KAMU HASTANELERİNDE YALIN YAKLAŞIM VE ÖRNEK UYGULAMALAR. Uz. Dr. Elif GÜLER KAZANCI Tıbbi Hizmetler Başkanı

Transkript

1 KAMU HASTANELERİNDE YALIN YAKLAŞIM VE ÖRNEK UYGULAMALAR Uz. Dr. Elif GÜLER KAZANCI Tıbbi Hizmetler Başkanı

2 KAMU HASTANELERİNDE SAĞLIK HİZMETİ SUNUMU 2003 yılından itibaren Sağlık Bakanlığı tarafından «Sağlıkta Dönüşüm Programı» ile birlikte sağlık hizmeti sunumunda amacımız Sağlık Hizmetlerine Erişim Mali Sürdürülebilirlik Bu kapsamda kazanılan başarı ile gelişmiş ülkeler seviyesinde teknolojik alt yapı, uzman hekim ve sağlık personeli kalitesine ulaşılmıştır. Sağlık Hizmet Kalitesinin Arttırılması

3 KAMU HASTANELERİNDE SAĞLIK HİZMETİ SUNUMU «Sağlıkta Dönüşümün 2. Döneminde» Strateji Laboratuvar çalışmaları yapılmakta olup sahadaki yöneticiler de bu çalışmalarda aktif rol üstlenmektedir

4 SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMINDA YALIN Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri Aile Hekimliği Uygulaması 2. ve 3. Basamak sağlık tesislerinde hasta yoğunluğunun azaltılması Acil Sağlık Hizmetleri Triaj Uygulaması Acil Servise başvuran hastaların vaka niteliklerine göre uygun alana yönlendirilmesi

5 SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMINDA YALIN Özellikli Sağlık Hizmeti Planlaması 30 Sağlık Hizmet Bölgesi ve 10 Sağlık Hizmet Üst Bölgesi oluşturularak özellikli sağlık hizmetlerinin planlanması Tesis ve donanım bakımından ileri teknoloji ve yüksek maliyetli Alanında uzmanlaşmış nitelikli sağlık insan gücü Nüfusa ve ihtiyaca göre planlama E-Dönüşüm E-Nabız / MHRS / EBYS Tıbbi Cihaz Planlama ve İlaç Yönetimi Yurt içi tıbbi cihaz, tıbbi malzeme ve ilaç ihtiyacının yerli üretimle karşılanması

6 YALIN Yalın Küçük sorunları çözmekle başlar

7 NEDEN YALIN? Sistemin küçük ve yönetilebilir parçalar halinde düzeltilmesi ve iyileştirilmesi için farklı bir bakışa ve yönetişime ihtiyaç duyulduğundan yeni bir uygulama yöntemi için «Yalın Uygulamalara» başvurulmuştur.

8 NEDEN YALIN? Hataların en aza indirilmesi Değer yaratmayan işlemlerin ayıklanması Katma değer yaratan işlemlerin artırılması İsrafı yok etmek Sürdürülebilirlik Gereksiz uygulamalar ve hareketlerin azaltılması

9 HASTANELERDE NEDEN YALIN? Sağlık harcamalarındaki artış Denetlenemeyen fiyat farkları Hatalı tedavi veya ilaç kullanımı Hasta ve çalışan memnuniyetsizliği İsraf ile başa çıkma yöntemlerine ihtiyaç

10 HASTANELERDE NEDEN YALIN? Yoğun hasta akışı Sektörün hata kabul etmeyen yapısı Hasta sağlığı ve güvenliği Standartlaştırmanın sağlanamaması Sağlık hizmeti sunumunda bekleme süreleri

11 BİR HASTANE NE ZAMAN YALINDIR? %50 lik bir çözüm, uygulanmayan %100 lük bir çözüme tercih edilir % 50 Hataların yarısı Komplikasyonların yarısı Çalışan devir hızının yarısı Maliyetin yarısı Kullanılan alanın yarısı Şikayetin yarısı

12 YALIN YÖNTEMLER KAIZEN GEMBA 5S SWOT DEĞER AKIŞ

13 HASTANELERDE YALIN UYGULAMALAR Hastanenin girdi-çıktı sürecindeki verimliliğin artırılması Hasta kalış sürelerinin azaltılması İşlem sürelerinin kısaltılması Personelin gereksiz adımlarının önüne geçilmesi Standartlaştırma

14 YALIN ÖRNEKLER Cerrahın ameliyat aletlerini almak için hastadan uzaklaşması yerine gerekli aletleri bir ameliyat hemşiresinin vermesi Patoloji raporlarının süreç analizi, fiziksel yerleşimin planı, standartlaştırılmış yöntem ve programlarının oluşturulması ile daha kısa sürede çıkarılması Tıbbi kayıtların zamanında hastane bilgi sistemine girilmesi ile hasta bakımının doğruluğunun artması

15 BURSA KAMU HASTANELERİNDE YALIN YAKLAŞIMININ PROJELENDİRİLMESİ Genel Sekreterliğimiz ve Medicabil Yalın Sağlık Enstitüsü işbirliği ile; Yalın Hastane uygulamalarının projelendirilmesi için İnegöl Devlet Hastanesi pilot hastane olarak seçilmiştir. İnegöl Devlet Hastanesi; 321 hasta yatağı 32 yataklı erişkin yoğun bakım ünitesi, 10 yataklı yeni doğan yoğun bakım ünitesi, 52 yataklı palyatif bakım merkezi 11 yataklı diyaliz merkezi

16 YALIN HASTANE EĞİTİMLERİ 2-6 Ocak 2017 tarihleri arasında Genel Sekreterliğimiz Tıbbi Hizmetler Başkanlığı Proje Ar-ge Birimi, İdari Hizmetler Başkanlığı Eğitim Birimi ve İnegöl Devlet Hastanesi nden Yönetim kadrosu ile tüm idari ve tıbbi birim sorumlularının katıldığı 5 günlük «Yalın Sağlık Eğitimi» yapılmıştır.

17 YALIN HASTANE EĞİTİMLERİ

18 YALIN HASTANE EĞİTİMLERİ

19 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ 1 Cerrahi Servisleri Ameliyathane Katına Taşımanın Personel Hareketini Azaltmaya Katkısı PROJELER 2 3 Post-op Hastalarda Hasta Kontrollü Analjezi (HKA) Kullanımının Çalışan İş Yüküne Etkisi Acil Servis Kan Alma Ünitesi Yer Değişikliğinin Gereksiz Hasta Hareketini Azaltmaya Katkısı 4 Pediatri Poliklinik Alanına Kan Alma İstasyonu Kurulumunun Gereksiz Hasta Hareketini Azaltmaya Katkısı

20 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ 1 Cerrahi Servisleri Ameliyathane Katına Taşımanın Personel Hareketini Azaltmaya Katkısı Ameliyathane ve Cerrahi Servislerinin (Göz, KBB, Nöroşirurji) aynı katta olmamasından dolayı personel hareketinin ve iş yükünün fazla olması GEMBA yürüyüşleri ile ameliyathane ve cerrahi servisleri arasındaki mesafe ve asansör bekleme süreleri hesaplanarak hasta transferi için harcanan zaman ve personelin iş yükü analizi yapılmıştır Göz/KBB/Nöroşürurji Servisi, ameliyathane katına taşınarak ameliyathaneye hasta götüren personelin iş yükü azaltılmıştır. Boşalan alana Göğüs Hastalıkları Servisi taşınarak, yoğun ilişkili olduğu Yoğun Bakım Ünitesine yakınlaşması sağlanmış, hasta transferi yapan personelin sisteme değer katmayan hareketi azaltılmıştır

21 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Günde 13 hastanın operasyona alındığı ameliyathanede; Bir hastanın ameliyathaneye gidişi ve gelişi için Göz/KBB/Nöroşirürji Servisleri ve Ameliyathane arasındaki mesafe 2 kişilik ekip tarafından, toplam 8 kez kat edildiği gözlenmiştir Göz/KBB/Nöroşirürji Servisleri ve Ameliyathane arasında Asansör bekleme Asansörde geçirilen süre Yürüme mesafesi

22 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Göz/KBB/Nöroşirurji Servisleri ve Ameliyathane arasındaki Transfer ekibini oluşturan 2 personelin 1 hastayı götürüp getirmesi toplam 8 hareket için; Proje Öncesi adım 600 metre saniye Proje Sonrası 936 adım 504 metre 576 saniye

23 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Göğüs Hastalıkları Servisi ile Yoğun bakım arasında günde ortalama 4 hasta transferi olmaktadır Bu transfer için hastayı götürüp bırakmak ve alıp getirmek işlemleri olmak üzere Göğüs Hastalıkları Servisi ve Yoğun Bakım arasındaki mesafe, biri sağlık personeli diğeri hizmetli 2 personel tarafından 1 hasta için toplam 8 kez kat edilmektedir

24 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Göz/KBB/Nöroşirurji Servislerinin boşalttığı alana Göğüs Hastalıkları Servisi taşınarak bu servisin, yoğun ilişkili olduğu Yoğun Bakım Ünitesine bir servis mesafesi yakınlaşması sağlanmıştır PROJE ÖNCESİ adım 872 metre 960 saniye PROJE SONRASI 720 adım 480 metre 424 saniye

25 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ 2 Post-op Hastalarda Hasta Kontrollü Analjezi (HKA) Kullanımının Çalışan İş Yüküne Etkisi Ağrı kontrolü uygulamasını yapan sağlık personeline ek iş yükü getirmesi Genel Cerrahi, Kadın Hastalıkları ve Doğum ve Ortopedi Servislerine GEMBA yürüyüşleri ile adım, mesafe ve süre ölçümleri yapılmıştır. Geleneksel yöntem ve HKA yöntemi ile analjezi sırasında sağlık personelinin gerçekleştirdiği hareketler gözlenmiştir. HKA kullanımı ile Postop hastaların konforunun artması, iyileşme süresinin kısalması ve cerrahi servislerde görevli sağlık çalışanlarının iş yükünün azalması sağlanmıştır.

26 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Post-op ağrı kontrolü yapılması gereken hastalara analjezik maddenin ortalama 4x1 pozolojisinde order edildiği görülmüştür Her dört serviste post-op hastaların bulunduğu odaların hemşire istasyonuna ortalama uzaklıkları hesaplanmıştır

27 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Tek bir uygulama için bir hemşirenin hasta odasına ulaşması PROJE ÖNCESİ 80 Adım 54 Metre 474 Saniye Bir analjezi dozunun temini için gerekli işlemlerin yerine getirilmesi, hazırlanması ve uygulanması için ortalama toplam 430 PROJE SONRASI saniye harcandığı görülmüştür Analjezik maddenin 4 kez uygulanması ile 320 Adım 216 Metre 1896 Saniye

28 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Günde toplam 20 hasta için uygulama maliyeti; adım, metre ve saniyedir PROJE ÖNCESİ PROJE SONRASI

29 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Ağrı kontrolü için dört serviste günde 20 post-op hastaya HKA uygulamasının iş yükünü; PROJE ÖNCESİ PROJE SONRASI 632 dakika/gün 10.5 saat/gün saat/ay ( 6 hemşire) metre/gün oranında azalttığı görülmüştür

30 3 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Acil Servis Kan Alma Ünitesi Yer Değişikliğinin Gereksiz Hasta Hareketini Azaltmaya Katkısı Acil servis kan alma ünitesinin sarı alan içerisinde bulunması nedeniyle sarı alandaki yoğunluğun yeşil alan hastalarının da bu alana girişi ile artması, bekleme sürelerinin uzaması ve gereksiz hareket Acil servis hareketleri incelenerek GEMBA yürüyüşleri ile işlem ve bekleme süreleri hesaplanmıştır Kan alma ünitesi yer değişikliği ile yeşil alan hastasının işlem ve bekleme süreleri ile sarı alan hastalarının yoğunluğu azalmıştır

31 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Acil servise günlük ortalama 1250 hastanın başvurduğu, Bu hastaların 850 sinin yeşil alan hastası Yeşil alan hastalarının da 250 sinden laboratuvar tetkiki istendiği belirlenmiştir 145 kan, 15 idrar 90 hem kan hem idrar

32 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Bir hastadan kan ve idrar tahlili istendiği andan itibaren sonuç bekleme alanına geçmesi için harcadığı süre ortalama; YALNIZ KAN TAHLİLİ Proje Öncesi 21 Dakika Proje Sonrası 18,5 Dakika Proje Öncesi 22 Dakika YALNIZ İDRAR TAHLİLİ Proje Sonrası 19 Dakika Proje Öncesi 27 Dakika HEM KAN HEM İDRAR TAHLİLİ Proje Sonrası 21 Dakika

33 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Günlük 250 hastanın, istenen tetkike göre numune vermek geçen zaman; Proje Öncesi Dakika Proje Sonrası dakika

34 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Sarı alan içinde her 10 hastadan 4 ünün yeşil alan hastası olduğu Proje sonrası izolasyon ile bu oranın %50 azalarak 2 ye düştüğü Sarı alanın büyük oranda rahatladığı görülmüştür

35 4 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Pediatri Poliklinik Alanına Kan Alma İstasyonu Kurulumunun Gereksiz Hasta Hareketini Azaltmaya Katkısı Pediatri Polikliniği ile kan alma istasyonun aynı katta olmaması, hasta ve yakınlarının poliklinik asansörünü zorunlu kullanımı nedeniyle asansörün yoğunlaşması, erişkin ve çocukların aynı alanda işlem görmeleri ve çocuk hastaların işlemlerinin uzun sürmesi Çocuklar ve ebeveynlerinin hareketleri incelenerek GEMBA yürüyüşleri ile işlem ve bekleme süreleri hesaplanmış. Ayrıca asansör kullanımı maliyet hesabı yapılmıştır Pediatri Polikliniğinde Kan Alma Ünitesi kurularak çocuk hastaların aynı ortamda sağlık hizmeti alması, hastane içindeki gereksiz hareketlerin azalması, erişkin ve çocuk kan alma ünitelerinin ayrılarak işlemlerin daha kısa sürede sonuçlandırılması, enerji ve personel iş gücünde tasarruf sağlanmıştır

36 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Yapılan değerlendirilmelerde günde; 30 hastadan yalnızca kan 17 hastadan yalnızca idrar 20 hastadan hem kan hem de idrar tetkiki istendiği tespit edilmiştir

37 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Bir hastanın asansör bekleme, asansörde yolculuk, gerektiğinde idrar örneği için lavaboda bekleme süreleri dahil Proje Öncesi Yalnız kan verme için ortalama 834 saniye Yalnızca idrar verme için ortalama saniye Hem idrar hem de kan verme için ortalama saniye Proje Sonrası Yalnız kan verme için 291 saniye Yalnız idrar verme için 529 saniye Hem kan hem de idrar verme için 742 saniye

38 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ Tetkik istenen 67 hastanın numune vermesi için PROJE ÖNCESİ saniye (1.191 dakika=19.9 saat/gün) PROJE SONRASI saniye (543 dakika=9.0 saat/gün) harcadığı

39 İNEGÖL DEVLET HASTANESİ 67 hastanın hastanede saniye (648 dakika=10,8 saat) daha az zaman geçirdiği belirlenmiştir Hastaların asansör kullanmamalarına bağlı olarak 5,8 TL/gün ve 130 TL/ay enerji tasarrufunun da sağlandığı görülmüştür

40 «Büyük resimde etki yaratmak için küçük adımlarla başlamak gerekir»