2.DENEY. ... sabit. Araç kalem, silgi, hesap. makinası. olduğundan, cisim. e 1. ivme her zaman sabittir (1) (2)

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "2.DENEY. ... sabit. Araç kalem, silgi, hesap. makinası. olduğundan, cisim. e 1. ivme her zaman sabittir (1) (2)"

Hande Ergün
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 NEWTON HAREKET YASALARI.DENEY. Aaç: Haa rayı düzeneği ile Newon hareke yasalarının leşirilesi. Araç e Gereçler: Haa rayı, haa üfleyici, elekronik süre ölçer, opik kapılar, farklı küleli lar, kefe, 0g lık küleler, ip, kale, silgi, hesap akinası. Bilgi Newon Hareke Yasaları: I ) Birinci Yasa: Eylesizlik Yasası Duran bir cise bir eki yapıladıkça harekee geçeeyeceğini, başka bir deyişle sıfır olan hızında bir değişe olaayacağını günlük gözle e deneeleriizden biliriz. addesel arlıklarda hız değişelerine karşı k koyan büyüklüğe eylesizlik denir. Cisilerin bu özelliklerini dikkae alarak Newon'un birinci kanununu şöyle ifade edebiliriz: Bir cisi üzerine eki eden ne kue sıfır (dengelenişş bir kue) ise, cisin hızında bir değişiklik olaz, yani cisi duruunu korur.. Eğer cisi hareke halinde ise hızını değişireksizin düzgün doğrusal harekeine dea eder; yanii doğrulu, yön e ulak değer bakıından hızında bir değişiklik olaz; cisi durgun ise bu halini değişirez. II ) İkinci Yasa: Teel Yasa Bir cise bir kue eki eiğinde cisin hızında bir değişiklik olacakır, biri zaanda hızda eydana gelen değişe ie olduğundan, cisi ie kazanış olacakır. İkinci kanun kineaik bir büyüklük olan ie ile dinaik bir büyüklük olan kue arasındaki bağınıyı oluşurur. asa üzerinde sürünesiz olarak hareke edebilecek bir arabaya ince bir ip bağlayarak kuei ile çekiğiizde kazandığı ie her zaan sabiir e bu oran sabiine küle denir. e a a, aynı cisi kuei ile çekiğiizde kazandığı ie a olsun. Uygulanan kuele, kazanılan ie arasındaki oran a... sabi () İkinci kanunu şöyle ifade edebiliriz: Sabi bir kuein ekisinde olan bir parçacık sabi bir ie kazanır. a () Bu bağınıya dinaiğin eel bağınısı denir. Bu bağını bize kuei anılaakadır. Kue ekörel bir büyüklükür, doğrulusu ienin doğrulusunda, yönü ienin yönündedir. Kuein birii KS biri siseinde NEWTON dur. Tanıı, kg lık küleye k / /s lik ie kazandıran kueir. CGS siseinde ise kuein birii Dyn dir. dyn, g küleye c/s ie kazandıran kueir.

2 Newon'un ikinci kanunu, birinci kanunu da kapsaakadır. Bir parçacığa bir kue eki eiyorsa 0 deekir. Cisin külesi olan sıfır olaayacağına göre, eel denkleden a 0 olur. Bunun anlaı, cisin hızında değişiklik olaz, yani cisin hızı sabi kalıyor deekir. III ) Üçüncü Yasa: Eki epki Yasası Kue, cisilerin karşılıklı ekilerinden doğar e bu nedenle daia çif olarak oraya çıkar. Bir cisi diğer bir cise kue uygularsa ikinci cisi de birinciye aynı büyüklüke faka zı yönde bir kuele karşı koyar. e ' kueleri iki cisin birbirlerine uyguladıkları kueler ise olur. ' kueine eki kuei dersek, kueine in epkisi eya epki kuei denir. Eki epki ilkesi genel olarak şöyle ifade edilir: Her ekiye eşi e zı yönde bir epki ardır eya iki cisin birbirine karşılıklı ekileri eşi e zı yönlüdür. İki cisin birbirlerine karşılıklı uyguladıkları kuelerin oranı oenu ipuls ilişkisi ile sağlanabilir. Bir cisin eya aneciğin külesi ile hızı çarpıına, o cisin oenuu eya hareke ikarı denir e p (3) bağınısıyla ifade edilir e yönü hız ekörü yönündedir. Bir kuein eki süresi ile çarpıına ise ipuls denir. Eğer kuei serbes bir cise d saniye süresi kadar ekiiş ise ipuls d olacakır. (3) denklei () denkleinde kullanılarak dinaiğin eel bağınısı d( ) dp d d şeklinde yazılır. Bu bağınıdan görüldüğü gibi bir cise eya aneciğe ie kazandıran ne kue biri zaandaki oenu değişiine eşiir. (4) Her iki cise cisiler birbirinden ayrılana kadar uygulanan ieler (4) bağınısına göre sırasıyla p e p (5) ise e () bağınısı kullanılarak her iki cise eki eden kueler oranı (6) bulunur.

3 . Deney. Işık kapıları Şekil ' deki gibi yerleşirilir. Ray eğisiz olacak şekilde idalı ayaklar yardııyla ayarlanır. Şekil I ) Newon un. Yasanın Uygulanası:. Şekil 'deki rayın bir ucuna lasik yansııcı yerleşirilir e zaan ölçerler sıfırlanır. Işık kapısı ile yansııcı arasına yerleşirilen araca yansııcıdan dönebileceği şiddee küçük bir ie erilir. Dönen aracın her iki ışık kapısından geçiş süreleri (, ) zaan ölçerlerden okunarak Tablo e işlenir. 3. Aracın boyu ( ) ölçülür e (7) bağınısı kullanılarak her iki kapıdan geçiş hızı (, ) hesaplanır, sonuçlar Tablo e işlenerek karşılaşırılır. Deney farklı küleli iki larla ekrarlanır. Tablo (kg) () (s) (s) (/s) (/s) 4. Haa kaynağı çalışırken harekesiz kalacak şekilde ray üzerine yerleşirilir e harekei gözlelenir (Cisi durgun ise bu halini değişirez). II ) Newon un. Yasasının Uygulanası: Şekil 3

4 5. Işık kapıları arasındaki esafe s 40c olacak şekilde ayarlanır. Rayın bir ucuna akara akılır. Kefe ip asıasıyla araca akılarak akara üzerinden sarkıılır (Şekil ). 6. Araç, şekildeki konua yerleşirildiken sonra zaan ölçerler sıfırlanır e serbes bırakılır. 7. Aracın her iki kapıdan geçiş süreleri (, ) zaan ölçerlerden okunarak Tablo 'ye işlenir. Kefeye 0'ar gr lık küleler ilae edilerek ölçüler ekrarlanır. 8. Araç boyu ölçülür. 9. (3) bağınısı kullanılarak aracın her iki kapıdan geçiş hızları (, ) hesaplanarak, kareleri alınıp Tablo 'ye işlenir. 0. a s bağınısı kullanılarak aracın iesi (a) hesaplanır e Tablo ye işlenir. (8) kefe (kg) (N) Tablo (s) (s) (/s) (/s) a (/s ) sise (kg) (kg) 0,03 0,04 0,05 0,06 or bağınısı kullanılarak. () bağınısı kullanılarak sisein ( + kefe) külesi sise bulunur. sise kefe hesaplanır.. Kullanılan aracın külesinin oralaa değeri hesaplanır. or alınarak deneyde yapılan bağıl haa (9) denklei yardııyla or (9) III ) Newon un 3. Yasasının Uygulanası: 3. Araçların birer uçlarına lasik yansııcılar yerleşirildiken sonra Şekil 3'deki gibi lasik yansııcılar karşılıklı olacak şekilde iki kapı arasına yerleşirilir e zaan ölçerler sıfırlanır. 4

5 Şekil 3 4. Araçlar diğer uçlarından eşi büyüklüke kue ile sıkışırılır e her iki aki kueler aynı anda ani olarak kaldırılır. Her iki aracın ışık kapılarından geçiş süreleri (, ) zaan ölçerlerden okunarak Tablo 3 e işlenir. Tablo 3 (kg) (kg) (s) (s) 5. Her iki araca eki eden kueler oranı, (6) bağınısı kullanılarak bulunur Deney farklı küleli larla ekrarlanır e sonuçlar Tablo 3 e işlenir. 5

Benzer belgeler

MADDESEL NOKTALARIN DİNAMİĞİ

MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ DİNAMİK MADDESEL NOKTALARIN DİNAMİĞİ DİNAMİK MADDESEL NOKTALARIN DİNAMİĞİ İÇİNDEKİLER. GİRİŞ - Konu, Hız ve İve - Newon Kanunları. MADDESEL NOKTALARIN KİNEMATİĞİ - Doğrusal Hareke