YENİ TÜRK TİCARET KANUNU

Transkript

1 YENİ TÜRK TİCARET KANUNU UYGULAMASI H. Kürşat ŞAHİN Yeminli Mali Müşavir Şubat 2012

2 YENİ TÜRK TİCARET KANUNU de yürürlüğe giriyor. 6 kitaptan ve 1535 maddeden oluşuyor. Mevcut kanun 1957 yılında uygulamaya başlanmıştı. - Ticari İşletme - Ticaret Şirketleri - Kıymetli Evrak - Taşıma İşleri - Deniz Ticaret Hukuku - Sigorta Hukuku

3 İkincil mevzuat 3 Tüzük, 9 Yönetmelik, 17 Tebliğ den oluşuyor. HAZIRLANACAK TÜZÜKLER - Ticaret Sicili Tüzükleri (Md. 26) - Denetleme Tüzüğü - Elektronik Ortamda Genel Kurul Tüzüğü

4 YENİ TTK İLE İLGİLİ OLARAK HAZIRLANACAK YÖNETMELİKLER - Ticaret Sicili Müdürlüklerinin Kurulmasında Aranan şartlar ve Odalar Arası işbirliği Yönetmeliği (Madde 24/3) - Bağımsız Denetleme Yönetmeliği (Madde 400/1) - Denetçinin Denetimi Yönetmeliği - Kobi Tanımı Yönetmeliği (Madde 1522) - İnternet Sitesi Yönetmeliği (Madde 1524/4) - Elektronik Ortamda Genel Kurul Ve Yönetim Kurulu Yönetmeliği (Madde 1527/6) - Genel Kurullarda Bulunacak Bakanlık Temsilcisi Yönetmeliği - Tevdi Eden Temsilcisi Yönetmeliği (Kendisine Genel Kurulda katılma hakkı veren) - Yıllık Faaliyet Raporu Zorunlu Asgari İçeriğinin Belirlenmesine Dair Yönetmelik

5 YENİ TTK İLE İLGİLİ OLARAK HAZIRLANACAK TEBLİĞLER - Defterlerin Onayına İlişkin Tebliğ - İzin Alacak Anonim Şirketler Tebliği - Birikimli Oy Tebliği - Kâr Avansı Tebliği - Uygulama Tebliği - Şirketler Topluluğu Tebliği - Kayıtlı Sermaye Tebliği - Finansal Tabloların İlanı Tebliği - Eski Türe Dönüş Tebliği - Anonim şirketlerin Genel Kurullarının Çalışma Esas Ve Usullerine ilişkin Tebliğ - Geçici Yönergede Yer Alacak Asgari Unsurların Belirlenmesine ilişkin Tebliğ - Unvan da iltibas Tebliği/Genelgesi (Birbirine benzeyenleri ayrıştırma)

6 TEK KİŞİLİK ANONİM VE LİMİTED ŞİRKET - Tek kişilik A.Ş ve Ltd. Şti Kuruluşu mümkün - Yönetim Kurulu tek kişi de olabilecek - Yönetim kurulu üyesinin Ortak olması şart değil - Mevcut şirketlerin tek kişiliğe dönüştürmek mümkün, -Şirketler Basit veya Nitelikli usulle kurulur. Ayni sermaye konuluyorsa, devralma veya birleşme varsa veya kuruculara kardan pay veriliyorsa Şirket nitelikli olarak kurulmak zorundadır. -Mevcut kanundaki Tedrici Kuruluş kaldırılmıştır.

7 SÖZLEŞME DEĞİŞİKLERİ Anonim ve limited şirketler 14 Ağustos 2012'ye kadar sözleşmelerini Yeni TTK ile uyumlu hale getirecekler. (Md. 22) Bunun için Yeni TTK nın şirketler yönünden incelenip değişikliklerin belirlenmesi gerekiyor.

8 ASGARİ SERMAYE Şirket kuruluşlarında asgari sermaye Limited Şirket 10 bin TL, Anonim Şirketler 50 bin TL, Çıkarılmış sermaye uygulanacaksa asgari tutar TL Sermayesi bu tutarın altında olan mevcut şirketlerin 3 yıl içinde ( 'e kadar) sermayesini asgari bu tutarlara yükseltmesi gerekiyor. Aksi halde bu şirketler infisah etmiş sayılacak. (6103 Sayılı Kanun Md. 20)

9 TEK KİŞİLİK ŞİRKETİN BİLDİRİMİ Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren herhangi bir sebeple tek ortağa düşen anonim ve limitet şirketin tek pay sahibi yedi gün içinde, bu durumu anonim şirketlerde yönetim kuruluna, limitet şirketlerde müdüre veya müdürlere yazılı olarak bildirir.yönetim kurulu bildirimi aldığı tarihten itibaren durumu Ticaret Siciline tescil ettirir. ( Md 338)

10 BORÇLANMA YASAĞI - Şirket Ortakları - Yönetim Kurulu Üyeleri - Yönetim Kurulu Üyelerinin Akrabaları Şirketten borç para alamazlar ( Md. 358) - Borç para çekene 300 Günden Az 730 günden fazla olmamak üzere adli para cezası kesilebilecek. (Md. 562/C) - Para Cezası Ödenmezse en az 300 gün hapis cezasına hükmedilebilir.

11 ORTAKLARIN ŞİRKETE OLAN BORÇLARININ TASFİYESİ Anonim ve limitedşirketlerin ortakları şirkete olan borçlarını Kanun'un yürürlüğünden itibaren üç yıl içinde nakdi ödeme ile kapatmak zorundadır. Aksi halde şirket alacaklıları şirkete borçlu ortağı takip yoluyla şirketten alacaklarını tahsil edebileceklerdir. Ayrıca borcunu kapatmamış borçlu ortağa 300 günden az olmamak üzere adli para cezası verilecektir. (TTK Md.562)

12 AVANS KAR DAĞITIMI Yeni TTK'nın 509. Maddesine Göre; - Kâr Payı Avansı dağıtılabilir. Uygulama şekli için Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın bir Tebliğ yayımlaması gerekmektedir.

13 TUTULACAK TİCARİ DEFTERLER, TASDİK ETTİRİLMESİ VE SAKLANMASI Tutulacak Ticari Defterler; (Md. 64) - Yevmiye Defteri - Defteri Kebir - Envanter Defteri - Pay Defteri - Yönetim Kurulu Karar Defteri - Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri Yukarıda belirtilen defterlerin her yıl açılış ve kapanış tasdikinin yaptırılması zorunludur. Kapanış tasdikleri en geç ertesi yılın 6. ayı sonuna kadar yaptırılır. Ticari defterler ile dayanağı olan belgeler, gönderilen ve alınan mektuplar, raporlar, mali tablolar 10 yıl süre ile saklanmak zorundadır. Saklama, fiziki olarak olabileceği gibi elektronik ortamda da olabilir. (Md. 82) Defterlerin tutulmaması, tasdik ettirilmemesi ve saklanmaması halinde 200 günden az olmamak üzere adli para cezası kesilir. (562/1-a)

14 BELGELERİN SAKLANMASI İşletmeyle ilgili olarak gönderilmiş bulunan her türlü belgenin; - Fotokopisi, - Karbonlu kopyası, - Mikrofiş, bilgisayar kaydı veya benzeri bir kopyasını Yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklanması zorunludur. (Y. TTK Md. 64/2) Aksi halde 4-20 bin TL arasında adli para cezası uygulanacak, para cezası ödenmez ise hapis cezası uygulanabilecek (Md. 562/1-b)

15 TİCARİ DEFTERLERİN SAHİBİ LEHİNE DELİL OLMASI Mevcut TTK.da ticari defterler sahibi lehine delil olurken, dünyada bu yönde bir uygulama olmadığı gerekçesiyle Yeni TTK ticari defterlerin kesin delil olma özelliğini kaldırıyor ve bu defterleri hakimin takdirine bağlı delil haline getiriyor.

16 DEFTERLERE ZAMANINDA KAYIT YAPILMAMASI Defterlere; - Zamanında kayıt yapılmaması - Eksik kayıt yapılması Gümrük ve Ticaret Bakanlığı denetim elemanlarınca tespit edilmesi halinde 200 günden başlayan adli para cezası uygulanacaktır. (Md. 562/1-d) Adli para cezası hakimin takdirine bağlı olarak günlük 20 TL ile 100 TL arasında değişiyor.

17 DEFTER VE BELGELERİ İBRAZ ETMEMEK VEYA EKSİK İBRAZ ETMEK Defter ve belgelerin Gümrük ve Ticaret Bakanlığı denetim Defter ve belgelerin Gümrük ve Ticaret Bakanlığı denetim elemanlarına ibraz edilmemesi ya da eksik ibraz edilmesi halinde 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası uygulanacaktır. (Md. 562/4)

18 BELGELERDE BULUNMASI GEREKEN BİLGİLER Şahıs işletmesi ve şirketler fatura, fiş, gider pusulası ve kullandıkları her türlü kağıda ve belgeye; sicil numarası, ticaret ünvanı, işletmenin merkezi, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, müdürler ve yöneticilerin adısoyadı yazılacak. Ayrıca bu belgelere taahhüt edilen ve ödenen sermaye ve internet sitesi adresi de yazılacak. (Md. 39/2)

19 İNTERNET SİTESİ MECBURİYETİ Şirketler 1 Temmuz 2013 tarihinden itibaren 3 ay içinde ( 'e kadar) internet sitesi oluşturmak, internet sitesi olanlar da sitelerini kanunun aradığı şartları sağlayacak şekilde yeniden düzenlemek zorundadırlar. Şirketin Finansal Tabloları, Denetim Raporları (Denetçi, Özel Denetçi ve İşlem Denetçisi) Yönetim Kurulu Başkan, Üye ve Yönetici Ücretleri, ödenen her türlü paralar mali tablo dipnotlarında belirtilecek ve bu bilgiler en az 6 ay, finansal tablolar 5 yıl internet sitesinde kalacak. (Md. 1524)

20 İNTERNET SİTESİ OLMAMASI YA DA EKSİK OLMASI HALİNDE UYGULANACAK CEZA İnternet sitesinin hiç olmaması halinde 6 aya kadar hapis ve 300 güne kadar adli para cezası, sitelere konulması zorunlu olan bilgilerin siteye eksik konulması halinde 3 aya kadar hapis 100 güne kadar adli para cezası uygulanacaktır. (Adli para cezası ödenmezse hapse çevriliyor) (Md. 562/12)

21 MUHASEBE STANDARTLARI KURUMU Yeni TTK da belgeler, bilanço, defterler vs. ile bağlantılı Türkiye Muhasebe Standartları Kurumu lağvedildi. Kamu Gözetim ve Muhasebe Denetim Standartları Kurumu oluşturuldu ve tüm yetkiler bu kuruma devredildi. Denetimdeki çok başlılık ortadan kaldırıldı. Bundan böyle, şirketler ve kişiler bazında denetçi lisansları Kamu Gözetimi Kurumu tarafından verilecek ve denetimler bu kurum tarafından denetlenecek.

22 SPK, BDDK, EPDK DENETİM YETKİLERİ KALDIRILDI 2 Kasım 2011 tarihinde Resmi Gazete de yayımlanan 660 sayılı kanun ile bağımsız denetim yetkisi SPK ve TÜRMOB dan alındı. TMSK tasfiye edildi. SPK, BDDK, EPDK nın lisans verme, Sınav yapma ve bağımsız denetim yetkileri kaldırıldı.

23 DENETİM VE STANDARTLAR Türkiye Muhasebe ve Denetim Standartlarını oluşturacak. Bağımsız Denetim tek bir merkezden sevk ve idare edilecek.

24 ŞİRKET KURULUŞUNDA SERMAYE BANKAYA YATIRILACAK Şirket kuruluşlarında taahhüt edilen sermayenin % 25 i tescilden önce gerisi de tescili izleyen 24 ay içinde şirket adına bankaya yatırılacak. Bankaya yatırılan para şirket tüzel kişilik kazanınca serbest bırakacak. Mevcut TTK. daki tedrici kuruluş kaldırılmıştır.

25 YÖNETİM KURULU - Yönetim kurulu tek kişilik de olabiliyor (Md. 359). -Yönetim Kurulu Üyesinin ortak olması şartı kaldırıldı. -Tüzel kişi de yönetim kurulu üyesi olabilir. Kendisini bir gerçek kişi ile temsil ettirir. Ancak, eski kanunun aksine temsil eden kişinin kararlarından doğacak sorumluluk TAMAMEN tüzel kişiye aittir. Gerçek kişinin arkasına saklanarak sorumluluktan kurtulamaz. -Yönetim kurulunun en az dörtte biri yüksek okul mezunu olacak. (Md.359/3) (Tek üyelik de yok) --Tek kişili yönetim kurulundaki üyenin Türk vatandaşı olması gerekiyor.

26 YÖNETİM KURULU - Yönetim Kurulu toplantıları elektronik ortamda yapılabilecek. - Yönetim kurulu en çok 3 yıl süreyle seçiliyor (Md. 362) - Aynı kişi tekrar seçilebilir. - Üyelik boşalırsa, yönetim kurulu seçer ve ilk genel kurulun onayına sunar. - Genel kurul haklı bir sebep varsa Yönetim Kurulu her zaman görevden alabilir (Md. 364). -Toplantı nisabı adi çoğunluktur. Kararlar toplantıda hazır bulunanların çoğunluğu ile alınır, oylar eşit çıkarsa ikinci toplantı yapılır ve aynı nisap aranır, oylar yine eşit çıkarsa öneri reddedilmiş sayılır.

27 SORUMLULUKLARIN DEVRİ (MEVCUT TTK) Mevcut TTK da, sadece A.Ş. lerde; Ana sözleşmede hüküm bulunması kaydıyla, Görev, yetki ve sorumluluklar murahhas azalara ve ortak olmayan murahhas müdürlere devredilebiliyordu. Bu devir özellikle de naylon fatura ve kaçakçılık suçu olayında önemliydi (Md. 317, 319).

28 YENİ TTK YÖNETİMİN VE SORUMLULUKLARIN DEVRİ Ana sözleşmeye konulacak bir hükümle, görev dağılımı yapacak ve düzenlenecek bir İÇ YÖNERGEYE göre, yönetim kısmen veya tamamen bir veya birkaç yönetim kurulu üyesine ya da üçüncü kişiye devredilebilecek. (Md. 366, 367) Şirketin kendi paylarını alması, üst yönetimin atanması gibi bazı yetkiler devredilemez. Güç yoğunlaşmasını önlemek için yetki devri aynı zamanda yönetim kurulu üyesi olan genel müdüre yapılamaz. Yönetim Kurulu üye tam sayısının çoğunluğu ile toplanır. Toplantıda hazır bulunanların çoğunluğu ile karar alınır. Birbirini temsilen oy ya da vekil aracılığıyla toplantıya katılma mümkün değil. Kararlar, toplanmadan bir üyenin yazılı önerisinin üye tam sayısının onayı ve kararın imzalanması ile de alınabilir.

29 YÖNETİM KURULU ÜYELERİ MALİ HAKLARI Tutarı ana sözleşmeyle ya da genel kurul kararıyla belirlenmiş olmak koşuluyla yönetim kurulu üyelerine huzur hakkı, ücret, ikramiye, prim, kardan pay ödenebilir.

30 YÖNETİM KURULU Yönetimin Devri : Yönetim kurulu esas sözleşmeye konulacak bir hükümle, düzenleyeceği bir iç yönetmeliğe göre, yönetimi kısmen veya tamamen bir veya birkaç yönetim kurulu üyesine veya üçüncü kişiye devretmeye yetkili kılınabilir. Yönetimin bu anlamda devri, organsal işlevin devridir. Devir, bir devir yönergesi ile yapılacaktır. Yönetmelik üretim öncesini, üretimi, pazarlamayı, muhasebenin yapısını, işleyişini, görev tanımlarıyla şemasını içerir; "yönetimi" bir bütün halinde düzenler. Yönetmelikte örgüt şemasının verilmesi yeterli değildir; karar ve atama yetkiler ile işletmenin teknik, ticari ve hukuki açından yönetimine ilişkin esasları da içermelidir.

31 YÖNETİM KURULU SİGORTA Yönetim kurulu üyelerinin, görevlerini yaparken kusurlarıyla şirkete verebilecekleri zarara, şirket sermayesinin yüzde yirmi beşini aşan bir bedelle sigorta ettirilerek; şirket teminat altına alınabilir. (Md. 361)

32 YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN SORUMLULUĞU - Yönetim Kurulu üyeleri, yükümlülüklerini ihlal ederlerse ve kusurlarının bulunmadığını ispatlamazlarsa; şirkete, pay sahiplerine ve şirket alacaklılarına karşı verdikleri zarardan sorumludurlar. ( Md. 553) - Kanundan veya esas sözleşmeden doğan bir görevi veya yetkiyi, kanuna dayanarak, başkasına devreden organlar veya kişiler, bu görev ve yetkileri devralan kişilerin seçiminde makul derecede özen göstermediklerinin ispat edilmesi halinde zarardan sorumludur. ( Md. 553)

33 ŞİRKET KENDİ PAYLARINI ALABİLİR Bir şirket kendi paylarını, esas ve çıkarılmış sermayesinin en çok % 10'u oranında iktisap veya rehin olarak kabul edebilir. Genel kurul, yönetim kurulunu en çok 5 yıl süre ile yetkilendirebilir.(md. 379) Yakın ve ciddi bir tehlikeyi önlemek amacıyla GK.dan izin almadan ve %10 sınırı ile Yakın ve ciddi bir tehlikeyi önlemek amacıyla GK.dan izin almadan ve %10 sınırı ile bağlı olmadan Şirket kendi paylarını alabilir. Bu hüküm özellikle hisseleri borsada işlem gören şirketler için önemlidir. ( Md 381) %10 u aşan iktisapların aşan kısmı 6 ay içinde elden çıkarılmak zorundadır. ( Md 385)

34 GENEL KURULU TOPLANTIYA ÇAĞIRMA -Genel kurul toplantıya, ana sözleşmede belirtilen şekilde, şirketin internet sitesinde ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi'nde yayımlanan ilanla çağrılır. Bu çağrı, toplantı tarihinden "en az iki hafta önce" yapılır. -Pay sahiplerine de toplantı günü ile gündem ve ilanın çıktığı veya çıkacağı gazeteler, iadeli taahhütlü mektupla bildirilir. Eski TTK nın 370. maddesindeki çağrısız toplantı uygulaması, Yeni TTK da da aynen yer almaktadır. - Bütün payların sahipleri veya temsilcileri, aralarından biri itirazda bulunmadığı takdirde, çağrıya ilişkin usule uyulmaksızın, genel kurul olarak toplanabilirler ve bu toplantı nisabı (yetersayısı) var olduğu sürece, karar alabilirler. - Gündeme, oy birliğiyle olmak koşuluyla madde eklenebilir.

35 GENEL KURULA KATILMAYA YETKİLİ PAY SAHİPLERİ - Genel kurul toplantısına, yönetim kurulu tarafından düzenlenen "hazır bulunanlar listesinde adı bulunan pay sahipleri katılabilir. -Hamiline yazılı pay senedi sahipleri, genel kurulun toplantı gününden en az bir gün önce bu senetlere zilyet olduklarını ispatlayarak, giriş kartı alırlar. Daha ağır bir nisap yoksa SERMAYENİN EN AZ DÖRTTE BİRİNİ karşılayan payların sahipleri veya temsilcilerinin varlığıyla toplanır. -İlk toplantı yapılamazsa ikinci toplantıda bu nisap da aranmaz. - Genel kurulun çalışma esaslarını gösteren İç Tüzük hazırlanır.

36 TEK KİŞİLİK A.Ş. DE İBRA - Tek kişilikse A.Ş. lerde İBRA olayı ortadan kalkıyor. Çünkü pay sahibi kendini ibra edemez. (Md 436) - Pay sahibi dışında başka biri Yönetim Kurulu Üyesi seçilmiş ise o takdirde İBRA kararı alınmak zorundadır.

37 ANA SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİŞİ Ana sözleşme değişikliği şirket sermayesinin en az yarısının temsil edildiği genel kurulda mevcut oyların çoğunluğu ile alınır.

38 AZLIK HAKKI - Şirket sermayesinin en az onda birini (halka açık şirketlerde en az yirmide birini) oluşturan pay sahipleri, yönetim kurulundan; Genel kurulu toplantıya çağırmasını, Genel kurul zaten toplanacak ise, karara bağlanmasını istedikleri konuları, gündeme koymalarını noter aracılığıyla isteyebilirler. - Yönetim kurulu en geç 15 gün içinde gerekli çağrıyı yapmazsa, çağrı istem sahiplerince yapılır.

39 ŞİRKETİ TEMSİL YETKİSİ -Ana sözleşmede aksi öngörülmemişse veya yönetim kurulu tek kişiden oluşmuyorsa, temsil yetkisi "çift imza" kullanılmak üzere yönetim kuruluna aittir. -Yönetim kurulu temsil yetkisini bir veya daha fazla murahhas üyeye ya da müdür olarak üçüncü kişilere devredebilir. Ancak en az bir yönetim kurulu üyesinin temsil yetkisinin bulunması şarttır.

40 BAĞIMSIZ DENETİM -Şirketlerin faaliyet döneminin dördüncü ayına kadar ( 31 Mart 2013 ) bağımsız denetçi seçmesi zorunludur. ( Md 399) -Yıl sonu stok sayımı bağımsız denetçi gözetiminde yapılacaktır. -Yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu bağımsız denetimden geçecektir. - Bağımsız denetçinin, finansal tablolar hakkında olumsuz görüş vermesi veya görüş vermekten kaçınması durumunda, genel kurulda denetlenen yıla ait kâr veya zarar ile ilgili karar alınmayacaktır. - Yönetim kurulu 4 iş günü içinde istifa edecek.

41 PAY (HİSSE) SENETLERİ 1) Hamiline Yazılı 2) Nama Yazılı olabilir. - "Hisse senedi" terimi yerine "Pay senedi" terimi, kanuni terim olarak kabul edilmiştir. - Bedelleri tamamen ödenmemiş paylar için "hamiline yazılı" pay senetleri çıkarılamaz. - Payların bedelleri tamamen ödendiğinde hamiline yazılı hisse senedi çıkartılabilir.

42 PAY SENEDİ VE GEÇİCİ İLMÜHABER -Eski Ticaret Kanunu'nun 411. Maddesinde "Geçici ilmühaberin hisse senedinin yerini alacağı" yönünde hüküm vardı. Yeni TTK'da da bu yönde bir hüküm yer almaktadır. Buna göre; pay senedi bastırılıncaya kadar "ilmühaber" çıkartılabilir. Pay senetlerini bastırmak izne tabi değil. - Paylar hamiline yazılı ise, yönetim kurulu pay bedelinin tamamının ödenmesi tarihinden itibaren, "üç ay içinde" pay senetlerini bastırıp pay sahiplerine dağımak zorundadır.(md. 486/2). -Yönetim kurulunun "Hamiline yazılı pay senetlerinin bastırılmasına ilişkin kararı" tescil ve ilan edilir. Ayrıca şirketin internet sitesine konulur. -

43 PAY SENEDİ VEYA GEÇİCİ İLMUHABER OLMADAN HİSSE SATIŞI - Şirket hissesi pay senedine bağlanmamışsa, hisse devir sözleşmesi düzenlenir. Bu devir pay defterine yazılmakla hüküm ifade eder. - Pay senedi veya geçici ilmuhabere bağlı olmayan hisseler, ne zaman satılırsa satılsın, bundan doğan kazanç vergiye tabidir. -Yeni kanunda Ltd. Şti. için de hisse senedi veya geçici ilmuhaber bastırılma imkanı getirilmiştir. Eski kanunda yoktu ve hisse devrinde vergileme açısından ( KDV ) sıkıntılar yaratıyordu.

44 PAY SENETLERİNİN ŞEKLİ Pay Senetlerinde; - Sermaye tutarı, - Tertibi ve yönetim kurulu kararının tescil tarihi, - İtibari değeri, - En az iki yetkilinin imzası, bulunmalı ve pay defterine kayıt edilmeli.

45 PAY SENETLERİNİN DEVRİ - Hamiline Yazılı pay senetlerinin devri; şirket ve üçüncü kişiler hakkında, ancak zilyetliğin geçirilmesiyle hüküm ifade eder. - Nama Yazılı paylar; aksi öngörülmedikçe, herhangi bir sınırlamaya bağlı olmaksızın devredilebilir. -Bedeli tamamen ödenmemiş nama yazılı paylar, ancak şirketin onayı ile devrolunabilir. -Miras, mirasın paylaşımı ve eşler arasındaki mal rejimi hükümleri ve cebri icra bunun istisnalarıdır.

46 PAY SENETLERİNİN DEVRİ Şirket; - Senede bağlanmamış pay ve nama yazılı pay senedi sahipleriyle intifa hakkı sahiplerini, adı, soyadı, ünvanı ve adreslerini, pay defterine kaydeder. - Şirketle ilişkilerde, sadece pay defterinde kayıtlı bulunan kimse pay sahibi ve intifa hakkı sahibi olarak kabul edilir.

47 HÜKÜMET KOMİSERİ Komiser kavramı HÜKÜMET TEMSİLCİSİ olarak değiştirilmiştir. Genel kurul toplantıları hükümet temsilcisinin katılımı ile yapılmak zorundadır. Uygulama esasları bir yönetmelikle belirlenecektir.

48 A.Ş. LERDE MURAKIP (DENETÇİ) KALKIYOR A.Ş.lerde halen uygulanmakta olan "murakıplık" kaldırılmış, bunun yerine Bağımsız Denetçi sistemi getirilmiştir. En az bir SMMM veya YMM ya da Bağımsız Denetim kuruluşu denetçi olabilecektir.

49 DENETÇİLERİN SEÇİLMESİ VE GÖREVDEN ALINMASI Denetçi, Şirket genel kurulunca; Seçimden sonra, yönetim kurulu, gecikmeksizin denetleme görevini hangi denetçiye verdiğini ticaret siciline tescil ettirir ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile internet sitesinde ilan eder. Şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesi; a) Yönetim kurulunun, b) Haklı sebeplerin gerektirmesi ve denetçinin taraflı davrandığı yönünde bir kuşkunun varlığı hâlinde, başka bir denetçi atayabilir.

50 DENETİMİN ÖNEMİ Denetçinin denetiminden geçmemiş finansal tablolar ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu düzenlenmemiş hükmündedir. (Md. 397/2)

51 DENETİMİN SONUÇLARI 1) Olumlu Görüş 2) Sınırlı Olumlu Görüş 3) Olumsuz Görüş 4) Görüş Bildirmekten Kaçınma 3 ve 4 ün olması halinde; Yönetim Kurulu nun Genel Kurulu 4 işgünü içinde toplantıya çağırma ve istifa etme yükümlülüğü

52 ÜÇ AYRI DENETİM DÜZENLENİYOR İhtiyaç duyulmasına bağlı olarak; 1) Bağımsız Denetim 2) İşlem Denetçisi 3) Özel Denetçi Görevlendirilebilecek.

53 İŞLEM DENETÇİSİ Şirket kuruluşunun, Sermaye artırımı veya azaltılması kararlarının, Birleşme sözleşmesi ve Raporunun, Bölünme sözleşmesinin, Menkul kıymet ihracının vs. denetlenmesiyle görevli

54 ÖZEL DENETÇİ Hakim şirket yavru şirket ilişkileri yönünden uygulama alanı var. Yönetim kurulunun kararlarıyla şirketi zarara uğratması söz konusu ise, - Herhangi bir pay sahibi Asliye Ticaret Mahkemesinden isteyebiliyor. - Genel kuruldan da istenebiliyor.

55 DENETİM SÜREKLİ OLACAK - Büyük, küçük ve orta ölçekli, - Halka açık olan/olmayan, - Özel ve kamu, - Tüm anonim şirketleri -Sürekli denetimi yasa açıdan zorunlu. -Şirket ortağı, Şirket yöneticisi veya çalışanı -Denetlenecek şirketin yön.kur. üyesi veya yöneticisinin üçüncü derece dahil akrabası -Denetçi olamazlar.

56 DENETÇİ EN FAZLA 7 YIL Denetçi bir şirkette kesintisiz olarak arka arkaya 7 yıl görev Denetçi bir şirkette kesintisiz olarak arka arkaya 7 yıl görev yapabiliyor. 7 yıl dolunca en az 2 yıl o şirkette görev yapamıyor.

57 ŞİRKET İLE DENETÇİ ARASINDAKİ GÖRÜŞ AYRILIKLARI Şirket ile denetçi arasında; - Şirketin ve topluluğun yılsonu hesaplarına, - Finansal tablolarına ve yönetim kurulunun faaliyet raporuna ilişkin, - İlgili kanunun, idari tasarrufun veya esas sözleşme hükümlerinin yorumu veya uygulanması konusunda doğan görüş ayrılıkları hakkında, - Yönetim kurulunun veya denetçinin istemi üzerine şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesi dosya üzerinden karar verir. - Verilen bu karar kesin olup, dava giderlerinin borçlusu şirkettir.

58 LİMİTED ŞİRKET SÖZLEŞMESİ Zorunlu hükümler belirtilecek (Md.576) - Ticaret ünvanı, merkezi - Esas noktaları belirtilmiş ve tanımlanmış işletme konusu - Esas sermayenin tutarı ve varsa imtiyazlar - Müdürler (adı-soyadı, ünvanları, vatandaşlıkları) - Yapılacak ilanların şekli (ŞİRKETİN MÜDDETİ KALDIRILDI)

59 LTD SÖZLEŞMESİNDE VARSA BAĞLAYICI - Sermaye payı devrini sınırlama - Ortakların payı ön alım hakkı, - Şirket yönetiminin üçüncü kişiye bırakılması - Bilanço kârının kullanılması hakkındaki kanundan ayrılan özel hükümler

60 LTD DE PAY DEVRİ - Noterden onaylı devir sözleşmesi ile gerçekleştirilir. - Sözleşmede ek ödeme, ön alım vb. koşullar varsa uyulması gerekir. - Genel kurul onayı gerekiyor (tek kişilikte yok). - GK. Her hangi bir sebep belirtmeden kaçınabilir. - Sözleşme ile sermaye payının devri yasaklanabilir. - Pay devri onayına ilişkin genel kurul kararı sicile tescil ettirilir. Limited şirketlere "nama yazılı pay senedi" çıkarma olanağı getirilerek ortaklık ispat kolaylığı, hem de yükümlülükleri senede yazılarak şeffaflık sağlanıyor.

61 LTD DE PAY DEFTERİ Ortakların paylarının kaydedildiği ve diğer ortakların incelemelerine açık pay defteri tutulması zorunlu (Md.594) Açılış ve kapanışı tasdike tabi. Tek kişilik ortaklıkta da gerekli.

62 LTD DE DENETİM Yaklaşık 750 bin Ltd şirket denetçi bulundurmak zorunda olacak. 1 Mart 2013'e kadar denetçi atayacak. Ayrıca gerektiğinde işlem denetçisi olacak.

63 LTD DE BORÇLAR VE ORTAKLAR Şirket borçlarından dolayı ortaklar şirket borçlarından sorumlu olmayıp, sadece taahhüt ettikleri sermaye paylarını ödemekle yükümlü. Sözleşmede ön ödeme ve yan edim yükümlülüğü varsa onu da yerine getirecek. Ancak, Vergi ve Primde borçlarından dolayı ortaklık hisseleri oranında sorumlu olacaklar.

64 FATURA VE ÖDEME Sözleşmede ödeme günü belirtilmemişse; borçlu aşağıdaki sürelerin sonunda ihtara gerek kalmadan mütemerrit sayılır ve alacaklı faize hak kazanır. 1- Faturanın borçlu tarafından alınmasını izleyen 30 günlük sürenin sonunda 2- Faturanın alınma tarihi belirsizse, mal veya hizmetin alınmasını izleyen 30 günlük sürenin sonunda 3- Borçlu faturayı mal veya hizmetin tesliminden öne almışsa, mal veya hizmetin teslim tarihini izleyen 30 günün sonunda Alacaklı aleyhine ağır bir haksız durum yaratmamak koşuluyla anlaşma ile daha uzun süre belirlemek mümkündür.

65 YENİ TTK NDA ANONİM ŞİRKETLER İÇİN ÖNGÖRÜLEN CEZALAR 1) Anonim ve Limited Şirketlerde Defter Tutma Yükümlülüğünü Yerine Getirmeyenler. Kanunda sayılan defterleri hiç tutmayanlar veya Türkiye Muhasebe Standartları Kurulunun belirlediği standartlara göre tutmayanlar hakkında 200 günden az olmamak üzere adli para cezası kesilir. ( Md.562/1-a) 2) Her tacir, işletmesi ile ilgili her türlü belgenin, fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı ve benzeri şekildeki kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamakla yükümlüdür. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyenler 200 günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılacaktır. 3) Ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdikini yaptırmayanlar 200 günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılırlar. 4) TTK.nun 66. Maddesine sayılan standartlara aykırı olarak hileli envanter çıkaranlar 200 günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılırlar. ( Md 562/1-f )5)

66 YENİ TTK NDA ANONİM ŞİRKETLER İÇİN ÖNGÖRÜLEN CEZALAR 5) Elektronik ortamda saklanan kayıtların dayanağını oluşturan muhasebe belgeleri ibraz etmeyenler hakkında 200 günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılır. 6) Ticari defterlerin ve finansal raporların Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun olarak tutulmaması halinde 100 günden 300 güne kadar adli para cezası ile cezalandırılırlar. 7) Yeni TTK.nun 199/1. Maddesine göre; bağlı şirketin yönetim kurulu, faaliyet yılının ilk üç ayı içinde, şirketin hakim ve bağlı şirketlerle ilişkileri hakkında bir rapor düzenlemek zorundadırlar. Bu rapor bağlı şirketlerin kendi aralarındaki ve hakim şirketle aralarındaki yarar/zarar ilişkilerini, özeli, gerçeği aynen ve dürüstçe yansıtan hesap verme ilkelerine göre düzenlemiş bir rapor hazırlayacaktır. Söz konusu raporu düzenlemeyenler iki yıla kadar hapis ve adli para cezası ile cezalandırılırlar. 8) Defter ve belgelerin Sanayi ve Ticaret Bakanlığı elemanlarına verilmemesi halinde üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

67 YENİ TTK NDA ANONİM ŞİRKETLER İÇİN ÖNGÖRÜLEN CEZALAR 9) Şirket Kurucularrının kanuna aykırı beyanda bulunmaları halinde 300 günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılırlar. 10) İşlem Denetçileri kanuna ve gerçeğe aykırı rapor vermeleri halinde 300 günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılırlar.( 562/V-b) 11 ) Yeni TTK:nun 358. Maddesine göre pay sahiplerinin şirkete borçlanmaları yasaklanmıştır. Bu hükme aykırı olarak şirkete borçlanan pay sahipleri 300 günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılıcaklardır. ( Md. 562/V-c) 12) TTK.nun 395/II. Maddesinde, yönetim kurulu üyesinin, onun eşinin, üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımlarının şirkete karşı borçlanamayacakları hüküm altına alınmıştır. Bu yasağa aykırı hareket edenler 300 günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılacaklardır.

68 YENİ TTK NDA ANONİM ŞİRKETLER İÇİN ÖNGÖRÜLEN CEZALAR 13) Şirketler bilanço gününden itibaren 6 ay içinde finansal tablolarını, yönetim kurulu faaliyet raporlarını, genel kurul kararlarını, denetçi görüşünü T. Ticaret Sicili Gazetesinde ilan ettirmesi ve şirketin internet sitesine koyması gerekmektedir. Bu ilanları yaptırmayanlar hakkında 200 günden az olmamak üzere adli para cezası uygulanacaktır. 14) Şirketin kuruluşu, sermaye artırımı veya azatlımı, birleşme, bölünme, tür değiştirme, menkul kıymet çıkarma gibi işlemlerle ilgili belgelerin, izahnamenin, taahhütnamenin, beyanların, garantilerin yanlış, hileli, sahte, gerçeğe aykırı olması, gerçeğin saklanması ve kanuna aykırılıklar içermesi halinde bu suçu işleyenler hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. 15) Sermaye tamamen taahhüt edilmemiş veya karşılığı ödenmemişken taahhüt edilmiş veya ödenmiş gibi gösterenler, kusurlu olmaları şartıyla şirket yetkilileri, bu payları ustlenmiş kabul edilecekler ve payların karşılığı ile zararı faizi ile birlikte ödeyeceklerdir. ( Md 550) Bu düzenlemeye aykırı hareket edenler ayrıca üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılacaklardır.

69 YENİ TTK NDA ANONİM ŞİRKETLER İÇİN ÖNGÖRÜLEN CEZALAR 16) Şirkete konulacak ayni sermayeye emsaline oranla yüksek değer biçenler, işletme ve aynın niteliğini veya durumunu farklı gösterenler yada başka bir şekilde yolsuzluk yapanlar bundan doğan zarardan sorumlu olacaklardır. ( Md. 551) Ayrıca, bu düzenlemeye aykırı hareket edenler üç aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacaklardır. 17) Şirketler tarihinden itibaren internet sitesi kurmak ve şirkete ait bazı bilgileri sitede yayınlamak zorundadırlar. İnternet sitesi kurmayan veya mevcut internet sitesini kanunda belirtilen bilgi ve belgeler yayınlayacak hale getirmeyen yönetim kurulu üyeleri hakkında altı aya kadar hapis cezası ve yüz günden üçyüz güne kadar adli para cezası hükmolunur. İnternet sitesine konulması gereken bilgileri koymayan veya içeriği kanunda belirtilen şartlara uymayan aynı kişiler üç aya kadar hapis ve yüz güne kadar adli para cezası ile cezalandırılırlar. ( Md. 562/XII)

70 YENİ TTK YA GELEN ELEŞTİRİLER ve BAKANLIĞIN CEVAPLARI Eleştiri: Ticari defterlerin açılış tasdiklerinin unutulmuş olması. Cevap - Açılış ve kapanış detayları tebliğlerle belirlenecek. Eleştiri - Açılış tasdikine tabi ticari defter sayısının artırılması. Cevap - Defter sayısı 6'dan 7'ye çıkarıldı. Eleştiri - Bazı defterlerin her yıl bastırılması zorunluluğu. Cevap - Boş sayfalar izleyen yılda da kullanılabilecek.

71 YENİ TTK YA GELEN ELEŞTİRİLER ve BAKANLIĞIN CEVAPLARI Eleştiri - Kapanış tasdikine tabi defter sayısının artırılması. Cevap - Ticari defterlerin tamamı kapanış tasdikine tabi tutularak bu sayı 2'den 7'ye çıkarıldı. Eleştiri - Uygun defter tutmayanların hapse girmesi. Cevap - 4 bin TL ön ödeme ile kamu davası ortadan kaldırılabilecek. Eleştiri Tutulması ve saklanması zorunlu belgelerin ibraz süresinin bulunmaması. Cevap - Denetim usulüyle ilgili esaslar tüzük ve yönetmeliklerle belirlenecek.

72 YENİ TTK YA GELEN ELEŞTİRİLER ve BAKANLIĞIN CEVAPLARI Eleştiri - Belgelerin aslı ve fotokopisinin bir arada olmamasına onbinlerce lira ceza verilmesi. Cevap - Sadece isletme dışına gönderilen belgeler için kopyasını bulundurma şartı var. Eleştiri - Şirketten borçlanmaya getirilen yasaklamalar. Cevap - Eski TTK ortaklarını şirkete borçlanmalarını hak olarak düzenlemediği için bunun ihlali de herhangi bir müeyyideye bağlanmamıştı. Anonim ve limited şirket ortaklarının, şirkete borçlanmaları bu kişilerin şirkete sermaye olarak vermiş oldukları tutarları şirketten istemeleri anlamına gelir. Her borç verme işlemi sermayeyi azaltacağı için şirket alacaklılarının güvencesin erozyona uğrayacaktır. Ortak olmayan müdürlerin ve bu kişilerin üçüncü derece dahil kan ve kayın hısımlarının şirkete borçlanmalarına dair bir yasak bulunmuyor.

73 YENİ TTK YA GELEN ELEŞTİRİLER ve BAKANLIĞIN CEVAPLARI Eleştiri - Anonim ve limited şirket yöneticilerine yönelik bilgilerin yazar kasa fişlerine nasıl yazılacağı. Cevap - Kanun'da gecen "her türlü kağıt ve belge"den ne anlaşılması gerektiği tebliğlerle düzenlenecek. Eleştiri - Urdu Dilini, Hungaroloji ve Sinoloji bölümlerini bitirenlerin yönetim kurulu üyesi olarak seçilebilecekleri. Cevap - Yüksek öğrenimli olmak şartıyla herkes yönetim kurulu üyesi olabilir

74 YENİ TTK YA GELEN ELEŞTİRİLER ve BAKANLIĞIN CEVAPLARI Eleştiri - Cezalar ağır olduğu için yöneticilerin hapse gireceği. Cevap - Şirket kuruluşu ve sermayesiyle ilgili belgelerin; yanlış, hileli, sahte, gerçeğe aykırı olması, gerçeğin saklanması dışındaki tüm cezalar erteleme ve ön ödeme kapsamında. Eleştiri-Ticari sırrın açıklanmasının da açıklanmamasının da hapis cezasına tabi olması. Cevap- Yasaklanan ve cezai yaptırıma bağlanan fiil; şirketin ticari sırlarına herhangi bir şekilde vakıf olan kişilerin bu sırları, şirketin izni veya bilgisi dışında açıklaması veya kullanması. İnternet sitesinde yayımlanması öngörülen bilgilerin şeffaflık ilkesi çerçevesinde açıklanması suç teşkil etmiyor.

75 YENİ TTK YA GELEN ELEŞTİRİLER ve BAKANLIĞIN CEVAPLARI Eleştiri - Borçlanma yasak faiz serbest Cevap - Anonim, limited ve sermayesi paylara Cevap - Anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler sermaye şirketi, kollektif ve komandit şirketler de şahıs şirketi olup borçlanma yasağı, sermaye şirketlerinin ortaklarını kapsıyor. Şahıs şirketlerinde, şirkete konulan sermaye karşılığında ortaklara faiz ödenmesi mümkün iken sermaye şirketlerinde, şirkete konulan sermaye karşılığında ortaklara faiz ödenemeyecek.

76 YENİ TTK YA GELEN ELEŞTİRİLER ve BAKANLIĞIN CEVAPLARI Eleştiri - Şirket yöneticilerine ödenen paraların internette ilan edilmesi. Cevap - Yönetim kurulu başkanı, üyeleri ve yöneticilere ödenen ücretler tek tek değil toplu olarak yayımlanacak.

77 TEŞEKKÜRLER H. KÜRŞAT ŞAHİN