ANKARA'DA BİR TURİZM ŞİRKETİNDE ÇALIŞAN ŞOFÖRLERİN TÜBERKÜLOZ ENFEKSİYONU AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ANKARA'DA BİR TURİZM ŞİRKETİNDE ÇALIŞAN ŞOFÖRLERİN TÜBERKÜLOZ ENFEKSİYONU AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ"

Transkript

1 ANKARA'DA BİR TURİZM ŞİRKETİNDE ÇALIŞAN ŞOFÖRLERİN TÜBERKÜLOZ ENFEKSİYONU AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Songül A. VAİZOÐLU Dr. Oğuz YILMAZ Dr. Çiğdem ÖZEN Dr. Erguvan Tuğba ÖZEL İnt. Dr. Yusuf KIZIL Dr. Çağatay GÜLER GİRİŞ Günümüzde tüberküloz, biyolojik özellikleri ve epidemiyolojik koşullar nedeniyle eradikasyonu çok güç olan bir hastalık olup, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ortak problemi haline gelmiştir. Halen dünya nüfusunun üçte biri tüberküloz basili ile enfekte olmuş durumdadır ve bunların %10'u hayatlarının bir döneminde hastalığa yakalanacaklardır. Dünya genelinde her yıl yaklaşık 8 milyon kişi tüberküloza yakalanmakta, 3 milyon kişi de bu hastalıktan ölmektedir 1. Türkiye'de verem hastalığı ile mücadele etmek amacıyla Verem Savaşı Daire Başkanlığı ve Verem Savaş Dispanserleri kurulmuştur; verem hastalığı teşhis, tedavi ve aşılama konularında hizmet vermektedirler. Bu araştırmada amaçlar; Ankara ilinde çok sayıda yolcu taşıyan ve bu kişilerle yakın temas halinde bulunan bir turizm şirketinin servis şoförlerinin BCG skarı, PPD testi ve anket aracılığıyla tüberküloz enfeksiyonu açısından değerlendirilmeleri, Elde edilen bulgular sonucunda şoförlerin laboratuvar ve radyolojik tetkiklere yönlendirilerek tedavi edilmelerinin sağlanması, Bu şoförlerle temas halindeki yolcularda tüberküloz enfeksiyonu riskinin azaltılması, Bu şoförlerinin tüberküloz enfeksiyonu konusunda bilgilendirilmesi, Bu turizm şirketinin hizmet verdiği okul öğrencilerinin tüberküloz enfeksiyonu konusunda bilgilendirilmesi olarak belirlenmiştir. MATERYAL ve METOD Araştırma, Ankara ili Çankaya ilçesinde bulunan bir turizm şirketinin servis şoförlerinde yapılmıştır ve 54 servis şoförünü kapsamıştır. Bu turizm şirketinde çalışan servis şoförlerinin tamamı araştırmaya dahil edilmiştir. Çalışma, kesitsel tipte epidemiyolojik bir araştırmadır. Araştırmanın Değişkenleri aşağıda verilmiştir; 1.Bağımlı Değişkenler: Tüberküloz semptomları, PPD testi sonucu 2.Bağımsız Değişkenler: Yaş, cinsiyet, öğrenim durumu, sigara kullanımı, ilaç kullanımı, geçirilen hastalıklar, tüberküloz enfeksiyonu bulunan kişilerle yakın temas, BCG skarı. Araştırmada Kullanılan Terim, Sınıflandırma, Yöntem ve Kriterlerin Açıklanması PPD Testi (Purified protein derivative= Saflaştırılmış protein türevi): Tüberküloz basilinin proteinlerinden hazırlanmakta olup 1 cc'lik özel, tek kullanımlık enjektörle sol kolun 2/3 üst kısmına deri içine (intradermal) 0.1 cc dozunda uygulanmıştır.

2 PPD TESTİNİN DEÐERLENDİRİLMESİ BCG aşısı olanlarda; 0-4 mm negatif 5-14 mm BCG'ye atfedilir. 15 mm ve üzeri pozitif olarak kabul edilmiştir. BCG aşısı olmayanlarda; 0-4 mm negatif 5-9 mm şüpheli(7-14 gün içinde test tekrarlanır, yine 5-9 mm ise negatif, 10 mm ve üzeri pozitif olarak değerlendirilmiştir.) 10 mm ve üzeri pozitif olarak kabul edilmiştir. AKCİĞER GRAFİSİ Çekilen Akciğer mikrofilmleri aşağıdaki kodlama sistemi kullanılarak değerlendirilmiştir. 0 --> Normal 1 --> Hiler veya trakeobronşiyal kalsifikasyonlar ile parankimde bir veya iki kalsifikasyon olanlar 2 --> Akciğerin parankim sekelleri 3 --> Plevra sekelleri 4 --> Toraks ve Akciğer malformasyonları 5 --> Hiler ve trakeobronşiyal adenopatilere ait gölgeler 6 --> Plevra lezyonları 7 --> Kavitesiz lezyonlar 8 --> Kaviteli lezyonlar Kodlama sistemi sonucunda 5,6,7,8,9 kodu alanlar laboratuvar ve radyolojik tetkiklere yönlendirilmiştir. 0,1,3,4 kodu alanlar ile 2 kodu alanlar içinde kalsifiye odakları olanlarda ileri laboratuvar ve radyolojik tetkik yapılmamıştır. Veri toplamak için araştırmacılar tarafından servis şoförlerine anket formları uygulanmış ve BCG skar muayeneleri yapılmıştır. Ankara IV. Verem Savaş Dispanseri'nde PPD testi uygulama ve değerlendirme konusunda bir haftalık eğitim alan araştırmacı tarafından PPD testleri uygulanmıştır ve kişiler arası farklılıkları önlemek amacıyla 72 saat sonra aynı araştırmacı tarafından değerlendirilmiştir. PPD uygulaması için gerekli olan 5 flakon tüberkülin ve 54 adet enjektör IV.Verem Savaş Dispanseri'nden temin edilmiştir. Akciğer grafileri 4. Verem Savaş Dispanseri'nde mikrofilm olarak çekilmiş ve bütün grafiler aynı hekim tarafından değerlendirilmiştir. Verem Savaşı ile ilgili broşür, afiş ve posterler T.C. Sağlık Bakanlığı Verem Savaşı Daire Başkanlığı'ndan sağlanmıştır. Çalışmada 12 soruluk bir anket formu kullanılmıştır ve BCG skarı, PPD sonucu ve akciğer grafisi sonucu değerlendirilmiştir. Araştırmada kullanılan anket formu için ön deneme bir başka turizm şirketinde çalışan 10 şoföre uygulanarak değerlendirilmiştir. Veriler yüzyüze anket yöntemi ile araştırmacılar tarafından toplanmış veri girişi, ve analizi Epi İnfo 5.0 istatistik paket programı kullanılarak yapılmıştır. Araştırma öncesinde Turizm Şirketi yöneticilerinden gerekli izinler alınmıştır. BULGULAR Bu çalışmaya belirlenen turizm şirketine bağlı olarak çalışan 54 servis şoförünün tamamı dahil edilmiştir. Araştırma grubuna dahil olan şoförlerin tamamı erkektir. Yaşları arasında değişen şoförlerde ortalama yaş 38 olup, standart sapma 11'dir. Ortanca en büyük grubu yaş arası oluşturmuştur. Araştırmaya katılan şoförlerin % 40,7'sinin ilkokul (22), %22,2'sinin (12) ortaokul, %35'nin lise ve %1.9'unun yüksek okul mezunu olduğu belirlenmiştir. Çalışmaya katılan servis şoförlerinin evlerinde yaşayan kişi sayısı 1 ile 6 arasında değişmekte olup ortalaması 4.1 bulunmuştur. Servis şoförlerinin %68,5'inin (37 şoför) çalıştığı servis aracının kendisine ait olduğu saptanmıştır. Şoförlerin çalıştıkları servis aracı tipi dağılımı Tablo I'de gösterilmiştir.

3 Tablo I: Araştırmaya Katılan Şoförlerin Servis Aracı Tiplerinin Dağılımı (Ankara, Aralık 1999) Araç Tipi Sayı (%) Otobüs Midibüs Minibüs Tablodan görüldüğü üzere servis araçlarının %75.9'unu minibüsler oluşturmaktadır. Servis şoförlerinde sigara kullanımı Tablo II'de görülmektedir. Tablo II: Araştırmaya Katılan Servis Şoförlerinin Sigara Kullanım Durumları (Ankara, Aralık 1999) Sigara Sayı (%) Kullanıyor Kullanmıyor Tablodan görüldüğü üzere şoförlerde sigara kullanım oranı %70.4'olarak saptanmıştır. Servis şoförlerinde PPD testini etkileyebilecek ilaç kullanımı saptanmamıştır. Şoförlerde PPD testini etkileyebilecek hastalık olarak bir şoförde Tip II Diabetes Mellitus saptanmıştır. Çalışmaya katılan servis şoförlerinden tüberkülozlu kişilerle yakın temasta bulunan iki kişi saptanmıştır. Şoförlerin temas ettikleri kişilerden biri şoförün dayısı, diğeri eniştesidir. Servis şoförlerinde tüberküloz hastalığını düşündüren semptom sayısının dağılımı Tablo III'de gösterilmiştir. Tablo III: Servis Şoförlerinde Tüberküloz Semptomlarının Dağılımı (Ankara, Aralık 1999) Semptom* Sayı (%) Yok Semptom Semptom *Halsizlik, kilo kaybı, gece terlemesi, öksürük ve/veya balgam, Tablo III'de görüldüğü üzere tüberkülozu düşündüren semptom varlığı %35.2'dir (19 şoför). Servis şoförlerinin BCG skar sayısı Tablo IV'de görülmektedir. Tablo IV: Servis Şoförlerinde BCG Skarı Sayısının Dağılımı (Ankara, Aralık 1999) Skar Sayısı Sayı (%) Tablodan görüldüğü üzere 5 servis şoföründe BCG skarı bulunmamıştır. En büyük grubu 1 adet BCG skarı bulunanlar (%61.0) oluşturmuştur. Çalışma kapsamındaki servis şoförlerinin PPD testi sonuçları dağılımı Tablo V'de gösterilmiştir. Tablo V: Servis Şoförlerinin PPD Testi Sonuçlarının Dağılımı (Ankara, Aralık 1999) Endurasyon Çapı (mm) Sayı (%)

4 => Toplam PPD testi pozitifliği aşağıdaki kriterlere göre değerlendirilmiştir. BCG skarı olmayanlarda 0-9 mm Ş negatif 10 mm ve üzeri ==>pozitif BCG skarı olanlarda 0-14 mm Ş negatif 15 mm ve üzeri ==>pozitif Yukarıdaki kriterlere göre değerlendirilen Servis Şoförlerinin PPD testi sonuçları Şekil 1'de görülmektedir. Servis Şoförlerinin BCG skar varlığı ile PPD testi pozitifliği arasındaki ilişki Tablo VI'da gösterilmiştir. Tablo VI: Servis şoförlerinde BCG Skarı Varlığı ile PPD Testi Pozitifliğinin İlişkisi (Ankara, Aralık 1999) Skar PPD Negatif PPD Pozitif Toplam Yok Var Toplam BCG skarı bulunması ile PPD pozitifliği arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. (x 2 =1,46, p>0,05) (Tablo VI). Servis şoförlerinin sigara kullanımı ve PPD testi pozitifliği arasındaki ilişki Tablo VII'de gösterilmiştir. Tablo VII: Servis Şoförlerinin Sigara Kullanımı ve PPD Testi Pozitifliği Arasındaki İlişki (Ankara, Aralık 1999) Sigara kullanımı PPD Pozitif PPD Negatif Toplam Var Yok Toplam Sigara kullanımının PPD testi sonucu üzerine bir etkisi olmadığı saptanmıştır (x 2 =0.28, p>0.05). (Tablo VII). Servis şoförlerinde semptom varlığı ile PPD testi sonuçları arasındaki ilişki Tablo VIII'de sunulmuştur. Tablo VIII: Servis Şoförlerinde Semptom Varlığı ile PPD Testi Sonuçları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi (Ankara, Aralık 1999) Semptom PPD Pozitif PPD Negatif Toplam Var

5 Yok Toplam Tüberküloz semptom varlığı ile PPD testi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (x 2 =1.97, p>0.05) (Tablo VIII). Araştırmaya katılan servis şoförlerinde semptom varlığı ile sigara kullanımı arasındaki ilişki Tablo IX'da gösterilmiştir. Tablo IX: Servis Şoförlerinde Sigara Kullanımı ile Semptom Varlığı Arasındaki İlişki (Ankara, Aralık 1999) Sigara Semptom Var Yok İçiyor İçmiyor Toplam Toplam Sigara kullanımı ile semptom varlığı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (x 2 =1.77, p>0,05) (Tablo IX). TARTIŞMA Araştırmada bu bir turizm şirketinde çalışan servis şoförlerinin (54 şoför) tamamına anket formu, BCG skar muayenesi ve PPD deri testi uygulanmıştır. Servis şoförlerine araştırma sırasında ve bu turizm şirketi'nin hizmet verdiği okulun öğrencilerine eğitsel kol ders saatlerinde tüberküloz hastalığı hakkında genel bilgiler verilmiştir. Daha önce yapılan birçok araştırmaya göre tüberküloz hastalığı yaşları dışındaki yaş gruplarında erkeklerde daha sık görülmektedir 2. Araştırma grubunun tamamının erkeklerden oluşması ve yaş ortalamasının 38 olması nedeniyle tüberküloz hastalığı açısından yüksek risk altında oldukları düşünülmüştür. Servis şoförlerinin evlerinde ortalama 4.1 kişi yaşadığı belirlenmiştir Nüfus ve Sağlık Araştırması sonuçlarına göre Türkiye genelinde evde yaşayan kişi sayısı ortalama 4.3 olup kentlerde 4.0'dır. Grubun ortalaması kentlerdeki ortalama ile uyumlu bulunmuştur. Tüberkülozun çoğunlukla, balgam yayması pozitif olan hastadan damlacık yolu ile bulaştığı bilinmektedir. Havalandırmanın yetersiz olduğu kalabalık yerler enfeksiyon bulaşması için ideal ortamı oluşturmaktır 2,3,4. Araştırma sonucunda, kullanılan servis araçlarının %75.9'unun (41 şoför) minibüs olduğu saptanmıştır. Minibüsler gibi yetersiz havalanan küçük hacimli ortamların bulaştırıcılığı artırabileceği düşünülmüştür. Servis şoförlerinin %70.4'ü sigara kullandıklarını söylemişlerdir. Sigara kullanımının neden olduğu akciğer patolojilerinin tüberküloza yatkınlığı artırdığı bilinmektedir 2. Ancak araştırma grubunda sigara kullanımı ile PPD testi pozitifliği arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (x 2 =0.28 p>0,05). Tüberküloz enfeksiyonu olan kişilerle yakın temas ve hastalığın az kişide bulunması ve PPD testini etkileyebilecek ilaç kullanımının bulunmaması nedeniyle PPD testi sonuçları ile değerlendirilmesi uygun görülmemiştir. Servis şoförlerinin %36.2'sinde tüberküloz hastalığını düşündüren semptomlardan bir veya daha fazlası bulunmuştur. Araştırmada semptom varlığı ile PPD testi pozitifliği arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (Tablo X) (x 2 =1.97, p>0.05). Sigara kullanımı ile de semptomlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamamasına rağmen (Tablo IX) sigara kullanımının servis şoförlerinde bulunan semptomlara yol açabileceği düşünülmüştür 2. Servis şoförlerinin %9.3'ünde (5 şoför) BCG skarı bulunmamıştır. Bunların %80'inde (4 şoför) PPD testi pozitif olarak saptanmıştır. BCG aşısı bulunmayanlarda PPD testi pozitifliğinin oranı doğal enfeksiyon oranını vermektedir 5. Araştırma grubunda doğal enfeksiyon oranı %80'olarak saptanmıştır. Teşhis ve tedavinin gecikmesi durumunda her ARB pozitif olgu ile ortalama 2-3 enfekte vaka oluşabildiği gözönüne alındığında tüberkülozla savaşta basil çıkaran hastaların saptanarak sağaltımı önemli bir unsurdur 6. Günümüzde asemptomatik hastalarda M.tuberculosis enfeksiyonun belirlenmesinde tek güvenilir test PPD deri testidir 2,7. Ancak PPD pozitifliği aktif

6 tüberkolüzu göstermediğinden PPD testi pozitif olan tüm olguların ileri laboratuvar ve radyolojik tetkiklere yönlendirilmesi gereklidir 2. Araştırma grubuna tanıda bir sonraki aşamayı oluşturan akciğer grafisi çekilmesi için gerekli olanaklar sağlanmıştır. 54 servis şoförünün 7 tanesi akciğer grafisi çektirmiştir. Bu kişilerden biri tüberküloz hastalığı açısından şüpheli olarak değerlendirilerek ileri laboratuvar ve radyolojik tetkiklere yönlendirilmiştir. Aktif tüberküloz saptanması durumunda bu kişinin yakın temasta olduğu kişilerin de tüberküloz hastalığı yönünden değerlendirilmeye alınması sağlanacaktır. Diğer 6 servis şoförünün akciğer grafilerinde tüberküloz hastalığını düşündürebilecek bulgu saptanmamıştır. ÖNERİLER 1.Araştırma sonucunda PPD testi pozitif bulunan tüm servis şoförlerine akciğer grafisi çektirilmelidir, 2.Tüberküloz hastalığı saptanan şoförlerle yakın temasta bulunan kişiler de tüberküloz hastalığı açısından değerlendirilmelidir, 3.Türkiye'de servis şoförlerinin işe girişleri sırasında herhangi bir sağlık muayenesinden geçmemesi önemli bir sorundur. Kapalı ortamda çalışmaları ve taşıdıkları kişilerle aynı kapalı ortam havasını solumaları, tüberküloz yayılması açısından önemlidir. Bu nedenle işe giriş muayeneleri zorunlu olmalı, daha önceden işe başlamış olanların kontrolleri yapılmalıdır. 4.Tüberkülozlu bir hasta belirlendiğinde işinden atılması vb. durumlar katılımı engelleyeceğinden özlük hakkı kaybı olmamasına dikkat edilmelidir. Kaynaklar 1. Tüberküloz Hastalarının Tanı, Tedavi ve İzlenmesi. T.C Sağlık Bakanlığı Verem Savaş Daire Başkanlığı Yayınları, Ankara, Fauci A.S., Braunwald E et al, Harrison's Principles of Internal Medicine 14th Edition, Mc Graw Hill. Volume I; Tuberculosis: , Jawetz, Melnick, Adelberg, Medical Microbiology 20th Edition Lange, Mycobacterium tuberculosis: , Crafton J et al, Clinical Tuberculosis Macmillan Education, London Kocabaş, A; Tüberküloz Ankara, ; , Stead WW, Dutt A.K. Epidemiyoloji ve Konak Faktörleri-Bilimsel ve Teknik Yayınlar Çeviri Vakfı, 1-11, Lordi G.M; Reichman L.B. Tüberküloz Deri Testi. Bilimsel ve Teknik Yayınlar Çeviri Vakfı, 47-51,1994.

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI VEREM (TÜBERKÜLOZ) NEDİR? Verem hastalığı; verem mikrobunun solunum yolu ile alınmasıyla oluşan bulaşıcı bir

Detaylı

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı. VEREM HASTALIĞI ve VEREM HAFTASI

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı. VEREM HASTALIĞI ve VEREM HAFTASI T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI ve VEREM HAFTASI VEREM EĞİTİM VE PROPAGANDA HAFTASI Geleneksel olarak her yıl Ocak ayının ilk Pazar gününden

Detaylı

TÜBERKÜLOZ. Verem; TB; TBC; Tüberküloz nasıl yayılır? Tüberküloz şikayetleri nelerdir?

TÜBERKÜLOZ. Verem; TB; TBC; Tüberküloz nasıl yayılır? Tüberküloz şikayetleri nelerdir? TÜBERKÜLOZ Verem; TB; TBC; Hava yoluyla yayılan bulaşıcı akciğer hastalığıdır. Akciğer dışında kemik, lenf bezleri, böbrek, beyin zarları gibi diğer organları da tutabilir. Tüberküloz bakterisi Mycobacterium

Detaylı

Türkiye'de Yıllara Göre Yeni Verem Hasta Sayıları. 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2007 Yıllar

Türkiye'de Yıllara Göre Yeni Verem Hasta Sayıları. 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2007 Yıllar Verem Haftası etkinlikleri çerçevesinde Akkuş İlçe Sağlık Grup Başkanımız Dr. Mustafa AKDOĞAN 18/01/2010 tarihinde ilçemizde çalışan din adamları ve halka yönelik verem hastalığı ile ilgili çeşitli bilgiler

Detaylı

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI VE VEREM HAFTASI

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI VE VEREM HAFTASI T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI VE VEREM HAFTASI VEREM EĞİTİM VE PROPAGANDA HAFTASI Geleneksel olarak her yıl Ocak ayının ilk Pazar gününden

Detaylı

TÜRKİYE ULUSAL VEREM SAVAŞI DERNEKLERİ FEDERASYONU 71. Verem Eğitim ve Propaganda Haftası

TÜRKİYE ULUSAL VEREM SAVAŞI DERNEKLERİ FEDERASYONU  71. Verem Eğitim ve Propaganda Haftası TÜRKİYE ULUSAL VEREM SAVAŞI DERNEKLERİ FEDERASYONU www.verem.org 71. Verem Eğitim ve Propaganda Haftası VEREM (TÜBERKÜLOZ) NEDİR? Verem, Mycobacterium Tuberculosis denilen bir basille oluşan, tedavi edilmezse

Detaylı

TEMASLI MUAYENESİ. Yrd. Doç. Dr. Özkan KIZKIN İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Malatya

TEMASLI MUAYENESİ. Yrd. Doç. Dr. Özkan KIZKIN İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Malatya TEMASLI MUAYENESİ Yrd. Doç. Dr. Özkan KIZKIN İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Malatya Tüberkülozlu hasta ile temaslı olmak nedir? Akciğer tüberkülozu etkeni Mycobacterium

Detaylı

TÜBERKÜLİN DERİ TESTİ (TDT)

TÜBERKÜLİN DERİ TESTİ (TDT) TÜBERKÜLİN DERİ TESTİ (TDT) Tüberkülin deri testi tüberküloz infeksiyonunu gösteren deri testlerinin genel ismidir. Bu testler basilin belirli antijenik bileşenlerinin, tüberküloz basili ile infekte olan

Detaylı

Verem Eğitim ve Propaganda Haftası

Verem Eğitim ve Propaganda Haftası TÜRKİYE ULUSAL VEREM SAVAŞI DERNEKLERİ FEDERASYONU TUVSDF www.verem.org.tr Verem Eğitim ve Propaganda Haftası (Her yılın ilk haftası) TÜRKİYE ULUSAL VEREM SAVAŞI DERNEKLERİ FEDERASYONU Kuruluş: 1948 Ord.Prof.Dr.Tevfik

Detaylı

Olgu sunumu. Doç. Dr. Erkan Çakır. Bezmialem Vakıf Üniversitesi Çocuk Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı

Olgu sunumu. Doç. Dr. Erkan Çakır. Bezmialem Vakıf Üniversitesi Çocuk Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı Olgu sunumu Doç. Dr. Erkan Çakır Bezmialem Vakıf Üniversitesi Çocuk Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı Şikayet ve hikayesi E.K 13 yaş kız hasta Özel bir tekstil atölyesinde

Detaylı

1. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya

1. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 1. OLGU Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 49 yaşında kadın hasta, ev hanımı Yakınması: Öksürük, balgam Hikayesi: Yaklaşık 2 aydır şikayetleri olan hasta akciğer grafisinde lezyon görülmesi üzerine merkezimize

Detaylı

SAĞLIK PERSONELİNİN BULAŞICI HASTALIKLARA YÖNELİK TARAMA PROTOKOLÜ

SAĞLIK PERSONELİNİN BULAŞICI HASTALIKLARA YÖNELİK TARAMA PROTOKOLÜ SAĞLIK PERSONELİNİN BULAŞICI HASTALIKLARA YÖNELİK TARAMA PROTOKOLÜ Çalışanların hastane ortamında bulaşıcı hastalıklardan korunmasını sağlamak, bulaşıcı hastalıklara maruziyet durumunda alınması gereken

Detaylı

EK: 1 68. VEREM EĞĠTĠM VE PROPAGANDA HAFTASI BĠLGĠ NOTU (04-10 Ocak 2014)

EK: 1 68. VEREM EĞĠTĠM VE PROPAGANDA HAFTASI BĠLGĠ NOTU (04-10 Ocak 2014) EK: 1 68. VEREM EĞĠTĠM VE PROPAGANDA HAFTASI BĠLGĠ NOTU (04-10 Ocak 2014) VEREM EĞĠTĠM VE PROPAGANDA HAFTASI Verem Eğitim ve Propaganda Haftası 1947 yılında kutlanmaya başlamıştır. Her yıl Ocak ayının

Detaylı

EK: VEREM EĞİTİM VE PROPAGANDA HAFTASI BİLGİ NOTU (01-07 Ocak 2017)

EK: VEREM EĞİTİM VE PROPAGANDA HAFTASI BİLGİ NOTU (01-07 Ocak 2017) EK: 1 70. VEREM EĞİTİM VE PROPAGANDA HAFTASI BİLGİ NOTU (01-07 Ocak 2017) VEREM EĞİTİM VE PROPAGANDA HAFTASI Verem Eğitim ve Propaganda Haftası 1947 yılında kutlanmaya başlamıştır. Her yıl Ocak ayının

Detaylı

TÜBERKÜLOZ Tüberküloz hastalığı gelişimi için risk faktörleri

TÜBERKÜLOZ Tüberküloz hastalığı gelişimi için risk faktörleri TÜBERKÜLOZ Tüberküloz, Mycobacterium tuberculosis mikrobu ile oluşan bulaşıcı bir hastalıktır. Kişiden kişiye solunum yoluyla bulaşir. Hasta kişilerin öksürmesi, aksırması, hapşurması, konuşması ile havaya

Detaylı

HIV Enfeksiyonu ve Tüberküloz Birlikteliğinin Değerlendirilmesi

HIV Enfeksiyonu ve Tüberküloz Birlikteliğinin Değerlendirilmesi HIV Enfeksiyonu ve Tüberküloz Birlikteliğinin Değerlendirilmesi =Evaluation of HIV Infection and Tuberculosis Concomitance= Behice Kurtaran, Selçuk Nazik, Aslıhan Ulu, Ayşe Seza İnal, Süheyla Kömür, Ferit

Detaylı

OLGU 3 (39 yaşında erkek)

OLGU 3 (39 yaşında erkek) Yakınma OLGU 3 (39 yaşında erkek) Yaklaşık dört aydır öksürük, Kanlı balgam çıkarma, Göğüs ağrısı ve halsizlik yakınmaları Özgeçmiş Beş yıl önce çekilen akciğer radyogramında sağ üst ve alt zonda tespit

Detaylı

3. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya

3. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 3. OLGU Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 43 yaşında erkek hasta, çiftçi Yakınması: Öksürük, balgam, balgamla karışık kan tükürme, nefes darlığı Hikayesi: Yaklaşık 5 aydır öksürük ve balgam yakınması olan

Detaylı

TÜBERKÜLOZ. Verem; TB; TBC; Tüberküloz nasıl yayılır? Tüberküloz şikayetleri nelerdir?

TÜBERKÜLOZ. Verem; TB; TBC; Tüberküloz nasıl yayılır? Tüberküloz şikayetleri nelerdir? TÜBERKÜLOZ Verem; TB; TBC; Hava yoluyla yayılan bulaşıcı akciğer hastalığıdır. Akciğer dışında kemik, lenf bezleri, böbrek, beyin zarları gibi diğer organları da tutabilir. Tüberküloz bakterisi Mycobacterium

Detaylı

Tüberkülozda Yeni Tanı Metodları (Quantiferon)

Tüberkülozda Yeni Tanı Metodları (Quantiferon) Tüberkülozda Yeni Tanı Metodları (Quantiferon) Tüberküloz bütün yaş gruplarında görülen ve tüm sistemleri tutabilen bir hastalıktır. Tüberküloz prevalansının yüksek olduğu toplumlarda genellikle çocuk

Detaylı

Çocuk Hekimleri için Akıl Defteri / Radyolojik Değerlendirmeler*

Çocuk Hekimleri için Akıl Defteri / Radyolojik Değerlendirmeler* 1 Hazırlayan: Mustafa Hacımustafaoğlu, Bursa * Bu sayfaya, konusunda uzman akademisyenlerin Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları radyolojisi ile ilgili ve kısa klinik bilgileri de içeren konusunda klinik açıdan

Detaylı

Düzce ilinde izole edilen Mycobacterium tuberculosis kompleks suşlarında Mycobacterium bovis subsp.bovis varlığının araştırılması

Düzce ilinde izole edilen Mycobacterium tuberculosis kompleks suşlarında Mycobacterium bovis subsp.bovis varlığının araştırılması Düzce ilinde izole edilen Mycobacterium tuberculosis kompleks suşlarında Mycobacterium bovis subsp.bovis varlığının araştırılması Cihadiye Elif ÖZTÜRK, İdris ŞAHİN, Şükrü ÖKSÜZ, Nida KILIÇ, Özge KILINÇEL,

Detaylı

Akciğer Tüberkülozu Olgularında Balgam Tetkiklerinin Sonuçları ve Bunları Etkileyen Faktörler #

Akciğer Tüberkülozu Olgularında Balgam Tetkiklerinin Sonuçları ve Bunları Etkileyen Faktörler # Akciğer Tüberkülozu Olgularında Balgam Tetkiklerinin Sonuçları ve Bunları Etkileyen Faktörler # Mustafa KOLSUZ*, Muzaffer ERSOY*, Cenk KÜÇÜKKEBAPÇI*, Muzaffer METİNTAŞ**, Sinan ERGİNEL**, İrfan UÇGUN**,

Detaylı

HALKLA İLİŞKİLER FAALİYETLERİNİN SAĞLIK HİZMETİ ALANLAR VE ÇALIŞANLAR TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİ ÖRNEĞİ

HALKLA İLİŞKİLER FAALİYETLERİNİN SAĞLIK HİZMETİ ALANLAR VE ÇALIŞANLAR TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİ ÖRNEĞİ HALKLA İLİŞKİLER FAALİYETLERİNİN SAĞLIK HİZMETİ ALANLAR VE ÇALIŞANLAR TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİ ÖRNEĞİ Uzm. İbrahim BARIN Prof. Dr. Murat BORLU Başmüdür Özcan ÖZYURT

Detaylı

Enfeksiyon Bakıs Ac ısı ile Biyolojik Ajan Kullanımı. Rehberler Es lig inde Hasta Yo netimi

Enfeksiyon Bakıs Ac ısı ile Biyolojik Ajan Kullanımı. Rehberler Es lig inde Hasta Yo netimi Enfeksiyon Bakıs Ac ısı ile Biyolojik Ajan Kullanımı Rehberler Es lig inde Hasta Yo netimi Uz.Dr. Servet ÖZTÜRK Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalaıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Detaylı

Aktif Tüberküloz Tanısında Tüberkülin Deri Testi (TDT)

Aktif Tüberküloz Tanısında Tüberkülin Deri Testi (TDT) Aktif Tüberküloz Tanısında Tüberkülin Deri Testi (TDT) Mehmet Hamdi MUZ, Figen DEVECİ Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, ELAZIĞ ÖZET Tüberkülin deri testi (TDT) tüberküloz

Detaylı

TÜBERKÜLOZ. Doç. Dr. Bülent Erdur PAUTF Acil Tıp AD EUSEM 2012

TÜBERKÜLOZ. Doç. Dr. Bülent Erdur PAUTF Acil Tıp AD EUSEM 2012 TÜBERKÜLOZ Doç. Dr. Bülent Erdur PAUTF Acil Tıp AD EUSEM 2012 1 Sunu Planı Epidemiyoloji Patofizyoloji Klinik Özellikler Tanı ve Ayırıcı Tanılar Tedavi 2 Epidemiyoloji Tbc insanlık tarihi kadar eskidir

Detaylı

Denizli Merkez İlkokullarında 1993-1995 Yıllarında Yapılan Tüberkülin Taramasının Sonuçları #

Denizli Merkez İlkokullarında 1993-1995 Yıllarında Yapılan Tüberkülin Taramasının Sonuçları # Denizli Merkez İlkokullarında 1993-1995 Yıllarında Yapılan Tüberkülin Taramasının Sonuçları # Sibel ÖZKURT*, Fatma FİŞEKÇİ*, Mevlüt TÜRE**, Beyza AKDAĞ** * Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları

Detaylı

TÜBERKÜLOZ Dr. Behice Kurtaran. Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

TÜBERKÜLOZ Dr. Behice Kurtaran. Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD TÜBERKÜLOZ 2019 Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD TÜBERKÜLOZ İnsanlık tarafından bilinen en eski hastalıklardan biri 2 Halk arasında ince hastalık Dünyada

Detaylı

Gebelerde Rubella (Kızamıkçık) Yrd.Doç.Dr.Çiğdem Kader

Gebelerde Rubella (Kızamıkçık) Yrd.Doç.Dr.Çiğdem Kader Gebelerde Rubella (Kızamıkçık) Yrd.Doç.Dr.Çiğdem Kader OLGU 1 İkinci çocuğuna hamile 35 yaşında kadın gebeliğinin 6. haftasında beş yaşındaki kız çocuğunun rubella infeksiyonu geçirdiğini öğreniyor. Küçük

Detaylı

S A H A A R A Ş T I R M A S I

S A H A A R A Ş T I R M A S I S A H A A R A Ş T I R M A S I GEREÇ VE YÖNTEM Saha Araştırması Plan ve Uygulaması Bu araştırma, Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı ve Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından

Detaylı

Isparta da Tüberkülozun Bazı Epidemiyolojik Özelliklerindeki Değişimler #

Isparta da Tüberkülozun Bazı Epidemiyolojik Özelliklerindeki Değişimler # Isparta da Tüberkülozun Bazı Epidemiyolojik Özelliklerindeki Değişimler # Rezan DEMİRALAY* * Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Anabilim Dalı, ISPARTA ÖZET Bu

Detaylı

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı ANKARA 2018 2 İçindekiler Sayfa 1. Giriş ve Amaç... 4 2. Gereç ve Yöntem... 4 2.1. Araştırmanının Türü ve Örneklem...

Detaylı

Tüberkülozlu Olgularda Sosyokültürel Yapı #

Tüberkülozlu Olgularda Sosyokültürel Yapı # Tüberkülozlu Olgularda Sosyokültürel Yapı # Bülent ÖZBAY*, Mehmet GENCER*, Abdullah GÜLSÜN*, Erkan CEYLAN*, Mahmut ŞENEL** * Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Anabilim

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ Sağlık hizmeti veren, Doktor Ebe Hemşire Diş hekimi Hemşirelik öğrencileri, risk altındadır Bu personelin enfeksiyon açısından izlemi personel sağlığı ve hastane

Detaylı

TÜBERKÜLOZ DIŞI MİKOBAKTERİ ENFEKSİYONLARI. Tanı ve Sorunlar. Süheyla SÜRÜCÜOĞLU. Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD Manisa

TÜBERKÜLOZ DIŞI MİKOBAKTERİ ENFEKSİYONLARI. Tanı ve Sorunlar. Süheyla SÜRÜCÜOĞLU. Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD Manisa TÜBERKÜLOZ DIŞI MİKOBAKTERİ ENFEKSİYONLARI Tanı ve Sorunlar Süheyla SÜRÜCÜOĞLU Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD Manisa 1 Sunum İçeriği Tanı kriterleri Tanı kriterlerine ilişkin

Detaylı

Akciğer ve Akciğer Dışı Organ Tüberkülozunun Klinik ve Epidemiyolojik Özelliklerinin Karşılaştırılması

Akciğer ve Akciğer Dışı Organ Tüberkülozunun Klinik ve Epidemiyolojik Özelliklerinin Karşılaştırılması Akciğer ve Akciğer Dışı Organ Tüberkülozunun Klinik ve Epidemiyolojik Özelliklerinin Karşılaştırılması Rezan DEMİRALAY* * Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Anabilim

Detaylı

Akciğer Tüberkülozlu Servis Şoförü ile Temas Sonrası Bir İlköğretim Okulunda Yapılan Tarama Sonuçları

Akciğer Tüberkülozlu Servis Şoförü ile Temas Sonrası Bir İlköğretim Okulunda Yapılan Tarama Sonuçları ORIGINAL RESEARCH / ORİJİNAL ARAŞTIRMA Akciğer Tüberkülozlu Servis Şoförü ile Temas Sonrası Bir İlköğretim Okulunda Yapılan Tarama Sonuçları Scan Results in a Primary School After Contact with a Pulmonary

Detaylı

Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Ventilatörle İlişkili Pnömonili Hastalarda Serum C-Reaktif Protein, Prokalsitonin, Solubl Ürokinaz Plazminojen Aktivatör Reseptörü (Supar) Ve Neopterin Düzeylerinin Tanısal

Detaylı

ÇOCUKLULARDA TÜBERKÜLOZ

ÇOCUKLULARDA TÜBERKÜLOZ ÇOCUKLULARDA TÜBERKÜLOZ FR-HYE-04-418-04 Tüberküloz (Verem) hastalığı nedir? Tıpta tüberküloz olarak adlandırılan verem hastalığına halk arasında ince hastalık da denmektedir. Tüberküloz, asıl olarak akciğerlerde

Detaylı

Tüberküloz şüphesi olan çocuklarda kesin veya olası tüberküloz ve latent tüberküloz infeksiyonu tanıları

Tüberküloz şüphesi olan çocuklarda kesin veya olası tüberküloz ve latent tüberküloz infeksiyonu tanıları Tüberküloz şüphesi olan çocuklarda kesin veya olası tüberküloz ve latent tüberküloz infeksiyonu tanıları Gönül TANIR 1, Alper AKIN 2, Cumhur AYDEMİR 2, Çiğdem ÜNER 3, İsmail CEYHAN 3 1 Dr. Sami Ulus Çocuk

Detaylı

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No 14.01.2013 Madde 5.12, Personel Sağlık Taraması Takip 01 Çizelgesi ne atıfta bulunularak revize edildi. Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Enfeksiyon

Detaylı

LENF NODU ve DİĞER DOKU BİYOPSİLERİNDE TÜBERKÜLOZ BASİLİ İZOLASYONU

LENF NODU ve DİĞER DOKU BİYOPSİLERİNDE TÜBERKÜLOZ BASİLİ İZOLASYONU SORUNLU ÖRNEKLERDEN MİKOBAKTERİ İZOLASYONU LENF NODU ve DİĞER DOKU BİYOPSİLERİNDE TÜBERKÜLOZ BASİLİ İZOLASYONU Yrd. Doç. Dr. Mahmut ÜLGER Mersin Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Mikrobiyoloji

Detaylı

Akut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu. Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa

Akut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu. Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa Akut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa Olgu 24 yaşında erkek hasta 6. sınıf tıp öğrencisi Ortopedi polikliniğine başvurmuş Rutin

Detaylı

ÇOCUKLUK ÇAĞI AKCİĞER TÜBERKÜLOZUNDA TANI

ÇOCUKLUK ÇAĞI AKCİĞER TÜBERKÜLOZUNDA TANI ÇOCUKLUK ÇAĞI AKCİĞER TÜBERKÜLOZUNDA TANI Prof Dr Uğur Özçelik Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bölümü, Ankara Tüberküloz günümüzde tüm Dünya da yaygın bir sağlık sorunu olarak

Detaylı

GEÇERLİLİK & GÜVENİLİRLİK ARAŞTIRMALARI. Dr. Meltem Şengelen HÜTF Halk Sağlığı AD 19 Şubat 2015

GEÇERLİLİK & GÜVENİLİRLİK ARAŞTIRMALARI. Dr. Meltem Şengelen HÜTF Halk Sağlığı AD 19 Şubat 2015 GEÇERLİLİK & GÜVENİLİRLİK ARAŞTIRMALARI Dr. Meltem Şengelen HÜTF Halk Sağlığı AD 19 Şubat 2015 Epidemiyolojik Araştırmalar I. GÖZLEMSEL 1. TANIMLAYICI 1.1. Toplumsal Populations (ekolojik çalışmalar, vb.)

Detaylı

Tüberküloz tanısı için önerilen Dünya Sağlık Örgütü kriterlerinin çocuklarda klinik olarak değerlendirilmesi

Tüberküloz tanısı için önerilen Dünya Sağlık Örgütü kriterlerinin çocuklarda klinik olarak değerlendirilmesi JCEI / E. Bayram ve ark. WHO tüberküloz tanı kriterleri 2012; 3 (2): 255-259 Journal of Clinical and Experimental Investigations doi: 10.5799/ahinjs.01.2012.02.0154 RESEARCH ARTICLE Tüberküloz tanısı için

Detaylı

Mycobacterium. Mycobacterium hücre duvarının lipid içeriği oldukça fazladır ve mikolik asit içerir

Mycobacterium. Mycobacterium hücre duvarının lipid içeriği oldukça fazladır ve mikolik asit içerir Mycobacterium Mycobacteriaceae ailesi üyeleri uzun, ince, çomak şekilli, hareketsiz bakterilerdir. Özel ayırt edici boyalarla bir kez boyandıklarında seyreltik asitlerle boyayı vermemeleri yani dekolorize

Detaylı

TÜBERKÜLOZ TEMASLI SAĞLIK ÇALIŞANININ YÖNETİMİ

TÜBERKÜLOZ TEMASLI SAĞLIK ÇALIŞANININ YÖNETİMİ TÜBERKÜLOZ TEMASLI SAĞLIK ÇALIŞANININ YÖNETİMİ Prof. Dr. AYŞE YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 30 Mayıs 2015 İzmir 2 Tüberkülozun artış nedenleri-1

Detaylı

Afyon Verem Savaş Dispanseri nde 1990-2000 Yılları Arasında İzlenen 627 Tüberküloz Olgusunun Değerlendirilmesi

Afyon Verem Savaş Dispanseri nde 1990-2000 Yılları Arasında İzlenen 627 Tüberküloz Olgusunun Değerlendirilmesi Afyon Verem Savaş Dispanseri nde 1990-2000 Yılları Arasında İzlenen 627 Tüberküloz Olgusunun Değerlendirilmesi Ayşe ORMAN, Mehmet ÜNLÜ, Murat CİRİT Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları

Detaylı

Prof. Dr. Ayşe Yüce. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Nisan-2014

Prof. Dr. Ayşe Yüce. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Nisan-2014 Prof. Dr. Ayşe Yüce Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Nisan-2014 1 Global Tuberculosis Report 2013, World Health Organization 2 Kötü sosyo-ekonomik

Detaylı

Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması

Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20 24 Mayıs 2009 tarihleri arasında Antalya da düzenlenen 45. Ulusal Diyabet Kongresinde

Detaylı

Doç.Dr. Nilay ÇÖPLÜ. Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Salgın Hastalıklar Araştırma Müdürlüğü

Doç.Dr. Nilay ÇÖPLÜ. Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Salgın Hastalıklar Araştırma Müdürlüğü Doç.Dr. Nilay ÇÖPLÜ Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Salgın Hastalıklar Araştırma Müdürlüğü Ülkemizdeki antibiyotik kullanımı ile ilgili gerçeklerin araştırılması Toplumda Antibiyotik Kullanımı

Detaylı

AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ

AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ BARAN E 1, KOCADAĞ S 1, AKDUR R 1, DEMİR N 2, NUMANOĞLU

Detaylı

ÖNSÖZ. Tüberküloz El Kitabı

ÖNSÖZ. Tüberküloz El Kitabı ÖNSÖZ Bilinen en eski hastalıklardan biri olan Verem Hastalığı (Tüberküloz), dünyada her yıl milyonlarca insanı tehdit eden, acil hareket planı gerektiren, ölümcül, ancak tedavi edilebilir; bulaşıcı bir

Detaylı

Çocukluk Çağı Aşılamaları. Doç. Dr. Güldane Koturoğlu

Çocukluk Çağı Aşılamaları. Doç. Dr. Güldane Koturoğlu Çocukluk Çağı Aşılamaları Doç. Dr. Güldane Koturoğlu Rutin Aşı Takvimi-2012 ÖNERİLEN RUTİN AŞI PROGRAMI-2012 Ulusal aşı programı DOĞUM 1. AYIN SONU 2. AYIN SONU 4. AYIN SONU 6. AYIN SONU HEPATİT B 1. Doz

Detaylı

Çocukluk Çağı Tüberkülozu. Prof.Dr.Ayper SOMER İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı

Çocukluk Çağı Tüberkülozu. Prof.Dr.Ayper SOMER İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Çocukluk Çağı Tüberkülozu Prof.Dr.Ayper SOMER İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı www.aypersomer.com Tüberküloz görülme sıklığı 1986 dan beri artmaktadır. Dünya nüfusunun

Detaylı

DENİZLİ İLİ ÇALIŞAN NÜFUSUN İÇME SUYU TERCİHLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER. PAÜ Tıp Fak. Halk Sağlığı A.D Araş. Gör. Dr. Ayşen Til

DENİZLİ İLİ ÇALIŞAN NÜFUSUN İÇME SUYU TERCİHLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER. PAÜ Tıp Fak. Halk Sağlığı A.D Araş. Gör. Dr. Ayşen Til DENİZLİ İLİ ÇALIŞAN NÜFUSUN İÇME SUYU TERCİHLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER PAÜ Tıp Fak. Halk Sağlığı A.D Araş. Gör. Dr. Ayşen Til Su; GİRİŞ ekosisteminin sağlıklı işlemesi, insanların sağlığı ve yaşamının

Detaylı

Çapraz Tablo ve Diğer Tabloları Oluşturabilmek Bu Tablolara Uygun Çok Yönlü Grafikleri Çizebilmek

Çapraz Tablo ve Diğer Tabloları Oluşturabilmek Bu Tablolara Uygun Çok Yönlü Grafikleri Çizebilmek Çapraz Tablo ve Diğer Tabloları Oluşturabilmek Bu Tablolara Uygun Çok Yönlü Grafikleri Çizebilmek Marjinal Tablo (Sıklık Tablosu) Gözlemlerin, incelenen herhangi bir değişkenin kategorilerine, değerlerine

Detaylı

2013 2014 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI (D GRUBU 2. Eylül. 2013 20. Eylül. 2013)

2013 2014 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI (D GRUBU 2. Eylül. 2013 20. Eylül. 2013) 2013 2014 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI (D GRUBU 2. Eylül. 2013 20. Eylül. 2013) 2. Eylül. 2013. Pazartesi 8.30 9.20 Staj konusunda bilgilenme Dr. Şule Kaya 9.30 10.20 Göğüs hastalıklarında

Detaylı

Eskişehir Deliklitaş Verem Savaş Dispanseri nde Kayıtlı Akciğer Tüberkülozu Olgularının Değerlendirilmesi #

Eskişehir Deliklitaş Verem Savaş Dispanseri nde Kayıtlı Akciğer Tüberkülozu Olgularının Değerlendirilmesi # Eskişehir Deliklitaş Verem Savaş Dispanseri nde Kayıtlı Akciğer Tüberkülozu Olgularının Değerlendirilmesi # Mustafa KOLSUZ*, Muzaffer ERSOY*, Cenk KÜÇÜKKEBAPÇI*, Muzaffer METİNTAŞ**, İrfan UÇGUN**, Sinan

Detaylı

AKCİĞER TÜBERKÜLOZU & MİLİYER TÜBERKÜLOZ. Uzm. Dr. Hülya Dirol Prof. Dr. Ömer Özbudak Akdeniz Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD

AKCİĞER TÜBERKÜLOZU & MİLİYER TÜBERKÜLOZ. Uzm. Dr. Hülya Dirol Prof. Dr. Ömer Özbudak Akdeniz Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD AKCİĞER TÜBERKÜLOZU & MİLİYER TÜBERKÜLOZ Uzm. Dr. Hülya Dirol Prof. Dr. Ömer Özbudak Akdeniz Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD Çıkar çatışması beyanı: Konu ile ilgili olarak herhangi bir kurum veya firma

Detaylı

TÜBERKÜLOZ SÜRVEYANS ÇALIŞMALARINA PRATİK YAKLAŞIM ve ÖNEMİ

TÜBERKÜLOZ SÜRVEYANS ÇALIŞMALARINA PRATİK YAKLAŞIM ve ÖNEMİ 21. Yüzyılda Tüberküloz Sempozyumu ve II. Tüberküloz Laboratuvar Tanı Yöntemleri Kursu, Samsun TÜBERKÜLOZ SÜRVEYANS ÇALIŞMALARINA PRATİK YAKLAŞIM ve ÖNEMİ Prof. Dr. Yıldız PEKŞEN Ondokuz Mayıs Üniversitesi,

Detaylı

Bilim Uzmanı İbrahim BARIN

Bilim Uzmanı İbrahim BARIN ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİNDE YATAN HASTALARIN HASTANE HİZMET KALİTESİNİ DEĞERLENDİRMELERİ Bilim Uzmanı İbrahim BARIN Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri AMAÇ Hasta memnuniyeti verilen

Detaylı

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Öğretim Yılı. Dönem 4 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJ TANITIM REHBERİ

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Öğretim Yılı. Dönem 4 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJ TANITIM REHBERİ İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi 2018-2019 Eğitim Öğretim Yılı Dönem 4 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJ TANITIM REHBERİ Hazırlayan: Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı 1 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI TANITIM

Detaylı

Dr. Murat DAŞ Çanakkale Onsekiz Mart Ünivetsitesi Acil Tıp AD.

Dr. Murat DAŞ Çanakkale Onsekiz Mart Ünivetsitesi Acil Tıp AD. Dr. Murat DAŞ Çanakkale Onsekiz Mart Ünivetsitesi Acil Tıp AD. Giriş-Amaç Travma 40 yaş altındaki populasyonda ölüm sebepleri arasında üst sıralardadır. Genel vücut travması olan hastalarda, kranial yaralanma

Detaylı

2015 2016 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Görevli Öğretim Üyeleri: Prof. Dr.

2015 2016 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Görevli Öğretim Üyeleri: Prof. Dr. 2015 2016 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Görevli Öğretim Üyeleri: Prof. Dr. Ahmet Akkaya Prof. Dr Münire Çakır Doç.Dr. Ahmet Bircan Doç Dr. Önder Öztürk

Detaylı

Malatya Verem Savaş Dispanserlerinde İzlenen Akciğer Tüberkülozlu Hastaların Değerlendirilmesi #

Malatya Verem Savaş Dispanserlerinde İzlenen Akciğer Tüberkülozlu Hastaların Değerlendirilmesi # Malatya Verem Savaş Dispanserlerinde İzlenen Akciğer Tüberkülozlu Hastaların Değerlendirilmesi # Süleyman Savaş HACIEVLİYAGİL*, Mustafa DURAN**, Levent Cem MUTLU*, Hakan GÜNEN*, Aydın ŞENOĞLU**, Ercüment

Detaylı

AŞILANMA VE ÇOCUK SAĞLIĞI 11

AŞILANMA VE ÇOCUK SAĞLIĞI 11 AŞILANMA VE ÇOCUK SAĞLIĞI 11 Sabahat Tezcan ve Elif Kurtuluş Yiğit Bu bölümde 12-23 aylık çocukların aşılanması, beş yaş altı çocuklarda akut solunum yolu enfeksiyonunun varlığı ve evlenmiş kadınların

Detaylı

ANTALYA TÜBERKÜLOZ İL KOORDİNATÖRLÜĞÜ YILI ÇALIŞMALARI

ANTALYA TÜBERKÜLOZ İL KOORDİNATÖRLÜĞÜ YILI ÇALIŞMALARI ANTALYA TÜBERKÜLOZ İL KOORDİNATÖRLÜĞÜ 2016-2017 YILI ÇALIŞMALARI Dünya nüfusunun üçte birini infekte eden basiliyle Tüberküloz, halen dünyanın en yaygın infeksiyon hastalığıdır. son 20 yılda Dünya Sağlık

Detaylı

Doğrudan Gözetimli Tedavi Uygulamaları. Dr.Dilek Polat

Doğrudan Gözetimli Tedavi Uygulamaları. Dr.Dilek Polat Doğrudan Gözetimli Tedavi Uygulamaları Dr.Dilek Polat Sunum Planı DGT nedir? Neden DGT? Gözetim planı DGT uygulamaları DGT nin izlenmesi, denetimi Sorunların giderilmesi Doğrudan Gözetimli Tedavi Bir hastanın

Detaylı

Halk Sağlığı. YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ

Halk Sağlığı. YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ Halk Sağlığı YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ Halk Sağlığı, organize edilmiş toplum çalışmaları sonunda; - çevre sağlığı koşullarını düzelterek - bireylere sağlık bilgisi vererek - bulaşıcı hastalıkları

Detaylı

Romatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi

Romatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi Kahramanmaraş 1. Biyokimya Günleri Bildiri Konusu: Romatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi Mehmet Aydın DAĞDEVİREN GİRİŞ Fetuin-A, esas olarak karaciğerde

Detaylı

Dr. Duru Mıstanoğlu Özatağ DPÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Dr. Duru Mıstanoğlu Özatağ DPÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Dr. Duru Mıstanoğlu Özatağ DPÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD İnfluenza aşısı Mevsimsel influenza tüm dünyada sirküle olan influenza viruslarının neden olduğu akut solunum

Detaylı

TÜBERKÜLOZDA KAYIT ve BİLDİRİM. Dr. Suha ÖZKAN Ankara Verem Savaşı İl Koordinatörü

TÜBERKÜLOZDA KAYIT ve BİLDİRİM. Dr. Suha ÖZKAN Ankara Verem Savaşı İl Koordinatörü TÜBERKÜLOZDA KAYIT ve BİLDİRİM Dr. Suha ÖZKAN Ankara Verem Savaşı İl Koordinatörü 1 AMAÇ Bildirimi zorunlu bir hastalık olan tüberkülozun kendine özgü terminolojisi hakkında bilgilenmek, ülkemizdeki, bildirim,

Detaylı

Diyet yoluyla Menakinon alımı, daha az Koroner Kalp Hastalığı riski ile ilişkili: Rotterdam Çalışma

Diyet yoluyla Menakinon alımı, daha az Koroner Kalp Hastalığı riski ile ilişkili: Rotterdam Çalışma Diyet yoluyla Menakinon alımı, daha az Koroner Kalp Hastalığı riski ile ilişkili: Rotterdam Çalışma Johanna M. Geleijnse,* Cees Vermeer,** Diederick E. Grobbee, Leon J. Schurgers,** Marjo H. J. Knapen,**

Detaylı

Bununla birlikte tüberkülozla savaş yeterli bütçeyi büyük ölçüde bulamamaktadır. Bu kabul edilemez bir durumdur.

Bununla birlikte tüberkülozla savaş yeterli bütçeyi büyük ölçüde bulamamaktadır. Bu kabul edilemez bir durumdur. DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ (DSÖ) 2012 KÜRESEL TÜBERKÜLOZ RAPORUNU YAYIMLADI - Genç Gelişim K Tüberküloz, ülkemizdeki adıyla verem, havayolu ile bulaşan ve öldürebilen bir hastalıktır. Çok az maliyetle tedavi

Detaylı

İzmir Kahramanlar Verem Savaş Dispanseri nde 1998 Yılında Kayıtlı Tüberküloz Hastalarının Değerlendirilmesi #

İzmir Kahramanlar Verem Savaş Dispanseri nde 1998 Yılında Kayıtlı Tüberküloz Hastalarının Değerlendirilmesi # İzmir Kahramanlar Verem Savaş Dispanseri nde 1998 Yılında Kayıtlı Tüberküloz Hastalarının Değerlendirilmesi # Aygün ÖZTOP, İpek ÜNSAL, Erol ÇİFTÇİ, Rıza ÇAKMAK Kahramanlar Verem Savaş Dispanseri, İZMİR

Detaylı

PPD (TÜBERKÜLİN-MANTOX) TESTİ UYGULAMASI. Amaç :PPD testini doğru/ uygun teknikle uygulayarak teşhise yardımcı olmak

PPD (TÜBERKÜLİN-MANTOX) TESTİ UYGULAMASI. Amaç :PPD testini doğru/ uygun teknikle uygulayarak teşhise yardımcı olmak PPD TESTİ PPD (TÜBERKÜLİN-MANTOX) TESTİ UYGULAMASI Amaç :PPD testini doğru/ uygun teknikle uygulayarak teşhise yardımcı olmak A.TEMEL İLKELER 1. Bu protokol; PPD materyalinin uygulanması, test sonucunun

Detaylı

Verem (TB) ile teması olan kişiler için bilgiler

Verem (TB) ile teması olan kişiler için bilgiler Verem (TB) ile teması olan kişiler için bilgiler Information for contacts of Tuberculosis (TB) - Turkish January 2013 Page 1 Verem (Tüberküloz) için sizinle niçin ilişkiye geçtik? Veremli bir kişiyle temasınız

Detaylı

Üniversite Öğrencilerinin İş Bulma ve Kariyer Beklentilerinin İş ve Meslek Danışmanlığı Hizmetlerinden Etkilenmesi: Yalova Üniversitesi Örneği

Üniversite Öğrencilerinin İş Bulma ve Kariyer Beklentilerinin İş ve Meslek Danışmanlığı Hizmetlerinden Etkilenmesi: Yalova Üniversitesi Örneği Üniversite Öğrencilerinin İş Bulma ve Kariyer Beklentilerinin İş ve Meslek Danışmanlığı Hizmetlerinden Etkilenmesi: Yalova Üniversitesi Örneği Doç. Dr. Orhan KOÇAK Arş. Gör. Aysel KAYA Çağrı KIRTAY Genel

Detaylı

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ Gösterge Adı Gebe Tespit Oranı (Yüzde) Gebelik sürecindeki riskli durumlarla ilgili oluşabilecek sorunları en aza indirmek için gebe sayısının tespit edilmesidir. İlgili

Detaylı

Ankara da Bir Eğitim Birliğinde Tüberküloz Epidemiyolojisi

Ankara da Bir Eğitim Birliğinde Tüberküloz Epidemiyolojisi Araştırma/Research Article Ankara da Bir Eğitim Birliğinde Tüberküloz Epidemiyolojisi Berna Devrim Yağbasan 1 *, Ömer Deniz 2, Hayati Bilgiç 2, Emel Kibaroğlu 3, Kudret Ekiz 2 1 Diyarbakır Asker Hast.

Detaylı

T. C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJESİ KESİN RAPORU

T. C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJESİ KESİN RAPORU T. C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJESİ KESİN RAPORU Öğretmenlerin Ve Anne-Babaların Öz-Yetkinlik İnançları, Tükenmişlik Algıları Ve Çocukların Problem Davranışları Proje Yürütücüsü: Prof.

Detaylı

Mevsimlik Tarım İşçilerinin İş Kazası Geçirme Durumları

Mevsimlik Tarım İşçilerinin İş Kazası Geçirme Durumları Mevsimlik Tarım İşçilerinin İş Kazası Geçirme Durumları Tülin Gönültaş, Necdet Aytaç, Muhsin Akbaba Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Adana Amaç Bu araştırmanın amacı, Adana

Detaylı

Bir Üniversite Kliniğinde Yatan Hastalarda MetabolikSendrom Sıklığı GŞ CAN, B BAĞCI, A TOPUZOĞLU, S ÖZTEKİN, BB AKDEDE

Bir Üniversite Kliniğinde Yatan Hastalarda MetabolikSendrom Sıklığı GŞ CAN, B BAĞCI, A TOPUZOĞLU, S ÖZTEKİN, BB AKDEDE Bir Üniversite Kliniğinde Yatan Hastalarda MetabolikSendrom Sıklığı GŞ CAN, B BAĞCI, A TOPUZOĞLU, S ÖZTEKİN, BB AKDEDE Psikiyatrik hastalığı olan bireylerde MetabolikSendrom (MetS) sıklığı genel popülasyona

Detaylı

Muzaffer Fincancı İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Muzaffer Fincancı İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Muzaffer Fincancı İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi HIV infeksiyonlu hastalarda tüberküloz sıklığı İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi 212 HIV infeksiyonlu hasta - 8 Akciğer tüberkülozu - 4

Detaylı

Aydın Astim Organize Sanayi Bölgesinde İş Kazalarının İncelenmesi ve Önlenmesinde Eğitimin Rolü. Uzm. Dr. Cenk BENLİ

Aydın Astim Organize Sanayi Bölgesinde İş Kazalarının İncelenmesi ve Önlenmesinde Eğitimin Rolü. Uzm. Dr. Cenk BENLİ Aydın Astim Organize Sanayi Bölgesinde İş Kazalarının İncelenmesi ve Önlenmesinde Eğitimin Rolü Uzm. Dr. Cenk BENLİ 2 Giriş Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı (EU-OSHA) tarafından İş Sağlığı ve Güvenliği

Detaylı

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ Gösterge Adı Gebe Tespit Oranı (Yüzde) Gebelik sürecindeki riskli durumlarla ilgili oluşabilecek sorunları en aza indirmek için gebe sayısının tespit edilmesidir. İlgili

Detaylı

MANİSA KENT MERKEZİNDE YAŞAYAN YAŞ GRUBU KADINLAR VE EŞLERİ ARASINDA SİGARA İÇME BOYUTU VE BUNU ETKİLEYEN SOSYOEKONOMİK FAKTÖRLER

MANİSA KENT MERKEZİNDE YAŞAYAN YAŞ GRUBU KADINLAR VE EŞLERİ ARASINDA SİGARA İÇME BOYUTU VE BUNU ETKİLEYEN SOSYOEKONOMİK FAKTÖRLER MANİSA KENT MERKEZİNDE YAŞAYAN 15-49 YAŞ GRUBU KADINLAR VE EŞLERİ ARASINDA SİGARA İÇME BOYUTU VE BUNU ETKİLEYEN SOSYOEKONOMİK FAKTÖRLER Dr. Ümit ATMAN CİHAN Dr. Gönül DİNÇ Yük. Hemş. Safiye ÖZVURMAZ Dr.

Detaylı

Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip. Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu. *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi

Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip. Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu. *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Merkezi sinir sistemi

Detaylı

Bir Hastada Astım Hastalığı İle Karıştırılan Yabancı Cisim Aspirasyonunda Röntgen Grafisinin Önemi: Ne Umduk,Ne Bulduk?'

Bir Hastada Astım Hastalığı İle Karıştırılan Yabancı Cisim Aspirasyonunda Röntgen Grafisinin Önemi: Ne Umduk,Ne Bulduk?' Bir Hastada Astım Hastalığı İle Karıştırılan Yabancı Cisim Aspirasyonunda Röntgen Grafisinin Önemi: Ne Umduk,Ne Bulduk?' Serdar Sedat IŞIK 1,2 1 T.C.Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Detaylı

Diyaliz hastalarında morbidite ve mortalite oranı genel populasyondan kat daha yüksektir.*

Diyaliz hastalarında morbidite ve mortalite oranı genel populasyondan kat daha yüksektir.* GİRİŞ Diyaliz hastalarında morbidite ve mortalite oranı genel populasyondan 10-20 kat daha yüksektir.* Çok sayıda çalışmada hemodiyaliz dozu ile morbidite ve mortalite arasında anlamlı ilişki saptanmıştır.

Detaylı

Dönem 3 Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri:

Dönem 3 Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Dönem 3 Konu: Solunum sistemi hastalıklarında semptomlar Amaç: Dönem 3 öğrencileri bu dersin sonunda solunum sistemi hastalıklarında öksürük,balgam çıkarma,nefes darlığı,gögüs ağrısı,hemoptizi gibi semtomları

Detaylı

3. Basamak Bir Hastanede Görev Yapan Sağlık Çalışanlarının Hepatit C Hakkında Bilgi Düzeyi ve Hepatit C Enfeksiyonu Olan Hastalara Karşı Tutumlarının

3. Basamak Bir Hastanede Görev Yapan Sağlık Çalışanlarının Hepatit C Hakkında Bilgi Düzeyi ve Hepatit C Enfeksiyonu Olan Hastalara Karşı Tutumlarının 3. Basamak Bir Hastanede Görev Yapan Sağlık Çalışanlarının Hepatit C Hakkında Bilgi Düzeyi ve Hepatit C Enfeksiyonu Olan Hastalara Karşı Tutumlarının Değerlendirilmesi DR PıNAR KORKMAZ D U MLUPıNAR Ü N

Detaylı

SERVİKAL ÖRNEKLERDE HPV DNA ve SİTOLOJİK İNCELEME SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

SERVİKAL ÖRNEKLERDE HPV DNA ve SİTOLOJİK İNCELEME SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ SERVİKAL ÖRNEKLERDE HPV DNA ve SİTOLOJİK İNCELEME SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Begüm Nalça Erdin 1, Alev Çetin Duran 1, Ayça Arzu Sayıner 1, Meral Koyuncuoğlu 2 1 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi,

Detaylı

Bir Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinde Meslek Hastalıkları Bilgi Düzeylerinin Araştırılması

Bir Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinde Meslek Hastalıkları Bilgi Düzeylerinin Araştırılması Bir Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinde Meslek Hastalıkları Bilgi Düzeylerinin Araştırılması Tülin Gönültaş 1, Necdet Aytaç 1, Didem Ata Yüzügüllü 1, Çağlar Cengizler 2 1Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

SPİNA BİFİDA VE NÖROJEN MESANE TANILI HASTALARDA MESANE İÇİ HYALURONİK ASİD UYGULAMASI

SPİNA BİFİDA VE NÖROJEN MESANE TANILI HASTALARDA MESANE İÇİ HYALURONİK ASİD UYGULAMASI SPİNA BİFİDA VE NÖROJEN MESANE TANILI HASTALARDA MESANE İÇİ HYALURONİK ASİD UYGULAMASI Harika Alpay, Nurdan Yıldız, Neslihan Çiçek Deniz, İbrahim Gökce Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefrolojisi

Detaylı

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü.... VALİLİĞİNE (İl Sağlık Müdürlüğü) GENELGE 2008 / 76

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü.... VALİLİĞİNE (İl Sağlık Müdürlüğü) GENELGE 2008 / 76 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sayı : B.10.0.THG.0.11.0.00.7-215.10-44772 25.11.2008 Konu : Diş Protez Teknisyenliği Meslek Hastalıkları... VALİLİĞİNE (İl Sağlık Müdürlüğü) GENELGE

Detaylı