6552 SAYILI KANUN İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMELER ve TEŞVİK UYGULAMALARI Selim EROL Antalya Sosyal Güvenlik İl Müdürü

Transkript

1 SOSYAL GÜVENLİK KURUMU ANTALYA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ 6552 SAYILI KANUN İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMELER ve TEŞVİK UYGULAMALARI Selim EROL Antalya Sosyal Güvenlik İl Müdürü

2 4817 SAYILI YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİNLERİ HAKKINDA KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİK Türkiye nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı sözleşmelerde aksi öngörülmedikçe ve 11/4/2014 tarihinden önce süresiz çalışma izni verilmiş olan yabancıların hakları saklı kalmak kaydıyla; 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca uzun dönem ikamet iznine sahip olanlar, Türkiye de kesintisiz en az sekiz yıl ikamet izni ile kalmış olan, en az sekiz yıl kanuni çalışması olan, yabancılara, süresiz çalışma izni verilebilir.

3 SÜRESİZ ÇALIŞMA İZNİ VERİLENLERİN HARÇ MUAFİYETİ Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca süresiz çalışma izni verilenlerin ikamet tezkeresinin harçsız olarak verileceği hükmü getirilmiştir. NOT: Harçlar Kanununun 88 nci maddesine ek yapılmıştır.

4 YABANCI UYRUKLU ÇALIŞANLARIN İŞE BAŞLAMA TARİHİNİN TESPİTİ 6458 sayılı Kanun 11/4/2014 tarihinde yürürlüğe girmiş olup bu tarihten sonra 4817 sayılı Kanuna göre çalışma izni aynı zamanda ikamet izni olarak da değerlendirilecektir. Bu nedenle, işverenlerin; - Çalışma izin belgesindeki izin başlangıç tarihinden itibaren 30 gün içinde, - Çalışma izin belgesinin işverene gönderildiği tarih/tebliğ tarihi ile çalışma izin tarihinin farklı olması halinde çalışma izin belgesinin işverene gönderildiği tarihten/tebliğ tarihinden itibaren 30 günlük süre içinde, sigortalı işe giriş bildirgesi düzenleyerek Kuruma vermeleri halinde bildirge yasal sürede verilmiş sayılacaktır. İşyeri bildirgesi ile aylık prim ve hizmet belgesi hakkında da aynı şekilde işlem yapılacaktır.

5 3201 SAYILI YURTDIŞI BORÇLANMA KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER-1 Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenlerin de yurtdışı borçlanma hakkı kazanmışlardır. Bunlar; 1-)On sekiz yaşını doldurduktan sonra Türk vatandaşı olarak yurt dışında geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri 2-) Sigortalılık süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri 3-) yurt dışında ev kadını olarak geçen sürelerini Borçlanabileceklerdir.

6 3201 SAYILI YURTDIŞI BORÇLANMA KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER-2 Yurtdışı sürelerinin borçlanılmasında; «sözleşme yapılan ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak dikkate alınmaz» hükmüne göre uygulama yapılırken; Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinde Türk sigortasına girişinden önce âkit ülke sigortasına girdiği tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin özel hüküm bulunan ülkelerdeki sigortalılık sürelerini borçlananların âkit ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilir. düzenlemesi getirilmiştir.

7 DOĞUM BORÇLANMASI DEĞİŞTİRİLMİŞTİR. Kapsama; 4/1(a), (b) ve (c) bendi sigortalıları alınmıştır. Kapsama giren çocuk sayısı 3 e çıkarılmıştır. Şartları: -Doğumdan sonra iki yıllık süredeki çalışılmamış süreler çocuğun yaşaması şartıyla talep halinde borçlanılabilecektir.

8 YARDIMCI ÜREME YÖNTEMLERİ İLE TEDAVİ Yardımcı üreme yöntemleri ile çocuk sahibi olabilmek için yapılabilecek deneme sayısı 3 e çıkarılmıştır. Yardımcı üreme yöntemi tedavisinde katılım payı ilk denemede %30, ikinci denemede %25, üçüncü denemede %20 oranında uygulanacağı hükmü getirilmiştir.

9 PRİME ESAS KAZANÇ TAVANI Kuruma bildirilecek kazanç üst sınırı asgari ücretin 6,5 katı iken; Sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri için tavan; asgari ücretin 3 katı şeklinde istisna getirilmiştir.

10 ALINMAYAN AYLIK VE GELİRLER Bağlanan gelir ve aylıklarını tahakkuk ettirildiği tarihlerden itibaren tahsil etmeyenlerin gelir ve aylıklarının durdurulması gereken süre aralıksız altı ay sonuna kadar çekilmemesi halinde yapılmakta iken; Bu süre 12 aya çıkarılmıştır.,

11 EV HİZMETLERİNDE ÇALIŞANLARIN SİGORTALILIĞI-EK9 Ev hizmetlerinde ay içinde toplam çalışma saatine göre hesaplanan günü 10 gün ve daha fazla ise bunları çalıştıranlar işveren ve çalışanlar sigortalı sayılır ve işlemler buna göre yapılır. 10 günden az olanların prime esas alt sınırının % 2 si oranında iş kazası ve meslek hastalığı primini bunları çalıştıranlar öder. Bunlar isterlerse %20 uzun vadeli %12,5 genel sağlık sigortası primi ödeyebilirler

12 GENEL SAĞLIK SİGORTALILARI Genel sağlık sigortası tescili yapılmış olup da gelir testine hiç başvurmayanlardan tarihine kadar gelir testine başvuran kişilerin genel sağlık sigortası primleri yapılan gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç tarihinden itibaren tahakkuk ettirilecektir. Daha önce gelir testi yaptırmış ve gelir düzeyleri asgari ücretin iki katından daha düşük olarak tespit edilmiş olanların, bu tespit öncesinde genel sağlık sigortası primi ödenmemiş olan süreleri hakkında da gelir testi sonucu bulunan tutarlar esas alınarak işlem yapılacaktır.

13 PRİM BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI-1 Dönemi: 2014 yılı Nisan ve önceki aylara ilişkin borçları kapsamaktadır. KAPSADIĞI BORÇ TÜRLERİ; a) 4 /1(a), (b) ve (c) kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan, sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, b) Bu maddeye göre yapılan başvuru tarihi itibarıyla ilgili mevzuatına göre ödenmesi imkânı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi, c) Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ilgili kanunları gereğince takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı,

14 PRİM BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI-2 ç) 30/4/2014 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup ten önce Kurumca resen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edildiği hâlde itibarıyla ödenmemiş olan; eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi, d) Genel sağlık sigortalısı olanların genel sağlık sigortası primi, e) Emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta iken kamu kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaları nedeniyle aylıkları kesilmesi gerekenlere, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ödeme dönemine kadar yersiz olarak ödendiği tespit edilen aylıklara ilişkin borç, Kapsamdadır.

15 PRİM BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI-3 Bu borçlara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi ferî alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir. Bunun yerine; bu borçların asılları ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden tarihine kadar geçen süre için Yİ- ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar yapılandırma kapsamında borç olarak dikkate alınacaktır.

16 PRİM BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI-4 İDARİ PARA CEZALARI; 30/4/2014 tarihine kadar (bu tarih dâhil) işlenen fiillere ilişkin olup ödenmemiş olan idari para cezası kapsamdadır. İdari para cezaları asıllarının %50 si iptal edilmektedir. Kalan %50 asıla ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar yapılandırmaya esas borcu oluşturacaktır.

17 PRİM BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI-5 BAŞVURU VE ÖDEME SÜRESİ: BAŞVURU: tarihleri arası ÖDEME SÜRESİ: İLK TAKSİT tarihine kadar ödenecektir. ÖDEME ŞEKLİ: İkişer aylık dönemler hâlinde azami 18 eşit taksitte ödenecektir. ÖDEME PLANININ BOZULMASI: Bir takvim yılında ikiden fazla taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde taksit bozulmuş olacaktır. HACİZLER: ödenecek alacaklarla ilgili olarak tatbik edilen hacizler yapılan ödemeler nispetinde kaldırılacak ve buna isabet eden teminatlar iade edilecektir. CARİ PRİMLER: Çok zor durum olmaksızın bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödenmemesi veya eksik ödemeleri durumunda taksit bozulacaktır.

18 İŞVERENLERE YÖNELİK TEŞVİK UYGULAMALARI

19 BEŞ PUANLIK İNDİRİM SAĞLAYAN TEŞVİK İşveren tarafından ödenmekte olan prim oranının 5 puanı Hazine tarafından karşılanmaktadır. İşverenin toplam sigorta prim yükünde % 14,5 lik azalma sağlanmaktadır. Teşvikten Yararlanmak için; 1-) Aylık prim ve hizmet belgesinin süresi içinde Kuruma verilmesi, 2-) Sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden kısmı ile Hazinece karşılanmayan işveren hissesine isabet eden kısmın tamamının ödenmesi, 3-) Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme zammı ve gecikme cezası borcu bulunmaması veya borcunu taksitlendirmesi/yapılandırması gerekmektedir.

20 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME (AR-GE) FAALİYETLERİNDE SİGORTA PRİM DESTEĞİ tarihinde başlayan bu destekten tarihine kadar yararlanılabilecektir sayılı Kanun kapsamına giren sigortalıların, sigorta primi işveren hissesinin yarısı Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanmaktadır. Sigorta prim desteğinden kapsamına giren her bir sigortalı için en fazla beş yıl süreyle yararlanılması mümkün bulunmaktadır. Kapsama giren sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde verilmesi hâlinde, sigorta primi işveren hissesinin yarısı Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanacaktır.

21 ENGELLİ SİGORTALI İSTİHDAMINDA İŞVEREN HİSSESİ SİGORTA PRİM DESTEĞİ tarihinde başlayan sürekli teşvik uygulamasıdır. 50 veya daha fazla işçi çalıştıran özel sektör işyerlerinde, Korumalı işyerlerinde çalıştırılan her bir engelli sigortalı için Kontenjan fazlası engelli sigortalı çalıştıran Yükümlü olmadığı halde engelli sigortalı çalıştıran işyerlerinde çalıştırılan her bir engelli sigortalı için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hissesinin %100 ü teşvik kapsamındadır..

22 4447 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ 10 UNCU MADDESİ GEREĞİNCE UYGULANAN SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ 1/3/2011 tarihinde uygulanmaya başlamış olup 31/12/2015 tarihinde uygulama sona erecektir. 18 yaşından büyük 29 yaşından küçük erkek ve 29 yaşından büyük erkek sigortalılar ile 18 yaşından büyük kadın sigortalıların mesleki yeterlilik durumu ve sahip oldukları diğer niteliklere göre 6 ay ila 48 ay arasında değişen süreler boyunca teşvikten yararlanılmaktadır. Teşvikten sağlanan fayda, işverenin ödeyeceği prim yükünde %59 oranında azalma sağlamasıdır.

23 YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARARDA ÖNGÖRÜLEN SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ 15/6/2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ile tarihinden sonraki yatırımlar için uygulanmaktadır. Antalya birinci bölgede yer almakta olup tarihine kadar başlanılan yatırımlardan yararlanmakta ve yararlanma süresi de 2 yıl olmaktadır. Yatırım Organize sanayi bölgesine yapılmış ise yararlanma süresi 3 yıla çıkmaktadır. Prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerinin tamamına kadar olan kısmı Hazine tarafından karşılanmaktadır. Teşvikten sağlanan fayda, işverenin ödeyeceği prim yükünde %59 oranında azalma sağlamasıdır.

24 İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALAN KİŞİLERİN İŞE ALINMASI İLE SAĞLANAN SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ tarihinde başlayıp sonlanma süresi bulunmamaktadır. Bu kapsamdaki kişiler işsizlik ödeneği almaya hak kazanan kişilerdir. Prime esas kazanç alt sınırı üzerinden tahakkuk eden işçi ve işveren sigorta primlerinin tamamı ile kısa vadeli sigorta prim tutarlarının %1 i İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır. Teşvikten sağlanan fayda, asgari ücret üzerinden değerlendirildiğinde işverenin ödeyeceği prim yükünde %97 oranında azalma sağlamasıdır.

25 5225 SAYILI KANUN UYARINCA SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ; 5225 sayılı Kanunda öngörülen sigorta primi işveren hissesi teşvikinden, kurumlar vergisi mükellefi olan işverenlerden, Kültür ve Turizm Bakanlığından Kültür Yatırım Belgesi veya Kültür Girişim Belgesi almış olan işverenler yararlanabileceklerdir. Kültür Yatırım Belgesi almış olan işyerlerinde fiilen çalışan sigortalıların prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin üç yılı aşmamak üzere %50 si Kültür Girişim Belgesi almış işyerlerinde fiilen çalışan sigortalıların ise prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yedi yılı aşmamak üzere % 25 i Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesine konulan ödenekten karşılanmaktadır.

26 SAĞLICAKLA VE SOSYAL GÜVENLİKLE KALMANIZ DİLEKLERİMLE