Ulusal Aşı Takvimi. (Genel bakış ve Yenilikler) Ara Güler in objektifinden

Transkript

1 Prof. Dr. Mustafa Hacımustafaoğlu Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı, Bursa Ulusal Aşı Takvimi (Genel bakış ve Yenilikler) Ara Güler in objektifinden

2 Aşı niçin yapılır? Hastalıktan ve komplikasyonlarından korunmak Sağlıklı nesil ve erişkin nüfusu oluşumuna katkı Ülke ekonomisi için maliyet etkinlik

3 Aşı niçin yapılır? Hastalıktan ve komplikasyonlarından korunmak Sağlıklı nesil ve erişkin nüfusu oluşumuna katkı Ülke ekonomisi için maliyet etkinlik

4 Çocuk hekimliğinin hedefi; Çocuk sağlığını korumak ve geliştirmek (WHO; Sağlık; Bedensel-ruhsal ve sosyal açıdan tam iyilik hali) Çocuk hastalıklarını; tedavi etmek, sekel ve mortaliteyi azaltmak Sağlıklı ve verimli bir erişkin populasyonu gelişimine katkı Ara Güler

5 Ulusal Aşı Takvimi kararı verirken; Derinlemesine bilgi sahibi olmalı ve Çalışmaları iyi değerlendirerek ülkemiz için iyi yorumlamalı Maliyet etkinlik analizi Ülke çıkarları gözetilerek hedef politika saptanmalı Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Milli Pediatri Derneği Türk Pediatri Derneği Sağlık Bakanlığı ortak kararları olmalı

6 Ulusal Aşı Takvimi kararı verirken; Derinlemesine bilgi sahibi olmalı ve Çalışmaları iyi değerlendirerek ülkemiz için iyi yorumlamalı Maliyet etkinlik analizi Ülke çıkarları gözetilerek hedef politika saptanmalı Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Milli Pediatri Derneği Türk Pediatri Derneği Sağlık Bakanlığı ortak kararları olmalı

7 Aşı Çocukluk aşıları (0-18yaş) <2.5 yaş (bebeklik) 4-6 yaş (okul öncesi) Ergen (<18yaş) Erişkin aşıları; Seyahat aşıları; Risk grubu aşıları

8 Canlı Ölü Aşılar Bakteri Virus Protozoon Diğer Oral Parenteral (ic,sc,im) Tekli aşı Karma aşı (Çoklu, kombine aşı)

9 Tekli aşılar; (monokomponent) HBV BCG Kızamık Suçiçeği HAV Tetanoz Rotavirus Tek bileşenli

10 Kombine (Karma) aşılar DBT, DT, dt DBaT OPV-IPV DBT/HIB DBT/IPV DBT/IPV/HIB DBaT/IPV/HIB KKK KKKV HBV/HAV DBT/IPV/HIB/HBV İnfluenza İnaktif Canlı zayıflatılmış Pnömokok Polisakkarit, 21 değerlikli Konjuge; 7-11 değerlikli Meningokok Polisakkarit Konjuge Rotavirus Beş bileşenli Gelecekteki kombine aşılar RSV, GBS, Diğer

11 Aşıların uygulanış yolları BCG Canlı bakteri id Hepatit B İnaktif viral antijen im DTP, DTaP Toksoid, inaktif bakteri im Hib Polisakkarit-protein im KKK Canlı virus sc OPV Canlı virus po IPV İnaktif virus sc, im Rotavirus Canlı virus po Suçiçeği Canlı virus sc Hepatit A İnaktif virus im Pnömokok Polisakkarit sc, im Pnömokok Konjuge im İnfluenza İnaktive virus (tam/split) im İnfluenza Canlı zayıflatılmış in (İntranasal) Meningokok Polisakkarit sc, im Meningokok Konjuge im Kuduz İnaktive virus im

12 Birden çok aşının aynı zamanda uygulanabilirliği Rutin aşıların aynı gün uygulanmasında bilinen bir kontrendikasyon yok Eğer aşıda kaçırılmış fırsat doğacaksa; DTP/DTaP, OPV/IPV, KKK, VZV, HBV, KPA, RV, HAV, Hib aşıları eş zamanlı yapılabilir

13 Ülkemizde Aşılama Tarihi AŞILAR Difteri Boğmaca aşısı 1937 Başlama Yılı BCG aşısı doz (1997; 2 doz) Canlı polio aşısı 1963 DBT aşısı 1968 Kızamık aşısı 1970 Hepatit B aşısı 1998 ve son polio olgusu Td aşısı 2004 (Erişkinlere tetanoz aşısı uygulanması gereken her durumda) Kızamıkçık, Kabakulak ve Hib aşısı 2006 Hepatit B ergen aşılamasının başlatılması, BCG tek doza geçiş Beş bileşenli (DaBT-P//Hib) aşısı bileşenli Konjuge pnömokok aşısı 2008 Kasım Ve 2 doz OPA İlköğretim 1. sınıfta DaBT-İPA aşısı 2010 Td ve Canlı polio aşısı yerine 13 bileşenli konjuge pnömokok aşısı 2011 Nisan Hepatit A aşısı 2012 Kasım Suçiçeği aşısı 2013 Şubat

14 Ülkemizde Aşılama Tarihi AŞILAR Difteri Boğmaca aşısı 1937 Başlama Yılı BCG aşısı doz (1997; 2 doz) Canlı polio aşısı 1963 DBT aşısı 1968 Kızamık aşısı 1970 Hepatit B aşısı 1998 ve son polio olgusu Td aşısı 2004 (Erişkinlere tetanoz aşısı uygulanması gereken her durumda) Kızamıkçık, Kabakulak ve Hib aşısı 2006 Hepatit B ergen aşılamasının başlatılması, BCG tek doza geçiş Beş bileşenli (DaBT-P//Hib) aşısı bileşenli Konjuge pnömokok aşısı 2008 Kasım Ve 2 doz OPA İlköğretim 1. sınıfta DaBT-İPA aşısı 2010 Td ve Canlı polio aşısı yerine 13 bileşenli konjuge pnömokok aşısı 2011 Nisan Hepatit A aşısı 2012 Kasım Suçiçeği aşısı 2013 Şubat

15 ÇOCUKLUK ÇAĞI ULUSAL AŞI TAKVİMİ, 2013 (Sağlık Bakanlığı Çocukluk Çağı Ulusal Aşı Takvimi, 2013) Doğum 1.ay 2.ay 4.ay 6.ay 12.ay ay İÖO 1.sınıf İÖO 8.sınıf Hepatit B I II III BCG DaBT- İPV-Hib I I II III IV (R) V (R) (DaBT-İPV) OPV I II (R) KPA I II III IV (12-18ay) (R) KKK I II (R) VZV I II (R)??? HAV I (18 ay) II (24 ay) dt II (R)

16 Arısoy ES, et al. J Pediatr Inf 2014; 8: 1-6

17 Arısoy ES, et al. J Pediatr Inf 2014; 8: 1-6

18 ÇOCUK ENFEKSİYON HASTALIKLARI DERNEĞİ Arısoy ES, et al. J Pediatr Inf 2014; 8: 1-6 Doğum 1.ay 2.ay 3ay 4.ay 6.ay 12.ay 15.ay 18.ay 24.ay 30.ay 4-6 yaş (İÖO-1) İÖO-8 Hepatit B I II III BCG DaBT-İPV- Hib I I II III IV (R) DaBT (R) dt (R) OPV I II (R) KPA I II III IV(R) Rotavirüs I II (III) KKK I II (R) Suçiçeği I II (R) Hepatit A İnfluenza I (18-24 ay) II (ilkinden 6-12 ay sonra) >6 ay yıllık, yaşına uygun dozda Ergenlere; HPV, MCV4 ve dbat >9 ayda aileye bilgi vererek MCV-4

19 Adölesanda (Ergende) aşılama İhmal ediliyor Genel sağlık değerlendirmesi ve Psikososyal destek ile birlikte sunulması yararlı AAP, ACIP, AAFP, AMA; (>1996) yaş; Sağlıklı ergen muayene ve değerlendirmesi, Ve aşı önerileri yapılmasını tavsiye

20 Adölesanda (Ergende) aşılama Yakalama aşıları (Eksik aşılar) Ergende yapılan aşılar Artık gerekli olmayan/kontrendike aşılar Risk grubu aşıları

21 Ergende rutinde gerekli olmayan/sakıncalı aşılar; Adölesanda (Ergende) aşılama BCG DBT HIB RotaV (OPV)

22 Sağlıklı ergenlerde aşılama; genel prensipler 8-10 yaş yaş yaş Ergenlik öncesi aşıların yakalaması (HBV, HAV, KKK, dt, Polyo, VZV) Ergenlik aşıları (Grip, dt, dabt, HPV, MCV-4) ve Ergenlik öncesi aşıların yakalaması Ergenlik ve ergenlik öncesi aşıların yakalaması

23 Ergenlerde Aşı Takvimi (8-18 yaş) 8-10 yaş yaş yaş HBV dabt İPV/OPV KKK HAV VZV İnfluenza HPV Toplam en az 3 doz olacak şekilde tamamla dabt veya dt Toplam en az 3-4 doz olacak şekilde tamamla ol Toplam 2 doz olacak şekilde tamamla Toplam 2 doz olacak şekilde tamamla Toplam 2 doz olacak şekilde tamamla Her yıl 3doz aşı (Cervarix ay, Gardasil; ay) MCV-4 Tek veya 2 doz MCV-4

24 Özetle

25