Bu çalış a, Şehir Pla cıları A.Faruk GÖKSU ve Sıla AKALP tarafı da hazırla ıştır. Kentsel Strateji- Kentsel Vizyon Platformu

Transkript

1

2 Bu çalış a, Şehir Pla cıları A.Faruk GKSU ve Sıla AKALP tarafı da hazırla ıştır. Kentsel Strateji- Kentsel Vizyon Platformu

3

4 BEYAZ TEMZ 6X6 YEN

5 Yeni yüzyılın kentlerinin yönetim, planlama ve tasarım yaklaşımları bugünün yaklaşımlarından farklı olmalı. nsan ve vizyon odaklı yeni yaklaşımın temel kavramları işbirliği, yenilik, yaşam tasarımı ve proje demokrasisi kavramlarını kapsamalıdır.

7 BEYAZ TEMZ 6X6 Kentsel dönüşüm gayrimenkul geliştirme olmamalı, kamu desteğine gereksinim YEN duyulan ekonomik ve sosyal boyutları içeren ve birlikte geliştirilecek bir süreç yönetimi olmalıdır. Tarafların bir araya getirildiği, uzlaşmanın temel olduğu, kararların birlikte alındığı projeler geliştirilmelidir. 1. Proje Demokrasisi; Karar Süreçlerine Katılım 2. Ekonomik Kalkınma; Katma Değer Yaratma 3. Toplumsal Gelişme; nsana Yatırım 4. Aidiyet ve Komşuluk; Toplum ve nsan 5. Eşitlik; Kamusal Hizmetlere Eşit Ulaşım 6. Beklenti Yönetimi; Bireysel ve Toplumsal Denge

9 Tarihsel derinliği yüksek ve kültürel çeşitliliği zengin olan kentlerimizin pazarlanabilir marka kentler yaklaşımı yerine, kimlikli kentler haline getirmeliyiz. Kimlik ve karakter kentlerimizin yeniden kurgulanması için en temel ilkeler olmalı. 1. Çevre ve Kültür; Kültürel Coğrafya 2. Tarihsel Derinlik; Geçmişin zleri 3. Kültürel Topografya; Sosyal Katmanlar 4. Kentsel Doku; Yaşam ve Mekan 5. Karakter; Farklılaşan Değerler 6. maj; Kentsel Algı

11 BEYAZ TEMZ 6X6 Kentsel gelişim ve dönüşümün finansmanının imar haklarının artışından sağlandığı kentleşme YEN yaklaşımı yerine, kapasitesi dolmuş kentlerimiz için imar hakkı yerine yaşam hakkı yaklaşımı benimsenmelidir. Yaşamsal gereksinmelerin karşılanması, kamusal alanların yeniden yaratılması için yaşam hakkı herkese tanınmalıdır. 1. Gelecek Nesiller; Yaşamın Sürekliliği 2. Denge; Yapılaşma ve Doğa 3. Nefes Alma; Açık Alan Yaratılması 4. Kamusal Mekan; Yaşam Alanları 5. Yaşam Tasarımı; Sosyal Yaşam 6. Eşitlik; Kamusal Alanlara Erişim

13 BEYAZ TEMZ 6X6 Klasik imar planı anlayışı mülkiyetin biçimlenmesi ve imar haklarının dağılımını esas almıştır. Kent formlarının YEN biçimi, yetersiz donatı alanları, dengesiz yoğunluk dağılımları, yanlış arazi kullanım kararları imar planlama anlayışının ürünleridir. Artık, günümüzde bilimsel analizleri dikkate alan, kalite, estetik, sanat ve tasarımı ön plana alan şehir planlama yaklaşımına gereksinim vardır. 1. BEK Analizi; Arka Plan 2. Kentsel Akımlar; Kentlerin Geleceği 3. Bölge ve Havza Planlama; Birlikte Yönetim 4. Katılımcı Planlama; şbirliğinin Gücü 5. Stratejik Tasarım Rehberleri; Yapısal Kodlar 6. Sanat; Kentsel Estetik

15 Kentlerimizde, yeni kent ekonomilerinin canlandırılması ve farklılaştırılması yarışma ile değil, değerlerin paylaşılması ile olmalıdır. Aynı coğrafyayı ve değerleri paylaşan kentlerin birbirleriyle yapacakları işbirliği kentlerin geleceği için yeni potansiyeller ortaya çıkaracaktır. 1. Ortak Vizyon; Ortak Gelecek 2. Kentsel Koalisyon; Ortak Yönetim 3. Paylaşılan Değerler; Paylaşılan Gelecek 4. Miras Yönetimi; Doğal ve Kültürel Değerler 5. Havza Planlama; Bütüncül Yaklaşım 6. Kültürel Coğrafya; Coğrafyanın Gücü

17 BEYAZ TEMZ 6X6 YEN Yık-Yap süreci ile dönüşen kentlerimizde mekansal tasarımın yanı sıra sosyal ve ekonomik boyutu içeren yaşam tasarımı sürecine girilmelidir. Yaşam, mekansal tasarımın bir parçası olarak ele alınmalı ve yaşamın tasarımında yaşayanların tasarım sürecine katılması sağlanmalıdır. 1. Sosyal Etki Planı; Mekan ve Yaşam 2. Sosyal Doku; Toplumsal Çeşitlilik 3. Toplum Merkezleri; Buluşma Alanları 4. Kent Atölyeleri; ş Yaratma 5. Mahalle; Yaşamsal Dokunuşlar 6. Bütünleşme; Birlikte Yaşam

19 Kentlerimizin 3. Dönüşüm sürecine girdiği günümüzde ilk iki dönüşüm sürecinde uyguladığımız yaklaşımları ve stratejileri değiştirmeliyiz. Kentlerin geleceğinin yeniden kurgulanması için 6K temel stratejileri dikkate alınarak, her kent için performans kriterleri hazırlanacaktır.

21 BEYAZ EMZ 6X6 Kentlerimizin YEN kaybolan kimliklerini yeniden belirlemek için her kentin farklılıklarını farklılaştıracak yerel ve bölgesel değerler ele alınmalıdır. Anadolu coğrafyasının sunmuş olduğu kültürel ve doğal bereket ve birikim çeşitliliği kimlik değerlerinin belirlenmesi için büyük potansiyel sunmaktadır. 1. Yerel Değerler; Yaşayan Miras 2. Kültürel Çeşitlilik; Çeşitliliğin Yönetimi 3. Toplumsal Katmanlar; Kültürel Değerler 4. maj; Karakteristik Farklılıklar 5. Yenilikçi Temalar; Kentsel Değerler 6. Bellek; Kentsel zler

23 BEYAZ TEMZ Kentlerimizin gelişim ve dönüşüm kapasitesi artık sınırları zorlamaya 6X6 başlamıştır. Yoğun yapılaşma ve kompakt kent gelişiminin ortaya çıkardığı sorunların çözümünde YEN özellikle doğal kaynakların önceliği dikkate alınmalıdır. Başta su olmak üzere tüm doğal kaynakların korunması ve kentsel gelişim arasındaki denge özellikle korunmalıdır. 1. Ekonomik ve Ekolojik Denge; Yaşamın Sürekliliği 2. Kapasite Artırma; nsana Yatırım 3. ş Yaratma; Fırsat Eşitliği 4. Girişimcilik; Sanayi ve Üniversite şbirliği 5. Yaşam Çeşitliliği; Kültürel ve Demografik Çeşitlilik 6. Doku; Yaşamsal Dokunuşlar

25 BEYAZ TEMZ Kent ekonomilerin gelişimi, artık ticaret, turizm, sanayi gibi ekonomik sektörlerin yanı sıra bilişim, teknoloji, tasarım gibi sektörlerdeki yenilik ve yaratıcılık üzerine kurgulanmalıdır. 6X6 YEN Günümüzde yenilik ve yaratıcılık alanındaki her türlü yatırımın katma değeri diğer sektörlerden fazla olması özellikle gençlerin bu alana çekilmesine bağlıdır. 1. Yerel Kalkınma; Yerelin Gücü 2. Havza Yönetimi; Birleştirici Güç 3. Mavi ve Yeşil Ekonomi; Sektörlerin Çeşitliliği 4. Yenilikçi ve Yaratıcı Sektörler; Sanayi ve Üniversite Buluşması 5. Koruma Sektörü; Çevre ve Kültürün Katma Değeri 6. Katma Değer; Sektörel Buluşmalar

27 BEYAZ TEMZ Bugüne kadar imar hakları artırılması ile piyasa koşullarında sağlanan kentsel dönüşüm finansmanının yenilikçi gayrimenkul geliştirme ve Kentse finansman araçları ile karşılanmalıdır., Yeni yaklaşım gayrimenkulun menkulleştirilmesi ve değerin paylaşımı esasına dayanmalıdır. 1. Dönüşüm Fonu; Dönüşümün Finansmanı 2. Çapraz Finansman; Proje Geliştirme 3. Proje Ortaklık Payı (POP); Kamusal Kaynak 4. mar Hakları Transferi; Gayrimenkulün Menkulleştirilmesi 5. AL-VER Bonusu; Kamusal Mekan Yaratma 6. DAP; Değer Artış Paylaşımı

29 BEYAZ TEMZ Kamu, 6X6 özel ve sivil işbirliğine dayalı yönetim anlayışı ve proje geliştirme yaklaşımının YEN ortaya çıkardığı gücün yönetimi öncelikli gündem olmalıdır. Halkın ve projeden etkilenen tarafların karara süreçlerine katılım yaklaşım ve yöntemleri uzlaşmaya dayalı geliştirilmelidir. 1. Kamu, zel ve Sivil şbirliği; Gücün Yönetimi 2. Uzlaşma Yönetimi; Bilgi, Bilinç, Buluşma, Belirsizlik, Beklenti, Benimseme 3. Yerel Liderler; Yerelin Gücü 4. Mahalle Forumları; Proje Demokrasisi 5. Toplumsal Gelişme; Toplumsal Bütünleşme 6. 3.Güç; Sivil nisiyatif

31 Kentlerin yeni yaklaşım modellerle yeni(den) geliştirilmesi için farklı stratejiler geliştirilmelidir. Farklı coğrafyalarda, zengin kültürel ve doğal birikimleri olan kentlerimizin gelişim senaryoları farklı yazılmalıdır. 1. Gelişim Senaryoları; Kent Dinamikleri 2. Yapı Adası; Bina, Sokak, Mekan 3. Mahalle; Damar, Düğüm, Doku 4. Kent; Ring, Kuşak, rtü 5. Çarpan Etkileşim Strateji Çerçevesi; lçek, Tema, Aktör 6. Açık Alan Sistematiği; Yaşam Alanları

33 BEYAZ TEMZ 6X6 YEN Kentlerin geleceğinin yeniden kurgulanması sürecinde; yeni yaklaşımlar ve 6K Stratejileri çerçevesinde 6 program hayata geçirilmelidir.

35 Kentlerin geleceği; ortak karar, ortak gelecek vizyonu ile Vizyon Atölye lerinde geniş katılımlı ortamlarda tartışılmalı, strateji, programlar ve projeler birlikte belirlenmelidir. 1. Vizyon Planları; 81 Kent 81 Vizyon 2. Kentsel Strateji Çalıştayı; Beklenti Yönetimi 3. Stratejik ve Taktik Çerçeve; Kentsel Kurgu 4. Kentsel ndeks; Yaşanabilirlik Kriterleri 5. Kentsel Altyapı; Akıllı Yatırımlar 6. Kent Stratejisti; Anlama, Planlama, Tasarlama

37 BEYAZ TEMZ 6X6 YEN Şehir planlamasında kullanılan klasik analizlerin yanı sıra büyük yatırım kararları ile proje alanlarının yer seçimi ya da kamusal kaynak kullanımında önceliklerin belirlenmesi için stratejik analizler yapılmalıdır. 1. Değer Haritası; Gayrimenkul Değerleme 2. Yoğunluk Haritası; Kentsel Kapasite 3. Yoksulluk Haritası; Yaşam Çizgisi 4. Yoksunluk Haritası; Kamusal Mekan Eksikliği 5. Risk Haritası; Kentsel Riskler 6. Siluet Haritası; Yapısal Topografya

39 BEYAZ TEMZ 6X6 YEN Kentlerin evrensel yaşanabilirlik ilkeleri dikkate alınarak, kentlerimize özgü uygulanabilecek ilkeler yeniden tanımlanmalı. Mahalle performans kriterleri mahallelerde yapılacak yatırımların önceliklerini belirlemeli. 1. Kolay Mahalle; Kolay Yaşam 2. Cazip Mahalle; Farklılıkların Çekiciliği 3. Duyarlı Mahalle; Yeşil Ekonomiler 4. Yenilenen Mahalle; Risk Azaltma 5. Yaşam ndeksi; Performans Kriterleri 6. Mahalle Eylem Planı; Aşağıdan Yukarı rgütlenme

41 BEYAZ TEMZ 6X6 YEN Kentsel dönüşüm projelerinde mekan ve yaşama olan etkiler araştırılmalı. zellikle başta kiracılar ve düşük gelirlilerin sosyal etki değerlendirmeleri yapılmalı. Projelerin olumsuz etkilerini azaltmak için toplumsal ve ekonomik programlar geliştirilmeli. 1. Minimum Yer Değiştirme; Yerinde Dönüşüm 2. Gelir yileştirme; ş Yaratma 3. Katılım; Bilgilendirme ve Bilinçlendirme 4. Çevre; Yaşamın Sürekliliği 5. Sosyal Plancı; Toplumsal Bakış 6. Hassas Gruplar; Sosyal Sorumluluk

43 Kentsel sorunların çözülmesinde tasarımın gücünü kullanıldığı, halk ile tasarımcının buluştuğu ortamlar yaratılmalı. Ülkemizde ilk kez kurulan Tasarım Atölyesi Kadıköy (TAK), TAK Kartal, Atölye Muğla Bir modeli geliştirilmeli. 1. Sosyal Etki Tasarımı; Araştırma, Katılım, Tasarım 2. Teknoloji ve Tasarım; Yenilik ve Yaratıcılık 3. Tasarım Rehberleri; Uyumlu Bina, Yaşayan Sokak, Bizim Mahalle 4. Mahalle Tasarımcısı; Yaşam Tasarımı 5. Deneyim Transferi; Paylaşılan Fikirler 6. Anadolu Tasarım Atölyesi (ATA); Tasarımcılar Buluşması

45 BEYAZ TEMZ 6X6 YEN Proje geliştirme sürecinde yerelin gücünün kullanılması, onların karar süreçlerine katılımının sağlanması için yerel liderler yetiştirilmeli. Yerel liderlerin yetiştirilmesi için kapasite artırma programları geliştirilmeli. 1. Eğitim; Kapasite Artırma 2. Yerel Fonlar; Yerel Değerler 3. Kurumsal Kapasite; Mahalle rgütlenmeleri 4. Girişimcilik; Yerel Girişime Destek 5. Mahalle Forumu; Birlikte Yönetim 6. Ekip; Takım Oyunu

46