dro derecesi 1-4 olanlar Aylık/kadr o derecesi 5-15 olanlar Tedavi Amacıyla Gönderile n Erbaş ve Erler ÜLKELER I II III IV V VI VII (PARA BĐRĐMLERĐ) SÜTUN SÜTUN SÜTUN SÜTUN SÜTUN SÜTUN SÜTUN A.B.D. (A.B.D. Doları) Almanya (Euro) Avustralya (Avustralya Doları) Avusturya (Euro) ~ 8 ~

9 Belçika (Euro) Danimarka (Danimarka Kronu) Finlandiya (Euro) Fransa (Euro) Hollanda (Euro) Đngiltere (Sterlin) Đrlanda (Euro) Đspanya (Euro) Đsveç (Đsveç Kronu) Đsviçre (Đsviçre Frangı) Đtalya (Euro) Japonya (Japon Yeni) Kanada (Kanada Doları) Kuveyt (Kuveyt Dinarı) Lüksemburg (Euro) Norveç (Norveç Kronu) Portekiz (Euro) Suudi Arabistan (Suudi A. Riyali) ~ 9 ~

10 Yunanistan (Euro) Kosova (Euro) Diğer AB Ülkeleri (Euro) Diğer Ülkeler (A.B.D. Doları) ~ 10 ~