İslam'ın başlıca ibadetlerinden birisi de ramazan ayında oruç tutmaktır.

Transkript

1 Lise 2. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Video Ders Anlatımları Oruç Hac ve Zekat Video Ders Anlatımı 2.2. Oruç İslam'ın başlıca ibadetlerinden birisi de ramazan ayında oruç tutmaktır. Oruç, niyet ederek tanyerinin ağarmasından itibaren güneş batıncaya kadar yememek, içmemek ve cinsel ilişkiden uzak durmak demektir. Yüce Allah oruç ibadetini şöyle emreder: "Ey iman edenler! Oruç sizden öncekilere farz kılındığı gibi, size de farz kılındı. Ola ki, korunup sakınırsınız."(bakara suresi, 183. ayet) Tanyeri ağarmadan geceleyin yediğimiz, oruca hazırlık yemeğine sahur; güneş batınca orucumuzu açtığımız akşam yemeğine iftar denir. Ramazan orucunu kimler tutmalıdır? 1 / 6

2 Ergenlik yaşına gelmiş, aklı başında olan her müslümanın, Ramazan ayını oruçlu geçirmesi farzdır. Zekâ engelliler, çocuklar, özel durumlarında bulunan kadınlar oruç tutmazlar. Hastalar, yolcular, emzikli kadınlar oruç tutmayabilirler ancak, Ramazandan sonra tutmadığı günleri kaza ederler. Farz olan ramazan orucu dışında, adak veya nafile ibadet niyetiyle başka zamanlarda da oruç tutulabilir. Ramazan Bayramının ilk günü ile Kurban Bayramının dört günü oruç tutmak haramdır. Hangi hallerde oruç bozulur? Mazeretsiz ve bilerek yemek-içmek, cinsel ilişkide bulunmak orucu bozar. Oruçlu olduğunu unutarak orucu bozan şeyleri yapmak orucu bozmaz. Bilerek oruç yemenin cezası 2 ay aralıksız oruç tutmaktır. Orucun faydaları nelerdir? Oruç insana Allah'ı hatırlatır, sorumluluk bilincini geliştirir. Allah'ın sevgisini kazandırır. Açlık ve sıkıntı çeken insanların hâlini anlamamızı sağlar. İnsan oruçla yoksulların sıkıntılarını fark eder, fakirlere karşı içinde şefkat ve merhamet duyguları gelişir. İftar sofralarında gerçekleşen eş-dost akraba davetleri ve toplu halde kılınan teravih namazları sayesinde, toplumda birlik-beraberlik duyguları güçlenir; Ramazan Bayramı günleri ile de zirveye ulaşır. Oruç tutmak insanı sağlıklı yapar, on bir ay çalışan sindirim organları, bir ay dinlenir. Peygamberimiz "Oruç tutunuz, sıhhat bulursunuz." buyurmuştur. Oruç insana sabretmeyi öğretir. Sahip olduğumuz nimetlerin kıymetini fark etmemizi sağlar. Oruç kötülüklere karşı kalkandır. Orucun ruhuna uygun davranmayan kişi sadece aç ve susuz kalmış olur: "Her kim yalan söylemeyi ve yalanla iş görmeyi bırakmazsa, Allah onun yemesini, içmesini bırakmasına değer vermez."(buhari, Oruç) Oruç, bizi dünyada kötülüklerden sakındıran, günahlarımızın bağışlanmasına vesile olan bir ibadettir. Peygamberimiz oruç tutanlara şu müjdeyi vermiştir: "Kim inanarak ve sevabını 2 / 6

3 Allah'tan bekleyerek Ramazan orucunu tutarsa, geçmiş günahları bağışlanır." 2.3. Zekât Zekât temizlemek demektir. Terim olarak zekât, dinin ölçülerine göre zengin sayılan Müslümanların yılda bir kez malının veya parasının kırkta birini fakirlere vermesi demektir. Zekât, İslam'ın şartlarından olup mal ile yapılan bir ibadettir. Kur'an'da namaz ile birlikte 37 yerde geçmesi, ne kadar önemli bir ibadet olduğunu gösterir. Kimler zekât vermelidir? Müslüman, akıllı, ergen, hür, zengin insanlar zekât vermelidir. Dinimize göre borcu ve ihtiyacından fazla olarak, 80 gr. civarında altını veya o değerde malı-parası olan kimseler zengindir. Bu kimseler bu paranın veya malın üzerinden 1 yıl geçtikten sonra, değerinin kırkta birini ihtiyaç sahiplerine vermelidir. Zekât kimlere, nelerden verilir? Zekât fakirlere, yoksullara, borçlulara, yolda kalanlara, Allah yolunda çalışan ama ihtiyacı olan, öğrenci ve askerlere verilir. Zekât altın, gümüş, yiyecek, giyecek, para vb. cinsinden verilebilir. Anne, baba, dede, nine, çocuklar gibi bakmakla yükümlü olduğumuz kimselere zekât verilemez. 3 / 6

4 Kur'an-ı Kerim'e göre, zenginlerin mallarında muhtaç ve yoksullar için bir hak vardır. (Zariyat Suresi, 19. ayet) Malın, zenginler arasında elden ele dolaşan bir servet haline gelmemesi gerekir. (Haşr suresi, 7. ayet) Zekâtın faydaları nelerdir? "Zekât, zenginlerin mallarını temizler ve vicdanlarını arıtır." (Tevbe Suresi, 103. ayet) Allah'ın zekât emrini yerine getirdiği için, insan huzur duyar. Toplumdaki ihtiyaç sahiplerine yardımcı olunmuş olur. Zekât veren kişi cimrilik hastalığından, fakir kimseler de zenginleri kıskanma durumundan kurtulurlar. Zekât, sosyal yardımlaşma ve dayanışma sistemidir. Zekâtla, zengin-fakir arasındaki uçurumlar kapanmaya, aralarında şefkat ve merhamet, sevgi ve dostluk bağları gelişmeye başlar. Toplumda birlik ve beraberlik bağları güçlenir. Zekât veren kişinin malı bereketlenir, çoğalır. Allah'ın kendisine verdiği malın şükrünü ödemiş olur. Hem Allah'ı hem de fakir kullarını memnun etmiş olur. Zekâtla ülkemizin huzur, güven ve refahına katkı yapılmış olur. 2.4.Hac Hac, belli zamanlarda belirli yerleri özel bir şekilde ziyaret etmek demektir. Hem mal hem beden ile yapılan hac ibadeti, İslam'ın en önemli ibadetleri arasında yer alır. Allah "Gitmeğe gücü yetenlerin Kabe'yi ziyaret etmesi, Allah'ın insanlar üzerinde bir hakkıdır."(âl-i İmran suresi, 97. ayet) buyurmuştur. Belirli şartları taşıyan kişilerin ömründe bir kez hac yapması farzdır. Kimler hacca gitmelidir? Müslüman, akıllı, ergen, hür, sağlığı yerinde olan, temel ihtiyaçlarından başka hac boyunca kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu ailesinin geçimlerini sağlayacak kadar maddi gücü olan 4 / 6

5 kimseler hacca gitmelidir. Hacca gidebilmek için hac yolculuğunun güvenlik altında olması da gereklidir. Haccın şartları nelerdir? Haccın şartları ihrama girmek, Arafat'ta vakfe yapmak ve Kabe'yi tavaf etmektir. İhram: Hacca gidenlerin özel giyim şeklidir. Erkeklerin ihramı, beyaz, dikişsiz, iki parçadan oluşan havludur. Kadınlar için özel şekli yoktur. Vakfe: Mekke yakınlarındaki Arafat Dağı'nda, Kurban Bayramı'nın Arefe günü, güneşin doğuşu ile batışı arasında bir süre bulunmaktır. Tavaf: Kabe'nin etrafında 7 kez dönmek demektir. Kâbe, Allah'ın manevi evi, İslam çağrısının doğup yayıldığı yer ve kıblemizdir. Hac yolculuğunda, Mekke sınırlarına ihramlı girilir. Arefe günü Arafat Dağı'nda bir süre bulunup dua edilir. Arafat dönüşü Mina'da kurban kesilir, şeytan taşlanır. Mekke'de Kâbe tavaf edilir. Daha başka görülmesi gereken mübarek yerler ziyaret edildikten sonra Medine'ye geçilir. Medine'de bir süre kalınır ve Peygamberimizin kabri ziyaret edilir. Dualar edilir, namazlar kılınır ve Kur'an okunur. Haccın faydaları nelerdir? Hac, Allah'ın emridir ve Allah katında çok değerli bir ibadettir. Hac yapmak, Kâbe, Arafat Dağı, Safa ve Merve tepeleri, Mina, Müzdelife ile Mekke ve Medine'deki diğer mukaddes yerleri ziyaret etmek her Müslümanın arzusudur. İslam'ın doğduğu ve dünyaya yayıldığı, Peygamberimizin yaşadığı o mübarek yerleri görmek insana büyük bir mutluluk verir. Hacca gidenlerin günlük elbiselerini çıkarıp kefeni andıran ihramı giymeleri, insana mahşer gününü hatırlatır. Dünyanın dört bir yanından gelen farklı renk, 5 / 6

6 dil ve ırktaki Müslümanlar birbirleriyle tanışır, kaynaşırlar, ortak duygu ve düşünce geliştirirler. Sosyal ve ekonomik durumu ne olursa olsun her seviyeden insanın aynı kıyafetle Allah'ın huzurunda buluşması, Allah katında eşit olduklarını hatırlatır. Hac yolculuğu insana zorluklara karşı dayanma gücü kazandırır. Mala olan bağımlılığı azaltarak, fakirlere karşı merhamet duygularını geliştirir. Hac ibadetini gerçek anlamda yapan Müslümanlara Peygamberimiz şu müjdeyi vermiştir: "Kim Allah için hacceder de hac sırasında kötü sözlerden ve Allah'a karşı gelmekten sakınırsa annesinin onu doğurduğu günkü gibi, günahlarından arınmış olarak hacdan döner."(buhari, Hac) // 6 / 6