ŞEKİLLENDİRME SONRASI ISIL SÜREÇLERİN YÜKSEK YOĞUNLUKLU POLİETİLEN (HDPE) BORULARIN MEKANİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ŞEKİLLENDİRME SONRASI ISIL SÜREÇLERİN YÜKSEK YOĞUNLUKLU POLİETİLEN (HDPE) BORULARIN MEKANİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ"

Transkript

1 ŞEKİLLENDİRME SONRASI ISIL SÜREÇLERİN YÜKSEK YOĞUNLUKLU POLİETİLEN () BORULARIN MEKANİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ A. DURMUŞ, T. YALÇINYUVA İstanbul Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 34320, Avcılar, İSTANBUL ÖZET Bu çalışmada, ekstrüzyonla şekillendirilmiş PE100 sınıfı yüksek yoğunluklu polietilen () boruların erime sıcaklığına yakın sıcaklıklardaki tavlanmasının malzemenin kristal oranına, erime davranışına ve mekanik özelliklerine etkisi incelenmiştir. Borulardan alınan ince film örneklerinin o C arasında beş farklı sıcaklıkta, 3 ayrı sürede (1, 3 ve 5 saat) ısıl işlemi sonucu mikro yapılarındaki değişim, Differential Scanning Calorimetry (DSC) yöntemiyle incelenmiş ve kemik şeklindeki standart test örnekleri, tavlamanın yapıldığı sıcaklıklarda bir saat süreyle ısıl işleme maruz bırakılarak örneklerin mekanik özellikleri belirlenmiştir. Boru örneklerinin, in erime sıcaklığı altındaki sıcaklıklarda ısıl tavlanmasıyla yeni kristal fazların oluştuğu, malzemenin kristal yüzdesinin arttığı ve mekanik dayanımının iyileştiği tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler : ; ısıl tavlama; DSC; GİRİŞ Polietilen (PE), plastik endüstrisinde boru ve bağlantı elemanları, paketleme film ve kutuları gibi çok çeşitli amaçlarla kullanılmakta olan yarı-kristalin termoplastik malzemelerden biridir. Son yıllarda düşük maliyet, yüksek dayanım, uygulama kolaylığı ve çevre korumaya yönelik sebeplerle PVC kullanımındaki azalma eğilimine bağlı olarak, farklı çap ve kalınlıktaki Yüksek Yoğunluk Polietilen () boruların su ve gaz alt yapı hatlarında kullanımı hızla yaygınlaşmaktadır. PE üretim teknolojisindeki yeni gelişmelerle bu malzemelerden üretilen boruların uzun süreli mekanik performansları da gün geçtikçe iyileşmektedir. Bu malzemeler için günümüzdeki en yüksek standart PE100 sınıfı yüksek yoğunluklu polietilenlerdir. Bu malzemeden şekillendirilen boruların, oda sıcaklığında 10 MPa lık bir gerilime 1,25 emniyet faktörü ile 50 yıl dayanması beklenmektedir [1]. den üretilmiş ticari malzemelerin fiziksel performansları, molekül ağırlığı, molekül ağırlığı dağılımı, zincirde dallanma gibi kimyasal ve moleküler özelliklerin yanı sıra, şekillendirme sürecinde ve sonrasında ürünün maruz kaldığı ısıl ve mekanik etkilere de bağlıdır [2]. Moleküler yapısının basitliğine rağmen nin erime sıcaklığı altında, moleküler yapısına ve uygulanan ısıl ve mekanik etkilere bağlı olarak farklı faz değişimlerinin olduğu saptanmıştır. Bu geçişler α, β, γ ve γ geçişleri olarak bilinir [3]. Ayrıca in 150 o C civarında heksagonal den süperheksagonal e [4,5] geçiş olarak tanımlanan ve daha yüksek sıcaklıklarda da ( o C) görülen bazı ısıl/yapısal faz geçişleri gösterdiği ve bu faz geçişlerinin malzemenin reolojik özelliklerinde anomalilere sebep olduğu tespit edilmiştir [6-7]. PE nin erime sıcaklığı altındaki sıcaklıklarda tavlanmasıyla bu geçişlerine sebep olan yarı-stabil kristallerde mevcut olan gerilimlerin giderilmesi ve kristal yapının daha düzenli hale dönüşmesi ile malzemenin ısıl ve mekanik dayanımının iyileştiği saptanmıştır [8]. Bu çalışmada, PE100 sınıfı boruların erime sıcaklığına yakın sıcaklıklarda tavlanmasının, ürünlerin kristal yapısına, ısıl ve mekanik davranışına etkisi incelenmiştir.

2 DENEYSEL Çalışmada kullanılan PE100 boru, Samsung pellet (M W : g/mol, MWD : 16.2, d : g/cm 3, MFI : 0.20 g/10 dk. 5 kg/190 o C) kullanılarak 50 mm çap ve 5 mm et kalınlığında ticari üretim yapan bir ekstruder hattında şekillendirilmiştir. Boru örneklerinden alınan ince film şeklindeki dairesel kesitler, hava atmosferindeki sabit sıcaklık fırınında, 115, 120, 125, 130 ve 135 o C lerde 1, 3 ve 5 saat süreyle ısıl tavlamaya maruz bırakılmıştır. Soğumayı takiben örneklerin, Setaram DSC 151 cihazında, 50 ml/dk. N 2 akımı altında, 20 o C/dk ısıtma hızında erime termogramları kaydedilmiştir. DSC erime piklerinin analiziyle, farklı şartlarda tavlanan örneklerin erime davranışları incelenmiş kristal lamella kalınlıkları ve kristalizasyon yüzdeleri hesaplanmıştır. Borularda kesilen kemik şekilli standart test örnekleri de aynı tavlama sıcaklıklarında bir saat süreyle tavlanmış ve Hounsfield Çekme Testi cihazında 50 mm/dk. çekme hızıyla yapılan testlerle, örneklerin mekanik özellikleri tespit edilmiştir. SONUÇLAR DSC Şekil.1 de borunun erime piki ve pik üzerinde ısıl tavlama sıcaklıkları görülmektedir. Borunun kristal yüzdesi %67 dir ve erime pik tepe sıcaklığı 129,4 o C dir. Şekil 2, Şekil 3 ve Şekil 4 te sırasıyla 115, 125 ve 135 o C lerde farklı süreler bekletilerek tavlanan örneklerin 20 o C/dk. ısıtma hızıyla çekilen DSC eğrileri ve erime pik tepe sıcaklıkları görülmektedir Endo. Isı Akışı T m = o C X C = % 66.9 Endo. Isı Akışı (mw) Şekil 1. in DSC erime eğrisi Şekil o C de tavlanmış örneklerinin DSC erime eğrisi Endo. Isı Akışı (mw) Endo. Isı Akışı (mw) Şekil o C de tavlanmış örneklerinin DSC erime eğrileri Şekil o C de tavlanmış örneklerinin DSC erime eğrileri

3 DSC eğrilerinde, özellikle 120 ve 125 o C lerde tavlanmış örneklerinin ikili erime tepeleri (T m-1, T m-2 ) gösterdiği tespit edilmiştir. Örneklerin bu sıcaklıklarda tavlanması esnasında, kristal tabakalar (lamella) arasındaki amorf bölgelerde bulunan zincirlerin hareketlilik kazanmasıyla malzemede yeni kristal yapıların oluştuğu ve bunların daha düşük sıcaklıklarda eriyen ince kristal tabakalar şeklinde düzenlendiği düşünülmektedir. Yeni oluşan kristallerin (T m-1 ) ve in ekstruderde şekillendirilmesi süreciyle oluşmuş varolan kristallerin erime tepeleri (T m-2 ), tavlama süresinin artmasıyla daha düşük sıcaklıklara doğru gerilemektedir. Bu sonuca göre tavlama esnasında polimer zincirlerinin oldukça dinamik bir davranış sergiledikleri ve süreye bağlı olarak yeniden kristalizasyon ve kısmen erime olaylarının birlikte gerçekleştiği düşünülmektedir. En yüksek erime sıcaklığı bir saat süreyle tavlanmış örneklerde gözlenmiştir. Bu sebeple mekanik testler için boru örnekleri birer saat süreyle sıcaklık etkisine maruz bırakılmışlardır. Tablo1. de farklı şartlarda tavlanan örneklerin erime tepe sıcaklıkları ve kristalizasyon yüzdeleri (%X C ) görülmektedir. Kristalizasyon yüzdesi, örneklerin DSC erime eğrileri altında kalan alanın hesaplanmasıyla elde edilen erime entalpilerinin ( Η m, J/g) polietilenin %100 kristal haldeki erime entalpisine ( Η o m : 293 J/g) oranlanmasıyla hesaplanmaktadır [9]. Tablo 1. Farklı sıcaklıklarda ve sürelerde tavlanmış örneklerin erime sıcaklıkları ve X C değerleri Tavlama Süresi (saat) T m-1 ( o C) T m-2 ( o C) X C (%) Farklı şartlarda tavlanan örneklerin, DSC erime eğrilerinden elde edilen erime pik sıcaklıkları (T m ) ve erime entalpileri kullanılarak, aşağıda verilen Gibbs Thomson eşitliğiyle [10], örneklerin kristal lamella kalınlıkları hesaplanmıştır. T T m 2 = 1 o m λ σ e Η m Denklemde T o m polietilenin denge erime sıcaklığını (146 o C), σ e kristallerin yüzey serbest enerjisini (90 mj/m 2 ), l kristal lamella kalınlığını (nm), Η m erime entalpisini (J/g) ifade etmektedir. Şekil.5 de kristal lamella kalınlıklarının tavlama sıcaklığıyla ve süreyle değişimi görülmektedir. Eşitlikten, tavlanmamış boru örneğinin erime pik değerleri kullanılarak hesaplanan lamella kalınlığı 23,2 nm dir. Şekilde de görülüğü gibi, nin erime tepesi altındaki sıcaklıklarda izotermal şartlarda tavlanmasıyla kristal lamella kalınlığı artmakta, daha yüksek sıcaklıklarda ise kısmen erime gerçekleştiği için lamella kalınlığı azalmaktadır. Benzer ilişki aynı tavlama sıcaklığında farklı süreler bekletilen örnekleri için de görülmektedir. Sürenin uzamasıyla kristallerde kısmi erimeler nedeniyle kalınlık azalmaları olmaktadır.

4 Lamela kalınlığı (nm) saat 3 saat 5 saat Elastik Modül (MPa) Tavlama sıcaklığı ( o C) 90 Şekil 5. Kristal Lamela Kalınlıkları Şekil örneklerinin Elastik Modül Değişimi Mekanik Dayanım Şekil.6 da farklı sıcaklıklarda bir saat süreyle tavlanmış boru örneklerinin elastik modül değerleri görülmektedir. Tavlamayla boru örneklerinin elastik modül değerlerinde yaklaşık %30 luk bir iyileşme sağlanabilmektedir. Şekil.7 de aynı örneklerin akma gerilimi ve Şekil.8 de akma noktasındaki uzama değerleri verilmiştir. 22,0 32 Akma Noktası (MPa) 21,5 21,0 20,5 Akma Uzaması (%) , ,5 Şekil 7. Farklı sıcaklıklarda 1 saat tavlanan örneklerinin Akma Gerilimi değerleri 18 Şekil 8. Farklı sıcaklıklarda 1 saat tavlanan örneklerinin Akma Uzaması değerleri Akma gerilimindeki artma, tavlamayla kristallerinin kalınlaşması ve kristal yüzdesinin artmasıyla malzemenin elastik bölgede kullanılabileceği gerilim değerinin arttığının göstergesidir. Erime sıcaklığına yakın değerlerde sadece bir saatlik bir ısıl tavlama işlemi ile malzemenin akma gerilimi değeri %10 arttırılabilmektedir. Kristal yüzdesinin artmasıyla malzemenin bir miktar sertleştiği ve akma noktasında daha az uzama değerlerine sahip olduğu Şekil.8 de görülmektedir. Şekil.9 da örneklere ait kopma gerilimi, Şekil.10 da da maksimum yük değerlerinin tavlama sıcaklığıyla değişimi verilmiştir. Benzer şekilde 125 o C de tavlanan ve en kalın kristallere sahip olan örneklerinin kopma geriliminin ve taşıyabileceği maksimum yükün en fazla olduğu görülmektedir.

5 Kopma Gerilimi (MPa) Max. Yük (N) Şekil 9. Farklı sıcaklıklarda 1 saat tavlanan örneklerinin Kopma Gerilimi değerleri 350 Tavlama Sıcakşığı ( o C) Şekil 10. Farklı sıcaklıklarda 1 saat tavlanan örneklerinin Maksimum Yük değerleri Bu çalışma sonucunda, PE-100 sınıfı boruların erime sıcaklığına yakın sıcaklıklarda izotermal olarak tavlanmasıyla, boruda fiziksel ve boyutsal deformasyon olmaksızın mekanik özelliklerinde iyileşme sağlanabildiği ortaya konulmuştur. Tavlama, çok yüksek molekül ağırlıklı polietilen den (UHMWPE) üretilen tıbbi amaçlı protez ürünlerin mekanik özelliklerini iyileştirmek amacıyla kullanılmakta olan bir ısıl işlem sürecidir. Bu çalışmada PE-100 sınıfı malzemeler için, izotermal şartlarda gerçekleştirilen ısıl tavlamanın, malzemenin kristal lamella kalınlığını ve kristal yüzdesini arttırarak mekanik dayanımda iyileşme sağladığı tespit edilmiştir. Yüksek sıcaklıklarda polimer zincirlerinin hareketliliğinin yeterince fazla olması nedeniyle, nin kristal kalınlaşması (re-kristalizasyon) ve kısmi erime davranışının oldukça dinamik bir süreç olduğu ve tavlama süresinin artmasıyla lamella kalınlığında ve kristal yüzdesinde azalmalar gerçekleştiği bulunmuştur. KAYNAKLAR 1. Hubert, L., David, L., Seguela, R., Vigier, G., Degoulet, C., Germain, Y., Physical and Mechanical Properties of Polyethylene for Pipes in Relation to Molecular Architecture, Polymer, 42, , Trifonova, D., Drouillon, P., Ghanem, A., Vansco, G.J., Morphology of Extruded High-Density Polyethylene Pipes Stıdied by Atomic Force Microscopy, J. Appl. Polym. Sci., 66, , Popli, R., Glotin, M., Mandelkern, L., Benson, R.S., J. Polym. Sci. Polym Phys. Ed., 22, 407, Kolnaar, J.W.H., Keller, A., Polymer, 35, 3863, Kolnaar, J.W.H., Keller, A., Polymer, 36, 803, Hussein, I.A., Williams, M.C., DSC Evidence for Microstructure and Phase Transition in Polyethylene Melts at High Temperatures, Macromolecules, 33, , Hussein, I.A., Williams, M.C., Melt Flow Indexer Evidence of High-temperature Transitions in Molten High-Density Polyethylenes, J. Appl. Polym. Sci., 91, , Xie, Y., Zhang, Q., Fan, X., Study of the Fine Crystalline Structure of Polyethylenes via Annealing and Thermal Fractionation, J. Appl. Polym. Sci., 89, , Suwanprateeb, J., Rapid Examination of Annealing Conditions for using Indentation Microhardness Test, Polymer Testing, 23, , 2004.

6 10. Tian, M., Loos, J., Investigations of Morphological Changes during Annealing of Polyethylene Single Crystals, J. Polym. Sci. Polym Phys. Ed., 39, , 2001.

KARBON ELYAF TAKVİYELİ POLİAMİT 6 KARMALARIN ISIL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

KARBON ELYAF TAKVİYELİ POLİAMİT 6 KARMALARIN ISIL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ KARBON ELYAF TAKVİYELİ POLİAMİT 6 KARMALARIN ISIL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ N. Gamze Karslı Yılmaz, Ayşe Aytaç, Veli Deniz Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü,

Detaylı

PE LEVHALARIN SÜRTÜNME KARIŞTIRMA KAYNAĞI İLE BİRLEŞTİRİLMESİNDE DALMA VE BEKLEME SÜRESİNİN ETKİSİ

PE LEVHALARIN SÜRTÜNME KARIŞTIRMA KAYNAĞI İLE BİRLEŞTİRİLMESİNDE DALMA VE BEKLEME SÜRESİNİN ETKİSİ PE LEVHALARIN SÜRTÜNME KARIŞTIRMA KAYNAĞI İLE BİRLEŞTİRİLMESİNDE DALMA VE BEKLEME SÜRESİNİN ETKİSİ Özet İdris Karagöz a ve Mustafa Öksüz b a Yalova Üniversitesi Yalova Meslek Yüksekokulu Lastik Plastik

Detaylı

Yedinci Ulusal Kimya Mühendisliği Kongresi, 5-8 Eylül 2006, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir YMN15

Yedinci Ulusal Kimya Mühendisliği Kongresi, 5-8 Eylül 2006, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir YMN15 YMN15 EPDM BAZLI KARIŞIMLAR İÇERİSİNDE KULLANILAN KARBON SİYAHI PARTİKÜL BÜYÜKLÜĞÜNÜN VULKANİZASYONA VE NİHAİ ÜRÜNÜN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ A.M.Eroğlu 1,G. Albayrak 2, İ. Aydın

Detaylı

Polimer Reolojisi. Yrd. Doç. Dr. Ali DURMUŞ. Ders içeriği. Reoloji Bilimine Giriş. Tanımlar ve Kavramlar

Polimer Reolojisi. Yrd. Doç. Dr. Ali DURMUŞ. Ders içeriği. Reoloji Bilimine Giriş. Tanımlar ve Kavramlar Polimer Reolojisi Ders içeriği Reoloji Bilimine Giriş Tanımlar ve Kavramlar Yrd. Doç. Dr. Ali DURMUŞ İstanbul Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü durmus@istanbul.edu.tr 212 4737070 (17855 / 17663) Yrd.Doç.Dr.

Detaylı

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,

Detaylı

MALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net

MALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net MALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA KRİSTAL KAFES NOKTALARI KRİSTAL KAFES DOĞRULTULARI KRİSTAL KAFES DÜZLEMLERİ DOĞRUSAL VE DÜZLEMSEL YOĞUNLUK KRİSTAL VE

Detaylı

Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması.

Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması. 1 Deneyin Adı Çekme Deneyi Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması. Teorik Bilgi Malzemelerin statik (darbesiz) yük altındaki mukavemet özelliklerini

Detaylı

Hitit Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 19030,ÇORUM sstilmisbasan@hitit.edu.tr

Hitit Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 19030,ÇORUM sstilmisbasan@hitit.edu.tr ÜÇLÜ POLİ(VİNİL KLORÜR) KARIŞIMLARININ TERMOMEKANİK ÖZELLİKLERİNE MALEİK ANHİDRİT İÇEREN TERPOLİMERLERİN ETKİSİ SATILMIŞ BASAN, ÖZLEM AYDIN, FATMA ŞAHİN Hitit Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya

Detaylı

PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ

PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ Metalik malzemelerin geriye dönüşü olmayacak şekilde kontrollü fiziksel/kütlesel deformasyona (plastik deformasyon) uğratılarak şekillendirilmesi işlemlerine genel olarak

Detaylı

Mert KILINÇ, Göknur BAYRAM. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 06531, ANKARA ÖZET

Mert KILINÇ, Göknur BAYRAM. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 06531, ANKARA ÖZET PROSES PARAMETRELERİNİN VE CAM FİBER ORANININ GERİ KAZANILMIŞ PET/CAM FİBER KOMPOZİTLERİNİN MEKANİK VE TERMAL ÖZELLİKLERİ İLE MORFOLOJİLERİNE OLAN ETKİLERİ Mert KILINÇ, Göknur BAYRAM Orta Doğu Teknik Üniversitesi,

Detaylı

Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin

Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin BURMA DENEYİ Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin genel mekanik özelliklerinin saptanmasında

Detaylı

Geometriden kaynaklanan etkileri en aza indirmek için yük ve uzama, sırasıyla mühendislik gerilmesi ve mühendislik birim şekil değişimi parametreleri elde etmek üzere normalize edilir. Mühendislik gerilmesi

Detaylı

MEKANİK TEST LABORATUVARI

MEKANİK TEST LABORATUVARI MEKANİK TEST LABORATUVARI Darbe Mukavemeti Cihazı (Impact Resistency) Termoplastik malzemelerin darbeye karşı olan rezilyans değerlerinin belirlenmesinde kullanılmaktadır. Testler; 0.5-50J aralığında değişim

Detaylı

Uygulanan dış yüklemelere karşı katı cisimlerin birim alanlarında sergiledikleri tepkiye «Gerilme» denir.

Uygulanan dış yüklemelere karşı katı cisimlerin birim alanlarında sergiledikleri tepkiye «Gerilme» denir. Gerilme ve şekil değiştirme kavramları: Uygulanan dış yüklemelere karşı katı cisimlerin birim alanlarında sergiledikleri tepkiye «Gerilme» denir. Bir mühendislik sistemine çok farklı karakterlerde dış

Detaylı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı 1. Basma Deneyinin Amacı Mühendislik malzemelerinin çoğu, uygulanan gerilmeler altında biçimlerini kalıcı olarak değiştirirler, yani plastik şekil değişimine uğrarlar. Bu malzemelerin hangi koşullar altında

Detaylı

C C C C C C. tekrar (doymamış molekül) Polyvinyl chloride (PVC) Polypropylene (PP) Polyethylene (PE) Polimerler. tekrar tekrar tekrar

C C C C C C. tekrar (doymamış molekül) Polyvinyl chloride (PVC) Polypropylene (PP) Polyethylene (PE) Polimerler. tekrar tekrar tekrar Polimerler Polimerler Polimer malzemeler, karbonun H, O, OH, Cl gibi element veya iyonlarla kovalent bağ karakterinde yaptığı bileşiklere ait zincir moleküllerin Vander Walls bağları ile birarada bulunması

Detaylı

MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ

MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ Farklı üretim yöntemleriyle üretilen ürünler uygulama koşullarında üzerlerine uygulanan kuvvetlere farklı yanıt verirler ve uygulanan yükün büyüklüğüne bağlı olarak koparlar,

Detaylı

MUKAVEMET DERSİ. (Temel Kavramlar) Prof. Dr. Berna KENDİRLİ

MUKAVEMET DERSİ. (Temel Kavramlar) Prof. Dr. Berna KENDİRLİ MUKAVEMET DERSİ (Temel Kavramlar) Prof. Dr. Berna KENDİRLİ Ders Planı HAFTA KONU 1 Giriş, Mukavemetin tanımı ve genel ilkeleri 2 Mukavemetin temel kavramları 3-4 Normal kuvvet 5-6 Gerilme analizi 7 Şekil

Detaylı

PLASTİK ŞEKİL VERME (PŞV) Plastik Şekil Vermenin Temelleri: Başlangıç iş parçasının şekline bağlı olarak PŞV iki gruba ayrılır.

PLASTİK ŞEKİL VERME (PŞV) Plastik Şekil Vermenin Temelleri: Başlangıç iş parçasının şekline bağlı olarak PŞV iki gruba ayrılır. PLASTİK ŞEKİL VERME (PŞV) Metallerin katı halde kalıp olarak adlandırılan takımlar yardımıyla akma dayanımlarını aşan gerilmelere maruz bırakılarak plastik deformasyonla şeklinin kalıcı olarak değiştirilmesidir

Detaylı

MALZEME BİLİMİ. Mekanik Özellikler ve Davranışlar. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR. (DERS NOTLARı) Bölüm 5.

MALZEME BİLİMİ. Mekanik Özellikler ve Davranışlar. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR. (DERS NOTLARı) Bölüm 5. MALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARı) Bölüm 5. Mekanik Özellikler ve Davranışlar Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR ÇEKME TESTİ: Gerilim-Gerinim/Deformasyon Diyagramı Çekme deneyi malzemelerin mukavemeti hakkında esas dizayn

Detaylı

C C C C C C. tekrar (doymamış molekül) Polyvinyl chloride (PVC) Polypropylene (PP) Polyethylene (PE) Polimerler. tekrar tekrar tekrar

C C C C C C. tekrar (doymamış molekül) Polyvinyl chloride (PVC) Polypropylene (PP) Polyethylene (PE) Polimerler. tekrar tekrar tekrar Polimerler Polimerler Polimer malzemeler, karbonun H, O, OH, Cl gibi element veya iyonlarla kovalent bağ karakterinde yaptığı bileşiklere ait zincir moleküllerin Vander Walls bağları ile birarada bulunması

Detaylı

Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan

Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ISIL İŞLEMLER Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ısıtma ve soğutma işlemleridir. İşlem

Detaylı

METALURJİ VE MALZEME MÜH. LAB VE UYG. DERSİ FÖYÜ

METALURJİ VE MALZEME MÜH. LAB VE UYG. DERSİ FÖYÜ METALURJİ VE MALZEME MÜH. LAB VE UYG. DERSİ FÖYÜ ALIN KAYNAKLI LEVHASAL BAĞLANTILARIN ÇEKME TESTLERİ A- DENEYİN ÖNEMİ ve AMACI Malzemelerin mekanik davranışlarını incelemek ve yapılarıyla özellikleri arasındaki

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki. (Sayfa 1/7) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki. (Sayfa 1/7) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki. (Sayfa 1/7) Deney Laboratuvarı Adresi : Çamlık Mah. Yahya Kemal Beyatlı Cad. No:1 Kurtköy-Pendik 34906 İSTANBUL/TÜRKİYE Tel : 0 216 646 01 87 Faks : 0 216 646 18 62 E-Posta

Detaylı

Malzemelerin Mekanik Özellikleri

Malzemelerin Mekanik Özellikleri Malzemelerin Mekanik Özellikleri Bölüm Hedefleri Deneysel olarak gerilme ve birim şekil değiştirmenin belirlenmesi Malzeme davranışı ile gerilme-birim şekil değiştirme diyagramının ilişkilendirilmesi ÇEKME

Detaylı

MalzemelerinMekanik Özellikleri II

MalzemelerinMekanik Özellikleri II MalzemelerinMekanik Özellikleri II Doç.Dr. Derya Dışpınar deryad@istanbul.edu.tr 2014 Sünek davranış Griffith, camlarileyaptığıbuçalışmada, tamamengevrekmalzemelerielealmıştır Sünekdavranışgösterenmalzemelerde,

Detaylı

BURULMA DENEYİ 2. TANIMLAMALAR:

BURULMA DENEYİ 2. TANIMLAMALAR: BURULMA DENEYİ 1. DENEYİN AMACI: Burulma deneyi, malzemelerin kayma modülü (G) ve kayma akma gerilmesi ( A ) gibi özelliklerinin belirlenmesi amacıyla uygulanır. 2. TANIMLAMALAR: Kayma modülü: Kayma gerilmesi-kayma

Detaylı

PLASTİKLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER

PLASTİKLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER PLASTİKLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ Mekanik Özellikler -Çekme dayanımı - Elastiklik modülü -Uzama değeri -Basma dayanımı -Sürünme dayanımı - Darbe dayanımı -Eğme dayanımı - Burulma dayanımı - Özgül ağırlık

Detaylı

TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ. Bölüm-4 MALZEMELERDE ÇEKME-BASMA - KESME GERİLMELERİ VE YOUNG MODÜLÜ. 4.1. Malzemelerde Zorlanma ve Gerilme Şekilleri

TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ. Bölüm-4 MALZEMELERDE ÇEKME-BASMA - KESME GERİLMELERİ VE YOUNG MODÜLÜ. 4.1. Malzemelerde Zorlanma ve Gerilme Şekilleri Bölüm-4 MALZEMELERDE ÇEKME-BASMA - KESME GERİLMELERİ VE YOUNG MODÜLÜ 4.1. Malzemelerde Zorlanma ve Gerilme Şekilleri Malzemeler genel olarak 3 çeşit zorlanmaya maruzdurlar. Bunlar çekme, basma ve kesme

Detaylı

Metalurji Mühendisliğine Giriş. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU

Metalurji Mühendisliğine Giriş. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU Metalurji Mühendisliğine Giriş Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU Esasını makromoleküllü organik maddelerin oluşturduğu yapay veya doğal maddelerin kimyasal yoldan dönüştürülmesiyle elde edilirler. Organik

Detaylı

Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü ÇEKME DENEYİ 1. DENEYİN AMACI Mühendislik malzemeleri rijit olmadığından kuvvet altında deforme olup, şekil ve boyut değişiklikleri gösterirler. Malzeme özelliklerini anlamak üzere mekanik testler yapılır.

Detaylı

Malzemenin Mekanik Özellikleri

Malzemenin Mekanik Özellikleri Bölüm Amaçları: Gerilme ve şekil değiştirme kavramlarını gördükten sonra, şimdi bu iki büyüklüğün nasıl ilişkilendirildiğini inceleyeceğiz, Bir malzeme için gerilme-şekil değiştirme diyagramlarının deneysel

Detaylı

ELASTİK PLASTİK. İstanbul Üniversitesi

ELASTİK PLASTİK. İstanbul Üniversitesi ELASTİK PLASTİK HOMOJEN HETEROJEN dislokasyon birkristalideformeetmekiçinharcananenerji, teorik ve hatasız olan kristalden daha daha az! malzemelereplastikdeformasyonuygulandığında, deforme edebilmek için

Detaylı

Dislokasyon hareketi sonucu oluşan plastik deformasyon süreci kayma olarak adlandırılır.

Dislokasyon hareketi sonucu oluşan plastik deformasyon süreci kayma olarak adlandırılır. Dislokasyon hareketi sonucu oluşan plastik deformasyon süreci kayma olarak adlandırılır. Bütün metal ve alaşımlarda bulunan dislokasyonlar, katılaşma veya plastik deformasyon sırasında veya hızlı soğutmadan

Detaylı

AYPE NİN BÜZÜLME (SHRINK) ÖZELLİĞİNİN FİLM EKSTRUZYON ŞARTLARI İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ

AYPE NİN BÜZÜLME (SHRINK) ÖZELLİĞİNİN FİLM EKSTRUZYON ŞARTLARI İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ AYPE NİN BÜZÜLME (SHRINK) ÖZELLİĞİNİN FİLM EKSTRUZYON ŞARTLARI İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ Feridun ŞENOL 1, Dr. Rahim İŞLER 1, Dilek UZUN 2 1 PETKİM Petrokimya Holding A.Ş., Aliağa-İzmir, TÜRKİYE 2 Celal

Detaylı

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM VE ANALİZ (ANSYS)

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM VE ANALİZ (ANSYS) BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM VE ANALİZ (ANSYS) MALZEME ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ Bir tasarım yaparken öncelikle uygun bir malzemenin seçilmesi ve bu malzemenin tasarım yüklerini karşılayacak sağlamlıkta

Detaylı

MALZEME BİLİMİ. 2014-2015 Güz Yarıyılı Kocaeli Üniversitesi Ford Otosan Ġhsaniye Otomotiv MYO. Yrd. Doç. Dr. Egemen Avcu

MALZEME BİLİMİ. 2014-2015 Güz Yarıyılı Kocaeli Üniversitesi Ford Otosan Ġhsaniye Otomotiv MYO. Yrd. Doç. Dr. Egemen Avcu MALZEME BİLİMİ 2014-2015 Güz Yarıyılı Kocaeli Üniversitesi Ford Otosan Ġhsaniye Otomotiv MYO Yrd. Doç. Dr. Egemen Avcu Bilgisi DERSĠN ĠÇERĠĞĠ, KONULAR 1- Malzemelerin tanımı 2- Malzemelerinseçimi 3- Malzemelerin

Detaylı

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ BURSA - 2016 1. GİRİŞ Eğilme deneyi malzemenin mukavemeti hakkında tasarım

Detaylı

Şekil 1.1. Beton çekme dayanımının deneysel olarak belirlenmesi

Şekil 1.1. Beton çekme dayanımının deneysel olarak belirlenmesi Eksenel çekme deneyi A-A Kesiti Kiriş eğilme deneyi A: kesit alanı Betonun çekme dayanımı: L b h A A f ct A f ct L 4 3 L 2 2 bh 2 bh 6 Silindir yarma deneyi f ct 2 πld Küp yarma deneyi L: silindir numunenin

Detaylı

BARTIN ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ METALURJĠ VE MALZEME MÜHENDĠSLĠĞĠ

BARTIN ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ METALURJĠ VE MALZEME MÜHENDĠSLĠĞĠ BARTIN ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ METALURJĠ VE MALZEME MÜHENDĠSLĠĞĠ MALZEME LABORATUARI I DERSĠ BURULMA DENEY FÖYÜ BURULMA DENEYĠ Metalik malzemelerin burma deneyi, iki ucundan sıkıştırılırmış

Detaylı

2. Amaç: Çekme testi yapılarak malzemenin elastiklik modülünün bulunması

2. Amaç: Çekme testi yapılarak malzemenin elastiklik modülünün bulunması 1. Deney Adı: ÇEKME TESTİ 2. Amaç: Çekme testi yapılarak malzemenin elastiklik modülünün bulunması Mühendislik tasarımlarının en önemli özelliklerinin başında öngörülebilir olmaları gelmektedir. Öngörülebilirliğin

Detaylı

METALİK MALZEMELERİN ÇEKME DENEYİ

METALİK MALZEMELERİN ÇEKME DENEYİ METALİK MALZEMELERİN ÇEKME DENEYİ Çekme deneyi, malzemelerin statik yük altında elastik ve plastik davranışını belirlemek amacıyla uygulanır. Çekme deneyi, asıl malzemeyi temsil etmesi için hazırlanan

Detaylı

Teknoloji Fakültesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği. Polimer Malzemeler. Polietilen (PE) www.sakarya.edu.tr

Teknoloji Fakültesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği. Polimer Malzemeler. Polietilen (PE) www.sakarya.edu.tr Teknoloji Fakültesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Polimer Malzemeler Polietilen (PE) Polietilen beyazca, yarı geçirgen, yumuşatılabilen ve oldukça dayanıklı bir polimerdir. Piyasada satılan özellikle

Detaylı

Bölüm 14 & Bölüm 15: Polimerlerin Yapısı ve Özellikleri

Bölüm 14 & Bölüm 15: Polimerlerin Yapısı ve Özellikleri Bölüm 14 & Bölüm 15: Polimerlerin Yapısı ve Özellikleri Polimer molekülünün genel yapısı ve kimyasal karakteri nelerdir? Polimerin kristal yapısı metal ve seramiklerden nasıl farklıdır? Polimerlerin çekme

Detaylı

27.10.2011. Plastik Şekil Verme MAK351 İMAL USULLERİ. Metal Şekillendirmede Gerilmeler PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI

27.10.2011. Plastik Şekil Verme MAK351 İMAL USULLERİ. Metal Şekillendirmede Gerilmeler PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI Plastik Şekil Verme MAK351 İMAL USULLERİ Doç.Dr. Turgut GÜLMEZ İTÜ Makina Fakültesi Metal parçaların şeklinin değiştirilmesi için plastik deformasyonun kullanıldığı büyük imalat yöntemleri grubu Genellikle

Detaylı

= σ ε = Elastiklik sınırı: Elastik şekil değişiminin görüldüğü en yüksek gerilme değerine denir.

= σ ε = Elastiklik sınırı: Elastik şekil değişiminin görüldüğü en yüksek gerilme değerine denir. ÇEKME DENEYİ Genel Bilgi Çekme deneyi, malzemelerin statik yük altındaki mekanik özelliklerini belirlemek ve malzemelerin özelliklerine göre sınıflandırılmasını sağlamak amacıyla uygulanan, mühendislik

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Deney Laboratuvarı Adresi : Çamlık Mah. Yahya Kemal Beyatlı Cad. No:1 Kurtköy-Pendik 34906 İSTANBUL / TÜRKİYE Tel : 0 216 646 01 87 Faks : 0 216 646 18 62 E-Posta

Detaylı

PÝLSA PE 100 BORULARI

PÝLSA PE 100 BORULARI PÝLSA PE BORULARI Plastik teknolojisinin hýzlý geliþimi hammadde üretiminde de önemli geliþmelerin yaþanmasýný saðlamýþtýr. PE 32, 40 ve 63 ten imal borular yüksek basýnç gerektirmeyen sistemlerde baþarý

Detaylı

Prof. Dr. Yusuf ÖZÇATALBAŞ. Malzeme Seçimi/ 1

Prof. Dr. Yusuf ÖZÇATALBAŞ. Malzeme Seçimi/ 1 Prof. Dr. Yusuf ÖZÇATALBAŞ Malzeme Seçimi/ 1 *Selection and use of engineering materials / J.A. Charles, F.A.A. Crane, J.A.G. Furness *Engineering materials : properties and selection / Kenneth G. Budinksi

Detaylı

ASC (ANDALUZİT, SİLİSYUM KARBÜR) VE AZS (ANDALUZİT, ZİRKON, SİLİSYUM KARBÜR) MALZEMELERİN ALKALİ VE AŞINMA DİRENÇLERİNİN İNCELENMESİ

ASC (ANDALUZİT, SİLİSYUM KARBÜR) VE AZS (ANDALUZİT, ZİRKON, SİLİSYUM KARBÜR) MALZEMELERİN ALKALİ VE AŞINMA DİRENÇLERİNİN İNCELENMESİ ASC (ANDALUZİT, SİLİSYUM KARBÜR) VE AZS (ANDALUZİT, ZİRKON, SİLİSYUM KARBÜR) MALZEMELERİN ALKALİ VE AŞINMA DİRENÇLERİNİN İNCELENMESİ İlyas CAN*, İbrahim BÜYÜKÇAYIR* *Durer Refrakter Malzemeleri San. Ve

Detaylı

TAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ

TAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ TAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ MAK-LAB15 1. Giriş ve Deneyin Amacı Bilindiği gibi malzeme seçiminde mekanik özellikler esas alınır. Malzemelerin mekanik özellikleri de iç yapılarına bağlıdır. Malzemelerin

Detaylı

ÇAPRAZ BAĞLI BORU ÜRETİMİNDE SİLAN AŞILANMIŞ POLİETİLENİN SU İLE ÇAPRAZ BAĞLANMA REAKSİYONUNUN DSC VE FTIR İLE İNCELENMESİ

ÇAPRAZ BAĞLI BORU ÜRETİMİNDE SİLAN AŞILANMIŞ POLİETİLENİN SU İLE ÇAPRAZ BAĞLANMA REAKSİYONUNUN DSC VE FTIR İLE İNCELENMESİ ÇAPRAZ BAĞLI BORU ÜRETİMİNDE SİLAN AŞILANMIŞ POLİETİLENİN SU İLE ÇAPRAZ BAĞLANMA REAKSİYONUNUN DSC VE FTIR İLE İNCELENMESİ T. CEYLAN*, T. YALÇINYUVA** * Öncü Grup A.Ş. Maltepe Cad. No. 1, Topkapı, İstanbul

Detaylı

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Kodu: MMM 4041

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Kodu: MMM 4041 Dersi Veren Birim: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Dersin Türkçe Adı: CAM TEKNOLOJİSİ Dersin Orjinal Adı: CAM TEKNOLOJİSİ Dersin Düzeyi:(Ön lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Lisans Dersin Kodu:

Detaylı

BİLGİLENDİRME EKİ 7E. LİFLİ POLİMER İLE SARGILANAN KOLONLARDA DAYANIM VE SÜNEKLİK ARTIŞININ HESABI

BİLGİLENDİRME EKİ 7E. LİFLİ POLİMER İLE SARGILANAN KOLONLARDA DAYANIM VE SÜNEKLİK ARTIŞININ HESABI BİLGİLENDİRME EKİ 7E. LİFLİ POLİMER İLE SARGILANAN KOLONLARDA DAYANIM VE SÜNEKLİK ARTIŞININ HESABI 7E.0. Simgeler A s = Kolon donatı alanı (tek çubuk için) b = Kesit genişliği b w = Kiriş gövde genişliği

Detaylı

PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI EÜT 231 ÜRETİM YÖNTEMLERİ. Metal Şekillendirmede Gerilmeler. Plastik Şekil Verme

PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI EÜT 231 ÜRETİM YÖNTEMLERİ. Metal Şekillendirmede Gerilmeler. Plastik Şekil Verme PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI EÜT 231 ÜRETİM YÖNTEMLERİ Doç.Dr. Murat VURAL İTÜ Makina Fakültesi 1 1. Plastik Şekil Vermeye Genel Bakış 2. Plastik Şekil Vermede Malzeme Davranışı 3. Plastik Şekil Vermede

Detaylı

MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net

MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net BÖLÜM IV METALLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ GERİLME VE BİRİM ŞEKİL DEĞİŞİMİ ANELASTİKLİK MALZEMELERİN ELASTİK ÖZELLİKLERİ ÇEKME ÖZELLİKLERİ

Detaylı

TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ. Öğr. Gör. Adem ÇALIŞKAN

TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ. Öğr. Gör. Adem ÇALIŞKAN TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ 3 Malzemelerin esnekliği Gerilme Bir cisme uygulanan kuvvetin, kesit alanına bölümüdür. Kuvvetin yüzeye dik olması halindeki gerilme "normal gerilme" adını alır ve şeklinde

Detaylı

MMT113 Endüstriyel Malzemeler 9 Polimerik Malzemeler. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2014-2015 Güz Yarıyılı

MMT113 Endüstriyel Malzemeler 9 Polimerik Malzemeler. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2014-2015 Güz Yarıyılı MMT113 Endüstriyel Malzemeler 9 Polimerik Malzemeler Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2014-2015 Güz Yarıyılı Polimerik malzemelerin kullanımı her yıl ortalama % 7 büyümektedir. Yıllık tüketimleri yaklaşık 120

Detaylı

Necmi DÜ ÜNCEL ve Özgen Ü. ÇOLAK. ld z Teknik Üniversitesi, Makina Mühendisli i Bölümü, ld z, stanbul, Türkiye ÖZET

Necmi DÜ ÜNCEL ve Özgen Ü. ÇOLAK. ld z Teknik Üniversitesi, Makina Mühendisli i Bölümü, ld z, stanbul, Türkiye ÖZET MALAT YÖNTEMLER N YÜKSEK YO UNLUKLU POL ET LEN N (YYPE) TEK EKSENL ÇEKME DAVRANI I ÜZER NDEK ETK Necmi DÜ ÜNCEL ve Özgen Ü. ÇOLAK ld z Teknik Üniversitesi, Makina Mühendisli i Bölümü, ld z, stanbul, Türkiye

Detaylı

A eğrisi, neredeyse tamamen elastik şekil değişimiyle hasara uğrayan, gevrek bir polimere aittir. B eğrisi, pek çok metalde de görüldüğü gibi,

A eğrisi, neredeyse tamamen elastik şekil değişimiyle hasara uğrayan, gevrek bir polimere aittir. B eğrisi, pek çok metalde de görüldüğü gibi, A eğrisi, neredeyse tamamen elastik şekil değişimiyle hasara uğrayan, gevrek bir polimere aittir. B eğrisi, pek çok metalde de görüldüğü gibi, başlangıçtaki elastik davranışı akma ve sonrasında plastik

Detaylı

MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Çekme Testi

MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Çekme Testi MMT31 Malzemelerin Mekanik Davranışı Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Çekme Testi Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 211-212 Bahar Yarıyılı 2. Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Deney Laboratuvarı Adresi : Şerifali Çiftliği Hendem cad. No:58 Kat:1 Yukarıdudullu Ümraniye 34775 İSTANBUL / TÜRKİYE Tel : 0 216 420 47 52 Faks : 0 216 466 31

Detaylı

1/26 KARBON-KARBON KOMPOZİTLERİ

1/26 KARBON-KARBON KOMPOZİTLERİ 1/26 KARBON-KARBON KOMPOZİTLERİ Karbon-Karbon Kompozitlerin Genel Özellikleri Yüksek elastik modül ve yüksek sıcaklık mukavemeti (T > 2000 o C de bile mukavemet korunur). Sürünmeye dirençli Kırılma tokluğu

Detaylı

MECHANICS OF MATERIALS

MECHANICS OF MATERIALS T E CHAPTER 2 Eksenel MECHANICS OF MATERIALS Ferdinand P. Beer E. Russell Johnston, Jr. John T. DeWolf Yükleme Fatih Alibeyoğlu Eksenel Yükleme Bir önceki bölümde, uygulanan yükler neticesinde ortaya çıkan

Detaylı

MUKAVEMET FATİH ALİBEYOĞLU

MUKAVEMET FATİH ALİBEYOĞLU MUKAVEMET FATİH ALİBEYOĞLU Rijit Cisimler Mekaniği Statik Dinamik Şekil Değiştiren Cisimler Mekaniği (MUKAVEMET) Akışkanlar Mekaniği STATİK: Dış kuvvetlere maruz kalmasına rağmen durağan halde, yani dengede

Detaylı

ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ. CW713R - CuZn37Mn3Al2PbSi S713 ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK

ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ. CW713R - CuZn37Mn3Al2PbSi S713 ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ S713 ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK Ürün Kodu EN Sembol EN No AST Cu Zn Pb Sn Fe Ni Al Si n Diğer Toplam S713 CuZn37n3Al2PbSi CW713R C6742 in ax 7, Kalan,2 9, Kalan, 1, 1, 1,3 2,3 1,3 1, 3,

Detaylı

ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ. CW713R - CuZn37Mn3Al2PbSi S713 ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK

ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ. CW713R - CuZn37Mn3Al2PbSi S713 ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ S713 ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK Ürün Kodu EN Sembol EN No AST Cu Zn Pb Sn Fe Ni Al Si n Diğer Toplam S713 CuZn37n3Al2PbSi CW713R C6742 in ax 7, Kalan,2 9, Kalan, 1, 1, 1,3 2,3 1,3 1, 3,

Detaylı

ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ. CW511L - CuZn38As S511 - S511DW ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK

ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ. CW511L - CuZn38As S511 - S511DW ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ CW511L CuZn3As S511 S511DW ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK CW511L CuZn3As Ürün Kodu EN Sembol EN No AST Cu Zn Pb Sn Fe Ni Al As Diğer Toplam S511 CuZn3As CW511L C2753 61,5 Kalan 63,5 Kalan,2,1,1,3,5,2,,2

Detaylı

Kristalizasyon Kinetiği

Kristalizasyon Kinetiği Kristalizasyon Kinetiği İçerik Amorf malzemeler amorf kristal Belirli bir kristal yapısı yoktur Atomlar rastgele dizilir Belirli bir kristal yapısı vardır Atomlar belirli bir düzende dizilir camlar amorf

Detaylı

ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ. CW511L - CuZn38As S511 - S511DW ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK

ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ. CW511L - CuZn38As S511 - S511DW ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ CW511L CuZn3As S511 S511DW ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK CW511L CuZn3As Ürün Kodu EN Sembol EN No AST Cu Zn Pb Sn Fe Ni Al As Diğer Toplam S511 CuZn3As CW511L C2753 61,5 Kalan 63,5 Kalan,2,1,1,3,5,2,,2

Detaylı

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,

Detaylı

MALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ. Bölüm 7 Deformasyon Sertleşmesi ve Tavlama

MALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ. Bölüm 7 Deformasyon Sertleşmesi ve Tavlama MALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ Bölüm 7 Deformasyon Sertleşmesi ve Tavlama 1 1 Hedefler Metal ve alaşımların mekanik işlemler ve ısıl işlemlerle nasıl mukavemet kazandığını öğrenmek, Soğuk işlem ile metal

Detaylı

Plastik Parçanın Performansı Etkilenir:

Plastik Parçanın Performansı Etkilenir: Mekanik Özellikler -Çekme dayanımı - Darbe dayanımı -Uzama - Elastiklik modülü -Basma dayanımı - Özgül ağırlık -Sürünme - Su absorbsiyonu -Kesme dayanımı - Sürtünme katsayısı -Makaslama dayanımı - Modül

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Deney Laboratuvarının Adres :Çamlık Mah. Yahya Kemal Beyatlı Cad. No:1 Kurtköy-Pendik 34906 İSTANBUL / TÜRKİYE Tel Faks : : E-Posta: Website : 0 216 646 01 87 0

Detaylı

Malzeme yavaşça artan yükler altında denendiği zaman, belirli bir sınır gerilmede dayanımı sona erip kopmaktadır.

Malzeme yavaşça artan yükler altında denendiği zaman, belirli bir sınır gerilmede dayanımı sona erip kopmaktadır. YORULMA 1 Malzeme yavaşça artan yükler altında denendiği zaman, belirli bir sınır gerilmede dayanımı sona erip kopmaktadır. Bulunan bu gerilme değerine malzemenin statik dayanımı adı verilir. 2 Ancak aynı

Detaylı

İmal Usulleri. Fatih ALİBEYOĞLU -7-

İmal Usulleri. Fatih ALİBEYOĞLU -7- Fatih ALİBEYOĞLU -7- Giriş Malzemeler birçok imal yöntemiyle şekillendirilebilir. Bundan dolayı malzemelerin mekanik davranışlarını bilmemiz büyük bir önem teşkil etmektedir. Bir mekanik problemi çözerken

Detaylı

Ürün Kataloğu. ipekboru Elektrik Tesisat Boruları Electrical Instalation Conduit

Ürün Kataloğu. ipekboru Elektrik Tesisat Boruları Electrical Instalation Conduit Ürün Kataloğu PVC Borular Elektrik Tesisat Boruları Electrical Instalation Conduit www.ipekboru.com.tr PE Borular, Esnek Tesisat Borular PP Borular, Esnek,, Duman Yoğunluğu Az Esnek HDPE Borular 1. Organize

Detaylı

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE FAKÜLTESİ

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE FAKÜLTESİ MAKİNE FAKÜLTESİ MARKA İSMİ TEKNİK SAFETY TİCARİ UNVAN PERİTİA KUYUMCULUK YAPI SAN. VE TİC. LTD ŞTİ TEST TİPİ MERDİVEN KORKULUĞU SİSTEMİ TEKNİK RAPORU Yıldız Teknik Üniversitesi- Makine Fakültesi 1 RAPOR

Detaylı

Emre Yalçın (Odöksan ELBA) 7.Oturum: Süreçler ve Kontrol 7th Session: Process and Control

Emre Yalçın (Odöksan ELBA) 7.Oturum: Süreçler ve Kontrol 7th Session: Process and Control «İnce ve Kalın Kesitli SiMo Küresel Dökme Demirlerin Isıl İşlem Öncesinde ve Sonrasında Mikroyapı ve Mekanik Özellikleri» «The Effect of Heat Treatment To Microstructure and Mechanic Properties of Thin

Detaylı

BURULMA DENEYİ 2. TANIMLAMALAR:

BURULMA DENEYİ 2. TANIMLAMALAR: BURULMA DENEYİ 1. DENEYİN AMACI: Burulma deneyi, malzemelerin kayma modülü (G) ve kayma akma gerilmesi ( A ) gibi özelliklerinin belirlenmesi amacıyla uygulanır. 2. TANIMLAMALAR: Kayma modülü: Kayma gerilmesi-kayma

Detaylı

BETONARME KESİT DAVRANIŞINDA EKSENEL YÜK, MALZEME MODELİ VE SARGI DONATISI ORANININ ETKİSİ

BETONARME KESİT DAVRANIŞINDA EKSENEL YÜK, MALZEME MODELİ VE SARGI DONATISI ORANININ ETKİSİ Beşinci Ulusal Deprem Mühendisliği Konferansı, 26-30 Mayıs 2003, İstanbul Fifth National Conference on Earthquake Engineering, 26-30 May 2003, Istanbul, Turkey Bildiri No: AT-124 BETONARME KESİT DAVRANIŞINDA

Detaylı

3. AKIŞKANLARDA FAZ DEĞİŞİKLİĞİ OLMADAN ISI TRANSFERİ

3. AKIŞKANLARDA FAZ DEĞİŞİKLİĞİ OLMADAN ISI TRANSFERİ 1 3. AKIŞKANLARDA FAZ DEĞİŞİKLİĞİ OLMADAN ISI TRANSFERİ (Ref. e_makaleleri) Isı değiştiricilerin büyük bir kısmında ısı transferi, akışkanlarda faz değişikliği olmadan gerçekleşir. Örneğin, sıcak bir petrol

Detaylı

İÇERİSİ BETON İLE DOLDURULMUŞ ÇELİK BORU YAPI ELEMANLARININ DAYANIMININ ARAŞTIRILMASI ÖZET

İÇERİSİ BETON İLE DOLDURULMUŞ ÇELİK BORU YAPI ELEMANLARININ DAYANIMININ ARAŞTIRILMASI ÖZET İÇERİSİ BETON İLE DOLDURULMUŞ ÇELİK BORU YAPI ELEMANLARININ DAYANIMININ ARAŞTIRILMASI Cemal EYYUBOV *, Handan ADIBELLİ ** * Erciyes Üniv., Müh. Fak. İnşaat Müh.Böl., Kayseri-Türkiye Tel(0352) 437 49 37-38/

Detaylı

Çelik Yapılar - INS /2016

Çelik Yapılar - INS /2016 Çelik Yapılar - INS4033 2015/2016 DERS IV Dayanım Limit Durumu Enkesitlerin Dayanımı Fatih SÖYLEMEZ Yük. İnş. Müh. İçerik Dayanım Limit Durumu Enkesitlerin Dayanımı Çekme Basınç Eğilme Momenti Kesme Burulma

Detaylı

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,

Detaylı

YÜKSEK YOĞUNLUKLU POLİETİLENDEN GERİ DÖNÜŞÜM SONRASI ÜRETİLEN BORULARIN MEKANİK VE YAPISAL ÖZELLİKLERİ

YÜKSEK YOĞUNLUKLU POLİETİLENDEN GERİ DÖNÜŞÜM SONRASI ÜRETİLEN BORULARIN MEKANİK VE YAPISAL ÖZELLİKLERİ YÜKSEK YOĞUNLUKLU POLİETİLENDEN GERİ DÖNÜŞÜM SONRASI ÜRETİLEN BORULARIN MEKANİK VE YAPISAL ÖZELLİKLERİ S. ULUTAN *, G. BORU İZMİRLİ *,**, E. GÖKTEPE ** *Ege Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği

Detaylı

1 Tanıtım, ders içeriği, polimer işleme yöntemlerinin sınıflandırılması 2

1 Tanıtım, ders içeriği, polimer işleme yöntemlerinin sınıflandırılması 2 1 Tanıtım, ders içeriği, polimer işleme yöntemlerinin sınıflandırılması 2 Termoplastik şekillendirme süreçleri Ekstrüzyon-1 3 Ekstrüzyon-2 4 Ekstrüzyon-3 çift vidalı ekstrüzyon sistemleri (co-rotating,

Detaylı

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ 3 NOKTA EĞME DENEY FÖYÜ ÖĞRETİM ÜYESİ YRD.DOÇ.DR.ÖMER KADİR

Detaylı

MMU 420 FINAL PROJESİ

MMU 420 FINAL PROJESİ MMU 420 FINAL PROJESİ 2016/2017 Bahar Dönemi İnce plakalarda merkez ve kenar çatlağının ANSYS Workbench ortamında modellenmesi Giriş Makine mühendisliğinde mekanik parçaların tasarımı yapılırken temel

Detaylı

MUHENDISLIK PLASTIKLERI ENGINEERING P L A S T I C S

MUHENDISLIK PLASTIKLERI ENGINEERING P L A S T I C S MUHENDISLIK P L A S T I C S www.megapolimer.com MEGA POLİMER 2004 yılında mühendislik plastikleri imalatı amacıyla kurulan Mega Polimer ve Teknik Plastik San. Tic. Ltd. Şti. birkaç yıl içinde kaliteli

Detaylı

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Mukavemet I Final Sınavı

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Mukavemet I Final Sınavı KOCEİ ÜNİVERSİTESİ Mühendislik akültesi Makina Mühendisliği ölümü Mukavemet I inal Sınavı dı Soadı : 9 Ocak 0 Sınıfı : h No : SORU : Şekildeki ucundan ankastre, ucundan serbest olan kirişinin uzunluğu

Detaylı

AKPA KOMPOZİT PANEL TEKNİK KATALOG

AKPA KOMPOZİT PANEL TEKNİK KATALOG AKPA KOMPOZİT PANEL TEKNİK KATALOG Ekim 2013 AKPA KOMPOZİT PANEL TEKNİK KATALOG İÇİNDEKİLER 1. Alüminyum Kompozit Panel 2 2. Kompozit Panelin Avantajları 2 3. Akpa Kompozit Panel Üretim Ölçüleri 3 4. Tolerans

Detaylı

SunTherm Isı Yalıtım Malzemeleri Resmi Türkiyer Distribütörü ENTOPI ENTOPI. Cumhuriyet Bulvarı Konak İşhanı

SunTherm Isı Yalıtım Malzemeleri Resmi Türkiyer Distribütörü ENTOPI ENTOPI. Cumhuriyet Bulvarı Konak İşhanı SunTherm Isı Yalıtım Malzemeleri Resmi Türkiyer Distribütörü No:24/703 35250 Konak / İzmir 0232 4841803 0532 3527560 1 SunTherm Isı Yalıtım Malzemeleri Resmi Türkiyer Distribütörü BATTANİYE Folyoya sarıldıktan

Detaylı

Kalsiyum Sülfat Miktarı ve Çeşidinin Kalsiyum Alüminat Çimento Bazlı Kendiliğinden Yayılan Şaplara Etkileri

Kalsiyum Sülfat Miktarı ve Çeşidinin Kalsiyum Alüminat Çimento Bazlı Kendiliğinden Yayılan Şaplara Etkileri Kalsiyum Sülfat Miktarı ve Çeşidinin Kalsiyum Alüminat Çimento Bazlı Kendiliğinden Yayılan Şaplara Etkileri Shupeng Zhang, Xiaoxiao Xu, Shazim Ali Memonc, Zhijun Dong, Dongxu Li, Hongzhi Çimsa Formülhane

Detaylı

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/7) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/7) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/7) Deney Laboratuvarı Adresi : Şerifali Mah. Hendem cad. No:58 Kat:1 Yukarıdudullu Ümraniye 34775 İSTANBUL/TÜRKİYE Tel : 0 216 420 47 52 Faks : 0 216 466 31 52 E-Posta

Detaylı

TERMOPLASTİKLER GENEL TİCARİ PLASTİKLER (COMMODITY PLASTICS)

TERMOPLASTİKLER GENEL TİCARİ PLASTİKLER (COMMODITY PLASTICS) TERMOPLASTİKLER GENEL TİARİ PLASTİKLER (OMMODITY PLASTIS) Genel ticari plastikler talep fazla olduğundan çok miktarlarda üretilen ve günlük yaşamımızda çok karşılaştığımız plastikler grubudur; ancak mekanik

Detaylı

DAYANIM İLE İLİŞKİLİ MALZEME ÖZELİKLERİ

DAYANIM İLE İLİŞKİLİ MALZEME ÖZELİKLERİ DAYANIM İLE İLİŞKİLİ MALZEME ÖZELİKLERİ Dayanım, malzemenin maruz kaldığı yükleri, akmadan ve kabiliyetidir. Dayanım, de yükleme değişebilmektedir. kırılmadan şekline ve taşıyabilme yönüne göre Gerilme

Detaylı

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Sigma 24/3 ANALYSIS OF CREEP BEHAVIOR OF POLYETHYLEN MATERIAL USED IN PLASTIC PIPE MANUFACTURING Semih SEZER * Yıldız Teknik

Detaylı

FİZİK LABORATUVARI HİZMETLERİ

FİZİK LABORATUVARI HİZMETLERİ FİZİK LABORATUVARI HİZMETLERİ İŞİN ADI Cam Kürecik Deneyleri Görünüş Kusurlu cam küreciklerin ağırlıklı yüzdesi Tane Büyüklüğü Dağılımı Kırılma İndisi Tanelerin ve yabancı taneciklerin ağırlıklı yüzdesi

Detaylı