HAFTALIK RAPOR 26 Mayıs 2014

Transkript

1 HAFTALIK RAPOR 26 Mayıs 214 TCMB, politika faiz oranını %9. ye çekti Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Mayıs ayı toplantısında politika faiz oranını baz puan indirerek %9. ye çekti. Politika faiz oranındaki indirime karşın, TCMB sıkı para politikası duruşunu ise koruyacağını açıkladı. TCMB bu toplantıda, %12 seviyesinde bulunan ve faiz koridorunun üst bandı olan gecelik borç verme faiz oranında ise değişikliğe gitmedi. Bu haftaki raporumuzda, TCMB nin son toplantısında aldığı faiz kararlarını ayrıntılı şekilde inceleyeceğiz Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Mayıs ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında, piyasadaki beklentilerden farklı olarak, politika faiz oranı olarak anılan, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını baz puan indirerek %1 seviyesinden %9. seviyesine çekti. TCMB, marjinal fonlama oranını %12, açık piyasa işlemleri çerçevesinde piyasa yapıcı bankalara repo işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkanı faiz oranını %11. ve Merkez Bankası borçlanma faiz oranını %8 de olmak üzere gecelik faiz oranlarını sabit bıraktı. TCMB ayrıca, geç likidite penceresi faiz oranlarından; Bankalararası Para Piyasası nda saat arası gecelik vadede uygulanan Merkez Bankası borçlanma faiz oranını % düzeyinde, Nisan ayında %1 den %13. e indirmiş olduğu borç verme faiz oranını da %13. düzeyinde sabit tuttu. TCMB nin Mayıs ayı toplantısında, piyasa faizlerinin aşağı yönlü hareketleri neticesinde alt ve üst bantlarda indirime gidebileceğini düşünüyorduk, ancak alt ve üst bantlarda herhangi bir değişikliğe gitmediğini görüyoruz. TCMB, toplantının ardından yayımladığı notta, politika faiz oranında yaptığı indirime neden olarak son dönemde azalan belirsizlikler ve risk primi göstergelerindeki iyileşme sonucunda, tüm vadelerde piyasa faizlerinde gözlenen düşüşleri gösterdi. Aynı zamanda TCMB, getiri eğrisinin bu karardan sonra da yataya yakın seyredeceğini ve bununla para politikasındaki sıkı duruşun devam edeceğini öngördüğünü belirtti. Bununla birlikte TCMB, bu toplantıda da enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme görülene kadar, sıkı para politikası duruşunun sürdürüleceğini tekrarladı. TCMB, 214 yılında net ihracatın büyümeye olumlu katkı yapacağı ve toplam talep koşullarının enflasyon baskılarını sınırlayacağı ve cari işlemler açığında belirgin bir iyileşme yaşanacağı beklentilerini ise değiştirmedi TCMB Faiz Oranları (%) Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti Borç Verme Borç Alma 1 Hafta Vadeli Repo İhale 13 Haftalık Kredi Büyümesi (Kurdan Arındırılmış, %) Kaynak: BDDK, TCMB, VakıfBank TCMB, Ocak ayından bu yana yaptığı PPK toplantılarının ardından yayımladığı notlarda, temkinli para politikası duruşu, alınan makroihtiyati önlemlerin ve zayıf seyreden sermaye akımlarının etkisiyle kredi büyüme hızlarının kademeli şekilde yavaşladığını belirtiyordu. Ancak TCMB nin bu ayki notta kredi büyüme hızlarının yavaşladığı ifadesi yerine makul düzeylerde seyrettiği ifadesini kullandığını görüyoruz. TCMB tarafından takip edilen kurdan arındırılmış 13 haftalık kredi büyüme hızına bakıldığında, söz konusu oranının TCMB nin söylemlerini doğrular şekilde yılbaşından beri Mart ayının son aşağı yönlü bir hareket izlediği, ancak son iki haftadır yükselmekte olduğunu görüyoruz. haftasında %8.99 seviyesine kadar gerileyen 13 haftalık kredi büyüme hızı, 9 Mayıs ta sona eren haftada %11.

2 May.6 Kas.6 May.7 Kas.7 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May.1 Kas.1 May.11 Kas.11 May.12 Kas.12 May.13 Kas.13 May.14 seviyesinde gerçekleşti. Ayrıca Nisan ayındaki nottan farklı olarak TCMB nin bu ayki notta, yurtiçi nihai talebe ilişkin olarak ise ivme kaybı yerine ılımlı seyir ifadesini kullandığı dikkat çekiyor TCMB Beklenti Anketi Yılsonu Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) Mayıs ayı PPK toplantısının ardından yayımlanan notta, diğer aylardan farklı olarak TCMB nin enflasyona ilişkin bir öngörüde bulunmadığı görülüyor. TCMB, bu ay enflasyona ilişkin olarak sadece enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen diğer unsurların yakından izleneceğini ve enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruşun sürdürüleceği ifadelerini kullandı. Piyasa beklentilerine bakıldığında, yılsonu enflasyon beklentisinin yükseldiği görülüyor. TCMB nin yılsonu enflasyon beklentisi %7.6 olmakla birlikte, Mayıs ayı beklenti anketine göre piyasanın yılsonu enflasyon beklentisi %8.33 seviyesinde gerçekleşti. Ayrıca beklenti anketine katılan ekonomistler tarafından verilen en yüksek ve en düşük tahminlerin ise %1.3 ve %7 olduğu dikkat çekiyor. Sonuç olarak, TCMB Mayıs ayı PPK toplantısında beklentilerden farklı olarak politika faiz oranını baz puan indirirken, faiz koridorunda ise herhangi bir değişikliğe gitmedi. TCMB politika faiz oranında indirime giderken sıkı para politikası duruşunu ise sürdüreceğini belirtti. TCMB nin faiz koridorunun alt ve üst bandını sabit bırakarak, gerektiğinde gecelik borç verme faiz oranı ile yapılan fonlamanın miktarını artırma yoluyla ağırlıklı fonlama maliyetini yukarı çekebilme esnekliği sağladığı görülüyor. Piyasanın Mayıs ayı toplantısında politika faiz oranında herhangi bir indirim beklememesinde enflasyondaki seyir etkili oldu. Enflasyonun Mayıs ayında tepe noktasına ulaştıktan sonra düşmeye başlamasıyla politika faiz oranında indirime gidilmesi beklenirken, TCMB nin enflasyonda düşüş gözlenmeden indirime başladığı görülüyor. TCMB nin bu ortamda faiz indirimine gitmesi, bir miktar daha büyüme odaklı olduğunu gösteriyor. Piyasaların gelişmiş ülkelerin faiz kararlarını hali hazırda fiyatlamış olması, risk iştahındaki artış ile gelişmekte olan ülkelere olan ilginin artması ve dolayısı ile risk primindeki azalış nedeniyle faiz indirimine giden TCMB, enflasyonun halen yüksek seyrediyor olmasından dolayı ise sıkı duruşunu koruduğunu ifade ediyor. Piyasadaki enflasyon beklentisinin, TCMB nin Nisan ayında revize ettiği yılsonu enflasyon beklentisinden yüksek olduğu, ayrıca, piyasanın 21 yılsonu enflasyon beklentisinin de TCMB nin 21 yılsonu hedefinin üstünde seyrettiği göz önünde bulundurulduğunda, TCMB nin önümüzdeki dönemde faiz indirimlerine devam edebilmesi için enflasyonda aşağı yönlü bir hareket görülmesi önemli olacaktır. Yurt içi gelişmelerin yanı sıra, yurt dışı gelişmeler de TCMB nin önümüzdeki dönemki kararlarında etkili olacaktır. Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Draghi nin açıklamalarının ardından, AMB nin Haziran ayında yeni bir parasal genişleme programına başlaması kesinleşmiş görünüyor. AMB nin yeni başlayacağı parasal genişleme programının Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeleri destekleyecek olmasına karşın, doların Dünya rezerv para birimi olarak kabul edilmesinden dolayı, ABD merkez bankasının faiz artırımına başlayacağının piyasalar tarafından fiyatlandığı bir ortamda, TCMB nin başlamış olduğu faiz indiriminin geçmiş yıllara kıyasla esnekliğinin azalabileceğini düşünüyoruz. Önümüzdeki dönemde kurlarda sert bir yukarı yönlü hareket olmaz ve yurtdışı piyasalarda ciddi bir bozulma yaşanmazsa, Avrupa Merkez Bankası nın (AMB) da Haziran ayında yeni bir parasal genişleme programına başlayacağı göz önünde bulundurulduğunda, TCMB nin Haziran ayında politika faiz oranı ve yanı sıra faiz koridorunun alt ve üst bandında indirime gitmesinin olası olduğunu düşünüyoruz. 2 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

3 Haftalık Veri Takvimi (26-3 Mayıs 214) Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti Türkiye Tüketici Güven Endeksi (Mayıs) ABD Dayanıklı Mal Siparişleri (Nisan) %2.6 -%.7 Case-Shiller Konut Fiyat Endeksi (Mart) PMI Hizmetler Endeksi (Mayıs, öncül). 4. Almanya Perakende Satışlar (Nisan, a-a) -%.7 %.2 İtalya Tüketici Güven Endeksi (Mayıs) Fransa Tüketici Güven Endeksi (Mayıs) Euro Bölgesi Tüketici Güven Endeksi (Mayıs) İş Dünyası Güven Endeksi (Mayıs).27.3 Almanya İşsizlik Oranı (Mayıs) %6.7 %6.7 İtalya İş Dünyası Güven Endeksi (Mayıs) Fransa ÜFE (Nisan, a-a) -%.4 -% Türkiye TCMB Finansal İstikrar Raporu ABD GSYH (1. çeyrek, ç-ç, revize) %.1 -%. Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (1. çeyrek, ç-ç) %1.3 %1.3 Bekleyen Konut Satışları (Nisan, a-a) %3.4 %1. Japonya Perakende Satışlar (Nisan, a-a) %6.3 -% Türkiye Dış Ticaret Açığı (Nisan).2 Milyar $ 7.2 Milyar $ ABD Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (Nisan, a-a) %.2 %.2 Chicago PMI Endeksi (Mayıs) Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi (Mayıs) İtalya ÜFE (Nisan, a-a) -%.2 -- TÜFE (Mayıs, a-a, öncül) %.6 %.1 Japonya İşsizlik Oranı (Nisan) %3.6 %3.6 TÜFE (Nisan, y-y) %1.6 %3.3 Sanayi Üretimi (Nisan, a-a, öncül) %.7 -%2. 3 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

4 Nis.1 Eki.1 Nis.2 Eki.2 Nis.3 Eki.3 Nis.4 Eki.4 Nis. Eki. Nis.6 Eki.6 Nis.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Ara.13 Mar.14 Eyl.1 Ara.1 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Ara.13 Mar Ç2 1999Ç4 2Ç2 2Ç4 21Ç2 21Ç4 22Ç2 22Ç4 23Ç2 23Ç4 24Ç2 24Ç4 2Ç2 2Ç4 26Ç2 26Ç4 27Ç2 27Ç4 28Ç2 28Ç4 29Ç2 29Ç4 21Ç2 21Ç4 211Ç2 211Ç4 212Ç2 212Ç4 213Ç2 213Ç4 TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 1 Reel GSYH (y-y, %) 2 Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Kaynak:TÜİK Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK Sanayi Üretim Endeksi Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) Kaynak: TÜİK Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Kaynak: TÜİK Toplam Otomobil Üretimi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) Sanayi Ciro Endeksi Aylık Sanayi Ciro Endeksi (21=1) Kaynak: OSD, VakıfBank Kaynak:TÜİK 4

5 Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı Beyaz Eşya Üretimi (Adet) Kapasite Kullanım Oranı (%) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı PMI Endeksi PMI Imalat Endeksi 1.1 Kaynak:Reuters

6 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Nis.4 Eki.4 Nis. Eki. Nis.6 Eki.6 Nis.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Nis.4 Eki.4 Nis. Eki. Nis.6 Eki.6 Nis.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE TÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) ÜFE (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi Gıda Enerji Tüfe Kaynak: Bloomberg Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) TÜFE Bazlı (23=1)

7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%) Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) 4,7 4,2 3,7 3,2 2,7 2,2 1,7 1,2 7 Kaynak: TOBB 7

8 Mar.4 Eyl.4 Mar. Eyl. Mar.6 Eyl.6 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eyl.9 Mar.1 Eyl.1 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13 Mar.14 Mar.4 Eyl.4 Mar. Eyl. Mar.6 Eyl.6 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eyl.9 Mar.1 Eyl.1 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13 Mar.14 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) Dış Ticaret Dengesi Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)

9 Nis.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge 1 Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) Kaynak:TCMB İç ve Dış Borç Stoku Türkiye nin Net Dış Borç Stoku İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 28.1 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 9

10 Nis.6 Eki.6 Nis.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Nis.4 Eki.4 Nis. Eki. Nis.6 Eki.6 Nis.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) Reel Faiz Nominal Faiz Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, VakıfBank Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH* (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD Euro Bölgesi Almanya Fransa İtalya Macaristan ** Portekiz ** İspanya Yunanistan İngiltere Japonya Çin ** Rusya Hindistan Brezilya G.Afrika **. -6. Türkiye Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF den alınmaktadır ve 213 verileridir. **: 212 verisi. 1

11 Türkiye Makro Ekonomik Görünüm En Son Yayımlanan Reel Ekonomi 214 Yılsonu Beklentimiz GSYH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) (213 4Ç) -- GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. y-y%) (213 4Ç) 3. Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %)(takvim etk.arnd) (Mart 214) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) (Mayıs 214) -- İşsizlik Oranı (%) (Şubat 214) 9.3 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y. %) (Nisan 214) 7.9 ÜFE (y-y. %) (Nisan 214) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 167,44 22, ,68 ( ) -- M2 731,77 91,2 931,63 ( ) -- M3 774,61 9,979 97,293 ( ) -- Emisyon 4,6 67,76 7,9 ( ) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 1,32 112,2 18,398 ( ) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) ( ) -- TRLIBOR O/N ( ) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 48,497 6,4 3,194 (Mart 214) 1, İthalat 236,4 22,14 19,942 (Mart 214) -- İhracat 12,462 12,83 14,747 (Mart 214) -- Dış Ticaret Açığı 84,83 99,337,19 (Mart 214) 86, Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku (Mart 214) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku (Mart 214) -- Kamu Net Borç Stoku (213. 4Ç) -- Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 212 Nisan 213 Nisan Bütçe Gelirleri 29,131 3,488 34,69 (Nisan 214) -- Bütçe Giderleri 27,719 29,893 36,789 (Nisan 214) -- Bütçe Dengesi 1, ,72 (Nisan 214) -- Faiz Dışı Denge 6,7 3,671 1,118 (Nisan 214) -- 11

12 Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar Cem Eroğlu Müdür Nazan Kılıç Müdür Yardımcısı Buket Alkan Uzman buket.alkan@vakifbank.com.tr Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr Sinem Ulusoy Uzman Yardımcısı sinem.ulusoy@ vakifbank.com.tr Elif Enginn Uzman Yardımcısı elif.engin@vakifbank.com.tr Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından t güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. h Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte vee bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda k yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar r Bankası T.A.O. bu b raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirmee yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalarr