T.C. Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı. Sinop Yatırım Destek Ofisi. Faaliyet Raporu

Transkript

1 T.C. Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı Sinop Yatırım Destek Ofisi Faaliyet Raporu

2

3 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... i TABLOLAR LİSTESİ... ii Tablolar Sayfa... ii 1. Sinop Yatırım Destek Ofisine İlişkin Genel Bilgiler Görev ve Sorumluluklar Bilgi Teknolojileri Kullanımı Sinop Yatırım Destek Ofisi Faaliyetleri ve Performansı Faaliyetler Tecrübe Paylaşım Ziyaretleri Sinop Yatırım Destek Ofisi Çalışma Prensiplerinin ve Faaliyetlerinin Oluşturulması Yatırım Destek Ofisi İşbirliği Yapılacak Kurumların Ziyaretleri Yatırım Destek Ofisinin Tanıtımının Yapılması Yatırımcıların Bilgilendirilmesi Katılım Sağlanan Toplantı, Konferans, Eğitim Eğitim Toplantı, Konferans ve Seminer Diğer Faaliyetler... 8 i 2.3. Yatırım Destek Ofisi Performansı ve Değerlendirme Yatırım Destek Ofisi Kabiliyet ve Kapasitesinin Değerlendirilmesi Üstünlük Zayıflık Değerlendirme Öneriler ve Tedbirler... 11

4 TABLOLAR LİSTESİ Tablolar Sayfa Tablo-1: Sinop Yatırım Destek Ofisine Personeline İlişkin Bilgiler... 1 Tablo-2: Sinop Yatırım Destek Ofisi Biriminde Kullanılan Yazılım ve Donanımlar... 2 ii

5 1. Sinop Yatırım Destek Ofisine İlişkin Genel Bilgiler 1.1. Görev ve Sorumluluklar Sinop Yatırım Destek Ofisi nin Görev ve Sorumlulukları şu şekildedir: Yatırımcıya bilgi vermek ve yol göstermek Yatırımcıların izin ve/veya ruhsat işlemlerini yahut diğer idari iş ve işlemleri, ilgili makam veya makamlara intikal ettirmek ve gerekli takip işlemlerini yapmak, Bölge de yatırımcıların karşılaşabilecekleri engel ve sorunları tespit ederek sorunların çözümü konusunda ilgili merciler nezdinde girişimde bulunmak, Bölge nin iş ve yatırım imkanlarının, ilgili kuruluşlarla işbirliği halinde ulusal ve uluslararası düzeyde tanıtımını yapmak veya yaptırmak, Başbakanlık Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı ve ilgili diğer kuruluşlarla işbirliği halinde Bölge de Yatırım Destek ve Tanıtım stratejisini belirlemek ve uygulamak Bölge de kamu kurum ve kuruluşları ve özel sektör kuruluşlarınca uluslararası düzeyde yürütülen yatırım destek ve tanıtım faaliyetlerini koordine etmek ve desteklemek Görev alanına giren konularda basılı ve elektronik yayınlar çıkarmak ve bu tür yayınları desteklemek, Birimle ilgili görev ve faaliyetler kapsamında ilgili yerel, ulusal ve uluslararası kurumlarla işbirliği ve kapasite geliştirmeye yönelik çalışmalar yapmak 1 İnsan Kaynakları Sinop Yatırım Destek Ofisi, yatırım destek ofislerinin tarihinde kurulmasıyla birlikte 1 uzman personel ile çalışmaya başlamıştır.ihtiyaca uygun personelin Sinop Yatırım Destek Ofisi nde tarihinde istihdam edilmesi planlanmaktadır. Tablo-1: Sinop Yatırım Destek Ofisine Personeline İlişkin Bilgiler Personel İsmi Lisans Mezuniyeti Yüksek Lisans Bilgileri Bildiği Yabancı Diller İstanbul Teknik Üniversitesi İngilizce, Almanca, Berkol ALEVLİ Beykent Üniversitesi Kimya Mühendisliği Yunanca Ankara Üniversitesi Alper Görkem AKSU İngilizce, Rusça Uluslararası İlişkiler İnsan kaynakları politikası ile uyumlu olarak Sinop Yatırım Destek Ofisi nde çalışan personelin kısa vadede alması planlanan eğitimler aşağıdaki gibidir: Sunum ve Moderatörlük Eğitimi, Fizibilite Hazırlama Eğitimi, Dış Ticaret ve İhracat Teşvikleri Eğitimi, Pazar Analizi Eğitimi, Markalaşma ve Marka Yönetimi Eğitimi,

6 Süreç Yönetimi, İş İletişimi(İngilizce), İş ve Süreç Geliştirme Eğitimi, Coğrafi Bilgi Sistemleri Eğitimi(Temel Düzeyde), Verimlilik Eğitimi Bilgi Teknolojileri Kullanımı Birim, yürütmüş olduğu işleri etkin bir şekilde yerine getirmek için bilgi teknolojilerini kullanmaya yönelik gerekli hassasiyetleri göstermektedir. Birimde kullanılan yazılım ve donanımlara ilişkin bilgiler Tablo-2 de gösterilmiştir. Tablo-2: Sinop Yatırım Destek Ofisi Biriminde Kullanılan Yazılım ve Donanımlar Adet Yazılım Adet Donanım 1 MS Office 1 Dizüstü Bilgisayar 1 Anti-virüs 1 Yazıcı 1 Harici Bellek 1 Fotoğraf Makinesi 1 3G Modem 1 Cep Telefonu 1 Ses Kaydedicisi 1 Sunum Oynatıcısı 2

7 2. Sinop Yatırım Destek Ofisi Faaliyetleri ve Performansı 2.1. Faaliyetler Sinop Yatırım Destek Ofisi nin arasındaki faaliyetlerini beş başlık altında irdelemek mümkündür. *Tecrübe Paylaşımı Ziyaretleri *Sinop Yatırım Destek Ofisi Çalışma Prensiplerinin ve Faaliyetlerinin Oluşturulması *Yatırım Destek Ofisi İşbirliği Yapılacak Kurumların Ziyaretleri *Yatırım Destek Ofisinin Tanıtımının Yapılması *Yatırımcıların Bilgilendirilmesi Tecrübe Paylaşım Ziyaretleri Amasya YDO Tecrübe Paylaşım Ziyareti Amasya ( ) Yatırım Destek Ofislerinin tarihi itibariyle kurulması ile birlikte yatırım destek ofisleri personeli olarak merkezi Samsun da bulunan Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı na bağlı Amasya Yatırım Destek Ofisi ne ziyarette bulunuldu. Yatırım destek ofislerinin bulundukları illerdeki rolü, önemi, potansiyeli ve nasıl geliştirilebileceği yönünde çalışmalar yapıldı. Merzifon OSB gezildi, yatırımcı ve yatırım destek ofisi ilişkileri müşahade edildi. 3 Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Ziyareti Ankara ( ) Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı ile Ankara da görüşülmüştür. Ajansın faaliyetleri ile ilgili bilgi alınmıştır ve Kalkınma Ajansları ile ortak olarak yapılabilecek faaliyetler üzerine konuşulmuştur. Teşvikler ve Yabancı Sermaye Genel MüdürlüğüZiyareti Ankara ( ) Ankara da Teşvikler ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü ile görüşülmüş ve Teşvikler konusunda bilgi alınabilecek kişiler ile tanışılmıştır Sinop Yatırım Destek Ofisi Çalışma Prensiplerinin ve Faaliyetlerinin Oluşturulması Sinop Yatırım Destek Ofisi nin faaliyetlerinin bir sistem dahilinde olması ve birbirini tamamlayıcı bir nitelikte olmasını sağlamak amacıyla dönemini kapsayan Sinop Yatırım Destek Ofisi Eylem Planı oluşturulmuştur. Bu plandaki eylemleri üç ana hedef altında toplamak mümkündür. *Potansiyel yatırımcılara yatırım sürecinin her aşamasında danışmanlık sağlamak, *Sinop un, yatırım imkânlarının ve teşvik sisteminin etkin tanıtımını yapmak,

8 *Sinop un yatırım olanaklarına ilişkin bilgilerle sürekli güncellenen bir bilgi bankası oluşturmak, Belirtilen 3 ana hedefin altında ise alt hedefler, ana eylemler ve bu ana eylemleri tamamlayıcı nitelikte olan eylemler sıralanmıştır Yatırım Destek Ofisi İşbirliği Yapılacak Kurumların Ziyaretleri Sinop Yatırım Destek Ofisi nin ilimizde yatırımcıların yönlendirilmesi konusunda koordinasyon misyonuna uygun olarak hem tanıtımını yapılması, hem de kurumlar arasında işbirliği ve koordinasyonun sağlanması amacıyla aşağıda belirtilen kurumlar ziyaret edilmiştir. * Sinop Valiliği * Sinop Belediyesi * Sinop Ticaret ve Sanayi Odası * Sinop Sosyal Hizmetler Müdürlüğü * İŞKUR Sinop İl Müdürlüğü * Sinop İl Milli Eğitim Müdürlüğü * Sinop İl Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü * Sinop İl Özel İdaresi * Sinop Esnaf ve Sanatkarlar Odası * Sinop Halk Eğitim Merkezi * Sinop İl Sosyal Güvenlik Kurumu * Sinop İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü * Sinop İl Çevre ve Orman Müdürlüğü * Sinop Liman Başkanlığı * Sinop İl Orman Bölge Müdürlüğü * Sinop İl Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü * Sinop İl Sağlık Müdürlüğü * Dikmen Belediyesi * Sinop İl Genel Meclisi * Saraydüzü Kaymakamlığı * Sinop İl Dernekler Müdürlüğü

9 * Sinop Avrupa Proje Koordinasyon Merkezi * Sinop Sanayici ve İş Adamları Derneği (SİSAD) * Gerze Kaymakamlığı * Sinop Üniversitesi Rektörlüğü * Sinop Liman İşletmeleri Müdürlüğü * KOSGEB Sinop İl Müdürlüğü * Sinop İl Müze Müdürlüğü * Durağan Kaymakamlığı * Durağan Belediyesi * Saraydüzü Belediyesi * Boyabat Belediyesi * Boyabat Ticaret ve Sanayi Odası * Dikmen Kaymakamlığı * Erfelek Kaymakamlığı * Erfelek Belediyesi * Gerze Belediyesi * Ayancık Kaymakamlığı * Ayancık Belediyesi * Türkeli Belediyesi * Gıda, Tarım ve Hayvancılık Sinop İl Müdürlüğü * Sinop Genç İş Adamları Derneği Yatırım Destek Ofisinin Tanıtımının Yapılması Sinop Yatırım Destek Ofisi nin tanıtımının yapılması amacıyla ajansımızın aşağıdaki tarih ve yerlerde düzenlediği 2011 yılı Mali Destek Programı Sinop İli Bilgilendirme ve Eğitim Toplantılarına iştirak edilmiştir. * Sinop Merkez * Gerze İlçesi

10 * Ayancık İlçesi Bunun yanı sıra tarihinde Sinop Yatırım Destek Ofisi nin açıldığına dair basına bilgi vererek basın yolu ile duyuruların gerçekleşmesi sağlanmıştır Yatırımcıların Bilgilendirilmesi Sinop Yatırım Destek Ofisi olarak en önemli görevlerimizden biri var olan yatırımları geliştirmek ve yeni yatırımları bölgemize çekmektir. Bu doğrultuda bölgemizdeki yatırım ortamı, sağlanan teşvik, hibe ve destek sistemleri ile ilgili ofisimize başvuran beş yatırımcıya ayrıntılı bilgiler verilmiştir tarihi itibari ile Sinop Yatırım Destek Ofisi toplamda 105 potansiyel yatırımcı ile görüşmüştür Katılım Sağlanan Toplantı, Konferans, Eğitim Eğitim Proje Yazma Eğitimi Kastamonu ( ) 6 Ajans binasında proje yazma konusunda Sn. Bilal EKMEKÇİ tarafından eğitim alınmıştır tarihleri arasında proje yazma eğitimi alındı ve ajansımızın uyguladığı 2011 yılı Mali Destek Programı kapsamında oluşturulan başvuru sahiplerine yönelik oluşturulacak eğitimin içeriği oluşturuldu. Sinop İl Milli Eğitim Müdürlüğü Uyum Eğitim Programı ( ) Sinop İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından Eylül 2011 tarihlerinde gerçekleştirilen Uyum Eğitim Programı kapsamında 12 Eylül 2011 tarihinde Bölgenin Coğrafik ve Ekonomik Koşulları konulu eğitim verilmiştir. Kalkınma Bakanlığı Eğitimi ( ) Kastamonu daki Ajans binasında gerçekleştirilen, Kalkınma Bankası uzmanları tarafından verilen Temel Makroekonomik Göstergeler eğitimine katılım sağlanmıştır Toplantı, Konferans ve Seminer AB Gençlik Programı Start with Environment Semineri Zadar, Hırvatistan ( ) Hırvatistan ın Zadar kentinde gerçekleştirilen seminerde AB Gençlik Programı nın başlıkları ve çevre konusu üzerine AB Gençlik Projesi oluşturma çalışmalarına katılım sağlanmıştır.

11 Sinop ta Ceviz Yetiştiriciliği Toplantısı ( ) Sinop Valilik Toplantı Salonu nda Sinop ta Ceviz Yetiştiriciliği üzerine gerçekleştirilen toplantıya Ajansımız adına Sinop Yatırım Destek Ofisi katılım gerçekleştirilmiştir. Kırım Ziyareti ( ) Ukrayna nın sırasıyla Simferopol, Sivastopol ve Yalta şehirlerinde resmi ziyaretler gerçekleştirilmiş, özellikle olası Yalta Sinop yolcu seferlerinin başlanması konusunda somut adımlar atılmıştır. Sinop İl Koordinasyon Toplantısı ( ) Sinop Valilik Toplantı Salonu nda gerçekleştirilen İl Koordinasyon Toplantısı na Ajansımız adına Sinop Yatırım Destek Ofisi katılmıştır. Kurumların yürüttükleri projelere ilişkin detaylı bilgiler edinilmiş, toplantı sonunda Ofisimizin aktif olarak faaliyetlere başlandığı belirtilmiştir. Karadeniz de AB Standartlarında Sürdürülebilir Balıkçılığın Desteklenmesi Tanıtım Toplantısı ( ) Sinop Vira Otel de gerçekleştirilen toplantıya Ajansımız adına Sinop Yatırım Destek Ofisi katılım gerçekleştirmiştir. Kabul edilen AB Projesi konusunda yetkililer ile detaylı görüşme gerçekleştirilmiştir. Sinop İl Koordinasyon Toplantısı ( ) T.C. Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Sn. Veysel Eroğlu nun katılımı ile gerçekleştirilen Sinop İl Koordinasyon Toplantısı na Ajansı temsilen Genel Sekreter Sn. Doç. Dr. Hüseyin Şen ile birlikte katılım sağlanmıştır. 7 İstanbul da Faaliyet Gösteren Sinoplu Dernekler Ziyareti İstanbul ( ) Sinop Yatırım Destek Ofisi Eylül 2011 tarihlerinde İstanbul da Sinop İli ve İlçeleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği (SİYAD), Sinop İş Adamları Derneği (SİAD), Ayancık Kültür ve Kalkınma Derneği (AYKAD), İstanbul Boyabatlılar Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (İSBOYDER), Kağıthane Sinoplular Derneği ve Kağıthane Sinop Dernekler Platformu ile görüşmüştür. Ankara Sinoplular Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği Ziyareti Ankara ( ) Ankara da faaliyet gösteren Sinoplular Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği ile görüşülmüş ve derneğin faaliyetleri hakkında bilgi alınmıştır. Kalkınma Ajansı tanıtılarak derneğin çalışmaları ile ilgili bilgileri Ajans ile de paylaşması rica edilmiştir. 2. Uluslararası Karadeniz Ekonomi Forumu Yalta, Ukrayna ( ) Ukrayna nın Yalta kentinde gerçekleştirilen II Uluslararası Karadeniz Ekonomi Forumu na Ajans adına Sinop Yatırım Destek Ofisi katılmıştır. Sinop Yalta feribot seferleri ile ilgili kısa bir konuşma yapılarak proje hakkında bilgi verilmiştir.

12 Hollanda Enerji Ticaret Heyet ile Toplantı İstanbul ( ) İstanbul da gerçekleştirilen toplantıda rüzgar enerjisi üzerine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Hollandalı Grontmij firması ile yakın zamanda ortak bir teknik çalışma yaparak Sinop taki potansiyelin belirlenmesi konusunda fikir alışverişi gerçekleştirilmiştir. AB Alt Komisyonu ile Toplantı Kavala, Yunanistan ( ) Yunanistan ın Kavala kentinde gerçekleştirilen toplantıda Sinop Yalta arasındaki feribot seferleri konulu projenin kısa bir sunumu gerçekleştirilmiştir. Toplantıda bu proje için AB den bir fon talebi gündeme getirilmiştir. Sinop İl Koordinasyon Toplantısı ( ) Sinop Valilik Toplantı Salonu nda gerçekleştirilen toplantıda Kalkınma Ajansı adına Sinop YDO katılım göstermiştir. Sinop ta yer alan kurumların projeleri ile ilgili güncel bilgiler not edilmiştir. Sinoplu İş Adamları Derneği ile Toplantı ( ) Sinop Ticaret ve Sanayi Odası nın organize ettiği toplantıda Ajans adına Sinop YDO katılmıştır. Ajansın faaliyetleri ve gerçekleştirmiş olduğu mali destek programları hakkında detaylı bir bilgi sunulduğu toplantıda KUZKA nın yanı sıra KOSGEB, OSB, THY Sinop Satış Müdürlüğü, Bilim Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü ve Yeşil Gerze Platformu (YEGEP) temsilcileri katılmıştır. 8 Girişimcilik Zirvesi İstanbul ( ) İstanbul da gerçekleştirilen Girişimcilik Zirvesi ne Ajans adına katılım gerçekleştirilmiştir. Zirve de Kalkınma Ajansları için ayrılan bölümde Ajansımızın tanıtımı, yapılan sunum ve Ajans tan tedarik edilen tanıtım materyalleri ile gerçekleştirilmiştir. Sinoplu Dernekler ile Toplantı ( ) Sinop İl Dernekler Müdürlüğü nün Halk Eğitim Merkezi nde gerçekleştirdiği toplantıya katılarak Sinoplu derneklere Ajansın tanıtımı yapılmıştır Diğer Faaliyetler AB Gençlik Programları Raporu Sinop ili içerisinde yer alan sivil toplum kuruluşları ve kamu kurumları için önemli olan, yurtdışı ile yapılabilecek ortak çalışmalar sonucunda ile katkı sağlayacağı düşünülen AB Gençlik Programlarının güncel hali hazırlanmıştır. Sinop Organize Sanayi Bölgesi Sorun Analizi Anketleri Sinop OSB de yer alan firmalardan Kaya-Pen, Ensa Tekstil, Özcan Mobilya ve Mega-Pen ile görüşülmüş, OSB ile ilgili olarak yaşadıkları sıkıntılar konusunda bilgi alabilmek amacı ile daha önceden hazırlanan OSB Sorun Analizi Anketleri doldurulmuştur.

13 Organize Sanayi Bölgesi nde yer alan firmalar hakkında detaylı bilgi alabilmek ve firmaların OSB de yaşadıkları sıkıntıları tespit etmek amacıyla OSB Genel Bilgi ve Sorun Analizi Anketleri hazırlanmıştır. Sinop Sektör Analizi ve Katılım Sağlanacak Fuarların Belirlenmesi Sinop ili için sektör analizi yapılarak katılım sağlanması planlanan fuarların listesi rapor halinde sunulmuştur. Gürcistan Mobilya Sektörü Raporunun Hazırlanması Sinop OSB de yer alan Özcan Madeni Eşya Mobilya firmasının Gürcistan gezisi öncesi Sinop YDO dan talep ettiği Gürcistan a ilişkin mobilya sektör analizinin raporu hazırlanıp kendilerine sunulmuştur. Sinop ta Öne Çıkan Gelişmeleri İçeren Aylık Bültenin Hazırlanması Sinop YDO tarafından Sinop ilinde öne çıkan gelişmelerin hazırlandığı Sinop Aylık Bülten hazırlanmıştır. Bültenin Kasım ayından itibaren aylık olarak sürekli hale getirilmesi hedeflenmektedir. Sosyal Ağlarda Sinop YDO nun Tanıtılması Güncel Haberlerin Duyurulması Twitter ve Facebook ta Sinop YDO nungüncel ve gelecekte planladığı çalışmalarına ilişkin haberlerin duyurulması sağlanmaktadır Yatırım Destek Ofisi Performansı ve Değerlendirme 9 Yatırım Destek Ofisi performansını belirleyecek ölçütlerin henüz belirlenememesinden dolayı performans ölçümü yapılamamıştır.

14 3. Yatırım Destek Ofisi Kabiliyet ve Kapasitesinin Değerlendirilmesi 3.1. Üstünlük SinopYDO nun üstünlükleri şu şekildedir: Nitelikli personel Personelin çalışma isteği ve arzusu Yüksek motivasyon Yenilik ve farkındalık yaratma isteği Ofisin görev ve sorumlulukları yerine getirme konusunda bilinçli olması Verilen görevleri zamanında ve istenilen şekilde yerine getirme İş ve Pazar geliştirme konularında tecrübeli olunması 3.2. Zayıflık SinopYDO nun zayıflıkları şu şekildedir: 10 Bölgede yatırım ortamının kalitesini olumsuz etkileyen unsurların yoğunluğu Bölgenin girişimcilik kültürünün zayıf olması Kurumlar arası koordinasyonun zayıf olması Yatırım konusunda dış kaynağın bölge insanı tarafından olumlu karşılanmaması Ofiste çalışan personelin,görev ve sorumlulukları yerine getirme konusunda sayıca yetersiz olması Ofis personelinin eğitim ihtiyacı Ofis personelinin yararlanması gereken ancak şu an için sahip olmadığımız altyapı desteği Yatırımcı ile görüşmelerde ofisin fiziki imkanlarından kaynaklanan sıkıntılar 3.3. Değerlendirme Sinop Yatırım Destek Ofisi tarihinde kurulmuş ve 1 personel ile görevine devam etmektedir. Yapılması gereken çok görev olmakla birlikte, personel sayısı oldukça büyük bir sıkıntı oluşturmaktadır.yatırım Destek Ofisi algısının tüm ajanslarda çeşitli olması ajansların yatırım destek ofislerinden beklentilerinin de çeşitli olmasına yol açmaktadır. Yatırım Destek Ofisi konusu haricinde işlerle de ilgilenmek durumunda kalmakta ve bu durum yatırım destek ofisinin yapması gereken işlerden alıkoymakta ve ofisin performansını düşürmektedir.

15 4. Öneriler ve Tedbirler Sinop Yatırım Destek Ofisi, bir yatırım destek ofisinin yapması gereken tüm işlevleri yerine getirmek adına, bir plan paralelinde çalışmalarına devam etmeye çalışmaktadır. Personel sayısının az oluşu bu süreci yavaşlatmaktadır. Kalkınma Ajansları mevzuatında Yatırım Destek Ofislerinin en fazla 5 personelden oluşabileceği belirtilmiş, şu an için ajansımızda bu durum tüm ofisler için 1 personel olarak devam etmekte ve 2012 yılının başında ofislerde çalışan sayısının 2 ye çıkarılması planlanmaktadır. Bölgemiz gibi yatırım fakiri bir bölgede dinamik, hızlı ve agresif bir yatırım destek ofisinin varlığı önem arz etmektedir. Bu tarz bir yapının oluşturulabilmesi için personel eksikliğinin tamamlanması yanında, personelin niteliğinin artırılması da gerekmektedir. Personelin bu sene için alması gereken eğitimleri tamamlaması gerekmektedir. Aynı zamanda, görevin yerine getirilebilmesi amacıyla sahip olunması gereken fiziki ortamın eksikliklerinin giderilmesi, sektör ve ürün trendlerinin izlenebilmesi için gerekli veri tabanlarına, süreli ve günlük yayınlara aboneliklerin gerçekleştirilmesi gereklidir. Personelin agresif bir tanıtım gerçekleştirebilmesi için yurt içi ve yurt dışı gezilere ve fuarlar katılımının teşvik edilmesi ofisin verimliliği açısından büyük öneme sahiptir. Faaliyetlerin daha etkin bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için uygun büyüklükte ve fiziki imkanlara sahip bir çalışma ortamının ofis personellerine sağlanması elzemdir. 11