DOĞUMA HAZIRLIK EĞİTİMİNİN ANNENİN PRENATAL UYUMUNA ETKİSİ

Transkript

1 DOĞUMA HAZIRLIK EĞİTİMİNİN ANNENİN PRENATAL UYUMUNA ETKİSİ Arş. Gör. MEHTAP UZUN AKSOY* Doç. Dr. AYTEN ŞENTÜRK ERENEL* Prof. Dr. AYDAN BİRİ** *Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü ** Koru Hastaneleri, Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü

2 GİRİŞ Doğuma hazırlık eğitimleri (DHE) gebelik, doğum ve doğum sonu dönemde anne ve bebek açısından yararlı bilgiler içeren ve yaşanacak değişikliklere uyum sağlanmasını kolaylaştırmaya yönelik verilen eğitimlerdir.

3 AMAÇ Bu çalışmada, Koru Hastanesi nde sistemli olarak verilen doğuma hazırlık eğitimlerinin gebelerin prenatal uyumlarına etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır.

4 YÖNTEM Araştırma, tek gruplu ön test-son test tasarımlı yarı deneysel olarak yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Mayıs-Ekim 2016 tarihleri arasında Koru Hastanesi ne DHE almak için başvuran 42 kadın oluşturmuştur.

5 YÖNTEM Araştırma; Eğitime katılmayı kabul eden, Gebeliğinde herhangi bir komplikasyon bulunmayan, Normal doğum yapması planlanan, Doğumunda refakat edecek kişiyi eğitimlere beraberinde getirebilen gebelerle yapılmıştır.

6 YÖNTEM Doğuma hazırlık eğitimleri, haftada 1 gün 4 saat süren ve 4 hafta devam eden bir programdır.

7 YÖNTEM 1. derste; doğumda rol oynayan önemli hormonlar, zihnin çalışma prensipleri ve doğumdaki önemi, gevşeme yöntemleri, nefes egzersizleri, 2. derste; olumlamaların doğuma etkileri ve derin gevşeme egzersizleri, nefes egzersizleri,

8 YÖNTEM 3. derste; doğum eylemi ve bu süreçte yapılması gerekenler, 4. derste; doğum sonu anne ve bebek bakımı, emzirme, bağlanma, tensel temas konuları hakkında bilgi verilmektedir.

9 YÖNTEM Araştırmanın verileri gebe tanıtıcı bilgi formu ve Prenatal Kendini Değerlendirme Ölçeği (PKDÖ) aracılığı ile toplanmıştır. PKDÖ Lederman tarafından 1979 yılında doğum öncesi dönemdeki kadınların anneliğe uyumunu değerlendirmek amacıyla geliştirilmiştir.

10 Türkiye de geçerlik-güvenirliği Beydağ ve Mete tarafından yapılmış, Crα= 0.81 ve alt grupların iç tutarlık güvenirlik katsayıları 0.72 ile 0.85 arasında bulunmuştur. PKDÖ ölçeğinden alınan puanlar arttığında uyum azalmakta, puanlar azaldığında uyum artmaktadır. Gebeler eğitimin 1. oturumu başlamadan gebe tanıtıcı bilgi formu ve ön test olarak PKDÖ ve 4. eğitim sonunda son test olarak PKDÖ doldurmuşlardır.

11 YÖNTEM Verilerin değerlendirilmesinde, ortalama, yüzde ve frekans değerler, İki bağımlı grubun karşılaştırılmasında Wilcoxon testi kullanılmıştır. PKDÖ den alınan düşük puanlar gebeliğe uyumun yüksek olduğunu göstermektedir.

12 BULGULAR Demografik Özellikler n % Yaş ortalaması (n=42) 30,59±3,02 Yaş Grupları (n=42) ve üzeri Eğitim Durumu (n=42) ,4 38,1 50,0 7,1 2,4 Üniversite Lisansüstü Evlilik Yılı Ortalaması 4,03±2,32 Evlilik Yılı (n=42) ,6 52,4 78,6 16,7 4,8

13 BULGULAR Gebelik Planlama Durum(n=42) n % Planlı Plansız Gebelik Sayısı 1. gebelik 2. gebelik 3. gebelik ,2 4,8 81,0 16,7 2,4 Gestasyon Haftası Ortalaması 30,85±1,88 Gebelikte Sorun Yaşama Evet Hayır ,0 81,0

14 BULGULAR ÖN TEST PUANI SON TEST PUANI Test İstatistiği PKDÖ Genel Ölçek Puanı (n=42) 122,5 [93,0-169,0] 98,0 [85,0-150,0] Z=-5,522 p=0,000* * Wilcoxon Test istatistiği kullanılmıştır.

15 BULGULAR Alt Ölçek-1 ÖN TEST PUANI SON TEST PUANI Test İstatistiği Kendi ve Bebeğinin Sağlığı ile İlgili Düşünceleri (n=42) 16,5 [10,0-33,0] 12,0 [10,0-20,0] Z=-4,893 p=0,000* * Wilcoxon Test istatistiği kullanılmıştır.

16 BULGULAR Alt Ölçek-2 ÖN TEST PUANI SON TEST PUANI Test İstatistiği Gebeliğin Kabulü (n=42) 17,0 [14,0-28,0] 15,5 [14,0-28,0] Z=-3,860 p=0,000* * Wilcoxon Test istatistiği kullanılmıştır.

17 BULGULAR Alt Ölçek-3 ÖN TEST PUANI SON TEST PUANI Test İstatistiği Annelik Rolünün Kabulü (n=42) 22,0 [15,0-33,0] 20,0 [15,0-33,0] Z=-3,882 p=0,000* * Wilcoxon Test istatistiği kullanılmıştır.

18 BULGULAR Alt Ölçek-4 ÖN TEST PUANI SON TEST PUANI Test İstatistiği Doğuma Hazır Oluşluk (n=42) 20,0 [13,0-28,0] 20,0 [15,0-33,0] Z=-0,602 p=0,547* * Wilcoxon Test istatistiği kullanılmıştır.

19 BULGULAR Alt Ölçek-5 ÖN TEST PUANI SON TEST PUANI Test İstatistiği Doğum Korkusu (n=42) 19,0 [11,0-32,0] 13,5 [10,0-22,0] Z=-5,063 p=0,000* * Wilcoxon Test istatistiği kullanılmıştır.

20 BULGULAR Alt Ölçek-6 ÖN TEST PUANI SON TEST PUANI Test İstatistiği Kendisi İle Annesinin İlişkisinin Durumu (n=42) 13,0 [10,0-23,0] 13,0 [10,0-21,0] Z=-1,991 p=0,047 * Wilcoxon Test istatistiği kullanılmıştır.

21 BULGULAR Alt Ölçek-7 ÖN TEST PUANI SON TEST PUANI Test İstatistiği Eşi ile İlişkisinin Durumu (n=42) 12,5 [10,0-29,0] 10,5 [10,0-29,0] Z=-2,953 p=0,003* * Wilcoxon Test istatistiği kullanılmıştır.

22 SONUÇ Gebelere verilen doğuma hazırlık eğitiminin gebelerin prenatal uyumlarının artırılmasında etkili bir yöntem olduğu belirlenmiştir.

23