YATIRIMLARINDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR...3 BAKANLAR KURULU KARARI...12

Transkript

1 YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI 1

2 YATIRIMLARINDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR...3 BAKANLAR KURULU KARARI...12 YATIRIM VE İSTİHDAMIN TEŞVİKİ AMACIYLA BEDELSİZ İRTİFAK HAKKI TESİS EDİLMESİNE VE BEDELSİZ KULLANMA İZNİ VERİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR...13 Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2006/3)...44 Gümrük Genel Tebliği (Yatırım Teşvik) (Seri No: 8)...99 Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Genel Tebliği (Seri No: 1) Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Genel Tebliği (Seri No: 2) Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Genel Tebliği (Seri No: 3) Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Genel Tebliği (Seri No: 4) Enerji Desteğinin Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2007/1) ENDÜSTRİ BÖLGELERİ YÖNETMELİĞİ TÜRKİYE YATIRIM DESTEK VE TANITIM AJANSI KURULMASI HAKKINDA KANUNUN UYGULANMASINA DAİR KARAR

3 YATIRIMLARINDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Resmi Gazete Tarihi: 6 Ekim 2006 Resmi Gazete Numarası: Karar Sayısı : 2006/10921 Amaç Madde 1 Bu Karar ın amacı, Kalkınma Planları ve Yıllık Programlarda öngörülen hedefler ile Avrupa Birliği normları ve uluslar arası anlaşmalara uygun olarak tasarrufları katma değeri yüksek, ileri ve uygun teknolojileri kullanan yatırımlara yönlendirmek, istihdam yaratmak, yatırım eğiliminin devamlılığını ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak, bölgeler arası dengesizliklerin giderilmesini temin etmek, küçük ve orta ölçekli işletmelerin uluslar arası düzeyde rekabet edebilmelerini teminen yatırım, üretim, kalite ve standartlarını artırmalarını ve istihdam yaratmalarını sağlamak, çevre korumaya yönelik yatırımlar, ileri teknoloji gerektiren yatırımlar ile bu yatırımlara ilişkin araştırma ve geliştirme faaliyetlerini desteklemektir. Tanımlar (*) Madde 2 Bu Karar da geçen; a) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını, b) Teşvik belgesi: Yatırım teşvik belgesi ve KOBİ teşvik belgesini, c) Yatırım malı: Bina ve arsa hariç, teşvik belgesi kapsamı mal ve hizmet üretimi için kullanılan her türlü makine teçhizat, tesisat ve mefruşat gibi sabit harcamaları, ç) Saymanlık: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdindeki Müsteşarlık İç Ödemeler Muhasebe Birimini ifade eder. Destek unsurları Madde 3 Müsteşarlıkça bu Karar a istinaden çıkarılacak tebliğle belirlenecek bölgesel ve sektörel kısıtlamalar çerçevesinde teşvik belgesi kapsamında yatırımlara sağlanabilecek destek unsurları şunlardır: a) Gümrük Vergisi muafiyeti, b) Katma Değer Vergisi istisnası, c) Faiz desteği. (*) 1 Haziran 2007 tarih ve numaralı Resmi Gazete de yayımlanan 2007/12142 sayılı karar ile değiştirilmiştir. 3

4 Sabit yatırım tutarları (*) Madde 4 Yatırımlar bu Karar kapsamındaki destek unsurlarından, Müsteşarlıkça makro ekonomik politikalar, arz talep dengesi, sektörel, mali ve teknik yönden yapılacak değerlendirme sonucunda yatırım projesinin uygun görülmesi ve tebliğle belirlenecek ilke ve ölçütler içinde kalınması koşulu ile teşvik belgesine bağlanmak suretiyle yararlanabilir. Yatırımın teşvik belgesine bağlanabilmesi için sabit yatırım tutarının; a) Müsteşarlıkça tebliğle belirlenecek KOBİ yatırımlarında asgari 200 bin Yeni Türk Lirası, azami 2 milyon Yeni Türk Lirası, b) Diğer yatırımlarda asgari 1 milyon Yeni Türk Lirası, olması gerekmektedir. Finansal kiralama şirketleri aracılığıyla yapılacak yatırımlarda, finansal kiralama şirketleri için aranacak asgari yatırım tutarı 200 bin Yeni Türk Lirasıdır. Müracaat usulleri (*) Madde 5 Teşvik belgesi düzenlenebilmesi için; yatırımı gerçekleştirecek şirket temsil ve ilzama yetkili kişilere ait imza sirküleri, şirket kuruluşunu ve şirketin nihai durumunu gösterir Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi veya Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Gazetesi, Yatırım Bilgi Formu ve eki bilgi ve belgeler ile Saymanlık hesabına yatırılan meblağa ait makbuzla birlikte Müsteşarlığa müracaat edilir. Ancak, yabancı sermayeli şirketlerce yapılacak yatırımlar hariç olmak üzere sabit yatırım tutarı 8 milyon Yeni Türk Lirasını aşmayan tebliğle belirlenecek imalat ve tarımsal sanayi yatırımları için yatırımcının tercihine istinaden yatırımın bulunduğu yerdeki Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'ne bağlı sanayi odalarına da müracaat edilebilir. Teşvik belgesine ilişkin müraacaat Müsteşarlığa yapılacak ise bütçeye irat kaydedilmek üzere Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdindeki Saymanlık hesabına 400 Yeni Türk Lirası, odalara yapılacak ise Saymanlık hesabına 300 Yeni Türk Lirası, ilgili sanayi odası hesabına da 100 Yeni Türk Lirası yatırılır. Bu meblağlar hiç bir surette iade edilmez. İlgili sanayi odalarınca yatırım teşvik belgesi ile ilgili olarak Müsteşarlıkça tebliğle belirlenecek tamamlama ekspertiz ücretleri dışında, yapılacak diğer işlemler için başka hiçbir isim altında ücret talep edilemez. Odalara yapılacak müracaatta, bu Karar a istinaden çıkarılacak tebliğle belirlenecek esas ve usuller çerçevesinde ilgili odaca yapılacak değerlendirme sonuçları (*) 1 Haziran 2007 tarih ve numaralı Resmi Gazete de yayımlanan 2007/12142 sayılı karar ile değiştirilmiştir. 4

5 format halinde Müsteşarlığa iletilir. Müsteşarlığın yapacağı nihai değerlendirme sonucunda uygun görülen yatırımlar teşvik belgesine bağlanır. Madde 6 Firmaya ait, aynı yatırım yeri için aynı yatırım konusunda düzenlenmiş halen geçerli teşvik belgesi bulunması halinde yeni teşvik belgesi düzenlenmez. Ayrıca Müsteşarlığa yapılan müracaat tarihinden önce gerçekleştirilmiş bulunan yatırımlar için de teşvik belgesi talepleri dikkate alınmaz. Gümrük Vergisi muafiyeti Madde 7 Teşvik belgesi kapsamındaki yatırım malları ile yeni model üretimine yönelik otomobil ve hafif ticari araç yatırımlarında yatırım dönemi içerisinde kalmak kaydıyla CKD aksam ve parçalarının ithali, yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı gereğince ödenmesi gereken Gümrük Vergisinden muaftır. Ayrıca, makine ve teçhizat bedelinin %5 ini geçmemek kaydıyla yedek parçaların ve binek araçları, otobüs, çekici (Euro normlarına uygun yeşil motoru haiz olanlar hariç), treyler (frigorifik olanlar hariç), mobilya, yat, motorbot, kamyon (off road truck tipi ile karayoluna çıkması mümkün olmayan kaya tipi damperli kamyonlar hariç), transmikser, beton santrali, forklift, beton pompası, inşaat malzemeleri, porselenden ve seramikten mamul sofra ve mutfak eşyasının teşvik belgesi kapsamında ithal edilmesi halinde yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı nda öngörülen oranlarda Gümrük Vergisi tahsil edilir. Bu Karar uyarınca ar ge yatırımları dışındaki diğer yatırımlar için düzenlenen teşvik belgesi kapsamında ham madde, ara malı ve işletme malzemesi ithal edilemez. Teşvik belgesi kapsamında, bölgesel ve sektörel kısıtlamalar gözönüne alınarak; a) İthalat Rejimi Kararı uyarınca yayımlanan "Eski, Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Olarak İthal Edilebilecek Maddelere İlişkin Tebliğ" hükümleri uyarınca ithali mümkün olan kullanılmış makine ve teçhizatın (karayolu nakil vasıtaları hariç), b) İthalat Rejimi Kararı uyarınca ithaline izin verilen kullanılmış makine ve teçhizatın, c) Kullanılmış komple tesisin, ithaline, proje bazında yapılacak değerlendirme sonucunda uygun görülmesi halinde izin verilebilir. Katma Değer Vergisi istisnası Madde 8 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu gereğince, teşvik belgesi kapsamında yapılacak makine ve teçhizat ithal ve yerli teslimleri Katma Değer Vergisinden istisnadır. Faiz desteği 5

6 (*) Madde 9 Talep edilmesi halinde, kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımlar, KOBİ yatırımları, ar ge yatırımları ve çevre yatırımlarının gerçekleştirilmesi için bankalardan (katılım bankaları dahil) kullanılacak en az 1 yıl vadeli yatırım kredileri ile ilgili olarak ödenecek faizin veya kar payının Yeni Türk Lirası cinsi kredilerde 5 puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde 2 puanı, Müsteşarlıkça da uygun görülmesi halinde azami ilk 4 yıl için ödenmek kaydıyla bütçe kaynaklarından karşılanır. Finansal kiralama aracılığıyla gerçekleştirilecek yatırımlar için de faiz ödemelerini içeren itfa planı yapılması kaydıyla aynı şartlarla faiz desteği öngörülebilir." Ar ge konusunda yapılacak yatırımların gerçekleştirilmesi için, Müsteşarlıkça uygun görülen işletme malzemelerinin teminine yönelik olarak bankalardan kullanılacak en az 6 ay vadeli işletme kredileri ile ilgili olarak; Yeni Türk Lirası cinsi kredilerde ödenecek faizin veya kar payının 5 puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde ise 2 puanı azami ilk 1 yıl için ödenmek kaydıyla bütçe kaynaklarından karşılanabilir." Proje bazında bütçe kaynaklarından karşılanabilecek azami yatırım kredisi faizi desteği miktarı, ar ge ve çevre yatırımları için 300 bin Yeni Türk Lirasını, KOBİ yatırımları için 200 bin Yeni Türk Lirasını, kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımlar için 1 milyon Yeni Türk Lirasını; ar ge yatırımlarına yönelik işletme kredisi faizi desteği ise 100 bin Yeni Türk Lirasını geçemez. Kullanılmış makine ve teçhizat için faiz desteği öngörülemez. Aynı yatırım için faiz desteği uygulamasına yönelik olarak birden fazla aracı banka talepte bulunamaz ve finansal kiralama yapılamaz. Kullanılan kredilerin faiz, kâr payı veya ana paralarının firma tarafından itfa planlarında belirtilen sürelerde ilk defa geri ödenmemesi halinde, bu durum ilgili bankalar tarafından en kısa sürede Müsteşarlığa bildirilir ve takip eden dönemler için Müsteşarlıkça faiz desteği ödemeleri durdurulur. Yatırımcının kredi geri ödeme yükümlülüklerini yerine getirdiğinin bilahare ilgili bankaca Müsteşarlığa bildirilmesi halinde, bildirimi takip eden dönemler için faiz desteği ödemeleri başlangıçta öngörülen ödeme tarihlerinde herhangi bir uzatmaya gidilmeksizin tekrar başlatılır. Kredi geri ödemesine ait yükümlülüklerin aksamasının tekrarı halinde faiz desteği ödemesine son verilir. Banka ve finansal kiralama şirketi, faiz desteğine esas olan kredinin teşvik belgesi kapsamı harcamalar için kullandırılmasıyla yükümlüdür. Kredinin amacı dışında kullanıldığının tespiti halinde bankaca, Müsteşarlıkça kullandırılan faiz desteği tutarına ilgili bankaca bu kapsamdaki krediye uygulanan faiz oranı uygulanmak suretiyle tespit edilecek meblağın, finansal kiralama şirketlerince ise itfa planında belirtilen toplam faiz desteği miktarının 5 işgünü içerisinde bütçeye gelir yazılmak üzere Saymanlık hesabına yatırılması gerekmektedir. Aksi takdirde söz konusu meblağlar, Müsteşarlıkça; a) Bankalar için, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına verilecek talimata istinaden ilgili bankanın anılan Banka nezdindeki karşılık hesabından virman yapılmak suretiyle, (*) 1 Haziran 2007 tarih ve numaralı Resmi Gazete de yayımlanan 2007/12142 sayılı karar ile değiştirilmiştir. 6

7 b) Finansal kiralama şirketleri için ise 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde, geri alınır. Turizm yatırımları Madde 10 Turizm Yatırım veya Turizm İşletme Belgesinin geçerlilik süresinin belirlenmesi ve onaylı belgenin ibraz edilmesi kaydıyla, belgeli turizm yatırımları veya işletmelerinin 2004 yılı Nisan ayından sonraki elektrik enerjisi giderlerinin, şantiye dönemi de dahil olmak üzere o bölgedeki mesken ve sanayi abonelerine uygulanan tarifelerden en düşüğü ile kendi abone grubuna uygulanan tarife arasındaki fark Hazinece karşılanır. 29/1/2004 tarihli ve 5084 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi veya 12/4/2002 tarihli ve 2002/4100 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı hükümlerinden yararlandırılması halinde bu madde hükmü uygulanmaz. Madde 11 Müsteşarlığın bağlı bulunduğu Bakan, yukarıdaki maddelerde belirtilen değerleri bir katına kadar artırmaya veya %75 oranında azaltmaya yetkilidir. Bütçeden yapılacak ödemeler Madde 12 Yatırımların desteklenmesi için her yıl bütçe kanunu ile ayrılan ödenek çerçevesinde teşvik belgeli olup olmadığına bakılmaksızın ilgili mevzuatında öngörülen esas ve usuller çerçevesinde aşağıda belirtilen ödemeler yapılabilir: a) Bu Karar uyarınca yapılacak ödemeler, b) KOBİ yatırımları ile ilgili mevzuat uyarınca yapılacak ödemeler, c) İlgili Bakanlar Kurulu kararları uyarınca yatırım ve işletme kredilerine ait devam eden ödemeler, ç) Yatırımlarda devlet yardımları ile ilgili olarak daha önceki kararlarda belirtilen hükümler çerçevesinde öngörülen (Kaynak Kullanımını Destekleme Primi, Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Kaynaklı Kredi, Fon Kaynaklı Kredi, Bütçe Kaynaklı Kredi, Teşvik Primi veya KDV Desteği, Enerji Desteği, SSK Primi gibi) ödemeler, d) Daha önceki kararlara göre teşvik belgesine ilişkin müracaatta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına yatırılan tutarlar ve zayi olan belgelerle ilgili olarak mevzuatı gereği iade edilmesi gereken tutarlar, e) İlgili Bakanlar Kurulu kararları uyarınca öngörülecek yatırım ve/veya işletme kredileri. Ödemeler, Müsteşarlıkça Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası aracılığıyla yapılır. Devir, satış, ihraç, kiralama 7

8 Madde 13 Yatırım tamamlama vizesi yapılmış teşvik belgesi kapsamındaki makine ve teçhizatın, devir, satış, ihraç veya kiralanması söz konusu yatırım mallarının teminini müteakip 3 yılı doldurmuş olması halinde serbesttir. 3 yıllık sürenin doldurulup doldurulmadığına bakılmaksızın, tamamlama vizesi yapılmamış teşvik belgeleri kapsamındaki makine ve teçhizatın, yatırımın bütünlüğünün bozulmaması kaydıyla veya bütünü ile birlikte; a) Teşvik belgeli bir başka yatırım için devri, b) Teşvik belgesi olmayan bir başka yatırımcıya satışı, c) İhracı, ç) Kiralanması, Müsteşarlığın iznine tabidir. Teşvik Belgesi kapsamında temin edilen makine ve teçhizatın, üretilecek mal veya hizmetlerin teşvik belgesi sahibi yatırımcı tarafından satın alınması koşuluyla diğer bir yatırımcıya herhangi bir ücret alınmaksızın geçici olarak verilmesi veya kiralanması Müsteşarlığın izinine tabidir. Teşvik Belgesi kapsamında yer alan yatırımlardan tamamlama ve belgede kayıtlı özel şartların vizesi yapılabilecek durumda olan firmaların cebri icra takiplerine konu olması veya iflas masasına girmesi durumunda, yatırımcı, icra veya iflas organı tarafından icra ile satışın veya iflasın kesinleşme tarihinden önce talep edilmesi halinde Müsteşarlıkça teşvik belgesinin tamamlama vizesi yapılabilir. Ancak, satışın kesinleşmesi halinde kesinleşme tarihi itibarıyla varsa satış için gerekli süreleri doldurmamış olan makine ve teçhizata yönelik olarak yararlanılan destekler 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde tahsil edilir. Yatırımcı firmanın ilgili kanun hükümlerine göre tasfiyeye girmesi halinde de firmanın, ilgili tasfiye kurulunun veya organının talebi üzerine dördüncü fıkra hükümlerine göre işlem yapılabilir. Yatırımların nakli Madde 14 Teşvik belgesi kapsamı yatırımların nakline, bölgesel ve sektörel kısıtlamalara bağlı olarak ve gidilecek yöreye göre fazladan yararlanılan desteklerin 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uyarınca geri ödenmesi koşuluyla Müsteşarlıkça izin verilebilir. Yatırımın süresi ve tamamlama vizesi Madde 15 Teşvik belgesi kapsamı yatırımların proje bazında yapılacak değerlendirme sonucunda öngörülecek sürede gerçekleştirilmesi esastır. Yatırımın öngörülen sürede gerçekleştirilememesi halinde teşvik belgesinde kayıtlı ilk sürenin yarısı kadar ek süre verilebilir. İlgili diğer mevzuat gereği başka bakanlık, kamu kurum 8

9 ve kuruluşlarından alınması gerekli izin ve ruhsat gibi diğer belgelerin temini veya kamu kurum ve kuruluşlarının uygulamaları sonucu firmaların faaliyetlerini durdurmalarından veya yürütememelerinden kaynaklanan süre nedeniyle, yatırımın verilen ek süreler de dahil belgede kayıtlı yatırım süresi sonuna kadar gerçekleştirilemediğinin yatırımcılar tarafından tevsik edilerek talep edilmesi halinde Müsteşarlıkça proje bazında ek süre verilebilir. Bu Karar a istinaden çıkarılacak tebliğle belirlenecek mücbir sebep veya fevkalade hal durumlarında bu süre Müsteşarlıkça değerlendirilerek ilave ek süre verilebilir. Teşvik belgesinde yatırıma başlama tarihi Müsteşarlığa veya odaya müracaat tarihidir. Yatırımın gerçekleşme durumu, altışar aylık dönemler halinde Müsteşarlığa bildirilir. Öngörülen süre veya ek süre bitimini müteakip altı ay içinde yatırımın tamamlama vizesinin yapılması için Müsteşarlığa müracaat edilmesi gerekmektedir. Bu süre içerisinde müracaat edilmemesi halinde Müsteşarlık re sen tamamlama vizesi işlemlerini başlatabilir. Müsteşarlıkça uygun görülmesi halinde, yatırımların tamamlama vizesi işlemleri için ticaret ve sanayi odaları, sanayi odaları, ticaret odaları, deniz ticaret odaları, bankalar veya yatırımın bulunduğu il valiliği görevlendirilebilir. Yatırımların öngörülen süre içinde tamamlanamaması veya 4 üncü maddede belirtilen asgari ve azami yatırım tutarlarına uyulmaması halinde teşvik belgeleri iptal edilerek veya kısmi olarak müeyyide uygulanarak sağlanmış olan destek unsurları 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun çerçevesinde ilgililerden geri alınır. Belge zayii Madde 16 Teşvik belgesi veya eki belgelerin zayi olması nedeniyle yatırımcı tarafından yeniden tasdikinin talep edilmesi durumunda; bütçeye irat kaydedilmek üzere, tasdiki istenilen her bir belge için 200 Yeni Türk Lirası Saymanlık hesabına yatırılır. Söz konusu meblağ iade edilmez. Karar a ilişkin uygulama Madde 17 Teşvik belgesinde öngörülen destek unsurlarının ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından uygulanması zorunludur. Müsteşarlık, tebliğler ile belirlenen esas ve usuller çerçevesinde bu Karar kapsamındaki uygulamaya yönelik bazı işlemlerin yürütme yetkisini diğer kurum ve kuruluşlara devredebilir. Müsteşarlık, bu Karar ın uygulanmasını teminen; makro ekonomik politikalar ve gelişen şartlar göz önünde bulundurularak gerekli tedbirleri almaya, yasal düzenlemeler yapmaya, çeşitli kurum ve kuruluşlara verilecek görevlere ilişkin esas ve usulleri tebliğler ile belirlemeye, ilgili kuruluşlardan bilgi istemeye, bu Karar da öngörülen 9

10 haller dışında kalan özel durumları inceleyip sonuçlandırmaya, mücbir ve haklı sebeplerin varlığı halinde teşvik belgesi ile ilgili gerekli işlemleri yapmaya, yatırımlarda öngörülen şartlara uyulup uyulmadığını denetlemeye ve denetim sonuçlarına göre gerekli tedbirleri almaya, belgelerde tahrifat yapan, yanlış ve yanıltıcı bilgi ve belge veren yatırımcıların işlemlerini sınırlamaya, teşvik belgelerini iptal etmeye veya teşvik belgesi kapsamında sağlanan destek unsurlarına yönelik kısmen veya tamamen müeyyide uygulamaya yetkilidir. Bu Karar ve bu Karar a ilişkin olarak çıkarılacak tebliğlerde belirlenen hükümlere aykırı davranan, teşvik belgesindeki kayıt ve koşulları yerine getirmeyen, teşvik belgesi ile diğer belgelerde tahrifat yapan, yanlış ve yanıltıcı bilgi ve belge veren yatırımcıların yararlandıkları destek unsurları, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uyarınca kısmen veya tamamen geri alınır. Daha önceki kararlara ilişkin uygulama Madde 18 Daha önceki yıllarda düzenlenen teşvik belgeleri ile ilgili uygulamalara belgenin istinat ettiği karar ve ilgili diğer kararlar çerçevesinde devam olunur. Ancak, talep edilmesi halinde faiz desteği hariç olmak üzere bu Karar ve bu Karar a istinaden çıkarılacak tebliğin lehe gelen hükümleri uygulanabilir. Bu Karar ın yayımından önceki kararlara istinaden düzenlenen yatırım teşvik belgelerine ilişkin tamamlama vizesi işlemleri, bu Karar a istinaden çıkarılacak tebliğle belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde, ilgili kararlar ve teşvik belgesindeki kayıt ve koşullara bağlı kalınmaksızın mevcut haliyle tamamlama vizesi yapılır. Ancak, varsa fazladan yararlanılan destek unsurları ilgili mevzuatı çerçevesinde tahsil olunur. 10/6/2002 tarihli ve 2002/4367 sayılı Kararnamenin eki Karar a istinaden düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamındaki yatırımlarda, yatırıma başlama tarihinden itibaren 1 yıl içinde yatırım harcaması yapılması şartı aranmaz. Aynı Karar a istinaden düzenlenen teşvik belgelerine, tebliğle belirlenecek mücbir sebep veya fevkalade hal durumlarında Müsteşarlıkça ilave ek süre verilebilir. Madde 19 Bu Karar ın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça yayımlanacak tebliğler ile belirlenir. Bu Karar da yer alan destek unsurlarının uygulanmasında ortaya çıkacak tereddüt ve ihtilaflarda Müsteşarlığın görüşü doğrultusunda işlem tesis edilir. Yürürlükten kaldırılan hükümler Madde 20 10/6/2002 tarihli ve 2002/4367 sayılı Kararname ile 21/12/2000 tarihli ve 2000/1822 sayılı Kararname yürürlükten kaldırılmıştır. Geçici Madde 1 Bu Karar ın yayımı tarihinden önce sonuçlandırılmamış yeni teşvik belgesi müracaatları, müracaat tarihinde yürürlükte bulunan Karar hükümleri çerçevesinde sonuçlandırılır. Ancak, talep edilmesi halinde bu Karar a istinaden teşvik belgesi düzenlenebilir. 10

11 Bu Karar ın yayımı tarihinden önce yapılan müracaatlar için müracaat tarihinde yürürlükte bulunan karar uyarınca teşvik belgesi düzenlenmesi için; a) 10/6/2002 tarihli ve 2002/4367 sayılı Kararnamenin eki Karar uyarınca odalara yapılan müracaatların, bu Karar ın yayımı tarihinden itibaren 30 gün içerisinde ilgili oda tarafından, b) 21/12/2000 tarihli ve 2000/1822 sayılı Kararnamenin eki Karar a istinaden yapılmış olan müracaatların, bu Karar ın yayımı tarihinden itibaren 30 gün içerisinde aracı bankalar tarafından, Müsteşarlığa intikal ettirilmesi gerekmektedir. Bu süre içerisinde Müsteşarlığa intikal ettirilmeyen müracaatlar bu Karar hükümleri çerçevesinde değerlendirilir. Yürürlük Madde 21 Bu Karar yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 22 Bu Karar ı Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür. 11

12 BAKANLAR KURULU KARARI Resmi Gazete Tarihi: 6 Şubat 2007 Resmi Gazete Numarası: (Mükerrer) Karar Sayısı : 2007/11609 Kalkınmada öncelikli yöreler kapsamındaki iller ve Devlet İstatistik Enstitüsünce 2001 yılı için belirlenen fert başına gayrisafi yurt içi hasıla tutarı 1500 ABD Doları veya daha az olan iller ile bu iller dışında kalan ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca 2003 yılı için belirlenen sosyo ekonomik gelişmişlik sıralamasına göre endeks değeri eksi olan illerdeki organize sanayi bölgelerinin mülkiyetinde bulunan tahsis edilmemiş parsellerin, yeni yatırımlar için gerçek veya tüzel kişilere bedelsiz olarak tahsis edilmesine ilişkin sürenin üç yıl uzatılması; Sanayi ve Ticaret Bakanlığının 11/1/2007 tarihli ve 183 sayılı yazısı üzerine, 29/1/2004 tarihli ve 5084 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesine göre,bakanlar Kurulu nca 5/2/2007 tarihinde kararlaştırılmıştır. 12

13 YATIRIM VE İSTİHDAMIN TEŞVİKİ AMACIYLA BEDELSİZ İRTİFAK HAKKI TESİS EDİLMESİNE VE BEDELSİZ KULLANMA İZNİ VERİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR Resmi Gazete Tarihi: 26 Mayıs 2007 Resmi Gazete Numarası: Maliye Bakanlığından Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsama Dâhil İller ve Dayanak Madde 1 Bu usul ve esasların amacı, 29/1/2004 tarihli ve 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin (b) bendinde belirtilen illerde, en az on kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen gerçek veya tüzel kişilere bedelsiz irtifak hakkı tesisi veya bedelsiz kullanma izni verilmesine ilişkin işlemleri düzenlemektir. Kapsama dâhil iller Madde 2 Bu usul ve esaslar kapsamına; a) Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 2001 yılı için belirlenen fert başına gayri safi yurt içi hâsıla tutarı, 1500 ABD Doları veya daha az olan; Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Aksaray, Amasya, Ardahan, Bartın, Batman, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Çankırı, Diyarbakır, Düzce, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkâri, Iğdır, Kars, Kırşehir, Malatya, Mardin, Muş, Ordu, Osmaniye, Siirt, Sinop, Sivas, Şanlıurfa, Şırnak, Tokat, Uşak, Van ve Yozgat illeri, b) Devlet Plânlama Teşkilâtı Müsteşarlığınca, 2003 yılı için belirlenen sosyoekonomik gelişmişlik sıralamasına göre, endeks değeri eksi olan; Artvin, Çorum, Elâzığ, Kahramanmaraş, Karaman, Kastamonu, Kilis, Kütahya, Nevşehir, Niğde, Rize, Trabzon ve Tunceli illeri, c) Çanakkale ilinin Bozcaada ve Gökçeada ilçeleri, dâhildir. Karabük, Kırıkkale, Samsun ve Zonguldak illeri ise bu usul ve esaslar kapsamına dâhil değildir. Kapsama dâhil olmayan bu illerde 31/12/2006 tarihinde yürürlükte olan 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 5 inci maddesi hükümleri uygulanır. Dayanak 13

14 Madde 3 Bu usul ve esaslar, 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 5 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. İKİNCİ BÖLÜM Bedelsiz İrtifak Hakkı Tesis Edilebilecek ve Kullanma İzni Verilebilecek Taşınmazlar İle Yararlanma Şartları Teşvik kapsamındaki taşınmazlar Madde 4 Bu usul ve esaslar kapsamına; Hazineye, özel bütçeli kuruluşlara, il özel idarelerine veya belediyelere ait taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler dâhildir. Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlere ait işlemler Maliye Bakanlığınca; özel bütçeli kuruluşlara, il özel idarelerine, belediyelere ait taşınmazlar ile ilgili işlemler ise taşınmaz maliki idarelerce yürütülür. Özel bütçeli kuruluşlar, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (II) sayılı cetvelde belirtilen kamu idareleridir. Teşvikten yararlanacak kişiler ve temel şartlar Madde 5 Bu usul ve esaslarda belirtilen teşviklerden; aşağıdaki şartları taşımaları şartıyla gerçek kişilerle, tüzel kişiler yararlanabilir: a) Talep edilen taşınmazlar üzerinde gerçekleştirilecek yatırımda en az on kişilik istihdam öngörülmesi, b) Yatırımın, 2 nci maddede belirtilen kapsama dâhil illerde yapılması, c) Bedelsiz irtifak hakkı veya kullanma iznine konu taşınmazların üzerinde gerçekleştirilecek yatırımın toplam tutarının, bu taşınmazların maliki idarelerce takdir edilecek rayiç değerinin üç katından az olmaması, ç) Talep edilen taşınmazın bulunduğu ilçenin mülkî sınırları içinde organize sanayi veya endüstri bölgesi bulunması hâlinde, bu bölgelerde yer alabilecek yatırımlar için tahsis edilecek boş parsel bulunmaması, d) Bu esas ve usullerde belirtilen diğer şartların yerine getirilmesi. Teşvik şekli Madde 6 Teşvikten yararlanacak gerçek veya tüzel kişiler lehine; 4 üncü maddede belirtilen kamu idarelerine ait taşınmazlar üzerinde, kırkdokuz yıl süreli bağımsız ve sürekli nitelikli bedelsiz irtifak hakkı kurulabilir veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunması nedeniyle irtifak hakkı tesis edilemeyen taşınmazlar üzerinde ise, kırkdokuz yıl süreli bedelsiz kullanma izni verilebilir. 14

15 Bu taşınmazlar üzerindeki kamuya ait ve ihtiyaç dışı bina ve müştemilât ile üzerinde henüz faaliyete geçmemiş yatırım bulunan taşınmazlar da bu kapsamda değerlendirilir. Kapsam dışı tutulacak taşınmazlar Madde 7 Aşağıda belirtilen taşınmazların üzerinde irtifak hakkı kurulmaz veya kullanma izni verilmez; a) Tapu kayıtlarında ihtiyatî tedbir, tapu tahsis belgesi, vakıf şerhi bulunan taşınmazlar, b) Paylı ve elbirliği mülkiyetinde bulunan taşınmazlar, c) Kamu hizmetlerinde kullanılan taşınmazlar, ç) Kamu idarelerince üzerinde irtifak hakkı tesis edilmiş veya kiraya verilmiş olup; irtifak hakkı ve kira süresi sona ermemiş taşınmazlar, d) Mülkiyeti ihtilâflı olan taşınmazlar, e) İl kara yolları ağında kalması nedeniyle, 11/2/1950 tarihli ve 5539 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun gereğince Karayolları Genel Müdürlüğüne (Hazine) temlik olunacak taşınmazlar, f) 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 98 inci maddesi gereğince teferruğ yolu ile edinilip de, edinme tarihinden itibaren bir yıl geçmemiş taşınmazlar, g) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu kapsamındaki taşınmazlar, ğ) 15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirler ve Yapılacak Yardımlara Dair Kanun gereğince Bayındırlık ve İskân Bakanlığı emrine verilmesi veya tahsis edilmesi gereken taşınmazlar, h) 18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu kapsamında olup, Genelkurmay Başkanlığınca izin verilmeyen taşınmazlar, ı) 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında olup; Kültür ve Turizm Bakanlığınca izin verilmeyen taşınmazlar, i) 17/10/1983 tarihli ve 2924 sayılı Orman Köylülerinin Kalkındırılmalarının Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında kalan taşınmazlar, j) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında olup, Kültür ve Turizm Bakanlığınca izin verilmeyen taşınmazlar, k) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca, içme ve kullanma sularının koruma alanları kapsamında olup ilgili idarelerce izin verilmeyen taşınmazlar, 15

16 l) 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu uyarınca; millî park, tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanları içinde kalan ve Çevre ve Orman Bakanlığına tahsisi gereken taşınmazlar, m) 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 23 üncü maddesine göre kamulaştırma yolu ile edinilip beş yıl süre ile bir kamu hizmetine tahsis edilmemesi nedeniyle, malikinin geri alma hakkını kullanabileceği bir yılı geçmemiş taşınmazlar ile bu Kanunun 30 uncu maddesine göre edinilen taşınmazlar, n) 22/11/1984 tarihli 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu kapsamında olup, Tarım Reformu Genel Müdürlüğünce izin verilmeyen taşınmazlar, o) 1/7/2003 tarihli ve 4915 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi gereğince, Çevre ve Orman Bakanlığı ile Bakanlar Kurulunca tespit ve tefrik edilen yaban hayatı koruma ve geliştirme sahalarındaki taşınmazlar. ö) 21/4/2005 tarihli ve 5335 sayılı Kanunla değişik 19/10/1989 tarihli 383 sayılı Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı Kurulmasına Dair Kanun Hükmünde Kararnameye göre, özel çevre koruma bölgesinde kalıp da Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığınca uygun görülmeyen taşınmazlar, p) 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Kullanımı Kanunu kapsamında olup; Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca uygun görülmeyen taşınmazlar, r) 19/9/2006 tarihli ve 5543 sayılı İskân Kanunu gereğince Bayındırlık ve İskân Bakanlığı emrine verilmesi gereken taşınmazlar, s) Özel kanunları gereğince, üzerinde irtifak hakkı tesis edilmesi ya da kullanma izni verilmesi uygun görülmeyen taşınmazlar. Hak kurulabilecek ve kullanma izni verilebilecek taşınmazlar Madde 8 Bu usul ve esasların 7 nci maddesindeki istisnalar dışında kalan taşınmazların üzerinde, bedelsiz irtifak hakkı kurulabilir veya kullanma izni verilebilir. Devletin hüküm ve tasarrufu altında olup da tescili mümkün olan yerler, tescilden sonra irtifak hakkına konu edilebilir. Tescili mümkün olmayanlar için kullanma izni verilebilir. Komisyon ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Komisyon, Duyuru ve Başvurular Madde 9 Yatırımcıya verilecek arazi veya arsa üzerinde bedelsiz irtifak hakkı kurulması veya kullanma izni verilmesiyle ilgili olarak; vali veya görevlendireceği vali yardımcısının başkanlığında, taşınmazın sahibi olan ilgili idarenin mahallindeki en büyük memuru (defterdar, il özel idaresi genel sekreteri, belediye başkanı, bölge müdürü 16

17 veya il müdürü) ile taşınmazdan sorumlu birim amiri (millî emlak müdürü, emlak işlerinden sorumlu müdürü gibi), bayındırlık ve iskân il müdürü, belediye ve mücavir alan sınırları içindeki taşınmazlar için ayrıca belediye imar müdürü ve yatırımın türüne göre ilgili bakanlığın il müdüründen oluşan bir komisyon kurulur. Komisyonun raportörlüğü, ilgili idarenin taşınmazından sorumlu birim amirliğince yapılır. Komisyon kararları oy çokluğu ile alınır. Taşınmazlara kıymet takdiri yapılması Madde 10 Yatırıma konu taşınmazların; 9 uncu maddeye göre oluşturulan komisyon tarafından ön izin, bedelsiz irtifak hakkı veya kullanma izni verilmesi için değerlendirmeye tâbi tutulmasından önce, bu komisyonun değerlendirme için toplanacağı tarih dikkate alınarak, ilgili kamu idarelerinin taşınmazlarını satmaya yetkili komisyonlarca kıymet takdiri yapılır. İlgili idareler tarafından belirlenen taşınmazlar dışında kalmasına karşın, yatırımcılar tarafından talep edilen yerler de yukarıdaki hükümler çerçevesinde değerlendirmeye tâbi tutulabilir. Yatırıma elverişli yerlerin yatırımcılara duyurulması Madde 11 Yatırım yapmaya uygun arazi veya arsalar, ilgili idarelerce tüm nitelikleri belirlenerek, taşınmazın bulunduğu yerdeki ticaret odası, sanayi odası ve ziraat odasına bildirilir. Bu taşınmazlar, valilikler ve ilgili idarelerce de mutat yollarla duyurulur. Yatırımcılar tarafından talep edilen taşınmazlar, komisyonun değerlendirme için toplanacağı tarih ve 10 uncu maddede belirtilen kıymet takdiri dikkate alınarak, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 17 nci maddesi hükümlerine göre ayrıca duyurulur. Başvuru ve istenecek bilgi ve belgeler Madde 12 Yatırımcı; Ek 1 de yer alan form dilekçeyi doldurup, Ek 2 de yer alan belgeler ile birlikte, taşınmazın bulunduğu yerdeki mal sahibi idareye başvurur. Komisyonun çalışmaları ve ilgili idarelerce yapılacak işlemler Madde 13 Bu usul ve esasların 9 uncu maddesinde belirtilen komisyon bedelsiz irtifak hakkı veya kullanma izni için başvuranların taleplerini değerlendirirken, malî durum, kayıtlı ve ödenmiş sermaye, izin verilecek taşınmaz üzerinde yapılacağı belirtilen yatırımın finansman kaynaklarına ilişkin olarak verilen belgeleri ve yatırıma ilişkin avan projeyi öncelikle inceleyerek ilgiliye ön izin, bedelsiz irtifak hakkı veya kullanma izni verilmesinin uygun olup olmadığını karara bağlar. Aynı taşınmazın bedelsiz irtifak hakkını veya kullanma iznini talep eden birden fazla yatırımcı olması halinde, yatırımcıların önerdikleri istihdam sayıları ve yatırım tutarlarından en yükseği yüz puan üzerinden değerlendirilerek, diğer istihdam ve yatırım rakamlarının en yüksek istihdam ve yatırım rakamlarına oranına göre puanlama yapılır 17

18 ve en yüksek toplam puanı alacak proje tercih edilir. Yapılacak bu puanlamada da eşitlik olması halinde, en fazla istihdam sağlayacak proje tercih edilir. Yatırımcıya bedelsiz irtifak hakkı veya kullanma izni verilecek taşınmaz miktarının belirlenmesinde, avan projede belirtilen kapalı ve açık alanların gerçekçi olarak belirtilen büyüklükleri dikkate alınır. Komisyon tarafından yapılan değerlendirme sonucu alınacak kararla birlikte, ön izin, bedelsiz irtifak hakkı veya kullanma izni verilmesi uygun bulunan yatırımcı tarafından düzenlenmesi gereken belgeler ile talep edilen taşınmaza ilişkin bilgi ve belgelerin bir örneği ilgili idareye gönderilir. İlgili idareler, komisyon kararlarını inceleyerek talepleri sonuca bağlar. Ön izin işlemleri DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Taleplerin Değerlendirilmesi ve Sözleşme Madde 14 İrtifak hakkına veya kullanma iznine konu taşınmazların maliki idarelerce, bedelsiz irtifak hakkı tesis edilecek veya kullanma izni verilecek taşınmazlardan imar plânı bulunmayan yerlerin, yatırımcı tarafından imar plânlarıyla imar uygulamalarının ve yapılacak tesislere ilişkin uygulama projelerinin yaptırılması amacıyla ön izin verilebilir. Bu durumda taşınmazın maliki idare ile yatırımcı arasında Ek 3 te yer alan ön izin sözleşmesi imzalanır. Bedelsiz irtifak hakkına veya kullanma iznine konu taşınmazın imar parseli niteliğinde bulunması durumunda, yapılacak yatırımın taşınmazın imar plânında ayrıldığı amaca uygun olması zorunludur. İstihdam koşulları Madde 15 İstihdam edilecek işçi sayısına, yatırım konusu işletmenin faaliyete geçtiği tarihten itibaren beş yıl süreyle uyulması zorunludur. Üretime katkı sağlamak amacıyla hizmet satın alınmak suretiyle sağlanan istihdam, taahhüt edilen istihdam sayısı içerisinde değerlendirilmez. Sözleşme yapılması ve tescil işlemleri Madde 16 Bedelsiz ön izin veya bedelsiz kullanma izni verilmesine ilişkin kararın taşınmazın maliki ilgili idarece yatırımcıya tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde ön izin veya kullanma izni sözleşmesinin taraflarca imzalanarak notere tasdik ettirilmesi gerekir. Bedelsiz irtifak hakkı kurulmasına ilişkin kararın ise taşınmazın maliki ilgili idarece yatırımcıya tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Ek 4 te yer alan irtifak hakkı sözleşmesi taraflarca imzalanarak, irtifak hakkının resmi senet düzenlenmek suretiyle bağımsız ve sürekli nitelikte tapuya tescil işleminin yapılması zorunludur. 18

19 Bedelsiz kullanma iznine ilişkin sözleşme taraflarca imzalanarak noterce tasdik veya irtifak hakkı tapuya tescil edilmeden, taşınmazlar yatırımcıya teslim edilmez ve üzerinde herhangi bir inşaî faaliyete izin verilmez. Bedelsiz irtifak hakkının veya kullanma izninin başkalarına devri Madde 17 Yatırımcı, yatırımın faaliyete geçmesinden sonra tapu sicil müdürlüğünde resmî senet düzenlenmek suretiyle lehine kurulan bedelsiz irtifak hakkını, başka bir gerçek veya tüzel kişiliğe devredebilir. İrtifak hakkını devralan gerçek veya tüzel kişiler devir tarihinden itibaren otuz gün içinde taşınmazın maliki ilgili idareye müracaat ederek aynı şartlarla yeni sözleşme düzenlemek zorundadır. Yatırımcı; yatırımın faaliyete geçmesinden önce veya sonra bedelsiz kullanma iznini Maliye Bakanlığının izni olmadan başka bir gerçek veya tüzel kişiye devredemez. BEŞİNCİ BÖLÜM Yatırım, Denetim ve Geri Alma Yatırımın başlaması ve tamamlanması Madde 18 Yatırımcı tarafından hazırlanan ve yatırımla ilgili bilgileri içeren ve Ek 5 te yer alan yatırım bilgi formunda belirlenen süreler göz önünde bulundurularak bedelsiz irtifak hakkı veya kullanma iznini veren idarece öngörülen sürede yatırıma başlanılması ve uygulama projelerinde gösterilen yapı ve tesislerin inşaatlarının bitirilerek faaliyete geçilmesi zorunludur. Belirlenen süreler içerisinde tamamlanamayan yatırımlar için mücbir sebepler dışında ek süre verilemez. Mücbir sebepler Madde 19 Öngörülen sürelerin hesabında; a) Yangın, zelzele, su baskını gibi tabii afetler, b) Ülkede genel veya işin yapıldığı yerde kısmî seferberlik ilânı, c) Genel ve kısmî grev, lokavt gibi kısmî hak kullanımından doğan imkânsızlıkların meydana gelmesi, ç) Bulaşıcı hastalık, salgın gibi olayların çıkması, ile yatırım sürecini etkileyen ve önceden öngörülemeyen benzer mücbir sebepler nedeniyle geçen süreler dikkate alınmaz. İnşaatın ve işletmenin denetlenmesi 19

20 Madde 20 Bedelsiz irtifak hakkı veya kullanma izni verilen taşınmazlar üzerinde inşa edilecek yapı ve tesisler, yatırımcı tarafından uygulama projelerine uygun olarak yaptırılır. İrtifak hakkı kurulan veya kullanma izni verilen alanın sınırları dışında kalan yerlerde inşaat yapılamaz. İlgili idareler, inşaat aşamasında ve işletme süresince gerekli gördüğü takdirde arsa veya arazinin üzerindeki bütün yapı ve tesisleri kontrol etmeye veya ettirmeye yetkilidir. Bu kontroller sırasında belirlenecek hata ve eksiklikler, ilgili idarelerce belirlenecek süre ve şartlarla yatırımcı tarafından tamamlanır. İnşaatın mücbir sebepler hariç, öngörülen süre içerisinde ve projeye uygun olarak tamamlanmasının ardından yatırımın devamı, faaliyetin durumu, istihdam koşulları, tesisin onarım gerektirip gerektirmediği, 5084 sayılı Kanun ve sözleşmede belirtilen hükümlere uyulup uyulmadığı gibi hususlar yönünden ilgili idareler tarafından her zaman denetim yapılabilir. Bedelsiz irtifak hakkı veya kullanma izni verilen taşınmazın tahliyesi ve geri alınması Madde 21 Yatırımcı tarafından, mücbir sebepler hariç öngörülen sürede yatırımın en az yüzde ellisinin tamamlanmadığının veya taşınmazın üzerine yatırıma başlama tarihinden itibaren bir yıl içinde herhangi bir yatırım yapılmadığının ya da işletmeye geçtikten sonra faaliyetin sona erdirildiğinin tespiti, irtifak hakkı ve kullanma izni sözleşmesinin ağır şekilde ihlâli sayılır ve bu durumda herhangi bir yargı kararı aranmaksızın irtifak hakkı veya kullanma izni iptal edilerek taşınmazın üzerindeki muhdesat, zemin maliki idareye intikal eder. Bu durumda ilgili idarenin talebi üzerine irtifak hakkı tapu idarelerince resen terkin edilir ve taşınmazın carî yıl proje maliyet bedelinin yüzde biri oranında tazminat alınır. Yatırımcı, herhangi bir yargı kararı aranmaksızın ilgili idarece alınacak bedelsiz irtifak hakkının ya da kullanma izninin iptal edildiğine dair kararın tebliğ tarihinden itibaren bedelsiz irtifak hakkı veya kullanma izni verilen taşınmazı otuz gün içinde tahliye ederek boşaltmak zorundadır. Taşınmazın geri alımı sırasında, taşınmazın yatırımcıya korunarak kullanımı şartıyla üzerindeki bina ve müştemilatıyla teslim edildiği hallerde, teslim edilen bina ve müştemilatın korunarak kullanılmamasından doğan zararlar ilgili idarelerce ayrıca tazmin ettirilir. Bedelsiz irtifak hakkının veya bedelsiz kullanma izninin bedelliye dönüştürülmesi Madde 22 Yatırımcı tarafından, mücbir sebepler hariç öngörülen sürede yatırımın en az yüzde ellisinin gerçekleştirilmesine rağmen yatırımın tamamlanmaması veya öngörülen istihdam sayısına yüzde onu aşan oranda uyulmaması hâlinde, bedelsiz olarak kurulmuş olan irtifak hakkı veya verilen kullanma izni, bedelliye dönüştürülür. 20

21 Bu durumda yıllık irtifak hakkı veya kullanma izni bedeli, yatırımın carî yıl proje maliyet bedelinin binde beşidir. Bedelli irtifak hakkı tesisi veya kullanma izni verilmesine ilişkin kararın yatırımcıya tebliği tarihinden itibaren altmış gün içerisinde kabul edilmemesi veya gerekli işlemlerin yaptırılmaması hâlinde, bedelsiz irtifak hakkı veya kullanma izni iptal edilir. Bu durumda taşınmaz ve üzerindeki muhdesatlar, sağlam ve işler durumda herhangi bir tazminat veya bedel ödenmeksizin zemin maliki idareye intikal eder ve yatırımcıdan taşınmazın carî yıl proje maliyet bedelinin yüzde biri oranında tazminat alınır. Masraflar Madde 23 Bedelsiz ön izin ve kullanma izin sözleşmesinin notere tasdik ettirilmesi ve bedelsiz irtifak hakkının tapuya tesciline yönelik işlemler ile bu hakların devri ve terkini, yapı ve tesislerin inşası ve kullanımı için Maliye Bakanlığı, mahallî idareler ve benzeri kuruluşlara ödenmesi gereken her türlü vergi, resim, harç, prim ve benzeri malî yükümlülükler yatırımcı tarafından karşılanır. Tereddütlerin giderilmesi ALTINCI BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Madde 24 Bu usul ve esasların uygulanmasında ortaya çıkabilecek tereddütler Maliye Bakanlığınca giderilir. Daha önce bedelsiz devredilen taşınmazlar Geçici Madde 1 28/3/2007 tarihli ve 5615 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 24 üncü maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan bedelsiz devir işlemlerine, ilgili idarelerce bedelsiz devrin uygun görüldüğü tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümleri uygulanır. Sonuçlandırılmamış başvurular Geçici Madde sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 5 inci maddesinin 31/12/2006 tarihinde yürürlükte olan hükümlerinden yararlanmak üzere yatırımcılar tarafından talep edilen ve 2/4/2004 tarihli ve 2004/7114 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan Hazineye, Katma Bütçeli Kuruluşlara, Belediyelere ve İl Özel İdarelerine Ait Arazi ve Arsaların Gerçek veya Tüzel Kişilere Bedelsiz Devrine İlişkin Yönetmeliğin 10 uncu maddesine göre oluşturulan komisyon tarafından talepleri uygun bulunmasına karşın, henüz ilgili idarelerin yetkili birimlerince gerekli izin verilmeyen başvurular; yeni bir komisyon kararı alınmasına gerek bulunmaksızın bu usul ve esaslara göre değerlendirilir. Yürür lük 21

22 Madde 25 Bu usul ve esaslar; 1/5/2007 tarihinden geçerli olmak üzere, yayımı tarihte yürürlüğe girer. Yürütme Madde 26 Bu usul ve esaslar hükümlerini; a) Hazineye ait taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler açısından Maliye Bakanlığı, b) Özel bütçeli kamu idarelerine ait taşınmazlar açısından, idarelerin merkez birimleri, c) İl özel idarelerine ait taşınmazlar açısından valiler, ç) Belediyelere ait taşınmazlar açısından belediye başkanlıkları, yürütür. 22

23 (EK 1)...NE/NA 29/01/2004 tarihli ve 5084 sayılı Kanunun 5 inci maddesi çerçevesinde bedelsiz irtifak hakkından / bedelsiz kullanım izni hakkından yararlanmak istiyorum. Şahsım, yatırım ve taşınmaz ile ilgili bilgiler aşağıda gösterilmiş olup, istenilen belgeler dilekçe ekinde sunulmuştur. Gereğini arz ederim..../.../ EK: adet belge. Kişi veya Yetkili Temsilcinin Adı Soyadı Tüzel Kişilerin Unvanı İmza / Kaşe TALEP FORMU Y A T I R I M C I Adı, Soyadı,T.C. Kimlik No./ Unvanı Kanuniî Temsilci sinin Adı Unvanları Telefon Numaraları Vergi Sicil No Oda Sicil No Adres T Tapu Bilgileri 1. Taşınmaz 2. Taşınmaz 3. Taşınmaz A İli Ş İlçe I Mah/Köy N Mevkii/Yöresi M Pafta No/Cilt No A Parsel No/Sıra No Z Yüz Ölçümü (m2) Yatırım Yapılacak Alan (m²) Y Konusu A Türü T İstihdam Kapasitesi (Kişi) I Faaliyete Geçme Tarihi R Toplam Sabit Yatırım Tutarı (YTL) I M Yatırımın Tamamlanma Süresi (Yıl) Sair Hususlar 23

24 (EK 2) TARİHLİ VE 5084 SAYILI KANUNA GÖRE YATIRIMCILARDAN İSTENECEK BELGELER LİSTESİ BELGENİN KİŞİ SIRA NO TARİHİ NO'SU ADEDİ MAHİYETİ GERÇEK TÜZEL 1 Yatırım Bilgi Formu * + + Organize sanayi bölgesinde boş yer 2 bulunmadığına ve yatırımın bu alanlarda + + yapılamayacağına ilişkin belge ** Endüstri bölgesinde boş yer 3 bulunmadığına ve yatırımın bu alanlarda + + yapılamayacağına ilişkin belge *** 4 Yatırım Takip Formu + + Avan Proje (Çap Üzerine Tesislerin 5 Yerleşimini ve Ölçülerini Gösterir + + Vaziyet Planı) 6 Oda Sicil Kayıt Örneği Banka Referans Mektubu Vergi Borcu Bulunmadığına İlişkin + Belge + 9 İşletme Hesabı Özeti + 10 İşletmenin Son Üç Yıllık Bilançosu + / + 11 Son Üç Yıllık Mali Tablolar + / + 12 Halka Açık A.Ş.'lerde, Halka Açılma Oranını Gösteren Belge + 13 Şirket Ana Sözleşmesi + 14 Kanuni Temsilcilerin İmza Sirküleri ve Adresleri + 15 İstenecek Diğer Belgeler + + NOT: ( + ) : Karşısında artı işareti olan belgeler ilgili sütundaki kişiden istenir. ( ) : Karşısında eksi işareti olan belgeler ilgili sütundaki kişiden istenmez. (+/ ) : Karşısında artı veya aynı zamanda eksi işareti olan belgeler ilgili kişide varsa istenir. * : Bu formun tüm sayfaları yatırımcı tarafından tasdik edilecektir. ** : Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanlığından alınacaktır. *** : Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'ndan alınacaktır. 24

25 YATIRIM VE İSTİHDAMI TEŞVİK AMAÇLI ÖN İZİN SÖZLEŞMESİ I. BÖLÜM GENEL ŞARTLAR (EK 3) Madde 1.. ili,.. ilçesi,. köyü/mahallesi, mevkiinde bulunan mülkiyeti ait. ada/cilt,.pafta/sayfa,... parsel/sıra numaralı ve.m² yüz ölçümlü taşınmazın üzerinde. kişiye en az beş yıl boyunca istihdam sağlayacak. amaçlı tesisler kurulması ve ileride kurulacak bedelsiz irtifak hakkına/kullanma iznine esas ve hazırlık olması amacıyla, imar planı bulunmayan bu taşınmazın imar planının ve uygulamasının yaptırılmasına ve imar planında taşınmazın talebe uygun amaca ayrılmasına/taşınmazın üzerinde yapılacak tesislere ilişkin uygulama projesinin yapılarak/yaptırılarak yetkili birimlere onaylatılmasına imkân vermek üzere. (gerçek veya tüzel kişinin adı veya ünvanı) ön izin verilmiştir. Ön izin verilen alanın sınırı: (Bitişik parsellerin, tapulama görmüşse parsel numaraları, tapulama görmemişse maliklerinin isimleri yön belirtilerek yazılır. Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerde ise, belirleyici özellikleri kaydedilir). Niteliği: (Taşınmazın cinsine göre, varsa bina ve müştemilâtı, ekili ve dikili şeyler ile bunların kime ait olduğu yazılır). Madde 2 Bedelsiz ön izin süresi...ay/yıldır. Bu süre ön izin sözleşmesinin taraflarca imzalandığı tarihte başlar. Madde 3 Bedelsiz ön izin süresi içinde bu taşınmazın imar planı ve uygulaması yatırımcı tarafından yaptırılacak ve taşınmazın imar planında talebe uygun amaca ayrılması sağlanacak/taşınmazın üzerinde yapılacak tesislere ilişkin uygulama projesi yapılarak/yaptırılarak yetkili birimlere onaylatılacaktır. Ön izin süresi içerisinde taşınmaz yatırımcıya teslim edilmeyecek, üzerinde fiilen herhangi bir inşaî faaliyette bulunulmayacak ve hafriyat dökülmeyecektir. Madde 4 Bedelsiz ön izin süresi içerisinde, 3 üncü maddede sayılan şartların yatırımcı tarafından yerine getirilememesi halinde yatırımcı tarafından talep edilmesi ve ilgili idare tarafından gerekçelerin uygun bulunması durumunda ön izin süresi... aya/yıla kadar uzatılabilir. Bu süre içerisinde de gerekli işlemlerin tamamlanmaması durumunda, ön izin iptal edilecek ve ön izin sahibi tarafından ilgili idareden herhangi bir hak ve tazminat talebinde bulunulmayacaktır. Madde 5 Bedelsiz ön izin verilen gerçek veya tüzel kişi tarafından, ön izin süresi içerisinde yukarıda belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmesi hâlinde; talep konusu taşınmaz üzerinde, ilgili idarelerce daha sonra belirlenecek koşullar dâhilinde tapu sicil müdürlüğünde resen resmî senet düzenlenmek suretiyle, 5084 sayılı Kanunun 5 inci maddesine ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin "Yatırım ve İstihdamın Teşviki Amacıyla Bedelsiz İrtifak Hakkı Tesis Edilmesine ve Bedelsiz Kullanma İzni Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar"a göre, adına bedelsiz ön izin verilen gerçek veya 25

26 tüzel kişi lehine kırkdokuz yıl süreli bağımsız ve sürekli nitelikli bedelsiz irtifak hakkı kurulacaktır. Madde 6 Sözleşme ile ilgili bütün vergi, resim, harç, katkı payları ve benzeri malî yükümlülükler ön izin sahibine aittir. Madde 7 Ön izin sahibi bu hakkını devredemez. Madde 8 Bu sözleşmede belirtilen yükümlülüklere uyulmadığının tespit edilmesi halinde protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın bedelsiz olarak verilen ön izin iptal edilir. Madde 9 Bu sözleşmede hüküm bulunmayan hallerde ilgili mevzuat hükümleri uygulanır. Madde 10 Uyuşmazlıkların çözüm yeri taşınmazın bulunduğu yerin icra daireleri ve mahkemeleridir. II. BÖLÜM ÖZEL ŞARTLAR Bu sözleşmede yazılı hususları olduğu gibi kabul ve taahhüt ederim. İLGİLİ İDARE YETKİLİSİ ÖN İZİN SAHİBİ 26

27 YATIRIM VE İSTİHDAMIN TEŞVİKİ AMACIYLA TAŞINMAZ VERİLMESİNE İLİŞKİN BEDELSİZ İRTİFAK HAKKI SÖZLEŞMESİ (Ek 4) Madde 1 Üzerinde Bedelsiz İrtifak Hakkı Kurulacak Taşınmazın Tapu Kaydı İli : İlçesi : Köyü : Ada No/Cilt No : Parsel No/Sayfa No : Vasfı : Yüz Ölçümü : Madde 2 Bedelsiz İrtifak Hakkının Süresi, Başlama ve Bitiş Tarihi Birinci maddede nitelikleri belirtilen... m² yüzölçümlü taşınmazın üzerinde aşağıdaki koşullarla bağımsız ve sürekli nitelikli bedelsiz irtifak hakkı kurulmuştur. Hakkın süresi kırkdokuz yıldır. Bu hak tapuya tescil tarihinde başlayacaktır. Madde 3 Hak Sahibi (Bu kısma bedelsiz irtifak hakkı tesis edilen gerçek veya tüzel kişinin adı, soyadı, T.C. kimlik no veya unvanı ve adresi yazılacaktır). Madde 4 Bedelsiz İrtifak Hakkının Konusu Birinci maddede belirtilen taşınmazın üzerinde,...yapılacak ve bu amaçlarda kullanılacaktır (Boş bırakılan kısma taşınmaz üzerinde yapılacak yatırımın türü ve konusu yazılacaktır). Madde 5 İstihdam Edilecek Kişi Sayısı (Bu kısma yapılacak tesislerde fiilî ve sürekli olarak çalıştırılacak işçi sayısı yazılacaktır). Madde 6 İrtifak Hakkına Konu Taşınmazın Kullanım Şekli 27