Türkiye Ev Kan Basıncı Ölçüm Aletleri Çalışması Sonuçları. Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği 21 Mayıs 2011-Antalya

Transkript

1 Türkiye Ev Kan Basıncı Ölçüm Aletleri Çalışması Sonuçları Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği 21 Mayıs 2011-Antalya

2 Sunuş Saygıdeğer Meslektaşlarımız, Hipertansiyon, dünyada ve ülkemizde görülme sıklığı giderek artan oldukça önemli bir sağlık sorunudur. Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği daha önce Türk Hipertansiyon Prevalans Çalışması, Türk Hipertansiyon İnsidans Çalışması ve Türk Toplumunda Tuz Tüketimi ve Kan Basıncı Çalışması yaparak hipertansiyon alanında eksikliği uzun süredir hissedilen güncel bilgileri bilim dünyamızın ve ülke insanının kullanımına sunmuştur. Bu çalışmada dünyada ve ülkemizde giderek kullanımı yaygınlaşan ev kan basıncı ölçüm aletleri ve bunların kullanımı incelenmiştir. Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği bu verileri sizlerle paylaşırken, bir yandan ülkemizde hipertansiyon ve kan basıncı ölçümü konusunda bilinç ve bilgi birikiminin artmasını, öte yandan hem klinik uygulamalarda hem de halk sağlığını koruma yaklaşımlarında çabaların artmasını amaçlamaktadır. Bu verilerin Türk bilimine ve dolayısıyla Türk insanının sağlıklı yaşama çabasına katkıda bulunması en büyük arzumuzdur. Saygılarımızla, Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği

3 Türkiye Ev Kan Basıncı Ölçüm Aletleri Çalışması Prof. Dr. Tekin AKPOLAT Prof. Dr. Yunus ERDEM Prof. Dr. Ülver DERİCİ Prof. Dr. Şehsuvar ERTÜRK Prof. Dr. Şali ÇAĞLAR Prof. Dr. Enver HASANOĞLU Prof. Dr. Oktay KARATAN Prof. Dr. Şükrü SİNDEL Prof. Dr. Çetin TURGAN

4 Çalışma Yöntemi Çalışmaya PATENT (HINT), SALTÜRK ve Omega Saha Çalışması Veri tabanındaki Hipertansif gönüllüler dahil edilmiştir PATENT (HINT) çalışmasından 910 gönüllü, SALTÜRK çalışmasından 459 gönüllü ve Omega Saha Çalışması Veri tabanından 1378 gönüllü olmak üzere toplam 2747 hipertansif gönüllü dahil edilmiştir Proje Toplam Hipertansif Gönüllü Sayısı Çalışmaya Dahil Edilen Hipertansif Gönüllü Sayısı Ulaşılan Yüzde PATENT (HINT) %55,4 SALTURK %68,0 Gönüllüler telefon ile aranarak ve bilgisayar yardımı ile telefon görüşmesi (computer-assisted telephone interviewing, CATI) yöntemi kullanılarak anket formu uygulanmıştır

5 Anket formu Aranan tüm gönüllülere sorulan sorular Alet sahiplerine sorulan sorular Her alet için sorulan sorular

6 Gönüllülerle ilgili veritabanından elde edilen diğer veriler Yaş Cinsiyet Yerleşim yeri Eğitim durumu Gelir durumu Kan basıncı kategorisi Hipertansiyonun farkında olma Antihipertansif ilaç kullanımı

7 Gönüllülerin Şehirlere Dağılımı %0,2 %3,2 %21 %5,9 %2,2 %0,8 %1,9 %3,2 %1,0 %6,8 %0,4 %10,5 %0,1 %0,1 %1,3 %1,7 %1,4 %5,0 %1,3 %1,8 %0,8 %0,8 %0,5 %6,0 %4,3 %0,6 %6,0 %0,5 %0,9 %0,2 %2,4 %1,3 %4,4 %1,3 İstanbul Ankara Bursa Kayseri Antalya Samsun İzmir Diyarbakır Konya Trabzon Tekirdağ Gaziantep Kocaeli Ordu Aydın Erzurum Ağrı Elazığ Sivas Van Manisa Çorum Kahramanmaraş Afyon Denizli N=2747Düzce İçel Isparta Malatya Balıkesir Adana Edirne Kırıkkale Yozgat Toplam 2747

8 Gönüllülerin 7 Coğrafi Bölgeye Dağılımı 40,0 35,0 30,0 25,0 n=950 34,6 n=644 23,4 20,0 15,0 10,0 n=305 11,1 n=266 9,7 n=224 8,2 n=188 n=170 6,8 6,2 5,0,0 Marmara İç Anadolu Karadeniz Ege Akdeniz Güneydoğu Anadolu Doğu Anadolu

9 Gönüllülerin Cinsiyet Dağılımı 43,6 n= ,4 n=1198 Kadın Erkek

10 Gönüllülerin Yaş Dağılımı 30,0 25,0 20,0 n=568 20,7 n=736 26,8 n=628 22,9 n=484 17,6 15,0 10,0 n=262 9,5 5,0,0 n=69 2, Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş 70 ve üzeri

11 Cinsiyet-Yaş Grubu 43,5% n=30 56,5% n=39 56,5% n=148 43,5% n=114 58,5% n=332 41,5% n=236 58,3% n=429 41,7% n=307 57,6% n=362 42,4% n=266 51,2% n=248 48,8% n=236 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0%,0% Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş 70 ve üzeri Kadın Erkek 1549 kadın, 1198 erkek

12 VKİ Grupları 45,0 40,0 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0,0 n=1081 n= ,2 39,7 n=474 17,4 n=45 1,7 Zayıf Normal Kilolu Obez

13 Gönüllülerin Eğitim Seviyesi 4,5 8,2 20,0 n=218 n=120 6,7 n=533 n=177 n= ,6 Okuryazar değil Okur yazar veya İlkokul Ortaokul Lise Üniversite

14 Gönüllülerin Kent-Kır Dağılımı 30,4 n=834 n= ,6 Kent Kır

15 Gönüllülerin Gelir Dağılımı (aylık) 70,0 n= ,0 60,0 50,0 40,0 n=848 32,4 30,0 20,0 10,0,0 n=121 <500 TL TL 1500 TL ve üstü 4,6

16 Gönüllülerin Hipertansiyon Evreleri 60,0 n= ,4 50,0 40,0 30,0 n=682 24,9 20,0 10,0,0 n=40 1,5 Optimal n=225 8,2 Normal yüksek normal n=278 10,1 Evre I Evre II Evre III

17 Gönüllülerde Hipertansiyon Farkındalığı 36,1 n=966 HT farkındalığı yok n= ,9 HT farkındalığı var

18 Gönüllülerin Hipertansiyon İlacı Kullanımı 34,6 n=950 n= ,4 Ht ilacı yok Ht ilacı var

19 Bilgi Kaynağı 454; 17% Hastadan Yakınından 2293; 83%

20 Bilgi Kaynağı-Diğer 50% 45% n=209 46,0% n=197 43,4% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% n=16 n=15 3,5% 3,3% n=8 n=5 n=4 1,8% 1,1% 0,9% 0% Eşi Çocuğu Torunu Annesi/Babası Akrabası Kardeşi Diğer

21 Evde Tansiyon Ölçen Bir Alet Var Mı? n= ,4 46,6 n=1281 Evet Hayır

22 56,0% 54,0% 52,0% Cinsiyete Göre Evde Tansiyon Ölçen Alet Varlığı n=821 53,0% n=645 53,8% 50,0% 48,0% 46,0% n=728 47,0% n=553 46,2% Evet Hayır 44,0% 42,0% Kadın Erkek p=0,662

23 Yaş Grubuna Göre Evde Tansiyon Ölçen Alet Varlığı 80,0% n=46 n=190 72,5% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 66,7% n=23 33,3% n=72 27,5% n=344 60,6% n=224 39,4% n=382 51,9% n=354 48,1% n=339 54,0% n=289 46,0% n=241 n=243 49,8% 50,2% 20,0% 10,0%,0% Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş 70 ve üzeri p<0,001 N=2747 Evet Hayır

24 Yerleşim Yerine Göre Evde Tansiyon Ölçen Alet Varlığı 70,0% n=508 n=955 60,9% 60,0% n=958 49,9% 50,1% 50,0% n=326 39,1% 40,0% Evet 30,0% Hayır 20,0% 10,0% 0,0% p<0,001 Kent Kır

25 Bölgelere Göre Evde Tansiyon 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% n=135 60,3% n=89 39,7% n=275 56,4% n=369 n=126 54,4% n=140 57,3% 52,6% Ölçen Alet Varlığı n=172 n=433 47,4% n=133 n=51745,6% 43,6% 42,7% n=112 65,9% n=58 34,1% n=144 76,6% n=44 23,4% 20,0% 10,0%,0% Akdeniz Karadeniz Marmara Ege İç Anadolu Doğu Anadolu Güneydoğu Anadolu Evet Hayır N=2747

26 VKİ Gruplarına Göre Evde Tansiyon Ölçen Alet Varlığı n=28 n=306 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% n=17 37,8% 62,2% n=168 35,4% 64,6% n=514 n=567 n=569 n=551 47,5% 52,5% 50,8% 49,2% Evet 30,0% Hayır 20,0% 10,0%,0% p<0,001 Zayıf Normal Kilolu Obez

27 Gelire Göre Evde Tansiyon 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% p<0,001 n=933 56,50% n=717 43,50% Ölçen Alet Varlığı n=80 66,10% n=441 n=407 52,00% 48,00% n=41 33,90% <500 TL TL 1500 TL ve üstü Evet Hayır

28 Hipertansiyon Farkındalığına Göre Evde Tansiyon Ölçen Alet Varlığı 70,0% n=1014 n=565 60,0% 59,4% 58,5% 50,0% 40,0% 30,0% n=693 40,6% n=401 41,5% Evet Hayır 20,0% 10,0%,0% HT farkındalığı yok HT farkındalığı var p<0,001

29 HT Evresine Göre Evde Tansiyon Ölçen Alet Varlığı 70,0% n=24 60,0% 50,0% 40,0% 60,0% n=16 40,0% n=126 56,0% n=99 44,0% n=833 n=375 54,8% 55,0% n=686 n=307 45,2% 45,0% n=143 n=135 51,4% 48,6% 30,0% 20,0% 10,0%,0% Optimal Normal yüksek normal Evre I Evre II Evre III Evet Hayır

30 HT İlacı Kullanımına Göre Evde Tansiyon Ölçen Alet Varlığı 70,0% 60,0% n=560 n= ,9% 59,8% 50,0% 40,0% n=720 40,2% n=390 41,1% Ht ilacı yok 30,0% Ht ilacı var 20,0% 10,0% 0,0% Evet Hayır p<0,001

31 Kan basıncı ölçüm aletine sahip olma ile ilişkili parametreler Kadın cinsiyet (Multivariate logistic regression analysis) İleri yaş VKİ artışı Yüksek eğitim durumu Yüksek gelire sahip olma Kentte yaşama Hipertansiyonun farkında olma Antihipertansif ilaç kullanma

32 Doktora Gitmeden Önce Kan Basıncı Takibi Yapıyor Musunuz? 120,0 100,0 n= ,8 80,0 60,0 40,0 20,0,0 n=114 4,2 Evet Hayır

33 Takip Yöntemi 120,0 100,0 n=87 96,7 80,0 60,0 40,0 20,0,0 Evde kendi aletimle n=3 3,3 Sağlık Ocağı/Aile hekimi

34 Evde Kaç Tansiyon Ölçüm Aleti Var? 100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0,0 n= ,1 n=134 10,5 n=4,3 n=2, Sayısını belirtmedi

35 Evde kan basıncı yüksek kişi sayısı 60,0 n=708 55,3 50,0 40,0 30,0 20,0 n=317 24,7 n=241 18,8 10,0,0 n= HT'li kişi sayısı belirtilmedi 1,2

36 Bu aletle kan basıncı ölçülen kişi sayısı 80,0 70,0 n=890 69,5 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0,0 n=219 17,1 n=110 8,6 n=51 4,0 n=2 n=9,2, Cevap verilmemiş

37 Alet Tipleri Otomatik (bileğe takılan-elektronik) 10 Diğer Otomatik değil (Civalı-aneroid) Otomatik (kola takılan-elektronik)

38 Tüm Aletlerin Sayısının Dağılımı (1421 Aletin Dökümü) 24,5% n=348 15,1% n=215 0,3% n=4 n=854 60,1% Otomatik (bileğe takılanelektronik Otomatik değil (Civalıaneroid) Otomatik (kola takılanelektronik) Boş

39 Tek Aleti Olanlarda Alet Tipi 15,6% n=178 20,5% n=234 0,3% n=3 n=726 63,6% Otomatik (bileğe takılanelektronik) Otomatik değil (Civalıaneroid) Otomatik (kola takılanelektronik) Boş

40 İki Aleti Olanlarda Alet Tipi 15,7 n=21 3,0 n=4 Otomatik (bileğe takılan elektronik)+otomatik değil (Civalı aneroid) Otomatik (kola takılan elektronik)+otomatik değil (Civalı aneroid) 6,7 n=9 Otomatik (bileğe takılan elektronik)+otomatik (kola takılan elektronik) n=100 74,6 Diğer 2 kişide 2 alet de Otomatik (kola takılan elektronik) 1 kişide 2 alet de Otomatik (bileğe takılan elektronik) 1 kişide 1. alet Otomatik değil (Civalı aneroid), 2. alet belirsiz

41 Üç Aleti Olanlarda Alet Tipi 25,0 n=1 Otomatik (1 kişide 2 alet de bileğe takılanelektronik)+otomatik değil (Civalı aneroid) n=3 Otomatik (bileğe takılan elektronik)+otomatik (kola takılan elektronik)+otomatik değil (Civalı aneroid) 75,0

42 100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0,0 Doktora Giderken Aletinizi Yanınızda Götürüyor Musunuz? n= ,5 Hayır n=56 n=33 n=20 4,4 2,6 1,6 Hastadan bilgi alındı, boş Yakınından bilgi alındı, bilmiyor Evet

43 Aletinizin hafızası var mı? 13,0 n=120 7,0 n=65 Hayır Evet Bilgim yok n=740 80,0

44 Kaç yıldan beri bu alete sahipsiniz? 100,0% 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% n= ,6% n=170 11,9% n=21 1,5% 1 yıldan fazla 1 yıl ve daha az Boş

45 Bu aleti nereden temin ettiniz? 100,0% 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% n= ,2% n=153 10,8% n=57 4,0% Yurt içi Yurt dışı Boş

46 Bu aleti nasıl temin ettiniz? 100,0% 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% n= ,0% n=316 22,2% n=40 2,8% Satın aldım Hediye Boş

47 Satın Aldıysanız Bu Aleti Kim Tavsiye Etti? 45,0% 40,0% 35,0% n=443 41,5% n=297 30,0% 25,0% 27,8% n=175 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 16,4% n=73 6,8% n=28 2,6% n=51 4,8% 0,0% Kendim araştırdım Kimse tavsiye etmedi Doktor Kampanyadan aldım Arkadaş komşu Boş

48 Aletin Kullanımı ile İlgili Eğitim Aldınız mı? 100,0% 90,0% n= ,8% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% n=138 9,7% n=7 0,5% Evet Hayır Boş

49 Eğitimi Kimden Aldınız? 60,0% 50,0% n=633 49,5% 40,0% 30,0% n=412 32,2% 20,0% 10,0% 0,0% n=93 7,3% Satan kimse Tanıdığım Kullanma kılavuzu n=62 n=42 n=31 n=5 4,9% 3,3% 2,4% 0,4% Hemşire Doktor Boş Diğer

50 Teşekkür Çalışmaya katılanlara Çalışmayı yürütenlere ve OMEGA ekibine

51 Bu çalışmanın sonuçları doğrultusunda hastalarımızın konu hakkındaki bilgilerini arttırmak amacı ile web sayfamıza eklemeler yapılmıştır

52 Bir eğitim filmi hazırlanmıştır

53

54 Bu eğitim filmine web sayfasından da ulaşılabilir

55 Web sayfasındaki diğer yararlı kaynaklar

56