Son iki yılda ilaç endüstrisi ve başka kuruluşlarla gelir getirici ilişkim olmamıştır.

Transkript

1 Son iki yılda ilaç endüstrisi ve başka kuruluşlarla gelir getirici ilişkim olmamıştır.

2 TIP EĞİTİMİNDE SOSYAL PSİKİYATRİ Prof.Dr. Orhan DOĞAN Üsküdar Üniversitesi, İstanbul

3 Tıp eğitiminde psikiyatri Tıp eğitiminde psikiyatrinin yeri nedir? - Psikiyatrinin tıp eğitiminde temel yaklaşımlar ve temel beceriler açısından önemli bir yerinin olması gerekir. - Bu gereklilik aile hekimliğiyle daha da önem kazanmıştır. - Tıp eğitiminde psikiyatrinin yerinin olduğu pek söylenemez (TUS, bilmemek gibi). Buna bağlı olarak sosyal psikiyatrinin de.

4 Sosyal psikiyatri nedir? - I * Ruh sağlığının kişilerarası ve kültürel yönlerden ele alınması, * Ruh hastalarının toplumdaki normal insanlar gibi yaşayabilmesini hedefleyen bir disiplin ve uygulama alanı, * Psikiyatriyi toplumla etkileşime sokan bir dal, * Ruh hastalarının toplum içinde veya toplum tarafından bakımıyla ilgili dal, * Toplum ruh sağlığını korumayı ve geliştirmeyi hedefleyen bir daldır,

5 Sosyal psikiyatri nedir? - II * Ruh hastalıklarının önlenmesinde, ortaya çıkmasında, tedavisinde ve ruh sağlığının iyileştirilmesinde sosyal etkenlerin rolünü araştıran dal, * Önleme, tedavi ve tedaviden sonra uyumlandırma düşünceleriyle, tedavide hastanın yeteneklerini ve toplumun kaynaklarını kullanan bir dal, * Bir düşünce biçiminden çok, bir harekettir, * Bütüncül bir yaklaşımdır

6 Sosyal psikiyatrinin yaklaşımları * Sosyal psikiyatrinin çıkış noktası, çevrenin ruh sağlığı üzerinde etkili olduğu düşüncesidir. Buna göre sosyal psikiyatrinin temel hedeflerine ulaşması için iki yaklaşımdan söz edilebilir: - Ruh hastalarının tedavisini ve uyumlandırılmasını sağlamak, - Ruh hastalıklarının sıklığını azaltmak (koruyucu psikiyatri)

7 Sosyal psikiyatriyle ilgili disiplinler * Sosyal psikiyatrinin çalışma ve araştırma alanı çok yönlü, çok değişkenli ve karmaşık olduğu için bazı bilim dalları ve disiplinlerle işbirliği yapması gerekir: Sosyal psikoloji, sosyal antropoloji, sosyoloji, kültürel psikiyatri, sosyal hizmetler, halk sağlığı, hukuk, yönetim, politika, suç bilimi

8 Sosyal psikiyatrinin ilgi alanları - I * Sayıl a göre sosyal psikiyatrinin ilgi alanları: - Ruhsal hastalıkların başlama, gelişme, tedavi ve sonuçlarıyla ilgili toplumsal, ekonomik ve siyasal etkenler, - Psikiyatrik hizmetlerin örgütlenmesi ve toplum ruh sağlığını koruyucu önlemler, - Ruhsal sorunların boyutları ve risk etkenleri, - Kültürler arasındaki farklar ve benzerlikler.

9 Sosyal psikiyatrinin ilgi alanları - II Somut örnekler: Koruyucu ruh sağlığı, yaşam kalitesi, aile hekimliği ve koruyucu hizmetler, ruh hastalıklarının tedavibakım-izleme-uyumlandırması, risk etkenleri, çocukgenç-yaşlı gibi risk grupları, sosyal destek sistemleri, sosyal değişim, sosyal izolasyon, kriz, ruh hastalıklarında kültürün rolü, evlilik ve sorunları, etiketleme, bağımlılık, saldırganlık, intihar, şiddet, yoksulluk, işsizlik, trafik, savaşlar, ırkçılık, sosyal politika, ruh sağlığı politikası

10 TIP EĞİTİMİNDE SOSYAL PSİKİYATRİ - I NE, NE KADAR? Genel olarak bu alanda gösterilen ve yapılanlar: * Hasta-hekim ilişkisi, * Hekimliğe hazırlık, * Davranış bilimleri dersindeki konular, * Hastalıkların epidemiyolojisi ve etiyolojisi anlatılırken risk etkenlerinin de anlatılması, * Taburculukta aile eğitimi, * Kriz, travma, * Hukuksal yönden bilgilendirme,

11 TIP EĞİTİMİNDE SOSYAL PSİKİYATRİ - II KİM, NE YAPIYOR? * Sosyal tıp (?), Kriz Merkezi (Ankara Ü?), * Ötekileştirme, psikiyatri ve sinema, uyumlandırma, Marmara Depreminden sonra travma (Kocaeli Ü) * Çocukluk travmaları (İÜ İstanbul TF) * Sosyal psikolojisi, sağlık sosyolojisi, psikososyal etkenler, kültür (İnönü Ü) * Bağımlılık (Ege Ü) * Epidemiyolojik çalışmalar (Cumhuriyet Ü) * Sosyal psikiyatri (?) (İÜ Cerrahpaşa TF) * Gündüz hastaneleri (Ankara Ü, Kocaeli Ü, Akdeniz Ü) * TRSM LER

12 TIP EĞİTİMİNDE SOSYAL PSİKİYATRİ - III * Davranış bilimleri dersinin içeriğinde sosyal psikiyatri konusu var mı? HAYIR * Psikiyatri stajında sosyal psikiyatri dersi var mı? HAYIR * Temel kitaplarda sosyal psikiyatri konusu var mı? HAYIR (I Sayıl, Sosyal Psikiyatri bölümü, 1996) * Sosyal psikiyatriyle ilgili bir yasal düzenleme var mı? HAYIR * Sosyal psikiyatrinin ilgi alanlarının ruh sağlığını etkilediği gerçek mi? EVET

13 YURT DIŞINDA SOSYAL PSİKİYATRİ * Yurt dışında durum nasıldır? - Ekip kavramı geliştiği ve yerleştiği için sosyal psikiyatri uygulamaları daha gelişmiştir. - Bazı kitaplarda toplum ruh sağlığı bölümü vardır. Konuları arasında halk sağlığı, epidemiyoloji (oranlar, eş tanılar, eşik altı sendromlar, risk etkenleri), sağlığın geliştirilmesi, önleme (evrensel, seçici, endike), ruh sağlığı hizmetlerine ulaşım, sağlık sistemi, kamu kurumlarıyla ilişki vardır.

14 SAPTAMALAR, YAPILABİLECEKLER * Sosyal psikiyatriyle ilgili sorunlar temelde bir sağlık sistemi sorunudur. * Psikiyatri tıbbın üvey evladı, sosyal psikiyatri de psikiyatrinin üvey evladıdır. * Sosyal psikiyatri konusu davranış bilimleri ve psikiyatri derslerinin içine konabilir. * Ek olarak ilgili her konuda ve olgu sunumu gibi yeri geldiğinde ilgili konular anlatılabilir. * Temel kitaplara bölüm yazılabilir.

15 SON SÖZ * Sosyal psikiyatrik hizmetler olmadan psikiyatrik hizmetlerin tam olarak verilmesi olası değildir. * Psikiyatri, toplumsal yaşamı, coğrafi ve kültürel özellikleri dikkate almak zorundadır. * Psikiyatri eğitiminde sosyal psikiyatri farkındalığı oluşturulmalıdır. * Yeni sağlık sistemiyle sosyal psikiyatrinin uygulamadaki önemi daha da artmıştır. * İğneyi önce kendimize batırmalıyız.

16 Teşekkür ederim.