ANKARA ÜNİVERSİTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ PEYZAJ YAPILARI DERSİ SU YAPILARI

Transkript

1 ANKARA ÜNİVERSİTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ PEYZAJ YAPILARI DERSİ SU YAPILARI

2 Su na Giriş ve Su Sunum İçeriği Su na Giriş ve Su Bugünün Meydan leri Köşe leri Duvar leri Namazgah leri İç Mekan leri

3 Su Sunum içeriği Su na Giriş ve Su Süs u Kanal Su, bahçe tasarımlarında en önemli tasarım öğesi olarak kullanılmaktadır. Vurgu amacı ile kullanılmasının yanı sıra, Türk bahçelerinde ses ve serinleme amacı ile kullanıldığı da görülmektedir.

4 Sunum içeriği Su na Giriş ve Su Oldukça geniş kullanımlarla karşımıza çıkan su yapıları, Türk bahçelerinin vazgeçilmez elemanlarıdır. Türk bahçelerinde su, selsebiller, su çanakları, durgun ve akan sular gibi zengin formlarda karşımıza çıkmaktadır.

5 Su na Giriş ve Su Türk islam bahçelerinde suyun kullanımı özellikle şadırvan ve altıgen havuzlarda olmuştur. Türk bahçe kültüründe havuzlar, çok sık kullanılmışlardır. Minyatürler incelendiğinde; önemli tarihî olaylarda, tarihî mekânlarda, eğlencelerde vb. yaşam kültüründe havuzlar hemen göze çarpmaktadır.

6 Geleneksel Türk bahçelerinde suyun durgun kullanılmadığı, genellikle suya hareket kazandırıldığı görülmektedir. Su na Giriş Topkapı Sarayı

7 Su na Giriş Topkapı Sarayı nda İftariye Kasrı yanındaki havuz olan altıgen şeklindeki bu mermer havuzda, topuz seklindeki fıskiye dikkati çekmektedir. Topkapı Sarayı - Dördüncü Avlu

8 Emirgan Şerif Abdullah Paşa Yalısı Sunum içeriği Su na Giriş ve Su Yalının selamlık köşkü önündeki havuzun üç tarafı bina ile çevrilmiş ve sıra ile pencereler kullanılmıştır. Bu düzen sayesinde havuz, köşk ile güçlü bir biçimde ilişkilendirilmiş, bahçe ile ev arasındaki bağlantıyı güçlendirmiştir.

9 Su na Giriş ve Su Çoğu zaman su oyunları oluşturmak için kanallar kullanılmıştır. 18. yy.dan itibaren birbirine bağlı havuzlar daha sık karşımıza çıkmaktadır. Ev bahçelerinde mütevazı büyüklükte havuzlar kullanılmıştır. Zamanla, özellikle saray bahçelerinde havuzların büyümesi ile fıskiye sayıları da artmıştır. Fıskiyeler; genellikle ortada olmasının yanı sıra zaman zaman dört köşede de kullanılmıştır (Kayakent 1999).

10 Fıskiyeli havuz, kare formlu olup, mermerden yapılmıştır. Sunum içeriği Su na Giriş ve Su Topkapı Sarayı Fıskiyeli un en dikkat çekici özelliği, ortada beş ayak üzerine oturtulan kare formlu pek çok fıskiyeden oluşan yapısıdır.

11 Burada suyun üzerine doğru dikdörtgen şeklinde bir balkon çıkıntısının inşaa edildiği görülmektedir. Sunum içeriği Su na Giriş ve Su un kenarlarında nilüfer şeklinde su fıskiyeleri vardır.

12 Su na Giriş ve Su Kaskadlı havuz mimarisinin en parlak örneği olan Sa dabad Bahçesi, su motifinin gerektiğinde ne kadar zengin ve büyük ölçüde kullanılabildiğinin bir örneğidir.

13 Dolmabahçe Sarayı bahçesinde havuzlara büyük ölçüde yer verilmiştir. Sarayın hemen her bahçesinde yuvarlak, elips ve informal tipte on bir adet havuz vardır. Su na Giriş ve Su Dolmabahçe Sarayı

14 Su na Giriş Selamlık bahçesinde bulunan ve ortasındaki kaskada sonradan yerleştirilen kuğu şeklindeki fıskiyeleriyle ilginç bir görünüme sahip olan havuzun ilk hali bugünkü kottan altmış santimetre yükseklikte olup, çevresi çakıllarla kaplı böbrek şeklindedir. ve Su Dolmabahçe Sarayı Kuğulu Fıskiye

15 Su na Giriş Osmanlı Padişahlarının en gözde yerlerinden birisi de Beylerbeyi Sarayı dır. Beylerbeyi Sarayının en önemli özelliklerinden birisi de setli bahçeleridir. Arazinin çok eğimli olmasından dolayı yedi kat teras üzerinde yer almaktadır. ve Su

16 Su na Giriş Her terasta farklı form ve boyutta yer verilen su öğesi, dördüncü terasta bahçenin en güzel yeri olarak bilinen kısımda dikdörtgen kuğu gölü bulunmaktadır. (Akdoğan1995, İskender1995, Mutlu 2006 dan) ve Su

17 Su na Giriş ve Su Bugünün Günümüzde havuzların kullanım alanları ve eski Türk bahçesi kullanımları arasında çok fazla fark bulunmamaktadır. lar yine vurgu ve ses amacı ile bunun yanı sıra yüzme amacı ile de kullanılmaktadır.

18 Su na Giriş ve Su Genellikle toplanma alanlarında vurgu amaçlı kullanılmaktadır.

19 Su na Giriş ve Su

20 Su na Giriş ve Su

21 Su na Giriş ve Su

22 Su na Giriş ve Su

23 Su na Giriş ve Su

24 Su na Giriş ve Su Doğal görüntüsüyle dinlendirici özelliği ön plana çıkarılan havuz.

25 Su Su na Giriş ve Su Üzerinde su yolu bulunan kemeli köprülere su kemeri denilmektedir.

26 Su Su na Giriş ve Su Eagle Su Kemeri İspanya Bir şeker fabrikasındaki değirmene su taşımak için yapılmıştır. Bugün değirmen çalışmasa da halen kemer üzerinden su taşımaya devam etmektedir.

27 Su Sunum içeriği Su na Giriş ve Su Bozdoğan Kemeri Türkiye Bizans döneminde yapılmış olan bu su kemerinin uzunluğu 921 metre, en yüksek noktası ise 50 metredir.

28 Sunum içeriği Su na Giriş, sokaktan geçenlere parasız su dağıtmak için hayrat olarak yaptırılan küçük yapılardır. ve Su Abdi Kaptan i - Kasımpaşa

29 Su na Giriş ve Su II. Mahmut i - İstanbul

30 Su na Giriş ve Su Ahmediye i - İstanbul

31 Su na Giriş ve Su Bayrampaşa i - İstanbul

32 Sunum içeriği Bahçelerde yer alan bir başka su elemanı da selsebillerdir. Su na Giriş ve Su

33 Su na Giriş ve Su ler en zarif su motiflerinden biri olmakla birlikte, çeşmelerden farkı hem göze hem kulağa hitap etmesidir.

34 Su na Giriş ve Su Bahçe duvarlarında, köşklerde, divanhanelerde yer alan bu yapılar, genellikle havuza ince bir kanalla bağlıdır ve su bu kanaldan havuza akar. (Tarhan 1998) Topkapı Sarayı Birinci Avlu

35 Su na Giriş ve Su Tüm selsebillerde su, mümkün olduğu kadar yükseğe çıkarıldıktan sonra dolambaçlı yollardan geçirilerek alt tekneye aktarılmıştır.su bu yolu katederken göze hitap eden oyunlar oluşturmuş, kulağa hoş gelen ve duygulara rahatlık veren uyumlu bir ses vermiştir. Eyüp Münzevi Camii Topkapı Sarayı

36 Su na Giriş ve Su Artuklu Köşkü Kazısı- Kanala Bağlı

37 ler Su na Giriş ve Su Meydan leri Köşe leri Duvar leri Namazgah leri İç Mekan leri

38 Meydan leri Sunum içeriği Su na Giriş ve Su Bağımsız bir yapı olarak önemli meydanlara ve tören alanlarına yapılan çeşmelerdir. Genellikle dört yüzlü olarak tasarlanırlar (Yazıcıoğlu,2000). III. Ahmet si - İstanbul

39 Su na Giriş Kent içinde çeşme, Osmanlılar ın pratik eğilimlerine uyarak uzun süre gösterişsiz bir aynataşı ile bir su haznesinden ibaret kalmıştır. (Kuban,1998) ve Su Abbas Ağa si - İstanbul

40 Su na Giriş ve Su Başçı Hacı Mahmut si - İstanbul

41 Su na Giriş ve Su Mihrişah Valide Sultan si - İstanbul

42 Su na Giriş ve Su Hekimoğlu Ali Paşa Meydan si - İstanbul

43 Köşe leri Yapı ve sokak köşelerinde yer alan çeşmelerdir. Su na Giriş ve Su Ayasofya Üçlü si - İstanbul

44 Su na Giriş ve Su Nevşehirli İbrahim Paşa si - İstanbul

45 Su na Giriş ve Su Üsküdar Horhor si - İstanbul

46 Su na Giriş ve Su Kızıl Serçe Sokağı si - İstanbul

47 Duvar leri Sunum içeriği Su na Giriş ve Su Cephesi bir yapı/avlu duvarı üzerinde bulunan çeşmelerdir. Bu çeşmelerin varsa hazneleri duvarın arka yüzünde yer alır. Tek yüzlü çeşmeler ya da cephe çeşmeleri olarak da adlandırılır (Yazıcıoğlu,2000). Anadolu Hisarı Setüstü si - İstanbul

48 Su na Giriş ve Su Yıldız Sarayı Hamidiye si

49 Su na Giriş ve Su Şerife Fatma Hanım si - İstanbul

50 Su na Giriş ve Su Gülhane Parkı- İstanbul

51 Su na Giriş ve Su Gülhane Parkı - İstanbul

52 Su na Giriş ve Su Topkapı Sarayı Üçüncü Avlu

53 Su na Giriş ve Su Zeynep Sultan si - İstanbul

54 Su na Giriş ve Su Enderun si Topkapı Sarayı

55 Namazgah leri Sunum içeriği Su na Giriş ve Su Genellikle kervanların konakladığı şehirlerarası menzil noktalarında, şehrin dışındaki mesire yerlerinde bulunan namazgahların yanında abdest almak ve su içmek amacıyla yapılan çeşmelerdir (Yazıcıoğlu,2000). Abdülmecit Han Namazgah si - İstanbul

56 Su na Giriş ve Su Esma Sultan Namazgah si - İstanbul

57 Su na Giriş ve Su Anadoluhisarı Namazgah si - İstanbul

58 Su na Giriş ve Su Kadınlar si Namazgah - İstanbul

59 Su na Giriş ve Su Sadrazam Mehmet Paşa si ve Namazgahı - İstanbul

60 Su na Giriş ve Su İç Mekan leri Saray, konak ve yalılarda yapılan oda çeşmeleri, devrinin mimari özelliğini yansıtan biçim ve formları ile iç mekanı zenginleştiren çeşme tipidir ( Yazıcıoğlu,2000).

61 Su na Giriş ve Su Topkapı Sarayı Arz Odası

62 Su na Giriş ve Su Topkapı Sarayı III. Murat Has Oda si

63 Sunum içeriği Su na Giriş Genellikle cami avlularında ortada bulunan, çevresindeki musluklardan ve ortasındaki fıskiyeden su akan üzeri kubbeli abdest yeri. ve Su Ayasofya -

64 Su na Giriş ve Su Mevlana Müzesi ı - Konya

65 Su na Giriş ve Su Sokullu Camii ı - Kırklareli

66 Su na Giriş ve Su Ağa Camii ı - İstanbul

67 Su na Giriş ve Su - Bartın

68 Su na Giriş ve Su - Ayasofya

69 Sunum içeriği Su na Giriş ve Su Anonim, Erişim Tarihi: Anonim, Anonim, Anonim, Anonim, Anonim, Anonim, Anonim, Anonim, Anonim, galeri.netfotoğraf.com Anonim, Anonim, Anonim, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Türk Bahçelerinin Tasarım Özellikleri KUBAN, D. (1998). Kent ve Mimarlık Üzerine İstanbul Yazıları, İstanbul, Yem Yayınları. Merdoğlu Bilaloğlu, G.A., Kahramanmaraş taki Tarihi Konutlarda Türk Bahçe Kimliğinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara. Tarhan, B., Dolmabahçe Sarayının ve Aynalıkavak Kasrı nın Türk Bahçe Sanatındaki Önemi ve Yeri. A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.