YÖNETİM VE MALİYET MUHASEBESİ. Şebnem Çelebi

Transkript

1 YÖNETİM VE Şebnem Çelebi

2 Finansal Kontrol Sistemi Finansal Kontrol Sistemi ve Organizasyon Finansal Kontrol Sistemi ve Sorumluluk Merkezleri 3/22/2010 AGENDA Gider Yerleri Kar Merkezleri 2

3 Maliyet Muhasebesi Tanımı ve Amaçları Gider Zarar Ayrımı Giderlerin Sınıflandırılması 3/22/2010 AGENDA Üretim Giderleri Stok Değerlendirme Yöntemleri Maliyetlendirme Yöntemleri Giderlerin Dağıtılması The Katkı Restructuring Payı Analizleri Team 3

4 Finansal Kontrol Sistemi Finansal Kontrol Sistemi işletme kaynaklarının işletmenin hedef ve politikalarına uygun ve etkin hem edinilip hem de kullanılıp kullanılmadığını ölçümler. Finansal Kontrol Sistemi nin amaçları: Haberleşme Ölçümleme Özendirme Finansal Kontrol Sistemi nin akışı Amaçların Tanımlanması Sonuç Ölçümlemesi FİNANSAL KONTROL SİSTEMİ Finansal Kontrol Sistemi nde zaman ögesi 4

5 Finansal Kontrol Sistemi ve Organizasyon Organizasyon işletmenin gayesine ulaşabilmesi için gerekli olan bütün faaliyetlerin saptanması,bunların sıralanması ve gruplanması her grubun bir yöneticinin sorumluluğunda bırakılması ve yüklenilen sorumlulukla orantılı olarak yetkilendirme yapılması ve emir kumanda ilişkilerinin yatay ve dikey saptanmasıdır. Faaliyetlerin üç esas içinde toplanması Yapılacak işler ve bu işlerin gruplandırılması(departmanlara ayırma) İşleri görecek bireylerin seçimi İşlerin görüleceği yer araç ve yöntemler Organizasyon yapıları Merkezcil örgüt Merkezkaç örgütleme( doğal sonucu =Finansal Kontrol Sistemi) İşlevsel (fonksiyonel) Gruplama Bölümsel(divisional) Gruplama FİNANSAL KONTROL SİSTEMİ 5

6 Finansal Kontrol Sistemi ve Organizasyon Fonksiyonel Gruplama FİNANSAL KONTROL SİSTEMİ 6

7 Finansal Kontrol Sistemi ve Organizasyon Bölümsel Gruplama Kâr ve Yatırım Merkezleri Bağımsız birer işletme görüntüsü Üst Yönetimin görevi Bölümsel Gruplama çeşitleri Ürünsel Gruplama Yerel Gruplama FİNANSAL KONTROL SİSTEMİ 7

8 Finansal Kontrol Sistemi ve Organizasyon Bölümsel Gruplama FİNANSAL KONTROL SİSTEMİ 8

9 Finansal Kontrol Sistemi ve Sorumluluk Muhasebesi Sorumluluk Muhasebesi(iç ve dış) veri ve bilgilerinin organizasyonel sorumluluk alanları dikkate alınarak, toplanması,işlenmesi,raporlanması ve buna bağlı olarak ilgili yöneticilerin değerlendirilmesi Maliyetler-gelirler-giderler-kârlar bunlardan sorumlu yöneticiler tarafından izlenir,denetlenir. Yönetici faaliyetlerinin etkin bir şekilde ölçümlenmesi Yöneticilerin sorumluluk sınırlarının saptanması Sorumluluk merkezlerinin temel ögeleri Organizasyon birimi Bir bireyin kontrolünde olması FİNANSAL KONTROL SİSTEMİ 9

10 Finansal Kontrol Sistemi ve Sorumluluk Muhasebesi Süreç: İşletmenin organizasyonel yapısının belirlenmesi Organizasyonel yapıya uygun olarak sorumluluk merkezlerinin belirlenmesi Sorumluluk merkezlerinin yöneticilerinin belirlenmesi Yöneticilerin sorumluluğunda olan merkezlerde kullanılacak değerleme ölçütlerinin belirlenmesi (maliyet, gider, gelir, yatırım ve kâr)) Bu kararlara ilişkin hedeflerin belirlenmesi FİNANSAL KONTROL SİSTEMİ Bu hedeflere ilişkin gerçekleşen sonuçların belirlenmesi Hedeflerle gerçekleşen sonuçların karşılaştırmalı biçimde raporlanması 10

11 Finansal Kontrol Sistemi ve Sorumluluk Merkezleri Sorumluluk merkezi çerçevesinde finansal kontrol sisteminin faaliyetleri: Gider Kontrolü-Kontrol edilebilir giderler Herhangi bir gider sorumluluk merkezi yöneticisinin kararı ile oluşuyorsa Ya da doğrudan doğruya sorumluluk merkezine yüklenebiliyorsa Sorumluluk merkezi dahilinde yöneticinin faaliyetlerinden etkilenen gider Etkinlik Ölçümlemesi Yatırım Planlaması Sorumluluk Merkezleri saptanmasının yararları Giderlerin kaynağına inilir ve sorumluluk açısından giderler baştan takip edilebilmesi ve böylece gereken yerlerde gider tasarrufuna gidilebilmesi Yöneticinin sorumluluk sınırları ve sorumlu olduğu üst kademelerin sınırlarının açıkça belli olması Yöneticinin kendi iradesi ile hareket etme yetkisinin kapsamının belirlenmesi Amaç birliğinin en alt kademe yöneticilerine kadar indirgenerek aidiyet duygusunun geliştirilmesi FİNANSAL KONTROL SİSTEMİ 11

12 Finansal Kontrol Sistemi ve Sorumluluk Merkezleri Sorumluluk Merkezi Türleri Gider Merkezleri Kâr Merkezleri Yatırım Merkezleri FİNANSAL KONTROL SİSTEMİ 12

13 Gider (Maliyet) Merkezleri Maliyet merkezi, bir örgüt biriminde kullanılan girdilerin maliyetlerinin ölçülebildiği, buna karşılık elde edilen çıktıların gelirlerinin ölçülemediği veya ölçülmesinin ekonomik ve/veya rasyonel olmadığı sorumluluk merkezidir. Gider(Maliyet) Merkezleri ile Gider(Masraf-Maliyet) Yerleri arasında fark Gider Merkezi Türleri: Standart Gider Merkezleri İstemli Gider Merkezleri Maliyet merkezi yöneticilerinin en önemli görevi, bölümlerinde üretilen mal veya hizmetlerin maliyetlerini, mümkün olan en düşük düzeyde planlamak ve denetlemektir. FİNANSAL KONTROL SİSTEMİ Maliyet merkezi yöneticilerinin değerlendirilme kriterleri: Hedeflenen maliyet düzeyini tutturma derecelerine göre Bölümlerinde üretilen mamullerin veya verilen hizmetlerin kalitesi 13

14 Gider (Maliyet) Merkezleri FİNANSAL KONTROL SİSTEMİ 14

15 Kâr Merkezleri Kar merkezi, sorumlu yöneticilerin bölümünün, hem elde edilen gelirlerinden ve hem de maliyetler ve giderlerinden sorumlu tutulabildiği organizasyon birimidir Kâr merkezi sorumlu yöneticilerinin başarı değerlemesi, bölümünün hedeflenen kâr tutarı esas alınarak yapılır. Kâr merkezleri, işletme içinde bölümlere ayrılmış bir yapıyı gerektirir. FİNANSAL KONTROL SİSTEMİ 15

16 Kâr Merkezleri FİNANSAL KONTROL SİSTEMİ 16

17 Yatırım Merkezleri Yatırım merkezi Kâr merkezleri+tahsis edilen yatırımların sorumluluğu Yatırım merkezi yöneticilerinin yetki ve sorumlulukların en üst düzeye çıkarılması Yöneticilerin kendi sorumluluk alanlarına ilişkin bağımsız kararlar alabilmeleri Değerlendirme ölçütü Yatırımın geri dönüşü Kâr Düzeyi FİNANSAL KONTROL SİSTEMİ 17

18 Sorumluluk Raporları Sorumluluk merkezlerinin hedeflerine yönelik bütçe ve gerçekleşen değerlerin karşılaştırılması Saptanan hedefler ne ölçüde gerçekleşmiştir Bütçe fiili karşılaştırması nasıldır İşletme amaçlarına ne ölçüde ulaşılmıştır Sorumluluk merkezi kâr merkezi çerçevesinde ise karlı mıdır? Başarının ölçülmesi ve değerlenmesi şu yararları sağlar: Yöneticilerin yeteneklerinin değerlendirilmesine, Verilecek kararlarla ilgili tahminlerin daha kolay yapılmasına, Yöneticilere başarıları hakkında bilgi sağlamaya (geri bildirim), Yöneticiler için verilecek bazı kararlara (terfi, başka göreve atama, ödüllendirme gibi) bir temel oluşturmasına Kapsamlı ve etkin kullanılabilen doğru tasarlanmış bir yönetim maliyet muhasebesi programı FİNANSAL KONTROL SİSTEMİ 18

19 Maliyet Muhasebesi Tanımı ve Amaçları Maliyet genel anlamı ile fedakarlıkların tümüdür. amaçlanan bir sonuca ulaşmak için katlanılması gereken Ekonomik anlamda maliyet,satış değeri olan bir mal ya da hizmete sahip olmak için katlanılan ölçülebilir fedakarlıkların tümüdür. Amaçları: Mamul maliyetlemesi Kontrole yardımcı olmak Planlamaya yardımcı olmak Alınacak kararlara yardımcı olmak 19

20 Maliyet Muhasebesi Tanımı ve Amaçları Fedakarlık Tanımı: Üretim giderleri:bir malı satın almak için elden çıkarılan nakit veya üretimde kullanılan varlık ve hizmetlerin parasal değeridir. Örneğin, 1 ton cevher üretmek için TL lik hammadde kullanılmış, TL işçilik ve TL lik diğer üretim giderleri (enerji, makina vs.) yapılmış ise bir ton cevherin maliyeti TL dir. Fırsat(Alternatif) Maliyetleri:Üretim faktörlerinin herhangi bir malın üretimine tahsisi halinde üretiminden vazgeçilen diğer mal ve hizmetlerin değeridir. 20

21 Gider-Zarar Ayrımı İşletme bünyesinde yapılan harcamalar, işletmeye herhangi bir yarar sağlamak amacıyla yapılıyorsa, gerekliliği kabul edilebilirse ve normal ölçüler içerisindeyse Gider olarak değerlendirilir. Bunun dışında, gereksiz olarak yapılan ve normal ölçüleri aşan harcamalar Zarar kapsamında ele alınır. 1. Uzun vadede ekonomik fayda beklenen harcamalar Yatırım Üretim Giderleri (Maliyet) 2. Uzun vadede ekonomik fayda beklenmeyen harcamalar Dönem harcamaları 3. Zarar 21

22 Giderlerin Sınıflandırılması GİDERLER; Çeşitlerine İlk madde ve malzeme giderleri İşçi ücret ve giderleri Memur ücret ve giderleri Dışardan sağlanan fayda ve hizmetler Çeşitli giderler Vergi resim ve harçlar Amortismanlar Finansman giderleri 22

23 Giderlerin Sınıflandırılması GİDERLER Fonksiyonlarına göre Stok maliyet giderleri Alış giderleri Üretim giderleri Direkt ilk madde ve malzeme giderleri Direkt işçilik giderleri Genel üretim giderleri Dönem Giderleri Araştırma geliştirme giderleri Pazarlama satış ve dağıtım giderleri Genel yönetim giderleri Finansman giderleri 23

24 Giderlerin Sınıflandırılması GİDERLER Giderlerin Ürünlere yüklenmesine göre Direkt Giderler Belirli bir mal veya hizmetin üretime doğrudan doğruya herhangi bir dağıtım anahtarı kullanmadan yüklenebilen giderlerdir. Endirekt giderler Belirli bir mal veya hizmetin üretim maliyetine doğrudan doğruya yüklenmeyip birtakım dağıtım ölçüleri ile yüklenebilen giderlerdir. 24

25 Giderlerin Sınıflandırılması GİDERLER Giderlerin Faaliyet hacmi ile olan ilişkisine göre Sabit giderler Belirli bir zaman dilimi ve hacmi içinde faaliyet hacmindeki atış ve azalışlardan etkilemeden aynı kalan giderlerdir. Değişken giderler Faaliyet hacmine bağlı olarak artan veya azalan giderlerdir. Yarı değişken yarı sabit giderler 25

26 Üretim Giderleri Üretim giderleri, mamulün ortaya çıkması için yapılması zorunlu olan giderlerdir. Üretim giderlerinin gruplanması : İlk madde ve malzeme giderleri, İşçilik giderleri, Genel üretim giderleri Üretim giderinin en belirgin özelliği üretim için mal ve hizmet tüketimidir. Üretim giderleri, üretilen ürünlerin satışıyla işletmeye gelir olarak geri dönmektedir. Ürünler satılmadıkları sürece işletmenin aktifleri içersinde yer almaya devam ederler. 26

27 Stok Değerleme Yöntemleri Gerçek Parti Maliyetleri: İşletmede üretilen mamulün ya da satılan malın hangi partiden olduğu kesin olarak bilinebilen maliyet bedeli ile değerlenir. Envanter gününde de kalan stokların hangi partiden olduğu kesin olarak bilinebildiği için o partinin maliyet bedeli ile değerlenir.(genellikle büyük birim mallarda,otomobil,tekne,gemi gibi) Emsal Bedelleri: İşletmede üretilen mamulün ya da satın alınan malların gerçek maliyet bedellerinin hesaplanamaması durumunda benzeri yada aynısı olan emtiaların değerleme ölçüleri bölümünde belirtildiği gibi yapılan hesaplamadır. Ortalama Maliyet: Ağırlıklı Aritmetik Ortalama Maliyet Yöntemi Ortalama Birim Maliyet = Stok Tutarları Toplamı Birim Tutarları Toplamı Hareketli Aritmetik Ortalama Maliyet Yöntemi Ortalama BirimMaliyet = (Bir Önceki Parti Tutarı + En Son Parti Alış Tutarı) (Bir Önceki Parti Birim Tutarı + En Son Parti BirimTutarı) 27

28 Stok Değerleme Yöntemleri Basit Aritmetik Ortalama Maliyet Yöntemi: Ortalama Birim Maliyet = Her Partinin Birim Fiyatları İlk giren ilk çıkar (FIFO) Yöntemi: Toplam Parti Sayısı Çıkışı yapılan partinin miktarını, ilk alım partisinin miktarı karşılıyorsa, çıkışın maliyetinin tamamı o partinin birim fiyatıyla hesaplanır; eğer karşılamıyorsa sırasıyla daha sonraki partilerin stok birimleri dikkate alınarak parti birim fiyatları üzerinden çıkan emtianın maliyeti hesaplanır. Dönem sonunda kalan stok, son kalan eski partiden başlanarak son parti alımın miktarı ve birim fiyatına doğru sıralama yapılarak değerlenir. 28

29 Maliyetlendirme Yöntemleri Maliyetin kapsamını belirleyen yöntemler, Tam maliyet Yöntemi Normal maliyet yöntemi Değişken maliyet yöntemi Maliyetlendirme zamanını belirleyen yöntemler Fiili maliyet yöntemi, Tahmini maliyet yöntemi Standart maliyet yöntemi Maliyetlendirme şeklinin belirleyen yöntemler Sipariş maliyet yöntemi Evre maliyet yöntemi 29

30 Maliyetlendirme Yöntemleri-Maliyetin Kapsamı Tam Maliyet Yöntemi 30

31 Maliyetlendirme Yöntemleri-Maliyetin Kapsamı Normal Maliyet Yöntemi 31

32 Maliyetlendirme Yöntemleri-Maliyetin Kapsamı Değişken Maliyet Yöntemi 32

33 Maliyetlendirme Yöntemleri-Maliyetin Zamanı Fiili Maliyet Yöntemi Mamul maliyetlerini,üretim yapıldıktan sonra,üretim giderlerinin fiili tutarlarını esas alarak saptar. Öngörü yapmak ve öngörülerden yola çıkarak bir takım projeksiyonlarda bulunmak sistem içinde mümkün olamaz. Tahmini Maliyet Yöntemi Mamul maliyetlerini üretim giderlerinin önceden tahmin edilmiş tutarları ile saptayıp kayıtlar. Yıl başında,geçmiş deneyimler ve yıl içi beklentiler dikkate alınarak yapılan gider ve üretim tahminlerine göre,her bir üretim giderinin birim mamul maliyetinde ne kadar olacağı hesaplanır. Yıl boyunca fiili giderler gider hesaplarında izlenirken tahmini maliyetler üretim maliyetlerine yansıtılır. Yıl sonunda tahmini maliyetlerle fiili toplam maliyet arasındaki fark önemsiz düzeyde ise Satılan Mamul maliyetine(smm) e yüklenir. Fark önemliyse yarı mamuller mamuller ve satılan mamullerin maliyeti arasında paylaştırılarak kayıtlar fiili maliyete göre düzeltilmiş olur. 33

34 Maliyetlendirme Yöntemleri-Maliyetin Zamanı Standart Maliyet Yöntemi Standart maliyet; üretilen veya üretilecek mamul yada hizmetler için bilimsel esaslarla önceden dikkatli bir biçimde saptanmış ve belirli koşullar altında ulaşılması gereken hedef maliyetleri gösterir Giderler gerçekleşmiş tutarları ile izlenir,standart(olması gereken) tutarlar üzerinden maliyetlere yansıtılır. Farkların analizi yapılır. FARK = FİİLİ MALİYET STANDART MALİYET Amaç farkların oluşma nedenini belirleyerek mümkün olduğu kadar azaltmaya çalışmaktır.böylece işletmenin gerçek maliyeti de standart maliyetlere uyumlandırılmış olur. Standart Maliyet maliyet kontrolünde çok önemli bir rol oynamaktadır.doğru ve adil görüşe de yakın olması nedeni ile TMS de de kabul gören bir yöntemdir. Standart maliyet hesabında, ilk madde ve malzemelerin, işçiliğin,verimliliğin ve kapasite kullanım oranlarının normal düzeyleri dikkate alınır.standart maliyetler düzenli olarak gözden geçirilir ve gerek görülürse mevcut koşullar dikkate alınarak yeniden belirlenir. 34

35 Maliyetlendirme Yöntemleri-Maliyetin Zamanı Standart Maliyet Yöntemi Direkt Madde Maliyetleri Standardı Direkt madde miktar standardı Direkt madde fiyat standardı Direkt İşçilik Maliyetleri Standartları Direkt işçilik zaman standardı Direkt işçilik ücret standardı Üretim planlama ve Maliyet Muhasebesi içeren ERP Programlarında bu standartların miktarsal olanları zaten ürün ağaçlarında ve iş planlarında/reçetelerde yer almaktadır. 35

36 Maliyetlendirme Yöntemleri-Maliyetin Zamanı Standart Maliyet Yöntemi uygulama koşulları İyi bir Organizasyon Maliyet türlerinin,maliyet yerlerinin(yani sorumluluk merkezlerinin) sağlıklı bir biçimde saptanması Mamul ve hizmetlerin cinsi, miktarı ve üretim yöntemleri standart kullanıma uygun olması. Tüm yönetim kademelerinde standart maliyet uygulamasının öneminin anlaşılmış ve benimsenmiş olması. Esnek bütçelerin hazırlanabilmesi Ayrı bir standart maliyet bölümü(gerektiğinde) Kullanılan üretim öğelerinin standartlaşmaya uygun olması. (Direkt madde fiyatı, kalite ve cinsinde istikrar olması gibi). Yöntemin etkili bir zaman aralığında değerlendirilebilmesi. Önce bir hazırlık aşaması,daha sonra uygulama 36

37 Maliyetlendirme Yöntemleri-Maliyetlendirme Şekli Sipariş Maliyeti Yöntemi Başta ısmarlama üretim yapan tüm işletmeler ile, Çeşitli makineler üreten fabrikalar, Uçak ve gemi fabrikaları, Döküm yapan işletmeler, İnşaat işleriyle uğraşan işletmeler, Mobilya üreten fabrikalar, Konfeksiyon imalat sektörü, Yayınevleri, Tamirhaneler Birbirinden oldukça farklı tür veya nitelikteki mamullerin üretimini yapan ve özellikle her bir mamulü ayrı bir üretim partisi altında üretime alıp tamamlayan işletmelerde,maliyetlerin parti bazında saptanması amacı ile geliştirilmiş bir yöntemdir. Üretim giderleri mümkün olduğu kadar üretim partileri bazında izlenir. İzlenemeyenler bazı kıstaslar kullanılarak partilere dağıtılır.sonunda her bir partinin üretim maliyeti belirlenmiş olur.bu toplam maliyetler partilerdeki mamul sayısına bölünerek her bir mamulun fiyatı bulunur. 37

38 Maliyetlendirme Yöntemleri-Maliyetlendirme Şekli Sipariş Maliyeti Yöntemi 38

39 Maliyetlendirme Yöntemleri-Maliyetlendirme Şekli Sipariş Maliyeti Yöntemi 39

40 Maliyetlendirme Yöntemleri-Maliyetlendirme Şekli Evre (Safha)Maliyeti Yöntemi Benzer veya tek tip mamullerin üretildiği, İmalatın kesiksiz biçimde sürdürüldüğü, Üretimin aşamalar halinde yapıldığı, Maliyetlerin birbirinden ayrılamadığı Demir-Çelik üreten işletmeler Kömür ve diğer maden işletmeleri, Çimento Kireç Cam fabrikaları vs. Seri halde, çok miktarda ve birbirine benzer mamuller üreten isletmelerde kullanılır. Maliyet, birbirini izleyen ve birbirine bağlı safhalarda toplanır. Mamullerin her bir safhada üretilen kısmının maliyeti ayrı olarak hesaplanır. 40

41 Maliyetlendirme Yöntemleri-Maliyetlendirme Şekli Evre (Safha)Maliyeti Yöntemi 41

42 Maliyetlendirme Yöntemleri-Maliyetlendirme Şekli Evre (Safha)Maliyeti Yöntemi Aşamaları Fiziki Miktar Hareketlerinin Belirlenmesi Eşdeğer Ürünün Hesaplanması Safhanın Toplam Maliyetinin Hesaplanması Esdeğer Birim Maliyetinin Hesaplanması Toplam Maliyetin Tamamlanan Ürünlere ve Dönem Sonu Yarı-mamul Stokuna Dağıtımı 42

43 Giderlerin Dağıtılması Obje bazlı eş zamanlı kayıt sistemi Boyutlar(amaç,maliyet departman) Referans Kodları Masraf Yerleri Direkt-endirekt gider kavramı Bir giderin kendi masraf yeri için direkt diğer masraf yeri için endirekt gider olması Doğası gereği endirekt giderler Torba Masraf Yerleri Birinci Dağıtım Gider Yerlerinin direkt ve endirekt giderlerinin belirlenmesi İkinci Dağıtım Üretim giderlerinin,üretilen mamul maliyetlerine yüklenmek üzere,bu mamulleri üreten esas üretim yerlerinde toplanması Üçüncü Dağıtım Direkt masraf yerlerinde toplanan giderlerin üretim siparişlerine dağıtılması Dördüncü Dağıtım Endirekt masraf yerlerinde toplanan giderlerin üretim siparişlerine dağıtılması(yönetim muhasebesi-mamullerin üzerinde satış dağıtım ve GYG inin toplanması çalışması) 43

44 Giderlerin Dağıtılması Dağıtım Anahtarları Sabit Dağıtım Anahtarları Alan m2 Hacim m3 Yatırım Tutarı YTL Değişken Dağıtım Anahtarları Enerji su buhar malzeme tüketim miktarları, İşçilik ve makine saatleri, Üretim miktarı İşlem adedi Dağıtım Yöntemleri Basit Dağıtım Kademeli Dağıtım Matematiksel Dağıtım Tekrarlanan(iterativ-turlama) Dağıtım 44

45 Giderlerin Dağıtılması 45

46 Katkı Payı Analizleri Bir maliyet tahlili ve karar verme aracı olan Katkı payı(contribution Margin), başarı değerlemesinde ve maliyet analizinde gün geçtikçe fazla sayıda işletme tarafından kullanılmaktadır İşletme, imalat programını düzenlerken, fiyatlarınn saptarken ve çeşitli seçenekler arasında tercihi gerektiren kararlar alırken, hep bu katkıyı göz önünde tutmak zorundadır. CM I(Contribution Margin): Birincil Maliyetler ( Direkt Maliyetler ): Ürün ile arasında herhangi bir başka unsur olmaksızın bağlantı kurulabilen giderler CM II: İkincil Maliyetler: Ürün ve Proje açısından farklılık göstermektedir. Maliyet ile nihai maliyet objesi ( mamul, proje ögesi gibi ) arasında direkt bağlantı kurulamayan, bu nedenle de belirli kriterlerle dağıtım yapılmak suretiyle dikkate alınan giderler Örneğin, genel üretim giderleri ( Amortisman, Endirekt işçilik vb. ) CM III: Üçüncül Maliyetler: Nihai maliyet objesi ile doğrudan ya da dolaylı olarak bir bağlantısı bulunmayan ancak işletmenin faaliyetlerini sürdürebilmesi için katlanılan giderler(satış pazarlama ve genel yönetim giderleri. Projeler için, satış ( iş geliştirme ) ve proje yönetimi de bu kapsamdadır. CM IV: Finansman Maliyetleri: Merkezi açıdan yönetilen finansman maliyetleri 46

47 Katkı Payı Analizleri 47

48 BIC BEHRENDT INTERNATIONAL CONSULTING Şebnem Çelebi Phone: Fax: