Yat r m Ortam n n yilefltirilmesi Amac yla Baz Kanunlarda De ifliklik Yap lmas na Dair Kanun'un Getirdi i De ifliklik ve Yenilikler Hakk nda

Transkript

1 Yat r m Ortam n n yilefltirilmesi Amac yla Baz Kanunlarda De ifliklik Yap lmas na Dair Kanun'un Getirdi i De ifliklik ve Yenilikler Hakk nda BFS /07 stanbul, Yat r m Ortam n n yilefltirilmesi Amac yla Baz Kanunlarda De ifliklik Yap lmas na Dair Kanun Tarih ve say l Resmi Gazete de yay mlanarak yürürlü e girmifltir. Kanun un temel amac ; yat r m ortam n n iyilefltirilmesi, ifllem maliyetlerinin azalt lmas, finans kurumlar aras nda farkl uygulamalar n ortadan kald r lmas, uluslararas yat r mlar n teflvik edilmesi gibi konularda iyilefltirme sa lanmas d r. Bu sirkülerimizde; söz konusu Kanun ile vergi kanunlar nda yap lm fl olan de iflikliklerden önemli gördüklerimiz hakk nda afla da vergi türleri itibariyle özet halinde bilgi verilmifltir. G DER VERG LER KANUNU (BSMV) : Giriflim sermayesi yat r m fonlar ile ortakl klar n n para ve sermaye piyasalar nda yapt klar ifllemler nedeniyle elde ettikleri paralara BSMV istisnas getirilmifltir. Banka ve finansman flirketlerinin Tüketicinin Korunmas Hakk nda Kanun gere ince tüketicilere iade ettikleri tutarlara iliflkin vergileri iadenin yap ld dönemde hesaplanan BSMV'den indirebileceklerdir. Bu dönemde indirilemeyen vergiler, sonraki dönem beyannamelerinde indirim konusu yap labilecektir. Böylece, BSMV uygulamas nda bu konuyla s n rl olmak üzere banka ve finansman flirketlerine mahsup yetkisi tan nm fl olmaktad r. GEL R VERG S KANUNU : Gelir Vergisi Kanunu nun 22. maddesinde yap lan düzenlemeyle, tek primli y ll k gelir sigortalar nda sigorta süresinden ba ms z olarak tan nm fl olan istisna, sigorta süresi en az on y l veya ömür boyu olanlar için uygulanacak flekilde de ifltirilmifl, sigorta süresi on y l ve üzeri olan tek primli y ll k gelir sigortalar ndan vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayr lmalar hariç, erken ayr lma durumunda erken ayr lma tarihinde ödenen iratlar üzerinden tevkifat yap lmas na imkan sa lanm flt r. Yurtiçi tasarruflar n teflviki için tek primli y ll k gelir sigortalar nda sigorta süresinden ba ms z olarak tan nm fl olan istisna, sigorta süresi en az on y l veya ömür boyu olanlar için uygulanacak flekilde de ifltirilmifltir. Yap lan düzenlemeyle, Gelir Vergisi Kanunu nun 89. maddesinin birinci f kras n n (13) numaral bendi ile 13/6/2006 tarihli ve 5520 say l Kurumlar Vergisi Kanunu nun 10. maddesinin birinci f kras n n ( ) bendinde yer alan indirim kapsam ndaki faaliyet alanlar nda

2 yurtd fl yerlefliklere yüksek katma de erli hizmet veren iflverenlerin istihdam etti i hizmet erbab n n ücretleri üzerinden hesaplanan vergiden k smi indirim uygulamas getirilmifltir. flletmeye dahil olan gayrimenkullerin iktisadi de erini art r c niteli i olan s yal t m ve enerji tasarrufu sa lamaya yönelik harcamalar n yap ld y lda do rudan gider yaz lmas na imkan sa lanmaktad r. Ar-Ge indirimi müessesesi, Ar-Ge ile ilgili teflvik ve di er düzenlemelerin yer ald 5746 say l Kanunda düzenlenmek üzere, 193 say l Kanun dan ç kar lm flt r. Ayr ca, ürün testi, sertifikasyon, veri iflleme, veri analizi ve mesleki e itim hizmeti verenler taraf ndan, Türkiye'de yerleflmifl olmayan kiflilerle, iflyeri, kanuni ve ifl merkezi yurtd fl nda bulunanlara Türkiye'de verilen ve münhas ran yurtd fl nda yararlan lan bu hizmetler dolay s yla oluflan kazançlar n yar s n n, gelir vergisi beyannamesi üzerinde indirim konusu yap lmas öngörülmektedir. Kanun a eklenen 98/A maddesiyle muhtasar beyanname ile 5510 say l Sosyal Sigortalar ve Genel Sa l k Sigortas Kanunu uyar nca verilmesi gereken ayl k prim ve hizmet belgesi birlefltirilmesi suretiyle oluflturulacak "Muhtasar ve prim hizmet beyannamesi" ismiyle yeni bir beyanname tan mlanm flt r. Bu beyannamenin kullan lmas na iliflkin zorunluluk ile di er hususlar belirlemeye Maliye Bakanl ile Çal flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl yetkili k l nm flt r. DAMGA VERG S KANUNU : Yap lan de ifliklikle nispi damga vergisine tabi kâ tlarda her bir nüshan n ayr ayr vergilendirilmesi uygulamas na son verilmifl, bir nüsha üzerinden vergi al nmak suretiyle vergi yükü hafifletilmifltir. Maktu damga vergisine tabi kâ tlarda ise her bir nüshadan ayr ayr vergi al nmas uygulamas na devam edilmektedir. Bir kâ t üzerine konulan adi kefalet ve garanti taahhüdü flerhleri üçüncü bir kiflinin akdi veya ifllemi olarak ayr ca damga vergisine tabi tutulmakta ve ayn kâ da taraf adi kefil ve garanti taahhüdünde bulunanlar n (garantörlerin) birden fazla kifli olmas durumunda her bir kifli için ayr ayr damga vergisi al nmakta iken, yap lan düzenleme ile ayn kâ tta birden fazla adi kefil ve garantör bulunmas durumunda, yaln z bir kefalet ve bir garanti taahhüdü için damga vergisi al nmas sa lanarak, ifllem maliyetleri azalt lm flt r. Mevcut uygulamada birbirine ba l ve bir as ldan do ma akit ve ifllemlerin birkâ tta toplanmas halinde, bunlardan en yüksek vergi al nmas n gerektiren ifllem üzerinden damga vergisi al nmakta iken, yap lan düzenlemeyle, pey akçesi (ba lanma paras ),cayma tazminat (zaman rücu, cayma paras ), ücret tevkifi, cezai flart gibi bir sözleflmenin yapt r m olarak belirlenen taahhütlerden, bunlar bafll bafl na bir sözleflmeye konu olmad kça damga vergisi al nmamas sa lanm flt r. Azami tutardan vergi al nan sözleflmelerde, sözleflmenin di er hükümlerinde de ifliklik olmaks z n sadece bedelin art r lmas na iliflkin de ifliklik yap lmas halinde, artan bedele iliflkin olarak damga vergisi al nmamas sa lanm flt r. Ancak, sözleflmelerin bedel d fl nda ilave ifl, taraf ve miktar gibi unsurlar n n da de ifltirilmesi halinde, artan tutardan ayr ca

3 vergi al nmas uygulamas devam edilecektir. Damga Vergisi Kanunu nun ek 2. maddesinin verdi i yetkiye istinaden yay mlanan genel tebli ler çerçevesinde döviz kazand r c faaliyetlere iliflkin yürürlü e konulan damga vergisi istisnalar nedeniyle uygulamada ortaya ç kan ihtilaflar önlemek üzere yap lan düzenlemeyle, ihracat ve di er döviz kazand r c faaliyetlerin tan m ve bunlara yap lacak istisna uygulamas n n usul ve esaslar Kanun maddesi hükmü fleklinde yürürlü e konmufltur. Damga Vergisinden istisna edilen ka tlar n düzenledi i (2) say l tabloya yeni ka tlar ilave edilmifltir. Bunlardan damga vergisi istisnas sa lanan baz lar afla da belirtilmifltir. - Anonim, limitet ve eshaml komandit flirketlerin pay devirlerine iliflkin sözleflmeler, - Bireysel emeklilik, gruba ba l bireysel emeklilik, iflveren grup emeklilik sözleflmeleri, - Arac kurumlara 6362 say l Sermaye Piyasas Kanunu kapsam nda tezgah üstü piyasalarda müflterileri ile karfl l kl türev araç düzenleme ve ifllem yapma yetkisi veren sözleflmeler, - Gayrimenkul yat r m ortakl klar nda oldu u gibi gayrimenkul yat r m fonlar n n münhas ran gayrimenkul portföylerine iliflkin al m sat m sözleflmeleri ile gayrimenkul sat fl vaadi sözleflmeleri, - Bankalar, yurtd fl kredi kurulufllar ve uluslararas kurumlar n fatura temliki, kredinin devri ifllemlerine iliflkin düzenledikleri kâ tlar, - Finansman flirketlerinin düzenlemifl oldu u kredi sözleflmelerinin devrine iliflkin kâ tlar, - Özkaynak kullan m n n teflvik edilmesi amac yla, KOB 'lere ve teknoloji gelifltirme kapasitesine sahip giriflim flirketlerine sermaye piyasas vas tas yla finansman sa layan giriflim sermayesi yat r m ortakl klar ve giriflim sermayesi yat r m fonlar nca münhas ran giriflim sermayesi yat r mlar ile ilgili düzenlenen sözleflmeler ve bu sözleflmelere iliflkin düzenlenen di er kâ tlar, - Sermaye piyasas araçlar n n kredili al m, aç a sat fl ve ödünç alma ve verme ifllemleri ile ilgili olarak arac kurumlar ile yat r mc lar aras nda düzenlenecek sözleflmeler, HARÇLAR KANUNU : Birden fazla nüsha olarak düzenlenen belli bir bedeli ihtiva eden kâ tlara iliflkin nispi harca tabi ifllemlerden, sadece bir nüsha için noter harc al nacakt r. Belli tutar ihtiva eden her nevi senet, mukavelename ve kâ tlar n de ifltirilmesi halinde, de iflikli e iliflkin senet, mukavelename ve kâ tlarda gösterilen de erin tamam üzerinden de il, artan tutar üzerinden ayn nispette harç al nacakt r.

4 Finansal kiralama yöntemi ile finansman temin edilerek konut dahil tafl nmaz al nmas durumunda, finansal kiralama süresi sonunda söz konusu tafl nmaz n kirac ya devrinde tapu harc istisnas sa lanm flt r. Anonim, limitet ve eshaml komandit flirketlerin pay devirleri istisna kapsam na al nm flt r. Kanun un ek 1. maddesinin verdi i yetkiye istinaden yay mlanan genel tebli ler çerçevesinde döviz kazand r c faaliyetlere iliflkin uygulanmakta olan harç istisnas, yap lan düzenlemeyle, ihracat ve di er döviz kazand r c faaliyetlerin tan m ve bunlara yap lacak istisna uygulamas n n usul ve esaslar Kanun maddesi hükmü fleklinde yürürlü e konmufltur. Tahkim davalar nda nispi karar ve ilam harc al nmayacakt r. Ticari iflletmelerin kurulufl aflamas ndaki defter tasdiki ifllemlerinden noter harçlar al nmayacakt r. Münhas ran tacirler aras nda tesis edilen ipotek ifllemlerinde, hesaplanan tapu harc n n %50' si tahsil edilecektir. EMLAK VERG S KANUNU : Yat r m teflvik belgesi kapsam nda infla edilen binalar, inflalar n n sona erdi i tarihi takip eden bütçe y l ndan itibaren befl y l süre ile emlak vergisinden muaf tutulmufltur. Yat r m teflvik belgesi kapsam nda yap lan yat r mlar için iktisap olunan veya bu yat r mlar için tahsis edilen araziler yat r m teflvik belgesi süresince emlak vergisinden muaf tutulmufltur. KATMA DE ER VERG S KANUNU : Katma De er Vergisi Kanunu nun 17. maddesinin (4) numaral f kras n n (g) bendinde yap lan de ifliklikle, elde edilen faiz gelirleriyle s n rl olmak üzere tahvil sat n almak suretiyle verilen finansman hizmetinin istisna kapsam nda oldu u hususu aç kl a kavuflturulmaktad r. Böylece tahvil faiz geliri elde eden flirketlerin KDV hesaplamas gerekti i yönündeki G B görüflü son bulacakt r. Her türlü varl k ve haklar, Katma De er Vergisi Kanunu nun 17. maddesinin (4) numaral f kras n n (u) bendinde yer alan istisnan n kapsam na al nmak suretiyle, istisna hükmüne konu k ymetler geniflletilmektedir. Her türlü varl k ve haklar n varl k kiralama flirketlerine devirlerinde, devir tarihine kadar indirilen katma de er vergisi indirimlerinin geriye dönük düzeltilmemesi, bu tarihe kadar indirilemeyen katma de er vergisinin ise do rudan gider yaz labilmesi sa lanmaktad r. Tafl n r ve tafl nmazlar n finansal kiralama flirketleri ile kat l m bankalar, kalk nma ve yat r m bankalar na devrinde, devir tarihine kadar indirilen katma de er vergisinin indirimlerinin geriye dönük düzeltilmemesi, bu tarihe kadar indirilemeyen katma de er

5 vergisinin ise do rudan gider yaz labilmesi sa lanmaktad r. Ayr ca, yap lan de ifliklikle tafl n rlar n da sat-kirala-geri al ifllemleri kapsam nda istisna kapsam na dahil edilmesi sa lanmaktad r. KURUMLAR VERG S KANUNU : Kurumlar Vergisi Kanunu nun istisnalarla ilgili 5. maddesinin birinci f kras n n (e) bendinde yap lan düzenleme ile an lan bendin parantez içi hükmü yürürlükten kald r lm flt r. Bunun yerine, 5. maddeye ilave edilen iki yeni bent ile kurumlar n kira sertifikas ihrac na veya sat-kirala-geri al ifllemlerine konu edilen tafl nmazlar n n sat fl ndan do an kazançlar na iliflkin istisna hükmü, uygulamada karfl lafl lan sorunlar da dikkate al narak, yeniden düzenlenmifltir. Ar-Ge indirimi müessesesi, Ar-Ge ile ilgili teflvik ve di er düzenlemelerin yer ald 5746 say l Kanun da düzenlenmek üzere, Kurumlar Vergisi Kanunu ndan ç kar lm flt r. Ayr ca, ürün testi, sertifikasyon, veri iflleme, veri analizi ve mesleki e itim hizmeti verenler taraf ndan, Türkiye'de yerleflmifl olmayan kiflilerle, iflyeri, kanuni ve ifl merkezi yurtd fl nda bulunanlara Türkiye'de verilen ve münhas ran yurtd fl nda yararlan lan bu hizmetler dolay s yla oluflan kazançlar n yar s n n, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde indirim konusu yap lmas öngörülmektedir. Yap lan de ifliklikle, transfer fiyatlamas yoluyla örtülü kazanç da t ld de erlendirmesine esas teflkil eden iliflkili kiflinin belirlenmesi konusunda de ifliklik yap lm flt r. Yeni uygulamada, örtülü kazanç da t m kapsam nda de erlendirme yap labilmesi için iliflkinin do rudan veya dolayl olarak ortakl k kanal yla olufltu u durumlarda; ortakl k, oy veya kâr pay hakk n n,iliflkinin ortakl k iliflkisi olmadan do rudan veya dolayl olarak ortaya ç kt durumlarda; oy veya kâr pay hakk n n en az %10 oran nda olmas flart aranacakt r. liflkili kifliler aç s ndan bu oranlar n topluca dikkate al nmas gerekmektedir. Ortakl k iliflkisi olup olmad na veya ortakl k oran na bak lmaks z n, kurumlar n idaresi, denetimi veya sermayesi bak m ndan do rudan veya dolayl olarak ba l bulundu u ya da nüfuzu alt nda bulundurdu u kifliler, iliflkili kifli say lmaya ve bu kiflilerle yap lan mal veya hizmet al m ya da sat m, transfer fiyatland rmas yoluyla örtülü kazanç da t m kapsam nda de erlendirilmeye devam edilmektedir. Öte yandan, transfer fiyatland rmas nda uygulanacak yöntem konusunda mükellef ile Maliye Bakanl aras nda anlaflma sa lanmas halinde, anlaflma ile tespit edilen yöntemin zamanafl m na u ramam fl vergilendirme dönemlerine de uygulanabilmesine imkân sa lanm fl ve bu durumda izlenecek usule aç kl k getirilmifltir. Anlaflman n geçmifl vergilendirme dönemlerine uygulanmas sebebiyle daha önceden ödenen vergiler ret ve iade edilmeyecektir. Bu suretle, mükellefe anlaflma kapsam nda Vergi Usul Kanununun piflmanl k ve slah hükümlerinden faydalanma imkân verilerek, anlaflma hükümlerinin vergi ziya cezas ödenmeden zamanafl m na u ramam fl geçmifl vergilendirme dönemlerine de uygulanmas sa lanmaktad r.

6 Transfer fiyatland rmas na iliflkin belgelendirme yükümlülü ünü tam ve zaman nda yerine getiren mükelleflere uygulanmak üzere, örtülü kazanç da t m nedeniyle zaman nda tahakkuk ettirilmemifl veya eksik tahakkuk ettirilmifl vergilere iliflkin uygulanacak vergi ziya cezas nda %50 oran nda indirim imkan sa lanm flt r.