GENEL MUHASEBE. KVYK-Ticari Borçlar. Yrd. Doç. Dr. Serap DURUKAN KÖSE Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "GENEL MUHASEBE. KVYK-Ticari Borçlar. Yrd. Doç. Dr. Serap DURUKAN KÖSE Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi"

Süleyman Volkan
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 GENEL MUHASEBE KVYK-Ticari Borçlar Yrd. Doç. Dr. Serap DURUKAN KÖSE Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

2 TİCARİ BORÇLAR İşletmenin esas ticari faaliyetlerini sürdürmek amacıyla yaptığı kredili alışlarından doğan borçlar ticari borç olarak nitelendirilir. Örn: Sağlık kurumları için tıbbi sarf malzemesi alımı, ilaç alımı vb. Ticari borçlar, açık hesap şeklinde senetsiz bir borç şeklinde olabileceği gibi senet karşılığında da doğabilir.

Örn: Sağlık kurumları için tıbbi sarf malzemesi alımı, ilaç alımı vb.

3 TİCARİ BORÇLAR Tekdüzen Hesap Planına göre senetsiz ticari borçlar, Satıcılar Hesabında, senetli ticari borçlar ise Borç Senetleri Hesabında izlenir. Ticari borcun vadesi itibarıyla ayrımında ise hesap adı değişmeyecek ancak hesap numarası ya da kodu, borcun kısa ya da uzun vadeli olduğunu gösterecektir.

4 KISA VADELİ TİCARİ BORÇLAR Kuruluşun ticari ilişkileri nedeniyle ortaya çıkan kısa vadeli senetli ve senetsiz borçların kaydedildiği hesapları kapsar.

5 UZUN VADELİ TİCARİ BORÇLAR Bilanço tarihinden itibaren vadelerine bir yıldan fazla süre bulunan ticari borçlar bu hesap grubunda yer alır. Bağlı ortaklıklara ve iştiraklere olan ticari borçların tutarları bilânço dipnotlarında belirtilir.

6 TİCARİ BORÇLAR

7 320 SATICILAR HESABI 320 Satıcılar Hesabı: İşletmenin faaliyet konusu ile ilgili her türlü mal ve hizmet alımlarından kaynaklanan senetsiz borçların izlendiği hesaptır. Hesabının İşleyişi: Senetsiz borcun doğması ile bu hesaba alacak olarak kaydedilir, ödenmesi halinde ise borç olarak kaydedilir. Hesabın bakiyesi henüz ödenmeyen kısa vadeli senetsiz ticari borcun tutarını gösterir.

Hesabının İşleyişi: Senetsiz borcun doğması ile bu hesaba alacak olarak kaydedilir, ödenmesi

8 ÖRNEK 320 X hastanesi, tarihinde Anadolu Medikal den TL lik (+%18 KDV) tıbbi malzeme kredili olarak alınmıştır. Anadolu Medikal den alınan tıbbi malzemenin nakliyesi için 500 TL (+%18 KDV) lik fatura tarihinde nakliye şirketinden hastaneye gönderilmiştir. Hastane, tarihinde Anadolu Medikal den almış olduğu tıbbi malzemenin TL (+%18 KDV) lik kısmını firmaya geri iade etmiştir. Hastane, Anadolu Medikal e olan borcunun TL lik kısmını tarihinde peşin ödemiştir.

2015 tarihinde nakliye şirketinden hastaneye gönderilmiştir. Hastane, 25.01.2015 tarihinde Anadolu Medikal den almış olduğu tıbbi malzemenin 5.

9 ÖRNEK 320 Mad. No AÇIKLAMA BORÇ ALACAK İlk Madde ve malzeme Hesabı 191 İndirilecek KDV 320 Satıcılar Hesabı Tıbbi malzeme alımı İlk Madde ve Malzeme Hesabı 191 İndirilecek KDV 320 Satıcılar Hesabı Nakliye gideri kaydı Satıcılar Hesabı 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı 191 İndirilecek KDV Tıbbi malzeme iadesi Satıcılar Hesabı 100 Kasa Hesabı Anadolu Medikal e borç ödeme yapılması

.. 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı 191 İndirilecek KDV 320 Satıcılar Hesabı Nakliye gideri kaydı 3...25.01.2015.

10 420 SATICILAR HESABI 420 Satıcılar Hesabı: İşletmenin faaliyet konusu ile ilgili her türlü mal ve hizmet alımlarından kaynaklanan senetsiz uzun vadeli (vadeleri bir yıldan uzun olan) borçların izlendiği hesaptır. Hesabının İşleyişi: Senetsiz uzun vadeli borcun doğması ile bu hesaba alacak olarak kaydedilir. Bilanço tarihinde vadesi bir yılın altına inen borçlar bu hesaba borç kaydedilerek kısa vadeli olan 320 Satıcılar Hesabına aktarılır.

Hesabının İşleyişi: Senetsiz uzun vadeli borcun doğması ile bu hesaba alacak olarak kaydedilir.

11 ÖRNEK 420 Hastane tarihinde 16 ay vadeli kredili (veresiye) olarak satıcı Hakan Ltd den TL (+%18 KDV) tutarında demirbaş malzemesi alıyor. Vadesinde borç peşin ödeniyor. Mad. No AÇIKLAMA BORÇ ALACAK Demirbaşlar Hesabı 191 İndirilecek KDV Hesabı Satıcılar Hesabı Versiye demirbaş alımı Satıcılar Hesabı Satıcılar Hesabı Satıcıya borcun kısa vadeliye aktarılması Satıcılar Hesabı Satıcıya borcun ödenmesi 100 Kasa Hesabı

.. 255 Demirbaşlar Hesabı 191 İndirilecek KDV Hesabı 15.000 2.700 420 Satıcılar Hesabı Versiye demirbaş alımı 17.700 2...31.12.2013.

12 321 BORÇ SENETLERİ 321 Borç Senetleri Hesabı: İşletmenin faaliyet konusu ile ilgili her türlü mal ve hizmet alımlarından kaynaklanan senede bağlanmış ticari borçlarının izlenmekte olduğu hesaptır. Hesabının İşleyişi: Borç senetleri ortaya çıktığında senet tutarları bu hesaba alacak kaydedilir, senetlerin ödenmesi halinde ise borç kaydedilirler.

13 321 BORÇ SENETLERİ Borç senetleri %0,948 oranında Damga Vergisine tabidir. Söz konusu vergi 770 Genel Yönetim Giderleri hesabının borcuna kaydedilir. İşletmeler senetsiz bir borcunu senetli borca dönüştürebildikleri gibi, vadesinde ödeyemedikleri bir senetli borcu ileri tarihli yeni bir senetli borç haline dönüştürebilirler. Uzatılan vade nedeniyle senede eklenen faiz tutarı 780 Finansman Giderleri hesabına kaydedilir.

İşletmeler senetsiz bir borcunu senetli borca dönüştürebildikleri gibi, vadesinde ödeyemedikleri bir

14 ÖRNEK 321 X Hastanesi, müdürlüklerde kullanılmak üzere tarihinde Çağdaş Ticaretten TL TL KDV kırtasiye satın almış ve karşılığında kısa vadeli senet imzalayıp vermiştir. Senet %0,948 oranında damga vergisine tabidir. Mad. No AÇIKLAMA BORÇ ALACAK İlk Madde ve Malzemeler Hesabı 191 İndirilecek KDV Hesabı Borç Senetleri Hesabı Kırtasiye alımı Genel Yönetim Giderleri 45, Ödenecek Vergi ve Yükümlülükler (4.800*0,000948=45,50) Senedin damga vergisi kaydı 45,50

Senet %0,948 oranında damga vergisine tabidir. Mad. No AÇIKLAMA BORÇ ALACAK 1...15.02.2015.

15 421 BORÇ SENETLERİ 421 Borç Senetleri Hesabı: İşletmenin faaliyet konusu ile ilgili her türlü mal ve hizmet alımlarından kaynaklanan senede bağlanmış bir yıldan fazla vadeli olan ticari borçlarının izlenmekte olduğu hesaptır. Hesabının İşleyişi: Uzun vadeli borç senetleri ortaya çıktığında senet tutarları bu hesaba alacak kaydedilir. Bilanço tarihinde vadesi bir yılın altına inen borç senetleri bu hesaba borç kaydedilerek kısa vadeli olan 321 Borç Senetleri Hesabına aktarılır.

Hesabının İşleyişi: Uzun vadeli borç senetleri ortaya çıktığında senet tutarları bu hesaba alacak kaydedilir.

16 ÖRNEK 421 Hastane, tarihinde 15 ay vadeli senet karşılığı TL (+18 KDV) tutarında tıbbi cihaz almıştır tarihinde senet banka hesabından ödenmiştir. Mad. No AÇIKLAMA BORÇ ALACAK Tesis Makine ve Cihazlar Hesabı 191 İndirilecek KDV Hesabı 770 Genel Yönetim Giderleri 421 Borç Senetleri Hesabı 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Senet ile tıbbi cihaz alımı Borç Senetleri Hesabı 321 Borç Senetleri Hesabı Senedin kısa vadeliye aktarılması Borç Senetleri Hesabı Senedin ödenmesi 102 Bankalar Hesabı

.. 253 Tesis Makine ve Cihazlar Hesabı 191 İndirilecek KDV Hesabı 770 Genel Yönetim Giderleri 421 Borç Senetleri Hesabı 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Senet ile

17 322 BORÇ SENETLERİ REESKONTU HESABI (-) 322 Borç Senetleri Reeskontu Hesabı: Bilanço gününde, senetli borçların tasarruf değeri ile değerlemesini sağlamak üzere borç senetleri için ayrılan reeskont tutarlarının izlenmesinde kullanıldığı hesaptır. Hesabının İşleyişi: Hesaplanan reeskont tutarları bu hesaba borç kaydedilirken, 647 Reeskont Faiz Gelirleri Hesabı'na alacak yani gelir kaydedilir. İzleyen dönemde hu hesap 657 Reeskont Faiz Giderleri Hesabı'na aktarılarak kapatılır.

18 ÖRNEK tarihinde düzenlenen, vadesi 65 gün ve iskonto oranı %60 olan TL lik bir borç senedinin reeskont işlemlerini muhasebeleştiriniz? R= a x n x t / [ (n x t)} = x20günx60 / [ (20x60)] = ,11 Mad. No AÇIKLAMA BORÇ ALACAK Borç Senetleri Reeskontu Hesabı (-) Reeskont Faiz Gelirleri Borç senedine reeskont ayrılması Reeskont Faiz Gelirleri 690 Dönem Net Karı veya Zararı Hesapların Dönem K/Z Hesaplarına aktarılması Reeskont Faiz Giderleri Hesabı 322 Borç Senetleri Reeskontu Hesabı (-) Reeskont Hesabının kapatılması

.. 322 Borç Senetleri Reeskontu Hesabı (-) 15.915 647 Reeskont Faiz Gelirleri Borç senedine reeskont ayrılması 2...31.12.2014.

19 422 BORÇ SENETLERİ REESKONTU HESABI (-) 422 Borç Senetleri Reeskontu Hesabı: Bilanço gününde, senetli borçların tasarruf değeri ile değerlemesini sağlamak üzere borç senetleri için ayrılan reeskont tutarlarının izlenmesinde kullanıldığı hesaptır. Hesabının İşleyişi: Hesaplanan reeskont tutarları bu hesaba borç kaydedilirken, 647 Reeskont Faiz Gelirleri Hesabı'na alacak yani gelir kaydedilir. İzleyen dönemde hu hesap 657 Reeskont Faiz Giderleri Hesabı'na aktarılarak kapatılır.

20 326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR HESABI 326 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı: Üçüncü kişilerin belli bir işi yapmalarını, aldıkları bir değeri geri vermelerini sağlamak amacıyla ve belli sözleşmeler nedeniyle gerçekleşecek bir alacağın karşılığı olarak alınan depozito ve teminat niteliğindeki değerlerin izlendiği hesaptır. Hesabının İşleyişi: Alınan depozito ve teminatlar bu hesabın alacağına kaydedilir, geri ödenenler veya hesaba sayılanlar borcuna kaydedilir.

alacağın karşılığı olarak alınan depozito ve teminat niteliğindeki değerlerin izlendiği hesaptır.

21 ÖRNEK 326 X hastanesi, açtığı inşaat ihalesi için katılanlardan toplam TL teminat almıştır. Daha sonra ihaleyi alan firma belli olunca diğer işletmelerin yatırdığı nakit teminatlar ( TL) iade edilmiştir. Kazanan firmanın teminatı ise inşaatın tamamlanmasından sonra iade edileceği bildirilmiştir. Mad. No AÇIKLAMA BORÇ ALACAK 1...Tarih Kasa Hesabı Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı Teminat alımı 2...Tarih Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı 100 Kasa Hesabı Depozitonun iadesi

22 426 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR HESABI 426 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı: Üçüncü kişilerin belli bir işi yapmalarını, aldıkları bir değeri geri vermelerini sağlamak amacıyla ve belli sözleşmeler nedeniyle gerçekleşecek bir alacağın karşılığı olarak alınan bir yıldan uzun vadeli depozito ve teminat niteliğindeki değerlerin izlendiği hesaptır. Hesabının İşleyişi: Alınan depozito ve teminatlar bu hesabın alacağına kaydedilir. Bilanço tarihinde vadesi bir yılın altına düşünler bu hesaba borç kaydedilerek kısa vadeli olan 326 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına aktarılır.

23 ÖRNEK 426 Hastane tarihinde bir iş için 13 aylık depozito olarak TL yi peşin almıştır. Vadesinde depozito iade edilmiştir. Mad. No AÇIKLAMA BORÇ ALACAK Kasa Hesabı Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı Teminat alımı Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı Kısa vadeli hesaplara aktarılması Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı 100 Kasa Hesabı Depozitonun iadesi

24 329 DİĞER TİCARİ BOÇLAR HESABI 329 Diğer Ticari Borçlar Hesabı: 32 Ticari Borçlar hesap grubundaki hesap kalemlerinin hiç birinin kapsamına alınamayan ticari borçların izlendiği hesaptır. Hesabının İşleyişi: Bu hesap borcun doğması halinde alacak olarak kaydedilir, ödenmesi halinde ise borç kaydedilir.

25 429 DİĞER TİCARİ BOÇLAR HESABI 429 Diğer Ticari Borçlar Hesabı: 42 Ticari Borçlar hesap grubundaki hesap kalemlerinin hiç birinin kapsamına alınamayan uzun vadeli ticari borçların izlendiği hesaptır. Hesabının İşleyişi: Bu hesap borcun doğması halinde alacak olarak kaydedilir. Bilanço tarihinde vadesi bir yılın altına düşünler bu hesaba borç kaydedilerek kısa vadeli olan 329 Diğer Ticari Borçlar Hesabına aktarılır.

Benzer belgeler

SKY102 MUHASEBE-II DERS NOTU

SKY102 MUHASEBE-II DERS NOTU GENEL MUHASEBE SKY 102 MUHASEBE-II KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 10. Hafta Ders İçeriği Ticari Borçlar Hesap Grubu (32) Diğer Borçlar Hesap Grubu (33) Öğr. Gör. Pınar DOĞANAY PAYZİNER 1 KAYNAK HESAPLARI