HAYVANSAL GIDALARDA LISTERIA TÜRLERİNİN VARLIĞININ KONVANSİYONEL VE İMMUNOLOJİK YÖNTEMLERLE ARAŞTIRILMASI

Transkript

1 TÜRKİYE 12. GIDA KONGRESİ EKİM 2016; EDİRNE HAYVANSAL GIDALARDA LISTERIA TÜRLERİNİN VARLIĞININ KONVANSİYONEL VE İMMUNOLOJİK YÖNTEMLERLE ARAŞTIRILMASI Ayla EYİ GENCAN *, İlker Turan AKOĞLU, İbrahim ÇAKIR Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Bolu

2 ISTERIA TÜRLERİ:

3 ORFOLOJİK, KÜLTÜREL VE BİYOKİMYASAL ÖZELLİKLERİ: Listeria türleri; gram-pozitif, µm boyutlarında, spor oluşturmayan, fakültatif anaerobik, hücre içi çubuklardır.

4 ORFOLOJİK, KÜLTÜREL VE BİYOKİMYASAL ÖZELLİKLERİ: Listeria doğada her yerdedir ve çeşitli ekstrem çevre şartlarında; geniş sıcaklık aralığında (1 C - 45 C), geniş ph şartlarında ( ), düşük su aktivitesinde (> 0.90), yüksek tuz konsantrasyonunda (%10'a kadar) yaşamını sürdürür (Farber ve Peterkin, 1991).

5 ORFOLOJİK, KÜLTÜREL VE BİYOKİMYASAL ÖZELLİKLERİ: L. monocytogenes, L. ivanovii ve L. seeligeri hemolizin üretir. Ramnoz, ksiloz, ve mannitol gibi karbonhidrat fermantasyonu türlerin belirlenmesi ve tanımlanması için kullanılır (Bhunia, A. K., 2008).

6 IDA İLE İLİŞKİSİ: Listeria türleri gıda zehirlenmesine neden olan önemli patojenlerden biridir. Bu türlerden Listeria monocytogenes, geniş ölçüde çevreye yayılmış olup, özellikle et, süt, sebze ve su ürünleri gibi çiğ ve soğukta muhafaza edilen tüketime hazır gıdalardan izole edilebilen ve gıda kaynaklı enfeksiyonlara sebep olan önemli bir patojendir.

7 IDA İLE İLİŞKİSİ:

8 ATOJENİK ÖZELLİKLERİ: Listeriozis, L. monocytogenes'in sebep olduğu, yüksek ölüm oranı ile son derece ciddi, yaşamı tehdit eden, gıda kaynaklı bir hastalıktır (Mraheil ve ark., 2013). L. monocytogenes'in klinik belirtileri; septisemi, ensefalit, menenjit, hamile kadınlarda geç dönem düşükleri chlech, W. F., 2000).

9 ALIŞMANIN AMACI: Hayvansal gıdalar arasında Listeria türlerinin özellikle L. monocytogenes'in görülme sıklığı karşılaştırıldı. Listeria türlerinin tespiti: ISO , VIDAS UP LISTERIA IMMUNOASSAY öntemleri ile gerçekleştirildi. Böylece en güvenilir ve en hızlı izolasyon yöntemi ortaya konuldu.

10 ATERYAL METOT: Araştırmada hayvansal gıdalar izolasyon materyali olarak kullanıldı: Et ve ürünleri (kıyma), Kanatlı eti ve ürünleri (tavuk ve hindi eti), Süt ve ürünleri (çiğ süt, dondurma, krema, kaymak ve yöresel peynirler), Su ürünleri (alabalık, çipura, somon ve levrek). Örnekler kasap, şarküteri ve semt pazarlarından temin edildi.

11 1. KONVANSİYONEL YÖNTEM : ISO

12 2. VIDAS IMMUNOASSAY

13 ORFOLOJİK İNCELEME: Morfolojik yapıları ve kolonilerin saflıkları; gram pozitif, katalaz pozitif, oksidaz negatif, SIM mediumda C'de şemsiye tarzında üreme österen koloniler Listeria spp. olarak değerlendirildi.

14 ANIMLAMA: Kültür çalışmalarını takiben yapılan tanımlama çalışmasında VITEK 2 otomatize sistemi kullanıldı. Bakteri tanımlamasında VITEK 2 GP (kolorimetrik) kartı üreticinin talimatları doğrultusunda kullanıldı.

15 ANIMLAMA: Biyokimyasal olarak karakterize edilen tüm Listeria izolatları koyun kanlı agarda Beta (β)-hemoliz aktivitesi ve CAMP testi yapıldı. Test sonuçları Bergey's Manual of Determinative Bacteriology'ye göre değerlendirildi (Holt ve ark., 1994).

16 ONUÇLAR: Çalışılan 200 gıda numunesinden: ISO yöntemine göre 45 tanesinin (%22.5); VIDAS UP yöntemine göre ise 61 tanesinin (%30.5) Listeria spp. açısından pozitif olduğu belirlenmiştir. İzolasyon için kullandığımız yöntemlerden VIDAS yönteminin daha seçici bir yöntem olduğunu elde ettiğimiz veriler ortaya koymaktadır.

17 ONUÇLAR: VITEK 2 sistemi ile yapılan biyokimyasal tanı sonuçlarına göre, analiz edilen gıdaların 40 ının L. monocytogenes; 36 sının L. welshimeri; 23 ünün L. innocua; 5 inin ise L. seeligeri ile kontamine olduğu belirlenmiştir.

18 ablo 1: İzolasyon Kaynağına Göre VITEK 2 Sistemi ile dlandırılmış Listeria Türlerinin Dağılımı. a L. monocytogenes, b L. innocua, c L. seeligeri, d L. welshimeri.

19 ablo 2: Fenotipik Virulans Özellikleri.

20 ARTIŞMA: Gıda, enfeksiyon için birincil taşıma aracı olup; et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri su ürünleri ile sebzeler Listeria türlerinin taşınmasında potansiyel bir kaynaktır.

21 ARTIŞMA: Yapılan çalışmalarda, farklı gıda kategorilerinde yüksek sayıda L. monocytogenes ve Listeria türleri bulunmuştur (Guerra ve ark., 2001; Miettinen ve ark., 2001 Praakle-Amin ve ark., 2006; Zhang ve ark., 2007; Brito ve ark., 2008; Conter ve ark., 2009; Harakeh ve ark., 2009; Pesavento ve ark. 2010; Rahimi ve ark., 2010; Vasilev ve ark., 2010; Doijad ve ark., 2011; Fallah ve ark., 2012; Marian ve ark., 2012; Jamali ve ark. 2013; Kramarenko ve ark., 2013). Yüksek sayıda L. monocytogenes bulunmasının tüketici sağlığı için ciddi bir risk olabileceği bilinmektedir.

22 ARTIŞMA: Tüketime hazır ürünlerde L. monocytogenes'in varlığını önlemek için: HACCP ilkelerinin ve yüksek hijyen önlemlerinin uygulanması ile sektör düzeyinde çapraz kontaminasyondan kaçınılması çok önemlidir. Ayrıca, L. monocytogenes'in gelişmesini kontrol etmek ve istenmeyen düzeylere (>100 CFU / g) ulaşmasın önlemek için yetiştirme, hasat, kesim, taşıma, depolama ve gıda tedarik sistemler gıda üreticileri tarafından titizlikle yönetilmelidir.

23 TEŞEKKÜR EDERİM!..