ÖRNEK 1. X işletmesi daha önce satın aldığı hisse senetlerinin TL lik kısmını A) TL ye satmıştır. B) TL ye satmıştır.

Transkript

1 ÖRNEK 1 X işletmesi / /2014 tarihinde nominal bedeli TL olan hisse senetlerini banka aracılığı ile TL ye satın almıştır. Bu işlemle ilgili 3000 TL gidere katlanmıştır. X işletmesi daha önce satın aldığı hisse senetlerinin TL lik kısmını A) TL ye satmıştır. B) TL ye satmıştır. A) / 110 HİSSE SENETLERİ HS Bankalar Hs KOMİSYON GİDERLERİ HS Hisse Senetleri Hs BANKALAR HS Men. Kıy. Satış Karı _ B) / 102 Bankalar Hs Men. Kıy Satış Zararı Hisse Senetleri Hs DEĞİŞİME AÇIK OLUN 1 stajbaslatmasinavi@gmail.com

2 ÖRNEK 2 İşletme nominal bedeli 8 TL olan hisse senetlerinden adet satın almış ve TL ödemiştir. Söz konusu hisse senetlerinin dönem sonu borsa değeri 7 TL olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca izleyen yıl hisse senetlerinin yarısını TL den satmıştır. Not: Not: Geçmişteki tüm parasal tutarları 1. Geçmişteki tüm parasal tutarları yarıya yarıya indir indir!!!!!! 7 x = TL 2. Hisselerin Ve mutlaka satışı hisseler kaçtan olursa kaça satılırsa olsun 110 nolu hesap ile 119 nolu hesap satılsın 110 ile 119 kapanır kapatılır. 110 Hisse Senetleri Hs Bankalar Hs Karşılık Giderleri M.Kıy Değ Düş. Karş Bankalar Hs M.Kıy Değ Düş. Karş Hisse Senetleri Kon. Kalm.Karş DEĞİŞİME AÇIK OLUN 2 stajbaslatmasinavi@gmail.com

3 ÖRNEK 3 Bir işletme, nakit fazlasını değerlendirmek amacıyla bir anonim şirketin nominal değeri 8 TL/adet olan hisse senetlerinden adet satın almış ve TL ödemiştir. Hisse senetlerinin dönem sonu borsa değeri 7,5 TL/adet tir. İşletme izleyen yıl hisse senetlerinin yarısını birim fiyatı 8,5 TL den satmıştır. Not: Geçmişteki tüm parasal tutarları Not: yarıya indir!!! 1. Geçmişteki tüm parasal tutarları 7,50 x = TL yarıya Ve mutlaka indir!!! hisseler kaça satılırsa 2. Hisselerin satılsın satışı 110 ile kaçtan 119 kapanır olursa olsun 110 nolu hesap ile 119 nolu hesap kapatılır. 3. 8,50 TL x ad. = TL 110 Hisse Senetleri Hs Bankalar Hs Karşılık Giderleri M.Kıy Değ Düş. Karş Bankalar Hs M.Kıy Değ Düş. Karş Hisse Senetleri Kon. Kalm.Karş DEĞİŞİME AÇIK OLUN 3 stajbaslatmasinavi@gmail.com

4 ÖRNEK yılında TL ye satın alınan hisse senetlerine aynı yılın sonunda değer kaybı nedeniyle % 20 oranında karşılık ayrılmıştır. Hisse senetlerine aynı yılın sonunda değer kaybı nedeniyle % 20 oranında karşılık ayrılmıştır yılı içinde söz konusu hisse senetlerinin % 20 si TL ye banka aracılığıyla satılmıştır. Not: 1. Geçmişteki tüm parasal tutarları %20 ye indir!!! Çünkü o kadarlık yarıya indir!!! x %20 = TL Ve mutlaka hisseler kaça satılırsa kısım satışa konu oluyor. satılsın 110 ile 119 kapanır 2. Hisselerin satışı kaçtan olursa olsun 110 nolu hesap ile 119 nolu hesap kapatılır. 110 Hisse Senetleri Hs Bankalar Hs Karşılık Giderleri M.Kıy Değ Düş. Karş Bankalar Hs M.Kıy Değ Düş. Karş Hisse Senetleri Kon. Kalm.Karş Men. Kıy. Satış Karı DEĞİŞİME AÇIK OLUN 4 stajbaslatmasinavi@gmail.com

5 ÖRNEK TL lik Hisse Senedi TL Karşılık ayrılmış Önceki dönemde TL karşılık ayrılan TL tutarındaki hisse senetlerinin %40 ının banka aracılığıyla TL ye satıldığı bir işletmede, bu satış işleminin kaydında yukarıdaki hesaplardan hangilerinin kullanımı doğrudur? Not: 3. Geçmişteki tüm parasal tutarları %40 ye indir!!! Çünkü o kadarlık kısım satışa konu oluyor. 4. Hisselerin satışı kaçtan olursa olsun 110 nolu hesap ile 119 nolu hesap kapatılır. 110 Hisse Senetleri Hs Bankalar Hs Karşılık Giderleri M.Kıy Değ Düş. Karş Bankalar Hs M.Kıy Değ Düş. Karş M.Kıy Satış Zararı Hisse Senetleri DEĞİŞİME AÇIK OLUN 5 stajbaslatmasinavi@gmail.com

6 ÖRNEK 6 Tamamı TL ye satın alınan hisse senetlerindeki değer düşüklüğü için önceki yıl TL karşılık ayırmış bulunan işletme, sonraki yıl hisse senetlerinin yarısını satmıştır. Hisse senetlerinin satılan kısmı için karşılığın 500 TL lik kısmının gereksiz yere ayrıldığı anlaşılmıştır. İşletmenin hisse senetlerini satış tutarı kaç TL dir? 110 Hisse Senetleri Hs Bankalar Hs Karşılık ayrılmış 654 Karşılık Giderleri M.Kıy Değ Düş. Karş Hisselerin yarısı satılmış. Tüm rakamları yarıya indir. Yani duvarda 2000 TL başlangıçta da TL lik hisse senedi olması lazım. Soruya göre 500 TL duvarda fazla yazılmış. Bu durumda demek ki işletmenin gerçek zararı 1500 TL dir. Çünkü duvarda biz 2000 TL olacak diye tahminde bulunmuştuk. O halde TL lik hisse TL ye satılmıştır. DEĞİŞİME AÇIK OLUN 6 stajbaslatmasinavi@gmail.com

7 MALİ DURAN VARLIKLAR ÖRNEK 1 X işletmesi / /2014 tarihinde Y A.Ş. nin TL değerindeki %25 lik hissesini ortak olmayı taahhüt etmiştir. X işletmesi taahhüdünün TL lik kısmını nakit, diğerlerini ise Ticari Mal olarak yerine getirmiştir. 242 İştirakler Hs İşt. Ser. Payı Taah İşt. Ser. Payı Taah Kasa Hs Ticari Mal Y İŞLETMESİNİN KAYDI 501 Ödenmemiş Sermaye Sermaye Y İŞLETMESİNİN TAAH. YERİNE GETİRİL. KAYDI 100 Kasa Hs Ticari Mal Ödenmemiş Sermaye DEĞİŞİME AÇIK OLUN 7 stajbaslatmasinavi@gmail.com

8 ÖRNEK 2 Z işletmesi / /2014 tarihinde T A.Ş. nin TL değerindeki %55 lik hissesini ortak olmayı taahhüt etmiştir. 245 Bağlı Ortaklıklar Hs Bağlı Ort. Ser. Payı taah T İŞLETMESİNİN KAYDI 501 Ödenmemiş Sermaye Sermaye Z işletmesi taahhüdünün TL lik kısmını çek ciro etmiş, 5000 TLlik kısmı için çek keşide etmiş, lik taşıt vermiş, kalanı için ise Ticari mal vermiştir. 246 Bağlı Ort. Ser. Payı taah Alınan Çekler Verilen Çekler ve Öd Taşıtlar Hs Ticari Mal T İŞLETMESİNİN TAAH. YERİNE GETİRİL. KAYDI 101 Alınan Çekler Verilen Çekler ve Öd Taşıtlar Hs Ticari Mal Ödenmemiş Sermaye DEĞİŞİME AÇIK OLUN 8 stajbaslatmasinavi@gmail.com

9 ÖRNEK 3 K İşletmesinin sermayesi, nominal değeri 8,75 TL olan adet hisse senedinden oluşmaktadır. F İşletmesi, K İşletmesine ait adet hisse senedini TL ye çek ciro ederek satın almıştır. Bu işlemi F İşletmesi hangi hesaba ve ne şekilde kaydetmelidir? A) İştirakler hesabının borcuna B) İştiraklere Sermaye Taahhütleri hesabının alacağına C) Bağlı Ortaklıklar hesabının borcuna D) Bağlı Ortaklıklar hesabının alacağına E) Ortaklardan Alacaklar hesabının borcuna Nominal Bedel Alış Bedeli / =%30 (iştirak) : x 8,75 = TL : TL 242 İştirakler Hs İşt. Ser. Payı Taah İşt. Ser. Payı Taah Alınan Çekler Hs İşletmenin dönem içinde iştirak ettiği K işletmesinde yer alan hisselerin değeri TL ye gerilemiştir. Dönem sonu itibariyle yapılması gereken kayıt nasıldır? 654 Karşılık Gid İşt. Ser. Payı Değ. Düş. Karşıl T İŞLETMESİNİN TAAH. YERİNE GETİRİL. KAYDI 501 Ödenmemiş Sermaye Sermaye Alınan Çekler Ödenmemiş Sermaye Hiss. Senedi İhraç Primi DEĞİŞİME AÇIK OLUN 9 stajbaslatmasinavi@gmail.com

10 ÖRNEK 4 C AŞ, yeni kurulan T AŞ nin sermayesine % 20 oranında ortak olmayı taahhüt etmiştir. C AŞ nin yapması gereken kayıtta aşağıdaki hesaplardan hangisinin kullanımı doğrudur? B) İştiraklere Sermaye Taahhütleri hesabı alacaklı C) Ödenmemiş Sermaye hesabı borçlu D) Hisse Senetleri hesabı borçlu E) Ortaklara Borçlar hesabı alacaklı F) İştiraklere Borçlar hesabı borçlu / 242 İştirakler Hs. XXX 243 İşt. Ser. Payı Taah. XXX fuathoca.net T İŞLETMESİNİN KAYDI 501 Ödenmemiş Sermaye XXX 500 Sermaye XXX DEĞİŞİME AÇIK OLUN 10 stajbaslatmasinavi@gmail.com

11 ÖRNEK 5 ŞİRKET GENEL KURULU ALDIĞI KARAR İLE ORTAKLARA TEMETTÜ DAĞITMAYA KARAR VERMİŞTİR. a) Şirket bizim Bağlı Menkul Kıymetimiz ise nasıl kayıt yapılır. b) Şirket bizim İştirakimiz ise nasıl kayıt yapılır. c) Şirket bizim Bağlı Ortaklığımız ise nasıl kayıt yapılır. 136 Diğer Çeşitli Alacaklar XXX 649 Diğ. Olağan Gelir /Kar XXX 132 İştiraklerden Alacaklar XXX 640 İşt. Temettü Gelir. XXX 133 Bağlı Ort. Alacaklar XXX 641 Bağ. Ort. Temt. Geliri XXX DEĞİŞİME AÇIK OLUN 11 stajbaslatmasinavi@gmail.com

12 1. VE 2. SORULARI AŞAĞIDAKİ BİLGİLERE GÖRE CEVAPLAYANIZ. İşletme, TL sermaye ile kurulan T AŞ nin sermayesinin TL lik kısmını taahhüt etmiş ve taahhüdünü yerine getirmiştir. T AŞ ilk yıl TL kâr elde etmiş ve bu kârın % 60 ını dağıtmış, izleyen yılda ise TL zarar etmiştir. İşletme, iştiraklerini öz kaynak yöntemi ile değerlemektedir. 1. Buna göre, işletmenin kâr payını tahsil ettiğinde yapması gereken kayıtta aşağıdaki hesaplardan hangisinin kullanımı doğrudur? ÇÖZÜMLER 3. Sağladığı oy hakkı ve yönetime katılma hakkı % 10 un altında olan hisse senetleri ile bir yıldan daha uzun surede paraya dönüşecek diğer menkul kıymetler aşağıdaki hesaplardan hangisinde izlenir? A) Bağlı Menkul Kıymetler B) Bağlı Ortaklıklar C) Hisse Senetleri D) İştirakler E) Diğer Menkul Kıymetler A) İştirakler hesabı alacaklı B) İştiraklerden Alacaklar hesabı alacaklı C) İştiraklerden Temettü Gelirleri hesabı borçlu D) İştiraklere Sermaye Taahhütleri hesabı alacaklı E) Diğer Olağan Gelir ve Kârlar hesabı borçlu 2. İkinci yılın sonu itibariyle işletmenin T AŞ deki iştirakinin tutarı kaç TL dir? A) B) C) D) E) Z AŞ, P AŞ nin sermayesinin % 60 ını temsil eden hisse senetlerine sahiptir. P AŞ sermayesini % 60 oranında artırmaya karar vermiş ve yasal işlemleri tamamlamıştır. Z AŞ sermaye artışı nedeniyle taahhütte bulunmuştur. Buna göre, Z AŞ nin bu işlem nedeniyle yapması gereken kayıtta aşağıdaki hesaplardan hangisinin kullanımı doğrudur? A) Bağlı Ortaklıklara Sermaye Taahhütleri hesabı borçlu B) İştiraklere Sermaye Taahhütleri hesabı alacaklı C) Ödenmemiş Sermaye hesabı borçlu D) Bağlı Ortaklıklar hesabı borçlu E) Hisse Senetleri hesabı borçlu DEĞİŞİME AÇIK OLUN 12 stajbaslatmasinavi@gmail.com

13 5. İşletmenin doğrudan veya dolaylı olarak % 50 oranından fazla sermaye yada oy hakkına veya en az bu oranda yönetim çoğunluğunu seçme hakkına sahip olduğu, iştiraklerin sermaye paylarının izlendiği hesap aşağıdakilerden hangisidir? A) 245 Bağlı Ortaklıklar B) 110 Hisse Senetleri C) 118 Diğer Menkul Kıymetler D) 240 Bağlı Menkul Kıymetler E) 242 İştirakler ÇÖZÜMLER 8. H ve N Anonim Şirketleri birleşerek C Anonim Şirketi ni kurmaya karar vermişlerdir. H ve N Anonim Şirketleri Birleşme Sözleşmesi nde belirtilen koşullar üzerinden sahip oldukları iktisadi kıymetleri devredeceklerdir. Kurulacak C Anonim Şirketinin ana sözleşmesinde, şirketin esas sermayesi TL olarak belirlenmiş olup, 100 nominal değerli adet hisse senedinden oluşmaktadır. H Anonim Şirketi nin 31/10/2014 Tarihli Bilançosu AKTİF (VARLIKLAR) PASİF (KAYNAKLAR) 6. H AŞ nin şirketinin bilgileri aşağıdaki gibidir: Sermaye : TL Dönem Net Kârı : TL Geçmiş Yıllar Kârları : TL KASA BANKALAR ALICILAR TİC.MALLAR BİNALAR BİR. AMORT (10.000) SATICILAR SERMAYE YASAL YED. DÖN.NET ZARARI (10.000) G AŞ, H AŞ nin hisselerinin % 30 unu TL ödeyerek satın almıştır. Bu işlemde ortaya çıkan şerefiye tutarı ne kadardır? A) B) C) D) E) Nominal değerinin üstünde çıkarılıp satılan hisse senetlerinin nominal değeri ile satış fiyatları arasındaki farkın izlendiği hesap aşağıdakilerden hangisidir? A) 520 Hisse Senetleri İhraç Primleri B) 308 Menkul Kıymetler İhraç Farkları C) 521 Hisse Senedi İptal Karları D) 529 Diğer Sermaye Yedekleri E) 645 Menkul Kıymet Satış Karı Aktif Toplamı Pasif Toplamı Birleşme Sözleşmesine Göre Devir Koşulları Kasa Bilanço değeri ile Bankalar Bilanço değeri ile Alıcılar Bilanço değeri ile Ticari Mallar TL. Binalar TL. Satıcılara Borçlar Bilanço değeri ile değerlendirilecektir. H işletmesinin birleşme karı ne kadardır? A) B) C) D) E) DEĞİŞİME AÇIK OLUN 13 stajbaslatmasinavi@gmail.com

14 9. İşletme, alış fiyatı TL olan hisse senetlerine geçen yıl TL karşılık ayırmıştır. İşletme bu hisse senetlerini bu dönem içinde peşin bedelle TL sine satmıştır. Bu işleme ilişkin günlük defter kayıtları nasıl olmalıdır? A) 100 KASA HİSSE SENETLERİ ÖNCEKİ DÖNEM GELİR VE KÂRLARI B) 100 KASA MENKUL KIYMETLER DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HİSSE SENETLERİ MENKUL KIYMET SATIŞ KÂRLARI C) 100 KASA MENKUL KIYMETLER DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HİSSE SENETLERİ ÖNCEKİ DÖNEM GELİR VE KÂRLAR D) 100 KASA MENKUL KIYMETLER DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HİSSE SENETLERİ E) 100 KASA MENKUL KIYMETLER DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HİSSE SENETLERİ KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR ÇÖZÜMLER 10. İşletme H Anonim Şirketi nin nominal değeri 1 TL si ve alış fiyatı 2 TL olan hisse senetlerinden 1000 adet satın almıştır. İşletme, hisse senetlerinin bedeli ile 50 TL lik komisyonu aracı kuruluşa banka aracılığıyla ödemiştir. Bu işleme ilişkin günlük defter kayıtları nasıl olmalıdır? A) 110 HİSSE SENETLERİ FİNANSMAN GİDERLERİ BANKALAR B) 110 HİSSE SENETLERİ KARŞILIK GİDERLERİ BANKALAR C) 110 HİSSE SENETLERİ MENKUL KIYMET 50 SATIŞ ZARARLARI 102 BANKALAR D) 110 HİSSE SENETLERİ GENEL YÖNETİM GİDERLERİ BANKALAR E) 110 HİSSE SENETLERİ KOMİSYON GİDERLERİ BANKALAR DEĞİŞİME AÇIK OLUN 14 stajbaslatmasinavi@gmail.com

15 11. İşletme, alış fiyatı 1 TL olan 3000 adet hisse senedini banka aracılığıyla adedi 1,5TL sinden satmıştır. Bu işleme ilişkin günlük defter kayıtları nasıl olmalıdır? A) 102 BANKALAR HİSSE SENETLERİ KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR B) 102 BANKALAR MENKUL KIYMET SATIŞ ZARARLARI HİSSE SENETLERİ C) 102 BANKALAR HİSSE SENETLERİ HİSSE SENEDİ İHRAÇ PRİMLERİ D) 102 BANKALAR HİSSE SENETLERİ DİĞER OLAĞAN GELİR VE KÂRLAR E) 102 BANKALAR HİSSE SENETLERİ MENKUL KIYMET SATIŞ KÂRLAR ÇÖZÜMLER 12. Y işletmesi, Z Şirketi nin %25 sermaye payını temsil eden TL lik hisse senedini alarak ortak olmayı taahhüt etmiştir. Bu işleme ilişkin günlük defter kaydı aşağıdakilerden hangisidir? A) 242 İŞTİRAKLER İŞTİRAKLERE SERMAYE TAAHHÜTLERİ B) 245 BAĞLI ORTAKLIKLAR İŞTİRAKLERE SERMAYE TAAHHÜTLERİ C) 245 BAĞLI ORTAKLIKLAR BAĞLI ORTAKLIKLARA SERMAYE TAAHHÜTLERİ D) 246 BAĞLI ORTAKLIKLARA SERMAYE TAAHHÜTLERİ DİĞER MALİ DURAN VARLIKLAR KARŞILIĞI E) 501 ÖDENMEMİS SERMAYE SERMAYE DEĞİŞİME AÇIK OLUN 15 stajbaslatmasinavi@gmail.com

16 13. İşletme, 3 ay önce satın aldığı ve hisse senetleri hesabında takip ettiği A şirketinin hisse senetlerine TL temettü geliri tahakkuk ettiğini A şirketinin genel kurul kararından öğrenmiştir. Bu işleme ilişkin günlük defter kayıtları nasıl olmalıdır? A) 132 İŞTİRAKLERDEN ALACAKLAR İŞTİRAKLERDEN TEMETTÜ GELİRLERİ B) 136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR DİĞER OLAĞAN GELİR VE KÂRLAR C) 649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KÂRLAR DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR D) 136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR HİSSE SENEDEİ İHRAÇ PRİMLERİ E) 127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR MENKULKIYMET SATIŞ KARI ÇÖZÜMLER 1 A 6 B 11 E 2 B 7 A 12 A 3 A 8 D 13 B 4 D 9 C 14 D 5 A 10 E 14. Bir anonim şirket, sermayesini TL den TL ye çıkarma kararı almış ve yasal işlemleri tamamlayarak hisse senetlerinin tamamını nominal değerinin % 10 fazlasına banka aracılığıyla satmıştır. Anonim şirketin bu işlem nedeniyle yapması gereken kayıt aşağıdakilerden hangisidir? A) ÖDENMEMİŞ SERMAYE SERMAYE B) BANKALAR HİSSE SENETLERİ C) BANKALAR HİSSE SENETLERİ MENKUL KIYMET SATIŞ KÂRLARI D) ÖDENMEMİŞ SERMAYE HİSSE SENETLERİ HİSSE SENETLERİ İHRAÇ PRİMLERİ E) BANKALAR ÖDENMEMİŞ SERMAYE HİSSE SENETLERİ İHRAÇ PRİMLERİ DEĞİŞİME AÇIK OLUN 16 stajbaslatmasinavi@gmail.com