ENERJİDE YATIRIMCI VE TÜKETİCİ FİYATLARININ VERGİ BOYUTU. Yılmaz SEZER Güncel Bağımsız Denetim Danışmanlık A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı

Transkript

1 ENERJİDE YATIRIMCI VE TÜKETİCİ FİYATLARININ VERGİ BOYUTU Yılmaz SEZER Güncel Bağımsız Denetim Danışmanlık A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı 1

2 Hidroelektrik Yenilenebilir Enerji Kaynakları Rüzgar Jeotermal Güneş Diğer Yenilenebilir Kaynaklar 2

3 4628 Sayılı EPK ve 5346 Sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun (1) Rüzgar Güneş Jeotermal 3

4 Biyokütle 4628 Sayılı EPK ve 5346 Sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun (2) Biyogaz Dalga, Akıntı Enerjisi, Gel-Git 4

5 Türkiye de Elektrik Enerjisine İlişkin Yasal Mevzuat (1) 3096-Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki Kuruluşların Elektrik Üretimi, İletimi, Dağıtımı ve Ticareti İle Görevlendirilmesi Hakkında Kanun/ Tarihli Sayılı Resmi Gazete Elektrik Piyasası Kanunu/ Tarihli Sayılı Mükerrer Resmi Gazete 5346-Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun/ Tarihli Sayılı Resmi Gazete 5 5

6 Türkiye de Elektrik Enerjisine İlişkin Yasal Mevzuat (2) 5627-Enerji Verimliliği Kanunu/ Tarihli Sayılı Resmi Gazete 5784-Elektrik Piyasası Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun/ Tarihli Sayılı Resmi Gazete 6

7 Türkiye de Elektrik Enerjisine İlişkin Yasal Mevzuat (3) 6094-Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun/ Tarihli Sayılı Resmi Gazete 7

8 Türkiye de Enerjiden Alınan Vergi ve Vergi Benzeri Fonlar Elektrik Enerjisi Tüketiminden Alınan Vergi ve Fonlar Elektrik Tüketim Vergisi TRT Payı Elektrik Enerjisi Fonu KDV Kazanç Üzerinden Alınan Vergiler Kurumlar Vergisi 8

9 Elektrik Tüketim Vergisi (1) 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 35.maddesinde düzenlenmiştir. Anılan 35.maddeye göre elektrik tüketenler, elektrik tüketim vergisi ödemekte zorunludurlar sayılı Elektrik Piyasası Kanununa göre elektrik enerjisi tedarik eden ve havagazını dağıtan kuruluşlar, satış bedeli ile birlikte bu verginin de tahsilinden ve ilgili belediyeye yatırılmasından sorumludurlar. Organize Sanayi Bölgelerinde tüketilen elektrik enerjisinin vergisini organize sanayi bölgeleri tüzel kişiliklerine elektriği temin eden kuruluş öder. 9

10 Elektrik Tüketim Vergisi (2) Verginin Matrahı, elektriğin iletimi, dağıtımı ve perakende satış hizmetlerine ilişkin bedelleri hariç olmak üzere, elektrik enerjisi satış bedelidir. Matraha vergi, fon ve paylar dahil edilemez. 10

11 Elektrik Tüketim Vergisi (3) Elektrik Tüketim Vergisinin Oranı: İmal ve istihsal, taşıma, yükleme-boşaltma, soğutma, telli ve telsiz telgraf ve telefon haberleşme işlerinde tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden % 1 i, Yukarıdakiler dışında kalan maksatlar için tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden % 5 i. 11

12 TRT Payı (1) TRT Payı, 3093 Sayılı Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu nda düzenlenmiştir. TRT Payının Matrahı, nihai tüketicinin elektrik enerjisi satışı yapan lisans sahibi tüzel kişilerin, iletim, dağıtım ve perakende satış hizmetlerine ilişkin bedeller hariç olmak üzere elektrik enerjisi satış bedelidir. TRT payının oranı, yukarıda tanımlanan matrahın %2 sidir. Bu payın matrahına, KDV, diğer vergiler, fon ve paylar ile benzeri kesintiler dahil edilmemektedir. 12

13 TRT Payı (2) Nihai tüketiciye elektrik enerjisi satışı yapan lisans sahibi tüzel kişiler, TRT Payını faturalarında ayrıca gösterir ve bu payları TRT kurumuna intikal ettirmektedir. Organize Sanayi Bölgeleri tüzel kişilikler, serbest tüketiciler olarak tedarikçilerden katılımcılar için temin ettikleri enerjiye ilişkin olarak TRT kurumuna ayrıca pay yatırmazlar. 13

14 Elektrik Enerjisi Fonu (1) 3096 sayılı Kanunun Geçici 4.maddesinde düzenlenmiştir. Anlaşmaları uyarınca taahhüt edilen yükümlülükleri karşılamak üzere, tarihli ve 3291 sayılı kanunun ek 2 nci maddesi gereğince tahsil olunan katkı payı tutarları, Tabii kaynakların veya tesislerin özelleştirilmesi veya işletme haklarının devrinden elde edilen gelirlerden Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenecek miktarda ayrılacak paylar, 14

15 Elektrik Enerjisi Fonu (2) İrat kaydedilen teminatlar ile şirketlere sağlanan hizmetler karşılığı elde edilen tahsilat, Elektrik Enerjisi Fonundan kullandırılan kredilerin geri dönüşleri ile bu fonun yükümlülüklerinden dolayı verilecek kredilerin geri dönüşleri, Diğer Gelirler 15

16 Elektrik Enerjisi Fonu (3) Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Merkez Saymanlığı hesabına yatırılır ve bütçeye gelir kaydedilir. Bu maddede belirtilen gelirlerin takibi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesine ilişkin her türlü iş ve işlemler Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nezninde yürütülür. 16

17 Oranı %1 dir. Elektrik Enerjisi Fonu (4) Matrahı, elektrik enerjisi satış bedelidir (İletim, dağıtım ve perakende satış hizmetlerine ilişkin bedeller hariç) Nihai tüketiciye elektrik enerjisi satışı yapan lisans sahibi tüzel kişiler, fon bedelini faturada ayrıca gösterir ve bu payı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Merkez Saymanlığı na öderler. 17

18 KDV (1) 3065 sayılı KDV Kanunu ile düzenlenmiştir. KDV nin mükellefi, nihai tüketiciye elektrik enerjisi satışı yapan lisans sahibi tüzel kişilerdir. Elektrik enerjisi satışında KDV oranı %18 dir. 18

19 KDV (2) KDV nin matrahı, Elektrik Enerjisi Tüketim bedeli İletim, dağıtım ve perakende satış hizmetlerine ilişkin bedeller Enerji fonu TRT payı toplamından oluşur. Faturada hesaplanarak ayrıca gösterilen KDV, mükellefler tarafından aylık dönemler halinde KDV beyannamesi ile beyan edilir. 19

20 KDV (3) 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun geçici 18.maddesine göre, Elektrik dağıtım şirketleri ile elektrik üretim tesisleri ve/veya şirketlerinin özelleştirilmesi çalışmaları kapsamında tarihine kadar yapılacak devir, birleşme, bölünme ve kısmi bölünme işlemleri kapsamında yapılacak olan teslim ve hizmetler Katma Değer Vergisi nden müstesnadır. 20

21 KDV (4) Söz konusu teslim ve hizmet ifalarıyla ilgili olarak yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler nedeniyle hesaplanan katma değer vergisinden indirilir. İndirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisi iade edilemez. Bu madde kapsamında giren işlemlerde 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun ilgili hükümleri uygulanmaz. 21

22 Örnek Tarife 2 AĞUSTOS 2011 TARİHİ İTİBARİYLE MESKEN TARİFESİ PERAKENDE ENERJİ BEDELİ kr/kwh ,08 DAĞITIM SİSTEM KULLANIM BEDELİ kr/kwh ,57 PERAKENDE HİZMET BEDELİ kr/kwh 0,4 1,23 İLETİM SİSTEMİ KULLANIM BEDELİ kr/kwh 0,866 2,66 ARA TOPLAM ,54 ELEKTRİK ENERJİ FONU 1% 0,21 0,65 TRT PAYI 2% 0,42 1,29 TRT PAYI VE FON DAHİL BTV 5% 1,04 3,19 KDV 18% 4,99 15,33 GENEL TOPLAM kr/kwh % VERGİ TOPLAM VE ORANI kr/kwh 6,66 20,36% 22

23 Kurumlar Vergisi (1) 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu nda düzenlenmiştir. Kurumlar vergisinin matrahı, ilgili hesap dönemi safi kurum kazancıdır. Kanunda elektrik satışı ile ilgili bir vergi istisnası söz konusu değildir. 23

24 Oranı %20 dir. Kurumlar Vergisi (2) Safi kurum kazancını izleyen yılın Nisan ayında beyan edilir ve hesaplanan vergi Nisan ayı sonuna kadar ödenir. Elektrik Dağıtım Şirketleri ile elektrik üretim şirketlerinin özelleştirilmesi kapsamında yapılan devir ve birleşmelerde kurumlar vergisi istisnası: 24

25 Kurumlar Vergisi (3) Elektrik dağıtımı şirketleri ile elektrik üretim tesisleri ve/veya şirketlerinin özelleştirilmesi çalışmaları kapsamında tarihine kadar yapılacak devir, birleşme, bölünme, kısmi bölünme işlemleri ile ilgili olarak ortaya çıkan kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır. Madde kapsamında yapılacak işlemler nedeniyle zarar oluşması halinde bu zarar kurum kazancının tespitinde dikkate alınmaz. Yapılan bu bölünme işlemleri Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamında yapılan bölünme işlemi olarak kabul edilir. 25

26 Enerjide Teşvik Mevzuatı 19 Haziran 2012 de yayımlanan Yeni Teşvik Mevzuatı nda bölgesel teşviklerden faydalanabilecek sektörler arasında enerji sektörü ve yatırımcıları yer almamaktadır. ( tarihli Resmi Gazete de yayımlanan 2012/3305 sayılı BKK) Enerji Yatırımları Genel Teşvik Sistemi nden ve Stratejik Yatırımlar Teşvik Sistemi nden yararlanmaktadır. 26

27 Teşvik Belgeleri Yatırımın Cinslerine Göre 3 Başlık Altında Değerlendirilmektedir. Komple Yeni Yatırım Tevsi Diğer (Tamamlama, modernizasyon, yenileme vb.) 27

28 Enerji Yatırımları Şu an yürürlükte olan 2012/3305 sayılı Karar ve buna istinaden çıkarılmış olan 2012/1 sayılı tebliğ çerçevesinde Genel Teşvik Sisteminden ve Stratejik yatırımlar teşvik sisteminden faydalanmaktadır. Bu kapsamda firmaların yararlandığı teşvik unsurları: 28

29 Genel Teşvik Sistemi Destekler: KDV İstisnası Gümrük Muafiyeti 29

30 Stratejik Yatırımlarda Teşvik Sistemi (1) Destekler: KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Vergi İndirimi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği 3030

31 Stratejik Yatırımlarda Teşvik Sistemi (2) Yatırım Yeri Tahsisi Faiz Desteği KDV İadesi 31

32 Stratejik Yatırımları Değerlendirme Kriterleri (1) Ekonomi Bakanlığınca Yatırımın Stratejik Yatırım Olarak kabul edilmesi, İthalat bağımlılığı yüksek ara malı veya ürünlerin üretimine yönelik olması, Asgari yatırım tutarı 50 milyon TL olması, %50 den fazlası ithalatla karşılanması, Asgari %40 katma değer üretmesi, 32

33 Stratejik Yatırımları Değerlendirme Kriterleri (2) Üretilecek ürünle ilgili toplam ithalat değeri son 1 yıl itibariyle en az 50 Milyon $ olan (yurtiçi üretimi olmayan mallarda bu şart aranmayacaktır) yatırımlar 33

34 Stratejik Yatırımların Teşviki DESTEK UNSURLARI Makine ve Teçhizata KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Yatırıma Vergi İndirimi Katkı Oranı (%) Sigorta Primi İşveren Hiz. Desteği Yatırım Yeri Tahsisi KDV İadesi Faiz Desteği Gelir Vergisi Stopajı Desteği Destek Süresi Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği TÜM BÖLGELER Var Var 50% 7 Yıl (6. Bölgede 10 Yıl) Var 500 Milyon üzerindeki yatırımların bina-inşaat harcamaları için Yatırım tutarının %5'ini geçmemek kaydıyla azami 50 Milyon TL'ye Kadar Sadece 6.Bölge Yatırımları için 10 Yıl Sadece 6.Bölge Yatırımları için 10 Yıl 34

35 Teşvik Belgelerinin Enerji Üretim Yöntemlerine Göre Sınıflandırılması (1) Ekonomi Bakanlığı nca düzenlenen Teşvik Belgeleri nde Enerji Üretim Yöntemleri 7 farklı sınıfa ayrılmıştır. Bunlar, Hidroelektrik Enerji Santralleri Rüzgar Enerjisi Santralleri Jeotermal Enerji Santralleri 35

36 Teşvik Belgelerinin Enerji Üretim Yöntemlerine Göre Sınıflandırılması (2) Kojenerasyon Enerji Santralleri Güneş Enerjisi Biokütle Enerji Santralleri Termik Enerji Santralleri 36

37 İstihdamın Yatırım Türlerine Göre Dağılımı Düzenlenen 718 adet Teşvik Belgesi kapsamında kişilik istihdam öngörülmüştür. En yüksek istihdam 8781 kişi ile HES yatırımlarında yer almaktadır. 2009/15199 Kararname kapsamında enerji yatırımları için 432 adet Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen Teşvik Belgelerinin 380 adedi yerli yatırımcı adına düzenlenmiştir. 37

38 Teşvik Belgelerinin Karakteristik Değerleri ( ) Tesisin Cinsi GÜÇ (MW) Teşvik Belge Sayısı SABİT YATIRIM BİNA İNŞAAT TOPLAM MAKİNA VE TEÇHİZAT İSTİHDAM (KİŞİ) HES RES BİYOKÜTLE JES TERMİK KOJENERASYON TOPLAM

39 RES 81 11% Teşvik Belgelerinin Enerji Üretim Yöntemlerine Göre Sayısal Dağılımı Biyokütle 14 2% Kojenerasyon 37 5% Termik % JES 19 3% HES % 39

40 Yatırım Maliyetinin Dağılımı (1) Düzenlenen Teşvik Belgelerinde yatırım harcamaları 4 ana kalemde değerlendirilmiştir: Bina ve İnşaat Harcamaları Yerli Makine-Teçhizat İthal Makine Teçhizat Diğer Yatırım Harcamaları 40

41 Yatırım Maliyetinin Dağılımı (2) Yatırım tutarının büyük bir kısmını, yatırımın cinsine bağlı olmakla beraber; genellikle ithal makine teçhizat ile bina ve inşaat giderleri oluşturmaktadır. 41

42 1 MW Enerji Üretim Yatırımının Kullanılan Kaynaklara Göre Maliyeti 1 mw enerji üretimi için en düşük yatırım maliyeti sırasıyla; Termik kojenerasyon, JES, RES Biyokütle olarak karşımıza çıkmaktadır. 42

43 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Uygulanan Teşvikler (1) Teşviklerden Yararlanabilecek Y.E.K. ler: Rüzgar, güneş, jeotermal, biyokütle, biyokütleden elde edilen gaz (çöp gazı dahil), dalga akıntı enerjisi ve gel-git ile kanal veya nehir tipi veya rezervuar alanı on beş kilometrekarenin altında olan hidroelektrik üretim tesisi kurulmasına uygun elektrik enerjisi üretim kaynakları 43

44 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Uygulanan Teşvikler (2) Lisans Bedelleri: Yerli doğal kaynaklar ile yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurmak üzere lisans almak için başvuruda bulunan tüzel kişilerden lisans alma bedelinin yüzde biri dışında kalan tutarı tahsil edilmez. Yerli doğal kaynaklar ile yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri için ilgili lisanslara derç edilen tesis tamamlama tarihini izleyen ilk sekiz yıl süresince yıllık lisans bedeli alınmaz. 44

45 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Uygulanan Teşvikler (3) Lisans Alma Muafiyeti: Mikro kojenerasyon veya kurulu gücü azami 500 kwe olan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesislerinde üretim yapacak gerçek veya tüzel kişiler lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğünden muaftır. 45

46 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Uygulanan Teşvikler (4) Proje Bedeli Muafiyeti: Kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla azami bin kilovatlık kurulu güce sahip, izole elektrik üretim tesisi ve şebeke destekli üretim tesisi kuran gerçek ve tüzel kişilerden kesin projesi, planlaması, master planı, ön incelemesi veya ilk etüdü DSİ veya EİE tarafından hazırlanan projeler için hizmet bedelleri alınmaz. 46

47 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Arazi Tahsisi: Uygulanan Teşvikler (5) tarihine kadar işletmeye girecek bu kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesislerinden, ulaşım yollarından ve lisanslarında belirtilen sisteme bağlantı noktasına kadar ki TEİAŞ ve dağıtım şirketlerine devredilecek olanlar da dahil enerji nakli hatlarından yatırım ve işletme dönemlerinin ilk on yılında izin, kira, irtifak hakkı ve kullanma izni bedellerine % 85 indirim uygulanır. 47

48 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Arazi Tahsisi: Uygulanan Teşvikler (6) Orman Köylüleri Kalkındırma Geliri, Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Geliri alınmaz. 48

49 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Arazi Tahsisi: Uygulanan Teşvikler (7) 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında bulunan mera, yaylak, kışlak ile kamuya ait otlak ve çayır olması halinde, 4342 sayılı Mera Kanunu hükümleri uyarınca bu taşınmazlar, tahsis amacı değiştirilerek Hazine adına tescil edilir. Bu taşınmazlara ilişkin olarak, Maliye Bakanlığı tarafından bedeli karşılığında izin verilir, kiralama yapılır, irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir. 49

50 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Uygulanan Teşvikler (8) Arazi Tahsisi: Orman vasıflı olan veya Hazinenin özel mülkiyetinde ya da devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlardan bu kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üretimi yapılmak amacıyla tesis, ulaşım yolları ve şebekeye bağlantı noktasına kadarki enerji nakli hattı için kullanılacak olanlar hakkında Çevre ve Orman Bakanlığı veya Maliye Bakanlığı tarafından bedeli karşılığında izin verilir, kiralama yapılır, irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir. 50

51 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Arazi Tahsisi: Uygulanan Teşvikler (9) Bu kanun kapsamındaki hidroelektrik üretim tesislerinin rezervuar alanında taşınmaz mallar için Maliye Bakanlığı tarafından bedelsiz olarak kullanma izni verilir. 51

52 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Uygulanan Teşvikler (10) Damga Vergisi Muafiyeti: tarihine kadar üretim tesislerinin yatırım döneminde, üretim tesisleriyle ilgili yapılan işlemler ve düzenlenen kağıtlar Damga Vergisi ve harçtan müstesnadır. 52

53 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Uygulanan Teşvikler (11) Yerli Ekipmana Ek Teşvik: Lisans sahibi tüzel kişilerin bu kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı ve tarihinden önce işletmeye giren üretim tesislerinde kullanılan mekanik ve/veya elektromekanik aksamın yurt içinde imal edilmiş olması halinde; bu tesislerde üretilerek iletim veya dağıtım sistemine verilen elektrik enerjisi için fiyatlara, üretim tesisinin işletmeye giriş tarihinden itibaren beş yıl süreyle, bu kanuna ekli II sayılı Cetvelde belirtilen fiyatlar ilave edilir. 53

54 I. Cetvel I Sayılı Cetvel Yenilenebilir Enerji Kaynağına Dayalı Üretim Tesis Tipi Uygulanacak Fiyatlar(ABD Doları cent/kwh) a. Hidroelektrik üretim tesisi 7,3 b. Rüzgar enerjisine dayalı üretim tesisi 7,3 c. Jeotermal enerjisine dayalı üretim tesisi 10,5 d. Biyokütleye dayalı üretim tesisi (çöp gazı dahil) 13,3 e. Güneş enerjisine dayalı üretim tesisi 13,3 54

55 II. Cetvel 1.Kısım Tesis Tipi A- Hidroelektrik üretim tesisi B- Rüzgar enerjisine dayalı üretim tesisi Yerli Katkı İlavesi(ABD Yurt İçinde Gerçekleşen İmalat Doları cent/kwh) 1- Türbin 1,3 2- Jeneratör ve güç elektroniği 1,0 1- Kanat 0,8 2- Jeneratör ve güç elektroniği 1,0 3- Türbin kulesi 0,6 C- Fotovoltaik güneş enerjisine dayalı üretim tesisi 1- PV panel entegrasyonu ve 0,8 güneş yapısal mekaniği imalatı 2- PV modülleri 1,3 3- PV modülünü oluşturan hücreler 3,5 4- İnvertör 0,6 5- PV modülü üzerine güneş ışınını odaklayan malzeme 0,5 55

56 II. Cetvel 2.Kısım Tesis Tipi D- Yoğunlaştırılmış güneş enerjisine dayalı üretim tesisi E- Biyokütle enerjisine dayalı üretim tesisi F- Jeotermal enerjisine dayalı üretim tesisi Yurt İçinde Gerçekleşen İmalat Yerli Katkı İlavesi(ABD Doları cent/kwh) 1- Radyasyon toplama tüpü 2,4 2- Yansıtıcı yüzey levhası 0,6 3- Güneş takip sistemi 0,6 4- Isı enerjisi depolama sisteminin mekanik aksamı 1,3 5- Kulede güneş ışınını toplayarak buhar üretim sisteminin mekanik aksamı 2,4 6- Stirling motoru 1,3 7- Panel entegrasyonu ve güneş paneli yapısal mekaniği 0,6 1- Akışkan yataklı buhar kazanı 0,8 2- Sıvı veya gaz yakıtlı buhar kazanı 0,4 3- Gazlaştırma ve gaz temizleme grubu 0,6 4- Buhar veya gaz türbini 2,0 5- İçten yanmalı motor veya stirling motoru 0,9 6- Jeneratör ve güç elektroniği 0,5 7- Kojenerasyon sistemi 0,4 1- Buhar veya gaz türbini 1,3 2- Jeneratör ve güç elektroniği 0,7 3- Buhar enjektörü veya vakum kompresörü 0,7 56

57 Enerji Sektörü İle İlgili Olarak Alınabilecek Önlemler Ve Önerilerimiz Elektrik dağıtım şirketleri ile elektrik üretim tesisleri ve/veya şirketlerinin özelleştirilmesi çalışmaları kapsamında tarihine kadar yapılacak devir, birleşme, bütünleşme ve kısmi bölünme işlemlerinin Kurumlar Vergisi ve KDV den istisna edilmesi ile önemli bir gelişme sağlanmıştır. Ancak sadece özelleştirilen şirketlerin değil, enerji şirketlerinin de birleşmesi Kurumlar Vergisi ve KDV den istisna tutulmalıdır. 57

58 Ülkemizin enerji ihtiyacı göz önüne alındığında KDV Kanunu nun geçici 29.maddesi değiştirilerek elektrik dağıtım ve üretim şirketlerinin yapacakları yatırımlar da bu kapsama alınmalıdır. Bu şekilde enerji yatırımları, KDV den muaf tutulmuş olacaktır. 58

59 KDV kanununun geçici 29.maddesinde yap-işlet-devret modeli çerçevesinde gerçekleştirilecek projeler ve YPK tarafından kiralama karşılığı yaptırılmasına karar verilen sağlık tesislerine ilişkin projeler ile 652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı nın Teşkilat ve Görevleri hakkında KHK ya göre kiralama karşılığı yaptırılmasına karar verilen eğitim ve öğretim tesislerine ilişkin projeleri üstlenenlere yatırım döneminde proje kapsamında yapılan mal teslimleri ve hizmet itfaları KDV den istisna tutulmuştur. 59

60 Özelleştirme kapsamında, elektrik dağıtım ve üretim şirketlerinin daha sonra gerçekleştirilecek alt yapı ve yenileme yatırımlarına KDV istisnası getirilmelidir. Enerji yatırımları da genel teşvik ve stratejik teşvik tedbirleri dışında bölgesel teşviklerden de yararlandırılmalıdır. Enerji yatırımlarında, yatırımın tamamlandığı ve işletmeye başlatıldığı dönemden itibaren yatırımcılar belli bir süre (örneğin 5 yıl, 10 yıl gibi) Kurumlar Vergisi nden istisna tutulmalıdır. 60

61 Enerji yatırımları da finansman maliyetleri aşağıya çekilmek ve yatırımların sürdürülebilirliği bakımından, sıfır veya düşük faizli hazine garantili krediler sağlanmalıdır. Önümüzdeki dönemde ortaya çıkacak enerji açığının karşılanması bakımından, ülkemize özgü enerji kaynaklarına öncelik verilmeli ve teşvik edilmelidir. (Örneğin, jeotermal enerji kaynakları) 61

62 Enerji sektöründe yenilenebilir enerji teknolojileri için AR-GE çalışmaları teşvik edilmelidir. Tüketicilere daha düşük fiyatla enerji satışının yapılabilmesi bakımından TRT payı ve enerji fonu kaldırılmalı veya enerji tüketiminde alınan vergi ve fon tutarlarından KDV alınmasına son verilmelidir. Vergiden vergi alınmasının Türk Vergi Sistemi ne uygun olmadığı düşüncesindeyiz. 62