ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi"

Batur Apak
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi 1

2 İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ 2

3 İşçi Sağılığı Çalışan insanların fiziksel, ruhsal moral ve sosyal yönden tam iyilik durumlarının sağlanması ve yüksek düzeyde sürdürülmesini, iş koşulları ve kullanılan zararlı maddeler nedeniyle çalışanların sağlığına gelebilecek zararların önlenmesi, ayrıca işçinin fizyolojik ve psikolojik özelliklerine uygun işlere yerleştirilmesini, işin insana ve insanın işe uymasını asıl amaçlar olarak ele alan bilimdir 3

4 İş Güvenliği İş yerlerinde işin yürütülmesi ile ilgili olarak oluşacak özel tehlikelerden ve sağlığa zarar verecek koşullardan kurtulmak amacı ile yapılan sistemli çalışmalardır 4

5 Kaza ve İş kazası Kaza; önceden bilinmeyen, beklenmeyen planlanmamış, istenmeyen ani olarak ortaya çıkan kontrol altına alınamamış ve etrafına zarar verebilen nitelikteki olaydır. 5

6 Kaza Ani Arzu edilemeden Maddi ve manevi kayba neden olan İş Kazası Ani Arzu edilemeden Maddi ve manevi kayba neden olan Yapılan işle ilgili Çalışılan iş yerinde Çalışana olay yerinde hemen veya sonra zarar vermesi 6

7 Kaza Nedenleri Teknik Nedenler Çalışma sistemi ve çalışan araçların tehlikeli düzeni Çalışma sistemi ve iş aletlerinin durumu Güvenlik önlemlerinin ve koruyucu donanımın yetersiz oluşu çalışma sırasında iş elbiselerinin ve ayakkabılarının güvenli olmaması Organizasyon nedenleri İş planı, iş organizasyonu ve iş hazırlığının yeterli olmaması Çalışma ve dinlenme aralarının iyi ayarlanamaması İş metodunun iyi bilinmememsi İş dağılımını iyi yapılamaması iş talimatlarının yeteri kadar açık olmaması kazalardan korunma talimatlarının yeterli uygulanmaması 7

Hareket hataları ve kişisel yetersizlikler Tehlike sırasında yanlış hareketlerde bulunma Tehlikenin giderilmesinde geç kalma Çalışma arkadaşlarının hatalı hareketleri Alkollü çalışma Uygun olmayan iş

8 Hareket hataları ve kişisel yetersizlikler Tehlike sırasında yanlış hareketlerde bulunma Tehlikenin giderilmesinde geç kalma Çalışma arkadaşlarının hatalı hareketleri Alkollü çalışma Uygun olmayan iş aletlerinin kullanımında ısrar Koruyucu elbise ve donanım olmasına rağmen kullanmama Tesadüfen ortaya çıkan nedenler 1. Fırtına, yıldırım düşmesi ve sel gibi nedenlere ortaya çıkabilecek durumlar 2. Orman içinde ağaç ve dal çarpmaları 3. Çalışma sırasında iş aletlerinin sebep olduğu nedenler 8

9 Ülkemizde iş kazalarının nedenleri Bilgisizlik İşe uyumsuzluk Dikkatsizlik İhmal Tedbirsizlik Dalgınlık Makinelerin bakımlı olmaması Disiplinsizlik ve işi hafife alma Yorgunluk ve moral bozukluğu 9

10 Kaza İstatistikleri % 3 % 15 % 8 % 10 % 15 Dünya Çalışma Örgütü ILO (International labour Organization) % 15 % 34 10

11 11

12 12

13 13

14 14

15 Kullanılan Koruyucu Ekipmanlar Yok Koruyucu Bot Göz Koruyucu Kulaklık Kullanım Yüzdesi 15

16 16

17 Kaza maliyetleri Doğrudan Kanunen ödenen tazminatlar tıbbi bakım, iş görmezlik ödenekleri kurumun diğer ödemeleri mahkeme masrafları Dolaylı Kazaya uğrayanın istirahatlı geçen günler kaza nedeniyle duran üretim ilk yardım giderleri iş makinelerinde veya aletlerinde meydana gelen hasarların onarım maliyeti boşa geçen zaman makine maliyeti moral bozukluğu ve heyecan sonucu yeni kaza olasılığı 17

18 Kazalara karşı önlemler Yasal Kazalardan korunma talimatlarının uygulamaya yönelik hazırlanması Talimatların iş yerlerinde yazılı olması Uygulamaların çeşitli zamanlarda kontrolü Organizasyon Sürekli kontrol İş verirken kaza önlemlerinin üzerinde durulması kaza yapmayan işçilerin ödüllendirilmesi Kazaya karşı koruyucu donanımların sağlanması ilk yardım konusunda eğitim sağlık kurumlarıyla iş birliği İşçilerin alması gereken önlemler Talimatlara ve çalışma yöntemlerine uyma, önlemleri hafife almama koruyucu elbiseleri kullanma 18

19 İş kazası ve meslek hastalıklarından korunma Tecrübe Taklit Eğitim Eğitim genel sağlık ilk yardım iş sağlığı iş güvenliği 19

20 Hukuki Boyut 4857 sayılı İş kanununun 77. Maddesine göre; işverenler iş yerlerinde iş sağlığı ve iş güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçilerde iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdür İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun Amacı: iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev yetki ve sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir. 20

İŞ ETÜDÜ Çalışan insanların ihtiyaçları ve verim yeteneklerini dikkate alarak işletmenin ekonomikliğini iyileştirme amacıyla iş sistemlerinin incelenmesi ve düzenlenmesi için kullanılan metot ve

21 İŞ ETÜDÜ Çalışan insanların ihtiyaçları ve verim yeteneklerini dikkate alarak işletmenin ekonomikliğini iyileştirme amacıyla iş sistemlerinin incelenmesi ve düzenlenmesi için kullanılan metot ve deneyimlerin tümü iş etüdü olarak tanımlanır. Gelişme olanağı oluşturmak amacıyla, belirli bir olayı ya da etkinliği ekonomiklik ve etkenlik yönünden etkileyen tüm kaynakları ve etmenleri dizgesel olarak araştırmaya yönelik ve insan çalışmasını geniş kapsamda inceleyen bir teknik olup özellikle metot etüdü ve iş ölçümü teknikleri için kullanılan genel bir terimdir. 21

22 İş Etüdü verimlilikle doğrudan ilişkilidir. Bu nedenle mevcut kaynaklardan sağlanacak üretimi, çok az yada hiç yatırım gerektirmeksizin, artırmak amacıyla çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Konuları Data (veri) toplama Maliyet hesapları İş düzenleme İş değerlendirme Ücretlendirme İş öğretimi (Eğitim) 22

23 İş Etüdünün işlevleri 1. İşi yeniden düzenleyerek bir fabrikanın yada işleyen bir birimin verimliliğini artırma yoludur 2. Dizgeseldir. İster ilk uygulamaların çözümlenmesinde ister yeni uygulamaların gerçekleştirilmesinde olsun bir işlemin etkenliğini etkileyen etmenlerden hiçbirisinin savsaklanmamasını ve işlemle ilgili bütün olayların göz önünde tutulmasını sağlar. 3. Etken bir üretim planlanması ve denetimi için temel sayılan performans standartlarının saptanmasında şimdiye kadar geliştirilmiş en doğru yoldur. 4. Başarılı iş etüdü uygulamaları sonucunda artırımlar hemen kendini gösterir ve bu başarılı uygulama sürecinde artırım sağlanmasına devam edilir. 5. Her yerde uygulanan bir araçtır. El işlerinin yapıldığı ya da makinenin kullanıldığı yerlerde de uygulanır. 6. Yönetimin elinde et etken bir inceleme aracıdır. 23

24 İlgili olduğu bilim dalları İş Bilgisi (Ergonomi ve iş pedogojisi) İşletme ekonomisi (Maliyet Hesapları) İstatistik Sosyal bilimler ve Hukuk Teknoloji 24

25 ÖNEMİ İşi düzenleyerek verimi arttırma yolu Faaliyetlerle ilgili bütün olayların gözlenmesini sağlar Etken bir üretim planlaması ve denetimi için temel sayılan performans standartlarının saptanması Başarılı iş etüdü uygulamalarında elde edilen arttırımlar hemen kendini gösterir. Her yerde uygulanabilen bir araçtır Yönetimin elinde en etken bir inceleme aracıdır. 25

26 İş Etüdünün Temel Aşamaları 1. İşin veya Görevin Seçimi 2. Gözlem ve kaydetme 3. İnceleme (amacı, yapıldığı yer, yapılma oranı, yapan kişi, yapılış şekli, 4. En ekonomik yöntemin geliştirilmesi 5. iş miktarını Ölçme ve gerekli standartları kullanma 6. Yöntem ve zamanın tanımlanması 7. Yeni yöntemin yerleştirilmesi 8. Denetim ve sürdürme 26

27 METOT ETÜDÜ İŞ ETÜDÜ İşi Kolaylaştırmak ve yapılışı için daha ekonomik yöntemler geliştirmek İŞ ÖLÇÜMÜ İşin ne kadar zamanda yapılacağını saptamak YÜKSEK VERİMLİLİK 27

28 İş Etüdünün Teknikleri Metot Etüdü; daha kolay ve etkin yöntemlerin geliştirilmesi, uygulanması, maliyetin düşürülmesi amacı ile bir işin yapılışındaki mevcut ve önerilen yolların sistematik olarak kaydedilmesi ve eleştirilerek incelenmesi. Konuları; Süreç ve yöntemlerin düzeltilmesi, iş yeri düzenleme, iş gücü dağılımını sağlama, iş gücünün en uygun kullanımını sağlama, çalışma koşulları geliştirme. 28

29 Metot etüdünün aşamaları Etüdü yapılacak işin seçilmesi Kaydetme İnceleme Yöntem geliştirme Yeni yöntemin tanımlanması Yöntemi uygulamaya koyma Denetim 29

30 İş Ölçümü Belli bir işin nitelikli bir işçi tarafından belirlenen bir performans düzeyinde yapılabilmesi için gerekli zamanın saptanmasına yarayan tekniklerin uygulanması olarak tanımlanır Temel Amaç Etken olmayan sürenin ortaya çıkarılması, niteliğinin ve derecesinin araştırılması, azaltılması ve yok edilmesi 30

31 Etken Olmayan Süre 1. Ürünün modelinin iyi olmaması 2. Sürecin iyi işletilmemesi 3. İşçilerin uygun olmayan davranışları, nedeniyle ortaya çıkar İş ölçümü Çeşitli iş yöntemlerinin etkinliğini karşılaştırmada Takım çalışmasında işçilerin işlerini dengelemde Çalışılabilecek makine sayısının tespiti Planlama ve programlamada kullanılacak bilgiyi sağlama Satış fiyatları ve teslim zamanlarını belirlemede bilgi Ücretlendirme için bilgi İşçilik maliyeti kontrolünde standart maliyetleri saptama 31

Benzer belgeler

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Bir kuruluşun gerçekleştirdiği faaliyetlerden etkilenen tüm insanların sağlığına ve güvenliğine etki eden faktörleri ve koşulları inceleyen bilim dalı olarak