KONYA TİCARET ODASI İÇİNDEKİLER. 1- Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) 2 Konya Hizmet Sektörü Güven Endeksi (KOHİZ)

Transkript

1 Ekim 2014

2 KONYA TİCARET ODASI İÇİNDEKİLER 1- Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) 2 Konya Hizmet Sektörü Güven Endeksi (KOHİZ) 3 Konya İnşaat Sektörü Güven Endeksi (KOİN) 4 - Konya İstihdam İzleme Bülteni 5 - Konya Dış Ticaret Bülteni

3 KONYA PERAKENDE GÜVEN ENDEKSİ HABER BÜLTENİ Sayı 32 Konya perakendesinde beklentiler geçen aya ve geçen yıla göre düştü: Eylül ayında TEPE -12,1 değerini alırken, KOPE -0,6 değerini aldı. Haziran 2014 ten itibaren pozitif değer alan Konya perakendesi eylül ayında negatif değer aldı. KOPE, geçen yılın aynı dönemine göre 5,7 puan, TEPE ise 10,5 puan düştü. KOPE, bir önceki aya göre ise 6,2 puan düştü. Konya perakendesi, eylül ayında Türkiye genelinden ve AB-28 den daha iyi bir değer aldı. Perakende güven endeksi, geçen aya göre hem Konya da hem de Türkiye ve AB-28 de düştü. Konya perakendesinin düşmesinde önümüzdeki 3 aydaki satış beklentisindeki düşüş, geçtiğimiz üç ayda işlerin gidişatındaki kötüleşme ve mevcut stok değişimindeki artış etkili oldu. Konya perakendesinde geçmiş döneme göre işlerdeki toparlanma algısı geçen aya düştü. Benzer şekilde önümüzdeki döneme ilişkin sipariş, satış, satış fiyatı ve istihdam beklentilerde geçen aya ve yıla göre düşüş yaşandı. Şekil-1. KOPE ile TEPE karşılaştırılması* (Eylül 2013 Eylül 2014) 10,0 5,0 0,0-5,0-10,0-15,0-20,0 KOPE (Konya TO) TEPE (Türkiye - TEPAV) AB-28 *Mevsimsellikten arındırılmamış seriler Tablo-1. Konya Perakende Güven Endeksi* % Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık ,6 2,7 7,9 2,6 1,0-3,4 4,9-1,8-4,1-6,6-9, ,6 2,6 4,9 5,9 1,3-1,0-1,0 6,0 5,1 3,2-2,3-1, ,2-3,9-6,4-3,1-3,2 2,3 6,0 5,6-0,6 1

4 KONYA PERAKENDE GÜVEN ENDEKSİ Konya satış beklentisinde hem Türkiye genelinden hem AB-28 den daha iyi performans sergiledi: Eylül 2014 te Konya da faaliyet gösteren perakendecilerin yüzde 39,7 si önümüzdeki 3 ayda işlerinde iyileşme beklerken, işlerinde kötüleşme bekleyenlerin oranı yüzde 31,7 düzeyinde oldu. Gelecek 3 aydaki satış beklentilerde Ağustos 2014 e göre 1,7 puanlık, Eylül 2013 e göre ise 9,3 puanlık düşüş görüldü. Gelecek 3 aya ilişkin satış beklentileri Konya satış beklentisinde, Eylül 2014 te hem Türkiye genelinden hem AB-28 den daha iyi performans sergiledi. Şekil-2. Önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentisi* (%arttı %azaldı) (Eylül 2013 Eylül 2014) 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0 KOPE (Konya TO) TEPE (Türkiye - TEPAV) AB-28 Tablo-2. Önümüzdeki 3 aya ilişkin beklenti* (%arttı %azaldı) % Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık ,3 48,3 40,7 21,0 6,0 7,3 21,7 4,3-3,3-2,0-4, ,7 30,3 34,7 28,3 12,7 10,0 20,0 18,3 17,3 4,0 0,0 10, ,3 6,3 4,3 8,7 4,0 16,7 18,0 9,7 8,0 2

5 KONYA PERAKENDE GÜVEN ENDEKSİ İşlerdeki toparlanma algısı hem geçen aya hem de geçen yıla göre düştü: Ağustos 2014 te yükselen işlerdeki toparlanma algısı Eylül ayında tekrar düştü. Eylül de işlerdeki toparlanma algısında, geçen aya göre 2,6 puanlık, geçen yılın aynı ayına göre ise 4,3 puanlık düşüş oldu. İşlerinin geçen yılın aynı dönemine göre arttığını belirtenlerin oranı Eylül 2014 te bir önceki aya göre 1,3 puan arttı ve yüzde 21,3 oldu. İşlerinin geçen yılın aynı dönemine göre azaldığını belirtenlerin oranı ise bir önceki aya göre 4 puan artarak yüzde 48,7 oldu. İşlerinin geçen yıla göre değişmediğini belirtenlerin oranı ise yüzde 30 oldu. Eylül ayında Konya daki perakendecilerin işlerdeki toparlanma algısı Türkiye genelindeki perakendecilere göre daha iyi performans gösterdi. Şekil-3. İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumu* (%arttı %azaldı) (Eylül 2013 Eylül 2014) 0,0-10,0-20,0-30,0-40,0-50,0-60,0-70,0 KOPE (Konya TO) TEPE (Türkiye - TEPAV) Tablo-3. İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumu* (%arttı %azaldı) % Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık ,7-25,3-23,7-22,3-35,0-37,7-22,3-34,3-30,0-23,0-30, ,0-26,7-35,0-30,8-30,3-27,8-37,1-28,3-23,0-15,0-29,0-16, ,0-27,0-28,3-25,7-27,0-30,3-33,7-24,7-27,3 3

6 KONYA PERAKENDE GÜVEN ENDEKSİ En iyi performansı mobilya ve ev eşyaları sektörü gösterdi: Konya da perakende sektöründe eylül ayında en iyi performansı mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri sektörü sergiledi. Bu sektörü, tekstil, hazır giyim ve ayakkabı sektörü takip etti. Elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyon sektörü ve motorlu taşıtlar sektöründe bir önceki yıla göre değişim yaşanmadı. Birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar sektöründe ise geçen yıla göre düşüş ortalama düşüşten daha az oldu. Diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, zücaciye, kırtasiye, vb.) ve yiyecek, içecek ve tütün ürünleri sektörlerinde ise geçen yıla göre düşüş ortalama düşüşten daha fazla oldu. Geçen yıla göre en fazla düşüş yiyecek, içecek ve tütün ürünleri sektöründe oldu. Şekil-4. Alt sektör bazında KOPE nin Eylül 2014 te bir önceki yıla göre değişimi (puan) 6,0 4,0 2,0 0,0-2,0-4,0-6,0-8,0-10,0-12,0 5,1 Ortalama BYS mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri 2,5 Tekstil, hazır giyim ve ayakkabı 0,0 Elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar 0,0 Motorlu taşıtlar -1,9 Birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar -7,2 Diğer -10,6 Yiyecek, içecek ve tütün ürünleri 4

7 KONYA PERAKENDE GÜVEN ENDEKSİ Göstergelere göre Konya perakendesi Türkiye geneline göre daha iyi: Konya ve Türkiye, perakende güven endeksi anketi sorular bazında karşılaştırıldığında Konya nın önümüzdeki dönemdeki satış fiyatı beklentisi dışındaki göstergelerde Türkiye ye göre daha iyi bir performans sergilediği görüldü. Konya perakendesinde geçtiğimiz üç ayda işlerin gelişiminde geçen aya göre düşüş yaşanırken geçen yıla göre artış yaşandı. Önümüzdeki dönemde mağaza sayısı beklentisi dışında Konya perakendesinde tüm beklenti ve mevcut durumlarda hem geçen aya hem de geçen yıla göre düşüşler görüldü. Tablo-4. KOPE ve TEPE soru bazında detaylı sonuçlar* (puan) Sorular KOPE (Konya) 09/2013 KOPE (Konya) 08/2014 KOPE (Konya) 09/2014 Bir önceki aya göre değişim 09/2014 Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim 09/2014 TEPE (Türkiye) 09/2014 Geçtiğimiz üç ayda işlerinizin gelişimi ne yönde oldu? -12,0-2,3-8,3-6,0 3,7-41,1 Mevcut stok düzeyiniz hakkında 10,0 9,3-1,3-10,7-11,3 10,9 ne düşünüyorsunuz? 1 Tedarikçilerden siparişlerinizin önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? Satışlarınızın önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? İstihdam ettiğiniz personel sayısının önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? Satış fiyatlarınızın önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? İşleriniz geçen yılın aynı dönemine göre bu yıl nasıl gelişti? Mağaza sayınızın gelecek yıl nasıl değişmesini bekliyorsunuz? 12,7 5,0-5,3-10,3-18,0-17,6 17,3 9,7 8,0-1,7-9,3-6,3 9,7 7,0 2,7-4,3-7,0-1,0 14,3 11,3 9,7-1,7-4,7 40,3-23,0-24,7-27,3-2,7-4,3-47,2 6,7 8,0 10,3 2,3 3,7 6,8 1 Stok düzeyinde pozitif değer stok düzeyinin normalin altında olduğunu ifade etmektedir. Tablo-4 deki (-) değerler negatif beklentilerin pozitif beklentilerden fazla olduğunu ifade etmektedir. 5

8 KONYA PERAKENDE GÜVEN ENDEKSİ Perakende güveni en çok Yunanistan ve Macaristan da arttı: AB-28 ülkeleri ve Türkiye nin Perakende Güven Endeksi değerlerine bakıldığında Yunanistan ve Macaristan ın geçen yıla göre en fazla artış yaşanan ülke olduğu görüldü. Yunanistan ve Macaristan ı, Güney Kıbrıs, İsveç, İspanya, Danimarka ve Portekiz takip etti. Türkiye, AB-28 ve Euro Bölgesinde geçen yıla göre perakende güveninde düşüş görüldü. Türkiye perakende güven endeksinde geçen yıla göre en kötü performans sergileyen 2 ülkeden biri oldu. Euro Bölgesi Perakende Güven Endeksi, geçen yıla göre AB-28 e ve Türkiye ye oranla daha iyi performans sergiledi. Tablo-5. AB-28 Ülkeleri ve Türkiye nin Perakende Güven Endeksi karşılaştırmaları (Eylül 2013 e göre) Ülkeler/ (Puan) Eylül 2013 e göre Perakende Güven Endeksi ndeki Değişim Macaristan 17,1 Yunanistan 17,1 Güney Kıbrıs Rum Yönetimi 15,7 İsveç 15,5 İspanya 10,2 Danimarka 9,9 Portekiz 9,9 Slovakya 7,7 Litvanya 6,1 Hırvatistan 5,0 Hollanda 4,5 Çek Cumhuriyet 3,7 Romanya 3,2 Slovenya 3,1 Polonya 2,0 İtalya -0,4 Letonya -0,7 Estonya -2,5 Malta -2,5 Avusturya -2,9 Euro Bölgesi-18-3,1 AB-28-4,0 Belçika -6,9 Finlandiya -7,0 Bulgaristan -7,1 Almanya -7,6 Fransa -10,0 Türkiye -10,5 İngiltere -13,9 6

9 KONYA HİZMETLER SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ HABER BÜLTENİ Sayı 12 Konya Hizmetler Sektörü Güven Endeksi yükselişini sürdürüyor: Konya Hizmetler Sektörü Güven Endeksi, Eylül 2014 te bir önceki aya göre 2,8 puan yükselerek, geçen yılın aynı dönemine göre ise 6,8 puan düşerek 9,8 puan değerini aldı. Türkiye genelini temsil eden hizmetler sektörü güven endeksi Eylül 2014 te bir önceki aya göre 1,3 puan, geçen yılın aynı dönemine göre ise 2,1 puan düşerek 1,9 değerini aldı. AB-28 hizmetler sektörü güven endeksi ise 5,9 puan değerini aldı. Hizmetler Sektörü Güven Endeksi, geçen yıla göre Konya da ve Türkiye de düşerken, AB-28 de yükseldi. Konya hizmetler sektörü güven endeksi eylül ayında hem Türkiye de hem de AB-28 den daha iyi performans sergiledi. Hizmetler sektörü güven endeksinin artmasında geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu ve geçtiğimiz 3 ayda işlere olan talep durumundaki artış etkili oldu. Şekil-1. Hizmetler Sektörü Güven Endeksi karşılaştırılması* (Eylül 2013 Eylül 2014) 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0-5,0-10,0 Konya (Konya TO) Türkiye (TÜİK) AB-28 *Mevsimsellikten arındırılmamış seriler Tablo-1. Konya Hizmetler Sektörü Güven Endeksi* % Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık ,6 20,1 11,2 11, ,3-0,1-5,6-2,6-4,1 1,7 0,9 7,0 9,8 7

10 KONYA HİZMETLER SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ Konya hizmetler sektörünün gelecek beklentisi geçen aya ve geçen yıla göre düştü: Önümüzdeki 3 ayda verilen hizmetlere talep beklentisinin denge değeri Eylül 2014 te bir önceki aya göre 9,3 puan, geçen yılın aynı dönemine göre ise 3 puan düşerek 36 puan değerini aldı. Önümüzdeki 3 ayda verilen hizmetlere talep beklentisi 3 aylık yükselişin ardından eylül ayında düştü. Önümüzdeki 3 ayda verilen hizmetlere talep beklentisi geçen yıla göre Konya da ve Türkiye de düşerken, AB-28 de yükseldi. Konya, hem Türkiye hem de AB-28 den daha iyi performans sergiledi. Eylül 2014 te Konya da hizmetler sektöründe faaliyet gösteren firmaların yüzde 56,3 ü önümüzdeki 3 ayda verdikleri hizmetlere olan talepte artış beklerken, talepte düşme bekleyenlerin oranı yüzde 20,3 düzeyinde oldu. Şekil-2. Önümüzdeki 3 ayda verilen hizmetlere talep beklentisi* (%arttı %azaldı) (Eylül 2013 Eylül 2014) 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0 Konya (Konya TO) Türkiye (TÜİK) AB-28 Tablo-2. Önümüzdeki 3 ayda verilen hizmetlere talep beklentisi* (%arttı %azaldı) % Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık ,0 35,3 29,0 26, ,0 38,7 36,0 34,3 28,0 31,0 36,7 45,3 36,0 8

11 KONYA HİZMETLER SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ Eylül ayının lideri; yayımcılık faaliyetleri oldu: Eylül ayında Konya da hizmetler sektörüne alt sektörler itibariyle bakıldığında yayımcılık faaliyetleri sektörü en iyi performansı gösteren sektör oldu. Bu sektörü danışmanlık faaliyetleri sektörü takip etti. Bu 2 sektör dışındaki tüm sektörlerde geçen yıla göre düşüş yaşandı. Sağlık işleri ve sosyal hizmetler, oteller ve restoranlar, bilgisayar ve ilgili hizmetler ve finansal hizmetler sektörlerindeki düşüş ortalama düşüşün altında oldu. Eğitim, hizmet faaliyetleri, ulaştırma hizmetleri ve posta ve telekomünikasyon hizmetleri sektörlerindeki düşüş ise ortalama düşüşten daha fazla oldu. Posta ve telekomünikasyon hizmetleri sektörü geçen yıla göre en fazla düşüş yaşanan sektör oldu. Şekil-4. Alt sektörler bazında endeksin Eylül 2014 te bir önceki yıla göre değişimi (puan) Yayımcılık faaliyetleri 16,7 Danışmanlık faaliyetleri 7,2 Sağlık işleri ve sosyal hizmetler -1,2 Oteller ve restoranlar -2,7 Bilgisayar ve ilgili hizmetler -3,1 Finansal hizmetler -6,6 Eğitim -13,3 Hizmet faaliyetleri -16,0 Ulaştırma hizmetleri Posta ve telekomünikasyon hizmetleri -38,5-16,6 Ortalama -50,0-40,0-30,0-20,0-10,0 0,0 10,0 20,0 9

12 KONYA HİZMETLER SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ Firmaların yüzde 29 u faaliyetlerinde hiçbir kısıt görmüyor: Konya da hizmetler sektöründe faaliyetleri kısıtlayan faktörler geçen yıla göre incelendiğinde talep yetersizliğinde, işgücü eksikliğinde ve finansal kısıtlarda düşüş olurken, diğer faktörler, materyal veya ekipman eksikliğinde artış olmuştur. Faaliyetleri kısıtlayan hiçbir şeyin olmadığını söyleyenlerde de artış yaşanmıştır. Hizmetler sektöründe faaliyet gösteren firmaların yüzde 28,7 si faaliyetlerini kısıtlayan hiçbir şey olmadığını belirtmiştir. Firmaların yüzde 22 si finansal kısıtların, yüzde 21 i diğer faktörlerin, yüzde 20 si talep yetersizliğinin, yüzde 4,7 si işgücü eksikliğinin ve yüzde 3,7 si materyal veya ekipman eksikliğinin faaliyetlerini kısıtladığını vurgulamıştır. Şekil-5. Faaliyetleri kısıtlayan temel etkenlerin Eylül 2014 te bir önceki yıla göre değişimi (puan) 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0-2,0-4,0-6,0-8,0 9,0 Hiçbir şey 2,7 0,7 Diğer faktörler Materyal veya ekipman eksikliği -1,3 Talep yetersizliği -5,3-5,7 İşgücü eksikliği Finansal kısıtlar 10

13 KONYA HİZMETLER SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ Konya hizmetler sektörü, Türkiye ye göre gelecekten daha umutlu: Konya ve Türkiye, hizmetler sektörü güven endeksi anketi sorular bazında karşılaştırıldığında Konya nın geçtiğimiz üç ayda işlerin durumu ve şirketin verdiği hizmetlere talep hariç geçmiş döneme göre işlerin durumunda ve gelecek beklentilerin hepsinde Türkiye ye göre daha iyi bir performans sergilediği görüldü. Konya da gelecek üç ayda verilen hizmetlere olan fiyat talep beklentisi dışındaki tüm beklenti ve mevcut durumlarda geçen yıla göre düşüş yaşandı. Tablo-2. Soru bazında detaylı sonuçlar* (puan) Sorular Geçtiğimiz üç ayda işleriniz nasıl değişti? Geçtiğimiz üç ayda şirketinizin verdiği hizmetlere olan talep nasıl değişti? Gelecek üç ayda şirketinizin verdiği hizmetlere olan talebin ne yönde değişmesini bekliyorsunuz? Geçtiğimiz üç ayda şirketinizin toplam çalışan sayısı nasıl değişti? Gelecek üç ayda şirketinizin toplam çalışan sayısının ne yönde değişmesini bekliyorsunuz? Gelecek üç ayda şirketinizin verdiği hizmetlerin fiyatlarının ne yönde değişmesini bekliyorsunuz? Geçen yılın aynı dönemine göre iş hacminizde (hizmet satışlarınızda) nasıl bir gelişme oldu? Konya (Konya TO) 09/2013 Konya (Konya TO) 08/2014 Konya (Konya TO) 09/2014 Bir önceki aya göre değişim 09/2014 Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim 09/2014 Türkiye (TÜİK) 09/2014 0,3-12,7-4,3 8,3-4,7 0,7 10,3-11,7-2,3 9,3-12,7 0,5 39,0 45,3 36,0-9,3-3,0 4,4 7,0 3,7 5,7 2,0-1,3-5,9 23,7 12,7 14,0 1,3-9,7-2,9 20,0 18,3 20,0 1,7 0,0 0,5 8,0-8,0 1,7 9,7-6,3 11

14 KONYA HİZMETLER SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ Geçen yıla göre Türkiye, AB-28 ve Euro Bölgesinden daha kötü performans sergiledi: AB-28 ülkeleri ve Türkiye nin Hizmetler Sektörü Güven Endeksi değerlerine bakıldığında Güney Kıbrıs ın geçen yıla göre en fazla artış yaşanan ülke olduğu görüldü. Güney Kıbrıs ı; Yunanistan, Slovenya, İspanya, Portekiz ve Macaristan takip etti. Euro Bölgesi Hizmetler Sektörü Güven Endeksi, geçen yıla göre AB- 28 ve Türkiye ye oranla daha iyi performans sergiledi. Türkiye geçen yıla göre düşüş yaşayan 10 ülkeden biri olurken, geçen yıla göre en fazla düşüş ise Hırvatistan da yaşandı. Tablo-3. AB-28 Ülkeleri ve Türkiye nin Hizmetler Sektörü Güven Endeksi karşılaştırmaları (Eylül 2013 e göre) Ülkeler/ (Puan) Eylül 2013 e göre Hizmetler Sektörü Güven Endeksi ndeki Değişim Güney Kıbrıs Rum Yönetimi 32,9 Yunanistan 21,8 Slovenya 19,6 İspanya 16,2 Portekiz 16,1 Macaristan 13,6 Malta 8,5 Slovakya 8,4 İtalya 6,2 Hollanda 6,1 Çek Cumhuriyet 4,7 İngiltere 3,9 Euro Bölgesi-18 3,2 Polonya 3,1 AB-28 2,9 Romanya 1,6 Fransa 1,5 Danimarka -1,4 Belçika -1,7 Türkiye -2,1 Almanya -2,3 Letonya -6,0 Litvanya -7,0 İsveç -8,6 Finlandiya -9,3 Avusturya -9,5 Bulgaristan -10,0 Estonya -11,1 Hırvatistan -17,1 12

15 KONYA İNŞAAT SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ HABER BÜLTENİ Sayı 12 Konya İnşaat Sektörü Güven Endeksi, geçen aya ve geçen yıla göre düştü: Konya İnşaat Sektörü Güven Endeksi, Eylül 2014 te hem bir önceki aya göre hem de geçen yılın aynı dönemine göre 7,8 puan düşerek -14,1 puan değerini aldı. Türkiye genelini temsil eden inşaat sektörü güven endeksi Eylül 2014 te bir önceki aya göre 1,3 puan düşerek, geçen yılın aynı dönemine göre ise 1,8 puan yükselerek -19,1 puan değerini aldı. AB-28 de inşaat sektörü güven endeksi ise -18,8 puan değerini aldı. İnşaat sektörü güven endeksi; geçen yıla göre Konya da düşerken, Türkiye genelinde ve AB- 28 de yükseldi. Buna rağmen Konya inşaat sektörü güven endeksi Eylül 2014 te hem Türkiye genelinden hem de AB-28 den daha yüksek değer aldı. Şekil-1. İnşaat Sektörü Güven Endeksi karşılaştırılması* (Eylül 2013 Eylül 2014) 10,0 5,0 0,0-5,0-10,0-15,0-20,0-25,0-30,0-35,0 Konya (Konya TO) Türkiye (TÜİK) AB-28 *Mevsimsellikten arındırılmamış seriler Tablo-1. Konya İnşaat Sektörü Güven Endeksi* % Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık ,3-12,5-11,5-13, ,3 6,5-0,3-6,8-5,0-3,8-10,0-6,3-14,1 13

16 KONYA İNŞAAT SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ Konya da inşaat sektöründeki mevcut siparişler geçen aya ve geçen yıla göre düştü: Mevcut sipariş durumunun denge değeri Eylül 2014 te bir önceki aya göre 3,6 puan, geçen yılın aynı dönemine göre ise 9,1 puan düşerek -23,1 puan değerini aldı. Eylül 2014 te Konya da inşaat sektöründe faaliyet gösteren firmaların yüzde 7,5 i mevcut siparişlerinin normalin üzerinde olduğu belirtirken, yüzde 30,7 si normalin altında olduğunu, yüzde 61,8 i de normal seviyede olduğu ifade etmiştir. Mevcut siparişlerin durumu geçen yıla göre Konya da ve Türkiye genelinde düşerken, AB-28 de yükseldi. Konya inşaat sektöründeki mevcut sipariş durumu eylül ayında hem Türkiye hem de AB-28 e göre daha iyi performans gösterdi. Şekil-2. Mevcut siparişlerin durumu* (%normalin üzeri %normalin altı) (Eylül 2013 Eylül 2014) 0,0-5,0-10,0-15,0-20,0-25,0-30,0-35,0-40,0-45,0 Konya (Konya TO) Türkiye (TÜİK) AB-28 Tablo-2. Mevcut siparişlerin durumu* (%normalin üzeri %normalin altı) % Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık ,0-17,0-15,0-27, ,0-19,0-19,0-28,0-26,5-19,5-28,0-19,5-23,1 14

17 KONYA İNŞAAT SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ Önümüzdeki döneme ilişkin çalışan sayısı beklentisi düşmeye devam ediyor: Önümüzdeki 3 aydaki çalışan sayısı beklentisi Eylül 2014 te bir önceki aya göre 12 puan, geçen yılın aynı dönemine göre 6,5 puan düşerek -5 puan değerini aldı. Eylül 2014 te Konya da inşaat sektöründe faaliyet gösteren firmaların yüzde 22,6 sı önümüzdeki 3 aydaki çalışan sayısında artış beklerken, çalışan sayısında düşüş bekleyenlerin oranı geçen aya göre 3,1 puan artarak yüzde 27,6 oldu. Çalışan sayısı beklentisinde geçen yıla göre Konya da düşüş yaşanırken, Türkiye genelinde ve AB-28 de artış yaşandı. Konya inşaat sektöründeki önümüzdeki döneme ilişkin istihdam beklentisi eylül ayında Türkiye den daha kötü, AB- 28 den daha iyi performans gösterdi. Şekil-3. Önümüzdeki 3 aydaki çalışan sayısı beklentisi* (%arttı %azaldı) (Eylül 2013 Eylül 2014) 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0-30,0 Konya (Konya TO) Türkiye (TÜİK) AB-28 Tablo-3. Önümüzdeki 3 aydaki çalışan sayısı beklentisi* (%arttı %azaldı) % Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık ,5-8,0-8,0 0, ,5 32,0 18,5 14,5 16,5 12,0 8,0 7,0-5,0 15

18 KONYA İNŞAAT SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ Eylül ayında en fazla düşüş bina dışı yapıların inşaatında oldu: Eylül ayında Konya da inşaat sektörüne alt sektörler itibariyle geçen yıla göre kıyaslandığında, tüm alt sektörlerde düşüş yaşanmıştır. Bina inşaatı sektöründeki düşüş ortalama düşüşten daha az olmuştur. Özel inşaat faaliyetleri ve bina dışı yapıların inşaatı sektörlerindeki düşüş ortalama düşüşten daha fazla olmuştur. Şekil-4. Alt sektörler bazında endeksin Eylül 2014 te bir önceki yıla göre değişimi (puan) 0,0-5,0-10,0-15,0 Ortalama -6,7-10,0-20,0-25,0-30,0-35,0-25,0 Bina inşaatı Özel inşaat faaliyetleri Bina dışı yapıların inşaatı 16

19 KONYA İNŞAAT SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ İnşaat faaliyetlerini en çok talep yetersizliği kısıtlıyor: Konya da inşaat sektöründe faaliyetleri kısıtlayan faktörler geçen yıla göre incelendiğinde, talep yetersizliğinde, diğer faktörlerde, hava şartlarında, işgücü eksikliğinde ve materyal veya ekipman eksikliğinde geçen yıla göre artış yaşanmıştır. Finansal kısıtlarda ise geçen yıla göre azalma olmuştur. Faaliyetlerini kısıtlayan faktör olmadığını söyleyen firmalarda da geçen yıla göre azalma oldu. İnşaat sektöründe faaliyet gösteren firmaların yüzde 24,7 si diğer faktörlerin, yüzde 24,2 si talep yetersizliğinin, yüzde 21,2 si finansal kısıtların, yüzde 10,6 sı işgücü eksikliğinin, yüzde 8,1 i hava şartlarının ve yüzde 2,5 i materyal veya ekipman eksikliğinin faaliyetlerini kısıtladığını vurgulamıştır. Faaliyetlerin kısıtlayan herhangi bir etken olmadığını ifade edenlerin oranı ise yüzde 8,6 dır. Şekil-5. İnşaat faaliyetlerini kısıtlayan temel etkenlerin Eylül 2014 te bir önceki yıla göre değişimi (puan) Talep yetersizliği 9,7 Diğer faktörler 6,2 Hava şartları 4,1 İşgücü eksikliği 2,1 Materyal veya ekipman eksikliği 0,5-9,9 Hiçbir şey -12,8 Finansal kısıtlar -15,0-10,0-5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 17

20 KONYA İNŞAAT SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ Konya inşaat sektöründe, geçtiğimiz döneme göre işlerde geçen yıla göre düşüş var: Konya ve Türkiye, inşaat sektörü güven endeksi anketi sorular bazında karşılaştırıldığında Konya nın beklentilerde ve mevcut durumlarda geçtiğimiz üç ayda inşaat yapma faaliyetleri ve önümüzdeki üç ayda çalışan sayısı beklentisi dışında Türkiye ye göre daha iyi performans sergilediği görüldü. Konya da gelecek üç ayda satış fiyatlarının değişimi dışındaki tüm göstergelerde geçen yıla göre düşüş yaşandı. Tablo-4. Soru bazında detaylı sonuçlar* (puan) Sorular Konya (Konya TO) 09/2013 Konya (Konya TO) 08/2014 Konya (Konya TO) 09/2014 Bir önceki aya göre değişim 09/2014 Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim 09/2014 Türkiye (TÜİK) 09/2014 Geçtiğimiz üç ayda inşaat (yapma) faaliyetleriniz nasıl değişti? Mevcut siparişlerinizin (mevsim normallerine göre) ne durumda olduğunu düşünüyorsunuz? Gelecek üç ayda şirketinizin toplam çalışan sayısının ne yönde değişmesini bekliyorsunuz? Gelecek üç ayda satış fiyatlarınızın ne yönde değişmesini bekliyorsunuz? Gelecek üç ayda şirketinizin yaptığı işlere olan talebin ne yönde değişmesini bekliyorsunuz? Geçtiğimiz üç ayda şirketinizin toplam çalışan sayısı nasıl değişti? 11,5-9,5-7,5 2,0-19,0-2,9-14,0-19,5-23,1-3,6-9,1-35,2 1,5 7,0-5,0-12,0-6,5-3,0 15,5 23,0 17,6-5,4 2,1 2,7 17,5 18,5 5,0-13,5-12,5 10,0-2,5-1,5 1,0-11,5 Geçen yılın aynı dönemine göre iş hacminizde nasıl bir gelişme oldu? 23,0 7,0-14,6-21,6-37,6 18

21 KONYA İNŞAAT SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ İnşaat sektörü güven endeksinde Türkiye, Euro Bölgesinden daha iyi performans sergiledi: AB-28 ülkeleri ve Türkiye nin İnşaat Sektörü Güven Endeksi değerlerine bakıldığında Slovakya nın geçen yıla göre en fazla artış yaşanan ülke olduğu görüldü. Slovakya yı Hollanda, Çek Cumhuriyeti, İspanya, Malta ve İngiltere takip etti. Geçen yıla göre en fazla düşüş ise Yunanistan da yaşandı. AB-28 İnşaat Sektörü Güven Endeksi, geçen yıla göre Euro Bölgesi ne ve Türkiye ye oranla daha iyi performans sergilerken Euro Bölgesi Türkiye nin gerisinde kaldı. Tablo-5. AB-28 Ülkeleri ve Türkiye nin İnşaat Sektörü Güven Endeksi karşılaştırmaları (Eylül 2013 e göre) Ülkeler/ (Puan) Eylül 2013 e göre İnşaat Sektörü Güven Endeksi ndeki Değişim Slovakya 27,5 Hollanda 24,1 Çek Cumhuriyet 21,3 İspanya 21,2 Malta 20,9 İngiltere 20,3 İsveç 18,4 Lüksemburg 16,0 Macaristan 13,8 Hırvatistan 9,8 Litvanya 9,5 Romanya 8,7 Polonya 7,5 Portekiz 7,4 AB-28 5,1 Danimarka 4,9 Güney Kıbrıs Rum Yönetimi 4,9 Slovenya 4,5 Belçika 3,5 Türkiye 1,8 Euro Bölgesi-18-0,1 Avusturya -0,9 Bulgaristan -1,0 Letonya -1,1 İtalya -3,7 Almanya -8,0 Estonya -9,9 Finlandiya -13,5 Fransa -16,0 Yunanistan -16,5 19

22 KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ HABER BÜLTENİ Sayı 32 Konya da en fazla istihdam sağlayan 7 ilden biri oldu: SGK verilerine göre Haziran 2014 te sigortalı ücretli (4/a) çalışanların sayısı Türkiye genelinde 13 milyon 351 bine yükselirken Konya da ise 289 bine yükselmiştir. Haziran 2013 ten Haziran 2014 e sigortalı ücretli sayısı Türkiye de 790 bin (yüzde 6,3) artarken Konya da 11 bin (yüzde 4,1) artmıştır. Son 5 yıllık dönem değerlendirildiğinde ise Konya daki sigortalı çalışan sayısı artış oranı (yüzde 62), Türkiye genelindeki sigortalı çalışan sayısı artış oranının (yüzde 49,6) üzerinde gözlemlenmiştir. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise sigortalı ücretli istihdamı son 1 ayda Konya da yüzde 0,3 artarken, Türkiye de 0,6 artmıştır. 2014) Tablo 1. Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı (Haziran, ; Mayıs Haziran Konya (4/a) Türkiye (4/a) Haziran Haziran Haziran Haziran 2013 (Fark) Haziran Haziran 2013 (Artış, %) 4,1 6,3 Haziran Haziran 2012 (Artış, %) 11,6 10,5 Haziran Haziran 2011 (Artış, %) 24,3 20,9 Haziran Haziran 2010 (Artış, %) 39,8 37,0 Haziran Haziran 2009 (Artış, %) 62,0 49,6 Haziran Mayıs 2014 (Fark)* Haziran Mayıs 2014 (Artış, %)* 0,3 0,6 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları 20

23 KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya, Haziran ayı verilerine göre sigortalı ücretli çalışan sayısı en fazla olan 7. ildir. Konya, Adana yı geride bırakmıştır. Son 1 yıldaki sigortalı ücretli artışına en fazla katkı sağlayan iller arasında Konya 13. sırada yer almıştır. Haziran 2013 ten Haziran 2014 e sigortalı ücretli çalışan sayısı değişiminde Konya, yüzde 4,1 lik artış oranı ile 81 il arasında 63. Sırada, istihdamın en fazla olduğu ilk 15 arasında ise 13. sırada yer almaktadır. Türkiye ve Konya daki sigortalı ücretli (4/a) çalışan sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer, Haziran 2014 te, Türkiye için 147,9 olurken Konya içinse 164,8 olmuştur. Şekil 1. Aylara Göre Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) 170,0 160,0 164,8 150,0 140,0 147,9 130,0 120,0 110,0 100,0 90,0 Türkiye Endeks Konya Endeks *Mevsimsellikten arındırılmış seriler Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları 21

24 KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya da kayıtlı kadın istihdamı 50 bine yaklaştı: SGK verilerine göre Haziran 2014 te sigortalı ücretli (4/a) kadın çalışan sayısı Türkiye genelinde yaklaşık 3 milyon 462 bin olurken Konya da ise 49 bin olmuştur. Haziran 2013 ten Haziran 2014 e sigortalı ücretli kadın çalışan sayısı Türkiye de 284 bin (yüzde 8,9) artarken Konya da 2 bin (yüzde 4,3) artmıştır. Son 5 yıllık dönem değerlendirildiğinde ise Konya daki sigortalı ücretli (4/a) kadın çalışan sayısı artış oranının (yüzde 98,1), Türkiye genelindeki sigortalı ücretli (4/a) kadın çalışan sayısı artış oranının (yüzde 65,4) üzerinde gözlemlenmiştir. Konya nın yükselen kadın istihdamına rağmen Konya hala kadın istihdamında Türkiye nin gerisindedir. Toplam istihdam içerisinde kadın istihdamının payı Türkiye genelinde yaklaşık yüzde 25,9 oranlarında seyrederken, Konya da bu oran Haziran 2014 te ancak yüzde 17,1 olarak gerçekleşmiştir. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda Konya da sigortalı ücretli kadın çalışan sayısı yüzde 0,6 azalırken, Türkiye de yüzde 0,9 artmıştır. 2014) Tablo 2. Sigortalı Ücretli (4/a) Kadın Çalışan Sayısı (Haziran, ; Mayıs - Haziran Konya (4/a) Türkiye (4/a) Konya daki Kadın İstihdamının Konya daki Toplam İstihdama Oranı (%) Haziran ,1 Haziran ,1 Haziran 2014 Haziran 2013 (Fark) Haziran 2014 Haziran 2013 (Artış, %) 4,3 8,9 Haziran 2014 Haziran 2012 (Artış, %) 21,3 18,1 Haziran 2014 Haziran 2011 (Artış, %) 31,2 29,2 Haziran 2014 Haziran 2010 (Artış, %) 53,5 47,4 Haziran 2014 Haziran 2009 (Artış, %) 98,1 65,4 Haziran Mayıs 2014 (Fark)* Haziran Mayıs 2014 (Artış, %)* -0,6 0,9 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları 22

25 KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya, Haziran ayı verilerine göre sigortalı ücretli kadın çalışan sayısı en fazla olan iller arasında 13. sıradadır. Son 1 yıldaki sigortalı ücretli kadın çalışan sayısı artışına en fazla katkı sağlayan iller arasında Konya 23. sırada yer almıştır. Haziran 2013 ten Haziran 2014 e sigortalı ücretli çalışan kadın çalışan sayısı değişiminde Konya, yüzde 4,3 lük artış oranı ile 81 il arasında 66. sırada, kadın istihdamının en fazla olduğu 15 il arasında da 15. sıradadır. Türkiye ve Konya daki sigortalı ücretli (4/a) kadın çalışan sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer, Haziran 2014 te, Türkiye için 165,2 olurken Konya içinse 193,8 olmuştur. Şekil 2. Aylara Göre Sigortalı Ücretli (4/a) Kadın Çalışan Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) 200,0 180,0 160,0 193,8 165,2 140,0 120,0 100,0 80,0 Türkiye Endeks Konya Endeks *Mevsimsellikten arındırılmış seriler Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları 23

26 KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya da işyeri sayısı 40 bini geçti: Haziran 2014 te işyeri sayısı Türkiye genelinde yaklaşık 1 milyon 648 bin olurken Konya da ise 40 bin olmuştur. Haziran 2013 ten Haziran 2014 e işyeri sayısı Türkiye de yaklaşık 61 bin (yüzde 3,8) artarken Konya da 795 (yüzde 2) artmış yaşanmıştır. Son 5 yılda Türkiye deki işyeri sayısı yüzde 40,1 artarken Konya da artış oranı ise yüzde 48,1 olmuştur. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda işyeri sayısı Konya da yüzde 0,2, Türkiye de yüzde 0,3 artmıştır. Tablo 3. İşyeri Sayısı (4/a) (Haziran, ; Mayıs-Haziran 2014) Konya (4/a) Türkiye (4/a) Haziran Haziran Haziran Haziran 2013 (Fark) Haziran Haziran 2013 (Artış, %) 2,0 3,8 Haziran Haziran 2012 (Artış, %) 8,0 9,0 Haziran Haziran 2011 (Artış, %) 18,1 17,9 Haziran Haziran 2010 (Artış, %) 32,6 30,0 Haziran Haziran 2009 (Artış, %) 48,1 40,1 Haziran Mayıs 2014 (Fark)* Haziran Mayıs 2014 (Artış, %)* 0,2 0,3 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları 24

27 KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya, Haziran 2014 verilerine göre işyeri sayısı en fazla olan iller arasında 6. sırada yer almıştır. Konya, son 1 yıldaki işyeri sayısı artışına katkıda bulunan iller arasında da Konya 13. sırada yer almıştır. Haziran 2013 ten Haziran 2014 e işyeri sayısı değişiminde Konya, yüzde 2 lik artış ile 81 il arasında 59. sıradadır. Konya, işyeri sayısının en fazla olduğu ilk 15 arasında 13. sırada yer almaktadır. İşyeri sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer Haziran 2014 te 153,3 olmuştur. Aynı dönemde Türkiye genelindeki işyeri sayısı 100 den 141,5 e yükselmiştir. Şekil 3. Aylara İşyeri Sayıları (4/a) (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) 160,0 150,0 140,0 130,0 153,3 141,5 120,0 110,0 100,0 90,0 Türkiye Endeks Konya Endeks *Mevsimsellikten arındırılmış seriler Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları 25

28 KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya da esnaf sayısı geçen aya ve geçen yıla göre azaldı: SGK verilerine göre Haziran 2014 te kendi hesabına çalışan kayıtlı esnaf (4/b) sayısı Türkiye genelinde yaklaşık 1 milyon 906 bin olurken Konya da ise 55 bin olmuştur. Haziran 2013 ten Haziran 2014 e kayıtlı esnaf sayısı Türkiye de 55 binin üzerinde (yüzde 2,8) azalırken Konya da yaklaşık 2 bin (yüzde 2,8) azalmıştır. Son 5 yılda Türkiye deki kayıtlı esnaf sayısı yüzde 0,6, Konya da ise yüzde 1,1 artmıştır. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda kayıtlı esnaf sayısı Konya da yüzde 0,5 azalırken Türkiye genelinde ise değişmemiştir. Tablo 4. Kayıtlı Esnaf (Kendi Hesabına Çalışan) (4/b) Sayısı (Haziran, ; Mayıs- Haziran 2014) Konya (4/a) Türkiye (4/a) Haziran Haziran Haziran Haziran 2013 (Fark) Haziran Haziran 2013 (Artış, %) -2,8-2,8 Haziran Haziran 2012 (Artış, %) -1,2-1,5 Haziran Haziran 2011 (Artış, %) 1,1 0,9 Haziran Haziran 2010 (Artış, %) -2,6 3,1 Haziran Haziran 2009 (Artış, %) 1,1 0,6 Haziran Mayıs 2014 (Fark)* Haziran Mayıs 2014 (Artış, %)* -0,5 0,0 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları 26

29 KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya, kendi hesabına çalışan kayıtlı esnaf sayısı en fazla olan iller arasında 6. sıradadır. Haziran 2013 ten Haziran 2014 e kendi hesabına çalışan kayıtlı esnaf sayısı değişiminde Konya, yüzde 2,8 lik azalış ile 81 il arasında 41. sıradadır. Türkiye ve Konya daki kendi hesabına çalışan kayıtlı esnaf sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer, Haziran 2014 te, Türkiye için 98,5 olurken Konya içinse 95,5 olmuştur. Şekil 4. Aylara Göre Kayıtlı Esnaf (Kendi Hesabına Çalışan) (4/b) Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) 110,0 105,0 100,0 98,5 95,0 95,5 90,0 Türkiye Endeks Konya Endeks *Mevsimsellikten arındırılmış seriler Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları 27

30 KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya da kayıtlı çiftçi sayısı azalmaya devam ediyor: SGK verilerine göre Haziran 2014 te tarım kapsamında çalışan kayıtlı çiftçi (4/b) sayısı Türkiye genelinde 911 bin olurken Konya da ise yaklaşık 50 bin olmuştur. Haziran 2013 ten Haziran 2014 e kayıtlı çiftçi sayısı Türkiye de 101 bin kadar (yüzde 10) azalırken Konya da yaklaşık 5 bin (yüzde 8,5) azalmıştır. Son 5 yılda Türkiye de kayıtlı çiftçi sayısı yüzde 21,3 oranında, Konya da ise yüzde 14,4 oranında azalmıştır. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda kayıtlı çiftçi sayısı Konya da yüzde 0,1 artarken Türkiye de yüzde 0,1 azalmıştır. Tablo 5. Kayıtlı Çiftçi (Tarım) (4/b) Sayısı (Haziran, ; Mayıs-Haziran 2014) Konya (4/a) Türkiye (4/a) Haziran Haziran Haziran Haziran 2013 (Fark) Haziran Haziran 2013 (Artış, %) -8,5-10,0 Haziran Haziran 2012 (Artış, %) -16,4-17,5 Haziran Haziran 2011 (Artış, %) -20,6-24,0 Haziran Haziran 2010 (Artış, %) -8,9-13,6 Haziran Haziran 2009 (Artış, %) -14,4-21,3 Haziran Mayıs 2014 (Fark)* Haziran Mayıs 2014 (Artış, %)* 0,1-0,1 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları 28

31 KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya, kayıtlı çiftçi sayısı en fazla olan iller arasında yaklaşık 50 bin çiftçi ile 1. sıradadır. Konya da kayıtlı çiftçiler Haziran 2014 verilerine göre Türkiye genelindeki kayıtlı çiftçilerin yaklaşık yüzde 5,5 ini oluşturmaktır. Haziran 2013 ten Haziran 2014 e kayıtlı çiftçi sayısı değişiminde Konya, yüzde 8,5 lik azalış ile 81 il arasında 16. sıradadır. Türkiye ve Konya daki kayıtlı çiftçi sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer, Haziran 2014 te, Türkiye için 78,4 olurken Konya için 85,3 olmuştur. Şekil 5. Aylara Göre Kayıtlı Çiftçi (Tarım) (4/b) Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) 110,0 105,0 100,0 95,0 90,0 85,0 80,0 75,0 85,3 78,4 Türkiye Endeks Konya Endeks *Mevsimsellikten arındırılmış seriler Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları 29

32 KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya da kamu çalışanı sayısı geçen yıla göre yüzde 7 arttı: SGK verilerine göre Haziran 2014 te kamu çalışanlarının (4/c) sayısı Türkiye genelinde yaklaşık 2 milyon 852 bin olurken Konya da ise 71 bini geçmiştir. Haziran 2013 ten Haziran 2014 e kamu çalışanı sayısı Türkiye de 189 bin (yüzde 7,1) artarken Konya da yaklaşık 5 bin (yüzde 6,8) artmıştır. Son 5 yılda Türkiye de kamu çalışanı sayısı yüzde 25,6 oranında, Konya da ise yüzde 26,2 oranında artmıştır. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda kamu çalışanı sayısı hem Konya da hem Türkiye genelinde yüzde 0,1 artmıştır. Tablo 6. Kamu Çalışanı (4/c) Sayısı (Haziran, ; Mayıs-Haziran 2014) Konya (4/a) Türkiye (4/a) Haziran Haziran Haziran Haziran 2013 (Fark) Haziran Haziran 2013 (Artış, %) 6,8 7,1 Haziran Haziran 2012 (Artış, %) 9,7 9,2 Haziran Haziran 2011 (Artış, %) 22,1 20,3 Haziran Haziran 2010 (Artış, %) 26,6 26,7 Haziran Haziran 2009 (Artış, %) 26,2 25,6 Haziran Mayıs 2014 (Fark)* Haziran Mayıs 2014 (Artış, %)* 0,1 0,1 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları 30

33 KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya, Türkiye genelinde kamu çalışanı sayısı en fazla olan iller arasında 5. sıradadır. Son 1 yıldaki kamu çalışanı artışında en fazla paya sahip iller arasında 9. sırada yer almıştır. Haziran 2013 ten Haziran 2014 e kamu çalışanı sayısı değişiminde Konya, yüzde 6,8 lik artış ile 81 il arasında 43. sırada yer almaktadır. Türkiye ve Konya daki kamu çalışanı (4/c) sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer, Haziran 2014 te, Türkiye için 117,7 olurken Konya içinse 133,6 olmuştur. Şekil 6. Kamu Çalışanı (4/c) Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) 135,0 130,0 125,0 120,0 115,0 110,0 105,0 100,0 95,0 90,0 133,6 117,7 Türkiye Endeks Konya Endeks *Mevsimsellikten arındırılmış seriler Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları Konya da işsizlik sigortasına başvuranların sayısı geçen yıla göre yüzde 37arttı: Konya da Haziran 2014 te kişi İŞKUR a işsizlik sigortası ödeneği almak için başvuru yapmıştır. Geçen yıl aynı dönemde başvuru yapanların sayısı 942 iken geçen ay başvuru yapanların sayısı 931 dir. Haziran 2014 te Konya da işsizlik sigortası ödeneği alan kişi sayısı 502 dir. Konya da işsizlik sigortası ödeneği alanlar Türkiye de işsizlik sigortası ödeneği alanların yüzde 1,3 ünü oluşturmaktadır. Konya, Haziran 2014 verilerine göre işsizlik sigortasına en fazla başvuru yapılan iller arasında 81 il içinde 13. sırada ve en fazla işsizlik sigortası ödeneği alınan iller arasında 18. sırada yer almaktadır. 31

34 KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ HABER BÜLTENİ Sayı32 Konya Ticaret Odası (KTO) tarafından Türkiye İstatistik Kurumu ndan ve Türkiye İhracatçılar Meclisi nden alınan verilere dayalı olarak Konya nın dış ticaretinin durumu Konya Dış Ticaret Bülteni adıyla yayımlanmaktadır. Konya İli Dış Ticaret Bülteni ile Konya nın dış ticaret durumunu güncel veriler ışığında izleyerek analiz etmek ve bunu ülkemizin dış ticaret durumu ile kıyaslayabilmek hedeflenmektedir. Konya nın İhracatı Ağustos Ayında da Yılın İlk Yarısındaki Seviyesine Ulaşamadı Geçtiğimiz yıl 104 milyon dolar seviyesinde kalan Konya nın ağustos ayı ihracatı bir önceki yılın aynı seviyesinde seyrederek 2014 yılının ağustos ayında 105 milyon dolar seviyesinde kaldı. Ocak ayından bu yana dalgalı bir seyir izleyen ihracat haziran ayındaki hızlı düşüşünden sonra toparlanmaya başlasa da, bir önceki yıla ulaşmasına rağmen halen Haziran 2014 seviyesine tekrar yükselemedi. Haziran ayında Konya nın ihracatı yüzde 27 azalarak 147 milyon dolardan 107 milyon dolara düşmüştü, ağustos ayında da eski seviyesine geri dönemedi. Şekil-1: Aylara Göre Konya nın İhracatı (1000$) Kaynak: TÜİK Tablo-1: Aylara Göre Konya nın İhracatı ( ) (1000$) 32

35 KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ İhracat (1000 $) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,956 Kaynak: TÜİK İthalatta ise Konya, 2014 ün ilk yarısında izlediği dalgalı sürüme devam etti yılında mart ve mayıs aylarında ithalat en yüksek seviyelerine çıkarken ocak ve ekim aylarında ise yılın en düşük seviyelerindeydi. Konya ihracat fazlası verme eğilimli bir şehir olmasına rağmen haziran ayının başından beri ihracat açığı vermeye devam ediyor. Dış ticaret açığı vermesinin en önemi nedeni ise, ihracattaki azalıştan ziyade ithalatın bir önceki yılın oldukça üzerinde seyretmesi yılının ilk ayında ithalata artış ile başlayan Konya, mayıs ayı itibari ile tekrar düşüşe geçti. Bu düşüş haziran ayında da devam etti. Konya nın 2013 yılının ağustos ayında 88 milyon dolar olan aylık ithalatı 2014 yılının ağustos ayında yüzde 24 artarak 109 milyon dolar oldu. Şekil-2: Aylara Göre Konya nın İthalatı (1000$) Kaynak: TÜİK Tablo-2: Aylara Göre Konya nın İthalatı ( ) (1000$) Kaynak: TÜİK İthalat (1000 $) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık ,557 97, , , ,615 89, ,927 88,113 97,400 78, , , , , , , , , , ,290 Konya nın 2014 Ağustos ayı ihracatı Türkiye nin 13,4 milyar dolarlık ihracatının yüzde 0,8 ini oluşturmaktadır. 109 milyon dolarlık ithalatı ise Türkiye nin 2014 Ağustos ayı toplam ithalatının ancak yüzde 0,5 ini oluşturmaktadır. Türkiye 2014 Ağustos ayı itibari ile 6,5 milyar dolarlık dış ticaret açığı verirken Konya nın dış ticaret açığı 4 milyon dolardır. Konya nın 33

36 KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ ağustos ayı dış ticaret hacmi 214 milyon dolar ile Türkiye nin toplam dış ticaret hacminin yüzde 0,6 sını oluşturur. Ağustos ayında Türkiye için ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 67 iken Konya için haziran ayında yüzde 94 olan oran ağustos ayında yüzde 96 ya yükselmiştir. Tablo-3: Türkiye Konya Karşılaştırmalı Dış Ticaret İstatistikleri - Ağustos (1000$) Dış Ticaret Dengesi (1000 İhracatın İthalatı Karşılama Oranı İhracat (Ağustos; ) Fark İthalat (Ağustos; ) Fark (%) İhracat (1000 İthalat (1000 Dış Ticaret Hacmi $) $) $) (1000 $) (%) (%) Türkiye 13,402 19,862-6,460 33,264 67% 2.90% 7.0% Konya % 6.2% 11.8% Kaynak: TÜİK Konya nın ihracatı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,2 artarken Türkiye nin toplam ihracatı yüzde 2,9 artmıştır. İthalatta ise Türkiye nin ağustos ayı toplam ithalatı bir önceki aya göre yüzde 7 artarken Konya nın ithalatı yüzde 11,8 artmıştır Ağustos ayına oranla ithalattaki bu büyük artış ve ihracattaki azalış nedeniyle, Konya ağustos ayında dış ticaret dengesi açısından Türkiye genelinden iyi bir performans göstermesine rağmen geçen yılın aynı ayına göre kötü bir performans göstermiştir Tablo-4: İhracatın Sektörel Dağılımı (Ağustos; ) SEKTÖRLER Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı AĞUSTOS-İHRACAT Değişim Konya'nın Toplam İhracatı İçindeki Pay (%) ,699,342 36,591, % 30.2% 17,086,431 19,564, % 16.3% Alüminyum ve alüminyumdan eşya 4,802,820 13,506, % 4.6% Demir veya çelikten eşya 6,185,869 5,459, % 5.9% Plastikler ve mamulleri 5,234,380 4,916, % 5.0% Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni 3,617,679 4,735, % 3.4% İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, radyoaktif element, metal ve izotopların organik-anorganik bileşikleri 1,658,947 4,378, % 1.6% Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri 3,811,805 3,416, % 3.6% Süt ürünleri, yumurtalar, tabii bal, diğer yenilebilir hayvansal menşeli ürünler 5,414,622 2,771, % 5.2% Kakao ve kakao müstahzarları 4,385,832 2,623, % 4.2% Kaynak: TÜİK Tüm SektörlerinToplamı 104,956, ,290, % 100.0% Sektörel baktığımızda ise 2014 Ağustos ayında da Konya nın en fazla ihracat yaptığı ilk 10 sektör 2013 yılına göre yine değişmemiştir. Bir önceki yılın ağustos ayı ile kıyasladığımızda ise yine Konya da makine ihracatının öne çıktığı görülmektedir. Kazanlar, makineler, mekanik cihaz ve aletler sektörü 31,6 milyon dolarlık ihracatı ile ağustos ayında Konya nın ihracatının yüzde 30,2 sini oluşturmaktadır ve geçen yılın aynı ayına göre sektörün ihracatı yüzde 13,4 34

37 KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ azalmıştır. Geçen yılın aynı ayına göre ihracatı en çok artan sektör ise yüzde 95 lik artışı ile süt ürünleri ve yumurta ihracatı olmuştur. Bu sektörü yüzde 67 lik artış ile kakao ve kakao müstahzarları takip etmektedir. Tablo-5: İhracat Partnerleri (Ağustos2014) Tablo-7: İthalat Partnerleri (Ağustos-2014) 2014 İHRACAT PAY 1 Irak 13,180, İran 7,181, Güney Afrika 2,620, Hindistan 2,075, Diğer 53,930, Diğer 30,241, Toplam 104,956,256 1 Toplam 109,290,863 1 Kaynak: TÜİK Konya nın İthalatında Çin in Payı Yüzde 25 e Yaklaştı 2014 İTHALAT PAY 1 Çin 23,578, Ülkeler bazında Konya ihracatına bakıldığında Ağustos 2014 te ilk sırada geçen senenin aynı ayına göre yüzde 21 azalmasına rağmen 13,1 milyon dolarlık ihracatı değeri ile Irak yer almaktadır. Konya nın Irak a olan ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,5 milyon dolar azalarak 16,6 milyon dolardan 13,1 milyon dolara düşmüştür. Bir önceki aya göre düşmesine rağmen bir önceki ayın üzerinde seyretmiştir. Irak ın ardından 7,1 milyon dolarlık ihracat değeri ile İran gelmektedir. İran a yapılan ihracat da sürpriz bir şekilde yüzde 1500 artarak 7 milyon doları geçmiştir. İran ı sırasıyla Suudi Almanya, Suudi Arabistan, Rusya, Cezayir, Mısır, ABD, İspanya ve Güney Afrika takip etmektedir. Bir önceki yılın aynı ayına göre bakıldığında ise ihracat yapılan ilk 10 ülkeden Azerbaycan dışındaki tüm ülkelerde artış gözlenmiştir. Konya ağustos ayında en fazla ithalatı ise Çin den yapmıştır. Konya nın Çin den yaptığı ithalat 23,5 milyon dolara ulaşmıştır. Konya nın Çin den sonra en fazla ithalat yaptığı ülke ise Rusya Federasyonu dur. Konya nın Rusya dan yaptığı ithalat 2014 yılının ağustos ayına göre yüzde 34 azalmış ve 31,1 milyon dolardan 20,5 milyon dolar seviyesine inmiştir. 2 Rusya Federasyonu 20,559, Almanya 6,866, Çek Cumhuriyeti 9,634, Suudi Arabistan 4,724, Almanya 6,352, Rusya 5 İtalya 4,789, Federasyonu 4,668, Cezayir 3,349, Mısır 2,997, Güney Kore 4,552, Polonya 2,683, ABD 2,780, BAE 2,562, İspanya 2,656, ABD 2,260,

38 KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ Şekil-4: Ülkelere Göre Konya nın İhracatı İlk 10 Ülke (Ağustos -2014) Irak İran Almanya Suudi Arabistan Rusya Federasyonu Cezayir Mısır ABD İspanya Güney Afrika Azerbeycan Kaynak: TÜİK 2014 Ağustos 36