4. Haftada embriyo. Dışarıdan bakıldığında C harfi şeklindedir. Kalp bölgesi ventralde büyük bir şişkinlik gözlenir.

Transkript

1

2 4. Haftada embriyo mm uzunluktadır somitli dönemdir Dışarıdan bakıldığında C harfi şeklindedir. Kalp bölgesi ventralde büyük bir şişkinlik gözlenir. Otik çukur, lens plakodu, kol ve bacak tomurcukları 4. haftanın sonunda izlenir.

3 1-2 ci farengeal arkus oluşur. 1 farengeal arkusun büyük bölümünden Mandibula,öne doğru olan uzantısından ise Maksilla gelişir. 26.günde embriyoda 3 çift faringeal arkus izlenir. 28.günde 4 çift farengeal arkus gözlenir. Alt ekstremite tomurcukları şekillenir

4 24-25.gün

5 26.gün

6 28.gün

7

8 5. Haftada embriyo Beyin gelişiminin hızlanması nedeniyle kafada büyüme izlenir. 2.faringeal arkus(hyoid) diğerlerine göre daha hızlı gelişerek 3. ve 4.faringeal arkusun üzerini örterek her iki yanda servikal sinus adı verilen ektodermal çıkıntıları oluşturur. Yüz kalp şişkinliğine değer. Kol ve bacak tomurcukları büyür. Üst ekstremiteler kürek alt ekstremiteler palet şeklinde gözlenir. Bu dönemde geçici(ara) böbrek olan mezonefroz gözlenir.

9 32.gün

10

11 Fasial bölge 32.gün

12

13 6. Haftada embriyo Dirsek ve el gelişimi başlar. Elde parmak çizgilenmeleri başlar. Gövde ve ekstremitelerde spoantan hareketler(seyirmeler) gözlenir. Dış kulak yolu ve aurikula belirir. Gözlerde retinada pigment oluştuğu için gözler belirginleşir. Bu haftada embriyo dokunmaya karşı yanıt(refleks) verir.

14

15 41.gün

16

17 7. Haftada embriyo Fizyolojik umbilikal herni oluşur. Ekstremitelerin gelişimi hızlıdır. El parmakları gelişir. Bu haftanın sonunda üst ekstremitede kemikleşme başlar.

18

19

20 48.gün

21 8. Haftada embriyo Kol ve bacakların bütün kısımları belirginleşir. Parmaklar uzamış, birbirinden ayrılmıştır. Kuyruk küçülmüş olup bu dönemin sonunda kaybolacaktır. Kol ve bacak hareketleri başlar. Kafa derisinde vasküler pleksus gözlenir. Bu pleksus başın çevresinde karakteristik bir bant oluşturur. Alt ekstremitede kemikleşme başlar. Haftanın başında gözler açıktır, sonlarına doğru göz kapakları kapanır ve yapışır.

22 Baş bu dönemde halen gövdeye göre büyük olmakla birlikte, embriyo bu şekliyle insana benzemktedir. Boyun bölgesi gelişirken göz kapakları belirginleşmeye başlar. Göz kapaklarındaki epitel füzyonu sonucu göz kapakları birleşir. Dış genital bölgenin görünümünden iyi bir kadın doğum uzmanı cinsiyet ayrımı yapabilir fakat ayrım için, embriyo yeterli gelişme göstermemiştir.

23

24

25 52.gün

26

27

28 ORGANOGENEZ: 4-8 Haftalar

29

30 Embriyonun Kraniyal Katlantıları (A) 21 Günde Dorsalden görünüşü. (B)Kraniyal bölgenin sagital kesiti. Ventralde kalp hareketi. (C) 26 Günde sagital kesit. Septum transversum, kalp, perikardiyai sölom, orofaringeal membran ventral yüz üzerine hareket etmiş

31 İntraembriyonik sölom üzerne kalp katlantısının etkisi. (A) Katlantı sırasında lateral gör. (24-25 gün) Geniş baş, ventralde kalp, İntaembriyonik ve ekstraembriyonik sölom bağlantısı var. (B) Katlantıdan sonra embriyon (26-27 gün). Ventralde perikardiyal kavite görülüyor. Perikardiyoperitonal kanalın dorsalde sindirim boşluğunun her iki tarafında uzanışı, ve peritonal kavite (sölom) ekstraembriyonik sölomla ilişkisi gözleniyor.

32 A Embriyonun Kaudal Katlanması (A)4Haftalık Embriyonun Lateral Gör. (B)4. Hafta Başında Kaudal Bölgenin Sagital Kesiti. (C) 4. Hafta sonundaki kesit. Vitellus kesesinin bir kısmı sindirim boşluğu taslağına dahil olmuş ve son kısmı genişleyerek kloakı oluşturmuş. Primitif çizgi, allantois, kloaka membranı, embriyo sapı pozunda değişiklikler gözleniyor.

33 (A ve B) 4.Haftada Embriyonun Dorsalden Görünümü. 8 ve 12 Somit belirgin. Daha ileri Embriyolarda (C) 16 somitli, (D) 27 somitli, (E) 33 somitli evrelerin lateral görünümü. Rostral nöroporus normalde 25 ve 26 günlerde, Kaudal nöroporus 4.haftanın sonunda kapanır.

34

35

36

37

38 (A) 27 Somitli, 26 Günlük Embriyonun Lateral Görüntüsü. Embriyo çok kıvrılmış.özellikle uzun kuyruğu dikkat çekiyor. Lens kabartısı (ilkel lens) ve otik çöküntüsü (erken iç kulak taslağı gelişmesi). (B) Çizim. Rostral nöroporus kapanmış, Üç faringeal yarık belirgin.

39 (A) 28 Günlük Lateral Görüntü. Kalp geniş ve atriyum ile ventriküle bölünmüş. Rostral ve Kaudal nöroporuslar kapanmış. (B) A deki yapıların çizimi. Embriyo C gibi kıvrılmış 4 faringeal yarık, üstte kol tomurcukları seçiliyor.

40 (A) 28 Günlük embriyo. (B) A da gösterilen plandaki kesit, beyin taslağı ve otik vezikül görünüyor.

41 28 Günlük embriyo (C) dış görüntü çizimi ve kesit planı. (D) Kesitte promordiyal farinks ve faringeal yarıklar belirgin.

42 (A) 28 günlük Embriyo. (B) A daki kesit planından geçen kesit. Primordiyal kalbin bitr kısmı görünüyor.

43 (C) 28 günlük embriyo, D deki kesitin düzlemini belirtiyor. (D) Kesitte ilkel kalp, mide, üst ekstremite tomurcuğu, spinal kord görünüyor.

44 (A) 32 Günlük İnsan Embriyosunun Kranofasiyal Bölgenin SEM Görüntüsü. (B) Çizim. Üç çift faringeal kavis görünüyor. Maksilla ve mandibula sınırları belirgin. İlkel ağız kaynaşmış mandibula ve maksilla arasında seçiliyor.

45 32 Günlük Embriyonun Lateral Görünümü. İkinci servikal kavis Servikal Sinusu yapar. Mezonefrik kabarti, Mezonefrik Böbreğin kenarını belirliyor. (B) A daki yapıların çizimi. Üst ekstremite tomurcuğu kısa bir kürek, alt ekstremite tomurcuğu ise bir kabartı biçiminde görülüyor.

46 42 Günlük Embriyonun Lateral Görünümü. Geniş doğal çizgiler belirgin. (B) A nın çizimi. Göz taslağı, dış kulağı olşturan kıkırdak tepecikler, aralarında dış kulak yolu taslakları görünüyor.

47 (A) 48 Günlük Embriyonun Lateral Görünümğ. Dış kulak kepçesi, dış akustik kanal kabartıları belirgin. Bu evrede kulak taslağı aşağı pozisyonda. Dijital çizgiler geniş ayak plaklarında belirgin. Abdomenin öne çıkışı, büyük karaciğerden dolayıdır. (B)Anın çizimi. Geniş el ve dijital çizgiler arasında yarıklar, parmak taslağının geliştiğini görülüyor.

48 (A) 52 Günlük Embriyo, Lateral Görüntü (Garnegie 21) Ayaklar yelpaze biçimi, kuyruk çok kısalmış, kafa derisinin damar pleksusu karakteristik bant olarak gelişmiş. Burun kütük gibi, göz ileri pigmentlenme gösteriyor. (B) A nın çizimi. El parmaklar ayrılmış, ayaklarınki ise henüz ayrılmaya başlamış.

49 (A) 56 Günlük Embriyo, Lateral Görümntü (Carnegie 23). Embriyo gerçek bir insan görünümünde. (B) A nın çizimi.

50 56 Günlük İnsan Embriyosu Lateral Görünüşü ve Koryonik Kesesi (Carnegie 23).

51 8. Haftada embriyonun uzunluğu tepe-oturma uzunluğu (crownrump) noktalarının arası ölçülerek belirlenir. CR şeklinde mm ile ifade edilir.

52 Embriyoların uzunluğunu ölçme metotlarının şematik çizimi. (A) Büyük uzunluk (GL, Greatest length). (B) ve (C)Tepe Kalça (C-R, Crown-rump) uzunluğu, (D) Tepe-Topuk uzunluğu (C-H, Crown-hill)