CSS Nedir. CSS Nedir?

Transkript

1 CSS Nedir? Css in açılımı ile söze başlayalım. Cascading Style Sheets. Biz kısaca konularımız dahilinde Stil Şablon olarak bahsedeceğiz. Gelelim Stil Şablonun varoluş amacına. Sizinde bildiğiniz üzere Html yazım şekli olarak etiket türünde bir yazım dili. Bu yüzden pek fazla özelliklere sahip değil. Bu sahip olamadığı özellikler nedeniyle sayfanın dizaynında bize tam esneklik veremiyor. Css bu amaçla üretilmiş bir dil. Kullanım kolaylığı ve kullanışlılığı ile Html e eklenmesinden itibaren çoğu web tasarımcısının gözdesi oldu. Çünkü her türlü sayfa dizaynını bize bırakarak müthiş bir esneklik sağlıyor. Ayrıca ileriki konularımızda bahsedeceğimiz üzere bağlantılı stil şablonlar aracılığı ile de birden çok sayfaya etkiyebiliyor. Bu da bize sitenin görünümün değiştirmek istediğimizde elimizdeki onlarca belki de yüzlerce sayfanın kodlarını değiştirmeden sadece css dosyasının değiştirerek bu imkanı sağlıyor. Stil Şablon un tarayıcılara eklenmesinden sonra iki versiyonu çıktı. Bunlar Css 1 ve Css 2. Ayrıca bazı konularda MSIE (Internet Explorer) ve NN (Netscape Navigator) tarayıcıları aynı kodları kabul etmiyorlar. Biz derslerimizde her iki tarayıcıda da etkin olan veya etkin olmayıp dizaynı bozmayan (A:hover gibi) Stil Şablon özelliklerini göreceğiz. Şimdi derslerin içeriğinde neler var onları görelim : 1. Stil Şablon çeşitleri :Css in en çok beğenilen yönü istendiğinde sadece bir öğeye etkimesi, istendiğinde tüm sayfaya etkimesi, istendiğinde site içindeki tüm html dosyalarına etkimesidir. Bunlar kısaca Stil Şablonun kullanım çeşitleridir. 2. Html etiketleri ile Css :Bu dersimizde Html deki font,background gibi çeşitli özelliklerin Stil Şablon tarafından nasıl belirlenebileceğini göreceğiz. 3. Seçiciler (Selectors) :Kimi zaman Html etiketlerinden fontu hepimiz kullanırız. Örneğin bir sayfa içerisinde font etiketine birden çok görünüm eklemek isteriz. Bu durumda seçiciler imdadımıza yetişir. Bu dersimizde de seçicilerin nasıl kullanıldığını ve yazım kurallarını öğrenceğiz. 4. Genel kullanım şekilleri :Bu dersimizde ise A (link) etiketinin çeşitli kullanım biçimleri ile birlikte bir Stil Şablonun nasıl kullanırsak işimize daha fazla yarayacağını göreceğiz. Siz buradaki kullanım tarzına göre Css i kullanırken kendinize nasıl bir yön izleyeceğinize karar vereceksiniz. 1 / 121

2 CSS Çeşitleri Css in (Stil Şablonu) 3 farklı kullanım alanı vardır. Bunlar ; Yerel, yani sayfada sadece bir kez: Yerel stil şablonlar bir html etiketi için özel olarak kullanılırlar. Global, yani tüm sayfa için: Global stil şablonlar sayfadaki tüm html etiketlerinin belirlenen özellikte olması istendiğinde kullanılırlar. Bağlantılı, yani birden çok sayfa için: Bağlantılı stil şablonlar birçok sayfada aynı biçimde olması istendiğinde kullanılırlar. 2.1 Yerel Stil Şablonu Başlangıçta belirttiğimiz gibi Yerel Stil Şablonlar, uygulanacak etiketi sadece bir kez bulunduğu yerde (yerel) etkiler. Şimdi bir örnek verelim. <html> <head> <title>css</title> </head> <body> <h2>web Teknikleri</h2><br> <h2 style="font-size:20pt; color:blue">web Teknikleri</h2> </body> </html> Bu örneğimizi css.htm adıyla kaydedip tarayıcı yardımıyla açtığımızda iki tane Web Teknikleri yazısıyla karşılacağız. Fakat bunların yazım tarzı farklı olacak. Çünkü biz ikinci <h2> 2 / 121

3 etiketimize etkimek üzere bir stil şablon ekledik. 2.2 Global Stil Şablonu Global Stil Şablonları bir önceki örnekte yaptığımız <h2> etiketinin tüm sayfada aynı özellikte olması istendiğinde kullanılır. Bunu için Stil Şabl on özellikleri sayfanın başlangıcında ( <head></head> etiketleri arasında) tanımlanmalıdır. Örnek ile biraz daha ayrıntılı inceleyelim. <html> <head> <title>css</title> <style type="text/css">  </style> </head> <body> <h2>web Teknikleri</h2> </body> </html> Burada ne yapmış olduk? Sayfa içerisinde kullanacağımız tüm <h2> etiketlerinin özelliklerini sabitlemiş olduk. Yani sayfa içerisinde nerede kullanırsanız kullanın <h2> etiketinin stil özellikleri hep aynı olacaktır. Yazım kurallarına biraz değinirsek, Stil Şablon tanımlamaları <head> </head> etiketleri arasında <style type="text/css"> ile başlayıp </style> ile bitmelidir.  3 / 121

4 etiketi ile son bulur. 2.3 Bağlantılı Stil Şablon Global stil şablonu ise sitemiz içerisindeki tüm sayfalarda aynı stil özelliklerini kullanmak istediğimizde kullanırız. Her zaman olduğu gibi stillerimizi yukarıda örneklerini verdiğimiz şekilde hazırlarız. Fakat bunu html dosyamızın içerisinde değil de boş bir sayfaya yazarız. Sonra onu kaydederken css uzantılı bir şekilde kaydederiz. Ardından da html dosyamızın içerisine yine <head> </head> etiketleri arasına <link rel="stylesheet" type="text/css" href="dosya_ismi.css" mce_href="dosya_ismi.css"> şeklinde ekleriz. Şimdi hemen bir örnek verelim. h1 {font-size:13pt; color:green} h2 {font:20pt; color:blue} h3 {font-size:15pt; color:red} Bu dosyamızı stil.css olarak kaydedelim. Şimdi de html dosyamıza gelelim. Html dosyamızın kodları da şu şekilde olmalıdır. <html> <head> <title>css</title> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="stil.css" mce_href </head> <body> <h1>web Teknikleri</h2> <h2>web Teknikleri</h2> <h3>web Teknikleri</h2> </body> </html> Html dosyasının kodları arasında geçen <link rel="stylesheet" type="text/css" href="stil.css" mce_href="stil.css"> 4 / 121

5 kodu stil.css dosyasındaki stil özelliklerini kullanmamızı sağlar. Bu kodu istediğimiz diğer html dosyalarına da eklediğimizde orada da kullanabiliriz. Böylelikle her sayfada stil özellikleri tanımlamamış, başlangıçta tanımladığımız stil özelliklerini kullanarak hem koddan tasarruf etmiş oluruz hem de paradan :) HTML etiketleri ile CSS Biz bundan sonraki tüm Stil Şablon örneklerimizde Global Stil Şablonu kullanacağız. Bu yüzden Css ile Html dosyalarımız beraber olacak böylece de konuyu kavrama ve anında uygulamanız daha kolay olacak. Şimdi Css in etkidiği Html etiketlerini hangi özelliklerini değiştirdiğini görelim Font Özellikleri Adı üzerinde Font özelliklerini değiştirmeye yarayan bir stil şablon özelliğidir. Nasıl kullanıldığına hemen bir bakalım. <html> <body> <head> <title>css</title> <style type="text/css"> <!-- 5 / 121

6 p { font-size : 12pt; font-family : Arial; font-weight : bold; font-style : italic; color : #00FFFF; } --> </style> <body> <p>web Teknikleri</p> </body> </html> Alt özellikleri tanıyalım. font-size : Font büyüklüğünü belirtir. İsterseniz aşağıdaki gibi standart değerleri seçersiniz;xx-larg e (en büyük ) x-large (biraz büyük) large (büyük) 6 / 121

7 medium (orta) small (küçük) x-small (biraz küçük) xx-small (en küçük) isterseniz direkt olarak punto (pt) değerini verebilirsiniz. font-family : Font tipini belirler.arial, Courier, Verdana gibi font isimlerini alabilir. font-weight : Fontun kalınlı incelik durumunu belirler. bold : Fontu kalın yapar. normal : Fontun normal halde olmasını sağlar. Bu özellik yazılmadığında normal özellik alınır. font-style : Fontun yatık olup olmamasını sağlar. italic : Yazının sağa doğru yatık olmasını sağlar. normal : Fontu normal halde olmasını sağlar. 7 / 121

8 Bu özellik yazılmadığında normal özellik alınır. color : Fontun rengini belirler. Blue, red,green gibi renklerin ingilizce karşılıklarını alabilir. 3.2 Text ÖzellikleriText özelliği ile de font özelliğinin sahip olmadığı bazı özellikleri 8 / 121

9 etiketimize ekleriz. Örnek ile açıklayalım. <html> <body> <head> <title>css</title> <style type="text/css <!-- p { text-transform : text-decoration : text-align : line-height : text-indent : 9 / 121

10 } --> </style> <body> <p>web Teknikleri</p> </body> </html> 10 / 121

11 Alt özellikleri tanıyalım. text-transform : lowercase : Yazının tümünün küçük harf olmasını sağlar. uppercase : Yazının tümünün büyük harf olmasını sağlar. capitalize : Yazının istenilen şekilde kalmasını sağlar. 11 / 121

12 text-decoration : underline : Yazının altının çizili olmasını sağlar. overline : Yazının üstünün çizili olmasının sağlar. line-through : Yazının üstünün çizili olmasını sağlar. none : Yazının herhangi bir yerine çizgi çekilmemesini sağlar. 12 / 121

13 text-align: left: Yazının sola bitişik olmasını sağlar. center : Yazının ortada olmasının sağlar. right : Yazının sağa bitişik olmasını sağlar. line-height :Yazının normal satırdan çizgi yüksekliğini belirler. 3px, 13 / 121

14 5px gibi değerler alır. text-ident : Yazının soldan ne kadar boşlukla içeriden başlayacağını belirler. 5px, 10px gibi değerler alır. 3.3 Background Özellikleri 14 / 121

15 Background ile html sayfamızın arkafonlarının özelliklerini değiştirmemizi sağlar. <html> <body> <head> <title>css</title> <style type="t <!-- p { 15 / 121

16 background-color :# CSS Nedir background-image background-positio background-repeat } --> </style> <body> <p>web Teknikleri </body> </html> 16 / 121

17 background-color : Ar ka fonun rengini belirler. Css te renkleri blue, red 17 / 121

18 gibi tanımlayabileceğimiz gibi Html kodunu vererek de tanımlayabiliriz. background-image : A rka fonu bir resim dosyası yapmak için kullanılır. url etiketinin içine resim dosyasının yolu ve ismi tam olarak yazılmalıdır. 18 / 121

19 background-position : left : Arka fondaki resmin sadece sol tarafta olmasını sağlar. center : Arka fondaki resmin sadece sol tarafta olmasını sağlar. right : Arka fondaki resmin sadece sol tarafta olmasını sağlar. 19 / 121

20 background-repeat : Arkafondaki resmin tekrarlanması istendiğinde kullanılır. repeat : Tüm yönlerde 20 / 121

21 tekrar edilmesini sağlar. repeat-x : X (yatay) yönünde tekrar edilmesini sağlar. repeat-y : Y (dikey) yönünde tekrar edilmesini sağlar. no-repeat : Resmin tekrar edilmeyerek bir 21 / 121

22 kere gösterilmesini sağlar. 3.4 List Özellikleri Bu Css özelliği <ul> ve <li> 22 / 121

23 <htm <title>css</title> CSS Nedir html etiketleri ile oluşturduğumuz listelerin özelliklerini belirlemek için kullanılır. <body> <head> 23 / 121

24 list-style-position CSS Nedir <style type=&qu  </style> 24 / 121

25 <body> <ul> <li>web Teknik <li>html <li>javascript <li>css <li>web Grafik </ul> </body> </html> 25 / 121

26 26 / 121

27 list-style-type : disk : Liste biçiminin disk (içi dolu yuvarlak) şeklinde olmasını sağlar. circle : Liste biçiminin çember şeklinde olmasını sağlar. square : Liste biçiminin kare olmasını sağlar. 27 / 121

28 decimal : Liste biçiminin rakamlardan oluşmasını sağlar. 28 / 121

29 lower-roman : Liste biçiminin i,ii,iii, gibi roma rakamlarının küçük harfi olmasını sağlar. upper-roman: Liste biçiminin I,II,II gibi roma rakamlarının büyük harfi 29 / 121

30 olmasını sağlar. lower-alpha : Liste biçiminin a,b,c şeklinde olmasını sağlar. upper-alpha: Liste biçiminin A,B,C şeklinde olmasını sağlar. none : Listenin 30 / 121

31 imgesiz olmasını sağlar. list-style-position : inside : Listenin ikinci satırının en soldan 31 / 121

32 başlamasını sağlar. Outside : Listenin ikinci satırının ilk satır ile aynı yerden başlamasını sağlar. 32 / 121

33 list-style-image : Liste biçiminin resim olmasını sağlar. 3.5 Position Özelliği Html de kullandığımız 33 / 121

34 Layer (katman) etiketlerinin html üzerindeki yerleştirme işlemi için kullanılır. Hemen bir örnek ile görelim. 34 / 121

35 <html> <head> <title>css</ <style type= <!-- div { position:abs top:20px; left:10px; 35 / 121

36 height:200px visibility:visib CSS Nedir width:200px clip:auto; overflow:scr z-index:auto } --> </style> 36 / 121

37 Javascript<b CSS Nedir <body> <div> Web Teknik Html<br> Css<br> Grafik<br> </div> <p> Web Te 37 / 121

38 </body> </html> 38 / 121

39 position : absolu te : Katmanın yerinin kesin olarak belirlenmek istendiğinde 39 / 121

40 kullanılır. relative : Katmanın yerinin göreli(diğer öğelere göre değişebilen) olarak belirlenmek 40 / 121

41 istendiğinde kullanılır. static : Katmanın yerinin sabit olarak belirlenmek istendiğinde kullanılır. 41 / 121

42 top : Katmanın üst kısımdan kaç piksel aşağıda olması gerektiğini belirler. left : Katmanın 42 / 121

43 sol kısımdan kaç piksel aşağıda olması gerektiğini belirler. width : Katmanın genişliğinin kaç piksel olacağını 43 / 121

44 belirler. height : Katmanın boyunun kaç piksel olacağını belirler. 44 / 121

45 clip : Katmanın görünmesi istenen bölgeyi içeren kutucuk. overflow : Katmanın belirtilen yükseklik 45 / 121

46 ve genişliğe sığmayan kısmına ne olacağını belirler. auto : Otomatik olarak belirlenir. scroll : 46 / 121

47 Kaydırma çubukları ekler. visibility : Katmanın görünebilirlik ayarı yapar visible : 47 / 121

48 Görünür hale getirir. hidden : Gizler. z-index : Katmanın sayfa üzerindeki sıra sayısı. 48 / 121

49 Seçiciler (Selectors) 49 / 121

50 Css te seçiciler en çok kullanılan öğelerdendir. Örneğin <h1> etiketine Css yardımıyla belli 50 / 121

51 bir şablon yüklediniz. Ama sayfanızda kullanacağınız <h1> etiketlerinin tümünün aynı şekilde olmasını 51 / 121

52 istemiyorsunuz. Bu durumda bize seçiciler yardımcı olur. İki çeşit seçici göreceğiz. Bunlar : 52 / 121

53 Id Selector (Id seçicisi) Class 53 / 121

54 Selector (Sınıf Seçicisi) 4.1 Class Selector (Sınıf Seçicisi) 54 / 121

55 Bu seçiciyi sayfanızdaki <h1 > gibi etiketlerin tümünün aynı olmasını istemediğiniz durumlarda 55 / 121

56 kullanırız. Böylelikle genel bazı özellikleri koruyarak farklı özellikleri özelleştirebilirsini z. Sınıf seçicisinin iki 56 / 121

57 türü vardır. İlk önce birinci şeklini görelim. Hemen bir örnekle bu seçiciyi tanıyalım. 57 / 121

58 <style type CSS Nedir <htm <head> <title>css <!- h1.mavi {c h1.kirmizi 58 / 121

59 <h1 class= <h1 class= CSS Nedir --> </style> </head> <body> </body> </html> 59 / 121

60 Burada sınıf seçicisini sadece <h1> için tanımladık. Sınıf seçicisinin ikinci 60 / 121

61 türü de genel bir sınıf seçicisi tanımlamaktır. Bunu da bir örnekle görelim. <htm 61 / 121

62 <style type.mavi {colo.kirmizi {co CSS Nedir <head> <title>css <!- --> </style> 62 / 121

63 <h3 class= <h4 class= CSS Nedir </head> <body> </body> </html> 63 / 121

64 4.2 Id Selector (Id Seçicisi) 64 / 121

65 Id Selector lerini tanımlayıcı adlarının önündeki # işaretinden tanırız. Html 65 / 121

66 belgesinde kendi tanımlayıcı adlarına gönderme yaparak herhangi bir Html etiketine stil vermekte 66 / 121

67 kullanılırlar. Bu etiketler span dan tutunda paragraf(p) a kadar olabilir. Bir örnekle açıklayalım. 67 / 121

68 <style type <!-- Eski tü CSS Nedir <htm <head> <title>css #mavi { 68 / 121

69 color:white color:white CSS Nedir backgroun } #yesil { backgroun } 69 / 121

70 <span id=m <span id=y CSS Nedir --> </style> </head> <body> </body> </html> 70 / 121

71 Genel kullanımı 71 / 121

72 Css i Html üzerinde kullanmak için 3 yöntem (yerel-global-bağ lantılı) olduğunu 72 / 121

73 daha önce belirtmiştik. Şimdi ise komple bir css dosyasını Html üzerinde nasıl kullanacağımız görelim. Fakat 73 / 121

74 öncelikle Html deki <a> etiketinin diğer etiketlerden farklı olarak bir kullanım tarzı bulunmakta. İlk önce ona 74 / 121

75 değinelim. A etiketinin Css ile kullanımı 75 / 121

76 Bildiğiniz üzere <a> etiketi Html e çok büyük bir özellik katan link etiketidir. Bu etiket ile diğer 76 / 121

77 bir web sayfasına veya bir mail adresine gönderme yapabiliriz. Bu etiketin belli 77 / 121

78 durumlarda aldığı değişik değerler vardır. Yani link tıklandığında etiket artık visited (ziyaret 78 / 121

79 edilmiş) pozisyonuna geçecektir. Biz Css yardımıyla <a> etiketinin aldığı posizyonlara 79 / 121

80 istediğimiz biçimi verebiliriz. Şimdi <a> etiketinin aldığı pozisyonları 80 / 121

81 görelim : İlk poziyon linke herhangi bir tıklama olmadığındadır. Bu değer linkin sayfada 81 / 121

82 görülecek ilk halidir. Visited : Bu pozisyon link tıklandığından sonra etiketin aldığı değerdir. 82 / 121

83 Active : Bu pozisyon linkin aktif olduğu durumdur. Yani imleç linkin tıklandığı andaki 83 / 121

84 durumdur. Hover : Bu pozisyon Linkin üzerine gelindiği durumdur. Yani linkin üzerine 84 / 121

85 gelindiğinde nasıl bir biçimde olması isteniyorsa stil o şekilde verilir. Şimdi 85 / 121

86 <h CSS Nedir <a> etiketi için bir stil dosyası yapalım. 86 / 121

87 <title>cs backgrou CSS Nedir <head> <style ty <!- A.norma { 87 / 121

88 A.ziyaret backgrou color:ma font-weig CSS Nedir color:blu } { 88 / 121

89 A.aktif:ac backgrou color:red font-weig CSS Nedir } { } 89 / 121

90 A.degisk backgrou font-weig CSS Nedir { color:wh } --> 90 / 121

91 </style> </head> <body> <a href= <a href= <a href= <a href= 91 / 121

92 </body> </html> Şimdi <a> etiketinin özel 92 / 121

93 durumunu da gördükten sonra esaslı bir css kullanma tekniğini görelim. Bu örneğimizde 93 / 121

94 <div>, <table>, <span>, <h1> 94 / 121

95 ... <h6>, <p>, <a> gibi Html 95 / 121

96 etiketlerini kullanırken nasıl bir yöntem izlememiz gerektiğini göreceğiz. 96 / 121

97 İlk öncelikle stillerimiz hem bağlantılı hem global hem de yerel kullanacağız. Bunu 97 / 121

98 belirteyim. Böylelikle sizde nasıl bir yol izlemenize karar verin. Şimdi bağlantılı css dosyamızı 98 / 121

99 hazırlayalım. Hatırlayacağını z üzere bu dosyanın uzantısı css olmalı. Bu css dosyasını Html 99 / 121

100 dosyamızın içerisinde çağıracağız. Aşağıdaki kodları stil.css adıyla 100 / 121

101 color : na text-deco CSS Nedir kaydedelim. A font-fam 101 / 121

102 A:Visited font-style color : re CSS Nedir color : ol A:Active A:Hover font-fam 102 / 121

103 font-weig font-style color : m backgrou backgrou p#sol {po CSS Nedir BODY { 103 / 121

104 left : 30p font:15pt CSS Nedir visibility width : 4 font-fam 104 / 121

105 Aşağıdaki kodları da css. html adıyla kaydedelim. (Dikkat! html uzantlı 105 / 121

106 <h <title>cs CSS Nedir kaydedin ) <head> <style ty 106 / 121

107 .onemli { h4 {color left : 25p CSS Nedir <!-- position visibility font-size 107 / 121

108 left : 20p font-weig CSS Nedir.solic { c font-fam position visibility li { list-st 108 / 121

109 <link rel= CSS Nedir list-stylelist-style ; --> </style> </head> <body> 109 / 121

110 <h4>bilg <!-- Eğer <p id=&q Aldığı ko CSS Nedir <table w <tr><td> <!-- Bağl 110 / 121

111 <p id=&q <li><a hr <li><a hr <li><a hr CSS Nedir <ul> </ul> </p> <p 111 / 121

112 <p id=&q <p id=&q CSS Nedir Örnekse <a href= </p> <p class <br> <a 112 / 121

113 <p id=&q <br><a h </p> </td CSS Nedir <p class </body> </html> 113 / 121

114 Burada birkaç konuya açıklık getirelim. Bazı stil özelliklerinin sonunda 114 / 121

115 gördüğünüz!important ifadesi ile ziyaretçi kendi bilgisayarındaki tarayıcı özelliklerini 115 / 121

116 değiştirmiş olsa dahi bu değerleri kullanmamasın ın bizim belirttiğimiz değerleri 116 / 121

117 kullanmasını söylemiş oluyoruz. Font özelliklerinde çoğu zaman birden çok font ismi kullandık. 117 / 121

118 Bunun nedeni eğer ziyaretçinin makinasında ilk font yoksa ikincisi o da yoksa üçüncü 118 / 121

119 font kullanılır. Şayet o fontta yoksa tarayıcının kendi banko fontu kullanılır. Böylelikle bizde 119 / 121

120 değişik ziyaretçi makinalarında sayfamızın nasıl görünebileceği ni öncelikle 120 / 121

121 kontrol altına almış oluruz. 121 / 121